✍️نتیجه: منطقه خاورمیانه باید خیلی خوش شانس باشد که تا سال ۲۰۲۹ از رجب طیب اردوغان، صدام حسین دیگری برنخیزد.

🔴 انتخابات ترکیه:
- آری: پنجاه و یک درصد (۵۱.۳۷)
- خیر: چهل و هشت درصد(۴۸.۶۳)
- تفاوت ، فقط یک میلیون نفر بود. "فقط" .
🔹آقای اردوغان اجازه می‌یابد تا سال ۲۰۲۹ در قدرت بماند.
🔹او تا امروز یازده سال نخست وزیر ترکیه بوده و سه سال رییس جمهور. جمعا چهارده سال.
🔹سخنرانی اردوغان بعد از اعلام نتایج: «برای "اعدام" نیز همه پرسی برگزار خواهیم کرد.»
#ترکیه #اردوغان
@solseghalam

✍️دو آمریکا ، دو انگلیس، دو ترکیه

🔵روَند رویدادها و مسائل اخیر در کشورهای آمریکا ، انگلیس و این فقرۀ اخیر در ترکیه، نشان می دهد که مردمان در یک کشورِ واحد در برابر تصمیم گیری نسبت به یک موضوع واحد، چطور به دو بخش تقریباً مساوی تقسیم می شوند. در جریانِ برگزیت در انگلستان ، تعداد مخالفان خروج از اتحادیه اروپا و موافقانِ باقی ماندن در اتحادیه ، تفاوت زیادی نداشت. شهروندِ انگلیسی که مخالف دیدن ریخت و قیافه غیرانگلیسی در خیابان های شهرش هست با شهروندی که قائل به بستن مرزها نبود، به لحاظ تعداد، تفاوت چشمگیری نداشتند (رای موافق برگزیت: پنجاه ویک و نه دهم درصد %51.9) .

🔷در آمریکای 2016 موافقان آمریکایِ ترامپی با مخالفان چنین مسلک و رفتاری ، تفاوت آنچنانی با هم نداشتند. هر دوطرف ماجرا، "تمام" تلاششان را کردند و پس از یک رقابت تنگاتنگ سرانجام ترامپ به ضرب و زور کالج الکترال، رئیس جمهور شد.

🔵ترکیه ی دیروز هم، فقط ترکیه ی اردوغان نبود. کما اینکه دیدگاه اردوغان بخشی از واقعیت ترکیه است. ترکیه ی اردوغانی با ترکیه ی غیراردوغانی تقریباً با هم برابر هستند (رأی موافق به دیدگاه اردوغان: پنجاه و یک وچهاردهم درصد %51.4).

🔷این گزاره ها نشان می دهد افرادی که هنوز گمان می کنند در دنیای امروز می توان با زدن یک مارک، یک مُهر ، یا با نصب یک تابلو بر سر درِ ذهن، کلّیتِ یک کشور[جمهورِ یک کشور] را، به یک نام نامید، چقدر ساده انگارانه می اندیشند.

اگر می گوئیم انگلیس، کدام انگلیس؟ انگلیسی که قائل به سوا کردنِ خرجش از مابقی اتحادیه اروپاست یا انگلیسِ موافق تعامل و رواداری [حداقل با اروپا]؟ کدام انگلیس؟

اگر می گوئیم آمریکا ، کدام آمریکا؟ آمریکای ترامپ؟ آمریکایی که خاک را برای خودش می داند و به دنبال دیوار است؟ یا آمریکایی که می گوید: اینجا سرزمین مهاجران بوده و سرزمین مهاجران هست. کدام؟

🔵افرادِ با کلیشه های ذهنی ، افرادی که قائل به این تفاوت ها نیستند، هنوز دوست دارند که بگویند این میزان اختلاف نظرِ عظیم، در جمهورِ کشورها نیست و هنوز می توان به سادگی گفت فلان کشور فلان جور است. خیر!

از آنهایی که پرچم کشوری را آتش می زنند باید پرسید که پرچمِ کدام تفکر از یک کشور را آتش می زنی؟ نمی دانی که هر دو بخشِ آن کشور یک پرچم دارند؟


* * * * * *
📌پی نوشت: در ماجرای مصر ، بعد از انقلابِ مردم، دو کاندیدای نهایی (محمد مُرسی و احمد شفیق) رقابت کردند و مرسی با اختلاف کمی منتخب مردم شد (رای موافق مرسی: پنجاه و یک و هفت دهم درصد % 51.7). همکلاسی مصری ام می گوید: «اگر مرسی به گونه ای رفتار کرده بود که آن نیمه ی دوم مصر را برنیآشفته بود، کار به اعتراضهای بعدِ انقلاب و کودتا و حکومت این ژنرال سیسی نمی رسید. مرسی چه فرصتی را در مصر سوزاند و به دست ژنرالها سپرد. ایکاش مصر من بدینجا نرسیده بود.»

#ترکیه #اردوغان #انتخابات

https://telegram.me/solseghalam

✍️حمله تروریست ها و ضربه ای که نباید به گردشگری ایران وارد آید

🔷اتفاق تلخ روز چهارشنبه تهران علاوه بر اینکه جان تعدادی از هموطنان عزیزمان را گرفت، آسیب جدی ای هم به صنعت گردشگری خواهد زد که باید کوشید این آسیب تا حدِ امکان تقلیل داده شود.

یک روز قبل از این اتفاق راجع به احساس نیاز ژاپنی ها به کسب درآمد از گردشگری [در همین کانال] مطلبی نوشته شد. اینکه #ژاپن حتی برای جذبِ گردشگرِ مسلمان برنامه ریزی می کند و در ایستگاهِ مرکزی قطار توکیو یا #دیسنی_لند ، نمازخانه مهیا می نماید🔺👆. برای کشور ما یک فرصتِ استثنائی برای جذبِ درآمد از محل گردشگری پیش آمده بود و دلیل آن انصراف بسیاری از تورها برای رفتن به مصر و ترکیه در این سالهای اخیر بود. با ناامن شدنِ #مصر (به عنوان کشوری تاریخی) تقاضای علاقمندان به تاریخ، برای سفر ترکیه بیشتر شده بود. با ناامنی های دوسال اخیرِ #ترکیه ، فرصتی ویژه برای ایران به عنوان کشوری تاریخی فراهم شده بود. باید کوشید تا این رویداد تلخ، باعث از بین رفتنِ این فرصت نشود.

🔴سالهای ابتدای تحصیل در ژاپن از دیدن علاقمندی ژاپنی ها برای سفر به مصر حیرت زده بودم. تلویزیون مکرراً مستندهای مربوط به #اهرام_مصر را پخش می کرد. در همان ماههای اول چند نوبت شاهد بودم که دوستانی پس از ازدواج برای سفر ماه عسل به مصر رفتند. اما انقلاب مصر در 2011 و کودتای ژنرال سیسی در جولای 2013 باعث افت شدید سفر ژاپنی ها به مصر شد. سفر به ترکیه تاحدودی جایگزین سفر به سرزمینِ تاریخی مصر شده بود. در اوایل ورود به آمریکا هم علاقه شهروندانِ آمریکایی به دیدن ترکیه بسیار جالب توجه بود. یکبار که باب گفتگو باز شده بود پرسیدم چرا مایل به دیدنِ ترکیه هستید. در پاسخ عنوان شد: ریشه هایِ تاریخی ما در آمریکا، ریشه های اروپایی است و ترکیه منتهی الیهِ ریشه های اروپایی ماست. دوست داریم این ریشه ها را ببینیم.
این نظر قطعاً نظر همه شهروندان آمریکایی که مایل به دیدن ترکیه هستند، نیست؛ اما چیزی که واضح است اینکه در ماههای اخیر سطح هشدارِ سفر به ترکیه برای شهروندان آمریکایی هم افزایش پیدا کرده بود. امنیتِ ایرانِ تاریخی، در این سالهایِ ناامن، فرصت ویژه ای برای کشاندن توریست ها به کشورمان و جذب ارز بود.

🔵باید کوشید این تصویرِ ایرانِ امن تا حد امکان مخدوش نشود و فرصت جذب سرمایه توریست ها به دلیل این اتفاق از دست نرود.

🔴امید که این اتفاق که اولین اش بود، آخرینش باشد و سرزمین کهن ایران زمین، میزبانِ علاقمندانِ دیدارِ تاریخ بماند.

* * * * *
📌پی نوشت: تصویر زیر🔻👇 وب سایت وزارت خارجه #ژاپن و قسمت توصیه های سفر به شهروندان ژاپنی است. همچنان که مشاهده می شود حتی قسمت های مرکزی کشور هم با رنگ زرد و با سطح هشدار "یک" یا ضعیف:
十分注意
مشخص شده است (سایر بخش های مرزی و شرقی کشور با سطح هشدار 2، 3 و 4 مشخص شده است). این در حالی است که تا پیش از اتفاقات اخیر خاورمیانه، قسمت های مرکزی کشور در این سطح از هشدار نبود.

https://t.iss.one/solseghalam

✍️شش موشک و چندین متولّی؟

🔹یک– در دوران کودکی در کوچه ای زندگی می کردیم که همسایۀ مهربان و خوبی در انتهایِ آن کوچه حضور داشت . همسایۀ مهربان ما، خانۀ جدیدی خرید و قرار شد که از آنجا بروند. مدتی بعد از رفتنشان ، خانوادۀ جدیدی به آن خانه آمدند. برخلاف ساکنینِ قبلیِ آن خانه، پنج برادر اخمو و بداخلاق و قلچماق همسایه جدیدمان شده بودند. این خانوادۀ جدید با اهل محل معاشرت نمی کردند و اهل سلام و علیک نبودند. اما چیزی که در مورد این خانوادۀ بداخلاق عجیب بود اینکه هر از گاهی به یکباره صدای دعوا و کتک کاری از خانۀ آنها بلند می شد و برادرها را می دیدی که در وسط کوچه با هم به کتک کاری سختی مشغول هستند و مادر بیچاره هم آن وسط با جیغ و فریاد و موی آشفته خواستار پایان آن اوضاع بود. در همان عالم کودکی این مفهوم به ذهن می رسید که این خانواده، نه با خود سازگاری دارند و نه با اهلِ محل.
اگر با اهل محل سلام و علیک نمی کردند ولی در میان خودشان مهربان بودند امر قابل درکی بود ، ولی این چنین احوالِ زشتی حتی برای بینندۀ کودک هم ، باعث تاسف بود.

