🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

دو پیام انتخاب عمومی

👤 دکتر علی فرحبخش

✍️ برای توصیف رفتار احزاب و رای‌‌‌دهندگان سال‌هاست از مفهومی به نام رای‌‌‌دهنده میانه (Median voter) استفاده می‌کنند.

✍️ احزاب در صورتی شانس کسب بیشترین آرا را دارند که برنامه‌‌‌های آنان تا حد امکان با نظرات «رای‌‌‌دهنده میانه» تطابق داشته باشد.

✍️ در ایران با وجود آنکه نزدیک به ۲۰۰حزب ثبت‌شده وجود دارد، عملا احزاب موجود از طریق ائتلاف سعی کرده‌‌‌اند بازار را به نوعی رقابت انحصاری نزدیک سازند که هم تامین هزینه برای فعالیت‌‌‌های انتخاباتی سرشکن شود و هم احزاب قادر باشند از مزیت‌‌‌های نسبی یکدیگر برای پیروزی در انتخابات بهره‌‌‌ گیرند.

✍️ این سیاست را می‌‌‌توان به پدیده ادغام بنگاه‌‌‌های کوچک برای تشکیل یک بنگاه بزرگ و کسب سهم بیشتری از بازار تشبیه کرد.

✍️ هر شهروند به حزب یا برنامه‌‌‌ای رای می‌دهد که بیشترین همپوشانی را با دیدگاه‌‌‌های او دارد. مفهوم «رای‌‌‌دهنده میانه» گاه به نتایج جالبی هم منجر می‌شود.

✍️ فرض کنید در یک انتخابات سه حزب «الف»، «ب» و «ج» برنامه‌‌‌های خود را ارائه داده‌‌‌اند و فرد احساس می‌کند که ترجیحات وی در انتخابات نیز به همان ترتیب فوق‌‌‌الذکر است.

✍️ اگر حزب «الف» مطلوب‌‌‌ترین حزب برای وی باشد، ولی این حزب شانس اندکی برای پیروزی در انتخابات داشته باشد یا اصلا هیچ نامزدی در انتخابات نداشته باشد، عملا شرکت در انتخابات واجد هیچ منفعتی برای رای‌‌‌دهنده نیست.

✍️ ولی اگر رای وی به حزب «ب» تعیین‌‌‌کننده باشد، در آن صورت رای فرد به حزب «ب»، هم برای وی و هم برای آن حزب دارای بیشترین منفعت خواهد بود.

✍️ به همین دلیل بسیاری از احزاب کوچک در انتخابات بیش از آنکه برنده باشند، نقش تعیین بازنده را ایفا می‌کنند.

✍️ به طور کلی نظریات انتخاب عمومی می‌‌‌تواند حاوی دو پیام مهم، هم برای احزاب و هم برای رای‌‌‌دهندگان باشد.

✍️ از یک‌سو احزاب باید با ایجاد ائتلاف و بهره‌‌‌گیری از بازده به مقیاس و با عبرت گرفتن از نتایج انتخابات قبلی، بهترین برنامه‌‌‌های ممکن را برای جذب «رای‌‌‌دهنده میانه» ارائه کنند و از سوی دیگر مردم باید با فاصله گرفتن از آرمان‌‌‌گرایی و بررسی ‌درصد همپوشانی دیدگاه‌‌‌های احزاب با نظرات آنان، به حزبی رای دهند که قادر است به میزان بیشتری به مطالبات آنان پاسخ دهد.

🔗متن کامل سرمقاله

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #انتخابات

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

اقتصاد، سیاست و ما

👤 دکتر نوید رئیسی

✍️ کشوری فرضی را در نظر بگیرید که به دلیل بیش از یک‌دهه سیاست خارجی تهاجمی و سیاست داخلی ناکارآمد، مسیرهای تجارت خارجی‌اش مسدود شده، نقل و انتقالات مالی‌اش قفل شده، تکنولوژی‌اش به‌‌‌روزرسانی نشده، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌‌‌هایش صورت نگرفته، تخصیص منابع موجودش با فساد فراگیر منحرف شده، رشدش متوقف شده، به دلیل فشار بیش از حد بر انواع مختلف موجودی‌اش در اغلب زمینه‌‌‌ها با ناترازی مواجه شده و همه اینها در نهایت موجب شده است که ساکنانش با خطر فقر فراگیر دست به گریبان باشند.

✍️ چنانچه این کشور به روش‌های واقعا دموکراتیک اداره شود، «اقتصاد» این پتانسیل را دارد که به موضوع مسلط در انتخابات تبدیل شود و فرآیند رای‌‌‌دهی را به ابزاری برای پاسخگو کردن سیاستمدارانی که در شکل‌‌‌گیری وضعیت موجود شریک بوده‌‌‌اند، بدل کند.

✍️ می‌‌‌توان حدس زد که پوپولیست‌‌‌ها در انتخابات این کشور فرضی فعال شوند و با سوءاستفاده از حس استیصال جمعی تلاش کنند وعده‌‌‌های خود را با این روایت آغاز کنند که ما کشوری ثروتمند هستیم و تنها مشکلمان این است که آن «دیگرانی» که پیش از ما بودند، هیچ‌‌‌یک به توزیع عادلانه اهمیت نمی‌‌‌دادند.

✍️ می‌‌‌توان حدس زد که برخی شهروندان در این تله‌‌‌ گرفتار شده و به ایشان رای دهند.

