‍ 🌐 دبیر شورای امنیت روسیه: آمریکا و انگلیس بدنبال وخیم کردن اوضاع آسیای مرکزی هستند

⬅️ جمعه ۲۳ ژوئن ۲۰۲۳، نشست دبیران شوراهای امنیت کشورهای آسیای مرکزی و روسیه در آلماتی برگزار شد.

📑 در این نشست، نمایندگان روسیه و کشورهای آسیای مرکزی حول مسائل مشترک امنیتی منطقه به بحث و گفتگو پرداختند که با در نظرداشت تغییرات ژئوپولیتیکی منطقه و شرایط نوین آن صورت گرفت.

📑 نیکلای پاتروشف دبیر شورای امنیت روسیه، آمریکا و انگلیس را متهم به داشتن نیت تشدید اوضاع وخیم آسیای مرکزی و به سو استفاده از این کشورها عليه مسکو متهم کرد.

📑 در ادامه نیز اظهار داشت که غرب افکار عمومی مردم منطقه را تحت تأثیر قرار داده و همزمان به رهبران اين منطقه را تحت فشار قرار می دهد. قابل ذکر است، پیش از این نیز پاتروشف غرب را به دخالت در امور داخلی کشورهای آسیای مرکزی به منظور ایجاد شکاف در روابط مسکو و این کشورها، متهم نموده بود.

❗️ پیش از این نیز، سرگئی لاوروف در سفر اخیر خود به تاجیکستان، کشورهای منطقه را از نفوذ غرب بیم داد و خواستار مقابله این کشورها با تلاش غرب برای حضور در منطقه شد.

📑 در ادامه نیز، پاتروشف در اظهارات خود افزود: تضمین روابط با ثبات و حسن همجواری با کشورهای آسیای مرکزی از اولویت‌های مسلم روسیه است.



کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#آسیای_مرکزی
#روسیه
#غرب
#نفوذ

ولادیمیر #پوتین رئیس‌جمهور روسیه: به جنگجویان #واگنر هشدار می‌دهم در زمانی که #روسیه درگیر مبارزه سختی است، تسلیم ماجراجویی جنایتکارانه نشوند

✍️وزارت دفاع روسیه مدعی شد: ما امنیت جنگجویان واگنر را که تصمیم به توقف شورش می‌گیرند، تامین خواهیم کرد.

💠 کانال واحد سیاسی مؤسسه مصاف (نجوا)
🔗  تلگرام  | اینستاگرام | توئیتر  | ایتا | یوتیوب | نجوای تسلیحات | englishnajva

💠@masaf_najva

‍ 🌐 اروپا بدنبال تحکیم جایگاه خود در آسیای مرکزی و رقابت با روسیه و چین

⬅️ ۱۹ تا ۲۳ ژوئن، کشور های قرقیزستان و قزاقستان در آسیای مرکزی، میزبان فرانک والتر اشتاین مایر رئیس جمهور آلمان بودند. سفری که بمنظور تحکیم روابط آسیای مرکزی و اتحادیه اروپا صورت گرفت. یک تحلیلگر در DW نوشت: اروپا می خواهد و می تواند که به عنوان یک بازیگر (کنار چین و روسیه) در آسیای مرکزی ایفای نقش کند.

📑 این رسانه در ادامه نوشت: انتخاب قزاقستان و قرقیزستان برای سفر از سوی اشتاین مایر تصادفی نبوده و به دلیل روابط اقتصادی قوی این دو کشور با روسیه است.

⬅️ خارج از مذاکرات رسمی، اشتاین مایر با فعالان حقوق بشر قزاقستانی که منتقد اقدامات دولت خود هستند، ملاقات کرد. یکی از شرکت کنندگان در این نشست، در اظهارات خود ابراز نگرانی کرد که آسیای مرکزی در حال تبدیل شدن به نوعی "گروگان" قدرت های بزرگ است که از این منطقه در درجه اول برای مبارزه ژئواستراتژیک خود برای قدرت استفاده می کنند.
آمریکا نیز سعی کرد در این بازی بزرگ ژئوپلیتیکی مداخله کند. برای چندین سال، یک پایگاه هوایی نظامی آمریکایی در قرقیزستان مستقر بود که با هدف تامین مواد لازم برای ناتو در افغانستان، ایفای نقش می‌نمود. اما برای بسیاری، این تنها یک نیمه حقیقت است و معتقدند که ایالات متحده حضور نظامی گسترده خود در آسیای مرکزی را پس از حملات 11 سپتامبر 2001 موجه ساخت.

📑 رئیس جمهور آلمان در بیشکک پایتخت قرقیزستان با دانشجویان آکادمی سازمان امنیت و همکاری اروپا دیدار کرد. گفتگویی محرمانه بدون دوربین که فقط محتوای مکالمه فاش می شود.
یکی از دانشجویان آکادمی سازمان امنیت و همکاری اروپا در گفتگو با اشتاین مایر گفت: "(به دلیل وجود تضاد در منافع قدرت های حاضر در منطقه) این امید را نخواهد داشت که هر پنج جمهوری روزی بتوانند در نوعی اتحادیه متحد شوند". در ادامه دانشجویی دیگر گفت: "هرگز اتحادیه ای از جمهوری های آسیای مرکزی مانند اتحادیه اروپا وجود نخواهد داشت، اما "هویت آسیای مرکزی" وجود دارد، پیوندی بین فرهنگ ها از طریق یک تاریخ مشترک. بر این اساس است که می توان همکاری های منطقه ای را در آینده ایجاد کرد. از طرفی به نفع کشورهای منطقه است که در کنار چین و روسیه، بدنبال شرکای دیگر نیز باشند که این در توسعه اقتصادی آنها تأثیر زیادی خواهد داشت"

📑 اشتاین مایر در پاسخ به این سوال که اروپایی ها در آسیای مرکزی چه فضایی برای مانور دارند، با توجه به اینکه چین و روسیه در منطقه منافعی دارند، به صورت مبهم گفت: ما اغلب از «دست کم گرفتن» رنج می بریم.

