✍قدیمی ترین نسخه خطی #شاهنامه فردوسی در فلورانس ایتالیا....

@nayekash
نایِ کش

🔅آشنایی با نام‌های ایرانی

👇👇👇👇👇👇👇
«فرانک»
🦋🦋 "فرانک" نامی زیبا و شاهنامه‌ای است.
گفته می‌شود "فرانک" دگرگون‌شده‌ی "پروانگ" یا "پرانگ" به چم پروانه یا جانور پران کوچک است. همچنین "فرانک" نام دیگر پرنده‌ی سیاه‌گوش است که در بیشه جلوتر از شیر می‌رود و با صدای خود جانوران را از آمدن شیر آگاه می‌کند.
دهخدا "فرانه" و "فرانک" را یکی می‌داند.

🦋🦋 "پران" هم‌ریشه با پریدن و سبکبار چون پر و پری است. "ــَک" دگرگون شده‌ی "ــَگ"، پسوند کوچک و دوست‌داشتنی نمایاندن است. "فرانک" به مانی "پروانه" است.

🦋🦋 فریدون جنیدی، شاهنامه‌پژوه، می‌گوید "فرانک" و "فریدون" از یک ریشه هستند.
از این دید "فرانک" دگرگون شده‌ی "سه‌آنک" یا "ثری‌انک" اوستایی است و نشانه‌ی سه‌پاره شدن آریاییان است. "ثری" امروز در پارسی به شماره‌ی ۳ و در انگلیسی به three دگرگون شده است.

🦋🦋 "فرانک" در شاهنامه‌ی فردوسی:
۱- نام مادر "فریدون" پیشدادی و همسر "آبتین" که ناگزیر شد فرزندش فریدون رو در بیشه‌ی مازندران و نزد گاوها رها کند.
"فریدون" در بیشه(جنگل) پرورش یافت:
- "فران" بُدَش نام و فرخنده بود
به مهر "فریدون" دل آکنده بود!

۲- نام دختر برزین و یکی از همسران بهرام‌گور:
- مهین‌دخت را نام ماه‌آفرید
"فرانک" دگر بُد، دگر شنبلید!
#شاهنامه فردوسی

🇮🇷🇮🇷 شماری از نام‌های ایرانی

دخترانه و پسرانه‌ی هم‌آوا:
👧🏻 بارانک، فریماه، فریناز، فریوَش، فَروَه و...
👦🏻 فربد، فراز، فرزاد، فرشید، فرداد و...
@nayekash
نای کش

بانوی چگنی
از خرم آباد

بسیاری از داستان‌های #شاهنامه
در زابل،‌
بَلخ،
سَمَنگان،
زرنگ،
بُست،
هیرمند
که امروزه جزو افغانستان هستند می‌گذرد،
اما فردوسی این‌ها را به‌عنوان اجزای کشور ایران بیان کرده است.
در شاهنامه نام «ایران» بیش از هزار بار ذکر شده و در واقع #هیچ_شاعری_مانندفردوسی بر #هویت_خودوکشورش #پافشاری نکرده است!
🇮🇷 @nayekash 👈
نای کش

💢 آیین خرره (هرره) مالی
یا خرره (هرره) سایی قوم لر👇👇👇

✍ #علیرضاخادمی

#آیین_خرره_مالی
را مردم لر در سوگواری برای عزیزان و بزرگان خود انجام می دهند
که این رسم از رسوماتی است
که از پیش از اسلام در میان مردم لر باقیمانده است.
این آیین به اشتباه در فارسی به #گل_مالی ترجمه است
در صورتی که در #زبان_لری
اصطلاح خرره داریم
و مسلما خرره( #خه_ره ) و گل خرره تفاوت دارند.
عزاداری بصورت خاک بر سر و صورت ریختن و خراشیدن صورت با ناخن یادآور سوگواری #رستم و #زال در عزای سیاوش می‌باشد.

💢 #فردوسی آن را چنین توصیف می‌کند:
"تهمتن چو بشنید زو رفت هوش
ز زابل بزاری بر آمد خروش
به چنگال رخساره بشخود زال
همی ریخت خاک از بر شاخ و یال"
که در #شاهنامه نه فقط اینان که مردم ایران بدین شکل به عزای #سیاوش جوان پرداخته بودند.
💢 #حسن_پیر_نیا
در کتاب تاریخ مفصل ایران قدیم جلد یک به نقل از یکی از روسای #ایل_بختیاری
می گوید
تا بیست سال قبل ,معمول ایل مزبور چنین بود که در موقع عزاداری موهای سر را می بریدند
و یال اسبان را می چیدند
ولی به حکم ایلخان وقت بختیاری،
این آداب منسوخ شد.
(این آیین کماکان در بین برخی عشایر ادامه دارد.)

