عرصه‌های‌ ارتباطی
3.64K subscribers
29.7K photos
3.06K videos
872 files
5.98K links
🔸عرصه‌های‌ ارتباطی
▫️کانال رسمی یونس شُکرخواه
Agora | The official Telegram channel of Younes Shokrkhah
https://t.iss.one/boost/younesshokrkhah
🔹اکانت اینستاگرام من:
https://www.instagram.com/younesshokrkhah
Download Telegram
🔸فیلسوفان در کشور ما مانند نانواهائی هستند که فقط برای خود نان می‌پزند
#مصطفی_ملکیان
در واقع هم‌اکنون فیلسوفان در کشور ما از باب تمثیل هم‌چون نانوایی هستند که فقط برای خودش نان می‌پزد. تصوّر کنید که نانوایی وجود داشته ‌باشد که فقط به اندازه‌ی خوراک شبانه‌روزی خودش نان بپزد، وقتی این نانوا بمیرد هیچ مشکلی پیش‌ نمی‌آید. زیرا اگرچه یک نانوا مرده‌ است، امّا مصرف‌کننده‌ی نان این نانوا هم مرده‌ است. اگر نانوا بمیرد و مصرف‌کننده‌ی نان‌ ِ نانوا هم بمیرد، دیگر آب از آب تکان‌نمی‌خورد.
کان ِ قندم، نیْسِتان شِکَرّم
هم ز ِ من می‌روید و من می‌خورم
اگر دپارتمان‌های فلسفه‌ی ایران را بردارید، چه اتّفاقی می‌افتد؟ تولیدکنندگان می‌روند، مصرف‌کنندگان هم می‌روند؛ چون #فلسفه‌ غیر از خود دپارتمان‌ها مصرف‌ کننده‌ای ندارد. چه کسی در عالم سیاست از فیلسوف خواسته ‌است اظهار نظر کند که با #عدالت یا #آزادی در جامعه چه کنیم؟ مثلاً در باب عدالت نظر #مک‌_اینتایر یا نظر #رالز را ؟
هیچ‌کس از #فیلسوف نظر نخواسته‌است، بلکه مشخّص است که عدالت و آزادی یعنی چه. وقتی چنین باشد، فیلسوف مانند نانوائی شده‌است، که به اندازه‌ی نان مصرف خودش تولید می‌کند. اگر روزی مُرد تولیدکننده‌ی نان مُرده است، مصرف‌ کننده‌ی نان هم مُرده است.بنابراین نه کم و نه بیش. متأسّفانه این حالت وجود دارد.
▫️سخنرانی آفات فلسفه ورزی در ایران معاصر
@younesshokrkhah
#تکنوکلاس
گفتگوی #شکرخواه با پروفسور #شینواری
🔸مسئله اخلاق در دوران قرنطینه
مترجم: #هدی_جاودانی
#کمیسیون_ملی_یونسکو در ایران، از اول اردیبهشت ماه امسال در صفحه #اینستاگرام خود، در قالب مجموعه ویدئوهای زنده، با عنوان #نت‌گپ‌های_یونسکویی از اهالی فرهنگ و هنر دعوت کرده است تا درباره موضوعات مختلف به بحث و گفت‌وگو بپردازند. نت‌گپ یونسکویی روز یکشنبه، به گفت‌وگوی #یونس_شکرخواه، استاد دانشگاه و بنیان‌گذار #سایبرژورنالیسم در ایران، در مقام میزبان و با حضور مهمان برنامه، پروفسور #زبتاخان_شینواری، برنده چهارمین دوره جایزه اخلاق #ابن‌سینا، درباره موضوع #اخلاق در دوران #قرنطینه اختصاص پیدا کرده بود. مطلب پیش‌رو گزیده‌ای از این گفت‌وگوی شنیدنی است:
🔸شکرخواه- در مورد تخصص خود و مفهوم بیوتکنولوژی صحبت کنید.