📑 اشتاین ماینر روز پنجشنبه در یک نشست مطبوعاتی گفت: "در دوره پرتنش کنونی، آلمان می‌خواهد با کشورهای آسیای مرکزی مشارکت نزدیک‌تری داشته باشد". صدیر جپاروف رئیس جمهور قرقیزستان نیز گفت: "روابط ما را می توان طولانی مدت و دوستانه توصیف کرد. قرقیزستان برای روابط دوستانه خود با آلمان، که یکی از شرکای مهم تجاری و اقتصادی قرقیزستان در اروپا است، ارزش زیادی قائل است. پتانسیل گسترده ای بین کشورهای ما وجود دارد که استفاده نشده است."


کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#آسیای_مرکزی
#قرقیزستان
#قزاقستان
#روسیه
#چین
#اتحادیه_اروپا
#آلمان
#نفوذ

‍ 🌐 تنش در منطقه، از اهداف غرب در آسیای مرکزی

غرب می خواهد سناریوی خاورمیانه را در آسیای مرکزی نیز تکرار کند

⬅️ "اکسپرس شرق" نوشت: در آینده ای نزديک، ممکن است میدان رقابت روسیه و آمریکا به آسیای مرکزی منتقل شود. این منطقه علاوه بر اوکراین، دومین میدان رویارویی غرب و روسیه خواهد بود.

📄 "اکسپرس شرق" می نویسد: اهداف غرب در آسیای مرکزی مشخص است. آنها در پی تضعیف روسیه و حضور در مناطق تحت نفوذ آن هستند. کشورهای پسا شوروی بویژه آسیای مرکزی، برای ایجاد تنش و درگیر نمودن مسکو و تبدیل آن به میدان رقابت شرق و غرب، بهترین گزینه آمریکا خواهد بود. از این رو، شاهد قوت گیری سناریوی "اوکراین سازی از آسیای مرکزی" در نگاه کارشناسان هستیم.

✍️ سال گذشته، شاهد برگزاری نشستی از سوی مرکز ابتکارات کارشناسی "Oy Ordo" با عنوان «چالش‌های امنیت آسیای مرکزی» بودیم. در این میزگرد، برخی کارشناسان، آمریکا را به حمایت از تروریسم در افغانستان و بهره گیری مستمر آمریکا از آنها به سود منافع خود متهم کردند. از این رو، هدایت هدفدار تروریسم به سمت آسیای مرکزی از سوی آمریکا را محتمل دانستند. چنانی که شاهد هستیم، آمریکا به بهانه خطر تروریسم، بدنبال حضور نظامی در آسیای مرکزی می باشد. چنانی که در عراق نیز، به بهانه مبارزه با تروریستانی که زاده خود آنها بودند، آمریکا حضور نظامی پیدا کرد.

📄 نورلان دوسالیف، کارشناس نظامی اظهار داشت: "من آشکارا می گویم؛ حامیان اصلی تروریسم آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپا هستند." وی با اشاره به اینکه سالها پیش طالبان نیز توسط سازمان های جاسوسی خود غرب ساخته و پرداخته شده بود، افزود: آمریکایی ها تحت عنوان فرار از افغانستان، طالبان را به قدرت رساندند و این خود نیز از عناصر بازی ژئوپلیتیک غرب در این منطقه است. وی ضمن تاکید به این نکات اظهار داشت، که امروزه باید به شکل نوین تروریسم و اصطلاحا بیوتروریسم توجه نماییم و در مطالعات خود به آن بپردازیم.



کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#آسیای_مرکزی
#آمریکا
#روسیه
#غرب
#نفوذ

❇️ ایالات متحده؛ آلترناتیو روسیه و چین در آسیای مرکزی

⬅️ نظر معاون وزیر خارجه آمریکا در امور آسیای مرکزی و جنوبی، الیزابت هورست

🔺 ایالات متحده آمریکا با کشورهای آسیای مرکزی برای رفع عواقب تحریم های ضدروسی همکاری می کند و آمادگی دارد به آنها در روابطشان با مسکو و پکن، آلترناتیو ارائه دهد.

🔺 این اظهارات روز پنجشنبه، توسط معاون وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا در امور آسیای مرکزی و جنوبی، الیزابت هورست در جلسه استماع کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان کنگره بیان شد.

🔺 این دیپلمات آمریکایی اظهار داشت: آنها [کشورهای آسیای مرکزی] از ما در مسئله تحریم ها و یافتن راه مقاومت در مقابل فشارهای روسیه و چین، درخواست کمک کرده اند. آنها درخواست آلترناتیو [برای چین و روسیه] می کنند. ما در مسئله تحریم، با آنها خصوصا با ازبکستان و قزاقستان همکاری قوی داریم تا اقتصاد آن ها آسیب جدی نبیند.
به گفته وی، آمریکا اکنون آمادگی دارد که روابط خود با کشورهای آسیای مرکزی را مستحکم گرداند.

🔺 الیزابت هورست همچنین گفت: واشنگتن برای روابط این کشورها با روسیه و چین، آلترناتیو ارائه می دهد. ایالات متحده با قزاقستان از دیرباز در بخش انرژی همکاری دارد، و تلاش آمریکا بر کاهش وابستگی آستانه به مسکو در این حوزه متمرکز شده است.



کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#آسیای_مرکزی
#آمریکا
#روسیه #چین
#غرب
#نفوذ
#تاجیکستان

‍ 🌐 استقرار پایگاه نظامی آمریکا در آسیای مرکزی، پیام آغاز درگیری‌ها در منطقه خواهد بود

تلاش های آمریکا برای استقرار پایگاه های نظامی خود در آسیای مرکزی، به بهانه فعالیت‌های ضد تروریستی

⬅️ الکساندر استرنیک، مدیر بخش سوم کشورهای مستقل مشترک المنافع وزارت خارجه روسیه، اکتبر سال گذشته، در اظهاراتی به خطرات و پیامدهای حضور نظامی آمریکا در آسیای مرکزی اشاره نموده بود.

