‏خدایان روی زمین
‏دیگری‌نامه
‏اپیزود ۲۵

‏فریدریش نیچه، فیلسوف آلمانی، در بخشی از کتاب مشهور خود به نام «تبارشناسی اخلاق» از منظری روانشناختی به اهمیت آیین پرستش نیاکان می‌پردازد. او مفهوم «بد-وجدانی» (یا bad consciousness) را در هر نوع احساس دینی بسیار مهم و محوری می‌شمارد و معتقد است که همواره امروزی‌ها نسبت به پیشینیان خود نوعی بد- وجدانی دارند؛ نوعی دین که باید ادا شود.

‏این احساس دین یا وام‌داری نسبت به نسل‌های قبلی، وقتی صورت آیینی به خود می‌گیرد، به اعتقاد نیچه کهن‌ترین شکل دین‌ورزی را موجب می‌شود؛ یعنی آیین پرستش نیاکان که از دید یک ناظر بیرونی، چیزی جز یک شکل از کیش پرستش شخصیت نیست. البته شخصیت‌هایی که در مقام پدر یا مادر به نسل‌های قبلی تعلق داشتند. نیچه می‌نویسد:

‏«رابطه‌ حقوقی خصوصی میان بدهکار و بستانکار که پیش از این از آن بسیار گفتیم، از دیدگاه شیوه‌ دید و درنگ تاریخی همچون رابطه‌ای تفسیر شد که برای ما مردمان مدرن چه‌بسا درنیافتنی‌ترین چیزهاست: یعنی رابطه‌ اکنونیان با پیشینیان خود. در میان قوم‌های نخستین، هر نسل زنده همواره در برابر نسل‌های پیشین، و به‌ویژه در برابر نسل آغازین بنیادگذار قوم، حقوقی بر گردن خود می‌دید.

‏در میان ایشان این باور فرمانروا بود که تنها از راه فداکاری و کوشش‌های نیاکان است که قومیتی هست و می‌باید با فداکاری و کوشش دین خود را بدان‌ها پرداخت؛ بدینسان آدمی بر گردن خود دینی را می‌بیند که پیوسته بزرگ‌تر می‌شود. زیرا که این پیشینیان با زندگانی پایدار خود همچون ارواح نیرومند، همچنان از نیروی خود به قوم خود بهره‌ها و مایه‌های تازه می‌رسانند. چه‌بسا [به چشم ما] بیهوده اما...»     

‏برای مطالعه متن کامل این اپیزود رجوع کنید به:

‏⁦ dialog.tavaana.org/others-25/⁩

‏و برای شنیدن نسخه‌ی کامل این اپیزود در یوتیوب به:

‏⁦ https://youtu.be/MJlPyt7vV2Y?si=c1EtjFTsYaUIxJrz

‏و برای شنیدن نسخه‌ی کامل در کست‌باکس به:

‏⁦ castbox.fm/vb/692209025⁩

‏و برای شنیدن نسخه‌ی کامل در ساند کلود به:

‏⁦https://on.soundcloud.com/cQqUFmsfXMA5Y8iA8⁩

‏رجوع کنید.

‏⁧ #دیگری_نامه⁩ ⁧ #کوش_پیل_دندان⁩ ⁧ #فرعون⁩ ⁧ #پرستش_نیاکان⁩ ⁧ #نیاپرستی⁩ ⁧ #نیچه⁩ ⁧ #فریدریش_نیچه⁩ ⁧ #تبارشناسی_اخلاق⁩ ⁧ #بدوجدانی⁩ ⁧ #خدا⁩ ⁧ #خدایان⁩

‏⁦ @Dialogue1402⁩