✳️دو - متن بالا، یکبار درباره احوالِ این سالهایِ #ترکیه پسا اردوغانی نوشته شده بود. اما چه گارانتی ای هست که آن خانوادۀ تهِ کوچه ، روزی خودِ من نباشم؟

🔹سه- شش موشک شلیک شده . رییس جمهور می گوید این به تصمیم شورای عالی امنیت ملی بود و سپاه باید بیشتر هم می زده. مجوّز برای بیشتر از این بوده . سپاه می گوید این کار به تصمیمِ آن شورا نبوده . وزیر اطلاعات می گوید "نقاط تجمع سرکردگان داعش توسط وزارت اطلاعات در اختیار یگان موشکی سپاه قرار گرفت". ولی در مقابل سپاه پاسداران تاکید کرده که "مراحل شناسایی و جمع‌آوری اطلاعات پیرامون وضعیت مقرها و موقعیت تروریست‌های تکفیری، «صرفاً توسط عوامل خودش» صورت گرفته". این پریشانی احوال میانِ ما، چه مفهومی دارد؟

✳️چهار- بارها در #ژاپن میزبان یا راهنمای هیأت های مختلفی بودم که از کشور برای بازدیدهای اداری، اقتصادی، کنفرانس و ... می آمدند. چه از بخش دولتی و چه از بخش خصوصی. بارها این تجربه برایم تکرار می شد که هیأت وقتی می رسید و میخواستیم مرور کنیم که وقت را چطور تقسیم کنیم و کجاها برویم یکباره یکی می گفت: نه اون خوب نیست! دیگری وسط حرف این یکی می پرید که چرا خوبه بریم همونجا ... و تو یکباره حیرت زده نگاه می کردی که خوب بابا! چند دقیقه خودتون رو نگه دارید و در یک فرصتی بعد از این جلسه دوباره مرور کنید خوبی و بدی هر قسمت برنامه رو. لااقل وسط حرف هم نپرید. مگر این تصمیم اگر گرفته نشود، چه فاجعه ای می شود که چنددقیقه سکوت هم نمی توان کرد؟

حتی گاه می شد که در میانه جلسه رسمی در حال #ترجمه، یکباره یک نفر احساس می کرد ترجمه را بهتر متوجه شده و "مترجم" قدری اشتباه داشته، وسطِ همان جلسه صحبت را نگه می داشت که آقا! اینجا را درست نگفتی و ترجمه صحیح این است!

این ها نقاط ضعفِ جدی ماست. چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی. خویشتن داری و صبوری و پخته تر رفتار کردن هنوز به شکلی بسیار ابتدایی در میان ما رایج است. فارغ از سطحِ موضوع، و اهمیت موضوع، و ابعادِ موضوع، قدری تأمل و قدری آرامش، چاشنی و لازمه بسیاری از رفتارهای #شتابزده ماست.
باور کنیم خیلی وقت ها در میانِ حرف دیگری اگر حرف نزنیم، هیچ اتفاق فاجعه ای رخ نمی دهد.

🔹پنج- چند سال است که آمریکا در #افغانستان و #عراق در جنگ است. ماهیتِ آن جنگ به هیچ وجه مورد تایید جامعه جهانی نیست. حتی در خودِ آمریکا هم منتقدان بسیار دارد. ولی حالا فرض کنیم چند هفته پیش که آمریکا "#مادر_بمب_ها" را در #ننگرهار افغانستان منفجر کرد (و درهمین کانال هم به تفصیل راجع به آن صحبت شد) یکی درمی آمد و می گفت: این تصمیمِ شورایِ ما بوده . یکی دیگر می گفت محلش را ما مشخص کردیم. دیگری می گفت خیر محل مخفی گاه #داعش در افغانستان را خودِ ما خوب بلد بودیم و ... سنگ روی سنگ بند می شود؟

✳️شش- دیگران به قدر کافی به ما تلخ هستند. خودمان قدری با هم مهربان تر باشیم.
فارغ از سطحِ موضوع، و اهمیت موضوع، و ابعادِ موضوع.

https://t.iss.one/solseghalam

🔳⭕️ سعدی و سوالی درمورد حضور منطقه ای
🖋دکتر محمدرضا اسلامی، مدرس دانشگاه ایالتی پلی تکنیک کالیفرنیا

🔷 احتمالا برخی از شما بدانید که چند روز قبل #روز_سعدی بود. روز سعدی آمد و رفت و چنان که انتظار می رفت مطالب خوبی درباره سعدی منتشر شد. همۀ مقالات و نوشته هایی که در مورد جناب سعدی نوشته شده، خوب و بجا ولی یک سوال بنیادی و دردناک باقی می‌ماند.
و آن اینکه چرا در روزگار سعدی یا حتی حافظ، تولیداتِ ذهن و فکر ایرانی، به خارج از مرزها می رسیده. مثلا چنان که حافظ می گوید: «زین قندِ پارسی که به بنگاله می رود... » و کلامش در هند و بنگلادش به گردش بوده ولی امروز، به رغم وجودِ انواع «رسانه» برای «رساندن»، هیچ نام ایرانی، برندِ ایرانی یا محصولِ ایرانی در عرصه جهانی حضور ندارد؟
نه روزنامه ای که انتشارش در سطحِ وسیع بین المللی یا لااقل منطقه ای تاثیرگذار باشد و نه شبکه خبری ای که جایگاهش اگر شانه به شانه سی.ان.ان ‌و بی.بی.سی نزند، لااقل در حد و شانِ الجزیره باشد... و نه مجموعۀ رمان یا داستانی که در حوزۀ خیال، افکار خوانندگانِ این سو و آن سوی عالم را به کمند اندیشۀ پیچ در پیچ نویسندۀ ایرانی بکشاند.

🔷هم سعدی، و هم حافظ، مدعی بوده اند که در زمان زندگیشان، «محصولات» کارگاهِ فکر و خیالشان به «فراتر از جغرافیایِ زندگی شان» می رفته و در اصطلاحِ امروزی: در تراز بین‌المللی بوده اند و با وجودِ غیبت رسانه‌ها در آن روزگار، تولیداتشان به دیگر مردمان (در کاشغر و جخند و سمرقند) «رسانده» می شده، ولی امروز؟

🔷بیایید با هم یک روایت از سعدی بخوانیم. «...به جامع کاشغر در آمدم، پسری دیدم نحوی به غایتِ اعتدال و نهایتِ جمال...» با او به گفتگو می نشیند و البته او سعدی را هنوز نشناخته صحبت به این جا رسید که از زادگاه سعدی پرسیده: «... گفتم: خاک شیراز. گفت: از سخنان سعدی چه داری؟ گفتم: بُلیتُ بِنَحویٍّ یَصولُ مُغاضِباً / عَلَیَّ کَزَیدٍ فی مُقابَلَةِ العَمرو »

دو نکته در این روایت نهفته است: اول اینکه نامِ و آوازه سعدی تا مکتب‌خانه های مسجد جامع کاشغر (منطقه غرب چین و نزدیک تاجیکستان، همان جایی که هم اکنون نیز میلیون ها اویغور مسلمان چینی در آن زندگی می کنند) رفته بوده، و دوم اینکه سعدی به زبانِ علمِ آن روزگار (عربی) اینگونه شگفت آور مسلط بوده. و حال مقایسه کنیم با آن مقام مسئول که رویای «مدیریت جهانی» داشت و دارد و پانزده دقیقه به زبان انگلیسی توان تکلم ندارد. یا حتی آن عالم دینی در خراسان که ادعای به راهِ راست کِشاندن مردمان را دارد ولی یک خطبۀ پانزده دقیقه ای از او «به زبان عربی» در هیچ یک از کشورهای پیرامونِ ما شنیده نشده است.
چرا چنین است و چرا چنین محصورِ در خود، و محصور در جغرافیای خودمان باقیمانده ایم؟

🔷 یادم هست برای خرید گوجه فرنگی و سبزیجات به بازار کاساگانومیچی در منطقه بازار میوۀ شهر کوبه رفته بودم. حسب اتفاق در مسیر با اوکان دوراو که از ترکیه به دانشگاه کوبه آمده بود و دانشجوی مهندسی مکانیک بود، همراه شدیم (البته این روزها او اکنون در سنگاپور استاد دانشگاه است). اسم و بحث ایران به میان آمد، گفت: فلانی من این روزها در خوابگاه مشغول خواندن کتاب حج علی شریعتی از کشورِ تو هستم. کتاب حج #شریعتی در #ترکیه بارها تجدید چاپ شده و خوشحالم که این روزها مشغول به آنم... یک لحظه به ذهنم رسید از انبوه سخنرانیهای آقای رحیم پور ازغدی، یا آقای دکتر سروش، یا حتی دکتر مهاجرانی و دکتر داوری، چندتایش به ترکیه رسیده؟ یا حتی خواهد رسید؟
روز سعدی امسال هم گذشت، و همزمان که شیرین کامیم به مرور و خواندنِ کلام قندگونه سعدی (که نه فقط به "جغرافیا" که به "زمان" هم محدود نماند)، ولی تلخکامیم از این غیبتِ تمام و عیارمان در عرصه بین المللی.


