#ГісторыяБеларусі
#СтварэннеБеларускайДзяржаўнасці
#ТрэцяяУстаўнаяГрамата

Ну што, пра так званы дзень волі?....

Адразу скажу, што я далёка не гісторык, таму не так проста было разабрацца ў гэтым пытанні. Асабліва калі існуюць два абсалютна супрацьлеглыя і ніколькі не праўдзівыя варыянты трактоўкі з'яў, што адбываліся ў перыяд 17-18 гадоў

Якія ў выніку ў мяне вывады?

1. Ці можна выданне Трэцяй устаўной граматы БНР лічыць сапраўды дэкларацыяй Незалежнасці Беларусі?

Не, няможна. Гэта хутчэй быў крок адчаю ў тых абставінах, што склаліся для Беларусі падчас акупацыі і ў выніку Брэстскага міру.
Ніякага фактычнага значэння абвяшчэнне гэтай Граматы ня мела.

2. Ці была дзейнасць кіраўніцтва БНР і выдадзеная Устаўная грамата антысавецкай і антырасійскай?

Не, не была. Калі ўчытацца ў тэкст гэтага дакумента (апублікую ніжэй), то там наадварот напісана пра тое, што "народы Беларусі разам з народамі Расіі скінулі ярмо Расійскага царызму...
Самі народы Беларусі, у особі свайго Устаноўчага Сойму, пастановяць аб будучых зьвязях Беларусі".
Г.з. аб поўнай самастойнасці там не заяўлялася, а толькі аб тым, што Устаноўчы Сойм будзе вызначаць далейшы лёс і дзяржаўныя сувязі з іншымі краінамі.
Думаю тых, хто бачыў толькі вырваныя кавалачкі з гэтай Граматы, чакае расчараванне пры азнаямленні з поўным тэкстам.

3. Ці мае рацыю адзначаць дзень абвяшчэння Трэцяй Устаўной граматы як нейкую важную гістарычную з'яву?

Я лічу, што не. Калі ўжо што і адзначаць, то гэта  дату
Усебеларускага з'езду, які сапраўды стаў першай легітымнай спробай народнага воевыяўлення ў вырашэнні важнейшых пытанняў фарміравання беларускай дзяржаўнасці.
І асабліва дату 17 снежня, калі быў выпрацаваны тэкст пастановы аб самавызначэнні Беларусі і часовай краёвай уладзе.

Дарэчы, цяпер часта гучыць шмат непрыемнага ў бок БНР і яе кіраўніцтва. Лічу, што такое таптанее нашай гісторыі таксама няправільна і непрыемна. Трэба ацэньваць дзеянні таго часу не з сучаснай пазіцыі, а з пазіцыі тых абставін.
І вось тады стварэнне БНР выглядае як спроба стварыць сваю беларускую дзяржаву і нічога іншага.

Але то мае ўласныя думкі і разважанні.
А вы можаце рабіць свае вывады, пішыце ў іх у каментарах.
Толькі спачатку раю перачытаць папярэднія пасты на нашым канале.

https://t.iss.one/verashchaka_by/1875

https://t.iss.one/verashchaka_by/1911

https://t.iss.one/verashchaka_by/1988

https://t.iss.one/verashchaka_by/2024

https://t.iss.one/verashchaka_by/2039

#ГісторыяБеларусі
#СтварэннеБеларускайДзяржаўнасці
#ТрэцяяУстаўнаяГрамата

ТРЭЙЦЯЯ УСТАЎНАЯ ГРАМАТА
Рады Белорускай Народнай Рэспублікі.

Год назад народы Беларусі разам з народамі Расіі скінулі ярмо Расійскага царызму, які найцяжэй прыціснуў быў Беларусь; ні пытаючыся народу, ён укінуў наш край у пажар вайны, якая чыста зруйнавала гарады і вёскі беларускія. Цяпер мы, Рада Беларускай Народнай Рэспублікі, скідаем з роднага краю апошняе ярмо дзяржаўнай залежнасьці, якое гвалтам накінулі расійскія цары на наш вольны і незалежны край. Ад гэтага часу Беларуская народная рэспубліка абвяшчаецца незалежнаю і вольнаю дзяржаваю. Самі народы Беларусі, у особі свайго Устаноўчага Сойму, пастановяць аб будучых дзяржаўных зьвязях Беларусі.
На моцы гэтага трацяць сілу ўсе старыя дзяржаўныя зьвязі, якія далі магчымасьць чужому ўраду подпісаць і за Беларусь трактат у Бярэсьці, што забівае на сьмерць беларускі народ, дзелючы зямлю яго на часткі. На моцы гэгага ўрад Беларускай Народнай Рэспублікі мае ўвайсьці ў адносіны з зацікаўленымі старонамі, прапануючы ім перагледзіць тую часьціну Берэсьцейскага трактату, якая датычыць Беларусі, і падпісаць міравую ўмову з усімі ваяваушымі дзяржавамі.
Беларуская Народная Рэспубліка павінна абняць усе землі, дзе жыве і мае лічбенную перавагу беларускі народ, а ласьне Магілеўшчыну, беларускіе часьці Меншчыны, Гродзеншчыны (з Гродняй, Беластокам і інш.) Віленшчыны, Віцебшчыны, Смаленшчыны, Чарнігаўшчыны і сумежныя часьці суседніх губэрныяў, заселеныя беларусамі.
Рада Беларускай Народнай Рэспублікі пацьверджае ўсе тыя правы і вольнасці грамадзян і народаў Беларусі, якія абвешчаны Устаўной Граматай ад 9 сакавіка 1918 г.
Абвяшчаючы аб незалежнасьці Беларускай Народнай Рэспублікі Рада яе пакладае свае нздзеі на тое, што ўсе любячыя волю народы дапамогуць беларускаму народу ў поўнай меры здзейсьніць яго палітычна дзяржаўныя ідэалы.

Рада Беларускай Народнай Рэспублікі.
Дана ў Менску — Беларускім
25 сакавіка 1918 г.

Источник: https://pravo.by/pravovaya-informatsiya/pomniki-gistoryi-prava-belarusi/kanstytutsyynae-prava-belarusi/akty-belaruskay-narodnay-respubliki/treytsyaya-usta-naya-gramata-rady-beloruskay-narodnay-respubliki/ – Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь