ارزیابی شتابزده
13.9K subscribers
897 photos
302 videos
33 files
848 links
یادداشتهای محمدرضا اسلامی
- - - -
در ادامۀ یادداشتهای ژاپن و وبلاگ ارزیابی شتابزده؛ اینجا تلاشی است برای دیدن آمریکا و ثبت مشاهدات. تحلیل و مقایسۀ الگوی توسعه هر دو کشور آمریکا و ژاپن و مستندنگاریها، در حد امکان.
ارتباط:
@Mohammadreza_Eslami2
Download Telegram
ارزیابی شتابزده
به زمین خوردن غول ها (راجع به شرکت توشیبا و احوال زار این روزهایش) 🔵یک سال وشش ماه وبیست وهفت روز پیش شرکت توشیبا اعلام کرد که مدیر عاملش به خاطرمبالغه درمورد سود شرکت استعفا...ادامه👇 @solseghalam
📍ژاپن و چند عدد و رقم

🔵یک- در آمریکا ، فقط مساحت ایالت #تگزاس، دوبرابر کلِ مساحت کشور #ژاپن است. [حدوداً]

🔴دو- از #سیصدوهشتادهزارکیلومترمربع #مساحت_ژاپن ، بخش زیادی از آن کوهستان است و قابل سکونت و استفاده نیست.

🔵 سه- مزیت اصلی آمریکا در برابر ژاپن ، فقط وسعت و مساحتش نیست. جذب مغزها و نیروهایِ تولید کننده تکنولوژی و دانش از کشورهای مختلف است. دانش در ژاپن [عمدتاً] توسط متخصصین ژاپنی تولید می شود.

🔴چهار- #جمعیت_ژاپن "صدوبیست وشش میلیون" نفر است در حالی که #جمعیت_چین "یک میلیارد و سیصد میلیون نفر" است . بخش مهمی از مزیت چین نسبت به ژاپن ، نیروی کارِ ارزان و جمعیت انبوه متخصصین است. متخصصینی که طی این دو سه دهه اخیر تولید شده اند. لشکری از متخصص ها که چند دهه پیش نبودند.

🔵پنج- ژاپن به مدت چند دهه ، شدیداً ثروتمند می شُد به دلیل برخورداری از شرکت هایِ فن آوری که #مواد_اولیه را از کشورهای دیگر #وارد می کردند و در کشورشان تبدیل به #کالا و محصول می کردند برای #صادرات. خودرو و تلویزیون و دوربین و لب تاب و فولاد و ... الان کشورهایی که خودشان مواد اولیه را دارا هستند ، به باشگاهِ صاحبانِ دانش فنی وارد شده اند. شرکت های ژاپنی نگرانند.

🔴 شش- داستانِ نگرانی از رقبا، فقط به چین و آمریکا ختم نمی شود. #جمعیت_هند یک میلیارد و دویست وپنجاه میلیون نفر است [نزدیک به چین] و امروزه در هندوستان هم لشکر متخصصین حضور دارند. هند هم در صفِ کنار زدن اقتصاد ژاپن ایستاده است. سیاستمداران ژاپنی نگرانند.

🔵 هفت- #دوره_بازگشت_زلزله توکیو حدودا صدسال است. زلزله قبلی 1923 آمده و الان 2017 است و در این مدت در پایتخت، زلزله بزرگی نیامده. بعد از آسیب "#235_میلیار_دلار#زلزله_توهوکو، بروز زلزله در پایتخت ژاپن، دغدغه جدی دولت است. پتانسیل جُنبایی #گسلهای_توکیو ، ایجاد زلزله با بزرگای هشت (Mw) است. مدیران ارشد نگرانند.

🔴 هشت- داستان #کره و #شرکتهای_کره ای را هم همه می دانیم.
- - - - -

🔶اینها گوشه ای از دغدغه ها و نگرانی های مدیران ، سیاستمداران و شرکتهای ژاپنی است. همه ی این موارد را عموم شهروندان ژاپنی می دانند. شما اگر شهروند ژاپنی بودید، چه احساسی داشتید؟

