#CapitalMarket

የካፒታል ገበያ ጉባኤ ዛሬ ተጀመሯል።

ጉባኤው እስከ ታህሳስ 7 ቀን 2017 ዓ/ም ድረስ ይቆያል።

የኢትዮጵያ የካፒታል ገበያ ባለስልጣን ከአፍሪካ ልማት ባንክ እና ከዓለም አቀፍ የፋይናንስ ኮርፖሬሽን ጋር በመተባበር ነው ያዘጋጀው።

በኢትዮጵያ የመጀመሪያ የሆነው ይህ ጉባኤ  " ዘላቂነት ያለው መንገድን ማበጀት " በሚል መሪ ቃል ነው መካሄድ የጀመረው።

ጉባኤው የገበያ ልማትን ለማፋጠንና ለአካባቢው ከፍተኛ የኢንቨስትመንት እድሎችን ለመክፈት ያስችላል ተብሏል።

ዛሬ በነበረው የጉባኤው የመክፈቻ ስነ ስርዓት ላይ ከፍተኛ የመንግስት አመራሮች ፣ የኢትዮጵያ የፋይናንስ ዘርፍ አመራሮች ፣ ከአፍሪካ እና ከዓለም አቀፍ የገንዘብ ተቋማት የተወጣጡ አመራሮች ተገኝተው ነበር።

በጉባኤው ቆይታ ከዓለምአቀፍ እና ከአፍሪካ በተወጣጡ የካፒታል ገበያ ባለሙያዎች የሚመሩ የፓናል ውይይቶች ይካሄዳሉ።

ተሳታፊዎች በገበያ ሁኔታዎች፣ በቁጥጥር ማዕቀፎች፣ በኢንቨስትመንት እድሎች እና በቴክኖሎጂ ፈጠራዎች ላይ ውይይቶችን ያደርጋሉ ተብሎ ይጠበቃል።

በጉባኤው ግልጽነትን እና የኢንቨስተሮችን ጥበቃ ለማጠናከር እንዲሁም ለኢትዮጵያ የካፒታል ገበያ የቁጥጥር ማዕቀፍ ጠንካራ መሰረት ለመጣል ሲዘጋጅ ቆይቷል የተባለው የሰነደ ሙዓለ ንዋዮች ለህዝብ ሸያጭ ማቅረብ እና የግብይት መመሪያ ይፋ ይሆናል ተብሎ ይጠበቃል፡፡

በተጨማሪም ለመጀመሪያ ጊዜ ሰነደ ሙዓለ ንዋዮችን ለሽያጭ የሚያቀርቡ (IPO) አውጭዎች የዝግጅት ስትራቴጂ በተመለከተ፤ ተቋማዊ ባለሀብቶችን ማሰባሰብ እና እንደ ዘላቂ የፋይናንስ እና አረንጓዴ የካፒታል ገበያዎች ያሉ የኢትዮጵያን ልዩ ፍላጎቶች እና የልማት ግቦችን ማሳካት ላይ አውደ ጥናቶች ይደረጋሉ፡፡

#TikvahEthiopia

@tikvahethiopia

🔈#የአርሶአደሮችድምጽ

" እኛ ተጠቃሚ ነን አንልም ሚጠቀመው ሌላ አካል ነው " - ቡና አምራች አርሶአደሮች

በሲዳማ ክልል 170 ሺህ ሄክታር በቡና የተሸፈነ ሲሆን ከዚህም ውስጥ 143 ሺህ ሄክታሩ ምርት የሚሰጥ ነው ከዛ 159 ሺህ ቶን ይጠበቃል። አጠቃላይ 401 ሺህ ቡና አምራች የሆነ አርሶ አደርም በክልሉ በዚሁ ዘርፍ ተሰማርቶ ይገኛል።

ሆኖም ቡና አምራች አርሶአደሮች ከተጠቃሚነት አንጻር ቅሬታ ሲያቀርቡ ይደመጣል።

ቲክቫህ ኢትዮጵያ በክልሉ በተለያዩ አካባቢዎች ቡናን የሚያመርቱ አርሷደሮችን ጠይቋል።

ቡና አምራች አርሷደሮች ምን አሉ ?

የቡና ተክል ተክለን ፍሬ ለማግኘት ከ3 እስከ 5 ዓመት እንደሚፈጅባቸው የነገሩን አንድ አርሶአደር፥ ቡና በማምረት ውስጥ ያለው ድካም ቀላል እንዳልሆነና ነገር ግን ፍሬው ሲታይ ድካሙ ሁሉ እንደሚጠፋ ይገልጻሉ።

" ሆኖም ለገቢያ ሲወጣ የሚቀርብበት የሽያጭ ዋጋ ልብ ሰባሪ ነው" ሲሉ ነው የተናገሩት።

" ልክ ካመረትን በኋላ ለነጋዴዎች ነው ምናስረክበው ለማህበራት ሚያስረክቡም አሉ። አምና መጨረሻው 30 ብር ነበር ዘንድሮ 35 ብር ነበር የጀመረው አሁን 45 ብር ደርሷል በኪሎ ይህ ደሞ ከልፋታችን አንጻር በጣም የወረደ ሂሳብ ነው " ሲሉ ያስረዳሉ።

" እኛ ተጠቃሚ ነን አንልም ሚጠቀመው ሌላ አካል ነው (በስም ያልገለጿቸው) እንደውም አንዳንዴ መሬቱን ሽጠን ወደሌላ ዘርፍ እንግባ ብለንም እናስባለን፣ በዚህ ሰዓት ቡና ብቻ አምርቼ ኖራለው ብሎ ማሰብ ከባድ ነው " ሲሉም ጉዳቱን ያነሳሉ።

" በአሁን ገበያ አንድ ሰራተኛ ቡና ሊለቅም እንኳን ሚገባ በ120 ብር ነው ሚሰራው አሁን ላይ የሚሸጠው በ45 ብር ነው ምናልባት 10 ሰው ሊለቅም ከገባ ገንዘቡ ለዛ ብቻ ነው ሚውለው ማለት ነው። እንደውም አምና ለሰራተኛ ብቻ ሰጥተን ነው የገባነው ዘንድሮም ያው ነው " በማለት ቅሬታቸውን ያቀርባሉ።

ለመሆኑ ዋጋውን የሚወስነው ማነው ?