☑️⭕️تجویز راهبردی:
این سه سوال را از خود بپرسیم:
◾️چه شد که کلام حافظ تا بنگاله می رفته، کلام سعدی (و خود سعدی!) تا بعلبک، کاشغر و دمشق می رفته، دستنوشته های شریعتی هنوز در میان جوانان ترکیه حضور دارد، ولی امروز در سال ۲۰۲۱ میلادی هیچ فرد یا اندیشه یا حتی کالای ایرانی، برندِ بین المللی نیست؟ کِی و چرا قدهای ما ایرانیان کوتاه شد؟
◾️چرا در میان انبوه رسانه ها و وسایل لازم برای «رساندن» هیچ چیزی در میانِ خود نداریم که به دیگران «برسانیم»؟
◾️و آنهایی که این روزها دنبال ساخت پیام‌رسان و شبکه اجتماعی هستند، کاش کمی هم دغدغه «خودِ پیام» را هم داشته باشند! و از خود بپرسند پیامِ این پیام رسان کجاست؟
#روز_سعدی
بازنشر از کانال دکتر اسلامی

شبکه توسعه
@I_D_Network

✍️ابَر پروژه های همسایگان ایران
(ایران چگونه از عرصه حذف می شود؟)


بنابر اهداف بالادسـتی #توسعه کشور، قرار بر این بود که مطابق با چشم انداز توسعه ۱۴۰۴، ایران به «جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی» دسـت یابد اما نهایتا چنین چیزی محقق نشد، بلکه کشورهای همسایه ایران با حرکت به سـوی برخی پروژه ها، ایران را دچار #تهدیدات_جدی کرده اند. در گفتگویی که با هفته نامه تجارت فردا انجام شد به بررسی #پروژه_های_محرک_توسعه در کشورهای پیرامون ایران پرداخته شد و ضمن مروری بر پروژه های زیر در کشورهای اطراف، درباره اولویت پروژه های زیربنایی در #ایران امروز/فردا صحبت شد:

✅بندر گوادر پاکستان
✅فرودگاه جدید استانبول
✅بندر صحار عمان
✅فرودگاه دوحه قطر
✅سد ایلیسو و سد کاراکورت ترکیه
✅فرودگاه دوبی امارات
✅کریدور چین اروپا

خلاصه فایل PDF و محورهای پرونده:


1️⃣- توسعه تجارت بندری
✔️چین ترجیح داده از بندر گوادر پاکســتان که فاصله کمی با چابهار دارد اســتفاده کند تا همزمان با تشکیل ائتلاف سیاسی با پاکستان (اصلی ترین رقیب هند)، به لحاظ اقتصادی نیز در این کشور نفوذ خود را پایدارتر کند. از همین رو، بندر گوادر طبق قراردادی به ارزش بالغ بر ۶۰ میلیارد دلار به مدت ۴۳ سال به چین اجاره داده شد و دولت پکن تلاش می کند با استفاده از مسیر پاکستان، از طریق شهرهای غربی خود به آبهای آزاد جهانی متصل شود. این پروژه، مسیر چین به کشورهای نفتخیز حاشیه خلیج فارس را نیز هفت هزار کیلومتر نزدیکتر کرده است. در مقابل، #هند نیز برای رقابت با چین و بندر گوادر تصمیم گرفت که با سرمایه گذاری در بندر #چابهار تلاش کند تا بتواند از طریق دریای عمان به بازار آسیای میانه از جمله افغانستان دسترسی پیدا کند اما سرعت این فرآیند کندتر از آن بود که چابهار را به شکوفایی برساند.

✔️بندر «صحار» عمان که حدود یک دهه پیش، برنامه توسعه آن با بندر شهید بهشتی چابهار در یک بازه زمانی آغاز شد، با جذب ۲۷ میلیارد دلار سرمایه گذاری به یک هاب لجستیک در منطقه بدل شده در حالی که بندر چابهار در همان شرایط اولیه باقی مانده و حتی وعده سرمایه گذاری تقریبا نیم میلیارددلاری هند در آن نیز به طور کامل عملیاتی نشده است.


2️⃣- توسعه فرودگاهی
✔️امارات متحده عربی با 5/95 میلیون مسافر پرواز هوایی در سال ۲۰۱۸ رتبه نخست جذب مسافر را در حوزه خلیج فارس به خود اختصاص داد و رتبه دوازدهم دنیا را کسـب کرد. #دوبی در حوزه ترانزیت کالا نیز هفتمین فرودگاه باری پرتردد جهان به شـمار می رود.

✔️قطر دیگر کشور پیشرو در این حوزه بوده است؛ در رتبه بندی سالانه «موسســه تحقیقات هوایی اسکای تراکس» ۱۰ فرودگاه برتر جهان از نظر کیفیت و خدمات برای ســال ۲۰۲۱ رتبه بندی شــدند که فرودگاه بین المللی حمَد #قطر جایگاه بهترین فرودگاه جهان را کسب کرد. (رتبه ۲ ژاپن!)

✔️ساخت فرودگاه بین المللی #استانبول در ژوئن ۲۰۱۴ به عنوان بزرگترین فرودگاه جهان در دستور کار قرار گرفت. سـاخت این فرودگاه یکی از چشم اندازهای استراتژیک #ترکیه برای سال ۲۰۲۳ اسـت که مرحله اول آن در اواخر اکتبر در بخش اروپایی شهر استانبول در سال ۲۰۱۸ افتتاح شد. فرودگاه جدید استانبول تا سال ۲۰۲۸ به بزرگترین فرودگاه جهان تبدیل خواهد شد. به طور کلی این فرودگاه ظرفیت ۲۰۰ میلیون مسافر در سال را دارد.

✔️فقط در سال ۲۰۱۶ درآمد فرودگاه #دوبی بیش از ۲۵ میلیارد دلار و فرودگاه بین المللی استانبول ۲۲ میلیارد دلار بوده که از میزان درآمد حاصل از صادرات غیرنفتی ایران در همان سال بیشتر بوده است.

