نقدهایی به #نقشه_جامع_علمی کشور 🇮🇷🇮🇷🇮🇷
✍بخش دون نقد به ساختار نقشه جامع علمی
1⃣حیطه موضوعاتی که نقشه باید به آن بپردازد روشن نیست. نقشه تعریف مبسوطی از علم را ارائه کرده و در حال حاضر نقشه تقریبا از قبل از چرخه علم تا موضوعات مرتبط با بازار را در خود جا داده است. به عنوان مثال:
⬅️⬅️نقشه راهبردهایی درباره #خانواده و #تربیت در خانواده را مد نظر قرار داده است (راهبرد ملی ده از راهبرد کلان شش)
⬅️⬅️نقشه راهبردهایی درباره #سیاست_صنعتی کشور را مد نظر قرار داده است (راهبرد یک از راهبرد کلان یک)
⬅️⬅️نقشه راهبردهایی را درباره #آموزش_و_پرورش دارد(راهبرد ملی ده).
2⃣در تکمیل نقد بالا می توان این نقد را نوشت که نسبت نقشه با سایر #اسناد_بالادستی کشور معلوم نشده است. به عبارت دیگر در زمان تدوین نقشه علاوه بر سند #چشم_انداز ده ها #سیاست_کلی ابلاغ شده است که هیچ نشانی از ارجاع و یا هم پیوستگی نقشه با این اسناد مشاهده نمی شود.
3⃣تقسیم بندی اجزای نقشه یک تقسیم بندی موضوعی ( و شاید مسئله ای) است. بدین معنا که در یک راهبرد به کاربردی شدن علم ، در راهبرد دیگر به #اسلامی سازی علوم و امثال آن پرداخته شده است. حال آنکه از نام نقشه چنین بر می آید که نقشه باید ناظر به اجزای نهادی و یا ساختاری تقسیم بندی شود تا به نوعی معنای نقشه را پیدا کند. چینش اجزای نقشه در کنار هم باید منظومه کامل اجزای نظام #علم_و_فناوری باشد و نه منظومه مسائل این نظام.
4⃣نقشه فاقد بخش #نگاشت_نهادی است. از نظر ساختاری در نقشه نسبت بین اقدامات و مجری اقدامات مبهم است. هیچ اشاره ای به نهادهای بخش علم و فناوری و تقسیم کار بین آنها و مسئولیت آنها در قبال اجرای نقشه نشده است. حداقل انتظار می رفت تقسیم کار بین #معاونت_علمی_و_فناوری و #وزارت_علوم_تحقیقات_و_فناوری و یا ساز و کار همکاری وزارت علوم و #وزارت_بهداشت و مسائلی از این دست در نقشه مورد توجه قرار گیرد.
5⃣رابطه عمودی بین راهبردهای کلان، راهبردهای ملی و اقدامات نیز مشخص نیست. البته متناظر با بسیاری از راهبردهای ملی، اقداماتی نگاشته شده است لیکن روشن است که برای تحقق راهبردهای مذکور این تعداد اقدام کافی نیست و مشخص نیست بر چه مبنایی ارتباطات عمودی بین راهبرد کلان، راهبرد ملی و اقدامات ملی مشخص شده است. همین موضوع درباره اهداف و ارزشهای حاکم بر سند و شاخص های آن هم صادق است. به طور خلاصه نقشه فاقد انسجام واقعی است.
6⃣همچنین رابطه بین اولویتهای ملی و سایر راهبردهای سند مشخص نیست. به هر حال مشخص نشده است وقتی چیزی #اولویت شد پس از آن چه اتفاقی خواهد افتاد و ضمانت اجرایی آن اتفاق چیست.
7⃣حجم سند بیش از اندازه زیاد است. گرچه این کار بر برداشت غلط از کلمه جامع استوار است اما اجرا کردن سند را با چالش مواجه می کند. همانطور که در عمل مشخص شده است سند حداکثر در هر سال می تواند پیگیر ده اقدام باشد و با این منطق اجرای سند حدود سی سال طول می کشد. به عبارت دیگر سند خود نیازمند سند دیگری است اولویت و تقدم و تاخر اجرای اقدامات را مشخص نماید.
