گفت‌وشنود
4.95K subscribers
3.77K photos
1.29K videos
2 files
1.66K links
در صفحه‌ی «گفت‌وشنود» مطالبی مربوط‌به «رواداری، مدارا و هم‌زیستی بین اعضای جامعه با باورهای مختلف» منتشر می‌شود.
https://dialog.tavaana.org/
Instagram.com/dialogue1402
Twitter.com/dialogue1402
Facebook.com/1402dialogue
Download Telegram
«من راستی خنده‌ام می‌گیرد وقتی می‌بینم این مردم خود را به اسلام می‌بندند و یا از آن طرفداری می‌کنند. یک پایه‌ی مهم اسلام، توحید است. شما از همین توحید چه بهره‌ای دارید!؟ اگر یک مادّی تمام، ادعای توحید کند، خیلی به حقیقت نزدیک‌تر است زیرا او همه‌ی عامل را پیرو یک نظام ثابت می‌داند ولی شما هزاران سنگ و چوب قبر و صاحب قبر را دست‌اندرکار می‌دانید.»

اینها جملات علی‌اکبر حکمی‌زاده است. او مجموعه‌ای از جدلیات بی‌پرده و بی‌پروای خود علیه آنچه دین مسلط ایرانیان می‌نامید را در نشریه‌ی پرچم در سال ۱۳۲۲ منتشر کرد و سپس در قالب کتابی به نام «اسرار هزارساله» منتشر نمود.

انتشار چنین کتابی در ان اوضاع و احوال به این علت شجاعانه بود، که با تبعید رضاشاه، دولت مرکزی ضعیف شده بود. در همین ایام است که افراد مرتجعی مانند محسن صدر، دوباره به میدان بازمی‌گردند و آثار انتقادی احمد کسروی را ممنوع‌الانتشار می‌کنند. قتل احمد کسروی هم در ۱۳۲۴ محصول خلأ قدرت ناشی از نبود دولت رضاشاهی‌ست. با این حال، حکمی‌زاده که خود مانند کسروی و تقی‌زاده، تحصیلات حوزوی را تجربه کرده بود، تلاش می‌کند با طرح پرسش‌های ساده اما گزنده، تناقضات ایرانیان را نشان دهد. او در این کار، به ویژه فرهنگ دینی مسلط را نقد می‌کند.

گفتار یکم در کتاب «اسرار هزارساله»، «خدا» نام دارد. حکمی‌زاده تاکید می‌کند که اولین اصل اسلام، توحید است. «قرآن، در چند جا می‌گوید خود پیغمبر غیب نمی داند. در چند جا می‌گوید که او هم بشری‌ست مانند دیگران. جز اینکه به او وحی می‌شود و می‌گوید که او مالک سود و زیان خود نیست. (قل لا الملک لنفسی نفعاً و لاضراً) ولی شما برای امام‌زاده داوود هم حاضر نیستید اینها را بپذیرید!»

حکمی‌زاده در انتقاد از زیارت شیعی که آن را «گنبدپرستی» می‌نامد و همین‌طور باور به شفاعت امامان و قدیسین، می‌نویسد:

«ابن مکتوم، از اصحاب خاص پیغمبر، کور بود. نه او بینایی خود را از پیغمبر خواست و نه پیغمبر چنین کاری کرد. عقیل، برادر علی کور بود. نه این برادر، خود دخیل بست و نه او عقیل را به چنین حاجتی رسانید. ولی شما می‌گویید تربت امام، شفای هر درد و امان از هر بلایی‌ست. نه راستی شما در این سخن اگر شوخی می‌کنید که دین و خدا و جان مردم شوخی‌بردار نیست. و اگر جدی می‌گویید پس چرا معطلید!؟ بگویید همه‌ی این بیمارستان‌ها و داروهانه‌ها و دانشکده‌های طب و داروسازی را برچینند!»

چنین انتقادات عقل‌گرایانه‌ای، بعدها از برخی دیگر از نویسندگان منتقد شیعه که خود شیعه‌زاده بودند هم ابراز شد. به عنوان نمونه، حیدرعلی قلمداران در کتاب «راه نجات از شر غلات» همین‌گونه ملاحظات عقلانی را مبنای انتقاد از «دین مسلط» قرار می‌دهد و فقدان مبانی اسلامی، و حتی ضدیت این رفتارها را با اسلام، ادعا می‌کند. در اپیزود هشتم از دیگری‌نامه، شرحی از او و عقایدش را شاهد بودید. علاوه بر قلمداران، ابوالفضل برقعی هم یکی دیگر از نیروهای ریزشی سازمان شیعه محسوب می‌شد که البته کمی بعدتر، به صف این گونه منتقدان عقل‌گرا پیوست.

