✍️شش موشک و چندین متولّی؟

🔹یک– در دوران کودکی در کوچه ای زندگی می کردیم که همسایۀ مهربان و خوبی در انتهایِ آن کوچه حضور داشت . همسایۀ مهربان ما، خانۀ جدیدی خرید و قرار شد که از آنجا بروند. مدتی بعد از رفتنشان ، خانوادۀ جدیدی به آن خانه آمدند. برخلاف ساکنینِ قبلیِ آن خانه، پنج برادر اخمو و بداخلاق و قلچماق همسایه جدیدمان شده بودند. این خانوادۀ جدید با اهل محل معاشرت نمی کردند و اهل سلام و علیک نبودند. اما چیزی که در مورد این خانوادۀ بداخلاق عجیب بود اینکه هر از گاهی به یکباره صدای دعوا و کتک کاری از خانۀ آنها بلند می شد و برادرها را می دیدی که در وسط کوچه با هم به کتک کاری سختی مشغول هستند و مادر بیچاره هم آن وسط با جیغ و فریاد و موی آشفته خواستار پایان آن اوضاع بود. در همان عالم کودکی این مفهوم به ذهن می رسید که این خانواده، نه با خود سازگاری دارند و نه با اهلِ محل.
اگر با اهل محل سلام و علیک نمی کردند ولی در میان خودشان مهربان بودند امر قابل درکی بود ، ولی این چنین احوالِ زشتی حتی برای بینندۀ کودک هم ، باعث تاسف بود.

✳️دو - متن بالا، یکبار درباره احوالِ این سالهایِ #ترکیه پسا اردوغانی نوشته شده بود. اما چه گارانتی ای هست که آن خانوادۀ تهِ کوچه ، روزی خودِ من نباشم؟

🔹سه- شش موشک شلیک شده . رییس جمهور می گوید این به تصمیم شورای عالی امنیت ملی بود و سپاه باید بیشتر هم می زده. مجوّز برای بیشتر از این بوده . سپاه می گوید این کار به تصمیمِ آن شورا نبوده . وزیر اطلاعات می گوید "نقاط تجمع سرکردگان داعش توسط وزارت اطلاعات در اختیار یگان موشکی سپاه قرار گرفت". ولی در مقابل سپاه پاسداران تاکید کرده که "مراحل شناسایی و جمع‌آوری اطلاعات پیرامون وضعیت مقرها و موقعیت تروریست‌های تکفیری، «صرفاً توسط عوامل خودش» صورت گرفته". این پریشانی احوال میانِ ما، چه مفهومی دارد؟

✳️چهار- بارها در #ژاپن میزبان یا راهنمای هیأت های مختلفی بودم که از کشور برای بازدیدهای اداری، اقتصادی، کنفرانس و ... می آمدند. چه از بخش دولتی و چه از بخش خصوصی. بارها این تجربه برایم تکرار می شد که هیأت وقتی می رسید و میخواستیم مرور کنیم که وقت را چطور تقسیم کنیم و کجاها برویم یکباره یکی می گفت: نه اون خوب نیست! دیگری وسط حرف این یکی می پرید که چرا خوبه بریم همونجا ... و تو یکباره حیرت زده نگاه می کردی که خوب بابا! چند دقیقه خودتون رو نگه دارید و در یک فرصتی بعد از این جلسه دوباره مرور کنید خوبی و بدی هر قسمت برنامه رو. لااقل وسط حرف هم نپرید. مگر این تصمیم اگر گرفته نشود، چه فاجعه ای می شود که چنددقیقه سکوت هم نمی توان کرد؟

حتی گاه می شد که در میانه جلسه رسمی در حال #ترجمه، یکباره یک نفر احساس می کرد ترجمه را بهتر متوجه شده و "مترجم" قدری اشتباه داشته، وسطِ همان جلسه صحبت را نگه می داشت که آقا! اینجا را درست نگفتی و ترجمه صحیح این است!