8⃣نسبت اقدامات سند با #قوانین و مقررات کشور مشخص نشده است. واقع بینانه؛ آنچه در دستگاه اجرایی کشور عمل خواهد شد قوانین مجلس و مصوبات هیات دولت و امثال آن است بنابراین سند برای اجرایی شدن باید ساز و کار تطبیق خود با این موارد را تعریف کند.
https://telegram.me/taknevesht
✍بخش دون نقد به ساختار نقشه جامع علمی
1⃣حیطه موضوعاتی که نقشه باید به آن بپردازد روشن نیست. نقشه تعریف مبسوطی از علم را ارائه کرده و در حال حاضر نقشه تقریبا از قبل از چرخه علم تا موضوعات مرتبط با بازار را در خود جا داده است. به عنوان مثال:
⬅️⬅️نقشه راهبردهایی درباره #خانواده و #تربیت در خانواده را مد نظر قرار داده است (راهبرد ملی ده از راهبرد کلان شش)
⬅️⬅️نقشه راهبردهایی درباره #سیاست_صنعتی کشور را مد نظر قرار داده است (راهبرد یک از راهبرد کلان یک)
⬅️⬅️نقشه راهبردهایی را درباره #آموزش_و_پرورش دارد(راهبرد ملی ده).
2⃣در تکمیل نقد بالا می توان این نقد را نوشت که نسبت نقشه با سایر #اسناد_بالادستی کشور معلوم نشده است. به عبارت دیگر در زمان تدوین نقشه علاوه بر سند #چشم_انداز ده ها #سیاست_کلی ابلاغ شده است که هیچ نشانی از ارجاع و یا هم پیوستگی نقشه با این اسناد مشاهده نمی شود.
3⃣تقسیم بندی اجزای نقشه یک تقسیم بندی موضوعی ( و شاید مسئله ای) است. بدین معنا که در یک راهبرد به کاربردی شدن علم ، در راهبرد دیگر به #اسلامی سازی علوم و امثال آن پرداخته شده است. حال آنکه از نام نقشه چنین بر می آید که نقشه باید ناظر به اجزای نهادی و یا ساختاری تقسیم بندی شود تا به نوعی معنای نقشه را پیدا کند. چینش اجزای نقشه در کنار هم باید منظومه کامل اجزای نظام #علم_و_فناوری باشد و نه منظومه مسائل این نظام.
4⃣نقشه فاقد بخش #نگاشت_نهادی است. از نظر ساختاری در نقشه نسبت بین اقدامات و مجری اقدامات مبهم است. هیچ اشاره ای به نهادهای بخش علم و فناوری و تقسیم کار بین آنها و مسئولیت آنها در قبال اجرای نقشه نشده است. حداقل انتظار می رفت تقسیم کار بین #معاونت_علمی_و_فناوری و #وزارت_علوم_تحقیقات_و_فناوری و یا ساز و کار همکاری وزارت علوم و #وزارت_بهداشت و مسائلی از این دست در نقشه مورد توجه قرار گیرد.
5⃣رابطه عمودی بین راهبردهای کلان، راهبردهای ملی و اقدامات نیز مشخص نیست. البته متناظر با بسیاری از راهبردهای ملی، اقداماتی نگاشته شده است لیکن روشن است که برای تحقق راهبردهای مذکور این تعداد اقدام کافی نیست و مشخص نیست بر چه مبنایی ارتباطات عمودی بین راهبرد کلان، راهبرد ملی و اقدامات ملی مشخص شده است. همین موضوع درباره اهداف و ارزشهای حاکم بر سند و شاخص های آن هم صادق است. به طور خلاصه نقشه فاقد انسجام واقعی است.
6⃣همچنین رابطه بین اولویتهای ملی و سایر راهبردهای سند مشخص نیست. به هر حال مشخص نشده است وقتی چیزی #اولویت شد پس از آن چه اتفاقی خواهد افتاد و ضمانت اجرایی آن اتفاق چیست.
7⃣حجم سند بیش از اندازه زیاد است. گرچه این کار بر برداشت غلط از کلمه جامع استوار است اما اجرا کردن سند را با چالش مواجه می کند. همانطور که در عمل مشخص شده است سند حداکثر در هر سال می تواند پیگیر ده اقدام باشد و با این منطق اجرای سند حدود سی سال طول می کشد. به عبارت دیگر سند خود نیازمند سند دیگری است اولویت و تقدم و تاخر اجرای اقدامات را مشخص نماید.
