Лёгкая Мова
4.34K subscribers
1.08K photos
41 videos
1 file
30 links
📚Старонка для тых, хто хоча палепшыць свой слоўнікавы запас беларускае мовы.

Тэрыторыя клясычнага правапісу 😌
Download Telegram
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Якія адпаведнікі існуюць да выразу "Яблоко от яблони недалеко падает?"

🔸️Якая матка, такое й дзіцятка
🔸️Якое дрэва (які целяш, дуб, явар), такі клін, які бацька, такі сын
🔸️Якая хатка, такі і тын, які бацька, такі і сын
🔸️Які млын, такі і ставок, які бацька, такі і сынок
🔸️Яблычак ад яблыні далёка не адкочваецца

Які з выразаў вам больш даспадобы? 😻
#фразэалягізмы
КРЫГА (kryha)
(назоўнік, жаночы род)

1. Ільдзіна на рацэ, на возеры.

🔸️З глухім шумам і скрыгатам, напаўзаючы адна на адну, плылі вялізныя крыгі. (Краўчанка)
  
2. Рыбалоўная снасьць у выглядзе двух рухомых палазоў зь сеткамі, якою ловяць рыбу ў неглыбокіх зарослых месцах.
#словы_К
Мы ні ў якім разе не схіляем вас да ўжываньня алькаголю ў аўторак а 12й дня. Проста сёньня, 6 лютага, адзначаецца Міжнародны дзень бармэна!🍷

ТРУ́НАК (trunak)
(назоўнік, мужчынскі род)

Абласное слова: алькагольны напой.

🔸Прыемна ў дом зайсьці з дарогі,
Дзе рады вам гаспадары,
Дзе вас частуюць, што ёсьць змогі,
Дзе трунак знойдзецца стары.
Такі, што чарачка-другая
Вам разагрэе ў сэрцы кроў. (Колас).
#словы_Т
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
СКУБЦІ (skubci)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

1. Цягнуць рыўкамі; цягнучы, браць патроху.

🔸️Каля самага прыгуменьня [Курловіч] пачуў, як нехта шастае саломаю, скубучы яе са стажка. (Дуброўскі)

2. Расскубваць што-н. пальцамі, разрываць на дробныя часткі.

🔸️Пакрысе .. [маці] скуплівала воўну, прамывала і скубла. (Бядуля)

3. Вырываць, адрываць (пра траву і пад.).

🔸️Поле травіцаю соннай адзелася,
Вышла скацінка і дружна скубе. (Купала)

4. Перабіраць пальцамі, патузваць.

🔸️Хвалююся. Гімнасьцёрку скубу, абцягваю, пілотку папраўляю. (Ракітны)

5. Тузаць, трэсьці.

🔸️— Дай мне слова! — скубе за рукаў старшыню Гарбач. (Мурашка)

6. Зашчэмліваючы пальцамі скуру, прычыняць боль.

🔸️— Анэлька, баліць, дурная ты! — азвалася ціха Яніна. — Баліць... Я ж і хачу, каб балела... — праказвала яна, скубучы тую, дзе пападзе. (Мурашка)

7. Пераноснае значэньне: непакоіць, дакучаць; патрабаваць штосьці.

🔸️Тут табе і яблычак сьвежы, і мядок пахучы, не якая-небудзь ферма, дзе цябе кожны скубе, а павагі ніякай. (Ермаловіч)

8. Крыўдзіць.

🔸️— [Іру] ўсе тузаюць і скубуць у клясе. (Гарбук)
#словы_С
ГÁЛІЦЦА (halicca)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

Квапіцца на што-н., імкнуцца завалодаць чым-н.

🔸️Галіцца на чужое дабро.
Кахайце і будзьце каханымі 💞

А як сказаць па-беларуску "С милым рай и в шалаше"?

❤️ Хоць у будане жыць, абы з каханым быць
❤️ Хоць пад лаўкаю сядзець, абы на харошага глядзець
❤️ Хоць без хлеба пасяджу, але ж на любага пагляджу
❤️ Хоць у адной лёлі (сарочцы), абы па любові
#фразэалягізмы
КÓЎЗАЦЦА (koŭzacca)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

1. Ссоўвацца са свайго месца, не ўтрымліваючыся на гладкай, сьлізкай паверхні; сьлізгацца.

🔸️Чалавек шырока махае рукамі, коўзаецца ботамі па сьлізкай дарозе і паціху ідзе, пазіраючы сабе пад ногі. (Галавач).

2. Сьлізгаць, сьлізгацець

🔸️Ногі грузнуць па самыя шчыкалаткі і коўзаюцца назад. (Дуброўскі).

3. Катацца па сьлізкай паверхні.

🔸️Хлапчукамі большую частку нашага вольнага часу мы праводзілі на гэтай рацэ — зімою коўзаліся на каньках. (Глебка).

❗️КÓЎЗАНКА — рас. "каток".
#словы_К
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
ПАЛЯВÁЦЬ (palavać)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

1. На каго, каго і без дапаўненьня Займацца паляваньнем.

 🔸️— Той, хто хоча паляваць на вялікую зьверыну, павінен мець і вялікую цярплівасьць... (Пасьлядовіч)

2. За кім, на каго. Высочваючы, імкнуцца напасьці на чый-н. сьлед, злавіць каго-н.

🔸️— Не, — адказаў Былінскі — Вы для гэтае справы не падыходзіце. За вамі гестапа даўно палюе. (Гурскі)

3. Пераноснае значэньне; на што. Размоўнае слова: імкнуцца здабыць, атрымаць, украсьці што-н.

🔸️Асабліва ўдала Лукаш умеў паляваць на каўбасы або сыры. (Лобан)
#словы_П
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Нашая Спадчына, наш скарб і наш гонар — усё тое, што толькі ў нашых сілах зьберагчы.

З Днём Роднае мовы, родненькія 🤍

Аўтар цытаты: Алесь Разанаў
ПАПАРÁДКАВАЦЬ (paparadkavać)
(дзеяслоў, закончанае трываньне)

Прывесьці ў парадак; навесьці парадак.

🔸️— Ты папарадкуй рэчы, Танечка, а я схаджу ў рэдакцыю, — сказаў Сяргей. (Машара)
#словы_П
Зь пятніцаю, сябры! 🍾

ГЛЯЙЦАР/ГЛЯЙСАР (glajcar/glajsar)
(назоўнік, мужчынскі род)

Тонкі завостраны з аднаго канца шрубападобны мэталічны стрыжань з ручкаю, які служыць для адкаркоўваньня бутэлек.

❗️АДКАРКАВÁЦЬ — рас. "откупорить"
#словы_Г
КÁРАК (karak)
(назоўнік, мужчынскі род)

Задняя частка шыі ў жывёлы і чалавека.

🔸️Аграмадны, мускулісты, з высокім гарбатым каркам,.. [зубр] стаяў нібы абліты з бронзы. (Краўчанка)
#словы_К
Неймаверныя ілюстрацыі ад @yauhien.bunkievich 🤍