📄 الکساندر استرنیک گفت: استقرار پایگاه‌های نظامی آمریکا می‌تواند کشورهای آسیای مرکزی را در معرض حملات تلافی‌جویانه طالبان قرار دهد. طالبان منابع کافی برای هدف قرار دادن کشورهای منطقه را در اختیار دارد. بر این اساس، روسیه فشارهایی را که به منظور استقرار پایگاه نظامی و اطلاعاتی به بهانه فعالیت‌های ضد تروریستی از سوی آمریکا به آسیای مرکزی اعمال می‌شود را بسیار خطرناک می‌داند.

📄 وی افزود: این برای کشورهای آسیای مرکزی، روسیه، چین و ایران مطلقا قابل قبول نیست؛ زیرا ما می دانیم که چنین پایگاهی در آسیای مرکزی چه اهدافی را دنبال خواهد کرد. واشنگتن منطقه را در معرض حملات تلافی جویانه طالبان یا سازمان های افراطی قرار می دهد که در این میان، بیشترین تهدید به تاجیکستان متوجه است.

📄 در ادامه، وی تاکید کرد که اخباری مبنی بر تجمع تروریست ها در افغانستان موجود است و محتمل است که دوباره افغانستان تبدیل به خانه امن تروریست ها در منطقه شود.



#آسیای_مرکزی
#افغانستان
#تاجیکستان
#آمریکا
#روسیه
#طالبان
#تروریسم

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr

‍ 🌐 خروج آسیای مرکزی از سایه روسیه

آمریکا پیشرو در نفوذ و کنترل افکار عمومی آسیای مرکزی برای ترویج غربگرایی و تقابل با روس‌گرایی جوامع سابق شوروی

⬅️ ۱ آگوست سال جاری، مجله THE DIPLOMAT با عنوان "آسیای مرکزی از سایه روسیه بیرون می آید" منتشر شد. این مجله، خروج کشورهای آسیای مرکزی از سایه روسیه را پیش‌بینی کرده و به نشانه ها، عوامل و علل اصلی آن پرداخته است.

📄 می نویسد: در آسیای مرکزی، (تا امروز) صحبت کردن به زبان روسی نشانه تحصیل و فرهنگ عالی بود. مسلط بودت به این زبان، فرصت های بیشتری را در زمینه اشتغال و جایگاه اجتماعی فرد ایجاد می کرد. حتی پس از فروپاشی شوروی در سال ۱۹۹۱ نیز، افراد تحصیل کرده و قشر مرفه‌ جامعه، روسی را زبان اصلی خود می‌دانند.

اما حال، اذهان عمومی کشورهای سابق شوروی آسیای مرکزی بنابر عواملی، شدیدا تحت تأثیر قرار گرفته و به تجدید نظر فکر می کنند. در این مسئله، جنگ اوکراین مانند بمبی عمل کرده و حال در میان قشری از مردم منطقه صحبت به زبان روسی به نمادی از سرکوب هویت محلی و ملی و یادآور خاطرات مردم از سرکوب، تحمیل و استعمار روسیه (در گذشته) شده است. امروزه بیشتر مردم آسیای مرکزی، به ویژه در مناطق شهری، از خود می پرسند: چرا ما همچنان به زبان کشوری که زمانی ما را اشغال کرده بود صحبت می کنیم و نه به زبان مادری خود؟

(جنگ اوکراین و تبلیغات گسترده و قوی غرب بر علیه روسیه، به دیدگاه مردم منطقه نسبت به روسیه تأثیر گذاشته و آوازه های گفتگو و نشر تفکرات لیبرالیسم و حرکت به سوی همگرایی با غرب و از سویی انتقاد از امپریالیسم روسیه از محافل دانشجو و فعالان اصطلاحا روشنفکر شنیده می شود و پرداختن به این مسائل تبدیل به اولویت بسیاری از اینگونه محافل گشته است. از این رو طرح جایگزینی غرب و ترد روسیه در آسیای مرکزی در ابعاد سیاسی و اقتصادی که امروزه از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا صراحتا مطرح گردیده، با دیپلماسی عمومی آمریکا در اذهان عمومی جوامع آسیای‌مرکزی تزریق شده و مردم منطقه پذیرای این امر هستند.)

📄 در این مجله، به عوامل و علل سیاسی و اقتصادی و... این مسئله نیز پرداخته شده است.



#آسیای_مرکزی #تاجیکستان
#قزاقستان #قرقیزستان
#ازبکستان #ترکمنستان
#آمریکا #اتحادیه_اروپا
#نفوذ #دیپلماسی_عمومی
#روسیه #اوکراین

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnah

‍ 📰 ایالات متحده در حال استقرار یک جبهه علیه روسیه در آسیای مرکزی است

امروزه، لغو "اصلاحیه جکسون -وانیک" ابزاری برای باج خواهی آمریکا از کشورهای پسا شوروی است؛ یا به عبارتی آمریکا با وعده خارج کردن کشورهای مورد نظر از لیست این اصلاحیه و لغو محدودیت های آن، از کشورهای هدف امتیاز و باج خواهی می کند؛ و با این معامله‌ یک‌طرفه، شرایط را برای پیشبرد اهداف خود هموار می سازد.

⬅️ کنستانتین کوساچف، نایب رئیس شورای فدراسیون روسیه با اشاره به پیشنهاد کریس مورفی یک سناتور آمریکایی، مبنی بر لغو محدودیت های "اصلاحیه جکسون وانیک" از کشورهای تاجیکستان، ازبکستان و قزاقستان، اظهار داشت، که این اقدام به دنبال منافع ژئوپلیتیک آمریکا در آسیای مرکزی و تقابل با روسیه است.

📄 می گوید: این اصلاحیه که سال ۱۹۷۴ در آمریکا وضع شد، اینست: کشورهایی که در تجارت خارجی، حقوق بشر را از دیدگاه ایالات متحده نقض می کنند، از اعتبارات و ضمانت های بین‌المللی در زمینه‌ تجارت محروم شده و تحت فشار قرار می گیرند.