" ዋጋውን እራሳቸው ይወስናሉ እኛ ማን እንደሚወስን የምናውቀው ነገር የለም በዚህ ያህል ተከፈተ ሲባል ነው የምናውቀው ህብረቱም በዚህ ዋጋ ከፈተ ሲባል ነው ምንሰማው፣ ምናልባት ባለሀብቱ አንድ ብር እንኳን አሳልፎ ከገዛ እንኳን ያንን ባለሀብት ተረባርበው እንዴት እንዲህ አደረክ ብለው ወዲያው ይጣሉታል የትኛው አካል እንደዚህ እንደሚያደርግ ግን አናውቅም " ሲሉ አርሶ አደሮቹ ይናገራሉ።

አክለውም፥ " እነሱ እኮ (ቡናውን የሚረከቡት ለማለት ነው) ስራውን በጀመሩ ሦስት እና አራት ዓመት ነው በብልጽግና ማማ ላይ የሚወጡት በጣም አልፈው ነው ሚሄዱት፤ አርሷደሩ እንደለፋ አላገኘም ባለስልጣናቱም ጭምር በእኛ ዘንድ ይታማሉም " ብለውናል።

" የሚመለከተው አካል ቢደርስልን እየተንገዳገድን ነው ወደ መውደቅ እየደረስን ነው ታች ተወርዶ ምን እየተካሄደ ነው ሚለውን አይቶ የቡናን ነገር ቢያይልን የዋጋውን ነገር ቢመለከትልን " ሲሉም ጠይቀዋል።

" ቡናችን ለአርሷደሩ ብቻ ሳይሆን ለሀገር የሚጠቅም ነገር ነው ህብረተሰቡ በዋጋ ማነስ ምክንያት ወደሌላ ምርት ፊቱን ካዞረ ጉዳቱ እንደ ሀገር ስለሆነ የገቢ ምንጭም ስለሚቀንስ መንግስት አርሷደሩን ወርዶ ቢመለከት ቢያወያዩ አርሷደሩ እንዳይጎዳ ቢያደርግ መልካም ነው " ሲሉ ጥሪያቸውን አቅርበዋል።

በጉዳዩ ላይ የክልሉ ቡና ፍራፍሬና ቅመማ ቅመም ባለስልጣንን ጠይቀናል ምላሹን የምናቀርብ ይሆናል።

#TikvahEthiopia

Via @tikvahethmagazine

"አርሷደሩ ተጠቃሚ ነው ማለት ይቻላል" የሲዳማ ክልል ቡና ፍራፍሬና ቅመማ ቅመም ባለስልጣን

በሲዳማ ክልል ባለፈው ዓመት 25 ሺህ 572 ቶን ነው ወደ ማከላዊ ገበያ መቅረቡን እና በዘንድሮም ዓመትም በ15 ሺ በማሳደግ ወደ አርባ ሺ ቶን ለማዕከላዊ ገቢያ ለማቅረብ እቅድ መያዙን የክልሉ ቡና ፍራፍሬና ቅመማ ቅመም ባለስልጣን ዋና ዳይሬክተር መስፍን ቃሬ ለቲክቫህ ኢትዮጵያ ገልጸዋል።

ቡና በክልሉ በምን መንገድ ነው ለማዕከላዊ ገቢያ የሚቀርበው?

ዋና ዳይሬክተሩ ቡና አሁን ላይ በሦስት ዋና ዋና መንገዶች እየተሰበሰበ ይገኛል ብለዋል። በዚህም የመጀመሪያው በማኅበራት በኩል የሚሰበሰብ እንደሆነ ገልጸዋል።

በክልሉ ከ77 በላይ የቡና ምርት የሚሰበስቡ መሰረታዊ የህብረት ስራ ማኅበራት እንደሚገኙ አስቀምጠዋል። "እነዚህ [ማኅበራቱ] ከአርሷደሩ ምርቱን ተቀብለው ለዩኒየኑ [የሲዳማ ቡና አብቃይ ዩኒየን] አቅርበው ዩኒየኑ ደግሞ እስከውጪ ኤክስፖርት ያደርጋል" ሲሉ ያስረዳሉ።

ሁለተኛው መንገድ ደግሞ አቅራቢ ነጋዴዎች አማካኝነት የሚሰበሰብ እንደሆነ ነው የገለጹት። " ከ205 በላይ በግል ኢንዱስትሪ ያላቸው አቅራቢ ነጋዴዎች እና 129 በአክሲዮን የሚሰሩ አሉ በእነዚህ እየተሰበሰበ ለላኪዎች ቀርቦ ላኪዎች ደግሞ ቡናውን ኤክስፖርት የሚያደርጉበት አሰራር አለ።" ብለዋል። 

አቶ መስፍን ሦስተኛውን መንገድ ሲገልጹ፥ "ሶስተኛው ደግሞ ሁለት ሄክታር እና ከዛ በላይ ቡና ማሳ ያላቸው አርሷደሮች አሉ 262 ናቸው እነዚህ የራሳቸውን ቡና ብቻ ሰብስበው አድርቀው ለውጭ ገበያ ያቀርባሉ።" ሲሉ ተናግረዋል።

በዚህም፥ "ላኪ የሆኑ አርሷደሮች ቡናቸውን ተደራድረው፤ ጥራት ያለው ቡና አዘጋጅተው እስከ ውጪ ድረስ የሚልኩበት አሰራር አለ" ብለዋል።

አክለውም፥ "ለማኅበራት የሚያስረክቡ ደግሞ ሲያስረክቡ ቅድመ ክፍያ ያገኛሉ፤ ማኅበራቱ ካተረፉ ደግሞ ሁለተኛ ክፍያ ያገኛሉ፤ ዩኒየን ካተረፈው ደግሞ ሶስተኛ ክፍያ የሚያገኙበት አሰራር አለ" ሲሉ ያስረዳሉ።

የመሸጫ ዋጋው ጉዳይስ ?