باقی ماندن در قلّه، یا به تعبیر دیگر قلّه نشینی، در دنیایِ امروز که دنیایِ عدد و رقم و حساب و کتاب است ، راحت نیست. به گمان، و وهم و خیال و شعار نمی شود. توشیبا در حال ورشکستگی است و احوال فشار خون سونی هم خوش نیست. پاناسونیک به زجر ، در این رقابت هنوز سرپاست. به والذّاریات [متن بالا👆: "به زمین خوردنِ غول ها" ]. تویوتا البته همچنان قله نشین خودروسازهاست ولی نگران سونامی خودروسازهای چینی است. مغزها در ژاپن باید فکر کنند و دارند می کنند که : چه باید کرد؟

* در ادامه ی این بحث به مرور خلاصه ی کتاب دکترنقی زاده ، استاد اقتصاد دانشگاه میجی گاکوئین در مقایسه سه اقتصاد ژاپن، آمریکا و چین (و اعداد و ارقام ایشان) می پردازیم.
- - - - - -
📌پی نوشت: همه ی متن بالا را دوباره بخوانیم و [بجز بند پنجم] در همه جا، بجای کلمه "ژاپن" بگذاریم #ایران. و اعدادِ متناظر با ایران را جایگزین کنیم[در بند هفتم هم عدد هشت را با "شش و نیم" برای #زلزله_تهران ، جایگزین کنیم]. شهروند ایرانی چه احساسی باید داشته باشد؟

به نظر می رسد که کارآفرینی و تولید دانش، تنها راه چاره است. دنیای پیش رو، دنیای راحتی نیست.

- - - -
https://telegram.me/solseghalam
✍️به زمین خوردن غول ها – قسمت پنجم: « سونی »

✳️ در یادداشت قبل🔺 به وضعیت شرکت #سونی اشاره ای شده بود. این امر مدخلی خواهد بود که پس از بحث های #توشیبا ، #پاناسونیک و #تویوتا، گفتگویی در خصوص وضعیت شرکت سونی داشته باشیم.
دوستانی تذکر دادند که وضعیت سونی در بازار #تهران بسیار خوب و پررونق است و چطور گفته می شود که سونی دیگر در آن اوجِ سابق نیست؟ در پاسخ باید گفت، بحث آسیب های شدیدی که شرکت های ژاپنی دارند از شرکت های چینی متحمل می شوند را با دور زدن در بازار نمی شود حس کرد؛ باید #گزارش_های_مالی این شرکت ها را مرور کرد و وارد جزئیات اعداد و ارقام شد.

✳️ ذیلا فایل پی. دی. اف گزارش مالی 2013 #سونی ، به اشتراک گذاشته می شود. در این گزارش توضیحاتی در خصوص تولیدات سونی در حوزه های:

"موبایل + دوربین عکاسی و فیلمبرداری + گیم (بازی) + تلویزیون + تجهیزات پزشکی"

ارایه شده است. در نوبت های بعد به جزئیات این گزارش ورود خواهیم کرد. اما فعلاً برای یک چشم انداز کلی، در اسلاید زیر وضعیت کلی سونی در 2012 و 2013 با هم مقایسه شده است (صفحه شش گزارش). در 2012 مجموعه تمام تلاشهای کارخانجات و مدیران نتوانست جلو ضرر دهی شرکت را بگیرد و در مجموع سونی 456 میلیارد ین ضرر داده است. یکسال بعد تلاشهای مدیران و کارکنان منجر به بهبود وضعیت در 2013 شد و این شرکت اندکی سود ده شد.

با این وجود، #سود_خالص سونی در 2013، (Net Income) ، بسیار ناچیز بوده است: فقط 43میلیارد ین.
[یعنی چیزی کمتر از "نیم میلیارد دلار" برای یک امپراطوری! با 125هزار کارمند]
به عنوان یک مقایسه ذهنی، می توان این عدد سود کمتر از نیم میلیارد دلار #سونی را با اتهام حدود سه میلیارد دلاری بابک زنجانی مقایسه کرد.


✳️ باز برای یک مقایسه ذهنی دیگر، اگر این سود را با سود #تویوتا مقایسه کنیم می بینیم کمتر از نیم میلیارد دلار سودِ سونی در برابر 22میلیارد دلار سود تویوتا ، عدد بسیار ناچیزی است. دلیلش این است که #چینی ها (و حتی #کره ای ها) هنوز نتوانسته اند نام درخشان تویوتا را (که در ذهن ها با #کیفیت قرین شده) بشکنند و لذا تفاوتِ ماهوی در روندِ کامیابی و عدم کامیابی بین سونی (صنایع الکترونیک) و تویوتا (صنایع خودرو) شاهدیم. شاید اگر روزی وضعیتِ #صنعت_خودرو هم مثل #صنایع_الکترونیک شود، همین بلا بر سر تویوتا و #هوندا نیز بیاید.

