مطبوعات قدیمی
3.64K subscribers
5.79K photos
134 videos
342 files
1.97K links
Download Telegram
مطبوعات قدیمی
https://twitter.com/sraminabadi/status/1366668296188166146?s=19
#رشته_توئیت

‏1/ 27 بهمن1343 شاه برای استفاده از آب های معدنی و برای یک سفر درمانی و تفریحی به اتریش و در ادامه هم در یک سفر غیر رسمی به لندن رفت، در سفر انگلیس شاه با تلویزیون غیر دولتی این کشور مصاحبه ای داشت که روزنامه های اطلاعات و کیهان بخش هایی از آن را منتشر کردند.

‏2/ بعدها و در دهه پنجاه شمسی مجموعه ای بیش از ده جلدی منتشر شد که سخنرانی ها، پیام ها و ...شاه از دوره ولیعهدی تا روز انتشار این مجموعه را در برداشت، بعضی از مصاحبه ها که در روز وقوع در جراید منتشر شده بود در این مجموعه حذف می شود.

‏3/ مثلا شاه در سفر شهریور 43 ‎#هایله_سلاسی امپراطور اتیوپی به ایران نظام سیاسی دو کشور و راه دو حکومت که در حال طی آن بودند را یکی دانسته بود و ده سال بعد که در شهریور 1353 با کودتای ارتش هایله سلاسی سقوط کرد کلیه سخنان شاه از مجموعه سخنرانی های پهلوی حذف شد!

‏4/ این مقدمه و نمونه ها گفته شد که به یک مصاحبه برسیم، شاه 11 اسفند 1343 ذر گفت و گو با تلویزیون غیر دولتی انگلیس در لندن می گوید: هر زمان پادشاهان لایقی نداشتیم دوران انحطاط آغاز می شد، خارجیان کشور ما را اشغال می کردند و استقلال مارا درهم می کوبیدند.

‏5/ شاه هنگام بیان این سخنان به معنای صریح حرف خود دقت نداشت و آن این که در شهریور 1320 در دوره سلطنت ‎#رضاشاه ایران از سوی متفقین اشغال شد، و در نتیجه اگر سخنان شاه را در آن تاریخ درست بخوانیم او معتقد بود پدرش شاه نالایقی بود که در دوره او ایران منحط و اشغال شده است‌.

‏6/ نکته این که روزنامه های روز انتشار به دلیل فرصت کمی که برای جرح و تعدیل و ویرایش و سانسور وجود داشته می توانند منابع خوبی باشند، و باید میانه سطور را به دقت خواند و واکاوی کرد، ‎#آرشیو روزنامه ها از این جهت مهم و توجه به آن ضروری است.

@seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper
✳️ به امید خدا و به شرط حیات این هفته در همایش ملی هشتادمین سالگرد اشغال ایران و سقوط رضاخان با موضوع مطبوعات ایران پس از شهریور ۱۳۲۰ سخنرانی خواهم داشت.

به دنبال #اشغال_ایران و سقوط #پهلوی_اول مطبوعات فرصت یافتند صریح تر و بی رحمانه دوره تقریبا پانزده ساله سلطنت #رضاشاه را به نقد بکشند.

فرصتی که یک بار پس از شهریور بیست، دومی در سال های منتهی به #کودتای_۲۸_مرداد_۱۳۳۲
و در نهایت از اوایل سال ۵۷ تا سقوط پهلوی حاصل شد، در سال های قبل این دوره ها مطبوعات تحت نظارت نهادهای امنیتی و بخصوص #ساواک در دهه های چهل و پنجاه شمسی چنین جراتی را نداشتند تا جایی که #مسعودی مدیر #روزنامه_اطلاعات به دلیل نقد تاکسیرانی در ۱۵ خرداد ۱۳۵۳ مورد غضب #شاه قرار گرفت و سیزده روز بعد از ترس عواقب ناراحتی شاه پشت میز کارش سکته کرد و مُرد.

در این سخنرانی به مبسوط در این زمینه سخن خواهم گفت.

@seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper
Forwarded from عکس نگار
✳️ سقوط رضاخان و روزنامه هایی که بارها خط عوض کردند!

#۲۵_شهریور_۱۳۲۰ #محمدرضا_پهلوی با سوگند در مجلس شورای ملی به سلطنت رسید، عملکرد #رضاشاه در طول حدود ۱۵ سال به گونه ای بود که مردم از اشغال ایران توسط #متفقین و حضور نیروهای بیگانه در تهران و سایر شهرها نه تنها ناراحت نبوده و مقاومتی نکردند که پیش پای قوای اشغالگر قربانی کردند و اهلا و سهلا گویان به پایکوبی پرداختند، تغییر شاه توسط و به اجبار قوای اجنبی ذاتا غمبار و تاسف انگیز است ولی این گونه نشد.