አቶ መስፍን ዋጋውን ሲያስረዱ፥ አሁን ላይ በክልሉ ሁለት አይነት ቡና እንደሚዘጋጅ ይጠቅሳሉ። "በምዕራብ ዞኖች እና ወረዳዎች አካባቢ ማለትም ከሀዋሳ ጀምሮ እስከ ዲላ በንቴ ያሉ ወረዳዎች ከ47-49 ብር ነው በኪሎ እየሸጡ ያሉት፤ በምስራቅ በኩል ያሉ ወረዳዎች ደግሞ ከ50-70 ብር እየሸጡ ነው ያሉት፤ በየወረዳው ዋጋው የሚለዋወጥበት ሁኔታ ነው ያለው ይህ ማለት የቡናው ጥራትም በዛው ልክ ይለያያል ዋጋው ሚለያየውም ለዛ ነው።" የሚል ምላሻቸውን ሰጥተዋል።

አክለውም፥ "አሁን ያነሳነው ዋጋ [ከ47 - 70 ብር በኪሎ ብለው ከላይ የጠቀሱት] የእሸት ቡና ዋጋ ነው። ከ100 ኪሎ እሸት ቡና ከ 19-20 ኪሎ ደረቅ ቡና ይወጣል። [ይኽም] 5.5 ኪሎ እሸት ቡና አንድ ኪሎ ንጹህ ቡና ይወጣዋል የሚለውን ካሰላን በዛ ማግኘት ይቻላል።" ሲሉ ያስረዳሉ።

አርሶአደሩ ተጠቃሚ ነው ማለት ይቻላል?

ይህንን ጥያቄ ያቀረብንላቸው ዋና ዳይሬክተሩ፥ "አዎ አርሷደሩ ተጠቃሚ ነው ማለት ይቻላል" የሚል ምላሽ ሰጥተውናል። አክለውም "ዝቅተኛ መሬት ያለው አርሷደር ብዙም ተጠቃሚ ላይሆን ይችላል፤ ግን አማካይ እና ደህና መሬት ያለው ተጠቃሚ የሚሆንበት አግባብ አለ" ነው ያሉት።

ይኽን ሲያስረዱም፥ "ምርትና ምርታማነቱን የሚያሳድግ አርሷደር ተጠቃሚ ነው የሚሆነው ዝቅተኛ፣ መካከለኛ እና ከፍተኛ ምርት ሚያገኝ አለ ያ ከፍተኛ ምርት የሚያገኘው የባለሙያ ምክር እና ሳይንሳዊ ፓኬጁን በአግባቡ ተግባራዊ ያደረገ አርሷደር ነው። የተሰጠውን ምክር ቶሎ ተቀብሎ ተግባራዊ የሚያደርግ አርሷደር የተሻለ ተጠቃሚ ነው የሚሆነው።" ሲሉ ይገልጻሉ።

"ቡናን ተክለው ቡናን አምርተው እስከ ኢንዱስትሪ የደረሱ አርሷደሮች አሉ፤ ሁለት እና ከዛ በላይ ሄክታር ያላቸው አርሷደሮች ምርታቸውን እስከ ውጭ ሀገር ድረስ ልከው ሀብታም የሆኑ አሉ፤ በ2016 ዓ.ም እራሱ "Cup of Excellency" ላይ ተወዳድሮ ያሸነፈ አለ፤ ይሄ አርሶአደር ምርቱን አዘጋጅቶ ከ10 ሚልዮን ብር በላይ ነው የሸጠው ይህ ቀላል ነገር አይደለም። ስለዚህ ተጠቃሚነታቸው በሰሩት እና በለፉት ልክ ነው ሚሆነው ማለት ነው።" ሲሉ ያነሳሉ።

አክለውም "የተሻለ መሬት ያለው አርሷደር በቡና ምርት ላይ የሚሳተፍ ከሆነ የተሰጠውን የባለሙያ ምክር በአግባቡ የሚጠቀም ከሆነ እና ፓኬጁን ተግባራዊ የሚያደርግ ከሆነ ቡና ላይ ተጠቃሚ የሚሆንበት አግባብ ነው ያለው።" ሲሉ ተናግረዋል።

#TikvahEthiopia

Via @tikvahethmagazine

#Update

ሲጠበቁ የነበሩ ሁለት መመሪያዎች ፍትህ ሚኒስቴር ማጽደቁ ተሰምቷል።

መመሪያዎቹ " የሰነደ ሙዓለ ነዋይን ለህዝብ የማቅረብ ግብይት መመሪያ " እና "ራሳቸውን በራሳቸው የሚያስተዳድሩ ድርጅቶች ቁጥጥር መመሪያ  "  ናቸው።

ሁለቱን መመሪያዎች ሚኒስቴር መስሪያ ቤቱ  በትላንትናው ዕለት መዝግቦ አጽድቋቸዋል።

የሰነደ ሙዓለ ነዋይን ለህዝብ የማቅረብ ግብይት መመሪያን በሚመለከት የኢትዮጵያ የካፒታል ገበያ ባለሥልጣን ዋና ዳይሬክተር ሃና ተልህኩ ዝርዝር ማብራሪያ ሰጥተዋል።