✳️اما برگردیم به گزارش مالی سونی. با اینکه تلاشهای مدیران وضعیت خوبی را در 2013 نسبت به 2012 ایجاد کرده بود ولی اسلاید دوم در پایین نشان می دهد که این روَند حفظ نشد و مجدداً می بینیم که سال مالی 2017 نسبت به سال مالی 2016 ، سال ناموفقی برای سونی محسوب می شود: حدود 6% کاهش فروش.

در این باره بیشتر گفتگو خواهیم کرد.

- - - - -
📌پی نوشت: در گزارش مالی سال 2017 هر 112 ین، یک دلار در نظر گرفته شده است.

https://t.iss.one/solseghalam
ارزیابی شتابزده
✍️به زمین خوردن غول ها – قسمت پنجم: « سونی » ✳️ در یادداشت قبل🔺 به وضعیت شرکت #سونی اشاره ای شده بود. این امر مدخلی خواهد بود که پس از بحث های #توشیبا ، #پاناسونیک و #تویوتا، گفتگویی در خصوص وضعیت شرکت سونی داشته باشیم. دوستانی تذکر دادند که وضعیت سونی در…
✍️درباره شرکت «سونی» – قسمت دوم
[به زمین خوردنِ غول ها – قسمت ششم]

🔴در ادامه بحث در خصوص شرکتِ #سونی و #گزارشهای_مالی آن، در این نوبت خوب است که نگاه کلی ای به احوال چندسالِ اخیر سونی و شرح کار این غول الکترونیک ژاپن داشته باشیم. این نگاهِ کلی به سونی ، تصویر روشن تری از این نامِ شناخته شده به ما می دهد و باعث می شود تا دیدِ مشخص تری از مفهومِ #ورشکستگی در این دست شرکت های با ابعادِ "مگا" در فن آوری را داشته باشیم.

علّتِ این دست نوشتار این است که واقعاً تا چند سال پیش تصویر خیلی خامی از مفهوم ورشکستگی داشتم و با قالبِ ذهنی ای که عمده رویدادها را وابسته به دلایل #سیاسی می دید، تصوّر روشنی از زمین خوردن بزرگانِ صنعت نداشتم. وقتی که در شهر دیترویت میشیگان از نزدیک دیدم هزاران خانه متروکه ای که صاحبانشان بعد از ورشکستگی #جنرال_موتورز ، آنها را رها و کوچ کرده بودند ، واقعاً باور کردم که مفهومِ ورشکست شدن جنرال موتورز یعنی چه؟ فتحِ یک شهر بدونِ شلیکِ گلوله . #دیترویت شهرِ صنعتِ خودرو آمریکا ، بنا به گزارش های رسمی، یک چهارمِ جمعیتش را بعد از ورشکستگی سال 2008 از دست داد. زمانی که از نزدیک کارخانه هایِ فولادِ تعطیل شدۀ آمریکایی را دیدم ، باور کردم که فولادِ چین چطور کمر فولادِ آمریکا را شکسته . آن زمان میشد متوجه شد که چرا مدیرانِ صنعت #فولاد ژاپنی احساس می کنند ورشکستگی بیخ گوششان است.

در این سلسله نوشتار ( که با بحث #توشیبا و #پاناسونیک و #تویوتا شروع شد) به مرورِ ابعادِ واقعیِ شرکت های ژاپنی می پردازیم. اینکه چقدر گردش مالی دارند و این گردش مالی معادلِ چیست؟ اینکه چند نفر پرسنل داشته و دارند؟ اینکه چه سالی تاسیس شده اند و ...

✳️اما بازگردیم به سونی.
در نوبت قبل گزارشهای مالی سونی و ابعاد سود و ضرر این شرکت مرور شد. اما چند گزاره دیگر راجع به #سونی:

-🔹 سونی 71 سال پیش ثبت شده است (در سال 1946. یعنی دقیقا بلافاصله بعد از #جنگ_جهانی دوم و از خاکستر جنگ برخاست).

-🔹 شرکت کارش را با 8 نفر کارمند و سرمایه 510 دلار در ساختمانی در #توکیو آغاز کرد.

-🔹 اولین نوار ضبط صوت در ژاپن توسط سونی ساخته شده است.