📄 وی افزود: اکنون سناتور مورفی پیشنهاد می کند که سه جمهوری آسیای مرکزی به طور همزمان از زیر این اصلاحیه حذف شوند. (باید گفت) لغو اصلاحیه جکسون وانیک یکی از ابزارهای فشار آمریکا به کشورهای پسا شوروی یا به عبارت دقیق تر، ابزاری برای باج خواهی است؛ که رویه لغو اصلاحیه جکسون وانیک در سال‌های گذشته، دقیقاً گواه این رویکرد است.

❗️ سال 2000، این اصلاحیه برای قرقیزستان، ذیل برنامه این کشور برای الحاق به طرح آمریکایی مسیر ترانزیتی اروپا-آسیا، لغو شد و سال 2001، (دیدیم که) ایالات متحده پایگاه هوایی ماناس را در قرقیزستان مستقر کرد.

❗️ ️سال 2000، این اصلاحیه در رابطه با گرجستان نیز ذیل برنامه "حرکت به سوی دموکراسی" لغو شد. همچنین سال ۲۰۰۴ در ارمنستان و سال ۲۰۰۵ در پی پیروزی "انقلاب نارنجی" در اوکراین؛ سال ۲۰۱۲ نیز در مولداوی.

📄 باید حدس زد که آمریکایی ها دقیقا از مقامات قزاقستان، تاجیکستان و ازبکستان، سه شریک تجاری و اقتصادی مهم روسیه و متحدان روسیه چه خواهند خواست. اما کاملاً مسلم است که لغو اصلاحیه جکسون وانیک داستان زیبایی از پیروزی حقوق بشر و دموکراسی نیست، بلکه داستانی است در مورد منافع ژئوپلیتیک آمریکا در آسیای مرکزی؛ و به دلایلی هر بار به ضرر روسیه.


#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان #قزاقستان #ازبکستان
#روسیه #آمریکا
#ژئوپلتیک #نفوذ

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnah

‍ ‍ 📰 حمایت آمریکا از بلندپروازی ترکیه در آسیای مرکزی

اشاره به یادداشت علی محمداف، کارشناس ارشد روابط بین الملل از دانشگاه جان هاپکینز آمریکا و از فعالان سفارت آذربایجان در واشنگتن؛ منتشر شده در وب سایت شورای آتلانتیک.

⬅️ محمداف نوشت: علیرغم تلاش های زیاد، آمریکا نتوانسته است حضور چشمگیری در منطقه پیدا کند. اما راه هایی وجود دارد که واشنگتن تعامل مستقیم خود با منطقه را تا حدی افزایش دهد؛ به عنوان مثال، تقویت پلتفرم C5+1 و گسترش همکاری های دیپلماتیک با پنج کشور آسیای مرکزی، بمنظور ایجاد یکپارچگی در منطقه. همچنین، افزایش تعامل و همکاری با شرکایی که منافع مشترکی در آسیای مرکزی دارند.

یکی از این شرکا ترکیه است. ایالات متحده باید حمایت ها از ترکیه را بمنظور تبدیل شدن آن به شریک اصلی منطقه در زمینه های اقتصادی، انرژی و امنیت، افزایش دهد. تعمیق روابط ترکیه و آسیای مرکزی می تواند به ایالات متحده کمک کند تا در منطقه به برتری استراتژیک نسبت به چین، ایران و روسیه دست یابد و مشارکت اقتصادی جمهوری های آسیای مرکزی را متنوع کند تا از وابستگی بیش از حد آنها به رقبای ایالات متحده جلوگیری شود.

وی افزود: ترکیه متحد ایالات متحده و بهترین گزینه برای جبران نفوذ رقبای واشنگتن در کشورهای آسیای مرکزی است. ترکیه پیوندهای تاریخی و فرهنگی، اشتراکات قومی و مذهبی را با آسیای مرکزی بویژه در کشورهای ترک تبار آن پررنگ کرده و بدنبال تقویت نقش سازمان کشورهای ترک در این منطقه است. آنکارا، همچنین منافع مشترکی نیز در حوزه امنیت و مبارزه با تروریسم با واشنگتن دارد. کشورهای منطقه، پس از آغاز جنگ اوکراین، سعی بر افزایش همکاری های نظامی و امنيتی خود با کشورهایی جز روسیه داشتند و از طرفی ترکیه نیز علاقه‌مند به فروش تسلیحات خود به این منطقه است. به عنوان مثال، قرقیزستان تبدیل به یکی از مشتریان پهپادهای ترکیه شده و قرارداد هایی را نیز در این زمینه منعقد کرده است. قزاقستان نیز فراتر رفته و به دنبال تولید مشترک پهپاد با ترکیه است. از این رو، می توان گفت علاقه کشورهای منطقه به تقویت روزافزون همکاری با ترکیه، به این روند سرعت بخشیده و این عامل ها در کنار هم، ترکیه را تبدیل به گزینه آمریکا برای حمایت در آسیای مرکزی کرده است.

تحرک از طریق سازمان کشورهای ترک به ترکیه اجازه می دهد تا روابط خود را با کشورهای مهم منطقه تقویت کند. هدف اصلی این مشارکت توسعه کریدور میانه است؛ یک مسیر تجاری که آسیای مرکزی را از طریق دریای خزر به اروپا متصل می کند. جنگ جاری در اوکراین، اهمیت کریدور میانی را در این منطقه افزایش داده است؛ ترکیه نیز تلاش هایی را برای گسترش همکاری های تجاری با ازبکستان و قزاقستان از طریق کریدور میانی انجام دادند. به عنوان مثال، در سال 2022، ازبکستان و ترکیه مجموعه ای از توافقنامه هایی را امضا کردند که شامل افزایش تجارت دوجانبه بود. به همین ترتیب، قزاقستان و ترکیه نیز توافق کردند که حجم تجارت خود را به 10 میلیارد دلار افزایش دهند.