مردم به ناگاه به آزادی رسیدند و از شهریور بیست تا سال ۱۳۲۶ حدود ۴۰۰ روزنامه و مجله در کشور انتشار یافت، مرور این روزنامه ها و محتوای آن ها نشان دهنده اوج اختناق در دوره #پهلوی_اول است.

تاسف بارتر این، همان ها که در شهریور بیست علیه #رضاشاه در جراید خود نوشتند چون مسعودی مدیر #روزنامه_اطلاعات چند سال بعد خط عوض کرده و به عنوان نمونه در شهریور ۱۳۴۴ در بیست و پنج سالگی سلطنت محمدرضا از دوران شکوه ایران در دوره پهلوی اول نوشته و دوره پر از عظمت جانشین او را ستوده و مردم را به دعاگویی ذات اقدس شهریاری فراخواندند.

مقایسه محتوای جرایدی چون #کیهان و #اطلاعات از ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ تا ۲۸ مرداد این سال و پس از آن نیز نشان می دهد محتوای روزنامه ها در دوره اقتدار و افول قدرت شاه زیر و زبر می شد.

همان جرایدی که در سه روز ۲۵ تا ۲۸ مرداد از شکست کودتای شاه و دربار می نوشتند پس از ۲۸ مرداد از #قیام_ملی برای بازگشت شاه سخن گفتند و همان ها سال ۱۳۵۷ دوباره خط عوض کرده و دربار را به شدیدترین وجه ممکن کوبیدند.

تا بوده همین بوده، عده ای تسلیم قدرت مستقر هستند و چه بسا اگر تیر ۱۳۵۹ #کودتای_نقاب و یا همان #کودتای_نوژه موفق میشد همین ها باز خط عوض کرده و #ولیعهد را میستودند.

#تاریخ_معاصر پر است از این تغییر خط و خطوط ولی کار پژوهشگر تاریخ آن است که بی توجه به این تغییرات دایر مدار قدرت مستقر آن چه رخ داده را روایت و علل آن را میانه سطور بیابد و بگوید چرا مردمی که شهریور بیست از رفتن رضاخان پایکوبی و اظهار خوشحالی کردند سال ها بعد #رضاشاه_روحت_شاد سر دادند، آیا #فراموشی و #نسیان باعث این تغییر نظر بوده و هست و یا عملکرد مسئولین بعدی زمینه ساز این شعارها شده است؟

بی شک بیگانگان مردم را تحریک می کنند ولی نظرات قلبی مردم با تحریک بیگانه ثبات نمی یابد، در روزنامه ها می شود از فتنه سخن گفت ولی پژوهشکده ها و اتاق های فکر بایستی رهبران جامعه را نسبت به آن چه در کف خیابان رخ می دهد آگاه سازند.

و چه بسا اگر نفوذ متملقین به اتاق های فکر تصمیم گیر و تصمیم ساز نبود شاه آن چه را در سال ۵۷ و با عقب نشینی های مستمر بی نتیجه تجربه کرد شاهد نبود.

@seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper
Forwarded from عکس نگار
✳️ در مذمت نگاه ژورنالیستی به تاریخ!

باهوش یا احمق؟ نگاه ژورنالیستی به شخصیت های سیاسی و ... یکی از این دو جواب را ایجاب می کند، در حالی که باهوش بودن علیرغم احمق بودن که ویژگی منفی است لزوما ممدوح و حُسن نیست مگر این که جهت هوش فرد به سمت منافع فردی و ملی باشد.

از این نکته بگذریم، بدیهی است که قدرت های جهانی مثل امریکا و انگلیس بر عکس اغلب ماها که در لحظه فکر می کنیم و حساب سال ها بعد را نداریم به فکر ده ها سال بعد هستند، ممکن نبود که انگلیس قبل کودتای اسفند ۱۲۹۹ میان آن همه شخصیت و گروه موجود با شیر یا خط به فردی رسیده باشد که حداقلی از هوش را نداشت.

انگلیس به فکر ایرانی با ثبات بود که بتواند در این ثبات بدون هیچ سر خری برنامه هایش را پیش ببرد، در این راستا فردی باید انتخاب میشد و یا از او در برابر مخالفان حمایت لازم صورت میگرفت که حداقلی از هوش و فراتر از آن را داشته باشد، روی کار آمدن رضاشاه اگر او هوش نداشت و حتی با حمایت خارجی نمی توانست حکومت شکل گرفته را نیم قرن تداوم بخشد.

