♈️ #کوه_ها کلید زندگی و معیشت ما هستند
✍ ابراهیم جعفری
🌍 دهکده جهانی
@dehkade_jahan
أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهَادًا
آيا زمين را گهواره اى نگردانيديم؟
وَالْجِبَالَ أَوْتَادًا
و كوهها را چون ميخ هايى [ نگذاشتيم؟]
« سوره
هر که در عشق
سر از قله برآرَد هنر است!
همه تا دامنه کوه تحمل دارند
⬅️ زندگی مانند کوه است، به آن صعود کنید.
✅ یازدهم دسامبر (۲۰ آذرماه) هر سال مصادف با روز جهانی کوهستان است. شعار برگزیده سازمان ملل متحد برای این روز در سال ۲۰۲۳ میلادی #احیای_اکوسیستم_کوه_هاست.
🔹 سازمان ملل با طرح این موضوع که کوه ها زیستگاه گونه های متنوع گیاهی و جانوری و همچنین پذیرای ۱۵ درصد جمعیت انسانی بوده و علاوه بر آن تامین بخش مهمی از منابع آبی کره زمین را بر دوش می کشند، از آن ها به عنوان #جواهر_طبیعت که باید مانند گنجینه نگهداری شوند، نام برده است.
🔹انتخاب این شعار به دلیل مخاطرات ناشی از تغییرات اقلیمی و همچنین آلودگی های فزاینده زیست محیطی است تا در پرتو آن بتوان جهانیان را به لزوم احیا و مراقبت از محیط و اکوسیستم کوهستان آگاه کرد.
✅ کوه ها منبع حیاتی آب، غذا و انرژی یک چهارم حیوانات و گیاهان خشک در جهان هستند. بیش از یک میلیارد نفر از جمعیت جهان در مناطق کوهستانی زندگی می کنند.
🔻۲۷ درصد خشکی های جهان به مناطق کوهستانی تعلق دارد.
🔻کوهستان ها ۸۰ درصد آب شیرین مصرفی مردم دنیا را تامین می کنند .
🔻۲۳ درصد جنگل های جهان در مناطق کوهستانی واقع شده اند.
🔻کوه ها منبع معادن بسیاری از جمله سنگ و فلز هستند.
🔸از این رو تغییرات اقلیمی که در اکثر موارد با کمبود مواد غذایی و فقر همراه است، بر زندگی مردم کوهستان تأثیر می گذارد و باعث مهاجرت بیش از حد مردم در قلمرو کوهستان به مناطق شهری می شود.
✅ از یاد نبریم که کوه‌ها حدود یک چهارم از تنوع زیستی زمین را تشکیل می‌دهند.
🔻تقریبا هر منطقه‌ای که به طور مشترک برای گیاهان، دوزیستان و پرندگان است، در کوه‌ها قرار دارد.
🔻از ۲۰ گونه گیاهی که ۸۰ درصد غذای جهان را تامین می‌کنند، شش گونه ذرت، سیب‌زمینی، جو، سورگوم، گوجه‌فرنگی و سیب در کوه‌ها یافت می‌شوند.
🔻بخش بزرگی از پستانداران از جمله حیوانات وحشی، بز و ... در مناطق کوهستانی زندگی می کنند. تنوع ژنتیکی در کوه‌ها با تنوع فرهنگی در این مناطق دارای همبستگی مستقیم است.
✅ با این وصف، کوه‌ها در معرض تهدیدات طبیعی و انسانی زیادی مانند خطرات زمین لرزه‌ای، آتش‌سوزی، تغییرات آب و هوایی، تغییرات پوشش زمین و افزایش کشاورزی، توسعه زیرساخت‌ها و ... هستند. این فشار‌ها محیط‌های کوهستانی را از بین می‌برد و بر اکوسیستم تأثیر می‌گذارد.
🔹شکنندگی زیست بوم های کوهی چالش قابل ملاحظه‌ای برای توسعه پایدار است؛ چرا که اثرات توسعه نامناسب بسیار شدیدتر، سریع‌تر و پیچیده‌تر از سایر اکوسیستم‌ها است.
✅ کوه ها به عنوان برج‌های آبی جهان، آب شیرین را برای نیمی از بشریت تامین می‌کنند و میزبان طیف گسترده ای از گیاهان و جانوران و بسیاری از جوامع متنوع فرهنگی با زبان‌ها و سنت‌های مختلف هستند. از این رو می توان گفت کوه‌ها کلید زندگی و معیشت ما هستند.
