Бүгүн Бэчээт күнэ. Бу күн Тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтэ суруналыыстыкаҕа 30 сыллаах үлэбин сыаналаата. Маннык наҕараада тутарбын билбэтэҕим.

Бэҕэһээ эбиэт кэннэ министиэристибэ пресс-сэкирэтээрэ Анна Сергучева телефоннаата уонна “Полина сарсын суруналыыстары наҕараадалааһын бырааһынньыгар кэлэр инигин”, - диир. Мин ол тэрээһиҥҥэ ыҥырыллыбатах буолан, “Кэлбэппин, ыҥырыгым суох”, - диибин. Онуоха кыыһым: “Министерство ыҥырар, кэлэҕин булгуччу, эн соҕотоххун”, - диэн өссө тоһоҕолоон биэрдэ.

Онон халадаайбын кэтэн, идэлээх бырааһынньыкпар тиийдим.

Инновация министиэристибэтэ, Суруналыыстар сойуустара Бэчээт эйгэтигэр уһулуччу үлэлиир дьону ыҥыран, наҕараадалары туттардылар, үөрбүт-көппүт киһи элбэх. Салгыы Култуура министиэристибэтэ таҕыста, эмиэ наҕараадалаата.

Онтон Тыа хаһаайыстыбатын миниистирин бастакы солбуйааччыта Петр Попов трибунаҕа ыҥырылынна. Тыа сирин сайдыытын, үлэ дьонун туһунан кэпсээтэ, бэчээт үлэһиттэрин сыралаах үлэлэрин үрдүктүк сыаналыылларын эттэ.
Онтон диктор куолаһа: “Награждается...” диэн саҥарбытыгар, миигин соҕотоххун диэбиттэрэ диэн, олбохпуттан хорос гынан истэхпинэ (саатар тэйиччи олорбутум), диктор салгыы: “Знаком “Отличник сельского хозяйства Республики Саха (Якутия)”, - диэбитигэр, төттөрү олордум, миигин буолбатах эбит диэн. Хороҥнуу олорорбуттан кыбыстан ыллым.

Арай... мин ааппын этэллэр. Чахчы соһуйдум, долгуйдум.

Министиэристибэ салалтатын илиититтэн наҕараадабын тутан баран, тыа сирин сайдыытыгар туруулаһар суруйууларбын, пиэрмэрдэр кыһалҕаларын аһаҕас кэпсэтиилэргэ таһаарбыппын, аграрийдар ситиһиилэрин холобур гынан кэпсээбиппин, судаарыстыбаннай бырагыраамаларга тыа сирин олохтоох дьоно кыттан, дохуоттаналларыгар ыйан-көрдөрөн суруйбуппун сыаналаабыттарыттан, чахчы, үөрдүм. Бу аата министиэристибэ дьоҥҥо чугас.

Мин суруналыыс быһыытынан салалта уонна уопсастыба ардыларыгар уурар муостабын сөптөөҕүнэн ааҕар.

Махтанабын эһиэхэ, тыа сирин олохтоохторугар, үлэһит дьоҥҥо. Үлэҕит уопутуттан атыттарга билиһиннэрэргитигэр. Махтанабын мин суруйууларбын ааҕаргытыгар, мин суруйууларбар бэйэҕит ыйытыыларгытыгар хоруй буларгытыгар. Махтанабын министиэристибэ бары үлэһиттэригэр – дьон мунаахсыйар ыйытыыларыгар эппиэти тутатына биэрэргитигэр.

“Куораттан дэриэбинэҕэ: Пиэрмэр” бырайыак үлэлээбитэ үһүс сыла саҕаланна. Ол тухары биирдэ да биир да ыйытыыбар хоруйа суох хаала иликпин.

Мин бэйэм 1992 сыл ахсынньы 23 күнүгэр Үөһээ Бүлүүтээҕи култуура управлениетын бирикээһинэн “Хотун Бүлүү” телерадиостудияҕа дикторынан үлэм саҕаламмыта. 1993 сыллаахха СГУ-ка суруналыыстыка салаата арыллыбыта, онно үөрэнэ киирбитим. Ол күнтэн харыс да сыҕарыйбакка суруналыыстыкаҕа баарбын. Ол мин киэн туттуум.

Бастаан Үөһээ Бүлүү курдук улахан улууска суруналыыс быһыытынан хатарыллабын, онтон Булуҥ улууһугар Бэчээт департаменын салайааччыта Филипп Пестряков бирикээһинэн кылаабынай эрэдээктэринэн ананабын. Арктика кытылын биир уратылаах оройуонугар 5 сыл 5 ый, 5 хонук үлэлиибин.

Куйаас сайыннаах, томороон тымныылаах Сахабыт сирин үлэһит дьоно: сүөһү, сылгы иитээччилэр, табаһыттар, балыксыттар, оҕуруот олордооччулар, олохтоох бородууксуйаны оҥорон таһаарааччылар олохторо, кинилэр кыайыылара-хомолтолоро, тыа сиригэр эдэр исписэлиистэри олохсутууга бырайыактар, судаарыстыбаннай бырагыраамалар үлэлэрэ барыта тиһиллэн, сүүһүнэн ыстатыйа сурулуннаҕа... 30 сыл тухары...