دوستانی که #رضاشاه و فرزند او #محمدرضا_پهلوی را ابله مفروض می کنند ناخواسته رهبری انقلاب را زیر سوال می برند، طول کشیدن مبارزات از سال ۴۲ تا ۵۷ اگر طرف مقابل باهوش نباشد ایجاد کننده این سوال است که چرا مبارزات این همه طول کشید در حالی که دشمن در نهایت بلاهت بود.

حمایت خارجی و قدرت اطلاعاتی و امنیتی نهایتا چند سال فردی را مسلط می سازد و جهل حاکم زمینه ساز سقوط او می شود.

نگاه ژورنالیستی به #تاریخ آگاهی بخش نیست و نتایج درستی را به دست نمی دهد.

بی شک شاه باهوش بود ولی در مبارزه هوش ها آن چه غلبه داشت ذکاوت رهبر و بنیانگذار جمهوری اسلامی بود.

سوال نخستین درباره #امام_خمینی نیز می تواند مطرح شود، اگر امام هوش بالایی نداشت نمی توانست انقلاب را پیروز و در ده سال بعد پیروزی همه رقبا چون #حزب_توده ، لیبرال ها و ... را حدف کند و در نهایت روایت و قرائت خود را از نظام مطلوب ساری و جاری و مسلط سازد.

جنگ ایران و عراق هم این گونه بود، اگر #صدام ضعیف بود آن چنان چه فیلم های دفاع مقدسی نشان می دهند طبیعتا جنگ نباید هشت سال طول می کشید، حمایت های خارجی از یک دشمن ضعیف و ابله نهایتا او را یک سال یا دو سال حفظ می کرد نه هشت سال جنگی که نهایتا به قطعنامه ۵۹۸ منتهی شد.

ضعیف و احمق مفروض کردن دشمن و منوط دانستن بقای او به حمایت صرف خارجی توهین به خودمان هست که نتوانسته ایم این خصم جاهل را در کمترین زمان سر جای خود بنشانیم.

نبرد هوش ها و اراده ها بهترین تفسیر از رخدادها هست نه جاهل دانستن یک سو و عقل کل دانستن سوی دیگر!

@seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper
Forwarded from عکس نگار
✳️ سیاست درستی که به درستی اجرا نشد!

به دنبال فروپاشى #قاجار و روى كار آمدن #رضاشاه #كردستان دستخوش تحولات و دگرگونى ‏هاى بسيار عميقى در زمينه‏ هاى اجتماعى و سياسى گرديد، سابقه نخستين برخورد #رضاخان با كردها به شورش #سمكو باز مى‏گردد.

آشوب هاى مداوم در كردستان به وسيله #سالارالدوله و عباس خان سردار رشيد، در سال ۱۳۰۲ ه .ش به اضافه معضل حضور سمكو در نزديكى #آذربايجان عواملى بودند كه لزوم حضور نظامى مداوم و گسترده دولت مركزى در همه نواحى كرد نشين را ايجاب مى ‏كرد.

در سال ۱۳۰۵ آتش شورش جديدى در كردستان شعله ور شد و اين بار هم انگلیس در بر افروختن آن نقش اصلى را ايفا كرد. همه پادگان ها، مراكز ژاندارمرى و نيروهاى نظامى از مرز #تركيه تا #كرمانشاه هدف حمله عشاير كرد قرار گرفتند و شهرهاى زيادى به خطر افتاد در سال ۱۳۰۸ #محمود_خان_دزلى به دولت اعلان جنگ داد.

حساس بودن موقعيت سياسى مناطق مرزى كردستان، سهولت بهره بردارى استعمار انگليس از رؤساى عشاير كرد، همچون ابزارى بر ضد دولت مركزى ايران، مقاومت عشاير در برابر استقرار ادارات و مراكز نظامى و ضرورت خلع سلاح جنگ جويان كرد، #پهلوى را متوجه اين واقعيت ساخت كه اين منطقه بسيار آسيب پذير بوده و يك كانون دائمى و بالقوه بحران است كه بايد هر چه زودتر عوامل بحران ساز را در آن مهار كرد.

مسلما رشد #ناسيوناليزم_كرد در تركيه و عراق هم بر اين نگرانى ‏ها دامن مى‏ زد و سه شورش بزرگ كردهاى تركيه، پيدايش سازمان #خویبون (استقلال) و قيام شيخ محمود برزنجى ممكن بود كردها را تحت تأثير خود قرار دهد. #پهلوی_اول براى حل اين مسئله تدابيرى انديشيد كه اهم آنها عبارت بودند از:

1ـ ممانعت از تردد عشاير كرد ايرانى و غير ايرانى در دو سوى مرز.