ሰነደ ሙዓለ ነዋይን በሚመለከት ከዚህ ቀደም የተማከለ እና ሂደቱን የሚቆጣጠር ህግ እና ተቆጣጣሪ አካል ያልነበረ በመሆኑ የሰነደ ሙዓለ ነዋዮችን ማውጣት እና ግብይት በርካታ ችግሮች እንደነበሩበት ገልጸዋል።

በዚህ መሃል ለህዝብ የሚቀርቡ መረጃዎች ምንነት ፣ ለሚቀርቡ መረጃዎች ሃላፊነት የሚወስዱ ሰዎች ማንነት፣ ሃላፊነት እና ግዴታቸው ምን ድረስ ነው፣ ሰነደ ሙዓለ ነዋይ ከወጣ በኋላ በዛ መንገድ የሚገኘው ገንዘብ ለምን ዓላማ እንደሚውል፣ አውጪዎች የሚኖርባቸው ተግባር እና ሃላፊነት ምንድነው የሚለውን ማወቅ ላይ ከዚህ ቀደም በነበሩ ህጎች ያለተዳሰሱ ስለነበር ገበያው በርካታ ችግሮች እንደነበሩበት ዳይሬክተሯ ተናግረዋል።

ይህንን ችግር ለመቅረፍም የካፒታል ገበያ አዋጅን መሰረት በማድረግ አዲሱ መመሪያ መዘጋጀቱን ጠቁመዋል።

መመሪያው በአጠቃላይ በኢትዮጵያ ውስጥ የሰነደ ሙዓለ ነዋይ ለሽያጭ የሚቀርብበትን እና የሰነደ ሙዓለ ነዋይ ግብይት የሚገዛበት ዝርዝር የያዘ የህግ ማዕቀፍ ነው።

በአዲሱ መመሪያ መሰረት ከአሁን በኋላ ሁሉም ሰነደ ሙዓለ ነዋዮች በኢትዮጵያ ካፒታል ገበያ ባለሥልጣን ቀርበው መጽደቅ አለባቸው።

በዚህ ሂደት ላይ የሚሳተፉ አካላት የምዝገባ ሰነዳቸውን ለባለሥልጣኑ አቅርበው ማጸደቅ የሚጠበቅባቸው ሲሆን የምዝገባ ሂደቱም ዝርዝር ሂደቶችን የያዘ ነው።

በአዲሱ መመሪያ መሰረት ከሰነደ ሙዓለ ነዋይ ጋር የተያያዙ ማስታወቂያዎች የሚተላለፉት ይዘታቸው እና ለህዝብ ይፋ የሚደረጉበት መንገድ ባለሥልጣኑ ተመልክቶ ሲያጸድቀው ብቻ ይሆናል።

መመሪያው ካካተታቸው እና ከዘረዘራቸው ጉዳዮች መካከል ዋና ዋናዎቹ :-

1. የሰነደ ሙዓለ ነዋይ ምዝገባ

2. ለኢንቨስተሮች መቅረብ ስላለበት የደንበኛ ሳቢ መግለጫ ይዘት እና የአቀራረብ መንገድ ሂደት እንዲሁም ተያይዞ ስለሚመጣ ሃላፊነት።

3. ስለ ሰነደ ሙዓለ ነዋይ ማስታወቂያ ይዘት እና አቀራረብ እንዲሁም ስለሚያስፈልገው ፍቃድ።

4. የሰነድ ሙዓለ ነዋይ ሽያጭ እና ድልድል
አጠቃቀሙ እና ስራ ላይ ስለሚውልበት አካሄድ እና ሁኔታ።

5. አንድ የሰነደ ሙዓለ ነዋይ አውጪ ሰነደ ሙዓለ ነዋይ ለህዝብ ሽጦ እንደ ህዝብ ኩባንያ በሚንቀሳቀስበት ጊዜ በቀጣይነት ስለሚኖርበት ሃላፊነት እና የዚህ የህግ ጥሰቶች በቀጣይነት ስለሚያስከትሉት አስተዳደራዊ እርምጃዎች ይገኙበታል።

በዚህ መሰረት ከዚህ በኋላ የሰነደ ሙዓለ ነዋዮች በኢትዮጵያ ካፒታል ገበያ ባለሥልጣን ካልተመዘገቡ ወይም በአዋጁ እና በመመሪያው ከዚህ ምዝገባ ነጻ ካልተደረጉ በቀር በኢትዮጵያ ውስጥ ለሽያጭ መቅረብ አይችሉም።

በተጨማሪም ማንኛውም ሰነደ ሙዓለ ነዋዮችን ለህዝብ ለማቅረብ የሚፈልግ ኩባንያ ሰነዶችን ለህዝብ ከማቅረቡ በፊት ዝርዝር መረጃዎችን ያካተተ የደንበኛ ሳቢ መግለጫ ለባለሥልጣኑ ማቅረብ እና ማጸደቅ የሚጠበቅበት ሲሆን ይህንን ከማድረጉ በፊት ማስታወቂያ ማሰራትም ሆነ ከኢንቨስተሮች ጋር ግንኙነት ማድረግ አይችልም።

መመሪያው በባለሥልጣኑ ገጽ ላይ ከተጫነበት ጊዜ ጀምሮ ተግባራዊ መሆን ይጀምራል።

በመመሪያው የመሸጋገሪያ ድንጋጌ መሰረትም አሁን ላይ ሰነደ ሙዓለ ነዋዮችን እያቀረቡ ያሉ ኩባንያዎች እና አስቀድመው ተሽጠው በአክስዮን ባለድርሻዎች እጅ ላይ የሚገኙ ሰነደ ሙዓለ ነዋዮችን በሚመለከት በአንድ አመት ጊዜ ውስጥ መመዝገብ እንዳለባቸው አስቀምጧል።