-🔹 تا دهه 90 میلادی و حتی تا اوایل 2000 سونی بسیار سودآور بوده است. بیشترین منبع سودِ سونی از محل پِلی استیشن بوده است!

-🔹شروع زنجیره بدبیاری های سونی از کی بوده است؟ از وقتی که رقبای جدی در بحث ساخت #پلی_استیشن به بازار آمدند و دو سه سالِ کم درآمد مصادف و منتهی شد به زمان وقوع سونامی و زلزله مارس 2011 #توهوکو (که آسیب های جدی به کشور ژاپن وارد کرد).

-🔹 در شرایطی که در سال 2000 سونی یک بازار 100میلیارد دلاری داشت، در انتهای 2011 ( یعنی نه ماه بعد از زلزله و سونامی توهوکو) سونی با یک بازار 18میلیارد دلاری مواجه بود.

-🔹 یکسال بعد از سونامی ، یعنی در سال 2012 ، سونی برای اولین بار اعلام کرد که 10هزار نفر از کارکنانش را #اخراج می کند. علت این اخراج گسترده، کم کردن #هزینه های شرکت بود. شرکتی که در سال مالی 2012 حدود 6میلیارد دلار ضرر داده بود. (گزارش بالا👆)

-🔹 1000 نفر از اخراجی ها، از قسمت موبایل سونی بودند(گویای اینکه چرا یکباره موبایل سونی در بازار ادامه نیافت).

-🔹 در سال 2013 سونی برای کاهش هزینه ها، "دفترِ آمریکای" خود را فروخت ( به قیمت حدودا یک میلیارد دلار)

-🔹 در سال 2014 برای اولین بار در گزارش های #مشاوران_سرمایه_گذاری اعلام شد که سونی محلِ خوبی برای سرمایه گذاری نیست (سودِ شرکت پایین است).

-🔹 در همان 2014 سونی باز 5000نفر دیگر از کارکنانش را اخراج کرد و اعلام کرد که دیگر روی #پی_سی کار نمی کند تا بتواند روی #موبایل و #تبلت متمرکز باشد.
- ....

✳️این ها گزاره های مربوط به اتفاقاتی در همین سالهای اخیر است. در مجاورت ما . از یکی از صاحب نام ترین غول های فن آوری . با صدها کارخانه و هزاران اختراع ثبت شده و تجربه ای طولانی در بازاریابی.

رویدادها به همین اندازه واقعی است. برای حضور و رقابت در دنیای فردا باید به مرور واقعیات بنشینیم. برنده شدن یا بازنده شدن ، برای هیچ یک کارت گارانتی ای صادر نشده است.

- 🔹برای پایان این گزارش تنها یک گزاره دیگر را هم مرور کنیم:

در سال 2016 سونی توانسته همچنان پنجمین تولید کننده تلویزیون در دنیا باشد. البته خوب است نامهای چهار تولید کننده قبلش را نیز ببینیم، سامسونگ (#کره- 48ساله)، ال.جی (#کره - 58ساله) ، تی.سی.ال ( #چین- 47ساله) ، هیسِنسه (#چین- 36ساله!).
کلاب رقابت های میلیمتری.

چشمِ خود تا به هم زنی ، بَرَدَت
تا کُلَه چرخ داده‌ای ، خورَدَت
#پروین_اعتصامی



https://t.iss.one/solseghalam
✍️واکمن را یادمان هست؟!
(واکمن و رقص غولها)

🖊محمدرضا اسلامی

🔷چهل سال پیش در همین روزها (اوایل ماه جولای)، دستگاه قابل حمل برای پخش نوار کاست (سونی واکمن) عرضه شد. دستگاهی خاطره ساز و تکرار نشدنی که صنعت موسیقی را متحول کرد.

🔷آن روزها و آن ایام واکمن دار شدن(!) «رویدادی» بود و خریدن #واکمن برای یک نفر با مسرت و شادی همراه بود! نوروز 1373 بود که واکمن دار شدم. حادثه ای بود! اینکه می شد واکمن را با نوار کاست مورد علاقه ات درون کیف با خودت از منزل جابجا کنی. اوه چه رویایی بود... آن روزها مثل این روزها نبود که هر کسی در کفِ دست خود با لمس یک صفحه، می تواند هم موسیقی بشنود هم تلفن بزند هم اسکایپ داشته باشد و هم دوربین عکاسی و «هم» خیلی هم های دیگر! واکمن در آن روزها برای خودش کسی بود؛ پدیده ای بود.