2.اعزام واحدهاى گشتى به مناطق مرزى، ايجاد پادگان هايى براى نيروهاى ارتش در شهرهاى كردنشين، استقرار پاسگاه و قرارگاه هاى ژاندارمرى در كنار راه‏هاى اصلى.

3ـ خلع سلاح جنگجويان عشاير به طور گسترده.

#تخته_قاپو_كردن يا اسكان اجبارى عشاير و تبعيد طايفه‏ هايى كه در برابر اين گونه برنامه ‏ها مقاومت مى ‏ورزيدند.

لزوم عملى شدن اين برنامه ‏ها كه از نظر تأمين امنيت ملى اهميتى غير قابل انكار داشت؛ موجب شد كه اولين نشانه ‏هاى حضور حكومت پهلوى در كردستان با ورود نظاميان و حذف كانون ‏هاى سنتى قدرت، معنا پيدا كند و مردم كردستان را از همان آغاز، با سياست مشت آهنين رضاشاه روبرو سازد.

پس از عمليات موفقيت‏ آميز ارتش شاهنشاهى، ادارات دولتى به تدريج در كردستان تأسيس گرديد و قانون #نظام_وظيفه به مرحله اجرا گذاشته شد و تماس نزديك كارگزاران رژيم پهلوى با مردم كرد شروع شد.

نكته مهم اين بود كه همه مردم كرد از آغاز مخالف اين #اصلاحات نبوده ‏اند، ولى شيوه ‏هاى غلط اجراى آن ها، خشونت بيش از اندازه و رفتار غير انسانى مسئولان اجراى اين برنامه ‏ها بود كه در طول حكومت رضاشاه موجى از نفرت و بيزارى نسبت به دولت مركزى در ميان كردها برانگيخت و گرنه نفس اين برنامه ‏ها مورد اعتراض آنها نبود.

رضاشاه ایلات کوچ‌رو (که منشأ خاندان‌های حکومت گر ایران طی قرون مختلف به‌شمار می‌آمدند) را بزرگ‌ترین تهدید برای ادامه سلطنت خود می‌دید؛ لذا در ظاهر به منظور مدرن‌سازی زندگی ایلات و عشایر و در باطن به منظور انهدام این نیروی تأثیرگذار، پای در راه سیاست‌های عشایری گذاشت. این موضوع ابتدا با فعالیت کارگزاران فرهنگی به سمت یک مطالبه عمومی سوق پیدا کرد و سپس به مرحله اجرا درآمد؛ سیاستی که حذف تدریجی ایلات و عشایر از پهنه سیاست ایران را رقم زد، عشایری که می توانستند در مقابل هجوم متفقین در شهریور 1320 مقاومت کنند در 15 سال سلطنت پهلوی اول تضعیف شدند و این گونه بود که سیاست درست غلط اجرا شده ایران را به لقمه راحت الحلقوم اشغالگران خارجی تبدیل کرد!

بی شک توان عشایر به آن حدی نبود که بتوانند مقابل اشغال ایران بایستند ولی اگر نفرت مردم از حکومت مرکزی نبود توان گروه ها و افراد با هم ترکیب و ایران به سادگی اشغال نمی شد.

#شرح_عکس

کردها در تهران در سال 1926 ، آن ها برای حضور در جشن تاجگذاری #رضاشاه به تهران آمده بودند.

منابع:

پایگاه جامع تاریخ معاصر ایران، موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی
مقالات منتشر شده در سایت #پژوهشکده_تاریخ_معاصر
عکس از مجموعه خصوصی آرشیو #سیدروح_الله_امین_آبادی

@oldnewspapper
✳️ حذف نخبگان؛ سیاستی که رضاشاه از آتاتورک یاد گرفت!

#رضاشاه و مصطفی کمال #آتاترک روحیات مشترک فراوانی داشتند و این روحیات مشترک و همسان بود که زمینه ساز سفر 38 روزه شاه ایران به ترکیه در خرداد 1313 شد.

#پهلوی_اول در ابتدا با کمک برخی روشنفکران و نخبگان جامعه بر تخت سلطنت تکیه زد، اما پس از به قدرت رسیدن، آن ها را افرادی سربه‌راه و اطاعت‌پذیر می‌خواست تا کابینه‌ای دلخواه داشته باشد؛ وزرا با وجود دارا بودن تحصیلات مناسب، باید همگی گوش ‌به‌ فرمان شاه می‌بودند.

آنان به هنگام خطاب قرار دادن پادشاه، به اصطلاحات قدیمی توسل می‌جستند و خود را چاکران وی می‌خواندند. این چاپلوسی حقیرانه، به‌ واسطه سرنوشت گروه سه‌ نفره‌ای که در شکل‌گیری رژیم جدید مشارکت کرده بودند، بیش از گذشته تقویت شد: عبدالحسین خان #تیمورتاش ، علی‌اکبر خان داور و فیروز‌ میرزا فرمانفرماییان که رضاشاه، به‌رسم حذف نخبگان، هر سه آن ها را از میان برداشت.

