گفت‌وشنود
4.94K subscribers
3.78K photos
1.29K videos
2 files
1.66K links
در صفحه‌ی «گفت‌وشنود» مطالبی مربوط‌به «رواداری، مدارا و هم‌زیستی بین اعضای جامعه با باورهای مختلف» منتشر می‌شود.
https://dialog.tavaana.org/
Instagram.com/dialogue1402
Twitter.com/dialogue1402
Facebook.com/1402dialogue
Download Telegram
افراط‌ گرایی مذهبی؛ زمینه‌ساز تضعیف مشارکت شهروندان در فرایند تصمیم‌گیری

اعتماد ملی یکی از بزرگترین شاخصه‌های یک نظام دموکراتیک و پیشرفته است.

بر این اساس است که برخی نویسندگان اعتماد ملی را مرتبط با رشد اقتصادی کشور نیز می‌دانند. به عنوان نمونه داریوش همایون گفته بود: «اعتماد در زندگی ملی نقش اساسی دارد. اگر کمترینه‌ای از اعتماد در جامعه نباشد نهادهای سیاسی و مدنی لازم برای دمکراسی به قدرت کافی نمی‌رسد و رشد اقتصاد کند می‌شود».

در چنین وضعیتی است که ترویج افراط گرایی مذهبی می‌تواند دقیقا در جهت عکس عمل کند و موجب تضعیف نظام دموکراتیک و مشارکت شهروندان در فرایند تصمیم‌گیری شود: «به این دلیل که بسیاری از افراد از هراس از خشم نیروهای افراطی است که از بیان عقاید خود به صورت آزادانه پرهیز می‌کنند».

آیا نمی‌توان یکی از دلایل کم‌شور بودن انتخابات ریاست جمهوری کنونی در ایران را افراط گرایی مذهبی جمهوری اسلامی دانست؟

نظر شما چیست؟

#گفتگو_توانا #افراط_گرایی #تعصب_مذهبی #انتخابات_ریاست_جمهوری

@Dialogue1402
ایمانوئل کانت می‌گوید: شکاکیت استراحتگاه موقت برای خرد انسان است که در آن می‌تواند به سرگردانی‌های متعصبانه خود بنگرد، اما قرارگاه مناسبی برای سکنای دائمی خرد نیست.

- بر اساس آنچه کانت می‌گوید، شکاکیت عامل دوری از تعصب است. تعصب نیز در حوزه‌های مختلف اعم از مذهب، باورها، سنت و … وجود دارد. شاید به همین دلیل است که بسیاری از معمم‌ها و روحانیون در ادیان مختلف، شک را امری نکوهیده می‌دانند و آن را زمینه‌ساز «شبهه» می‌دانند!

#کانت #شکاکیت #مذهب #مدارا #تعصب #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
تعصب بر باورها، تهدیدی جدی برای انسجام و سلامت اجتماعی است.

تعصب به معنای داشتن دیدگاه‌های بسته و غیرقابل انعطاف نسبت به باورها و نظرات مختلف، معمولاً به ایجاد محیط‌های تنش‌آمیز و خصمانه منجر می‌شود.

این رفتارها به جای گسترش تفاهم و همزیستی، به تشدید اختلافات و درگیری‌ها دامن می‌زنند و بر کیفیت زندگی اجتماعی تأثیر منفی می‌گذارند.

تعصب بر باورها، در نهایت، به فرسایش ارزش‌های مشترک انسانی و تضعیف اصول دموکراتیک منجر می‌شود. جوامع با تعصبات قوی، معمولاً با مشکلات جدی در زمینه حقوق بشر و عدالت اجتماعی روبرو هستند، زیرا این نوع از نگرش‌ها مانع از تبادل آزادانه و سازنده ایده‌ها و دیدگاه‌ها می‌شود.

برای جلوگیری از این مشکلات، ضروری است که به پرورش روحیه‌ی باز و پذیرش تفاوت‌ها توجه کنیم و تلاش کنیم تا محیطی را ایجاد کنیم که در آن همه‌ی افراد، صرف‌نظر از باورها و عقایدشان، بتوانند به آرامش و احترام متقابل دست یابند.