🔹شینواری- زمانی که درباره علم و #بیوتکنولوژی صحبت می‌کنیم من تمایل دارم که تعریف ساده‌ای از آن ارائه کنم. #بیو به معنای زندگی و #تکنولوژی همان معنای تکنولوژی را می‌دهد. زمانی که شما از تکنولوژی در زندگی استفاده می‌کنید، بیوتکنولوژی پدید می‌آید، بنابراین این یک رویکرد میان رشته‌ای است برای بهترکردن زندگی. به خصوص در این بازه #کووید-۱۹ بیوتکنولوژی اهمیت پیدا می‌کند. چرا که مردم همواره با این سؤال روبه رو هستند که این #ویروس چگونه به وجود آمده و اینجا است که ما به بیوتکنولوژی برای شناخت ویروس‌ها و باکتری‌ها، انسان‌ها، حیوانات و همه این‌ها نیاز داریم.
🔸شکرخواه- امنیت زیستی (biosecurity) به چه معناست؟
🔹شینواری - دو واژه وجود دارد. اولی #امنیت_زیستی و دومی #ایمنی_زیستی (biosafety) است. ایمنی زیستی به این معنا ست که وقتی در حال کار در یک آزمایشگاه هستید، شما باید محیط پیرامونی خود را ایزوله کنید و نگذارید چیزی از آن خارج شود. زیرا دارید آزمایش انجام می‌دهید و اگر چیزی از آنجا خارج شود، ممکن است زندگی انسان‌های بسیاری را به خطر بیندازید. امنیت زیستی در نظام سیاسی عصر کنونی پدید آمده و به معنای انتشار عمدی هر چیز خطرناکی از آزمایشگاه است و مثلا شما در آزمایشگاه خود به یک سلاح زیستی می‌رسید که می‌توانید آن را در مقابل دشمنانتان استفاده کنید. برای جلوگیری از این گونه سوءاستفاده‌های عامدانه باید امنیت آزمایشگاه‌های خود را حفظ کنید. از رفت‌وآمد آدم‌ها گرفته، تا نقل و انتقال اطلاعات و غیره. بنابراین امنیت زیستی به معنای جلوگیری از انتشار عامدانه هر چیز خطرناک از یک آزمایشگاه است.
🔸شکرخواه - فارغ از اینکه کدام اخبار صحت دارند و کدام شایعه است، آیا می‌توان گفت که #ووهان مثالی برای امنیت زیستی است؟
🔹شینواری - تا این لحظه نمی‌توانیم چنین چیزی را تأیید کنیم. دانشمندان بر این عقیده‌اند که این ویروس درون آزمایشگاه‌های #چین ساخته نشده است و در محیط به وجود آمده. امروز حتی شواهدی به دست آمده که پیش از ووهان، این ویروس ابتدا در #فرانسه دیده شده است. بنابراین نمی‌توانیم بگوییم که ووهان مثالی از این موضوع است.
🔸شکرخواه -من مقاله‌ای از شما مطالعه کردم با عنوان همه‌گیری جهانی کووید-۱۹؛ ایمنی زیستی، امنیت زیستی و اخلاق، تا الان در مورد سه مفهوم ایمنی زیستی، امنیت زیستی و بیوتکنولوژی با هم صحبت کردیم، بیایید به مفهوم #اخلاق و به ویژه به #اخلاق_زیستی (bioethics) بپردازیم.
🔹شینواری - زمانی که از اخلاق به ویژه در بازه کنونی صحبت می‌کنیم، مسائل مختلفی را باید درنظر بگیریم. به طور مثال دسترسی‌نداشتن به داروهای پزشکی. اینکه مردم در حال انجام آزمایش‌های فردی خود هستند و تجربیاتشان را به اشتراک می‌گذارند. اینکه با اطلاعات بسیاری روبه رو هستیم که هیچ کدام پیشینه علمی ندارند. و البته دسترسی به اطلاعات موثق. علاوه بر این‌ها با مسائلی مانند #جرائم_سایبری مواجهیم. #دموکراسی به طور مثال، شما نمی‌توانید در میانه #همه‌گیری جهانی، دموکراسی داشته باشید. نمی‌توانید کنار یکدیگر تجمع کنید و مطالبات خود را درخواست کنید. همچنین با مشکل کارآیی #عدالت روبه‌رو شده‎‌ایم. سیستم قضا با مشکل روبه‌رو شده است. با مسئله مرگ و فقدان روبه‌رو هستیم. بنابراین شما برای هر کدام از این‌ها باید مجموعه‌ای از اخلاق را داشته باشید.