#TikvahEthiopia

@tikvahethiopia

" በቴ ምን ያህል ለህዝቡ አስፈላጊ እንደነበር በህዝቡ ሁኔታ፣ በህዝቡ ለቅሶ ተመልክቻለሁ ! " - የፖለቲከኛ አቶ በቴ ኡርጌሳ ባለቤት

ከወራት በፊት መቂ ላይ በግፍ የተገደሉት የኦሮሞ ነጻነት ግንባር (ኦነግ) ከፍተኛ አመራር ፖለቲከኛው አቶ በቴ ኡርጌሳ ባለቤት ከልጆቻቸው ጋር ከሀገር ወጥተው አሜሪካ መግባታቸው ተሰምቷል።

ባለቤታቸው ወ/ሮ ስንታየሁ አንበሴ በአጭር ቪድዮ ባሰራጩት ቃላቸው ፥ አሁን ላይ ከልጆቻቸው ጋር አሜሪካ ሀገር እንደሚገኙ ገልጸዋል።

" ባለቤቴ በቴ ኡርጌሳ ከሞተ 7ኛ ወር ሊሞላ ነው። " ብለዋል።

" በዓለም ላይ ያላችሁ ሃዘናችንን የተካፈላችሁ ፣ የኦሮሞ ኮሚውኒቲ ፤ በቴ ምን ያህል ለህዝቡ አስፈላጊ እንዳሆነ በሃዘናችሁ ፤ ባለው ነገር ሁሉ አይተናል " ሲሉ ገልጸዋል።

" እሱ ካረፈበት ቀን ጀምሮ በሀዘናችን ያለቀሳችሁ፣ ከኛ ጋር ያዘናችሁ ፣ በገንዘባችሁ በሃሳባችሁ በጸሎታችሁ የረዳችሁን እግዚአብሔር ይስጥልን ፤ እናመሰግናለን " ብለዋል።

" የኛን ሰላም መሆን ለተጨነቃችሁ ፤ ድምጻችን ሲጠፋ ለተጨነቃችሁ ' ምን ሆናችሁ ነው ? ' ላላችሁን ያለንበትን ለመግለፅ ነው  ፤ አሁን ያለነው አሜሪካ ነው ፤ በሰላም ደርሰናል " ሲሉ ገልጸዋል።

" ኤምባሲዎች በጣም እናመሰግናለን ፤ ያለንበት ቦታ ድምጻችን የጠፋባችሁ ስልካችን እንቢ ያላችሁ ፣ ቤታችን ድረስ ሄዳችሁ ያጣችሁን ምን ሆናችሁ ነው ? ላለችሁን ላደረጋችሁልን ነገር ሁሉ እናመሰግናለን " ብለዋል።

" በቴ ምን ያህል ለህዝቡ አስፈላጊ እንደነበር በህዝቡ ሁኔታ፣ ለቅሶ ተመልክቻለሁ " ያሉት ወ/ሮ ስንታየሁ " እኔ እውነት ለመናገር በቴ ከሞተ በኃላ ነው ህዝቡ እንዴት በቴን ያውቅ እንደነበር የተረዳሁት ምክንያቱም በቴን እንደዚህ አላውቀውም ነበር እውነቱን ለመናገር ከጫፍ ጫፍ ነው ህዝቡ ያዘነው " ሲሉ በእምባ ታጅበው ስሜታቸውን ገልጸዋል።

እምባቸውን 😭 እያፈሰሱ የተናገሩት የበቴ ባለቤት " እሱ የኢትዮጵያ ብቻ አይደለም የዓለም ሰው እንደሆነ አውቃለሁ " ብለዋል።

አሁንም ከጎናቸው ሆነው በብዙ ነገር እየረዷቸው ላሉ በተለይ ለኦሮሞ ኮሚውኒቲ ፣ በውጭ ሆነው በስልክ እየደወሉ እያፅናኗቸው ያሉ፣ በፀሎታቸው ፣ በገንዘብ እየደገፏቸው ላሉ  ሁሉ " እግዚአብሔር ይስጥልን " ሲሉ አመስግነዋል።

ወ/ሮ ስንታየው አንበሴ ፤ ልጆቻቸው ደህንነታቸው የተጠበቀ ቦታ ላይ እንዳሉና ትምህርትም እንደጀመሩ ገልጸዋል።

ወደፊት ጊዜው ሲደርስ ደግሞ ስላሳለፉት ነገር እንደሚገልጹ ቃል ገብተዋል።

ለተደረገላቸው ነገር ሁሉ እያነቡ በልጆቻቸው ስም ምስጋና አቅርበዋል።

የአምስት ልጆች አባቱ ፖለቲከኛው በቴ ኡርጌሳ ከወራት በፊት መቂ ላይ በግፍ መገደላቸው ይታወሳል። ከዛ በኃላ " ማጣራት ተደርጎ ስለ ግድያው ዝርዝር ማብራሪያ ለህዝቡ ይሰጣል " ተብሎ ቃል ቢገባም እስከ ዛሬ ስለ ግድያው ሁኔታ ፣ ከግድያው ጋር በተያያዘ ተጠያቂ ስለሆነ አካል በይፋ አንድም የተባለ ነገር የለም።

የፖለቲከኛ አቶ በቴ ኡርጌሳ ጉዳይ " ቄሱም ዝም መፅሃፉም ዝም " እንዲሉ ሆኖ ቀጥሏል።

#TikvahEthiopia

@tikvahethiopia

#ዴሞክራሲ 👏 #ሶማሌላንድ

" የምርጫ ውጤቱን እንቀበላለን " - ፕሬዝዳንት ሙሴ ቢሂ አብዲ

ባለፈው ሳምንት በራስ ገዟ ሶማሌላንድ ፕሬዜዳንታዊ ምርጫ መደረጉ ይታወሳል።

በከፍተኛ ብልጫም የተቃዋሚው ዋደኒ ፓርቲ መሪ አብዲራህማን ሞሐመድ አብዱላሂ " ኢሮ " ምርጫውን አሸንፈዋል።

በምርጫው የተሸነፉት ተሰናባቹ ፕሬዜዳንት ሙሴ ቢሂ አብዲ " የምርጫውን ውጤት እንቀበላለን " ብለዋል።

ተመራጩ ፕሬዜዳንትንም " እንኳን ደስ አልዎት ! " ብለዋቸዋል።

" ባስመዘገቡት ድል እንኳን ደስ አልዎት " ያሉት ፕሬዜዳንት ቢሂ " ሰላማዊና የተረጋጋ የስልጣን ሽግግር እንዲደረግ ለማድረግ የተሟላ ድጋፌን አደጋለሁ  " ሲሉ ቃል ገብተዋል።