#باورمندان #خداناباوران #تعصب #انسجام_اجتماعی

@Dialogue1402
در مقابل تلاش متعصبان مذهبی برای شستشوی مغزی کودک و نوجوان خویش، چگونه مقابله کنیم؟

این یک واقعیت است که به ویژه در کشور ما ایران، یکی از بزرگ‌ترین تهدیدها برای کودک و نوجوان ایرانی و اساسا آزادی فکر و اندیشه، تلاش متعصبان مذهبی برای شستشوی مغزی افراد است. این تلاش‌ها با هدف تحمیل باورهای افراطی و کنترل ذهن‌ها با مقاصد حکومتی انجام می‌شود.

تکرار مداوم مفاهیم هراس‌آفرین مذهبی، ایجاد ترس از دنیای آخرت، و استفاده از فشار اجتماعی و شرم‌آفرینی از رفتارهای نرمال انسانی، از جمله‌ی این مسیرها برای شستشوی مغزی است.

افراد به تدریج از تفکر مستقل بازمی‌مانند و به ابزاری برای پیشبرد اهداف گروه‌های متعصب تبدیل می‌شوند.

به نظر شما با این وضعیت چگونه می‌توان مقابله کرد؟ شما برای حفاظت از کودک و نوجوان خود چه می‌کنید؟

#گفتگو_توانا #شستشوی_مغزی #تفکر_مستقل #آگاهی #تعصب_مذهبی

@Dialogue1402
صفحه گفت‌وشنود را دنبال کنید: @dialogue1402

«چرا هندو نیستید؟ چون تصادفا در آمریکا به دنیا آمدید، نه هند. اگر در هند بزرگ شده بودید، هندو می‌شدید.»

این جمله‌ای است از ریچارد داوکینز، اندیشمند و دانشمند خداناباور انگلیسی که در یک پرسش و پاسخ با یک زن جوان مسیحی از نقش عامل تصادف و مکان تولد در باورمندی انسان‌ها به ایمان مذهبی می‌گوید.

طبعا رواداری و مدارای مذهبی نیازمند بن‌مایه‌های ساختاری و فرهنگی است؛ از دولت حامی حقوق شهروندان گرفته تا گسترش درکی مداراجویانه از ایمان مذهبی.

اما اساسا درک مداراجویانه از ایمان مذهبی را چگونه می‌توان ایجاد کرد؟

به نظر می‌رسد یکی از راه‌های ایجاد درک مداراجویانه از مذهب، فروتنی در ایمان است.

به همان مکالمه ریچارد داوکینز با زن جوان مومن به آیین مسیحیت برگردیم.

داوکینز خداناباور در پاسخ به پرسش زن جوان، مبنی بر احتمال اشتباه‌بودن باورهای داوکینز، به او یادآوری می‌کند احتمال اشتباه‌بودن باورهای مسیحیت و هر آیین مذهبی دیگری هم وجود دارد.

داوکینز همچنین یادآوری می‌کند که کاملا ممکن است اگر این زن جوان در یک کشور غیرمسیحی به دنیا آمده بود، باوری غیرمسیحی می‌داشت.

برای تماشای ویدئو و مشاهده متن کامل موضوع بالا به وبسایت گفت‌وشنود بروید:
https://dialog.tavaana.org/humility-in-faith/

#گفتگو_توانا #فروتنی_مذهبی #تعصب_مذهبی #استبداد_مذهبی #حقوق_خداناباوران

@dialogue1402
راه نهادینه‌سازی احترام به خداناباوران

یکی از مسائل مهم در جوامع امروزی، همزیستی مسالمت‌آمیز میان افراد با باورهای مذهبی و خداناباوران است. برای ایجاد احترام متقابل و دوری از تعصب‌های مذهبی، بازنگری در برخی از مفاهیم و واژگان مرسوم در ادبیات مذهبی ضروری به نظر می‌رسد.

