ለመደባ አያገለግሉም የተባሉት ውጤቶች አልተሰረዙም!
የትምህርት ምዘናና ፈተናዎች ኤጀንሲ ም/ዳይሬክተር አቶ መሳይ ደምሴ ለተጠየቋቸው ጥያቄዎች የሰጡት ማብራሪያ፦
TIKVAH-ETH ከአማራ ብዙኃን መገናኛ ድርጅት አዳምጦ ቃል በቃል ያሰፈረው!
የውጤት ግሽበት ምን ማለት ነው??
"ያልተጠበቀ ውጤት እስካሁን ድረስ በሀገሪቱ የፈተና አሰጣጥ በተለይም የ12ኛ ክፍል ለከፍተኛ ትምህርት ተቋማት መግቢያ ሲሰጥ የተመዘገቡ ውጤቶች አሉ የ10 ዓመት ሊሆን ይችላል ወይም ከዚያ በላይ ነገር ግን ባልተጠበቀ መልኩ መቶ እና ሁለት መቶ፣ ሶስት መቶ በሁለት ወይም በሶስት የትምህርት አይነት ወይም በአራት የትምህርት አይነት መቶዎች አይመዘገብም። ዘንድሮ ግን በርካታ ውጤት ከ90 በላይ የተመዘገቡት በተለይ በመጨረሻዎቹ ሁለት ቀናትና ይሄ ያልተጠበቀ ነው። 6002 የሚሆኑ ተማሪዎች አጠቃላይ መቶ ሙሉ በሙሉ ያስመዘገቡት ውጤት ከዚህ በፊት ከተለመደው ባለን ሪከርድ የለም።"
ውሳኔው በራሳቸው ሰርተው ውጤት ላመጡ ተማሪዎች ችግር አይፈጥርም?
" ችግር አይፈጥርም፤ 7 የትምህርት አይነቶች ናቸው የተሰጡት የመጀመሪያዎቹ ሰኔ 6-7 የተፈተኑት ፈተናዎች እንግሊዘኛ ለሁሉም፣ ለተፈጥሮ ሳይንስና ለማህበራዊ ሳይንስ፣ ሂሳብ ለተፈጥሮ ሳይንስ እና ማህበራዊ ሳይንስ፤ አፕቲትዩድ ለሁሉም ለማህበራዊ ሳይንስ ጆግራፊ፣ ለተፈጥሮ ሳይንስ ፊዚክስ ተፈትነዋል። የጋሸበ ውጤት አለ የሚል ግምት ሲፈጠር የሰኞና የማክሰኞ፣ የመጀመሪያዎቹ ፈተናዎችም በኮሚቴ ታይቷል። በአንፃራዊነት የተማሪዎች ውጤት ተቀራራቢ ነው የነዚያኛዎቹ ግን የጋሸበ ነው ያልተጠበቀ ነው።"
የጋሸበ ውጤት የታየባቸው አካባቢዎች?
"የቴክኒክ ኮሚቴው ያጠናው አጠቃላይ በሀገሪቱ ነው። በጣም በተወሰኑ ክልሎች በ4 ክልሎች በደቡብ፣ በአማራ፣ በቤኒሻንጉል አንድ ዞን፣ ኦሮሚያ የተወሰኑ ዞኖች የተወሰኑ ቁጥር፣ በርከት የሚለው በአማራ ክልል ሆኖ የጋሸበ ውጤት የተመዘገበበት ሁኔታ አለ። ነገር ግን በአንፃራዊነት ነው ሲታይ ግን በሁሉም የሀገሪቱ አካባቢዎች የተሰጠው ፈተና ሰኞ እና ማክሰኞ ግሽበት ያሳያል።"
ለምደባ የማያገለግሉት የትምህርት አይነቶች ዕጣ ፋንታቸው ምንድነው?
