КАЎНÉР (kaŭnier)
(назоўнік, мужчынскі род)

Верхняя, часьцей прышыўная частка адзеньня, якая прылягае да шыі.

🔸️Шэрае летняе паліто Зараніка стала плямістым, капялюш намок, і з абвіслых палёў сьцякала за каўнер вада. (Хадкевіч).
🔸️Каўнер ціснуў горла, замінаў гаварыць. (Мележ).
#словы_К

КУРАНЯ́ (kurania)
(назоўнік, ніякі род)

Птушаня курыцы.

🔸️Куранят увосень лічаць (рас. "цыплят по осени считают").
#словы_К

КІШЭНЯ/КІШЭНЬ (kišenia/kišeń)
(назоўнік, жаночы род)

1. Частка адзеньня (штаноў, паліто, пінжака) у форме прышытага або ўшытага мяшочка для дробных рэчаў і грошай.

🔸️Кавалёва задумалася, дастала з кішэні паліто некалькі зярняты грэчкі і, разглядаючы, перагортвала іх на далоні. (Дуброўскі).

2. Пераноснае значэньне, размоўнае слова: дабрабыт, багацьце, грошы.

🔸️Буш быў сам ня свой: яго кішэні пагражала сур'ёзная небясьпека. (Маўр).

3. Асобнае аддзяленьне ў партфэлі, чамадане і пад.

4. Спэцыяльны тэрмін: пра паглыбленьне, выемку ў чым-н.

🔸️Кішэнь раны.
🔸️Кішэнь тоўстай кішкі.
#словы_К

Ці памятаеце Вы гэтае цудоўнае беларускае слова? 🥰

Знайшлі адпаведнае відэа 😻

Гэтаксама перакладаецца як ''канючить''.
⠀
КА́НЬКАЦЬ
(дзеяслоў | незакончанае трываньне)
⠀
Размоўнае слова: назойліва прасіць аб чым-н., скардзіцца на што-н.
⠀
🔸Як ні канькала, ні маліла, ня даў каня ў нядзелю завезьці парсючка ў Лашычы. (Хадкевіч).
🔸Марта ішла сьледам, крыху супакоіўшыся, але ўсё яшчэ не пераставала канькаць аб сваіх патрэбах. (Броўка).
#словы_К

КУЖАЛЬ (kužal)
(назоўнік, мужчынскі род)

1. Валакно ачэсанага лёну.

🔸️Сядзелі за прасьніцамі жанкі, прадучы кужаль і кудзелю. (Васілевіч).

2. Ніткі з такога валакна.

🔸️Кужаль Маланка снавала,
Цэўкі сукала і ткала. (Купала).

3. Палатно з такіх нітак.

🔸️Кужаль і шоўк вытыкаюць варштаты
🔸️Для прыгажэйшых у сьвеце ўбораў. (Танк).
#словы_К

КАСТРЫ́ЧНІК (kastryčnik)
(назоўнік, мужчынскі род)

Дзясяты месяц каляндарнага года.

🔸Быў цёплы кастрычнік. Бярозы ў залатым убраньні кланяліся цягніку. (Шамякін).
#словы_К

КУ́ДЗЕРКА (kudzierka)
(назоўнік, жаночы род)

1. Часьцей множны лік (кудзеркі, -рак): кучаравыя або накручаныя валасы.

🔸Аня была дзяўчына невысокая, гібкая, са зграбнай постацьцю, ружова-смуглявым тварам і ня надта цёмнымі валасамі, якія завіваліся кудзеркамі. (Карпюк).

2. Абласное слова: невялікі вузкі ўчастак лесу.

🔸Цімохава сядзіба стаяла на горцы каля кудзеркі невялічкага кучаравага сасоньніку. (Колас).
#словы_К

Дабрыдзень, родненькія! Пачнем гэтую раніцу зь пяшчоты 💕

КУКÓБІЦЬ (kukobić)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

Песьціць, даглядаць.

🔸️Я ж дрыжаў над ёю, я ж яе кукобіў... Заўжды спала яна, мая галубка, ля маіх ног. (Гарэцкі)
#словы_К

Ці ведалі вы такое слова, сябры?

КÁПА (kapa)
(назоўнік, жаночы род)

Узорыстае пікейнае пакрывала на ложак.

Заслаць ложак капай.
У хатах радыё, гардзіны на вокнах, ложкі з капамі і рознымі накідкамі на падушках. (Ермаловіч).
На блакітную коўдру і падушкі накінута капа з карункамі. (Гарбук).

✏️ Слова пайшло ад лацінскага "cappa" — 'пакрыццё галавы’, ’плашч з капюшонам’.
#словы_К

Гэтаксама перакладаецца як ''канючить''.