به نظر می‌رسد یکی از بهترین راه‌ها برای این‌که بتوانیم احترام به خداناباوران را نهادینه کنیم، پیراستن ادبیات مذهبی از مفاهیم نفرت‌پراکنانه است؛ مفاهیمی چون "کافر."

با اصلاح و به‌روزرسانی ادبیات مذهبی و حذف واژگان توهین‌آمیز، می‌توان به تقویت همزیستی، همدلی، و احترام متقابل در جامعه کمک کرد. این رویکرد نه‌تنها باعث ایجاد انسجام اجتماعی می‌شود، بلکه از افراط‌گرایی و تعصب‌های غیرضروری نیز می‌کاهد.

نظر شما چیست؟

درباره نکته بالا این ویدئو را در وبسایت گفت‌وشنود از دست ندهید:
https://dialog.tavaana.org/disbelieving/

#حقوق_خداناباوران #نفرت_پراکنی #همزیستی #تعصب #گفتگو_توانا

تعصب بر باورها می‌تواند جامعه را به سمت عدم تحمل و تعارض هدایت کند.

این نوع تعصب افراد را وادار می‌کند که ارزش‌ها و دیدگاه‌های خود را بی‌چون‌وچرا بپذیرند و دیگران را برای تفاوت‌های اعتقادی سرزنش کنند.

افراد ناباورمند در چنین فضایی بیشتر در معرض تبعیض، بی‌عدالتی و انزوا قرار می‌گیرند.

تعصب می‌تواند گفت‌وگوهای سازنده را مسدود و فرصت‌های همدلی را از بین ببرد و فضای خصمانه‌ای ایجاد کند که در آن تفاوت‌ها تهدید تلقی شوند.

برای مقابله با این پدیده، باید فرهنگ احترام به تنوع و قبول تفاوت‌ها تقویت شود.

آگاهی‌بخشی، آموزش تحمل و گفت‌وگوهای بین‌فرهنگی از جمله راه‌هایی است که می‌تواند به کاهش تعصبات کمک کند و به جامعه‌ای بازتر و پذیراتر بیانجامد.

بدین ترتیب، می‌توان به همزیستی مسالمت‌آمیز و پیشرفت اجتماعی دست یافت و از آثار مخرب تعصب بر افراد و جامعه کاست.

#تعصب #باورمندان #ناباورمندان #خداناباوران #رواداری #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

آموزش مذهبی به کودکان در نظام حکومتی ایران با هدف بهره‌برداری سیاسی، پیامدهای منفی شخصیتی و اجتماعی قابل توجهی به همراه دارد.

این نوع آموزش که به صورت اجباری و یک‌جانبه به کودکان تحمیل می‌شود، باعث محدود شدن تفکر خلاق و انتقادی در آنها می‌گردد، زیرا آنها به جای داشتن آزادی در انتخاب باورهای شخصی، مجبور به پذیرش یک سری آموزه‌های مذهبی مشخص هستند. این فشار باعث ایجاد نوعی از دوگانگی شخصیتی می‌شود که در آن کودکان در برابر خانواده، جامعه و حکومت رفتارهای متفاوتی از خود بروز می‌دهند.

از نظر اجتماعی، این رویکرد به تقویت تعصبات مذهبی و تشدید تبعیض‌ها دامن می‌زند، چرا که کودکان از سنین پایین به دیدگاه‌هایی خاص و بدون شناخت کامل از تفاوت‌های فرهنگی و دینی دیگر جوامع تربیت می‌شوند.

در نتیجه، این تربیت به رشد بی‌اعتمادی اجتماعی، گسترش عدم تحمل و حتی خشونت منجر می‌شود.

نهایتاً، این نوع آموزش، ابزاری برای بهره‌برداری سیاسی است که هدف اصلی آن ایجاد حمایت سطحی و ناآگاهانه از سیاست‌های حکومتی و ایجاد یک جامعه منسجم حول محور ایدئولوژی خاصی است.