"ህብረተሰቡንም #የሚያወዛግበው እና ግልፅ ያልሆነላቸው ይሄ ነው። እጣ ፈንታቸው... በልጆቹ ውጤት ሰርተፊኬት ላይ ይመዘገባል። ከዚህ በፊትም ቢሆን መንግስት ባለው የከፍተኛ ትምህርት ተቋማት፤ የሳይንስና ከፍተኛ ሚኒስቴር በሚያወጣው መቁረጫ ነጥብ መሰረት ያስገባል። ሲያስገባ የሚወስደው መስፈርት አለ መስፈርቱ እሱ በወሰነው ነው። በዚህ አራቱ ትምህርት ይወሰድ ብለን ወስነናል። መንግስት ነው የወሰነው። የዩኒቨርሲቲ የማቀበል አቅም ...እነዚህ ዩኒቨርሲቲዎች ለመግባት መንግስት ኢንቨስት ለማድረግ አስተምራለሁ፣ በቀጣይ የሃገሪቱን እጣ ፈንታ የሚወስኑ አካላት ናቸው ብሎ የወሰደው compulsory ሶስቱ የትምህርት አይነቶች ናቸው ሂሳብ፣ እንግሊዘኛ እና አፕቲትዩድ ወሳኝ ናቸው እንደገና በፈተና አሰጣጥም የተረጋጋ በውጤትም በተማሪዎች ነካከል የጎላ ልዩነት ስለሌለ ተፅኖ ስለማይፈጥር ነገር ግን ሰኞና ማክሰኞ የተፈተኑት ለመደባ አያገለግሉም የተባሉት ውጤታቸው አልተሰረዙም ህብረተሰቡ ጋር ግን እንደተሰረዘ ተደርጎ ይወራል አልተሰረዙም! በልጆቹ ሰርተፊኬት ላይ ይቀመጣል። ከተቀመጠ በኃላ ለስኮላርሺፕ ይጠቀሙበታል፣ ለግል ዩኒቨርስቲ ተቋማት ይጠቀሙበታል። ሙቁረጫ ነጥብ 4ቱ የተወሰዱት በግልፅ ህብረተሰቡ እንዲያውቀውና እንዲረዳው የምንፈልገው ለመንግስት ዩኒቨርሲቲዎች #ብቻ ነው፣ ለሌላ ይጠቀሙበታል።"
መቁረጫ ነጥብና ምደባው እንዴት ይከናወናል?
"የመቁረጫ ነጥቡን የሚወስናው የሳይንስና ከፍተኛ ትምህርት ሚኒስቴር ነው፤ ከምን ተነስቶ? ከአራቱ ትምህርት ውጤቶች ትምህርት ተነስቶ። ህብረተሰቡ ማወቅ ያለበት ከ400 ታርሟል። ከ400 ከፍተኛ ውጤት ያመጣው በግሌ በማውቀው ወደ 336 ያመጣው ከ400 ከፍተኛው ውጤት ነው 6 መቶ ምናምን የነበረው ሰው። በግምት እኛ ባለን መረጃ አምና እስከ 150,000 ተማሪዎችን ተቀብሏል ዩኒቨርሲቲዎች አሁንም ከዚያ ባነሰ አይቀበልም ከዚያ በተሻለ ሊቀበል ይችላል። ለጊዜው ግን እኔ የማውቀውና የምረዳውም የአምናውን እንኳን ብንወስድ 150,000 ተማሪ የመቀበል አቅም ይኖራቸዋል ዩኒቨርሲቲዎች፣ ከላይ ተነስቶ ወደታች ይሄዳል።"
ማነው ኃላፊነቱን የሚወስደው?
"ሃላፊነቱን የሚወስድ አካል ይኖራል። ይህንንም አጣርቶ የሚያቀርበው አሁን በሃገር አቀፍ ደረጃ የተቋቋመው ኮሚቴ ካጣራ በኃላ ነው። ተጠያቂ የሚሆነው። ኮሚቴው ተዋቅሮ አልቋል ወደስራም ተገብቷል። ተጠሪነቱ ለጠቅላይ ሚኒስትሩ ነው። በየደረጃው ያለ አካል ከላይ እስከታች ኤጀንሲውም ጋር ችግር ካለ፣ ትምህርት ሚኒስቴርም ችግር ካለ፣ ችግር አለ ተብሎ ተዳሶ እርምጃ ይወሰዳል። ወደፊት ለህብረተሰቡ ግልፅ ይሆናል።"
#TIKVAH_ETHIOPIA
TIKVAH-ETH ከአማራ ብዙኃን መገናኛ ድርጅት አዳምጦ ቃል በቃል ያሰፈረው!