🔹با این وصف کوه‌ها از تأثیرات تغییرات آب و هوایی و توسعه ناپایدار رنج می‌برند و این امر خطراتی را برای مردم و کره زمین تشدید می‌کند. شیب‌های تند که معمولاً با پاکسازی جنگل برای کشاورزی، سکونتگاه‌ها یا زیرساخت‌ها همراه است، می‌تواند موجب فرسایش خاک و همچنین از بین رفتن زیستگاه شود.
🔸 تغییرات آب و هوایی جریان آب را تهدید می‌کند و افزایش سریع دما، گونه‌های کوهستانی و مردمی را که به این اکوسیستم ها وابسته هستند، مجبور به مهاجرت می‌کند.
🔹تغییرات آب و هوا تا ۸۴ درصد از گونه‌های کوهستانی بومی را در معرض خطر انقراض قرار می دهد.
✅ زيست انسانی در سرزمين ايران چنان پيوستگی با كوهستانها داشته كه در بيشتر اسطوره‌های ايرانی، سرآغاز آبادانی و تمدن بوده است. كوهستانها امروزه نيز همچنان زندگی بخش سرزمين ما و در عين حال بستر فرهنگی در خور توجه كشور هستند. قوم‌هایی با آداب و پوشاك و شيوه‌های معيشت متنوع، زبان‌ها و گویش های بسيار، موسيقی های دل‌انگيز، دستبافته‌ها و ديگر صنايع‌دستی كم‌مانند توام با تجربه‌های ارزشمند در بهره‌برداری و حفظ منابع طبيعی، در كوهها و كوهپايه‌های ايران زندگی می کنند.
✅ #کوه_ها در طول تاریخ به عنوان نمادی استوار و محکم در اذهان ساکنان زمین ثبت شده اند؛ از این رو می توان گفت:
✳️ کوه ها استوارترین نماد در جهان می باشند.
✅ در پایان با استاد شهریار همنوا می شویم که این گونه سرود:
كوه در شب چه شكوهی دارد
خرم آن جلكه كه كوهی دارد
اولين پرتو ماه و خورشيد
روی پيشانی كوه است پديد
كوه گر روشن و گر تاريك است
تا بخواهی، به خدا نزديك است
✍ ابراهیم جعفری
🌍 دهکده جهانی
@dehkade_jahan
أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهَادًا
آيا زمين را گهواره اى نگردانيديم؟
وَالْجِبَالَ أَوْتَادًا
و كوهها را چون ميخ هايى [ نگذاشتيم؟]
« سوره
نبأ، آیه ۶»هر که در عشق
سر از قله برآرَد هنر است!
همه تا دامنه کوه تحمل دارند
⬅️ زندگی مانند کوه است، به آن صعود کنید.
✅ یازدهم دسامبر (۲۰ آذرماه) هر سال مصادف با روز جهانی کوهستان است. شعار برگزیده سازمان ملل متحد برای این روز در سال ۲۰۲۳ میلادی #احیای_اکوسیستم_کوه_هاست.
🔹 سازمان ملل با طرح این موضوع که کوه ها زیستگاه گونه های متنوع گیاهی و جانوری و همچنین پذیرای ۱۵ درصد جمعیت انسانی بوده و علاوه بر آن تامین بخش مهمی از منابع آبی کره زمین را بر دوش می کشند، از آن ها به عنوان #جواهر_طبیعت که باید مانند گنجینه نگهداری شوند، نام برده است.
🔹انتخاب این شعار به دلیل مخاطرات ناشی از تغییرات اقلیمی و همچنین آلودگی های فزاینده زیست محیطی است تا در پرتو آن بتوان جهانیان را به لزوم احیا و مراقبت از محیط و اکوسیستم کوهستان آگاه کرد.
✅ کوه ها منبع حیاتی آب، غذا و انرژی یک چهارم حیوانات و گیاهان خشک در جهان هستند. بیش از یک میلیارد نفر از جمعیت جهان در مناطق کوهستانی زندگی می کنند.
🔻۲۷ درصد خشکی های جهان به مناطق کوهستانی تعلق دارد.
🔻کوهستان ها ۸۰ درصد آب شیرین مصرفی مردم دنیا را تامین می کنند .
🔻۲۳ درصد جنگل های جهان در مناطق کوهستانی واقع شده اند.
🔻کوه ها منبع معادن بسیاری از جمله سنگ و فلز هستند.
