Верашчака
481 subscribers
6.33K photos
912 videos
2 files
1.45K links
Беларускамоўны канал пра Беларусь, пра беларусаў і пра нашу людскасць.

Пра палітыку толькі з гумарам і доляй сарказму.

Дасылайце нам свае матэрыялы або цікавасці пра Беларусь сюды
@gusljar_bot
Download Telegram
#КухняБеларусі

Камы

1 кг бульбы,
80 г сала,.3 цыбуліны,
50 г тлушчу,
соль.

Абабраную бульбу зварыць у падсоленай вадзе, прапусціць праз мясарубку.

Падскварыць сала, нарэзанае дробнымі кавалачкамі, разам з пакрышанай цыбуляй, перамяшаць з бульбай.

З атрыманай масы сфармаваць невялікія шарыкі - камы, абсмажыць іх на тлушчы, затым выкласці на патэльню і падсушыць у духоўцы.
#КухняБеларусі

Цымес

1 кг морквы,
0,5 кг мясных тоўстых рабрынак,
6 сярэдніх будьбін,
2 сярэднія цыбуліны, лаўровы ліст, чорны перац гарошкам, соль па смаку

Моркву парэзаць кавалачкамі і варыць у падсоленай вадзе да гатоўнасці, затым стаўчы.

Рабрынкі патушыць, дадаць нарэзаную цыбулю і бульбу, пасаліць.

У згатаваную да паловы страву дадаць моркву, лаўровы ліст, чорны перац гарошкам.

Тушыць да гатоўнасці.
#КухняБеларусі

Кугель з гародніны

Кугель – беларуская страва з яўрэйскай гісторыяй. Гэта нешта сярэдняе паміж пудынгам і запяканкай. Гатаваць кугель проста, а есці смачна.

Нам спатрэбіцца:
Малады кабачок або цукіні,
2 бульбіны,
2 морквіны,
3 ст. ложкі мукі,
3 зубкі часнаку,
3 яйкі,
кроп, соль, куркума

Прыгатаванне:
На буйнай тарцы нацерці вымытую і абабраную гародніну. Часнок і кроп дробна парэзаць і дадаць у гародніну. Пасаліць, дадаць куркуму, яйкі, муку і перамяшаць.
У форму для выпякання, змазаную алеем, выкласці сумесь і запякаць у духоўцы, нагрэтай да 180° С, да атрымання залацістай скарыначкі.
#КухняБеларусі

 Запяканка з рыбы

500 г рыбы (карп, лінь)
500 г бульбы
3-4 ст. лыжкі алею
0,5 шклянкі смятаны
1 цыбуліна
1 ст. лыжка мукі
соль, перац, зелень.

Падрыхтаваную рыбу парэзаць на кавалкі, пасыпаць соллю, перцам, укачаць у муку і абсмажыць на алеі з абодвух бакоў.

Памытую бульбу зварыць, абабраць, змяльчыць на буйной тарцы.

Асобна абсмажыць дробна нарэзаную цыбулю.
У жароўню, змазаную алеем, пакласці палову падрыхтаванай бульбы, на яе - кавалкі рыбы, пасыпаць яе цыбуляй, зверху - зноў слой бульбы. Усё паліць смятанай і рэштай алею. Запякаць у духоўцы 30 хвілін.

Пры падачы на стол запяканку парэзаць на кавалкі, пасыпаць дробна нарэзаным кропам.
#КухняБеларусі


Чарнасліў у малацэ

80 г чарнасліву,
4 шклянкі малака,
2 ст. лыжкі цукру.

Чарнасліў прамыць, заліць кіпячым малаком і настойваць 1-1,5 гадзіны.

Затым пакласці цукар і паставіць у духоўку, каб на паверхні малака ўтварылася румяная пенка.

Чарнасліў у малацэ падаецца як гарачым, так і халодным.
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#КухняБеларусі
#ПобытБеларусі

Клёцкі з душамі

Набліжаюцца Дзяды, таму вам будзе дарэчы паслухаць расказы пра тое, што гатавалі да гэтага дня і як падавалі на стол.

Відэа з архіваў Белтэлерадыёфонда
#КухняБеларусі

Свініна струганая

500 г свініны,
2 ст. лыжкі топленага сала,
2 цыбуліны,
0,75 шклянкі смятаны,
2 ст. лыжкі тамату-пюрэ, 1 ст. лыжка мукі,
соль, перац.