2015 сылтан “Сахамедиа” хампаанньаҕа күн баччатыгар диэри үлэлиибин. “Улуус олоҕо” бырайыагым “Улусмедиа” толору бырааптаах сайт буола үүммүтэ, салгыы “Куораттан дэриэбинэҕэ: Пиэрмэр” бырайыагым үлэлиир. Махтанабын тэрилтэбэр.

Үлэ – чахчы сыаналанар!!! Үлэ сылыгар үлэнэн дьоллоох буолуохха, оччоҕуна кыайыы бары өттүнэн баар буолуоҕа!!!

#фермергода2022 #минсельхозрся #тыасирэ #үүнэсайдатурсахамсирэ #үлэсыла

Маннык тымныыларга киһи итии чэй иһиэн, барыанньалаах алаадьы сиэн баҕарар.

Мин тымныыны - туруору тымныыны - сөбүлүүбүн. Үллэччи таҥнан баран тахсан хаамыталыыбын. Үтүлүкпүн устубаппын, төлөпүөнү туппаппын. Илиибин харыстыыбын.

Бу иһэн сайыны саныыбын. Кыра сылдьан убайбын кытта лыахтаан, баҕалаан, моҕотойдоон, аһыыкалаан, тоноҕоччуттаан да биэрэрбит.

Гербарий хомуйабыт диэн ийэм, аҕам муспут кинигэлэрин быыһыгар кыбытарбыт. Халыҥ диэн "Төлкөнү" сөбүлүүрүм. Кэлин кинигэни ааҕа сылдьан, булан ылаҕын. Ол эмиэ туһугар үөрүү-дьол.

Быйыл "Инникигэ хардыы" научнай-практическай кэмпириэнсийэ кэмигэр Уус-Майаттан 160 лыаҕы муспут үлэлээх оҕону биллим. Наһаа да маладьыас оҕо.

Кини эмиэ улаатыа, оҕо сааһын истиҥник саныа, Сахатын сиринэн киэн туттуо☀️👍🏻

#природаякутии

Регионнартан тыа сирин сайыннарыыга туһуламмыт бырайыактарга сайаапка тутуута саҕаланна. Манна транспорт, социальнай уонна инженернай инфраструктураларга хайысхалар көрүллэллэр.

Бастыҥ бырайыактар олоххо киириилэригэр федеральнайдааҕы бюджеттан үп көрүллэр.

Бырайыак холобурдара:
— дьыссааттары, оскуолалары, поликлиникалары, култуура уонна спорт эбийиэктэрин тутуу уонна өрөмүөн
— уу хачайдыыр турбалары уонна гаас ситимин тутуу, уларытан оҥоруу
— уулусса уотун уонна телекоммуникацияны сайыннарыы
— тыа сирин оскуолаларыгар уонна атын социальнай эбийиэктэргэ транспорт уонна оборудование ылыыта
— суолу тутуу уонна өрөмүөн

Өскөтүн эн олорор сириҥ сайдыытыгар, аныгылыы көстүүлээх буолуутугар идеялаах буоллаххына олохтоох дьаһалтаҕа көҕүлээһиҥҥин эт. Исписэлиистэр бырайыак оҥорон, куонкуруска ыытыахтара. Докумуоннары тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтигэр тиксэриллэр.

Быйыл 52 региоҥҥа 140-тан тахса бырайыак хабылынна.

Тэрээһин мөлүйүөнүнэн киһини хабар, диэн суруйда РФ минсельхоһа.

#тыасирэ

Эргэ дубленканы быһыта кырыйан Үлэ үтүлүгэ тиктим🤫 "Бухатыыр киэнин курдук дии", - диэтилэр😂😂😂 Тимир лаппаахы сирэйин саҕа😝

"Маннык үтүлүгү аан бастаан тигэбин, онон баалаама, илииҥ да улахан", - диэтим🫢

Ойбон алларарыгар кэтэн барда уонна: “Сып-сылаас эбит, илиим отой тоҥмото", - диэн кэллэ. Ол күнтэн тас үлэҕэ абыраллаах таҥас буола сылдьар. Таһырдьа тымныыбыт сыппаабат💨❄️

Мантан сылыйдаҕына арыый чараас Үлэ Үтүлүгэ тигиэм, син уопутурдаҕым😅

#үлэсыла #тыасирэ #үлэүтүлүгэ

"Саха сүөһүтэ" тэрилтэ 2022 сыл түмүгүнэн, төбөтүн ахсаана 204-нэн эбилиннэ, ол иһигэр ынаҕа - 47-нэн.

Хаһаайыстыба 9 отделениелаах. 2002 сыллаахха тэриллибитэ.

Билигин өссө кэҥиир былааннаах. Быйыл Аммаҕа уонна Горнайга хотон тутуохтара.