آمریکا و متحدانش، از بهبود هرچه سریعتر روابط انرژی بین آسیای مرکزی و ترکیه سود زیادی خواهند برد. با توجه به تحریم ها علیه روسیه و تلاش برای دور زدن او در مسیرهای ترانزیتی، نقش کریدور میانی روز به روز پررنگ تر و اهمیت آن برای غرب بیشتر می شود. تقویت زیرساخت ها در این کریدور از سوی خود کشورهای منطقه، مسیر را برای آمریکا هموار و به اهدافش نزدیکتر می کند که این امر با حمايت از ترکیه که در پی این اقدامات است، محقق می شود.


#آسیای_مرکزی
#آمریکا #ترکیه
#نفوذ
#اوکراین #روسیه
#چین
#کریدور_میانی

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr

📰 تاجیکستان میزبان رزمایش نظامی مشترک آمریکا و آسیای مرکزی

سومین رزمایش نظامی مشترک آمریکا و آسیای مرکزی پس از وقوع جنگ اوکراین

⬅️ ۱۲ تا ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۳، رزمایش نظامی "همکاری منطقه ای ۲۰۲۳" آمریکا به همراه سه کشور آسیای مرکزی، به میزبانی تاجیکستان برگزار خواهد شد.

📄 این رزمایش نظامی به مدت هشت روز در ولایت ختلان تاجیکستان با حضور پرسنل نظامی ایالات متحده آمریکا، تاجیکستان، قرقیزستان و ازبکستان برگزار می شود.

(امروز ۶ سپتامبر، رسانه News Track هند از این رویداد قریب‌الوقوع پرده برداشت.)

✍️ لازم به ذکر است، ۱۹ و ۲۰ سپتامبر سال جاری، اولین نشست سران "آسیای مرکزی + آمریکا" به ریاست جو بایدن در نیویورک برگزار خواهد شد.

🔸️ گفتنی‌ست، این سومین رزمایش نظامی مشترک آمریکا و آسیای مرکزی پس از وقوع جنگ اوکراین محسوب می شود.


#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان #ازبکستان #قرقیزستان
#آمریکا #رزمایش_نظامی #همکاری
#روسیه #اوکراین

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr

📰 مسکو: نشست سران C5+1 را با دقت زیر نظر داشتیم

۲۲ سپتامبر، دیمیتری پسکوف سخنگوی ریاست جمهوری روسیه، در یک نشست خبری ضمن پاسخ به یک سوال در مورد نشست اخیر سران آسیای مرکزی و آمریکا، اظهار داشت: کشورهای آسیایی روابط خاص خود را با ایالات متحده دارند و بدون شک، برگزاری چنین جلساتی حق این کشورها است. البته روسیه نشست آمریکا با کشورهای آسیای مرکزی را زیر نظر داشت.

وی افزود: این برای ما مهم نیست؛ آن چیز که برای مسکو دارای اهمیت است، ادامه روابط و همکاری ها با آسیای مرکزی (در هر شرایطی) است. ما گفتگوهای خاص خود را با کشورهای آسیای مرکزی داریم که بسیار برای مسکو مهم است.

۲۳ سپتامبر، لاوروف وزير خارجه روسیه نیز در جریان یک کنفرانس خبری، ضمن انتقاد از فشارهای آمریکا به متحدان مسکو، با کنایه‌ اظهار داشت: ایالات متحده یک قدرت بزرگ است و این برای همه روشن است. اما برای یک قدرت بزرگ شرم آور است که به دنبال همه بدود و تهدید کند و تنها هدفش نشان دادن وسواس در تسلط باشد.

#آسیای_مرکزی
#آمریکا #روسیه #چین
#بازی_بزرگ

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 اهداف ناتو در آسیای مرکزی؛ مقابله با روسیه و چین

به نقل از مؤسسه مطالعات راهبردی شرق، یوگنی کورنیف، کارشناس موسسه مسائل بین المللی معاصر وابسته به آکادمی دیپلماتیک وزارت امور خارجه روسیه، در یک مقاله به تحلیل گام‌های ناتو در آسیای مرکزی عواقب آن پرداخت.

● فشار غرب به آسیای مرکزی در حال افزایش است؛
● ناتو بدنبال تقویت تعامل نظامی-فنی؛
● اهداف غرب از نفوذ در آسیای مرکزی؛
● جهت گیری های کلیدی استراتژی ناتو در آسیای مرکزی؛

#آسیای_مرکزی
#آمریکا #اتحادیه_اروپا
#ناتو #چین #روسیه

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 نشست فرماندهی سنتکام و رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی

چهارشنبه ۲۷ سپتامبر، تاشکند میزبان نشست مایکل کوریلا فرمانده سنتکام و رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی بود.

نمایندگان و هیئات عالی نظامی از آمریکا، تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان، قرقیزستان و پاکستان در این اجلاس حضور داشتند. امنیت و ثبات منطقه، مبارزه با تروریسم و ارائه کمک‌ های بشردوستانه از جمله مباحث بررسی شده در نشست مذکور بود.

گفتنی‌ست، ماه آگوست سال جاری، رزمایش نظامی همکاری منطقه ای ۲۰۲۳ ایالات متحده و کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی به میزبانی گارد ملی مونتانا در آمریکا برگزار شد.

همچنین لازم به ذکر است، در آستانه اولين نشست سران آسیای مرکزی و آمریکا، اخباری مبنی بر برگزاری رزمایش نظامی مشترک آمریکا با برخی از کشورهای آسیای مرکزی به مدت هشت روز از تاریخ ۱۲ تا ۲۰ سپتامبر، منتشر شد.

#آسیای_مرکزی
#آمریکا #نفوذ
#روسیه #چین #اتحادیه_اروپا
#امنیت

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 نشست فرماندهی سنتکام و رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی

چهارشنبه ۲۷ سپتامبر، تاشکند میزبان نشست مایکل کوریلا فرمانده سنتکام و رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی بود.

نمایندگان و هیئات عالی نظامی از آمریکا، تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان، قرقیزستان و پاکستان در این اجلاس حضور داشتند. امنیت و ثبات منطقه، مبارزه با تروریسم و ارائه کمک‌ های بشردوستانه از جمله مباحث بررسی شده در نشست مذکور بود.

گفتنی‌ست، ماه آگوست سال جاری، رزمایش نظامی همکاری منطقه ای ۲۰۲۳ ایالات متحده و کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی به میزبانی گارد ملی مونتانا در آمریکا برگزار شد.

همچنین لازم به ذکر است، در آستانه اولين نشست سران آسیای مرکزی و آمریکا، اخباری مبنی بر برگزاری رزمایش نظامی مشترک آمریکا با برخی از کشورهای آسیای مرکزی به مدت هشت روز از تاریخ ۱۲ تا ۲۰ سپتامبر، منتشر شد.

#آسیای_مرکزی
#آمریکا #نفوذ
#روسیه #چین #اتحادیه_اروپا
#امنیت

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 شکست ایران از ترکیه در آسیای مرکزی با ایفای نقش آذربایجان

بنیاد جیمزتاون آمریکا در مقاله ای با توجه به رقابت کشورهای منطقه و جهان بر سر نفوذ در آسیای مرکزی، به بررسی و مقایسه عملکرد ایران و ترکیه با در نظر داشت حضور فعالانه آذربایجان در این منطقه پرداخت:

ایران همواره برای نفوذ در آسیای مرکزی، در مبارزه ای دشوار با ترکیه قرار داشته است. در سه دهه گذشته، تهران با موفقیت از دو عامل در این مبارزه استفاده کرده است. از یک سو، جمهوری اسلامی بر روابط خود با تاجیکستان تکیه کرده است، کشوری که مردم آن به زبان فارسی صحبت می کنند، هرچند مردم آن به جای مکتب شیعی، از اسلام سنی پیروی می کنند. این تمایز زمانی که برای اولین بار ظاهر شد اهمیت چندانی نداشت، زیرا سیاست های ضد مذهبی اتحاد جماهیر شوروی باعث شده بود تاجیک ها کمتر به این تفاوت اهمیت بدهند. روابط دوشنبه و تهران همیشه هموار و آسان نبوده، اما به طور کلی بهتر از روابط ایران و سایر کشورهای منطقه بوده است.

بنیاد جیمزتاون درباره پنجمین نشست سران آسیای مرکزی می نویسد: رویداد کلیدی در تحولات اخیر، پنجمین نشست سران آسیای مرکزی در دوشنبه بود. از سال 2018 تا کنون چهار نشست در این چارچوب برگزار شده است. اما نشست اخیر به دلیل حضور الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان به عنوان "میهمان افتخاری" از نشست های گذشته متمایز گشت. با وجود اینکه نشست اخیر در تاجیکستان غیر ترک برگزار شد، اما بیش از اجلاس های گذشته منعکس کننده "شاخصه های ترکی" بود. به عقیده ناظران منطقه ای، واضح است که اکنون تاجیکستان دیگر رفتاری مبنی بر یک کشور فارس زبان اهل سنت از خود نشان نمی‌دهد و به طور فزاینده ای به عنوان یک کشور همکار آسیای مرکزی عمل می کند.

❗️ آذربایجان نقش کلیدی در کمک به ترکیه برای گسترش نفوذ منطقه ای خود دارد. کارشناسان طرفدار مسکو در کانال تلگرامی «جمهوریت» تاجیکستان با اشاره به این موضوع تصریح کردند که حضور آذربایجان بخشی از «تلاش بلندمدت ترکیه برای تضعیف اقتدار ایران در آسیای مرکزی» است. به گفته آنها «نفوذ مستقیم آنکارا بر دوشنبه از نگاه ایران به عنوان یک اقدام تجاوزکارانه از سوی ترکیه تلقی خواهد شد و بنابراین، دولت ترکیه برای جلوگیری از این موضوع، آذربایجان را به عنوان بستر و ابزار نفوذ خود قرار داده است»، آنکارا مطمئن است که باکو می‌تواند دوشنبه را از تهران دور کرده و در درازمدت، روابط نزدیکی که مردم ایران و تاجیک را به هم متصل می‌کند، از بین ببرد.

ادامه... در نسخه کامل ⬇️

#آسیای_مرکزی #تاجیکستان #قزاقستان #ایران #ترکیه #آذربایجان #ترانس_خزر #کریدور_میانی #آمریکا #چین #روسیه #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید


کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 گفتاری پیرامون نشست فرمانده سنتکام و رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی در تاشکند

چهارشنبه ۲۷ سپتامبر، تاشکند میزبان نشست مایکل کوریلا فرمانده سنتکام و رؤسای ستاد کل نیروهای مسلح کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی بود. امنیت و ثبات منطقه، وضعیت افغانستان، مبارزه با تروریسم و ارائه کمک‌ های بشردوستانه از جمله مهمترین مباحث بررسی شده در نشست مذکور بود.

روزنامه Nezavisimaya Gazeta روسیه، در یک مقاله به بررسی و تحلیل این رویداد پرداخت.

ویکتور لیتوفکین، کارشناس نظامی معتقد است که ایالات متحده به دنبال احیای نفوذ نظامی از دست رفته خود در منطقه است. این کارشناس، احتمال اینکه ایالات متحده قصد دارد یک بلوک نظامی طرفدار غرب در آسیای مرکزی برای مقابله با مخالفان ژئوپلیتیکی خود یعنی روسیه و چین ایجاد کند را رد نکرد و گفت: تصادفی نیست که گری پیترز، رئیس کمیته امنیت ملی سنای آمریکا، لابی معروف مجتمع نظامی-صنعتی آمریکا، اخیرا از این منطقه بازدید کرد. هم اکنون نیز مایکل کوریلا، رئیس فرماندهی مرکزی آمریکا وارد ازبکستان شده است.


#آسیای_مرکزی #آمریکا #امنیت #افغانستان #چین #روسیه #همکاری #نفوذ #بازی_بزرگ_جدید #تاجیکستان #ازبکستان

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

📰 توکایف در برلین: ما از تحریم ها علیه روسیه پیروی می کنیم

رئیس جمهور قزاقستان قاسم جومارت توکایف، در جریان سفر خود به برلین و پس از گفتگو با اولاف شولز صدراعظم آلمان گفت: قزاقستان به صراحت اعلام کرده است که از رژیم تحریم ها پیروی خواهد کرد.