Свініну нарэзаць брусочкамі даўжынёй 3-4 см, пасыпаць соллю, перцам і абсмажыць на добра разагрэтай патэльні, дадаць падсмажаную цыбулю, смятану, змешаную з таматам-пюрэ, і пасераваную муку, разведзеную булёнам або вадой, давесці да кіпення.

Падаць с варанай бульбай.
#КухняБеларусі

Мазурка каралеўская

450 г сметанковага масла,
мука,
10 яек,
1 шклянка цукру,
міндаль, сухары.

450 г сметанковага масла расцерці дабяла, усыпаць мукі, убіць па адным 10 яек, дадаць 1 шклянку цукру, жменю дробна пасечанага міндалю.

Усё добранька вымесіць, пакласці цеста ў 4-вугольную форму, пакрытую паперай, змазанай алеем і пасыпанай сухарамі.

Выпякаць на маленькім агні ў духоўцы, каб мазурка не толькі спяклася, але і высахла.

Хто любіць салодкае цеста, то можа дадаць больш цукру.
#КухняБеларусі

Кашанка

Прадукты:

Пячонка свіная ці з ялавічыны — 1 кг.
Сала — 0,5 кг.
Цыбуля — 2-3 сярэднія
Крупа грачаная — шклянка 250 гр. ( сырой)
Яйка —1 шт.
Кішка свіная
Соль, спецыі па смаку

Як гатаваць

Грэчку прамыць і адварыць у падсоленай вадзе да паўгатоўнасці.

Пячонку прамыць, выразаць пратокі , нарэзаць на невялікія кавалачкі.

Сала падзяліць на дзве часткі. Меньшую парэзаць на дробныя кубікі для абсмажвання, большую як вам зручна.

Цыбулю парэзаць дробна.

Абсмажыць сала з цыбуляй да гатоўнасці

На мясасечцы з буйным сітам перамалоць пячонку з салам, добра перамяшаць.

Дадаць соль, спецыі, цёплую грэчку і цёплыя шкваркі з цыбуляй ( так будзе лягчэй заправіць кішку).

Дадаць яйка

Праз трубку набіць кішку фаршам уручную ці на мясасечцы.

Не набівайце кішку фаршам занадта туга, каўбаса  павінна быць злёгку прыплюснутая. Пракаліце яе іголкай. Запякайце пры 180 градусах 35-40 хвілін да румянай скарынкі

Крыніца
#КухняБеларусі

Смажанікі простыя

Для прыгатавання смажанікаў спатрэбіцца:
Бульба – 12 сярэдніх клубняў
Цыбуля рэпчатая – 2 шт.
Мука – 1 ст. л.
Смятана – 6 ст. л.
Тлушч – 3 ст. л.
Соль па смаку
Зеляніна (пятрушка, кроп).

Для пачатку неабходна старанна вымыць бульбу і зварыць яе ў мундзірах, затым астудзіць, ачысціць і разрэзаць уздоўж напалову.

Адначасова, пакуль будзе варыцца бульба, можна заняцца соусам. Для гэтага здрабняем цыбулю і на лыжцы тлушчу абсмажваем да залацістага колеру. На іншай патэльні растопліваем тлушч, які застаўся, дадаем муку і, памешваючы, каб не падгарэла, смажым да крэмавага колеру. Пасля гэтага кладзем падсмажаную цыбулю і смятану, солім, добра змешваем і праварваем соус на невялікім агні на працягу 5-7 хвілін.

Укладаем падрыхтаваную бульбу ў форму для запякання, заліваем зверху атрыманым соусам і адпраўляем хвілін на 20 у духоўку, разагрэтую да 180⁰С.

Перад тым, як падаць на стол можна пасыпаць зелянінай
#КухняБеларусі

Смажанікі з каўбасой

Ёсць больш наядны варыянт смажанікаў – з даданнем сялянскай хатняй каўбасы альбо шкварак.

Адварваюць бульбу ў мундзірах, астуджаюць, чысцяць і наразаюць кубікамі.