#آموزش_مذهبی #شیعه_گری #تعصب #رواداری #گفتگو_توانا
فقط در ایران نیست که تعصب مذهبی قربانی می‌گیرد. در ایران و برخی دیگر از جوامع اسلامی، این کار به صورت سیستماتیک و در پوشش قانون انجام می‌شود. اما واقعیت این است که خود عصبیت بر سر مقدسات پدیده‌ای جهانی‌ست و مثلا در هندوستان هم «تقدس گاو» قربانی می‌گیرد.

در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۵، محمد اخلاق، آهنگری ۵۲ ساله در روستای بیشهارا، اوتار پرادش، هند، توسط گروهی به اتهام کشتن گاو، حیوان مقدس هندوها، از خانه‌اش بیرون کشیده شد و تا حد مرگ مورد ضرب و شتم قرار گرفت. پسرش نیز در این حمله به شدت مجروح شد. این حادثه موجی از خشونت‌های مشابه را در هند به دنبال داشت؛ ده‌ها نفر در حوادث مشابه جان باختند. این رویدادها تنش‌های مذهبی را تشدید کرده و به بحث‌های گسترده‌ای درباره تعصب مذهبی و خشونت در هند دامن زده است.

گروه‌های موسوم به Gau Raksha Dal یا «گروه‌های حفاظت از گاو» در هند، با هدف رسما اعلام‌شده حفاظت از گاوها که در آیین هندو مقدس شمرده می‌شوند، شکل گرفته‌اند. اما در عمل، این گروه‌ها به کانون‌هایی برای بروز تعصب مذهبی و خشونت تبدیل شده‌اند.

گزارش‌های متعددی از حملات آنها به اقلیت‌های مذهبی، به بهانه مصرف یا حمل گوشت گاو، منتشر شده است. این اقدامات نه‌تنها با اصول رواداری و همزیستی مسالمت‌آمیز مغایرت دارد، بلکه بر پیکره تنوع فرهنگی و اجتماعی هند، این سرزمین هزار آیین، ضربه می‌زند.

آیا میان قتل به خاطر تقدس گاو با انواع دیگر اعمال خشونت‌ها با اتهاماتی مانند «توهین به مقدسات» نوعا تمایزی هست؟


#رواداری #تعصب_نه #گفتگو #هند
@dialogue1402
«درباره ایمان»
در جستجوی آموزگاران تاریخی

در جستجوی تاریخچه گفت‌وشنود، نمی‌توان یونان باستان را نادیده گرفت. در واقع آنچه در زبان‌های امروزی اروپایی «دیالوگ» نامیده می‌شود با اصطلاح «دیالکتیک» همریشه است؛ اصطلاحی که سقراط با طرح آن به جنگ سخنوران حرفه‌ای می‌رفت. سخنورانی که نه تنها عیب نمی‌‌دانستند که برای متقاعد کردن مخاطب خود روی احساسات مذهبی آنها سرمایه‌گذاری کنند، بلکه به مثابه نوعی هنر که هنر «رتوریک» می‌نامیدند، چنین شگردهایی را آموزش هم می‌دادند. اما سقراط اصرار داشت که سخن باید مبتنی بر اصولی باشد تا پذیرفته آید.

یونانیان خدایان متعددی را می‌شناختند و این خدایان معابدی داشتند و پیروان آنها اموری را مقدس و محترم می‌شمردند. چگونه گفتگو بر سر تقریبا همه‌چیز، در میان آنها جاافتاد؟

برای مروری کوتاه در تاریخچه گفت‌وشنود به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/dialogue-about-belief/

#گفتگو #رواداری #ایمان #تعصب #جزمیت #جزمیت_اندیشی
@dialogue1402
نادانی و ناآگاهی، همچون ریشه‌های عمیقی، بسیاری از تعصبات و عدم رواداری‌ها را تغذیه می‌کنند.

زمانی که فردی از فرهنگ‌ها، ادیان یا گروه‌های اجتماعی دیگر اطلاعات کافی نداشته باشد، به راحتی تحت تأثیر کلیشه‌ها و پیش‌داوری‌ها قرار می‌گیرد.
این امر باعث می‌شود که تفاوت‌ها را تهدیدی برای خود یا ارزش‌هایش تلقی کرده و با آن‌ها با دید منفی برخورد کند.