🔸از این رو تغییرات اقلیمی که در اکثر موارد با کمبود مواد غذایی و فقر همراه است، بر زندگی مردم کوهستان تأثیر می گذارد و باعث مهاجرت بیش از حد مردم در قلمرو کوهستان به مناطق شهری می شود.
✅ از یاد نبریم که کوه‌ها حدود یک چهارم از تنوع زیستی زمین را تشکیل می‌دهند.
🔻تقریبا هر منطقه‌ای که به طور مشترک برای گیاهان، دوزیستان و پرندگان است، در کوه‌ها قرار دارد.
🔻از ۲۰ گونه گیاهی که ۸۰ درصد غذای جهان را تامین می‌کنند، شش گونه ذرت، سیب‌زمینی، جو، سورگوم، گوجه‌فرنگی و سیب در کوه‌ها یافت می‌شوند.
🔻بخش بزرگی از پستانداران از جمله حیوانات وحشی، بز و ... در مناطق کوهستانی زندگی می کنند. تنوع ژنتیکی در کوه‌ها با تنوع فرهنگی در این مناطق دارای همبستگی مستقیم است.
✅ با این وصف، کوه‌ها در معرض تهدیدات طبیعی و انسانی زیادی مانند خطرات زمین لرزه‌ای، آتش‌سوزی، تغییرات آب و هوایی، تغییرات پوشش زمین و افزایش کشاورزی، توسعه زیرساخت‌ها و ... هستند. این فشار‌ها محیط‌های کوهستانی را از بین می‌برد و بر اکوسیستم تأثیر می‌گذارد.
🔹شکنندگی زیست بوم های کوهی چالش قابل ملاحظه‌ای برای توسعه پایدار است؛ چرا که اثرات توسعه نامناسب بسیار شدیدتر، سریع‌تر و پیچیده‌تر از سایر اکوسیستم‌ها است.
✅ کوه ها به عنوان برج‌های آبی جهان، آب شیرین را برای نیمی از بشریت تامین می‌کنند و میزبان طیف گسترده ای از گیاهان و جانوران و بسیاری از جوامع متنوع فرهنگی با زبان‌ها و سنت‌های مختلف هستند. از این رو می توان گفت کوه‌ها کلید زندگی و معیشت ما هستند.
🔹با این وصف کوه‌ها از تأثیرات تغییرات آب و هوایی و توسعه ناپایدار رنج می‌برند و این امر خطراتی را برای مردم و کره زمین تشدید می‌کند. شیب‌های تند که معمولاً با پاکسازی جنگل برای کشاورزی، سکونتگاه‌ها یا زیرساخت‌ها همراه است، می‌تواند موجب فرسایش خاک و همچنین از بین رفتن زیستگاه شود.
🔸 تغییرات آب و هوایی جریان آب را تهدید می‌کند و افزایش سریع دما، گونه‌های کوهستانی و مردمی را که به این اکوسیستم ها وابسته هستند، مجبور به مهاجرت می‌کند.
🔹تغییرات آب و هوا تا ۸۴ درصد از گونه‌های کوهستانی بومی را در معرض خطر انقراض قرار می دهد.
✅ زيست انسانی در سرزمين ايران چنان پيوستگی با كوهستانها داشته كه در بيشتر اسطوره‌های ايرانی، سرآغاز آبادانی و تمدن بوده است. كوهستانها امروزه نيز همچنان زندگی بخش سرزمين ما و در عين حال بستر فرهنگی در خور توجه كشور هستند. قوم‌هایی با آداب و پوشاك و شيوه‌های معيشت متنوع، زبان‌ها و گویش های بسيار، موسيقی های دل‌انگيز، دستبافته‌ها و ديگر صنايع‌دستی كم‌مانند توام با تجربه‌های ارزشمند در بهره‌برداری و حفظ منابع طبيعی، در كوهها و كوهپايه‌های ايران زندگی می کنند.
✅ #کوه_ها در طول تاریخ به عنوان نمادی استوار و محکم در اذهان ساکنان زمین ثبت شده اند؛ از این رو می توان گفت:
✳️ کوه ها استوارترین نماد در جهان می باشند.
✅ در پایان با استاد شهریار همنوا می شویم که این گونه سرود:
كوه در شب چه شكوهی دارد
خرم آن جلكه كه كوهی دارد
اولين پرتو ماه و خورشيد
روی پيشانی كوه است پديد
كوه گر روشن و گر تاريك است
تا بخواهی، به خدا نزديك است