" የአገልግሎት ዘመንዎ ሰላምን ፣ እድገትን እና ዘላቂ ስኬትን ለሀገራችን እንዲያመጣ እመኛለሁ " ብለዋል።

ተሰናባቹ ፕሬዝዳንት ቢሂ ለህዝቡ ባስተላለፉት መልዕክት " ፕሬዝዳንታችሁ ሆኜ እንዳገለግላችሁ ዕድሉን ስለሰጣችሁኝ አመሰግናለሁ " ሲሉ ገልጸዋል።

" የስልጣን ዘመኔ ማብቂያ ላይ ሆኜ የምለው ነገር ለሀገራችን እድገት ያለኝ ቁርጠኝነት ጸኑ መሆኑን ነው " ሲሉ አክለዋል።

" በአንድነት እና በጋራ ተነስተን ለሶማሌላንድ ብልፅግና እንስራ " ብለዋል።

6ኛው የሶማሌላንድ ፕሬዚዳንት ሆነው የተመረጡት አብዲራህማን ኢሮ " ማንም ተሸናፊ ማንም አሸናፊ የለም ያሸነፈው የሶማሌላንድ ህዝብ ነው " ሲሉ ተናግረዋል።

ሶማሌላንድ እራሷን እንደ ሉዓላዊ ሀገር ምትቆጥር ናት። ከሶማሊያ መንግሥት ጋርም ግንኙነት የላትም። ላለፉት በርካታ ዓመታት ራሷን በራሷ እያስተዳደረች ነው።

እጅግ ሰለማዊ ፣ የተረጋጋ ፣ ዴሞክራሲያዊ ምርጫ በማድረግ እና ሰላማዊ የስልጣን ሽግግር በማድረግ ትወደሳለች።

#TikvahEthiopia #ቲክቫህኢትዮጵያ
#Somaliland

@tikvahethiopia

⚫️ #ኢትዮጵያ ⚫️

ባለፉት ዓመታት በኢትዮጵያ ምን ያልተፈጸም ፤ ምንስ ያልተደረገ ግፍ አለ ?

እጅግ በጣም ሚያስደነግጠው እንዲሁም ፍጹም ከሰውነት ተራ እየተወጣ መሆኑን የሚያሳየው የድርጊቱ ፈጻሚዎች ልክ ጀግንነት ፣ በጎ ተግባር፣ ፍቅርን ለትውልድ የሚያስተላልፉ ይመስል ግፍና ጭካኔያቸውን በቪድዮ ማስረጃ እራሳቸው ቀርጸው ለትውልድ እያስቀመጡ መሆናቸው ነው።

በእርግጥም እንዲህ እየቀረጹ ማስቀመጣቸው ህዝቡን ለሚፈልጉት ዓላማ ለማነሳሳትና እርስ በርስ ለማባላት፣ ህዝቡን ወደ ግጭት ለማስገባት ሊሆን ይችላል።

በጥላቻ የሚፈጽሙት የግፍ ተግባራቸው አላረካ ብሏቸው ፣ " እዩልን ምን ያህል አውሬ እንደሆንን " የሚለውን ለማሳየትም ይሆናል።

በሀገራችን ፦
🔴 ሰው ከነህይወቱ ሲቃጠል
🔴 በድንጋይ ተወግሮ ሲገደል
🔴 በጅምላ በጥይት ተደብድቦ ወደ ገደል ሲከተት
🔴 አስክሬን ሲጎተት
🔴 አስክሬን አደባባይ ላይ ሲጣል
🔴 ተዘቅዝቆ ሲሰቀል
🔴 በስለት ተቀልቶ ሲገደል
🔴 የጥይት በረዶ ሲዘንብበት ... ኧረ ብዙ ብዙ በቪድዮ ተቀርጾ አይተናል።

ይኸው ዛሬ የሰው ልጅ ልክ እንደ ዶሮ " በስመአብ " ተብሎ ሲታረድ በቁማችን አየን።

ይህ ጭካኔ በማስረጃ በቪድዮ ተቀርጾ የወጣ ነው ለመሆኑ ስንት በቪድዮ ያልተቀረጸ ፣ በየአካባቢው የተፈጸመ ግፍ ይኖር ይሆን ?

እነዚህ ግፍ ፈጻሚ ሰዎች ሰይጣናዊ ስራቸውን በቪድዮ ቀርጸው ማስቀረታቸው በቤተሰብ ፣ በህዝብ ላይ የማይረሳ ቂም፣ ቁርሾና ቁስል ለማኖር ይመስላል።

የትም ይሁን ማንኛውም የግፍ ድርጊት ሲፈጸም ግን የሚቀድመው ድርጊቱን ከልብ አዝኖ ማውገዝ  ነው። ፍትህ ተጠያቂነት እንዲሰፍን መጠየቅ ፤ ለፍትህ መታገል ነው።

ልክ ሰው በሞተ ቁጥር ያለ አንዳች ሀዘን እና መከፋት ወደ ፖለቲካ ንትርክ መግባትና የሰው ደም ፈሶ እንዲቀር ለማድረግ መሯሯጥ የግፍ ግፍ ነው።

ከዚህ ቀደም ብዙ ታዝበናል።

ሰው በግፍ ይገደላል ከዛም ሰዎች በየማህበራዊ ሚዲያ ይመጡና " የኔ ወገን ሰው አይገድልም፤ ፍጹም ነው ፣ ፃድቅ ነው ፣ እንዲህ እንዲያደርግ ተፈጥሮው አይፈቅድለትም " እያሉ ድርጊቱ ያራክሱታል።

ሌላው ወገን ይመጣና በሞተው ንጹህ ሰው ደም ፖለቲካ ይሰራል። በጅምላ ጥላቻውን ይተፋል። በዚህ መንገድ የስንት ሰው ደም ፈሶ ቀረ ?