آیین خرره مالی در روز #عاشورا در استانهای غربی بویژه #لرستان
#کرمانشاه
و #ایلام
و در بخشهایی از استانهای #خوزستان ، #همدان نیز برگزار می شود.

برگزاری آیین به نحوی است
که از روزهای قبل از مراسم عاشورا خاک نرم ،گلاب و هیزم را تهیه میکنند.
روز عاشورا در هر محله و تکیه ای با مخلوط #خاک_رس الک شده و #گلاب در حوضچه هایی برای مالیدن خرره به خود و برپایی #آتش برای خشک شدن به استقبال #عزاداری می روند.
عکسهایی که عزاداران با گل سفت ،
#گل_مالی هستند
مربوط به مردم لر نیست
و عزاداری دیگر هموطنان در #عزای_امام_حسین_علیه_السلام است.
خرره در بین #قوم_لر
پس از خشک شدن بصورت گردی از خاک می شود
که بتدریج و با عزاداری تاحدی تکانده می شود.

به این نکته باید توجه کرد که در علم طب استفاده گل رس و گلاب برای طراوت پوست توصیه می شود.
و نیز لازم به ذکر است آتش از دیرباز در بین لرها حرمت داشته و دارد و هنوز هم عشایر لر ریختن آب روی آتش چاله های #سیاه_چادر و یا خانه هایشان را خوب نمیدانند.

اینکه ما ریشه و اساس یک آیین را ندانیم و نشناسیم باعث میشود تا در انکار آن تلاش کنیم و به رد آن بپردازیم
یعنی چیزی که برخی رسانه ها و افراد سعی در تمسخر این آیین دارند
که مسلما از آیینهایی چون
#زنجیر_زنی ،
#قمه_زنی ،
#قالی_تکانی
و #سنگ_زنی
و رقصاندن #بیرق های
چند صد کیلویی ریشه دار تر است.

که البته باورها و اعتقادات هر خطه و فرهنگی قابل احترام است.

در ادامه شروع مراسم عاشورا با نواختن سرنا و دهل ( #چمر / #چمرونه / #ساز_چپی ) به رسم نیاکان است
تا این چنین خبر از عزای شهادت مردی بزرگ دهند
که دنیا به پاس آزادگی ایشان سر خم می کند.

🇮🇷@lorgeram_asli👈
نای کش

لرها
از گذشته ی دور تا کنون در زمان مرگ عزیزان خود،
گل را بر شانه های خود به نشانه ی بازگشت عزیزی به خاک
و نهایت غم و ماتم می گذارند
نه اینکه خود را در گل بغتانند
و سر و صورت و تمام لباس های خود را گل مالی کنند.

دهم بهمن ماه ،
برابر با #جشن_سده

#جشن_سده یادگار نیاکان خردمند ایران زمین با ریشه ای به درازای تاریخ و تمدن بشریت بر همه ایرانیانِ راستین شاد و فرخنده باد

در دهمین روز بهمن ، همه مردمانِ سرزمینهای ایرانی بر بلندای کوه‌ها و بام خانه‌ها ، آتش‌هایی برمی‌افروخته و هنوز هم کم ‌و بیش بر می‌افروزند.
مردمان نواحی مختلف در کنار شعله‌های آتش و با توجه به زبان و فرهنگ خود گرد هم می آیند سرودها و ترانه‌های گوناگونی را خوانده و آرزوی رفتن سرما و آمدن گرما را می کنند.
همچنین در برخی نواحی ، به جشن خوانی ، بازی‌ ها و نمایشهای دسته‌جمعی نیز میپردازند . سده جشن ملی ایرانیان است و اختصاص به یک دین و گروه خاصی ندارد.

#شاهنامه_خوانی_لری
از استاد #علی_اکبر_شکارچی
(از نوابغ موسیقی لرستان و ایران)


🇮🇷@lorgeram_asli👈
نای کش

پاسداری
از طبیعت و محیط زیست در #شاهنامه

روای
سیامک عالیخانی چگنی
دکترای ادبیات
از خوزستان

🇮🇷@lorgeram_a👈
نای کش

با محیط زیست حال
و آیندگان مهربان باشیم .