نادانی، ناشی از عدم دسترسی به اطلاعات صحیح و متنوع، مانع از درک و پذیرش تفاوت‌ها می‌شود.
افرادی که اطلاعات محدودی دارند، اغلب تمایل دارند که جهان را از دریچه دیدگاه خود ببینند و هر چیزی که با این دیدگاه همخوانی نداشته باشد را رد کنند.

با افزایش آگاهی افراد نسبت به فرهنگ‌ها و ادیان مختلف، می‌توانیم به تدریج بر ترس از تفاوت‌ها غلبه کرده و جامعه‌ای روادارتر و همدلانه‌تر بسازیم.
در نادانی و ناآگاهی، بذر تعصب را می‌کارند و رشد می‌دهند.

تنها با افزایش آگاهی و دانش می‌توانیم به جهانی دست پیدا کنیم که در آن تفاوت‌ها به جای تهدید، فرصتی برای رشد و یادگیری باشند.

#تعصب #رواداری #آتئیسم #آتئیست #خداناباور #ناباورمند #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
نصرت کریمی می‌گوید که وقتی انقلاب شد به من گفتند که برای نوشتن سناریوی فیلم «محلل» باید دست راستت قطع شود و برای بازی و کارگردانی این فیلم هم باید خودت اعدام شوی!

نصرت کریمی از هنرمندان سینمای پیش از انقلاب اسلامی که بسیاری از مردم او را برای بازی در سریال محبوب «دایی‌جان ناپلئون» در نقش «آقاجان» (پدر سعید راوی داستان) می‌شناسند، چند فیلم هم ساخت و کارگردانی کرد که دو تای آنها از دید تماشاگران و هم منتقدان سینما، موفقیت بسیاری کسب کرد. این دو فیلم که خود کریمی در آنها نقش اول را ایفا کرد، یکی «درشکه‌چی» بود و دیگری فیلم «محلل.» هر دوی این فیلم‌های کمدی مایه‌های نقادانه داشتند و مناسبات اجتماعی و باورهای متعصبانه مذهبی را به بوته نقد می‌گذاشتند.

در مجموعه‌ای که خانواده نصرت کریمی در کانال یوتیوبی – به همین نام – از او انتشار داده‌اند، پیرمرد سینمای ایران که مانند بسیاری از هنرمندان دیگر همه جایگاه خود را با انقلاب اسلامی از دست داد، نشسته و از زندگی حرفه‌ای خود می‌گوید. هنر قصه‌گویی این هنرمند فقید را در همین مجموعه هم می‌توان دریافت. از نکات بسیار جالب، آموزنده و البته تاسف‌بار، ماجرای فیلم «محلل» است که هم قبل انقلاب اسلامی و هم بعد آن، دردسرهای فراوانی برای او ایجاد کرد. به ویژه که تهیه‌کننده این فیلم، مهدی میثاقیه، بهایی بود و همین هر دوی آنها را در معرض حملات بی‌رحمانه اسلام‌گرایان قرار داد.

در فقه اسلامی، مردی که زن خود را سه بار طلاق داده باشد، دیگر اجازه بازگشت به او ندارد. این قاعده جایی تخصیص می‌خورد که زن سابق او، با کس دیگری وصلت کرده باشد و آن وصلت هم – به هر دلیلی – بدفرجام بوده باشد. در این صورت، امکان شرعی زندگی دوباره با آن زن سابق هست. مردی که در زمان فی‌مابین با آن زن، مدتی در قید ازدواج بوده است، «محلل» نامیده می‌شود. این واژه که تحت‌الفظی به معنای «حل‌کننده مشکل» است، از این حیث به این مرد اطلاق می‌شود که امکان رجوع دوباره پس از «طلاق ثلاثه» را عملا فراهم می‌کند. اما – چنانکه کریمی در این مجموعه در دفاع از پیام فیلم خود می‌گوید – همین امکان فقهی، زمینه را برای فساد دفاتر ازدواج فراهم کرده بوده است: برخی سردفترداران کسی را به عنوان «محلل» معرفی می‌کرده‌اند که فقط یک شب به طور صوری با زنی که سه بار طلاق داده شده، ازدواج کند و یک شب هم اجازه همخوابگی داشته باشد، به شرط آنکه فردا زن را طلاق دهد تا شوهر سابق او بتواند شرعا دوباره با او ازدواج نماید!