این ها نقاط ضعفِ جدی ماست. چه در بخش دولتی و چه در بخش خصوصی. خویشتن داری و صبوری و پخته تر رفتار کردن هنوز به شکلی بسیار ابتدایی در میان ما رایج است. فارغ از سطحِ موضوع، و اهمیت موضوع، و ابعادِ موضوع، قدری تأمل و قدری آرامش، چاشنی و لازمه بسیاری از رفتارهای #شتابزده ماست.
باور کنیم خیلی وقت ها در میانِ حرف دیگری اگر حرف نزنیم، هیچ اتفاق فاجعه ای رخ نمی دهد.

🔹پنج- چند سال است که آمریکا در #افغانستان و #عراق در جنگ است. ماهیتِ آن جنگ به هیچ وجه مورد تایید جامعه جهانی نیست. حتی در خودِ آمریکا هم منتقدان بسیار دارد. ولی حالا فرض کنیم چند هفته پیش که آمریکا "#مادر_بمب_ها" را در #ننگرهار افغانستان منفجر کرد (و درهمین کانال هم به تفصیل راجع به آن صحبت شد) یکی درمی آمد و می گفت: این تصمیمِ شورایِ ما بوده . یکی دیگر می گفت محلش را ما مشخص کردیم. دیگری می گفت خیر محل مخفی گاه #داعش در افغانستان را خودِ ما خوب بلد بودیم و ... سنگ روی سنگ بند می شود؟

✳️شش- دیگران به قدر کافی به ما تلخ هستند. خودمان قدری با هم مهربان تر باشیم.
فارغ از سطحِ موضوع، و اهمیت موضوع، و ابعادِ موضوع.

https://t.iss.one/solseghalam

✍️اشتباه رستم قاسمی درباره ۴ میلیون واحد مسکونی چیست؟

🔹وزیر جدید مسکن (که در نطق مجلس دل در گرو مِهر وزارت نفت داشت) وعده ساخت ۴ میلیون مسکن در طی ۴ سال را داده است.

✔️برخی از افراد وارد محاسبه شده اند که آیا برای چنین وعده ای، سیمان و فولاد و... سایر مصالح ساختمانی به قدر کافی در کشور هست؟

✔️برخی نیز به این سوال پرداخته اند که اساسا "نیاز سالانه" مسکن در کشور ما حدودا چقدر است؟

🔹به هر دو سوال فوق می توان به شکل مستند و در قالب اعداد مشخص پرداخت (که در ادامه تا حدودی پرداخته می شود). ولی مشکلِ اصلی، اینها نیست. مشکل اصلی رستم قاسمی این است که نمی داند اگر در کشوری سالیانه این میزان نقدینگی وارد بازار شود، تورمِ ناشی از برپا کردنِ چنین کارگاه ساختمانی عظیمی، کمر اقتصاد کشور و مردم را خواهد شکست.

به عبارت دیگر، ما "عده ای" از مردم را خانه دار می کنیم اما "همه مردم" را گرفتار تورم شدید می کنیم.

با چنین ساخت و ساز انبوهی (در هر کشوری) پایۀ پولی آن کشور افزایش خواهد یافت و در واقع برای تامین هزینه ساخت یک میلیون واحد، دست در جیب هشتاد میلیون نفر می کنیم.
نگاهی داشته باشیم به اعداد و ارقام:

1️⃣- وزن فولاد مصرفی در سازه های فولادی با مهاربندی (بدون وزن آرماتور سقف) حدود ۴۵ - ۷۰ کیلوگرم بر مترمربع هست؛

2️⃣- وزن فولاد مصرفی در سازه فولادی با قاب خمشی ویژه (بدون وزن آرماتور سقف) ۷۰ - ۱۱۵ کیلوگرم بر مترمربع
(این عدد در #ژاپن حدود ۲۰۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم برای هر متر مربع است که دلیلش سختگیری آیین نامه های ژاپنی، اهمیت زلزله و... است.
*رجوع شود به مقاله Nakashima دانشگاه کیوتو و Roader دانشگاه واشنگتن)

3️⃣- وزن فولاد مصرفی در سازه بتنی با قاب خمشی+دیوار برشی (بدون وزن آرماتور سقف) حدود ۳۵ - ۶۰ کیلوگرم بر مترمربع است.

