✍️ گاه شمار اندوهِ اخیر کابلستان

🔴این چند عدد و رقم، خلاصه ای است بر گاه شمارِ این اندوهِ اخیرِ کابل . نقطه پایانی آیا متصوّر هست؟

-🔹15 ماه آوریل 2017: آمریکا مادر بمب ها را در ایالت #ننگرهار منفجر کرد . بمبی با طول 9متر ، به قیمت شانزده میلیون دلار.
-🔹 31 ماه مه (45 روز بعد): بمبی چندهزار کیلوگرمی که در یک تانکر کارسازی شده بود در چندصدمتری ارگ ریاست جمهوری منفجر شد. حدود 100 شهروند به کام مرگ کشیده شدند و حدود 460 تن قطع عضو یا مجروح.
این بمب آیا به تلافی آن بمب بود؟ هر چه که بود صدها خانواده داغدار شدند.
-🔹 2 ژوئن (دو روز بعد) : مردم در اعتراض به ناامنی در کشورشان تظاهرات کردند. کار به خشونت کشید و در یک اتفاق بی‌سابقه، نیروهای امنیتی افغان به روی شرکت‌کنندگان راهپیمایی اعتراضی آتش گشودند. 8 نفر در جریان خشونت ها کشته و 20 نفر زخمی شدند. از جمله محمد سالم ایزدیار ، فرزند 26 ساله محمدعلم ایزدیار، نائب رئیس مجلس سنای افغانستان و اهل ولایت پنجشیر.
-🔹[دیروز] 3 ژوئن (فردای اعتراض ها) : مردم در مراسم خاکسپاری آن جوان شرکت کردند. [به دلیل حضور مقام‌های بلندپایه دولتی و چهره‌های شناخته‌شده سیاسی در این مراسم] سه انفجار و بمب گذاری در این خاکسپاری رخ داد که به مرگ بیش از 8 شهروند دیگر و 100 زخمی انجامید که برای خاکسپاری جوانِ کشته شدۀ دیروز، آمده بودند.
....
🔴پایانی آیا متصور است بر احوالِ کشوری که چند دهه روزگار مردمانش در قطع عضو و ناامنی و فقر گذشت؟ دومینوی بدبختی گویی وقتی شروع شد ، متوقف شدنی نیست.
دریغ.
جانستان کابلستان.


* * * * *
📌پی نوشت: محمد سالم ایزدیار متاهل بود و از او دو فرزند دوساله و شش‌ماهه مانده است.
📌پی نوشت 2: در درۀ پنجشیر دیگر شیری باقی است؟ شیرها همه کشته و گرگ ها و کفتارها همه پراکنده. شهر در بوی ماتم و تریاک . در قندهار، قندی آیا باقی مانده؟ بر مزارهایِ مزارشریف دیگر صدایی جز فغان باقی مانده؟ انگار #اخوان_ثالث این را امروز سروده

باز ما مانديم و شهرِ بی تپش
وآنچه كفتارست و گرگ و روبَه ست.
گاه مي گويم فغاني بركشم,
باز مي بينم صدايم كوتَه ست.
...
در مزارآباد شهرِ بي تپش
وایِ جغدي هم نمي آيد بگوش.
دردمندانِ بی خروش و بي فغان.
خشمناكانِ بي فغان و بی خروش
...
کاوه ای پيدا نخواهد شد, اميد!
كاشكی اسكندری پيدا شود.

#مهدی_اخوان_ثالث 1335

شاید مردم امروز افغانستان می گویند "صد رحمت به دوران طالبان. کاوه اي پيدا نخواهد شد ، كاشكی اسكندری پيدا شود."