وی افزود: ما با سازمان‌های مربوطه برای رعایت تحریم‌ها در تماس هستیم و فکر می‌ کنم نباید هیچ گونه نگرانی از طرف آلمان در زمینه اقدامات احتمالی با هدف دور زدن تحریم‌های (روسیه از طریق قزاقستان) وجود داشته باشد.

#آسیای_مرکزی
#قزاقستان #آمریکا #اتحادیه_اروپا #آلمان
#چین #روسیه
#بازی_بزرگ_جدید

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

‍ ‍ 📰 تقویت تعامل ایالات متحده با آسیای مرکزی در چارچوب «C5+1»

⬅️ وقتی متحدان و شرکای خارجی ایالات متحده را در نظر می گیریم، یک آمریکایی معمولی احتمالا اطلاعات کمی در مورد کشورهای منطقه آسیای مرکزی دارد. با این حال آسیای مرکزی و به ویژه قزاقستان در چند سال گذشته به توسعه مشارکت و همکاری با ایالات متحده در سطوح مختلف پرداخته است. نه تنها یک آمریکایی معمولی، بلکه نیمی از قزاق ها و ازبک ها نیز ممکن است به همان اندازه متعجب شوند که بدانند یک چارچوب رسمی از پنج کشور آسیای مرکزی و ایالات متحده از سال 2015 وجود داشته است. فرمت به اصطلاح "C5+1" یک نشست دیپلماتیک متشکل از وزرای خارجه قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان به همراه وزیر امور خارجه ایالات متحده برای بحث در مورد مسائل مشترک و تقویت تعامل واشنگتن با منطقه بود که تا سطح سران نیز بروزرسانی شد.

📄 فرمت چندجانبه C5+1 به ایالات متحده اجازه می دهد تا با آسیای مرکزی به عنوان یک منطقه متحد در سیاست خارجی جمعی در زمینه همکاری اقتصادی، توافقنامه های امنیتی، فرصت های آموزشی و تعمیق روابط دیپلماتیک رفتار کند. هدف اصلی این فرمت، این بود که حضور آمریکا را در منطقه‌ پساشوروی ایجاد کند.

📄 طی سال‌ها، نشست‌های سالانه مقامات در ایالات متحده، ازبکستان، قزاقستان و تاجیکستان برگزار شده است که در آن بیانیه‌های مشترک مشارکت و همکاری در زمینه تجارت، حمل‌ونقل و انرژی و همچنین ترتیبات مشترک ویژه در مورد مبارزه با تروریسم و توسعه تجارت به دست آمده است. آخرین اجلاس سران C5+1 نیز در سپتامبر امسال در نیویورک در مقر سازمان ملل با حضور رئیس جمهور بایدن برگزار شد که اولین نشست یک رئیس جمهور آمریکا با رهبران آسیای مرکزی در این چارچوب بود.

📄 وضعیت ژئوپلیتیکی این منطقه، موضوع غیرمستقیم این نشست بود. این رویداد همچنین بر توسعه اقتصادی با توجه به جنگ جاری در اوکراین متمرکز بود. طرفین همچنین در مورد پروژه های صنعتی سنگین، مانند استخراج انرژی و مواد خام گفتگو کردند.
آسیای مرکزی همچنان با زیرساخت های اقتصادی روسیه مرتبط است و علیرغم درخواست های ایالات متحده برای تحریم های جهانی، این منطقه موضع بی طرفی را در درگیری بین واشنگتن و مسکو حفظ کرده است. از میان تمام کشورهای آسیای مرکزی، قزاقستان بیشترین تمایل را برای تقویت روابط خود با غرب، مطابق با "دیپلماسی چند بردار" خود که هدف آن تنوع بخشیدن به سبد اقتصادی آستانه با سایر بازارها است، نشان داده است. در این راستا C5+1 پروژه سرمایه‌گذاری آمریکا در منطقه‌ای است که قبلا توسط قدرت‌های با نفوذ منطقه ای اشباع شده بود.

📄 پس از این اجلاس، بیانیه رسمی کاخ سفید از روابط مثبت ایجاد شده بین ایالات متحده و پنج کشور منطقه که در درجه اول بر توسعه اقتصادی متمرکز است، تمجید کرد.
در نگاه واشنگتن، بر اینکه آسیای مرکزی در حال تبدیل شدن به یک منطقه کلیدی در اوراسیا و در مسیرهای ترانزیتی است، تاکید شده است.

📄 آمریکا برای تعمیق تعامل اقتصادی با منطقه، از «دیپلماسی چند برداری» ترویج شده توسط رئیس جمهور قزاقستان، که قزاقستان را به عنوان مرکز بین المللی تجارت، بازرگانی و نوآوری های فناوری معرفی کرده است، استقبال می کند. آمریکا با توجه به روند چند قطبی شدن جهان، در قبال قدرت‌های میانی مستقل از غرب، تصمیمات و استراتژی‌های بیشتری را اتخاذ خواهد کرد. همچنین کشورهایی که کریدور میانی را شکل می دهند، راه‌های مشارکت متعدد ژئوپلیتیکی برای انتخاب دارند. از آنجایی که کشورهای آسیای مرکزی همچنان درب های خود را به روی تجارت بین‌المللی باز میکنند، ایالات متحده نمی‌تواند به نادیده گرفتن منطقه آسیای مرکزی ادامه دهد.

📄 ایالات متحده بدنبال اعتمادسازی و ایجاد همکاری با نسل های جوان آسیای مرکزی است که علاقمند به توسعه روابط با ایالات متحده هستند. آمریکا ممکن است در مقایسه با چین و روسیه دیر به منطقه وارد شده باشد، اما قدرت نرم آن در مصرف گرایی و ترویج فرهنگ پاپ در میان نسل در حال رشدی که بیشتر به دنبال شغل در غرب هستند، نسبت به مسکو یا پکن کاملا غالب و در بین جوامع جوان محبوب است.