از اولین کسانی که به فیلم «محلل» (ساخته شده در ۱۳۵۰)‌ واکنش نشان داد و به حکم بهایی بودن مالک استودیوی فیلم‌سازی میثاقیه، اتهاماتی سنگینی متوجه سازندگان فیلم کرد، مرتضی مطهری بود…

برای مطالعه ادامه این یادداشت به صفحه گفت‌شنود مراجعه کنید:

https://dialogue.tavaana.org/nosrat-karimi/

#رواداری #تعصب #گفتگو

@dialogue1401
تعصب بر باورها، تهدیدی جدی برای انسجام و سلامت اجتماعی است.

تعصب به معنای داشتن دیدگاه‌های بسته و غیرقابل انعطاف نسبت به باورها و نظرات مختلف، معمولاً به ایجاد محیط‌های تنش‌آمیز و خصمانه منجر می‌شود.

این رفتارها به جای گسترش تفاهم و همزیستی، به تشدید اختلافات و درگیری‌ها دامن می‌زنند و بر کیفیت زندگی اجتماعی تأثیر منفی می‌گذارند.

تعصب بر باورها، در نهایت، به فرسایش ارزش‌های مشترک انسانی و تضعیف اصول دموکراتیک منجر می‌شود. جوامع با تعصبات قوی، معمولاً با مشکلات جدی در زمینه حقوق بشر و عدالت اجتماعی روبرو هستند، زیرا این نوع از نگرش‌ها مانع از تبادل آزادانه و سازنده ایده‌ها و دیدگاه‌ها می‌شود.

برای جلوگیری از این مشکلات، ضروری است که به پرورش روحیه‌ی باز و پذیرش تفاوت‌ها توجه کنیم و تلاش کنیم تا محیطی را ایجاد کنیم که در آن همه‌ی افراد، صرف‌نظر از باورها و عقایدشان، بتوانند به آرامش و احترام متقابل دست یابند.

#باورمندان #خداناباوران #تعصب #انسجام_اجتماعی

@Dialogue1402

آموزش مذهبی به کودکان در نظام حکومتی ایران با هدف بهره‌برداری سیاسی، پیامدهای منفی شخصیتی و اجتماعی قابل توجهی به همراه دارد.

این نوع آموزش که به صورت اجباری و یک‌جانبه به کودکان تحمیل می‌شود، باعث محدود شدن تفکر خلاق و انتقادی در آنها می‌گردد، زیرا آنها به جای داشتن آزادی در انتخاب باورهای شخصی، مجبور به پذیرش یک سری آموزه‌های مذهبی مشخص هستند. این فشار باعث ایجاد نوعی از دوگانگی شخصیتی می‌شود که در آن کودکان در برابر خانواده، جامعه و حکومت رفتارهای متفاوتی از خود بروز می‌دهند.

از نظر اجتماعی، این رویکرد به تقویت تعصبات مذهبی و تشدید تبعیض‌ها دامن می‌زند، چرا که کودکان از سنین پایین به دیدگاه‌هایی خاص و بدون شناخت کامل از تفاوت‌های فرهنگی و دینی دیگر جوامع تربیت می‌شوند.

در نتیجه، این تربیت به رشد بی‌اعتمادی اجتماعی، گسترش عدم تحمل و حتی خشونت منجر می‌شود.

نهایتاً، این نوع آموزش، ابزاری برای بهره‌برداری سیاسی است که هدف اصلی آن ایجاد حمایت سطحی و ناآگاهانه از سیاست‌های حکومتی و ایجاد یک جامعه منسجم حول محور ایدئولوژی خاصی است.

#آموزش_مذهبی #شیعه_گری #تعصب #رواداری #گفتگو_توانا

@Dialogue1402