«اسرار هزارساله» با واکنش خمینی جوان هم مواجه شد و رساله‌ی «کشف‌الاسرار» خمینی در پاسخ به آن نوشته شد. غم‌انگیز است که با فروپاشی نظام شاهنشاهی، ورق به نفع حامیان راست‌کیش شیعی‌گری برگشت. مطالعه‌ی کتاب «اسرار هزارساله» از حیث نکته‌سنجی‌های عقل‌گرایانه‌ای که می‌کند و به ویژه،‌ وقتی در بستر تاریخ غم‌بار صد سال. اخیر نگریسته شود، هنوز خواندنی‌ست. متن این کتاب به صورت رایگان و در قالب پی.‌دی.اف، به. آسانی قابل دانلود است.

https://dialog.tavaana.org/asrare-hezarsaleh/

#نقد_دین #نوگرایی_دینی #سکولاریسم #شیعه #شیعی_گری #زیارت #شفاعت #گفتگو

@Dialogue1402
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
آمیزش شمشیر و کلیسا

‏سی‌ام مارس ۲۰۲۳ واتیکان رسما از آنچه تاکنون آموزه‌ اکتشاف (یا Discovery Doctrine) نامیده می‌شد، ابراز انزجار کرد.

‏پارلمان ادیان جهان هم به استقبال این موضع واتیکان آمد و در پایگاه اینترنتی رسمی خود در پنجم آوریل همین سال نوشت: «پارلمان ادیان جهان، به مردم بومی و به همه‌ی کسانی که از آموزه‌ی اکتشاف آسیب دیده‌اند می‌پیوندد تا تقبیح رسمی این آموزه را توسط واتیکان… مورد تایید قرار دهد.»

‏اما این به اصطلاح آموزه اکتشاف چیست؟ چرا مردم بومی در سراسر دنیا از آن خسارت دیده‌اند و چرا پارلمانی که از تمامی ادیان جهان در خود نماینده دارد، لازم دیده است با شادمانی از تقبیح این آموزه توسط کلیسا استقبال کند؟ در این ویدیو ببینید.

‏برای مشاهده در یوتیوب به صفحه‌ی گفت‌وشنود مراجعه کنید:

‏⁦ dialogue.tavaana.org/church_sword/

‏⁧ #استعمار⁩ ⁧ #کلیسا⁩ ⁧ #دین_دولت⁩ ⁧ #سکولار⁩ ⁧ #سکولاریسم⁩ ⁧ #آموزه_اکتشاف⁩ ⁧ #پاپ_نیکلاس_پنجم

‏⁦ @Dialogue1402

هارولد بلوم (1930–2019)، منتقد ادبی و استاد آمریکایی، یکی از تأثیرگذارترین متفکران حوزه نقد ادبی و تحلیل فرهنگی بود.

او در آثار خود به بررسی عمیق ادبیات کلاسیک و مدرن پرداخت و تأثیرات آن بر فرهنگ و هویت انسانی را تحلیل کرد.

بلوم به دلیل دیدگاه‌های سکولار خود و تأکید بر نقش ادبیات به‌عنوان ابزاری برای معنا و تجربه انسانی، شناخته می‌شود.

از آثار برجسته او کتاب جی و کتاب دین آمریکایی است، که در آن به تحلیل داستان‌های کتاب مقدس می‌پردازد.

بلوم در این اثر، روایت‌های کتاب مقدس را از منظر ادبی و تاریخی بررسی می‌کند و دیدگاه سکولار خود را در نقد این متون ارائه می‌دهد.

او دین را بخشی از فرهنگ می‌داند، نه حقیقتی فراطبیعی، و معتقد است که می‌توان با تأمل در ادبیات و هنر، جایگزینی برای معنای دینی یافت.

دیدگاه‌های بلوم در ترویج رویکرد سکولار و اهمیت ادبیات به‌عنوان منبع اصلی درک انسان و جهان تأثیری ماندگار بر حوزه نقد ادبی و فرهنگی گذاشته است.

#هارولد_بلوم #نقد_دین #سکولاریسم #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

چند فرهنگ‌گرایی به سیاست‌ها و رویه‌هایی اشاره دارد که تنوع فرهنگی، قومی، نژادی، دینی و زبانی را به رسمیت شناخته و ترویج می‌کند.
این مفهوم بر احترام به تفاوت‌ها و ایجاد جامعه‌ای متنوع و فراگیر تأکید دارد.
اصول چند فرهنگ‌گرایی شامل احترام به تنوع، ادغام و همزیستی، مشارکت برابر و مقابله با تبعیض است.

تورنتو به عنوان یکی از متنوع‌ترین شهرهای جهان شناخته می‌شود، که در آن مردم از بیش از 140 کشور مختلف زندگی می‌کنند و بیش از 200 زبان مختلف صحبت می‌شود.
در این تنوع فرهنگی یکی از نمونه‌های‌ قابل توجه رواداری و زیست مسالمت‌آمیز میان باورمندان به ادیان مختلف و خداناباوران و دین‌ناباوران است.