ادامه در پست بعد ...
#تقویم_تاریخ

#10_اسفند_1374 #شمس_پهلوی دومین دختر #رضاشاه در ۷۸ سالگی در آمریکا درگذشت و طبق وصیتش به آیین مسیحیت دفن شد.

شمس پهلوی در اواخر دهه ۱۹۴۰ (میلادی) در مصر تغییر دین داده و مسیحی شد و در سال ۱۳۵۲ یک کلیسای اختصاصی در کاخ خود (کاخ مروارید) ساخت و به آیین مسیحیت کاتولیک درآمد. پس از شمس #مهرداد_پهلبد همسر وی که وزیر وقت فرهنگِ کابینه امیرعباس #هویدا بود هم کاتولیک شدند. شمس پهلوی بارها به ایتالیا و واتیکان سفر کرد و با رهبران مسیحی دیدار نمود.

#اسدالله_علم وزیر دربار شاه در خاطرات 1 مهر 1354 می نویسد: «... برنامه سفر والاحضرت شمس را به رُم و واتیکان تقدیم کردم. شاه آن را تأیید کرد، به شرط اینکه والاحضرت درباره ملاقاتش با پاپ زیاد سر و صدا به راه نیندازد.»

#شرح_عکس

شمس پهلوی 17 دسامبر 1966 / 26 آذر 1345 در مسکو با #نیکلای_پادگورنی صدر هیئت رئیسه شورای عالی شوروی دیدار کرد

@seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper
Forwarded from عکس نگار
✳️ ناشنیده ها از ترور ۲۱ فروردین ۱۳۴۴ شاه_دو

#پالیزبان ‏بعد از شرح برخی حوادث از جمله آن چه تلاش #رزم_آرا برای کودتا می داند به ترور شاه در ۲۱ فروردین ۱۳۴۴ می رسد و چنین ادعا می کند: کودتای #ارتشبد_حجازی‎ بسیار دقیق و زیرکانه طرح ریزی شده بود و می توان گفت‎ سقوط رژیم #پهلوی و نجات آن فقط یک مو فاصله افتاده بود و باید آن را یک اعجاز‎ ‏شگفت انگیز پنداشت۔‎ ‏این کودتا کاملا انگلیسی بود، زیرا انگلیسی ها از این که شاه مورد حمایت بی چون و‎ ‏چرای امریکاییان بود بسیار ناراحت بودند۔

‏روسها مخصوصا وجود امریکاییان را در جوار مرزهای ۲۲۰۰ کیلومتری خود با‎ ‏ایران برای امنیت کشور خویش خطری بالقوه می پنداشتند خاصه در زمینه جاسوسی و‎ ‏خبر چینی؛ لذا برای نابودکردن شاه نقشه ها می ریختند که کودتای ارتشبد حجازی یکی از‎ ‏آنها بود۔‎

‏آنان سربازی را بنام #رضا_شمس_آبادی اهل #کاشان که مشغول گذراندن دوره خدمت‎ ‏وظیفه خود در #گارد_شاهنشاهی بود بوسیله فردی بنام #پرویز_نیکخواه که او نیز کاشانی بود‎ ‏اغفال گردید و ماموریت یافت که #شاه را ترور کند. این سرباز در مقابل درب ورودی کاخ‎ ‏روی آخرین پله که شاه سینه به سینه او قرار میگرفت گمارده شده بود. حال چرا این سرباز‎ ‏را که مامور ترور بود درست سر به زنگا قرار داده بودند خود سوال برانگیز است و نشان‎
‏میدهد که در گارد نیز دستهایی برای انجام این توطنه در کار بوده است؛ زیرا سرباز‎ ‏به خودی خود نمی تواند پاسگاه نگهبانی خویش را آن هم در کاخ تعیین نماید۔

درباره این بخش از خاطرات پالیزبان که بخشی از آن از جمله هماهنگی شوروی و انگلیس با هم برای ترور شاه برای بیرون کردن امریکا از ایران است دو نکته قابل ذکر است؛

اول این که شوروی در دوره سیطره #برژنف و بعد از سقوط #خروشچف هیچ اشتراک منافعی بخصوص در ایران با انگلیس نداشت و در صورت تسلط شوروی که مرزهای گسترده ای با ایران داشت هیچ نفع آنی و آتی برای لندن قابل تصور نبود

نکته دوم این که بلافاصله پس از ترور، شاه در خرداد ۴۴ به شوروی سفری داشت و در همین سال پروژه #ذوب_آهن که از دوره #رضاشاه با غرب یک گام هم جلو نرفته بود توسط شوروی به سرانجام رسید و قرارداد آن منعقد گردید و ایران با بلوک شرق از جمله رومانی و چکسلواکی قراردادهای تجاری زیادی منعقد کرد. بهبود سریع روابط ایران با شوروی در این دوره چنین برنامه هایی را دور از ذهن می نماید.