اخلاق زیستی در مناطق مختلف دنیا متفاوت است. به طور مثال اخلاق زیستی در اروپا و آمریکا با کشورهای شرقی، مانند پاکستان و ایران و کشورهای مسلمان کاملاً متفاوت است. در اروپا و در جهانِ توسعه‌یافته افراد واحدهای یک جامعه را تشکیل می‎دهند و این جوامع به #جوامع_فردگرا (individualistic) شهرت دارند. در آسیا، من خانواده‌ام هستم. من از مادرم، پدرم و اعضای خانواده‌ام مراقبت می‌کنم. ما #جوامع_جمع‌گرا (collectivistic) هستیم و خانواده واحد، جامعه ما را تشکیل می‌دهد. بنابراین بسیاری از مردم در اروپا و آمریکا جان خود را در خانه‌هایشان به تنهایی از دست دادند.
🔸نگاه پروفسور کاظم معتمد‌نژاد به روزنامه‌نگاری آنلاین
▫️#یونس_شكرخواه
پیش از هر چیزی باید بگویم نگاه پروفسور #کاظم_معتمد‌نژاد به #روزنامه‌نگاری و شیوه #آنلاین آن به مثابه متنی بود كه باید در فرامتن ارتباطات درك می‌شد.
اصلی‌ترین گونه روزنامه‌نگاری برای دكتر، #روزنامه‌نگاری‌تحقیقی و #انتقادی بود. پس به این ترتیب نحوه روایت؛ موضوعی ثانویه قلمداد می‌شد.
كسی كه در سال تولد من دبیر سرویس خارجی روزنامه كیهان بوده و تا سه سال بعد یعنی تا سال ۱۳۳۹ آن‌ را اداره كرده و در آن دوران از لومومبا و كاسترو نوشته به اندازه كافی فرق فرمت و محتوا را می‌دانسته است. كسانی كه در كلاس‌های دكتر معتمدنژاد نشسته‌اند می‌دانند چه بحث‌هایی درباره ریشه‌های تاریخی #ارتباطات مدرن و نقش آن در تحکیم سلطه جهانی‌ غرب داشته است و باز می‌دانند دكتر چقدر بر ضرورت درك رویه‌های انفعالی تجددخواهی به خصوص از طریق رسانه‌ها تاكید داشته است و بارها گفته است وسایل ارتباط جمعی ایران با شرایط کنونی جامعه ایرانی انطباق ندارند.
ضرورت تولید #محتوای‌بومی، تكیه‌زدن بر #تاریخ و #هویت و همچنین داشتن درك علمی از روزنامه‌نگاری برای دكتر معتمدنژاد اصل بود و بر فرم و فرمت غلبه داشت و تفاوتی نمی‌كرد كه نگاه نقادانه و پژوهشگرانه در قالب چاپی ارئه شود یا در شكل الكترونیك؛ یا #دیجیتال و آنلاین.
اما در مورد #روزنامه‌نگاری‌آنلاین به طور خاص می‌توان به جوانبی مشخص اشاره كرد:
۱.دكتر معتمدنژاد اگر چه علاقه بیشتری به روزنامه‌نگاری چاپی داشت اما ترجیح می‌داد روزنامه‌نگاری آنلاین برای شرایط رو به ظهور #جامعه‌اطلاعاتی تعریف و آماده شود. نگاه دكتر در این زمینه به تكنیك‌های روزنامه‌نگاری آنلاین و یا به اینكه چطور باید برای وب بنویسیم؛ چندان معطوف نبود. دكتر عمدتا بر جنبه‌های مربوط به افزودن مطلب به فضای وب، نظیر نقش #شبكه‌های‌اجتماعی، وبلاگ نویسی و دانشنامه‌هایی نظیر دانشنامه #ویكی‌پدیا که همگان می‌توانند در آن به نوشتن و ویرایش نوشتارها بپردازند و در واقع جولانگاهی ‌برای محتواسازی در شبکه جهانی اینترنت است؛ تمركز و تاكید بیشتری داشت.