ላለፉት ዓመታት ሰው በግፍ ይገደላል ከዛ የቀናት የማህበራዊ ሚዲያ አጀንዳ ሆኖ ያልፋል፤ ይረሳል። ከዛ ሌላ ግፍ ሌላ ግድያ ይፈጸማል።

አንዳንዱ እውነት ከልቡ አዝኖ ፤ አንዳንዱ ደግሞ የይስሙላ ያዘነ ይመስል ሸፋፍኖ በማህበራዊ ሚዲያው ይጽፋል ፤ ይለፍፋል። ከሰዓታት በኃላ ሁሉም ረስቶት ምንም እንዳልተፈጠረ ወደ ህይወቱ ይመለሳል። ማህበራዊ ሚዲያ ሲገባ ትዝ ሲለው ለቀናት ስሜቱን ይፅፍ ይሆናል።

እስከ ህይወት ፍጻሜ ድረስ በሀዘን የሚቃጠሉትና ልጃቸውን የማይረሱት እናት አባት፣ ወንድም ፣ እህት ቤተሰብ፣ ዘመዶች ናቸው።

በተለይ እናት እና አባት ሲያለቅሱ ነው የሚኖሩት።

ይህ አዙሪት መቆም አለበት። ደመ በፈሰሰ ቁጥር ቁርሾ ቂም እየተወለደ እንጂ ፍቅር አንድነት አይመጣም።

ልጆቹን የተነጠቀ ቤተሰብና አካባቢ እንደሌላው የማህበራዊ ሚዲያ አርበኛ የአንድ ቀን ሀዘን አድርጎ አያልፈውም። የተፈጸመበትን ግፍና በደል መቼም አይረሳውም ! ቂም በውስጡ ያድራል። ይህ በሀገር ህዝብ ትስስር ላይ የሚያሳድረው ተፅእኖ ከባድ ነው።

ከምንም በላይ ለተጎዱ ወገኖች ፍትህ በማስፈን ፣ ሌላ የአንድ ሰው ደም እንዳይፈስ በማድረግ አዙሪቱን ማቆም ካልተቻለ የከፋ ነገር መምጣቱ አይቀርም።

እዚህች ምድር ላይ ነገ ሳይሆን ዛሬ የሰው ልጅ ደም መፍሰስ እንዲቆም ማድረግ ይገባል።

ፍትህ ሊሰፍን ፤ ተጠያቂነት ሊረጋገጥ ይገባል።

ታጣቂም ሆነ አልሆነ ፤ የአካባቢው ፣ የክልሉ የመንግሥት አካል ሆነ አልሆነ ሁሉም በየድርሻው በየደረጃው ሊጠየቅ ይገባል።

እጅግ በጣም አስገራሚው ነገር በምንም አይነት መንገድና ሁኔታ የዜጎችን ደህንነት ማስጠበቅ ቀዳሚ ስራው ሊሆን የሚገባው እና ችግርም ሲፈጠር ለህዝብ የማሳወቅ ኃላፊነት ያለበት መንግሥት የሚፈጸሙ ድርጊቶችን ከማህበራዊ ሚዲያው ጩኸት በኃላ ለመናገር ሲወጣ መታየቱ ነው።

ለመሆኑ የሚፈጸመውን የሚሰማው ከህዝብ ጋር በሚዲያ ነው ? ነዋሪው በሚዲያ ባይጮህ ላያወግዝ ነው ?

ቆይ ልክ እንደማንኛውም ሌላ አካል " አወገዝኩ " ብቻ ነው የሚባለው  ወይስ ስለተፈጸመ ግፍ በዝርዝር አጣርቶ ለህዝብ ወጥቶ መረጃ መስጠት ነው የሚገባው ? የመንግሥት ስራ ድርሻው ምንድነው ? ለስንቱ ፍትህ ለተነፈገ እያነባ ላለ ወገን ፍትህ ሰጠ ? ተጠያቂነትን አሰፈነ ? በደል የደረሰባቸውን ካሰ ? ዳግም ደም እንዳይፈስ ተከላከል ? እኚህ ሁሉ ጥያቄዎች መልስ ይሻሉ።

ህዝብ በሀገሩ የሚሆነውን ሁሉ ያያል ፣ ይታዘባል፣ ይገመግማል ፣ ነጥብም ይይዛል።

በምንም አይነት ሁኔታ የሰው ደም አይፈስስ ፤ ደም ሲፈስ ቂምና ቁርሾ እንጂ ፍቅርና አንድነት አይወለድም።

#ቲክቫህኢትዮጵያ
#TikvahEthiopia
#ናውስ

@tikvahethiopia

የእውነት ያለቀስነው መቼ ነው ?

አሁን ላይ ጨምሮ ባለፉት ዓመታት ምን ያህል ግፍ ምን ያህል ጭካኔ ሀገራችን ውስጥ እንደተፈጸመ መናገር መቼም ለቀባሪው ማርዳት ነው።

ግን ግን እውነት አብረን ያለቀስንበት ቀን መቼ ነው ? ትዝ የሚለውስ አለ ?