🔷نام واکمن و اساسا نام #سونی برای بسیاری از افراد، خاطره های بسیاری به همراه دارد. چه بسیاری که آن سالها برنامه «دیدنیها» با صدای گرم (و اجرای به یادماندنی) جلال مقامی را از تلویزیونهای #سونی می دیدند. چه خاطره ها که با ضبط صوتهای سونی داشتیم. سونی، از واکمن گرفته تا بسیاری محصولات دیگرش، با زندگی آن روزهای ما گره خورده بود.

راستی احوال سونی چطور است؟!

احوال سونی، خوب نیست😔 این پاسخِ خلاصه و مجمل به پرسش بالاست. سونی، زمانی قله نشینِ عرصه تولید محصولات الکترونیکی بود و در تار و پود بازرگانی دنیا، ریشه دوانده بود. این قله نشینی ادامه داشت تا روزهایی که لب تاب سونی وایوو
VAIO
بر روی میز کار بسیاری از مهندسین و بازرگانان کشور ما (و سایر کشورها) بود. حتی خاطرتان اگر باشد تا همین چند سال پیش، تبلت و #موبایل_سونی هم در دستها بود و در خیابان جمهوری جزء عزیز دردانه های بازار موبایل محسوب می شد. ولی چطور شد که یکباره لب تاب سونی کمرنگ شد و موبایل سونی، نابود شد؟!

قصّه سونی:

خوب است داستان سونی را با هم مرور کنیم. سونی زمانی غول الکترونیک دنیا بود ولی این غول عرصه فنآوری در میانه رقص فیلها، با زانو به زمین خورد و حتی نزدیک بود کمرش هم بشکند. قصه چیست؟

-🔹 سونی 73 سال پیش ثبت شده است (در سال 1946. یعنی دقیقا بلافاصله بعد از #جنگ_جهانی دوم و از خاکستر جنگ برخاست)

-🔹 شرکت کارش را با 8 نفر کارمند و سرمایه 510 دلار در ساختمانی در #توکیو آغاز کرد

-🔹 اولین نوار ضبط صوت در ژاپن توسط سونی ساخته شده است

-🔹 تا دهه 90 میلادی و حتی تا اوایل 2000 سونی بسیار سودآور بوده است. (با انبوهی از اختراعات) بیشترین منبع سودِ سونی از محل پِلی استیشن بوده است!

-🔹شروع زنجیره بدبیاری های سونی از کی بوده است؟ از وقتی که رقبای جدی در بحث ساخت #پلی_استیشن به بازار آمدند و دو سه سالِ کم درآمد مصادف و منتهی شد به زمان وقوع سونامی و زلزله مارس 2011 #توهوکو (که آسیب های جدی به کشور ژاپن وارد کرد)

-🔹 در شرایطی که در سال 2000 سونی یک بازار 100میلیارد دلاری داشت، در انتهای 2011 ( یعنی نه ماه بعد از زلزله و سونامی توهوکو) سونی با یک بازار 18میلیارد دلاری مواجه بود

-🔹یکسال بعد از سونامی ، یعنی در سال 2012 ، سونی برای اولین بار اعلام کرد که 10هزار نفر از کارکنانش را #اخراج می کند. علت این اخراج گسترده، کم کردن #هزینه های شرکت بود. شرکتی که در سال مالی 2012 حدود 6میلیارد دلار ضرر داده بود. (گزارش مالی+)

-🔹 1000 نفر از اخراجی ها، از قسمت #موبایل_سونی بودند (گویای اینکه چرا یکباره موبایل سونی در بازار ادامه نیافت)

-🔹 در سال 2013 سونی برای کاهش هزینه ها، "دفترِ آمریکای" خود را فروخت😱 ( به قیمت حدودا یک میلیارد دلار)

-🔹 در سال 2014 برای اولین بار در گزارش های #مشاوران_سرمایه_گذاری اعلام شد که سونی محلِ خوبی برای سرمایه گذاری نیست (سودِ شرکت پایین است)

-🔹 در همان 2014 سونی باز 5000نفر دیگر از کارکنانش را اخراج کرد و اعلام کرد که دیگر روی #پی_سی کار نمی کند تا بتواند روی #موبایل و #تبلت متمرکز باشد

....
قصه سونی، قصۀ «واقعیتها»ست. واقعیتهای دنیای امروز. دنیایی که قله نشین بودن، برای کسی یا شرکتی، به مفهوم تضمینِ با مغز به زمین نخوردن، نیست. رویدادها به همین اندازه «واقعی» است. برای حضور و رقابت در دنیای امروز باید به مرور واقعیات نشست و نه #آرزو ها. برنده شدن یا بازنده شدن ، برای هیچ یک کارت گارانتی ای صادر نشده است.