@tsegabwolde @tikvahethiopia
የትምህርት ምዘናና ፈተናዎች ኤጀንሲ ም/ዳይሬክተር አቶ መሳይ ደምሴ ለተጠየቋቸው ጥያቄዎች የሰጡት ማብራሪያ፦
TIKVAH-ETH ከአማራ ብዙኃን መገናኛ ድርጅት አዳምጦ ቃል በቃል ያሰፈረው!
የውጤት ግሽበት ምን ማለት ነው??
"ያልተጠበቀ ውጤት እስካሁን ድረስ በሀገሪቱ የፈተና አሰጣጥ በተለይም የ12ኛ ክፍል ለከፍተኛ ትምህርት ተቋማት መግቢያ ሲሰጥ የተመዘገቡ ውጤቶች አሉ የ10 ዓመት ሊሆን ይችላል ወይም ከዚያ በላይ ነገር ግን ባልተጠበቀ መልኩ መቶ እና ሁለት መቶ፣ ሶስት መቶ በሁለት ወይም በሶስት የትምህርት አይነት ወይም በአራት የትምህርት አይነት መቶዎች አይመዘገብም። ዘንድሮ ግን በርካታ ውጤት ከ90 በላይ የተመዘገቡት በተለይ በመጨረሻዎቹ ሁለት ቀናትና ይሄ ያልተጠበቀ ነው። 6002 የሚሆኑ ተማሪዎች አጠቃላይ መቶ ሙሉ በሙሉ ያስመዘገቡት ውጤት ከዚህ በፊት ከተለመደው ባለን ሪከርድ የለም።"
ውሳኔው በራሳቸው ሰርተው ውጤት ላመጡ ተማሪዎች ችግር አይፈጥርም?
" ችግር አይፈጥርም፤ 7 የትምህርት አይነቶች ናቸው የተሰጡት የመጀመሪያዎቹ ሰኔ 6-7 የተፈተኑት ፈተናዎች እንግሊዘኛ ለሁሉም፣ ለተፈጥሮ ሳይንስና ለማህበራዊ ሳይንስ፣ ሂሳብ ለተፈጥሮ ሳይንስ እና ማህበራዊ ሳይንስ፤ አፕቲትዩድ ለሁሉም ለማህበራዊ ሳይንስ ጆግራፊ፣ ለተፈጥሮ ሳይንስ ፊዚክስ ተፈትነዋል። የጋሸበ ውጤት አለ የሚል ግምት ሲፈጠር የሰኞና የማክሰኞ፣ የመጀመሪያዎቹ ፈተናዎችም በኮሚቴ ታይቷል። በአንፃራዊነት የተማሪዎች ውጤት ተቀራራቢ ነው የነዚያኛዎቹ ግን የጋሸበ ነው ያልተጠበቀ ነው።"
የጋሸበ ውጤት የታየባቸው አካባቢዎች?
"የቴክኒክ ኮሚቴው ያጠናው አጠቃላይ በሀገሪቱ ነው። በጣም በተወሰኑ ክልሎች በ4 ክልሎች በደቡብ፣ በአማራ፣ በቤኒሻንጉል አንድ ዞን፣ ኦሮሚያ የተወሰኑ ዞኖች የተወሰኑ ቁጥር፣ በርከት የሚለው በአማራ ክልል ሆኖ የጋሸበ ውጤት የተመዘገበበት ሁኔታ አለ። ነገር ግን በአንፃራዊነት ነው ሲታይ ግን በሁሉም የሀገሪቱ አካባቢዎች የተሰጠው ፈተና ሰኞ እና ማክሰኞ ግሽበት ያሳያል።"
ለምደባ የማያገለግሉት የትምህርት አይነቶች ዕጣ ፋንታቸው ምንድነው?
