‍ نقش‌منفی‌های ممتاز سینمای ایران

نام شخصیت : سرهنگ
بازیگر : فتحعلی اویسی
نام فیلم : ناخدا خورشید
کارگردان : ناصر تقوایی
سال ساخت : 1365

سرهنگ همیشه نگاهش به این و آن است، دقیق و همه هم در جهت تکمیل ایده‌ رهایی‌اش از آن تبعیدگاه. چیزی از دستش در نمی‌رود. خط و ربط‌ها را خوب به هم وصل می‌کند. می‌فهمد که فرهان سیاسی‌ها را فراری داده و این می‌شود دستاویز تحت فشار گذاشتن فرهان برای فراری دادن او و سایر تبعیدی‌ها. چشمانش کار می‌کند، می‌داند ناخدا با خودش جاشو به دریا نمی‌برد. حواسش هست به اینکه خواجه ماجد حراج سالیانه مروارید دارد و این حراج برای سرهنگ یعنی نقشه کشتن او و دزدیدن پول‌ها و البته، ناخدا را می‌شناسد و از دشمنی او با خواجه ماجد خبر دارد. همه‌ این‌ها را کنار هم می‌چیند برای طرح نقشه فرار.
سکانس ملاقات سه نفره‌ فرهان و ناخدا و سرهنگ از او شروع می‌شود که به فرهان می گوید : "تو حالیش کن"؛ دقیقا سر خط ، سر جای اصل. رویش را سَمت بندر می‌کند و از تبعید می‌گوید، این همان جایی ست که فیلمساز راه می‌دهد به نشانی‌هایی مبهم از چیزهای دیگری که در وجود سرهنگ هست و مجال بروزش را ندارد. سرهنگ می‌داند کِی و کجای کدام کوچه، خواجه را گیر بیندازد و پول‌ها را بردارد و کجا سر به نیستش کند.
برایش آسان است که همدستانش را از بین ببرد و از شر پیشکار خواجه و فرهان راحت شود، حواسش هست امیرارسلان گروهش کاری به ناخدا نداشته باشد و آنها به سلامت از دریا عبور کنند تا وقتش برسد. و البته این هم هست : وقتی ناخدا به یکی از تبعیدی‌ها که بیقرار رسیدن به آنور مرز است می‌گوید : "پنج شیش سال تبعید بودی خسته نشدی پنج ساعته آزادی خسته شدی؟" به ناخدا مرحبا بگوید و صدای خنده‌اش را بشنویم، تا بدانیم او وَرِ دیگری هم دارد. کِی؟
اواخر فیلم، نزدیک رسیدن به ته خط. و ته خط سرهنگ جایی ست که حواسش نیست به مردی که دریا را می شناسد و عمرش را روی آن سوزانده است. قربانی مردی می‌شود که معتقد است آنجا تبعید گاه نیست و شهر و خانه‌ی اوست، تیر می‌خورد از ناخدا و نشسته جان می‌دهد. تمام.
بازی فتحعلی اویسی در ناخدا خورشید، با بهره گرفتن از فیزیک و چهره و لباس و گریم و صدای عطاءالله کاملی فوق‌العاده است. تاکید بر طنین صدایش بخصوص در پایان هر جمله که از سرشت او برای تحکم کردن به همه چیز و همه کس می‌آید، بدل به یک امضای خاص برای این شخصیت می‌شود. قد و قامت اویسی و فرم راه رفتن و ادای کلمات و بازی با چشم‌ها و اجزای صورت، درک درست او از نقش را می‌رساند. دشوار است تصور بازی بازیگری دیگر در این نقش به جز فتحعلی اویسی که حالا و پس از این همه سال، هنوز یک امتیاز ویژه برای اوست در اثر درخشان ناصر تقوایی.

شماره 265 مجله دنیای تصویر - نویسنده : مهدی شمس

#نقش_منفی #ناخدا_خورشید #ناصر_تقوایی #فتحعلی_اویسی #بدمن #مجله_دنیای_تصویر
@historycinemairan

به یاد فتحعلی اویسی (۱۴۰۰-۱۳۲۴)

سکانسی از فیلم سینمایی «قدغن»

کارگردان و نویسنده : علیرضا داوودنژاد
سال ساخت : ۱۳۵۷
مدیر فیلمبرداری : جمشید الوندی

اولین نقش‎آفرینی فتحعلی اویسی در سینما با نام «ویسی» در تیتراژ فیلم

#فتحعلی_اویسی #قدغن #علیرضا_داوودنژاد #جمشید_الوندی #زرینه #پرویز_فنی‌زاده
@historycinemairan

آنونس فیلم سینمایی «گل سرخ»

کارگردان، نویسنده و تهیه‌کننده : حمید تمجیدی
سال ساخت : ۱۳۶۸
مدیر فیلمبرداری : مرتضی پورصمدی
سازنده موسیقی متن : بابک بیات
گوینده آنونس : ابوالحسن تهامی

#آنونس #تیزر #گل_سرخ #حمید_تمجیدی #مرتضی_پورصمدی #بابک_بیات #رضا_صابری #محمدعلی_کشاورز #سیامک_اطلسی #فتحعلی_اویسی #ابوالحسن_تهامی
@historycinemairan

منوچهر حامدی، فتحعلی اویسی، شهروز رامتین، اصغر سمسارزاده و محمود بصیری، سر صحنه مجموعه تلویزیونی «قطار»

آبان ۱۳۵۴

کارگردان : فتحعلی اویسی

«قطار» مجموعه‌ای ۱۳ قسمتی بود که پخش آن پس از نمایش چند قسمت، در سال ۱۳۵۵ به دلایل کیفی متوقف شد.

#مجموعه_تلویزیونی #سریال #قطار #فتحعلی_اویسی #محمود_بصیری #منوچهر_حامدی #شهروز_رامتین #اصغر_سمسارزاده
@historycinemairan

به یاد فتحعلی اویسی (۱۴۰۰-۱۳۲۴)

سکانسی از مجموعه تلویزیونی «سربداران»

کارگردان : محمدعلی نجفی
نویسنده : کیهان رهگذار
سال تولید : ۱۳۶۲

فتحعلی اویسی فارغ‌التحصیل کارگردانی و بازیگری سینما از دانشگاه ایالتی تگزاس بود.
او در آثاری نظیر ناخدا خورشید، کوچک جنگلی، هامون، سرب، بانو، دلشدگان، جهان‌پهلوان تختی، مومیایی ۳ و بدون شرح حضور پررنگی داشت.
وی علاوه بر فعالیت‌های بازیگری، فیلم‌های «مادر»، «باو»، «مریم و میتیل» و «سربلند» را کارگردانی کرد.

فتحعلی اویسی امروز پس از یک هفته بستری بودن در بیمارستان به دلیل سکته مغزی درگذشت.
یادش گرامی باد.

#فتحعلی_اویسی #سربداران #محمدعلی_نجفی #کیهان_رهگذار
@historycinemairan

به یاد هادی اسلامی، جمشید مشایخی، فتحعلی اویسی و جلال مقدم

بخش‌هایی از فیلم سینمایی «سرب»، همراه با موسیقی متن ساخته گیتی پاشایی

#سرب #هادی_اسلامی #جمشید_مشایخی #جلال_مقدم #فتحعلی_اویسی #گیتی_پاشایی #مسعود_کیمیایی #جلال_معیریان #فریماه_فرجامی #امین_تارخ #میرمحمد_تجدد #نرسی_گرگیا #داریوش_رضوانی
@historycinemairan