ادامه روایت پالیزبان از تلاش رئیس وقت ستاد بزرگ ارتشتاران برای کودتا قابل توجه و تامل است که در شماره های آینده به آن خواهیم پرداخت.

instagram.com/seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper
Forwarded from عکس نگار
✳️ بازخوانی خاطرات پالیزبان از ترور فروردین 1344 شاه؛ #پرویز_نیکخواه چگونه به جای اعدام از شاه نازشست گرفت!

و ادامه خاطرات #پالیزبان از ترور 21 فروردین 1344 شاه؛

«حجازی وقتی شاه را در حال غضب می بیند و احساس می کند که شدیدا به وی مشکوک است برگشت که همان برگشتن بود زیرا حجازی اعصابش را از دست داده بود و شاه چون همیشه سرپوش روی این جریانات می گذاشت مدت قلیلی حجازی را در پست #ریاست_ستاد_بزرگ_ارتشتاران نگاه داشت و در همين حال #ارتشبد_ضرغامی که بسیار افسر پاکدامن و شریفی بود فرزند همان سرلشکر ضرغامی رئیس ستاد #رضاشاه جانشینش بود و او را تحت نظر گرفت اما حجازی که شوکه شده و ‏اکثرا روزها را در منزل استراحت می کرد یک روز که به شمال رفته بود در حالی که روی‎ شن های داغ ساحلی آمل خوابیده و در افکار پریشان و در هم برهم خویش غوطه ور بود یک‎ سکته نمود که بیشتر او را از پای درآورد و پس از این سکته که می رفت شرفیاب شود‎ پا‏هایش به شدت می لرزید و شاه به او گفت که بهتر است شما در منزل استراحت کنید و‎ فرمان برکناری او را صادر نمود.

‏اما ضد اطلاعات اداره دوم مامور رسیدگی به این فاجعه شد. سرتیپ اردشیر تاجبخش‎ رئیس ضداطلاعات بود او بعد از جستجو و بازدید از ملبوس و کمد جای لباس سرباز‎ مزبور آدرس او را در کاشان پیدا کرد و در آنجا نامه ای به امضای #پرویز_نیکخواه که‎ فردی چپگرا و ضد شاه بود به دست آورد و او را دستگیر نمود. وی پس از بازجویی های فنی‎ به گناه خویش اقرار نموده و لذا یک روز در معیت سپهبد کمال، پرویز نیکخواه را پیش شاه‎ برد پرویز نیکخواه در حضور شاهنشاه به گناه خویش اقرار نمود آنگاه شاهنشاه به کمال‎ و تاجبخش فرمودند شما فعلا از دفتر بیرون بروید سپس به نیکخواه گفت اگر تمام ماجرا را‎ بدون کم و کاست و صادقانه بیان نمایید من شما را می بخشم مدت چهار ساعت شاه با نیکخواه صحبت کرد و تمام جزییات را که چگونه این‎ سرباز را انتخاب نموده علت تصمیم و محرکین قضیه را پوست کنده به شاه گفت و محل‎ آموزش و طرز آموزش سرباز را نیز صراحتا بیان نمود. ولی من شخصا نفهمیدم چه مقامی در گارد او را به نگهبانی جبهه یعنی درب ورودی‎ که حساس ترین پست هاست گمارد. شاید هم نیکخواه این موضوع را به شاه گفته باشد پس‎ از اتمام این مصاحبه نیکخواه آزاد شد و به صورت یکی از وفادارترین و صمیمی ترین‎ طرفداران شاه تبدیل گردید و در نخست وزیری به سمتی در حد مدیر کل به وی داده شد که‎ مندرجات جراید معتبر کشور را قبل از چاپ و انتشار مورد بازرسی قرار می داد تا مبادا‎ نکاتی علیه رژيم در آنها درج گردد و این مقام را تا آخرین دقایق اقامت شاه در ایران عهده دار بود.

ادامه دارد...

instagram.com/seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper
✳️ سیاست دفاعی #قفل_ضعیف و استدلال خنده داری که بحرین را از خاک کشور جدا ساخت!



این روزها که برای تدوین #روزشمار_پهلوی متن کامل سخنرانی ها، مصاحبه ها، پیام ها و هر چه مربوط به #پهلوی_دوم است را می خوانم به نکات بدیع و در عین حال تاسف باری برخورد می کنم که نمی توانم از آن عبور کنم.