✔️سهم فرودگاه جدید #اسـتانبول از تولید ناخالص داخلی ترکیه تا سال ۲۰۲۵ به 9/4 درصد می رسد که ۷۹ میلیارد دلار دیگر به تولید ناخالص داخلی ترکیه کمک کرده و بیش از ۲۲۵هزار شــغل ایجاد خواهد کرد. این فرودگاه جدید، ترکیه را در مسیر تبدیل شدن به مهمترین مرکز حمل ونقل بین شمال، جنوب، شرق و غرب قرار خواهد داد و نقش اصلی خود را در ادغام اقتصاد جهانی بهبود خواهد بخشید.


3️⃣- توسعه انرژیهای جدید
عربستان که بزرگترین صادرکننده نفت جهان است قصد دارد با همکاری با شرکت #ژاپنی «سافت بانک گروپ» بر روی بزرگترین نیروگاه انرژی خورشیدی جهان به مبلغ ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری کند که این بزرگترین پروژه انرژی خورشیدی جهان به شمار می رود. لازم به یادآوری است که «در حال حاضر» عربستان روزانه حدود ۱۱ میلیون بشکه نفت به دنیا می فروشد در حالی که جمعیت این کشور کمتر از نصف جمعیت کشور ما است(و #ایران با دو برابر جمعیت آنها حتی یک یازدهم آنها نیز نفت نمی فروشد). در واقع تفاوت درآمد فعلی این دو کشور ضریب 1 به 22 از درآمد در این حوزه است ولی با این وجود عربستان این حجم سرمایه گذاری بر #انرژی_های_جدید انجام داده است.

با این اوصاف و چنین زنگ خطرهای جدی، چه باید کرد؟

ادامه این بحث🔻
t.iss.one/solseghalam/1879

✍️ در ۱۴۰۱ برای توسعه میادین نفت و گاز ایران چقدر پول می خواهیم؟

🖊محمدرضا اسلامی

سال ۱۴۰۰ با همه فراز و نشیب هایش گذشت، اما در میان تمام اخبار و اتفاقات، یک مصاحبه از وزیر نفت به مانند تابلویی در ذهن ماندگار شده و خاموش و روشن می شود.

در مورخ ۱۰ آبان وزیر نفت دولت جدید در مصاحبه ای گفت:

برای پاسخ به نیاز کشور در حوزه نفت و گاز ۱۶۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری لازم است. در غیر این صورت، در آینده به واردکننده این محصولات تبدیل می‌شویم.
▪️▪️▪️

برای اینکه مقیاسی از این عدد داشته باشیم، ضروری است مروری بر ارزش واقعی "یک میلیارد دلار" انجام دهیم و ببینیم اساسا در "دنیای امروز" یک میلیارد دلار یعنی چه؟
و بعد با این مقیاس، بسنجیم و ببینیم چطور ۱۶۰ واحد از آن یک میلیارد دلار را تامین کنیم؟

ابتدا به #ترکیه برویم و سپس به #ژاپن و بعد از آن به #کالیفرنیا. بعد از آن مجددا به مصاحبه مهندس اوجی باز خواهیم گشت.

1️⃣- ترکیه و دو مگاپروژه اردوغان
جناب رجب طیب اردوغان برای قدرت نمایی و به منظور اینکه توان مدیریتی خود را نشان دهد، چند پروژه بزرگ را در ترکیه اجرا کرد. یکی از آنها پروژه مسجد چاملیجا بود (تصویر زیر). مسجدی ۶۳۰۰۰ نفری با یک معماری با شکوه و سازه ای ضدزلزله. هزینه ساخت این شاهکار معماری و سازه ۱۰۰ میلیون دلار بوده است.
عملا این سازه می تواند شاخصی ذهنی برای ما باشد که "۱۰۰ میلیون دلار" یعنی چه.
به بیان دیگر، ده تا از این پروژه، معادل می شود با ارزش/اثر یک میلیارد دلار (در منطقه ما).

مگاپروژه دیگر اردوغان، افتتاح سد عظیم ایلیسو بر روی دجله در آبانماه ۱۴۰۰ بوده است. هزینه ساخت این سد ۱/۷ میلیارد دلار بوده است. یعنی اگر اردوغان بتواند ۸۰ سدِ مشابهِ دیگر اجرا کند (که چنین چیزی برایش محال است!) تازه معادل می شود با بودجه ای که ما ایرانیان لازم داریم تا میادین نفت و گاز کشورمان را توسعه دهیم.
میادینی که "امروز" اولویتِ توسعه دارند و "فردا" که انرژیهای تجدیدپذیر گسترش پیدا کرد، عملا توسعه این میادین کم فایده است.

2️⃣- پاناسونیک در ژاپن
در سال ۲۰۱۴ این شرکت نهایت تلاش و همت مدیران و مهندسین خود را بکار گرفت و (طبق گزارش مالی) ۱ میلیارد دلار سود کرد.