4️⃣- با در نظر گرفتن شروع ۲ میلیون واحد در سال اول (برای رسیدن به هدفِ تحویل ۱ میلیون واحد در سال)، و با در نظر گرفتن متراژ متوسط ۸۰ مترمربع، با احتساب مشاعات، شروع به ساخت ۲۰۰ تا ۲۲۰ میلیون مترمربع بنا (در سال نخست) مورد نیاز است.
اگر "فرض" کنیم نیمی از این سازه ها اسکلت فولادی و نیمی اسکلت بتنی باشند، (با فرض "متوسط" نیاز به ۷۰ کیلوگرم فولاد برای هرمترمربع) به بیش از ۱۵ میلیون تُن فولاد در سال اول نیاز است.

اشتباه نخست رستم قاسمی در این است که "تولید فولاد سالیانه در کشور" را به مفهوم وجودِ "پروفیل" های (مقاطع) ساختمانی فرض کرده است در حالی که بخش زیادی از تولیدات کارخانجات فولاد کشور شامل ورق و شمش است که اساسا قابلیت استفادۀ مستقیم در "سازه" (Structural applications) را ندارند.

این میزان "تقاضا" (نیاز به فولاد) چه اثرِ جهشی، بر قیمت بازار خواهد گذاشت؟

5️⃣- مشابه همین محاسبه، می تواند اثرِ شروع یک طرح #شتابزده بر روی "تقاضا" در بازار سیمان کشور را هم نشان دهد.

وقتی که تنها چند «برق رفتگی کوتاه» در مردادماه امسال باعث افزایش قیمت «هر کیسه سیمان» می شود، چنین تقاضا/نیاز شدیدی به مصالح پایه، چه اثر تورمی روی قیمت مصالح خواهد داشت؟

6️⃣- اما همچنان که ذکر شد، سوال اصلی "مصالح/زمین" نیست. سوال اصلی این است که منابع مالی لازم برای ۲۲۰ میلیون متر مربع ساخت و ساز (با فرض متری ۶ میلیون تومان) یعنی تزریق حدود پانصدهزار میلیارد تومان نقدینگی به اقتصاد کشور در طول یک سال(!)، و این چه اثری بر اقتصاد کشور دارد؟

✅رستم قاسمی باید پاسخگو باشد که این پول چه میزان تورم در بازار ایجاد می کند؟
✅چه میزان فشار به منابع بانکها می خواهید تحمیل کنید؟

7️⃣- اشتباه اصلی کسانی که وعده های اینچنین می دهند این است که اقتصاد کلان مسکن را با اقتصاد خرد تحلیل می کنند. یعنی با یک #ذهن_ساده ماجرا را یک موضوعِ "پنج پارامتری" (!) فرض می کنند. (زمین، مصالح، خدمات دولت، خدمات مهندسی، منابع مالی اشخاص)

8️⃣- مساله اصلی رستم قاسمی (و اشخاصی مانند او) "ساده" دیدن امور است. چرا هرگز از خود نمی پرسند که اگر مشکل مسکن با "دادن زمین" و "تامین مصالح" حل می شُد، در آمریکا که زمینِ مرغوب الی ماشااله وجود دارد (و مصالح هم هست) دولت با "پول پاشی" و تامین مالی مشکل را حل نمی کند؟!
لابد نگران اثرات مخرب اقتصادی (یا Consequences) هستند.

🔴مشکل اصلی امثال رستم قاسمی این است که هنوز بعد از ۴۲ سال همه چیز را #ساده و #شدنی می بینند. مسایل را ۵ پارامتری تحلیل می کنند.
ذهن آنها در ارتباطِ پارامترها به یکدیگر، همه چیز را #خطی می فهمد. عدم وجود یک ذهن چندوجهی و عدمِ قائل شدن به ارتباطِ پیچیده و ماتریسی پارامترها به یکدیگر، مشکل اصلی کسانی است که وعده ۴ میلیون خانه در ۴ سال را می دهند.

چرا در #ژاپن که سالها دومین تولید کننده فولاد دنیا بود (و نیز اقتصاد دوم دنیا بود)، مساله مسکن هنوز کمرشکن ترین بخش اقتصاد خانوار است؟



🖊محمدرضا اسلامی
🌐t.iss.one/solseghalam