گفت و گوی #محمدرضا_پهلوی با #حسنین_هیکل روزنامه نگار مشهور مصری در #کاخ_نیاوران به تاریخ 23 شهریور 1354 از این نکات بدیع فراوان دارد، نخست درباره #بحرین ، شاه به صراحت و علیرغم تبلیغات این روزهای جریان #سلطنت_طلب می گوید این منطقه جزوی از خاک ایران بوده ولی #دادیم_رفت!

‼️ استدلال شاه در  باره بحرین بسیار جالب توجه است، آن جا که پهلوی می گوید : «  همه باید روش ما را درمورد بحرین بدانند. ما بحرین را جزئی از خاک ایران می‌دانستیم، در تاریخ نیز چنین خوانده بودیم، ولی حاضر نشدیم به اتکای تاریخ، سرزمینی را در اختیار بگیریم که جز با زور سر نیزه نتوانیم آن را نگاه داریم، همه جزیره را به سنگر مبدل سازیم و در پشت هر سنگر یک دسته مسلح برای نگاهداری آن بگماریم.»

محور استدلال شاه آن جا است که ساکنان #بحرین مشروعیت حکومت مرکزی را قبول نداشته  و حکومت برای حفظ این منطقه در چارچوب تمامیت ارضی باید هزینه بالایی پرداخت کند، این استدلال را در مورد هر منطقه ای می توان به کار برد، مثلا درباره کردستان، آذربایجان و هر منطقه مرزی و غیر مرزی ... در سال های گذشته #بارزانی در #کردستان_عراق برای جدایی این منطقه از خاک عراق تلاش وسیعی را به کار برد، رفراندوم برگزار کرد و به ظاهر رای بالایی از مردم نیز گرفت ولی دولت مرکزی عراق سکوت نکرده و با مقاومت کردستان  را در چارچوب تمامیت کشوری به نام عراق حفظ کرد، آیا به صرف وجود تمایل طبیعی برای استقلال و جدایی از خاک یک کشور هر چند شدید باشد می توان بخشی از مام میهن را جدا و به دیگری هبه کرد؟! اگر این گونه بود جمهوری اسلامی در سال 1358 با هزینه های هنگفتی که متحمل شد بایستی از قید منطقه وسیعی از کشور از جمله کردستان، کرمانشاه و بعدها در جنگ تحمیلی #خوزستان و ... می گذشت و این مناطق را دو دستی به صدام و قاسملو و عزالدین حسینی و ... می بخشید!

‼️ نکته دوم : شاه درباره #سیاست_دفاعی ایران سخن می گوید و این که قدرت دفاعی ایران به مانند #قفل ضعیفی است که دشمن قدرتمندتر از ما را کمی معطل می کند تا دوستانمان فرا برسند، آن جا که می گوید: «  با تهدید ضعیفتر از قدرت خود ابداً مواجه نیستیم. در برابر تهدید قدرت هم‌سطح خود مقاومت می‌کنیم. درمورد تهدیدات برتر از قدرتمان نظریه دیگری داریم. به هر حال من معتقدم که قدرت مسلح نوعی قفل پشت در خانه است که حتی برای مدت زمانی هم که شده، مقاومت می‌کند و به ما و دوستانمان و هر کسی که قصد کمک به ما را داشته‌باشد، فرصت کافی برای کمک رساندن می‌دهد، این سیاست دفاعی ما است.»

بر اساس این #سیاست_دفاعی مشکلی با قدرت های ضعیف تر از خود نداریم و با قدرت های هم سطح نیز کنار می آئیم ولی اگر قدرت دشمن بالا بود تنها باید قدرت نظامی ایران نقش قفل ضعیف را ایفا کند ... شاه از این نکته مهم غافل بود که تا دوستان برسند دشمن قوی قفل و خانه را با هم تار و مار می کند و بر ثروت های کشور چنبره می زند، مگر شوروی افغانستان را اشغال نکرد و آمریکا و دیگر کشورهای غربی جز تحریم المپیک مسکو غلطی توانستند بکنند؟! مگر آمریکا عراق و افغانستان تصرف و خاکشان را به توبره نکشید و روسیه غمض عین نکرد؟!

با سیاست دفاعی #قفل_ضعیف ماجرای #شهریور_1320 رخ می دهد که کشور تنها 80 ساعت در برابر هجمه #متفقین مقاومت کرد و ارتش #رضاشاه با همه هارت و پورتی که داشت کمر خم کرد!

@oldnewspaper
Forwarded from عکس نگار
✳️ روزنامه نگاران هواشناس!