- 🔹برای پایان این گزارش تنها یک گزاره دیگر را هم مرور کنیم:

در سال 2016 سونی توانسته (به زحمت) همچنان پنجمین تولید کننده تلویزیون در دنیا باشد. البته خوب است نامهای چهار تولید کننده قبلش را نیز ببینیم، سامسونگ (#کره- 49ساله)، ال.جی (#کره - 59ساله) ، تی.سی.ال ( #چین- 49ساله) ، هیسِنسه (#چین- 37ساله! کم سن تر از واکمن!)

کلابِ رقابت های میلیمتری.
+
چشمِ خود تا به هم زنی، بَرَدَت
تا کُلَه چرخ داده‌ای، خورَدَت
#پروین_اعتصامی

@solseghalam
غرب قابل اعتماد نیست اما مگر شرق قابل اعتماد است؟

🔹رهبر انقلاب دیروز در آخرین دیدار با هیات دولت دوازدهم، در جملاتی گفتند:
"در این دولت معلوم شد که اعتماد به غرب جواب نمی‌دهد."

هرچند که این گزاره صحیح است ولی چند سوال و نکته بر آن مترتب است:

🔘 ۱- متوجه شده ایم که غرب قابل اعتماد نیست ولی مگر شرق قابل اعتماد است؟
و مگر مبنای "مذاکره" (و ارتباط) بر اساس "اعتماد" است؟

هر ملتی و هر کشوری باید بداند که هم غرب و هم شرق، به دنبال "منافع" خود هستند و اساسا مبنای ارتباط بین الملل بر اساس "اعتماد" نیست.

🔘۲- "غرب" در لغت طیف وسیعی از کشورهای اروپایی و آمریکایِ شمالی را در بر می گیرد که ملل مختلف، با خلقیات و روحیات مختلفی هستند (از فرانسه تا آلمان، چنان بافت و ساختار فرهنگ متفاوت بوده/است که در عمر پدربزرگهای ما، حمله نظامی آلمان و اِشغال پاریس رخ داده است). "شرق" هم در لغت، طیف متنوعی از کشورها را در بر می گیرد که با خلقیاتِ کاملا متفاوت، می تواند از روسیه شروع شده، و تا چین، کره و ژاپن را در بر بگیرد.
سوال اینجاست که مگر کشورهای غربی در مناسبات داخلی به هم "اعتماد" می کنند؟ یا مگر کشورهای شرقی، به هم "اعتماد" می کنند؟ (و به هم ضربه نمی زنند؟)

خود غربی ها در سوابق ارتباط با یکدیگر، بیرحمانه ترین نوعِ مناسبات را داشته اند. شرق هم با آن بار وسیعی که این "کلمه" دارد شاهد بیرحمانه ترین و وحشیانه ترین نوع رفتارهای انسانی در "تاریخ معاصر" است. کارهایی که ژاپنی ها در کشور #کره انجام داده اند و اتفاقاتی که برای هزاران زن کره ای (تحت عنوان ایانفو یا کارگران جنسی) رخ داده، هنوز محل مناقشه بین کره و ژاپن است (و هنوز بحثِ عذرخواهی ژاپن از کره مطرح است).

🔘۳- آیا "در این دولت" معلوم شد که اعتماد به غرب جواب نمی‌دهد؟
واقعیت این است قبل از این، حتی دولت های غربی می دانسته اند که به "یکدیگر" نمی توانند اعتماد کنند.

کشورهای شرق آسیا نیز می دانستند که به "یکدیگر" نمی توانند اعتماد کنند.

حتی اگر یک قدم جلوتر برویم، در داخل یک کشور غربی (یا شرقی) بنگاههای بزرگ اقتصادی، یا احزاب سیاسی، به همدیگر اعتماد نمی کنند. "همکاری" می کنند ولی "اعتماد" خیر!