📌پی نوشت 3: از اواخر دهه ۱۳۵۰ خورشیدی شورش مجاهدین افغان علیه حکومت #شوروی، این کشور را درگیر جنگی طولانی کرد که در طول یک دهه، جان بیش از یک میلیون افغانی را گرفت. این جنگ پس از پیروزی مجاهدین بر دولت محمد نجیب‌الله نیز «میانِ خودِ گروه‌هایِ مجاهدین» ادامه یافت. شاید بتوان گفت کلافگی مردم از 20 سال ناآرامی، یکی از دلایلی بود که باعث شد تا #طالبان در میانه‌های دهه ۱۳۷۰ به راحتی کنترل #افغانستان را به دست گیرد. با حمله #ائتلاف بین‌المللی به رهبری #آمریکا در سال ۱۳۸۰ حکومت طالبان رفت. اما 16 سال است کشور در چنین احوالی است... کودکی ده ساله امروز شیخی شصت ساله شده، شاهدِ این اَحوال. این بار هم که پس از حمله آمریکا، کاوه ای پیدا نشده ، مردم به کدامین اسکندرِ خونخواری راضی خواهند شد؟

📌پی نوشت 4: افغانستان حدود 33میلیون نفر جمعیت دارد.

https://t.iss.one/solseghalam

✍️شش موشک و چندین متولّی؟

🔹یک– در دوران کودکی در کوچه ای زندگی می کردیم که همسایۀ مهربان و خوبی در انتهایِ آن کوچه حضور داشت . همسایۀ مهربان ما، خانۀ جدیدی خرید و قرار شد که از آنجا بروند. مدتی بعد از رفتنشان ، خانوادۀ جدیدی به آن خانه آمدند. برخلاف ساکنینِ قبلیِ آن خانه، پنج برادر اخمو و بداخلاق و قلچماق همسایه جدیدمان شده بودند. این خانوادۀ جدید با اهل محل معاشرت نمی کردند و اهل سلام و علیک نبودند. اما چیزی که در مورد این خانوادۀ بداخلاق عجیب بود اینکه هر از گاهی به یکباره صدای دعوا و کتک کاری از خانۀ آنها بلند می شد و برادرها را می دیدی که در وسط کوچه با هم به کتک کاری سختی مشغول هستند و مادر بیچاره هم آن وسط با جیغ و فریاد و موی آشفته خواستار پایان آن اوضاع بود. در همان عالم کودکی این مفهوم به ذهن می رسید که این خانواده، نه با خود سازگاری دارند و نه با اهلِ محل.
اگر با اهل محل سلام و علیک نمی کردند ولی در میان خودشان مهربان بودند امر قابل درکی بود ، ولی این چنین احوالِ زشتی حتی برای بینندۀ کودک هم ، باعث تاسف بود.

✳️دو - متن بالا، یکبار درباره احوالِ این سالهایِ #ترکیه پسا اردوغانی نوشته شده بود. اما چه گارانتی ای هست که آن خانوادۀ تهِ کوچه ، روزی خودِ من نباشم؟

🔹سه- شش موشک شلیک شده . رییس جمهور می گوید این به تصمیم شورای عالی امنیت ملی بود و سپاه باید بیشتر هم می زده. مجوّز برای بیشتر از این بوده . سپاه می گوید این کار به تصمیمِ آن شورا نبوده . وزیر اطلاعات می گوید "نقاط تجمع سرکردگان داعش توسط وزارت اطلاعات در اختیار یگان موشکی سپاه قرار گرفت". ولی در مقابل سپاه پاسداران تاکید کرده که "مراحل شناسایی و جمع‌آوری اطلاعات پیرامون وضعیت مقرها و موقعیت تروریست‌های تکفیری، «صرفاً توسط عوامل خودش» صورت گرفته". این پریشانی احوال میانِ ما، چه مفهومی دارد؟