۲.دكتر معتقد بود روزنامه‌نگاری آنلاین عمدتا حركتی اجتماعی و از پایین به بالا در برابر روزنامه‌نگاری جریان اصلی (مین استریم) است و باید طرف توجه باشد و چون معتقد بود روزنامه‌نگاری یك تخصص است تاكید می‌كردند كه باید این روش‌های نوین را هم مثل وكالت و پزشکی و مهندسی در دانشگاه فرا گرفت و لذا دوست داشتند روزنامه‌نگاری آنلاین در كنار مباحثی مثل #تكنولوژی‌های‌نوین و #جامعه‌اطلاعاتی در دانشگاه به طور تخصصی و در قالب واحدهای مشخص فراگرفته شوند. به دیگر سخن جنبه‌ای از #ارتباطات‌توسعه در این عرصه برای دكتر مهم بود که تأکید بر ارتباطات دموكراتیك مشارکتی داشت. دكتر تاكید می‌كرد كه نظریه‌هایی برای این عرصه شناسایی و دنبال شود كه به جای تماشا كردن از زاویه دسترسی #مخاطبان به رسانه‌ها، بر مقوله مشارکت مخاطبان و کنشگری آن‌ها در ارتباطات تكیه داشته باشند و این درست نقطه مقابل #نظریه‌نوسازی #دانیل_لرنر از طریق رسانه‌ها بود كه شاگردان دكتر با نقد جامع آرای لرنر در كلاس‌های ایشان اشنا هستند. باید به گفته بیفزایم كه قدرت #شبکه‌های‌اجتماعی و روزنامه‌نگاری آنلاین فقط از منظر همین ظرفیت‌ها بود كه طرف توجه دكتر بود و به عبارت بهتر؛ صرفا همین وجه #اینترنت و به طورخاص همین وجه مشاركتی فضای وب بود كه از دیدگاه دكتر دستمایه خوبی برای ارتباطات توسعه به حساب می‌آمد. همان مفهومی كه بعدها با عنوان "ما رسانه‌ها" ابتدا در قالب جوامع محلی در وب آشكارتر شد و بعدها با صورت‌بندی شبكه‌های اجتماعی پر رنگ‌تر شد. دكتر اتفاقا در موقع حضور #مانوئل_كستلز در ایران هم همین مبحث را در قالب فرایند #معناسازی فرهنگی به بحث گذاشتند.
۳.نكته دیگر مورد توجه دكتر؛ جذابیت‌های #آزادی‌بیان در روزنامه‌نگاری آنلاین بود؛ به طوریكه رساله دكتری من هم به توصیه ایشان تحت عنوان تاثیر تكنولوژی‌های نوین بر آزادی بیان دنبال شد. البته دكتر مثل همیشه متذكر می‌شدند كه بحث #آزادی را باید در كنار مفهوم #عدالت تعقیب كرد؛ نه آزادی مورد بحث غرب و نه عدالت مورد بحث شرق هیچكدام به تنهایی گره‌گشا نیستند و این دو را باید با هم و همزمان تعقیب كرد.
۴.و بالاخره دكتر به مفهوم روزنامه‌نگاری آنلاین شهروندی هم علاقه‌مند شده بودند و این علاقه را در سال ۲۰۰۳ در #ژنو برای من و دكتر #حسن_نمكدوست بیان كردند؛ در آن موقع دكتر از طریق وبلاگ‌های جوامع مدنی كه درباره "اجلاس جهانی سران درباره جامعه اطلاعاتی" مطالب انتقادی و الترناتیو می‌نوشتند؛ با این مفهوم آشنا شده بودند و بعدها هم این موضوع را شخصا تعقیب می‌كردند
#زوم #متدولوژی #کلاس
🔸 تحلیل گفتمان انتقادی
▫️چند نکته پایه‌ای درباره #تحلیل_گفتمان_انتقادی (CDA) به عنوان نگرش و متدولوژی
▫️#زبان به مثابه ساخت‌دهنده به مناسبات قدرت و نه فقط بیان کننده و بازتاب دهنده
▫️زبان، اجتماعی است و نهادهای اجتماعی و گروه‌ها نظام‌های معانی و ارزشی خاص خود را دارند همانگونه که افراد دارای چنین نظام‌ها و ارزش‌هایی هستند.
▫️واحد تحلیل زبان است نه افراد
▫️متن‌ها، واحدهای ارتباطات هستند
▫️مخاطبان عمل‌گرهای فعال و تعاملی هستند
▫️تمرکز پژوهش‌های مبتنی بر تحلیل گفتمان انتقادی بر مقوله‌های #قدرت؛ #ایدئولوژی و #هژمونی از طریق کشف موارد تکرار شونده در #متن و #فرامتن (رویه‌های گفتمانی)است
▫️تمرکز پژوهش‌های مبتنی بر تحلیل گفتمان انتقادی بر اعاده #عدالت است