🔘۴- بنی آدم گرگِ بنی آدم است. مناسبات دنیای امروز بر مبنای توانِ اقتصادی است و ابعادِ اقتصادِ کشورها مهمترین پارامتر تعیین کننده در مناسبات بین المللی است. از طرف دیگر، توانمند شدن در عرصه اقتصاد در صورتِ وجودِ روابط بین المللی ممکن است.

این می تواند منشا یک تضاد و "تناقض" باشد! چون برای قوی شدن باید با دیگران #رابطه داشته باشی، و برای داشتنِ رابطه سالم، باید قوی باشی!

اقتصادِ جزیره ای (بسته/محدود) در دنیای امروز ممکن نیست. تنها در صورتی می توان در اقتصاد قوت گرفت که شرکتهایِ تولیدکننده در تعاملِ دایمِ مالی/فنی/انسانی با کشورهای دیگر باشند.‌

در چنین تناقضی، ارتباطات بر مبنای "اعتماد" شکل نمی گیرد، بلکه برای ایجاد "ارتباط" باید مذاکره کرد و در روند مذاکره، به "بهینه ترین" فرمول ارتباط رسید.

🔘۵- اگر دولت آینده (فقط) به سمت #شرق رویگردان/متمایل بشود، هشت سال بعد دوباره خواهیم دید که معاون اول دولت مصاحبه ای خواهد کرد مشابه مصاحبه ی اخیرِ آقای جهانگیری، و خواهد گفت: باورمان نمی شُد که کره ای ها و ژاپنی ها به ما خنجر از پشت بزنند ولی زدند...

دولت جدید باید بداند اقتصاد جزیره ای ممکن نیست و برای داشتنِ اقتصادِ قوی ارتباط با "همه دنیا" ضروری است.

ابعاد اقتصاد ما در ایران (به لحاظ تولید ناخالص داخلی یا GDP) چیزی حدود ۵۰۰ میلیارد دلار است و اگر قرار باشد در هشت سال آینده به اقتصادی با ابعاد ۱۰۰۰ میلیار دلار برسیم (یعنی یک پنجم اقتصاد ژاپن) بدون #ارتباط هوشمندانه با دنیا و بدون داشتنِ شرکتهای بین المللی که توانِ گردشِ مالیِ بین المللی داشته باشند، موفق نخواهیم بود.

t.iss.one/solseghalam
✍️ تطهیر مملکت از علی دایی
(بحثی درباره دیدگاهِ تطهیری)


🔘کارشناس برنامه جهان آرا در برنامه اخیر طی اظهاراتی جملات زیر را دربارۀ علی دایی گفته است. فراتر از بحث علی دایی (یا هر چهرۀ دیگری)، نکات بسیار مهمی در این چند دقیقه گفتگو وجود دارد که ضرورت است در این مقطع زمانی از تاریخ ایران به آن پرداخته شود:

1️⃣- نکته مهمی که در این اظهارات برنامه جهان آرا آمده واژه «تطهیر» است که دلالت بر یک ذهنیت (Mindset) بسیار مهم دارد. وقتی گوینده از واژۀ تطهیر استفاده می کند این کلمه همراه با متضادِ خود یعنی «نجاست» است. وقتی کسی در تطهیر جایی/امری می کوشد که آن جا/امر دچار آلودگی/نجاست شده باشد.
این پس زمینه ذهنی، بسیار حائز اهمیت است و نباید از کنار آن به سادگی گذشت.

2️⃣- بسیاری از کسانی که امروز درباره این برنامه جهان آرا سکوت می کنند، خوش خیالانه گمان می کنند که همین برنامه و عواملش «فردا» وقتی که با آنها «نیز» دچار اختلاف شد، آنها را نیز نجس نخواهد خواند. و بر تطهیر کشور از لوث وجود آنها نیز سخن نخواهد راند.

3️⃣- گفتمان «تطهیر/نجاست» ناشی از این نیست که گوینده، #علی_دایی را عنصر ناپاک کشور می داند و گمان می کند که با رفتن امثال او کشور «پاک» می شود. بلکه ماجرا عمیق تر و فراتر از این است.

گفتمان تطهیر/نجاست مربوط به کسی است که به «مفهوم انسان» قائل نیست و اساسا برای انسان «احترام» و کرامت قائل نیست.

4️⃣- تو وقتی می توانی یک نفر را ناپاک بدانی که عنصر انسانیت را در او نادیده بگیری. تا زمانی که به مفهوم کرامت انسانی باور داشته باشی، ممکن است که برخی را دچار اختلاف دیدگاه با خودت بپندرای، اما هرگز آنها را نجس/ناپاک ارزیابی نمی کنی. هرگز «رفتنِ آنها را» باعث تطهیر کشور نمی دانی.