چند فرهنگ‌گرایی، با تأکید بر احترام و پذیرش تفاوت‌ها، تلاش می‌کند جوامعی عادلانه و فراگیر ایجاد کند که در آن همه افراد، بدون توجه به پیشینه فرهنگی‌شان، بتوانند به طور برابر مشارکت کنند و از حقوق و فرصت‌های برابر نیز برخوردار باشند.


https://dialog.tavaana.org/tolerance_history_and_future/

#چندفرهنگ_گرایی #رواداری #خداناباوری #دین_ناباورای #ناباورمندان #آتئیسم #کانادا #تورنتو #دموکراسی #سکولاریسم #گفتگو_توانا

@Dialogue1402
«راهنمای تبیین ارزش و مدافعه از جدایی دین و دولت»

نویسنده: مجید محمدی

این کتابچه چنان که نام آن نشان می‌دهد دفاعی از جدایی دین و دولت و تبیین ارزش‌ها و منافع آن است. دکتر محمدی به موجزترین شکل ممکن محتوای خود را ارائه داده است: دوازده بخش کوتاه با عناوینی که هر کدام حکایت از مضمون محوری همان بخش می‌کند. محتوایی مناسب نسل توییتر و ویدئوهای کوتاه زیر شصت ثانیه‌ای؛ برای کنشگران سیاسی و مدنی که به جای کتاب‌های قطور و درس‌گفتارهای مفصل، به ایده‌های مختصر و مفید برای کنش نیاز دارند.

برای دانلود این کتاب به صفحه گفت‌وشنود مراجعه کنید:

https://dialog.tavaana.org/religion-and-state/

#گفتگو #باورمندان #ناباورمندان #بین_ایمانی #سکولاریسم

@dialogue1402

توماس جفرسون ، سیاستمدار و دولتمرد آمریکایی، یکی از متفکران اصلی و از بنیانگذاران آمریکا (برای ترویج ایده‌آل‌های جمهوری‌خواهی در آمریکا)، نویسنده اصلی اعلامیه استقلال ایالات متحده آمریکا بود که از سال ۱۸۰۱ تا ۱۸۰۹ میلادی به‌عنوان سومین رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا فعالیت می‌کرد.

وی همچنین باستان‌شناس، دیرین‌شناس و نویسنده بود. او دانشگاه ویرجینیا را در سال ۱۸۱۹ میلادی بنیان نهاد.

توماس جفرسون همانند دیگر بنیان‌گذاران آمریکا یک دادارباور بود که خرد را برتر از وحی انگاشته و دکترین‌های سنتی مسیحیت، از جمله تولد عیسی از دختری باکره، گناه نخستین و رستاخیز مسیح را مردود و غیرمنطقی می‌پنداشت.

از دید جفرسون، جدایی دین از سیاست، راهی برای محو مذهب نبود. بلکه این کار، ضامن حفظ حقوق تمامی مذاهب در جامعه بود. او میان داشتن اندیشه مذهبی و اعتقاد به سکولاریسم تضادی نمی‌دید.

او تلاش خود برای وارد کردن جدایی دین از نهاد دولت در قانون اساسی ایالات متحده آمریکا و اجرایی کردن آن در ویرجینیا از سال ۱۷۸۶ را یکی از سه کار عظیم در همه عمر خود می‌خواند.

#سکولاریسم #جفرسون #دادارباور #آزادی_ادیان

@Dialogue1402
Forwarded from گفت‌وشنود
سیّد احمد حُکم‌آبادی تبریزی که بعدها نام خانوادگی کَسرَوی را برگزید، تاریخ‌نگار، زبان‌شناس، پژوهشگر، حقوق‌دان و اندیشمند ایرانی بود.
 
وی استاد رشتهٔ حقوق در دانشگاه تهران و وکیل دعاوی در تهران بود. اجدادش روحانی و پیش‌نمازان مسجدی خانوادگی در محله حکم‌آباد تبریز بودند. اما سرنوشتش چنان رقم خورد که به دلیل انتقادات تندش از تشیع، در بیستم اسفند ۱۳۲۴ در ۵۵سالگی، به دست تروریست‌های سازمان فداییان اسلام، به طرز وحشیانه‌ای کشته شد؛ درست وقتی که مقابل بازپرس مشغول دفاع از خود در برابر اتهامِ «توهین به مقدسات» بود.
تروریست‌های سازمان فداییان اسلام، با ترور او می‌خواستند پیامی به مخالفان و منتقدان تشیع در ایران هم فرستاده باشند.
احمد کسروی در حوزه‌های مختلفی چون تاریخ، زبان‌شناسی، ادبیات، علوم دینی، 
روزنامه‌نگاری، وکالت، قضاوت و سیاست
 فعالیت داشت.