Дадаюць да яе здробненую правяленую хатнюю каўбасу ці скваркі (кавалачкі высмажанага да хрумсту сала), дробна нарэзаную рэпчатую цыбулю, здробнены корань пятрушкі, пару сталовых лыжак вады, траціну шклянкі сыроваткі, трохі соляць.

Атрыманую масу дбайна змешваюць, выкладваюць у прыдатны для духоўкі посуд і адпраўляюць запякаць на паўгадзіны пры 180⁰С.

Лепшым дадаткам да смажанікаў з каўбасой служаць маласольныя альбо салёныя агуркі і чорны хлеб.
#КухняБеларусі

АБАРАНКІ

Гісторыкі лічаць, што першыя абаранкі прыдумалі ў Беларусі.

Пачалі іх вырабляць у Смаргоні і называліся яны спачатку абвАранкі, ад слова абварваць.

У сярэдзіне 17 стагоддзя ў Смаргоні Радзівілы заснавалі школу дрэсіроўкі мядзведзяў, якую жартам сталі называць мядзведжай акадэміяй. Мядзведзяў тут вучылі танчыць. Для гэтага ў пагорку капалі глыбокую яму, у якую апускалі клетку з мядзведзем. Дно ямы падагравалі, адначасова скамарох граў на жалейцы ці дудачцы. Ад спякоты мядзведзь пераступаў з нагі на нагу, як бы танцуючы. Пазней Касалапы прывыкаў танчыць, толькі пачуўшы гук музыкі. Навучаных — такім чынам мядзведзяў скамарохі вадзілі па еўрапейскіх гарадах. Там на плошчах касалапыя артысты танчылі пад музыку, забаўляючы і весялячы публіку.

Шлях іх быў далёкі і доўгі, падарожжа доўжылася па паўгода, а ў дарозе касалапых трэба было карміць. Вось і прыдумалі «печыва» такой зручнай формы — кругленькае з дзірачкай пасярэдзіне. Яго зручна было насіць, надзеўшы на вяровачку і павесіўшы на шыю. Пяклі яго з заварнога цеста, таму яно доўга не псавалася.

Вось так дзякуючы мядзведзям Смаргонь вынайшла для ўсяго свету абаранкі.
Пік папулярнасці смаргонскіх абаранкаў прыпаў на XIX стагоддзе. Тады кожны мясцовы пекар спрабаваў спячы самыя смачныя абаранкі. Адны дадавалі ў цеста мёд, іншыя кмен ці мак, пяклі іх з здобнага, поснага, салодкага і салёнага цеста.

Неўзабаве рэцэпт мядзведжай стравы перанялі людзі. Вядома, яны яго ўдасканалілі, падагнаўшы пад свой густ. А потым і на паток паставілі. Адной з першых знакамітых «абараначнікаў» у Смаргоні стала пані Чаховіч. Яе ініцыятыву перахапілі і іншыя прадпрымальныя смаргонцы.

На піку росквіту абаранкавага бізнэсу — да Першай сусветнай вайны — у горадзе налічвалася каля 60 арцеляў па вытворчасці абвараных кругляшоў. А слава смаргонскіх абаранкаў за кароткі тэрмін перасягнула славу «Мядзведжай акадэміі».

Крыніца
#КухняБеларусі

Рэцэпт дамашніх абаранак ад Алены Браніславаўны Серады

Прадукты

Мука — 400 гр
Вада — 100 гр
Дрожжы свежыя — 30 гр
Яечка — 1 шт
Масла вяршковае мяккае — 25 гр
Соль, цукар па смаку

Спосаб прыгатавання

З усіх інгрэдыентаў замясіць вельмі тугое цеста.

Паставіць на растойку ў цёплае месца на гадзіну.

Падыйшоўшае цеста падзяліць на кавалачкі па 100 гр.

Сфарміраваць абаранкі і паставіць на расстойку на 1-1,5 гадзіны , яны павінны павялічыцца ў два разы.

Падыйшоўшыя загатоўкі асцярожна кідаць у кіпячую ваду на 10-20 секунд , перавярнуць і абварыць з другога боку . Выкласці на бляху . Выпякаць 20-25 хвілін ( або да румянай скарынкі) пры 200 градусах.

Смачна есці!

Крыніца
#КухняБеларусі

Цярцюха

Беларускае слова «цярцюха» азначае штосьці расцёртае. У Беларусі шмат дзе так называюць тоўчаную вараную бульбу – рассыпістае сухаватае пюрэ.