از همین روست که حرفهای این کارشناس شبکه افق، محل توجه و خطر جدی است.

5️⃣- مدتی پیش نیز یک نفر پیدا شد و در برنامه ای تلویزیونی گفت: «...هرکسی که اعتقاد ندارد جمع کنه از ایران بره». حرف امروز امیرحسین حاجی نصیری بسیار خطرناک تر از حرف زینب ابوطالبی است. نه حاجی نصیری و نه زینب ابوطالبی نمی فهمند که #ژاپن اگر ژاپن شد برای آن بود که کشور از تمام ظرفیت منابع انسانی خود استفاده کرد و «علاوه بر آن» از استخدامِ مدیران و کارشناسان خارجی نیز بهره برد. #کره_جنوبی اگر کره جنوبی شد برای این بود که هیچ بخشی از بدنه مردم کشور (و منابع انسانی کره جنوبی) به جانِ همدیگر نیفتادند و نه تنها از «تمام ظرفیت منابع انسانی» کره بهره بردند بلکه نسبت به استخدام برترین شرکتهای مهندسی و فنآوری دنیا نیز اقدام کردند. خطرناک بودنِ تفکر حاجی نصیری و ابوطالبی از این جهت نیست که می خواهد بخشی از منابع انسانی ایران از ایران برود، بلکه این نوع از تفکر نمی فهمد که «نزاع درونی» مترادف است با ویرانی.

او این را نمی فهمد.

6️⃣- حافظ بیتی دارد که دو جور می شود آن را خواند:

افشایِ رازِ خلوتیان خواست کرد شمع/
شکر خدا که سِرِّ دلش در زبان گرفت

«شکرِ خدا که سر دلش در دهان گرفت» را می شود اینگونه خواند که خدای را شکر که سِرِّ دلش برملا نشد. اما این مصرع را می توان اینگونه هم خواند: شکرِ خدا که آن سِری که در درون پنهان کرده بود در دهانش درگرفت و عیان و هویدا شد. این روزها (به رغم اتفاقات تلخ بسیار) اما جای این شکر برقرار است که سرّ درون بسیاری از افراد در دهان می گیرد. شاید هرگز گمان نمی کردیم که نگاهِ یک طیفِ فکری به «سرمایه اجتماعی» تا به این حد خطرناک و نازل باشد. در دنیای امروز هر کشوری می کوشد تا از سرمایه های اجتماعی خود همانند آثار و میراثِ فرهنگیِ خود محافظت کند. ترکیه علی دایی ندارد. ژاپن مریم میرزاخانی ندارد. کره جنوبی مولوی و حافظ ندارد. تفکری که گمان می کند یک «چهره» یا سرمایه اجتماعی فقط به خاطر «قدبلند بودن» چهره شده، دچار چنان #سندروم_ذهن_ساده ای است که هرگز نمی تواند بفهمد فیزیکِ ماجرا (مثلا اندازه قد یا حافظه) آخرین پارامتر در موفقیت/چهره شدن است. این تفکر عاجز است از اینکه بداند گل زدن در دنیای امروز برای هر قدبلندی ممکن نیست.

7️⃣- حاجی نصیری در عرصه دفاع جانباز شده و مفهومِ Veteran در فرهنگِ تمام کشورها محل احترام و ارزش است، اما این دلیل نمی شود که تفکر خطرناک حاجی نصیری هشدار جدی نگیرد. سرمایه اجتماعی همانند میراث تاریخی فرهنگی، یک شبه به دست نمی آید که یک شبه بر بادش بدهیم. علی دایی هم مثل هر انسان دیگری متشکل از محاسن و معایب است. اما اینگونه سخن گفتن، شروع مسیری بسیار خطرناک است.

مسیری که حاجی نصیری برای دفاع از کشورش طی کرده ارزشمند است ولی مسیر تفکر او نیازمند تذکر و واکنش جدی است. این برنامه جهان آرا هیچ نسبتی با نام «شهید جهان آرا» نداشت. همان اندازه که دیروز دفاع از خاک خوزستان مهم بود، امروز حفظ سرمایه اجتماعی مهم است.



🖊محمدرضا اسلامی
t.iss.one/solseghalam