#عباس_مسعودی موسس #روزنامه_اطلاعات که در خرداد ۱۳۵۳ مورد غضب شاه قرار می گیرد و در دفتر کار خود سکته کرده و از دنیا می رود در #اسناد_ساواک با خصوصیات جالبی توصیف می شود.

۲۶ دی ۱۳۴۵ #امیرعباس_هویدا با حضور در #مجلس_سنا #اردشیر_زاهدی را به عنوان وزیر خارجه معرفی می کند، گزارشگر #ساواک چنین گزارش می دهد: طبق اطلاع سناتور عباس مسعودی به خبرنگار روزنامه خود اظهار داشته که اظهارات آقای نخست وزیر را هنگام معرفی وزیر امور خارجه جدید به طور خیلی خلاصه تهیه و چاپ نماید.

در "نظریه منبع" این سند می خوانیم: سناتور عباس مسعودی در زمان سفارت اردشیر زاهدی در لندن نظریاتی داشته که از طریق اردشیر زاهدی برآورده نشده لذا روی همین اصل روابط فی ما بین آنها تیره شده است لکن در چند روز گذشته از آرام سفیر جدید ایران در لندن در روزنامه اطلاعات تجلیل زیاد شده است و این دلیل آن می تواند باشد که مسعودی می خواهد وسیله سفیر جدید نظریات خود را تأمین نماید.

ساواک در سند بیوگرافی مسعودی آورده است: "او فردی متخصص در فن، اهل زد و بند، خوش مشرب، محافظه کار، حقه باز، هنرهای هزار رنگ، جاسوس صفت، علاقه مند به افزایش ثروت، غیرقابل اعتماد و مورد تنفر عامه مردم می باشد. نامبرده با تمام حوادث بعد از دهه بیست سازش داشته، نوکر #رضاشاه بود و با مخالفین او نیز نزدیک بود. در سال ۱۳۲۰ پس از حادثه سوم شهریور سلسله مقالاتی بر علیه رضاشاه نوشت. در سال ۱۳۲۱ در ماجرای ۱۷ آذر برعلیه #قوام_السلطنه شرکت کرد و پس از ۱۷ سال برای اولین بار روزنامه او توقیف شد و به زندان افتاد. از اواسط سال ۱۳۲۰ روزنامه او طرفدار #مصدق شد و در ۲۵ مرداد سال ۱۳۳۲ ، شدیدترین حملات برعلیه شاه و حکومت را انجام داد. با #حزب_توده ، حزب اراده ملی و هر سیاست و گروهی نزدیک بود و سازش می کرد.

بعد از وارد شدن به امور روزنامه نگاری به سیاست انگلستان نزدیک شد و ترقی کرد و با عامیون نزدیک شد مسعودی عضو جمعیت #فراماسونری لژ ایران و از افراد مؤثر در تشکیل #کلوپ_روتاری و عضو کلوپ تهران بود."

در میان روزنامه نگاران چنین افرادی زیاد دیده می شود، افرادی که همواره به دنبال تشخیص جهت وزش باد و منافع شخصی هستند، کافی است که آرشیو مطبوعات را در اختیار داشته باشید و افت و خیز مواضع اشخاص را در برهه های حساس رصد کنید.

#شرح_عکس

عباس مسعودی (۱۳۵۳ - ۱۲۷۴) (نفر دوم از راست)، روزنامه‌نگار، سیاست‌مدار، سناتور و پایه‌گذار روزنامه اطلاعات، در دوره #محمدرضا_پهلوی

@seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper
✳️ دیدار ‎#رضاشاه و ‎#آتاتورک رئیس جمهور ترکیه در آنکارا به تاریخ ۶ تیر ۱۳۱۳

در خرداد ۱۳۱۳، رضاشاه تنها مسافرت خارجی خود را در دوران سلطنت با حرکت به سمت ترکیه آغاز کرد. او در رأس یک هیأت ۱۷ نفره که اکثرشان نظامی بودند، به ترکیه رفت.

در میان سران جهان رضاخان نخستین کسی بود که به محض اعلام جمهوریت در ترکیه، تغییر حکومت را به آتاتورک تبریک گفت. او که در آن زمان به تازگی به نخست‌وزیری منصوب شده بود، در ‌آبان ۱۳۰۲ یک جلد قرآن و یک قبضه شمشیر مرصع به عنوان هدیه برای آتاتورک فرستاد و به او تبریک گفت‌.

#تصاویر_تاریخی

@oldnewspaper
#رضاشاه قبل و بعد از تبعید به « #جزیره_موریس »، از نگاه تصویرگر #روزنامه_کیفر ؛ 11 مرداد 1321

www.arshiveiran.com
@oldnewspaper