#тыасирэ #сахасүөһүтэ

Ааспыт сайын сүөһү эбии аһын бэлэмнээһиҥҥэ (кормозаготовка) диэҥҥэ ылсаары бэрэбиэркэҕэ просо уонна судааҥка от үүннэрбиппитин кэпсээбитим. Олус бэркэ тахсыбыта. Быйыл улахан иэнинэн олоххо киллэрэр былааннаахпыт.

"Кормозаготовка"-ҕа региоҥҥа анал бырагыраама үлэлиир. Бааһыналар, ходуһалар чөлүгэр түһэриллэллэр, техника ылыллар, күрүө-хаһаа, сиилэс уурар хаһаа, траншея тутуллар.

Бырагыраамаҕа кыттыыга ордук көхтөөх Алдан, Амма, Үөһээ Бүлүү, Дьааҥы, Бүлүү, Горнай, Ленскэй, Мэҥэ Хаҥалас, Мииринэй, Нам, Ньурба, Өлүөхүмэ, Сунтаар, Таатта, Томпо, Уус Алдан, Хаҥалас, Чурапчы уонна Дьокуускай ааттаннылар.

Биэс сылга сүөһү сиир эбии аһын бэлэмнээһиҥҥэ барыта 1 млрд 257 мөл 600 тыһ солк көрүлүннэ, диэн иһитиннэрдэ тыа хаһаайыстыбатын министиэристибэтэ.

Бу үпкэ уопсайа 38 сиилэс траншеята тутулунна, 2 400 км күрүө-хаһаа оҥоһулунна, 10 тыһ гектар быраҕыллыбыт бааһына чөлүгэр түһэрилиннэ, 622 техника уонна оборудование ылылынна👍🏻

Үлэ дьонугар улахан көмө✅

#үлэсыла #тыасирэ

https://sakha-sire.ru/balbaah-sokuona-olohho-kiirdegine/

2023 сыл кулун тутар 1 күнүттэн олоххо киирэр "Балбаах" сокуонун туһунан ырытыылаах ыстатыйаны "Саха сирэ" хаһыат суруйда.

Ааҕыҥ эрэ, санааларгытын комментарийдарга суруйаарыҥ.

#тыасирэ #балбаахсокуона #сүөһүсылгыкуурусса

Агростартап-2022 критерийдара бу бааллар. Быйыл улахан уларыйыы суох дииллэр.

Куонкурус бастакы түһүмэҕэр сайаапкаҕытыгар холбуу киллэрэр докумуоннаргытынан баал туруораллар. Ол критерийдара бу сылдьаллар. Манна баайгыт-дуолгут бэйэ бас билиитигэр баара докумуонунан бигэргэммит буоллаҕына - муҥутуур баалы ылаҕыт.

Таарыйа докумуоннаргыт дьиҥнээхтэрэ бэрэбиэркэлэнэр, иэскит-күүскүт эмиэ көрүллэр.

Иккис түһүмэххэ ааспыттар бизнес-былааҥҥытынан презентацияҕытын хамыыһыйа иннигэр көмүскүүгүт. Презентация флешкаҕа угуллар, кумааҕыга эмиэ таһаарыллар уонна сайаапканы кытта тэҥҥэ туттарыллар.

5 пууҥҥа болҕомтоҕутун ууруохпун баҕарабын. Былырыын итиннэ доҕорум хотонун, гарааһын докумуоннаппыппыт. Реестрга киллэриллибит докумуон буолуохтаах. ЕГРН дэнэр. Наименованиетыгар "производственный объект" диэн суруллубут буолуохтаах. Тута 10 баал суруллубута. Үгүс дьон манна баал ылбаттар. Дьиҥэр производственнай эбийиэги докумуоннатыы - тустаахха бэйэтигэр үчүгэй буоллаҕа.

Бэлэмнэниҥ✅

#агростартап2023 #тыасирэ

Минсельхоз Ресурснай киинин өҥөнү оҥорууга отделын салайааччыта Майя Гуляева иһитиннэрбитинэн, "Агростартапка" уонна "Дьиэ кэргэн фермата" куонкурустарга кыттыыга бизнес-былааны суруйууга САЙААПКАНЫ хомуйуу салҕанан бара турар.

Киин исписэлиистэрэ сайаапка быһыытынан БП босхо суруйаллар, сүбэлииллэр, көмөлөһөллөр.

Майя Степановна информациятын истиҥ эрэ.

Минсельхоз аадырыһа: Дьокуускай, Курашов уулуссатын 28 нүөмэрдээх дьиэтэ.

Куонкурустар барыллаан муус устар-ыам ыйа ыйдарга буолаллара былааннанар. Ол иннинэ докумуон тутуута.

#агростартап #село #тыасирэ #минсельхозрся

Баһаалыста санааҕытын суруйаргытыгар көрдөһөбүн.

Эһиги хоруйдаргытыттан көрөн, инникитин БЭЙЭ ТИЭРГЭНИТТЭН ХАЙДАХ ДОРУОБУЙАҔА ТУҺАЛААХТЫК АҺЫЫРГА рубрика арыйыахпын баҕарабын.

#тыасирэ #доруобайас #бэйэаһа #тиэргэнаһа