📄 پلتفرم C5+1، در حال حاضر دارای هشت سال همکاری پایدار است و با توجه به تغییر قطب های ژئواستراتژیک، این همکاری به ویژه با قزاقستان به رشد مضاغف خود ادامه خواهد داد و اهمیت پلتفرم C5+1 بیشتر نمایان خواهد شد.

مقاله ای از آستانه تایمز قزاقستان


#آسیای_مرکزی
#آمریکا #روسیه #چین
#بازی_بزرگ_جدید

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا
@mavaraonnahr

‍ 📰 روندهای متداخل امنیتی جدید در آسیای مرکزی (پیامدها و چشم‌انداز پیش‌رو)

بخش ➊ - ➋ - ➌

⬅️ پیامدها و چشم‌انداز پیش‌رو:

📄 هرکدام از روندهای فوق‌الذکر می‌توانند به صورت مجزا به بروندادهای مختلفی منجر شوند. ظهور بازیگران جدید در عرصه نظامی و دفاعی با قابلیت تغییر توازن، از یک سو موقعیت #روسیه را در منطقه به مرور تضعیف کرده و می‌تواند به افزایش تنش‌ها در منطقه منجر شود و از طرف دیگر با تقویت زیرساخت‌های نظامی و دفاعیِ کشورهای منطقه و به‌ویژه با پوشش ضعف‌های روسیه می‌تواند امنیت را در #آسیای_مرکزی به ارمغان آورد. با این حال، در صورتی که این ظرفیت‌ها در مقابل روسیه تعریف شود می‌تواند تحت تأثیر محرکه‌های خارجی سناریویی مشابه اوکراین را به وجود آورد که، بی‌ثباتی یکی از نتایج آن خواهد بود. کاهش نقش سازمان پیمان امنیت دسته‌جمعی اگرچه یک روند قطعی و پایدار نیست، اما می‌تواند حداقل برای کشورهای کوچکی همچون #تاجیکستان و #قرقیزستان که اساساً امکان و توانِ استقلال در حوزه نظامی و دفاعی را ندارند خبر بدی باشد. تضعیف بنیان‌های این سازمان و تمرکز بیشتر بر حوزه‌های روابط دوجانبه (در تعامل با روسیه) این کشورها را به‌ویژه از جانب تهدیدهای افغانستان و یا جریان‌های ضدامنیتی داخلی نظیر افراط‌گرایی و #تروریسم و یا جدایی‌طلبی آسیب‌پذیرتر خواهد کرد. با این حال برای کشورهای بزرگ‌تر منطقه نظیر #قزاقستان این روند می‌تواند به معنای تقویت استقلال و توانمندی در حوزه‌ نظامی در عین حفظ روابط دوجانبه با روسیه باشد.

📄 ظهور تهدیدهای فزاینده و در واقع عدم قطعیت از جانب افغانستان، مهم‌ترین فاکتور تاثیرگذار بر امنیت منطقه‌ای آسیای مرکزی است. عاملی که هم به صورت مستقل و هم در ارتباط با سایر روندهای فوق‌الذکر بر امنیت منطقه تاثیرگذار است. #افغانستان به نحوی تعیین‌کننده رفتارهای امنیتی کشورهای جنوبی در آسیای مرکزی (شامل ترکمنستان، ازبکستان و تاجیکستان) بوده و در سطح منطقه‌ای نیز ضمن جلب نظر قرقیزستان و قزاقستان نگرانی ویژه روسیه را نیز در بر داشته است. افزایش مشارکت‌ها و رقابت‌های امنیتی و اطلاعاتی که متأثر از تحولات افغانستان، جنگ اوکراین و حتی جنگ اخیر در غزه، در آسیای مرکزی به منصه ظهور رسیده است، بیش از آن که یک عامل امنیت‌ساز باشد، روندی ضدامنیتی محسوب می‌شود. اگرچه سرویس‌های امنیتی کشورهای منطقه با اعمال سطح بالایی از اقتدار، تلاش زیادی برای بهره‌مندی از چنین رقابت و مشارکتی می‌کنند، اما همان طور که راهبرد چندوجهی در سیاست خارجی این کشورها هیچ‌گاه موفقیت کامل نداشته و هزینه‌های آن بیش از آورده‌های آن بوده است، در این زمینه نیز با توجه به حساسیت‌ها و آسیب‌پذیری‌ها به نظر نمی‌رسد منافع خاصی نصیب کشورهای منطقه شود. بلکه بازی روی لبه‌های تیغ، حتی می‌تواند زمینه‌ساز سقوط و فروپاشی برخی ساختارهای امنیتی سرویس‌های منطقه باشد. همانطور که در قبال قزاقستان شاهد چنین فرایندی با محوریت کریم ماسیم‌اف بودیم.

📄 در نهایت هسته‌ای شدن کشورهای منطقه اگرچه در عرصه‌های کارکردی مزیت‌های زیادی در تأمین انرژی برای آن‌ها خواهد داشت و در سطح سیاسی یک پرستیژ مهم محسوب می‌شود، اما در زمینه امنیتی، بازتولید وابستگی به روسیه و آسیب‌پذیری بیشتر در مقابل تهدیدهای موجود را در بر خواهد داشت. کما این که در جریان اعتراض‌های ژانویه 2022 در قزاقستان شاهد آن بودیم که عملاً ساختارهای امنیتی و انتظامی این کشور توان کافی برای محافظت از مراکز حساس #بیولوژیک در این کشور را نداشتند و اساساً ورود نیروهای واکنش سریع سازمان پیمان امنیت دسته‌جمعی با هدف محافظت از این مراکز انجام گرفت. در همین راستا به طور کلی #هسته‌ای شدن کشورهای آسیای مرکزی، افزایش آسیب‌پذیری امنیتی آن‌ها را در بر خواهد داشت.  

یادداشت امید رحیمی کارشناس آسیای مرکزی برای مؤسسه مطالعات راهبردی شرق

کانال #مرکز_مطالعات_آسیای_مرکزی | ماوراء النهر:
تلگرام | ایتا | توییتر
@mavaraonnahr