У ананімнай беларускай паэме XIX ст. «Энеіда навыварат» – так называлі… таўчоны тытунь! Але ў апошні час гэтае слова часцей ужываецца як назва традыцыйнага супу з цёртай бульбы.

Упершыню ўвагу шырокай аўдыторыі гэтая страва прыцягнула дзякуючы кнізе Юрыя Качука «Моц смаку», які прывёз яе рэцэпт з Зельвенскага раёна.
#КухняБеларусі

Суп Цярцюха

Бульба — 500-600 гр.
Цыбуля — 1 маленькая
Морква — 1 маленькая
Грудзінка — 200 гр.
Любыя вэнджаныя вырабы: каўбаса, грудзінка, курыца (па смаку)
Вяршкі любой тлустасці — 100 гр.
Соль, спецыі па смаку

Спосаб прыгатавання

Грудзінку і вэнджаніну парэзаць на невялічкія кавалачкі. Абсмажыць на невялікай колькасьці сметанковага масла да румянасці.

Скінуць ігнрэдыенты ў рондаль, пакінуўшы тлушч на патэльні.

Абсмажыць на гэтым тлушчы гародніну. Злучыць яе з грудзінкай і заліць 1-1,5 літрам вады. Даць закіпець 5-10 хвілін.

У гэты час надзерці бульбу на буйнай тарцы.
У кіпячы булён пакласці бульбу. Размяшайе, варыце суп 15-20 хвілін да гатоўнасці бульбы.

Уліць у суп вяршкі, даць закіпець. Зняць з агню. Суп «Цярцюха» гатовы.
#КухняБеларусі

Крэм-суп з гарбуза 🎃

Інгрэдыент:
Гарбуз -500 г;
бульба-1 шт;
цыбуля-1 шт;
морква-1 шт;
сметанковае масла-30 г;
соль️ соль, перац па смаку;
вада-800 мл;
вяршкі 20 — - 100 мл.

Нарэжце цыбулю, моркву, бульбу і гарбуз кубікамі. Разагрэйце патэльню са сметанковым маслам і абсмажце цыбулю да празрыстасці. Дадайце астатнюю гародніну і пячыце на сярэднім агні на працягу 5 хвілін.

Пасаліце, папярчыце, дадайце ваду і варыце да мяккасці гародніны.

Зліце ваду і скарыстайцеся блэндэрам, каб здрабніць суп да аднастайнай кансістэнцыі.

Дадайце вяршкі, зноў ўзбіце і давядзіце да кіпення.

Гатовы крэм-суп падавайце гарачым. Па жаданні можна пасыпаць зелянінай і семкамі 🌿

Смачна есці!
#КухняБеларусі

 Свініна, тушаная з капустай

500 г свініны,
1 кг капусты,
1 морква,
1 корань пятрушкі,
1 цыбуліна,
2 ст. лыжкі тамату-пюрэ, 1 ст. лыжка воцату,
2 ч. лыжкі цукру,
1,5 ст. лыжкі тлушчу, соль, лаўровы ліст, перац.

Свініну нарэзаць кавалачкамі, цыбулю - кружкамі, свежую капусту, моркву, пятрушку нашаткаваць. Падрыхтаваныя прадукты, акрамя капусты, абсмажыць. Капусту злёгку перацерці з соллю. Усё скласці ў рондаль, дадаць тамат-пюрэ, воцат, перац, уліць каля шклянкі булёну або вады і тушыць на слабым агні да гатоўнасці прадуктаў. Затым пакласці цукар, соль, лаўровы ліст, уліць пасераваную і разведзеную булёнам або вадой муку, патрымаць на агні яшчэ 5 хвілін.
Замест свежай капусты можна выкарыстаць кіслую. Тады не трэба класці воцат, а норму цукру павялічыць.
#КухняБеларусі

Лянівыя калдуны

Інгрэдыенты:
Сырая бульба
Любы фарш у прапорцыі 1/1
Соль
Спецыі
Яйка
Цыбуля
Часнок

Спосаб прыгатавання
Бульбу перабраць і надзерцці разам з цыбуляй на буйнай тарцы. Калі ваша бульба вадзяная , можна крышку яе адціснуць.