"ህብረተሰቡንም #የሚያወዛግበው እና ግልፅ ያልሆነላቸው ይሄ ነው። እጣ ፈንታቸው... በልጆቹ ውጤት ሰርተፊኬት ላይ ይመዘገባል። ከዚህ በፊትም ቢሆን መንግስት ባለው የከፍተኛ ትምህርት ተቋማት፤ የሳይንስና ከፍተኛ ሚኒስቴር በሚያወጣው መቁረጫ ነጥብ መሰረት ያስገባል። ሲያስገባ የሚወስደው መስፈርት አለ መስፈርቱ እሱ በወሰነው ነው። በዚህ አራቱ ትምህርት ይወሰድ ብለን ወስነናል። መንግስት ነው የወሰነው። የዩኒቨርሲቲ የማቀበል አቅም ...እነዚህ ዩኒቨርሲቲዎች ለመግባት መንግስት ኢንቨስት ለማድረግ አስተምራለሁ፣ በቀጣይ የሃገሪቱን እጣ ፈንታ የሚወስኑ አካላት ናቸው ብሎ የወሰደው compulsory ሶስቱ የትምህርት አይነቶች ናቸው ሂሳብ፣ እንግሊዘኛ እና አፕቲትዩድ ወሳኝ ናቸው እንደገና በፈተና አሰጣጥም የተረጋጋ በውጤትም በተማሪዎች ነካከል የጎላ ልዩነት ስለሌለ ተፅኖ ስለማይፈጥር ነገር ግን ሰኞና ማክሰኞ የተፈተኑት ለመደባ አያገለግሉም የተባሉት ውጤታቸው አልተሰረዙም ህብረተሰቡ ጋር ግን እንደተሰረዘ ተደርጎ ይወራል አልተሰረዙም! በልጆቹ ሰርተፊኬት ላይ ይቀመጣል። ከተቀመጠ በኃላ ለስኮላርሺፕ ይጠቀሙበታል፣ ለግል ዩኒቨርስቲ ተቋማት ይጠቀሙበታል። ሙቁረጫ ነጥብ 4ቱ የተወሰዱት በግልፅ ህብረተሰቡ እንዲያውቀውና እንዲረዳው የምንፈልገው ለመንግስት ዩኒቨርሲቲዎች #ብቻ ነው፣ ለሌላ ይጠቀሙበታል።"
መቁረጫ ነጥብና ምደባው እንዴት ይከናወናል?
"የመቁረጫ ነጥቡን የሚወስናው የሳይንስና ከፍተኛ ትምህርት ሚኒስቴር ነው፤ ከምን ተነስቶ? ከአራቱ ትምህርት ውጤቶች ትምህርት ተነስቶ። ህብረተሰቡ ማወቅ ያለበት ከ400 ታርሟል። ከ400 ከፍተኛ ውጤት ያመጣው በግሌ በማውቀው ወደ 336 ያመጣው ከ400 ከፍተኛው ውጤት ነው 6 መቶ ምናምን የነበረው ሰው። በግምት እኛ ባለን መረጃ አምና እስከ 150,000 ተማሪዎችን ተቀብሏል ዩኒቨርሲቲዎች አሁንም ከዚያ ባነሰ አይቀበልም ከዚያ በተሻለ ሊቀበል ይችላል። ለጊዜው ግን እኔ የማውቀውና የምረዳውም የአምናውን እንኳን ብንወስድ 150,000 ተማሪ የመቀበል አቅም ይኖራቸዋል ዩኒቨርሲቲዎች፣ ከላይ ተነስቶ ወደታች ይሄዳል።"
ማነው ኃላፊነቱን የሚወስደው?
"ሃላፊነቱን የሚወስድ አካል ይኖራል። ይህንንም አጣርቶ የሚያቀርበው አሁን በሃገር አቀፍ ደረጃ የተቋቋመው ኮሚቴ ካጣራ በኃላ ነው። ተጠያቂ የሚሆነው። ኮሚቴው ተዋቅሮ አልቋል ወደስራም ተገብቷል። ተጠሪነቱ ለጠቅላይ ሚኒስትሩ ነው። በየደረጃው ያለ አካል ከላይ እስከታች ኤጀንሲውም ጋር ችግር ካለ፣ ትምህርት ሚኒስቴርም ችግር ካለ፣ ችግር አለ ተብሎ ተዳሶ እርምጃ ይወሰዳል። ወደፊት ለህብረተሰቡ ግልፅ ይሆናል።"
#TIKVAH_ETHIOPIA
TIKVAH-ETH ከአማራ ብዙኃን መገናኛ ድርጅት አዳምጦ ቃል በቃል ያሰፈረው!
@tsegabwolde @tikvahethiopia