✍️ سیاستمداران خواهان تغییر نیز احتمالا تلاش خواهند کرد آرای عمومی را در این کشور فرضی به سمت خود متمایل کنند.

✍️ چرا رای‌‌‌دهندگان ایرانی در سال‌های ۱۳۷۶ و ۱۳۹۲ برای پیروزی سید محمد خاتمی و حسن روحانی بسیج شدند؟

✍️ چون، این دو سیاستمدار در زمان خود موفق شدند در تصویری بزرگ با المان‌‌‌های نشانه‌‌‌شناختی روشن از وضعیت موجود، خواست‌‌‌های عمومی برآورده‌نشده و تغییرات مدنظر جامعه با رای‌‌‌دهندگان شریک شوند.

✍️ این تصویر در سال ۱۳۷۶، بر مبنای خواست‌‌‌های اجتماعی-سیاسی و در سال ۱۳۹۲ بر مبنای خواست‌‌‌های اقتصادی، البته از مسیر سیاست خارجی، شکل گرفت.

✍️ در مورد اخیر، شهروندان باور داشتند که برای تغییر مسیر اقتصاد، باید ابتدا مسیر سیاست خارجی تغییر کند. همچنین باور داشتند که تیم حسن روحانی می‌‌‌تواند این تغییر را به پیش ببرد؛ باوری که البته در عمل ثابت شد، باوری درست بوده است.

✍️ در نقطه مقابل، افت محبوبیت این سیاستمداران و ناامیدی از ایشان نیز دقیقا در همان زمان‌‌‌هایی کلید خورد که جامعه و به‌ویژه جوانان نسبت به توانمندی ایشان در حرکت در مسیر آن تصویر بزرگ‌تر سرخورده شدند.

✍️ شرایط امروز با سال ۱۳۷۶ و حتی با سال ۱۳۹۲ تفاوت‌‌‌های عمیق دارد و حتی در صورتی که سیاستمداران آن تصویر بزرگ‌تر را در ذهن داشته باشند، باز هم مواجهه با «ذی‌نفعان وضع موجود» که اکنون از نفوذ و قدرت اقتصادی و سیاسی بالاتری هم برخوردار هستند، کاری آسان نیست.

✍️ بر همین اساس، مناظرات اقتصادی را می‌‌‌توان فارغ از معدود لحظات برخی از نامزدها این‌‌‌گونه جمع‌‌‌بندی کرد که نه‌تنها ذهنیت سیاستمداران از واقعیت موجود و ادراک جامعه فاصله بسیار دارد، بلکه حتی اصول سیاست‌‌‌ورزی به عنوان یک حرفه نیز در ایران امروز با اعوجاجات جدی مواجه است.

🔗متن کامل سرمقاله

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #انتخابات

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir

🔹چرا تغییر دولت‌ها تاثیری در حل مشکلات اساسی ندارد؟ / مردم با انتخاب رئیس‌جمهور به چه رای می‌دهند؟

حسن درگاهی، اقتصاددان

🔺چرا بعد از انتخابات، وعده‌ها فراموش می‌شود یا امکان عمل پیدا نمی‌کند و اصلاح چندانی صورت نمی‌گیرد؟

🔺دیر یا زود موانع و اختلالات منتج از ساختارهای سیاسی گزینه اصلح ریاست‌جمهوری را زمین‌گیر می‌کند.

🔺آنچه در عمل به صورت مشکلات فنی و کارشناسی خود را جلوه‌گر کرده، تحت‌تاثیر محدودیت‌های سیاسی است و تا زمان تداوم آنها مشکلات حل نخواهد شد، هر چند دولت‌ها با شعارهای مختلف بیایند و بروند.

🔺چرا در چهار دهه گذشته فرصت استفاده از متخصصان در عمده حوزه‌ها فراهم نشد؟

🔺در عرصه سیاسی کشور، تنگناها و تعارضات آن‌چنان جدی است که در عمل راه‌حل‌های کارشناسی مبتنی بر علم روز را بی‌تاثیر می‌کند.

🔺نهادهای سیاسی نحوه توزیع قدرت سیاسی را مشخص کرده و با ایجاد نهادهای اقتصادی سازگار با خود، بر نقش دولت و بازار، حقوق مالکیت، نحوه ورود به بازارها، انگیزه‌های اقتصادی، نظام‌های حقوقی، امنیت اقتصادی و ثبات سیاسی، زمینه‌های ایجاد رانت و فساد و به‌طور کلی توزیع منابع اثر می‌گذارند، به‌طوری که این عوامل بر رشد اقتصادی و توسعه بلندمدت اثر علّی دارند.

🔺بنابراین بدون اصلاحات در حوزه سیاست و حکمرانی امید چندانی بر اصلاح امور در سایر حوزه‌ها به‌ویژه اقتصاد نیست.

🔺اگر نهاد حاکمیت از نهاد دولتِ منتخبِ جمهور، دوگانه باشد، هیچ‌یک از دو نهاد، مسوولیت‌پذیر و پاسخگو نخواهند بود.

🔺در چنین شرایطی معلوم نیست اصولا مردم با انتخاب رئیس‌جمهور به چه رای می‌دهند.

🔗متن کامل

#دنیای_اقتصاد #انتخابات #رئیس_جمهور #اصلاحات_سیاسی #اصلاحات_اقتصادی

✅ کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@den_ir