Дадаць спецыі і часнок.
Узбіць яйка.
Дадаць фарш, пасаліць і добра ўсё змяшаць.

Сфарміраваць невялікія катлеткі.
Абсмажыць на алеі з абодвух бакоў да румянай скарынкі.

Выкласці ў форму, накрыць фольгай і запякаць пры 200 градусах 20-30 хвілін

Крыніца
Forwarded from Верашчака
#КухняБеларусі
#СтарадаўняяКухня

Абрадавыя стравы на беларускіх землях. Дзяды

Абрадавыя стравы было прынята гатаваць і на Дзяды, калі ўшаноўвалася памяць продкаў.

Вось як апісвалася ў сярэдзіне XIX стагоддзя вячэра на Дзяды на Піншчыне, пасля наведання могілак. 
Стол засцілалі белым абрусам, ставілі на яго свечку. Потым неслі на стол боб ці гарох з мядовай сытай, поліўкі з рыбы і мяса — кіслыя і прэсныя, смажаную саланіну, аладкі, яечню з каўбасой, кашу прасяную ці грэцкую, малако макавае і малако кіслае. Пасярод гэтых страў клалі бохан хлеба і накроеным хлебам ці малымі боханамі абкладвалі вакол стол так, каб булачкі былі ў рад адна каля другой на пачэсным месцы стала.

Пасля малітвы і адведзенага часу, за які, паводле ўяўленняў, павінны былі пачаставацца запрошаныя дзяды — духі-продкі, пачыналася вячэра. Гаспадар, a ўслед за ім і гаспадыня першыя лыжкі ад сыты з бобам і гарохам адлівалі ў асобную пасудзіну для памерлых. Toe ж рабілі і з іншымі стравамі. Трохі кашы клалі яшчэ і за акно, з боку двара.

Па апісанні святкавання Дзядоў у канцы XIX стагоддзя на тэрыторыі цяперашняга Мёрскага раёна, на вячэру гатавалі "юшнік" са свіной крыві, а калі не калолі падсвінка, то клёцкі з "душамі" (загорнутымі ў цеста скваркамі), аладкі з вер'ашчакай або замест ix 
каўбасы з сырой капустай. На заканчэнне падавалі "саламатку" (сушаныя яблыкі, грушы, ягады, вараныя на мёдзе) або аўсяны кісель з мядовай сытай. Рашчынялі "дзядоўскі" хлеб і пяклі столькі боханаў, колькі налічылі "дзядоў".

На Магілёўшчыне рытуальнымі стравамі на восеньскія Дзяды былі канон, ці канун, поліўка, малако, яечня, каша, мяса (патрэбна была няцотная колькасць страў). Замест хлеба былі бліны.

На Змітроўскія Дзяды (канец кастрычніка) у Заслаўі абавязковай памінальнай стравай з'яўлялася вараная галава: свіная, барановая ці хоць бы курыная. Вячэра пачыналася з пачастунку ўсіх прысутных канунам. Для яго прыгатавання ў мядовую сыту крышылі рытуальны прэсны корж, абаранкі.

У некаторых месцах дадавалі цёрты мак. Першую лыжку кануна рытуальна адлівалі для  нябожчыкаў.
#КухняБеларусі

Гарбузовы кекс

Інгрэдыенты
Гарбузовае пюрэ — 300 гр.
Мука — 250 гр.
Алей — 70 гр.
Цукар — 150 гр. (або па смаку)
Яйкі — 2 шт.
Разрыхняльнік —1 ч.л. + сода 0,5 ч.л.
Кефір (смятана, ёгурт) — 70 гр.
Спецыі (мускатны арэх,цынамон,імбір,кардамон, ванільны цукар) — па густу
Ссоль

Спосаб прыгатавання

Для пюрэ трэба запекчы гарбуз, перабіць яго блэндарам або перацерці праз сіта.
У пюрэ дадайце цукар і кефір. Затым спецыі і алей. Пасля яйкі.

Дадайце муку. Яе можа спатрэбіцца больш ці меньш, усё залежыць ад гушчыні пюрэ.
Цеста павінна атрымаццца як смятана.
Пераліць у форму для кекса ( 10/20 см)

Выпякаць 50-60 хвілін. Астудзіць, пасыпаць цукровай пудрай .

Можна ўпрыгожыць шакаладам, глазурай.