አንዱ በሀዘን ተሰብሮ ሲያለቅስ አንዱ ይስቃል  ይደሰታል ፤ አንዱ ሲደሰት አንዱ ያለቅሳል። ሁሉንም አንድ የሚያደርገው የሰብዓዊነት ስሜትም እየታየ ጠፍቷል ፤ ሞቶ አፈር ለብሷል።

ለማዘን ቅድሚያ ጥያቄው " ማነው ? የትኛው ወገን ነው ? " ብሎ መጠየቅ ተለማምደነዋል። " የኔ " የምንለው ሲሆን ማልቀስ " የሌላው ነው " ብለን ስናስብ ምንም እንዳልተፈጠረ ማለፍ ከዛም ከፍ ሲል ግፉን ኖርማል ለማድረግ መሮጥ ስራችን ሆኗል።

ሌላው ይቅር ግፍና መጥፎ ተግባር ማውገዝ እንኳን ሂሳብ ተሰልቶ ጥቅምና ጉዳቱ ታይቶ፣ ጩኸቱንና የህዝቡን ቁጣ ተመልክቶ ሆኗል።

ከምንም በላይ የሚስፈራው ጭካኔና ግፍ ለሚፈጽሙ ግለሰቦች ያውም ከነማስረስረጃቸው ለሚታዩ ሰዎች ጥብቅና መቆም ለነሱ መከራከር ልምድ እየሆነ መምጣቱ ነው።

" እባካችሁ ነገሩ በደንብ ይጣራ " ማለት አንድ ነገር ሆኖ ሳለ ሰው የግፍ ፈጻሚዎቹ ማንነት የኔ ወገን ነው ብሎ ካሰበ " በፍጹም እንዲህ አያደርጉም ፤ የተፈጠሩበት ተፈጥሮና ስነልቦና አይፈቅድም " ብሎ ድምዳሜ በመስጠት ሌላ ግፍ መፈጸም ተለምዷል።

በኦሮሚያ፣ በትግራይ፣ በአማራ ፣ በቤኒሻንጉል ጉሙዝ ... በሌሎችም ክልሎች በመንግሥት ታጣቂዎች፣ መንግሥትን እንፋለማለን ብለው በወጡ ታጣቂዎች ፣ ፓለቲከኞች በሚሰሩት ጥላቻ የተመረዙ ከማህበረሰቡ በወጡ ሰዎች ለማየት የሚከብድ ብዙ ግፍ ተሰርቶ ያውም በቪድዮ ተቀርጾ ታይቷል ዛሬም እዚሁ መንደር አለ።

ድርጊቶቹ ይፋ ሲወጡ አብሮ በጋራ ከማዘን ፍትህን ከመጠየቀ ይልቅ የፈጻሚዎቹ ደጋፊ ሆነው የሚቀርቡ ሰዎች በዘመቻ ነገሩን ለማራከስ እና እንዳልተፈጸመ ለማሳየት የሚሄዱበት ርቀት እውን ነገ ለወጥ ይመጣል ? የሚል ጥያቄ ያስነሳል።

በሌላኛው ጎራ በንጹህ ሰው ደም ጥቅም ያስገኝልኛል ያለውን ፖለቲካ ይጫወታል። ከበፊትም እጠላዋለሁ የሚለውን አካል መርጦ ሌላ እልቂት ይቀሰቅሳል።

በዚህም መሃል በርካቶች እንደወጡ ቀርተው ፍትህ አላገኙም።

ለማህበራዊ ሚዲያ ሰዎች እና ሰላም ያለበት ከተማ ለሚኖሩ ነገሩ የሁለት ቀን ግፋ ቢል የሶስት ቀን አጀንዳ ሆኖ ያልፋል። ከዛ ሌላ ግፍ ይፈጸማል።

እናት አምጣ የወለደችውን ፤ ለፍታ ያሳደገችውን ልጅ እያሰበች ዘላለም በለቅሶ ትኖራለች። ወዳጅ ዘመድ ግፉን እያሰበ አመለካከቱ ተቀይሮና በመጥፎ ስሜት ተሞልቶ ለሌላው እንዳያዝን ሆኖ ይኖራል።

የስንቱ ቤት በሀዘን ፣ የስንቱ ሰው ልብ በቂምና ቁርሾ ፤ ሳይወድ በግዱ በመጥፎ አመለካከት ተሞልቶ ይሆን ?

ይህ ነገር ማብቃት አለበት። ተስፋ የሚሰጥ ትንሽ ሰብዓዊነት ሊኖር ይገባል። ማንም ይሁን ማን ተጠያቂነት ሊፈጠር፣ ፍትህ ሊሰፍን ይገባል።

እናቶች የሞተው ልጆቻቸውን ባይመልስላቸውም ፍትህ ሲያገኙ ቢያንስ እንባቸው ይታበስ ተስፋቸው ይለመልም ይሆናል።

ፍትህ ሲገኝ ዜጎች በሀገራቸው ተስፋቸው ያብባል።

በምንም አይነት ሁኔታ በግጭት ፣ በጦርነት ሆነ በምንም መንገድ በምድሪቱ ደም አይፈሰስ ፣ ሰው አይበደል ፤ የሰው ደም በፈሰሰ ቁጥር ፤ በደል በተፈጸመ ቁጥር ቂም ጥላቻ፣ አለመተዛዘን እየተወለደ እየተስፋፋ ይመጣል።

ደስታውስ ይቅር እውነት አብረን መቼ ነው በጋራ ያለቀስነው ? ብለን እንጠይቅ። ከልብ እንኮንን፣ ሂሳብ አንስራ ፤ የሰው ደም ላይ ፖለቲካ አንቆምር ፤ ለፍትህ እንታገል ! ካልሆነ የሁላችን እጣ ፋንታ እንደወጡ መቅረት ፍትህ አለማግኘት ይሆናል።

#TikvahEthiopia
#ቲክቫህኢትዮጵያ
#ናውስ

@tikvahethiopia