✏️ Цікава, што дзеяслоў пайшоў ад слова "каня". Каня (рас. "канюк") — драпежная птушка сямейства ястрабіных, якая жыве на балотах, сырых лугах, крык якой нагадвае слова «піць».
⠀
КА́НЬКАЦЬ
(дзеяслоў | незакончанае трываньне)
⠀
Размоўнае слова: назойліва прасіць аб чым-н., скардзіцца на што-н.
⠀
🔸Як ні канькала, ні маліла, ня даў каня ў нядзелю завезьці парсючка ў Лашычы. (Хадкевіч).
🔸Марта ішла сьледам, крыху супакоіўшыся, але ўсё яшчэ не пераставала канькаць аб сваіх патрэбах. (Броўка).
#словы_К

КІРÓЎЦА (kiroŭca)
(назоўнік, мужчынскі род)

Той, хто кіруе самаходнаю машынаю (аўтамабілем, катэрам і пад.).

🔸️Кіроўца наставіў прымач на ўпадабаную хвалю.
#словы_К

КРЫЖАВÁНКА (kryžavanka)
(назоўнік, жаночы род)

Гульня-задача, у якой фігуру з перакрыжаванымі радамі клетак патрэбна запоўніць літарамі так, каб па вэртыкалях і гарызанталях атрымаліся пэўныя словы.

🔸Складаньне крыжаванак – праца няпростая. Нечым яна нагадвае ткацтва, дзе нітачка за нітачкай складаецца непаўторны ўзор рушніка, посьцілкі, дывана.
#словы_К

КРЫГА (kryha)
(назоўнік, жаночы род)

1. Ільдзіна на рацэ, на возеры.

🔸️З глухім шумам і скрыгатам, напаўзаючы адна на адну, плылі вялізныя крыгі. (Краўчанка)
  
2. Рыбалоўная снасьць у выглядзе двух рухомых палазоў зь сеткамі, якою ловяць рыбу ў неглыбокіх зарослых месцах.
#словы_К

КÓЎЗАЦЦА (koŭzacca)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

1. Ссоўвацца са свайго месца, не ўтрымліваючыся на гладкай, сьлізкай паверхні; сьлізгацца.

🔸️Чалавек шырока махае рукамі, коўзаецца ботамі па сьлізкай дарозе і паціху ідзе, пазіраючы сабе пад ногі. (Галавач).

2. Сьлізгаць, сьлізгацець

🔸️Ногі грузнуць па самыя шчыкалаткі і коўзаюцца назад. (Дуброўскі).

3. Катацца па сьлізкай паверхні.

🔸️Хлапчукамі большую частку нашага вольнага часу мы праводзілі на гэтай рацэ — зімою коўзаліся на каньках. (Глебка).

❗️КÓЎЗАНКА — рас. "каток".
#словы_К

КÁРАК (karak)
(назоўнік, мужчынскі род)

Задняя частка шыі ў жывёлы і чалавека.

🔸️Аграмадны, мускулісты, з высокім гарбатым каркам,.. [зубр] стаяў нібы абліты з бронзы. (Краўчанка)
#словы_К

КАРÁСКАЦЦА (karaskacca)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

1. Лезьці ўгору, чапляючыся рукамі і нагамі, хапаючыся за штосьці.

🔸️Нехта таропка караскаўся на бярозу, каб спрытней сачыць за самалётамі. (Лынькоў)

2. Зь цяжкасьцю прабірацца праз штосьці, выбірацца адкуль-небудзь.

🔸️[Хлопцы] праціскаліся, караскаліся, скакалі з купіны на купіну, загразалі, выцягвалі адзін аднаго, пакуль... зноў не ўбачылі возера. (Маўр)
#словы_К

КРАСАВІ́К (krasavik)
(назоўнік, мужчынскі род)

Чацьвёрты месяц каляндарнага года.
#словы_К

КРÁТАЦЦА (kratacca)
(дзеяслоў, незакончанае трываньне)

1. Рухацца, варушыцца.

🔸️Ледзь-ледзь краталася толькі бляшанае лісьце асін. (Броўка)
🔸️На левай вудзе кратаўся паплавок. (Ваданосаў)

2. Пераноснае значэньне: абуджацца, узьнікаць (пра пачуцьці, думкі і пад.).

🔸️Стараста быў узбуджаны і ўсхваляваны, але гэта ўсё не дасягала глыбіні душы, і недзе ў схаваным кутку краталася радасьць. (Самуйлёнак)
#словы_К

Прыгожая і такая імклівая восень 🤎

КАСТРЫ́ЧНІК (kastryčnik)
(назоўнік мужчынскі род)

Дзясяты месяц каляндарнага года.

🔸Быў цёплы кастрычнік. Бярозы ў залатым убраньні кланяліся цягніку. (Шамякін)
#словы_К

Добрага восеньскага панядзелка, даражэнькія! 🧡

#словы_П #словы_К