مدیریت این شرکت، تلاش خود را ادامه داد و توانست در ۲۰۲۱ حدود دومیلیارد دلار سودآوری داشته باشد.

اگر “فرض” کنیم پاناسونیک بخواهد در توسعه میادین ایران سرمایه گذاری کند و همچنین باز اگر “فرض” کنیم که پاناسونیک بتواند که سود سالانه خود را به همین شکل نگه دارد (چیزی که در رقابت با رقبای کره/چین بسیار دشوار است)، برای توسعه میادین باید سودِ ۸۰ سالِ پاناسونیک در ایران سرمایه گذاری شود.

شاید این مثال، ارزش و ارج واقعی دو میلیارد دلار را بهتر به ما نشان دهد؛ و این امر ابعاد ۱۶۰ میلیارد دلار را نمایان می کند. ۱۶۰، تنها یک عدد نیست، ۱۶۰ یعنی سرمایه ای که از تلاش هزاران متخصص در طول چند دهه در یک بنگاه اقتصادی فراهم می شود.

3️⃣- قطار پرسرعت کالیفرنیا
به کالیفرنیا برویم و به منطقه ای که قلب اقتصاد و تکنولوژی آمریکاست. از سانفرانسیسکو در شمال ایالت کالیفرنیا تا لس آنجلس در حوالی جنوب ایالت، انبوهی از شرکتهای عظیم بین المللی (نظیر فیس بوک، گوگل، اوبر ...) قرار گرفته اند. فاصله این دو شهر از هم، حدودا به اندازه فاصله اصفهان تا شیراز است؛ اما با وجود انبوه تکنولوژی و اقتصاد قوی در این منطقه، خط قطار سریع السیر بین این دو شهر وجود ندارد. (چیزی که در ژاپن سالهاست وجود دارد)

هزینه پروژه احداث قطار پرسرعت بین این دو شهر ۷۷ میلیارد دلار برآورد شده، اما این پروژه تا کنون اجرا نشده. چرا؟
چون پول نیست!
در منطقه ای که آنهمه ثروت و فن آوری هست بودجه لازم برای احداث چنین پروژه کلیدی موجود نیست. (یادداشت قبل درباره این پروژه)

4️⃣- بازگردیم به مصاحبه مهندس اوجی. ما ایرانیان ۱۶۰ میلیارد دلار نیاز داریم تا نسل بعد از ما از مواهب و قدرت اقتصادی مخازن نفت و گاز کشور بهره مند شود؛ این امر، به هیچ وجه میسر نیست مگر اینکه سرمایه گذاران قَدر و متعدد از خارج از کشور در این حوزه ورود کنند و آنهم ممکن نیست مگر اینکه ما ذهنیت (Mindset) درستی از ارزش پول داشته باشیم.
۱۶۰ لقلقه زبان ماست. براحتی بر زبان می آید اما از کجا؟ و چطور؟

وقتی تامین ۲ میلیارد دلار برای #پاناسونیک و فرماندار کالیفرنیا دشوار است ما چگونه می خواهیم در فضای #تحریم و بیرون از مناسبات بین المللی ۱۶۰ م د تامین کنیم؟

ایرانِ فقیر، هدیه ما به نسل بعدی خواهد بود اگر که با سرعتِ فعلی به توسعه میادین بپردازیم. ایرانِ استوار و توسعه یافته هدیه ما به نسل بعدی خواهد بود اگر که این ثروتها را از دل زمین بیرون بکشیم و در کار توسعه زیربناهای کشور خرج کنیم.
۱۴۰۰ تمام می شود با این نگرانی که ایرانِ فردا، ایران فقیر است یا توانمند؟
۱۴۰۱/۱/۱


t.iss.one/solseghalam

✍️از فرودگاه کانسای ژاپن تا فرودگاه Rize–Artvin در ترکیه

🖊محمدرضا اسلامی

🔷 در میانۀ همین روزهایی که ما درگیر بحث قیمت ماکارونی و تخم مرغ در داخل کشور هستیم، در بیرون از مرزها جریان #توسعه متوقف نیست و جناب رجب طیب اردوغان یک پروژه زیربنایی دیگر را هم به ساختارِ شبکه حمل و نقل ترکیه اضافه کرد. هفته گذشته فرودگاه بین المللی ریزه-آرتوین در شمال شرق ترکیه با حضور اردوغان و رفیق اش (الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان) افتتاح شد. چند نکته درباره این فرودگاه حائز اهمیت و توجه است:

1️⃣- روزی روزگار در شرق، غول سرمایۀ حاصل از صادرات شرکتهایی مثل توشیبا، پاناسونیک، سونی و... قدرتی ویژه به دولت #ژاپن داده بود. دولتِ نوین ژاپن دیگر به دنبال جنگ با همسایه های خود (کره، چین، روسیه) نبود بلکه بر روی توسعه زیربناهای کشور متمرکز شده بود. آن پول عظیم (که از #مالیات شرکتهایی مثل میتسوبیشی تویوتا، سونی و... حاصل می شد) باعث شد که دولت ژاپن سرمایه گذاری ویژه ای روی شبکه #حمل_و_نقل انجام دهد. اما علت آن دیدگاه ژاپنی چه بود؟

✔️کارشناسانِ توسعه در ژاپن معتقد بودند که ستون فقرات توسعه، بر روی شبکه حمل و نقل استوار می شود. هر قدر که «زمان» برای انتقال «کالا و مسافر» میان دو نقطه کاهش یابد، «جریانِ توسعه» در یک کشور سریعتر شکل می گیرد (و پایدارتر می ماند).