8⃣نسبت اقدامات سند با #قوانین و مقررات کشور مشخص نشده است. واقع بینانه؛ آنچه در دستگاه اجرایی کشور عمل خواهد شد قوانین مجلس و مصوبات هیات دولت و امثال آن است بنابراین سند برای اجرایی شدن باید ساز و کار تطبیق خود با این موارد را تعریف کند.
https://telegram.me/taknevesht
پاسخ های #بیراهه به مسائل کشور بخش سوم #تدوین_سند_جامع🇮🇷
✳️یکی از مهمترین وقایع #سیاست_گذاری کشور تورم #اسناد_بالادستی است. چند صد حکم در قالب چند #سیاست_کلی تدوین و ابلاغ شده است. علاوه بر این هر پنج سال یک بار چندصد حکم دیگر در قالب #برنامه_های_توسعه نوشته می شود. #شورای_عالی_انقلاب_فرهنگی ده ها سند از #نقشه_جامع_علمی گرفته تا سند #اسلامی_شدن_دانشگاه ها و #سند_ملی_گیاهان_دارویی_و_طب_سنتی و #سند_توسعه_صنایع_دریایی و... را تصویب کرده است. علاوه بر آن سندهای متنوع دیگری به تصویب #هیات_دولت رسیده است . مثلا بیش از ده سال پیش هیات دولت برای هر استان یک سند توسعه تصویب کرده است. به این فهرست می تواند اسناد مصوب توسط وزارت خانه ها را هم بیافزایید.
✳️سند نویسی اگر به روش درست انجام شود حداقل یک فایده برای کشور دارد و آن اینکه مسئولان را به یک نوع اجماع فکری می رساند یعنی باعث می شود اکثر مسئولان یک طور فکر کنند. اما این برای کشور کافی نیست. سند نویسی مشکلاتی را برای کشور ایجاد کرده است :
1⃣ بسیاری از مسائل را به تاخیر می اندازد. یعنی وقتی از مسئولی مطالبه درست شدن وضع کشور را می کنیم به ما پاسخ می دهد باید یک سند جامع و همه جانبه باشد و بر اساس آن عمل کنیم. معنای دیگر حرفش این است که تا آن موقع کار مهمی را نخواهد کرد.
2⃣دوم اینکه بسیاری از اقدامات بدیهی و درست به همین بهانه انجام نمی شود. اگر این حرف را قبول کنیم که به سند جامع نیاز داریم اما این حرف را هم نمی توانیم رد کنیم که همین الان بسیاری اقدامات درست و قابل دفاع هستند که در هر سند جامعی مصوب خواهند شد و لازم نیست معطل تدوین سند باشیم.
3⃣ سندهایی که تصویب می شود #کیفیت لازم برای اتکا را ندارند. به دلیل اشکالات نظام سیاست گذاری، اسناد مصوب کشور اسنادی هستند که پاسخ سئوالات کلیدی مهمی را نمی دهند.
از یک سو انتخاب گر نیستند یعنی دقیقا آنجایی که باید تعیین شود که چه باید بکنیم؛در آن اسناد ذکر نمی شود. یک دهه پیش اسناد توسعه استانها برای هر استان بیش از ده اولویت اقتصادی در نظر گرفته بودند. همچنین نقشه جامع علمی دهها اولویت را برای کشور در نظر گرفته است.
از سوی دیگر بسیاری از احکامشان به جای پاسخ به مسئله کشور ، صورت مسئله را دوباره تکرار می کنند. در اسناد می نویسند ارتباط صنعت دانشگاه زیاد بشود و کشور پیشرفت بکند و تورم کم بشود و از این طور چیزها
4⃣و آخر دست اینکه احکام درست و حسابی آنها هم با گردن کلفتی مسئولان اجرا نمی شود. مثل حکم #تمام_وقتی #پزشکان در #برنامه_پنجم _توسعه و یا ممنوعیت تصدی مسئولیت های #وزارت_بهداشت توسط #ذی_نفعان #بخش_خصوصی و...
5⃣و بویژه واقعیت این است که اکثر مسئولان در عمل سند نویسی را انتهای کار می بینند حال آنکه سند نویسی ابتدای کار است.
✳️بنابراین روندهای سند نویسی نه تنها اثر قابل توجهی بر #پیشرفت کشور ندارند. از یک سو وقت کشور و مسئولان را می گیرد؛ از سوی دیگر حل مسائل کشور را به تاخیر می اندازد و در عمل امید به اصلاح وضع فعلی را در دل مردم کمرنگ تر از پیش می نماید.