 وی بنیان‌گذار جنبشی سیاسی اجتماعی با هدف ساختن یک «هویت ایرانیِ سکولار» در جامعهٔ ایران، موسوم به جنبش «پاک‌دینی» بود.

https://dialog.tavaana.org/ahmad-kasravi/

#کسروی #سکولاریسم #نقد_دین #گفتگو_توانا

@Dialogue1402

آین رند (1905–1982)، نویسنده و فیلسوف آمریکایی-روسی، با فلسفه‌ای به نام عینیت‌گرایی شناخته می‌شود که بر عقل، فردگرایی، و سرمایه‌داری آزاد تأکید دارد.

او در آثار برجسته‌ای مانند "اطلس شانه بالا انداخت یا اطلس شورید" و "سرچشمه"، دیدگاه‌های خود درباره آزادی فردی و نقش خلاقیت در پیشرفت بشری را شرح می‌دهد.

رند مخالف سرسخت دین و هر نوع ایدئولوژی جمع‌گرایانه بود.

او دین را نوعی سرکوب عقل و مانعی برای آزادی فردی می‌دانست و به جای آن، بر اهمیت خردگرایی و علم تأکید داشت.

او معتقد بود که اخلاق باید بر پایه عقل و منافع فردی تعریف شود، نه فرمان‌های الهی یا سنت‌های مذهبی.

دیدگاه‌های رند در نقد دین و تأکید بر خودمختاری فرد، تأثیر زیادی بر جنبش‌های فلسفی و سیاسی مدرن، به‌ویژه لیبرترینیسم و سرمایه‌داری، گذاشته است.

او همچنان یکی از جنجالی‌ترین و تأثیرگذارترین متفکران قرن بیستم باقی مانده است.

#آین_رند #فلسفه #نقد_دین #خرد_گرایی #سکولاریسم #لیبرترینیسم #گفتگو_توانا #دین_ناباور
@Dialogue1402
در ایران، آزادی مطبوعات به‌ویژه برای رسانه‌های سکولار به شدت محدود است.

رسانه‌هایی که با دیدگاهی غیرمذهبی یا انتقادی نسبت به دین اسلام فعالیت کنند، با سانسور و محدودیت‌های جدی مواجه می‌شوند. انتشار مطالبی با محتوای دین‌ناباورانه، اعم از مقالات، کتاب‌ها و یا حتی صفحات اینترنتی، می‌تواند به اتهام "توهین به مقدسات" یا "تشویش اذهان عمومی" منجر شود.

علاوه بر این، انتشار محتواهای سکولار که به جدایی دین از سیاست و فرهنگ عمومی می‌پردازند، نیز محدود شده و با برخورد مقامات روبه‌رو می‌شود. این محدودیت‌ها باعث می‌شود که فضای عمومی ایران از نظر ایده‌ها و نظرات دینی تک‌صدایی شده و امکان بحث آزاد در خصوص باورهای غیردینی عملاً ناممکن شود.

در نتیجه، تنوع فکری و دیدگاه‌های دینی و غیردینی، که از اصول بنیادین جوامع دموکراتیک است، در ایران در سطح رسانه‌ای و عمومی مغفول مانده و خاموش می‌ماند.

#سکولاریسم #رسانه #مطبوعات #نقد_دین #گفتگو_توانا

@dialogue1402
انجمن سکولار ملی
National Secular Society

انجمن سکولار ملی (NSS) یک سازمان پیشرو در بریتانیا است که در سال ۱۸۶۶ توسط چارلز بردلا تأسیس شد. این انجمن برای ترویج سکولاریسم و جدایی دین از سیاست فعالیت می‌کند و بر این باور است که دین و باورهای مذهبی نباید بر قوانین، سیاست‌ها یا حقوق اجتماعی افراد تأثیر بگذارد.

هدف اصلی NSS، ایجاد جامعه‌ای است که در آن تمامی افراد صرف‌نظر از باورهای دینی یا غیردینی خود، از حقوق برابر برخوردار باشند. این سازمان معتقد است که هیچ‌کس نباید به دلیل اعتقادات مذهبی یا عدم باور به مذهب، منفعت یا ضرری را تجربه کند.

انجمن سکولار ملی، با بیش از یک قرن سابقه، همچنان به‌عنوان یکی از مؤثرترین نهادهای سکولار در بریتانیا و جهان شناخته می‌شود. این سازمان به طور مداوم از جدایی دین از دولت و برابری حقوقی برای همه دفاع می‌کند.

#سکولاریسم #سکولار #جدایی_دین_از_سیاست #انسانگرا #اخلاق_گرا
#گفتگو_توانا‌‌

@Dialogue1402