2️⃣– در ژاپنِ آن روزگار (حدود 60 سال پیش)، میلیاردها یِن روی احداث شبکه قطار پرسرعت (شین کانسن) هزینه شد. اما علاوه بر حمل و نقل ریلی، ژاپنی ها روی توسعه بنادر و فرودگاهها هم اهتمام ویژه ای صرف کردند. یکی از پروژه های توسعه فرودگاهی در ژاپن، احداث فرودگاه #کانسای در وسط دریا بود.

✔️اوساکا، شهر دوم ژاپن به لحاظ اقتصادی محسوب می شد (چیزی مشابه #اصفهان ما)، اما برای احداث یک فرودگاه تراز بین المللی، زمینِ مناسب در شهر یا پیرامون شهر یافت نمی شد. حدودا سه کیلومتر دورتر از ساحل اوساکا، نقطه ای در میان دریا برای ساخت یک «جزیره مصنوعی» انتخاب شد و فرودگاه کانسای بر روی آن جزیره مصنوعی در میان آب ساخته شد. پروژه ای عظیم.

✔️فرودگاه کانسای یکی از بزرگترین فرودگاه‌های قاره آسیاست و تقریباً به همه جای دنیا پروازهایی را به صورت روزانه انجام می‌دهد. نزدیک به ۱۴ میلیون نفر سالانه از این فرودگاه استفاده می‌کنند. ترمینال اصلی این فرودگاه، طراحی معمار معروف ایتالیایی، آقای رِنزو پیانو است.

3️⃣- روز و روزگار گذشته و حال #ترکیه با همه فراز و نشیبهایی که اقتصادش از سر گذرانده، به جایی رسیده که می تواند باند فرودگاه را بر روی #جزیره_مصنوعی، و بر روی آب دریای سیاه بنا کند. جناب اردوغان که اهتمام ویژه ای بر افتتاح مگا پروژه ها دارد، این بار نقشِ بر آب زد! اما چه نیکو نقشی.

4️⃣- این فرودگاه با پر کردنِ بخشی از دریا در مجاورت ساحل ساخته شده و به این منظور 85 میلیون تُن سنگریزی در کف دریا انجام شده تا بسترِ احداث باند فرود هواپیما به طول 3 کیلومتر و عرض 45 متر فراهم شود.

جالب اینجاست که پیش از این اردوغان و مدیرانش، یک فرودگاه دیگر را نیز با این روش در اردو-گیرسون ترکیه ساخته بودند! لذا، این پنجمین فرودگاه ساخته شده روی دریا بعد از ژاپن، هنگ کنگ و کره جنوبی محسوب می شود.

✔️البته تکنولوژیِ احداث جزیره مصنوعی بر روی دریا امر پیچیده ای نیست. در همین عسلویه خودمان هم برای اجرای طرح الفین مهندس نجابت و همکارانش بخش قابل توجهی از زمین مورد نیازشان را با اضافه کردن به ساحل خلیج فارس تامین کردند و تجهیزات را بر روی آن «زمین جدید» قرار دادند. در این قبیل پروژه ها، «فن آوری» و تکنولوژی مسئله اصلی نیست، بلکه مساله اساسی «ساختارهای» پایدار/ناپایدار است که باعث می شود توسعه ادامه یابد یا اینکه ابتر، متوقف شود. راستی الان مهندس نجابت کجاست؟ چه می کند؟

5️⃣- اردوغان تعداد فرودگاههای ترکیه را از 26 به 57 واحد رسانده است. زمانی بود که هاشمی رفسنجانی هم توجه ویژه ای به مسئله احداث فرودگاه داشت. رفته بود و در «بم» فرودگاه ساخته بود. آن زمان همه گلایه می کردند که آخر این چه کاری است؟ و شهر کوچکی مثل بم چرا فرودگاه لازم دارد؟ زلزلۀ بم آمد و مشخص شد که وجود یک زیرساخت اساسی مانند #فرودگاه در منطقه، چقدر ضروری است.

6️⃣– هزینه احداث این فرودگاه جدید ترکیه (با ساخت جزیره مصنوعی در دریای سیاه) 206 میلیون دلار بوده است.

اگر ایران امکانِ فروش نفت مطابق شرایط سال ۱۳۹۰ (سال دوم از دولت دوم احمدی نژاد) را داشت و اگر قطعنامه ها کاغذپاره نبود، 206 میلیون دلار «درآمدِ فروش "یک روز" نفت ایران» است.

بله! اگر کشور از بازار انرژی و فروش نفت حذف نشده بود، فقط با درآمدِ «یک روز» از نفت ایران، امکان ساخت چنین مگاپروژه فنی و مهمی وجود داشت.
و دریغ...


#توسعه
#فرودگاه
#یک_روز_فروش_نفت

t.iss.one/solseghalam