به #تک_نوشت بپیوندید
https://telegram.me/joinchat/BMHdaT1YTXitS9wuZVGCFg
✳️یکی از مهمترین وقایع #سیاست_گذاری کشور تورم #اسناد_بالادستی است. چند صد حکم در قالب چند #سیاست_کلی تدوین و ابلاغ شده است. علاوه بر این هر پنج سال یک بار چندصد حکم دیگر در قالب #برنامه_های_توسعه نوشته می شود. #شورای_عالی_انقلاب_فرهنگی ده ها سند از #نقشه_جامع_علمی گرفته تا سند #اسلامی_شدن_دانشگاه ها و #سند_ملی_گیاهان_دارویی_و_طب_سنتی و #سند_توسعه_صنایع_دریایی و... را تصویب کرده است. علاوه بر آن سندهای متنوع دیگری به تصویب #هیات_دولت رسیده است . مثلا بیش از ده سال پیش هیات دولت برای هر استان یک سند توسعه تصویب کرده است. به این فهرست می تواند اسناد مصوب توسط وزارت خانه ها را هم بیافزایید.
✳️سند نویسی اگر به روش درست انجام شود حداقل یک فایده برای کشور دارد و آن اینکه مسئولان را به یک نوع اجماع فکری می رساند یعنی باعث می شود اکثر مسئولان یک طور فکر کنند. اما این برای کشور کافی نیست. سند نویسی مشکلاتی را برای کشور ایجاد کرده است :
1⃣ بسیاری از مسائل را به تاخیر می اندازد. یعنی وقتی از مسئولی مطالبه درست شدن وضع کشور را می کنیم به ما پاسخ می دهد باید یک سند جامع و همه جانبه باشد و بر اساس آن عمل کنیم. معنای دیگر حرفش این است که تا آن موقع کار مهمی را نخواهد کرد.
2⃣دوم اینکه بسیاری از اقدامات بدیهی و درست به همین بهانه انجام نمی شود. اگر این حرف را قبول کنیم که به سند جامع نیاز داریم اما این حرف را هم نمی توانیم رد کنیم که همین الان بسیاری اقدامات درست و قابل دفاع هستند که در هر سند جامعی مصوب خواهند شد و لازم نیست معطل تدوین سند باشیم.
3⃣ سندهایی که تصویب می شود #کیفیت لازم برای اتکا را ندارند. به دلیل اشکالات نظام سیاست گذاری، اسناد مصوب کشور اسنادی هستند که پاسخ سئوالات کلیدی مهمی را نمی دهند.
از یک سو انتخاب گر نیستند یعنی دقیقا آنجایی که باید تعیین شود که چه باید بکنیم؛در آن اسناد ذکر نمی شود. یک دهه پیش اسناد توسعه استانها برای هر استان بیش از ده اولویت اقتصادی در نظر گرفته بودند. همچنین نقشه جامع علمی دهها اولویت را برای کشور در نظر گرفته است.
از سوی دیگر بسیاری از احکامشان به جای پاسخ به مسئله کشور ، صورت مسئله را دوباره تکرار می کنند. در اسناد می نویسند ارتباط صنعت دانشگاه زیاد بشود و کشور پیشرفت بکند و تورم کم بشود و از این طور چیزها
4⃣و آخر دست اینکه احکام درست و حسابی آنها هم با گردن کلفتی مسئولان اجرا نمی شود. مثل حکم #تمام_وقتی #پزشکان در #برنامه_پنجم _توسعه و یا ممنوعیت تصدی مسئولیت های #وزارت_بهداشت توسط #ذی_نفعان #بخش_خصوصی و...
5⃣و بویژه واقعیت این است که اکثر مسئولان در عمل سند نویسی را انتهای کار می بینند حال آنکه سند نویسی ابتدای کار است.
✳️بنابراین روندهای سند نویسی نه تنها اثر قابل توجهی بر #پیشرفت کشور ندارند. از یک سو وقت کشور و مسئولان را می گیرد؛ از سوی دیگر حل مسائل کشور را به تاخیر می اندازد و در عمل امید به اصلاح وضع فعلی را در دل مردم کمرنگ تر از پیش می نماید.
به #تک_نوشت بپیوندید
https://telegram.me/joinchat/BMHdaT1YTXitS9wuZVGCFg