✳️چهار- بارها در #ژاپن میزبان یا راهنمای هیأت های مختلفی بودم که از کشور برای بازدیدهای اداری، اقتصادی، کنفرانس و ... می آمدند. چه از بخش دولتی و چه از بخش خصوصی. بارها این تجربه برایم تکرار می شد که هیأت وقتی می رسید و میخواستیم مرور کنیم که وقت را چطور تقسیم کنیم و کجاها برویم یکباره یکی می گفت: نه اون خوب نیست! دیگری وسط حرف این یکی می پرید که چرا خوبه بریم همونجا ... و تو یکباره حیرت زده نگاه می کردی که خوب بابا! چند دقیقه خودتون رو نگه دارید و در یک فرصتی بعد از این جلسه دوباره مرور کنید خوبی و بدی هر قسمت برنامه رو. لااقل وسط حرف هم نپرید. مگر این تصمیم اگر گرفته نشود، چه فاجعه ای می شود که چنددقیقه سکوت هم نمی توان کرد؟

حتی گاه می شد که در میانه جلسه رسمی در حال #ترجمه، یکباره یک نفر احساس می کرد ترجمه را بهتر متوجه شده و "مترجم" قدری اشتباه داشته، وسطِ همان جلسه صحبت را نگه می داشت که آقا! اینجا را درست نگفتی و ترجمه صحیح این است!

این ها نقاط ضعفِ جدی ماست. چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی. خویشتن داری و صبوری و پخته تر رفتار کردن هنوز به شکلی بسیار ابتدایی در میان ما رایج است. فارغ از سطحِ موضوع، و اهمیت موضوع، و ابعادِ موضوع، قدری تأمل و قدری آرامش، چاشنی و لازمه بسیاری از رفتارهای #شتابزده ماست.
باور کنیم خیلی وقت ها در میانِ حرف دیگری اگر حرف نزنیم، هیچ اتفاق فاجعه ای رخ نمی دهد.

🔹پنج- چند سال است که آمریکا در #افغانستان و #عراق در جنگ است. ماهیتِ آن جنگ به هیچ وجه مورد تایید جامعه جهانی نیست. حتی در خودِ آمریکا هم منتقدان بسیار دارد. ولی حالا فرض کنیم چند هفته پیش که آمریکا "#مادر_بمب_ها" را در #ننگرهار افغانستان منفجر کرد (و درهمین کانال هم به تفصیل راجع به آن صحبت شد) یکی درمی آمد و می گفت: این تصمیمِ شورایِ ما بوده . یکی دیگر می گفت محلش را ما مشخص کردیم. دیگری می گفت خیر محل مخفی گاه #داعش در افغانستان را خودِ ما خوب بلد بودیم و ... سنگ روی سنگ بند می شود؟

✳️شش- دیگران به قدر کافی به ما تلخ هستند. خودمان قدری با هم مهربان تر باشیم.
فارغ از سطحِ موضوع، و اهمیت موضوع، و ابعادِ موضوع.

https://t.iss.one/solseghalam

« رخساره‌گانِ قرص قمر را گریستیمـ »


گاهی پدر شدیم و پسر را گریستیم
گاهی پسر شدیم و پدر را گریستیم

هر روز و شب، درست چهل سال می‌شود
ساعاتِ تلخِ پخشِ خبر را گریستیم

هر دم به خون خویش فتادیم و ساختیم
هِی قبر تازه کوه و کمر را، گریستیم

مادر شدیم و از پس هر زخم انفجار
هی چشم‌هایِ مانده به در را گریستیم

در خون نشست روسریِ دختران‌مان
رخساره‌گانِ قرص قمر را گریستیم

بعد از تو روزگار همانی که بود، ماند
هر سال ما قضا و قدر را گریستیم

بعد از تو نیز مثل خودت عاصی عزیز!
«شب را گریستیم، سحر را گریستیم»

#ضیا_قاسمی
#افغانستان

@solseghalam

فاصله افغانستان تا ایران شاید بیش از صد سال باشه، ولی فاصله ایران تا افغانستان میتونه کمتر از پنج سال باشه

#افغانستان
#جانستان_کابلستان
#امیرخانی

@solseghalam