🔻از کمبود آب ترسناک‌تر!🔻
🇮🇷 @darvishnameh
1️⃣ برخلاف پاییزِ خشک، تقریباً در همین بیست و دو روز گذشته از دیماه در اغلب نقاط ایران بیشتر از پاییز، ریزش‌های آسمانی داشته‌ایم و با توجه به مدل‌های هواشناسی و پیش‌بینی‌های موجود، این روند مثبت تا پایان زمستان ادامه خواهد داشت. بنابراین سال آبی پیش رو، حتی در بدترین سناریو هم نمی‌تواند در بین ده سال خشک ایران در نیم قرن اخیر رتبه‌ای برای خود کسب کند. پس این ترس و نگرانی روزافزون از تشنگی و جیره‌بندی آب شرب از کجاست؟!
2️⃣ در گفتگوی مفصلی که ابوالقاسم رحمانی با نگارنده داشته و حاصلش در شماره امروز روزنامه فرهیختگان منتشر شده است، کوشیده‌ام تا به این پرسش در حد بضاعتم، مفصل و همه‌سونگرانه پاسخ دهم که می‌توانید مشروح آن را در نشانی زیر بخوانید:
https://fdn.ir/77065
3️⃣ راست آن است اگر راهبردها و سیاست‌های کلانِ توسعه کشور متناسب با واقعیت‌های بوم‌شناختی فلات ایران و درک میزان شکنندگی سرزمین از خطر تغییر اقلیم به‌روز نشده و متحول نگردد، حتی با ریزش‌های آسمانی فراتر از میانگین درازمدت هم مشکل و نگرانی از کابوس تشنگی برطرف نخواهد شد.
4️⃣ کافی است نگاه کنید به وضعیت وخامت‌بار حوضه آبخیز دریاچه ارومیه که بیش از دوبرابر متوسط کشور بارندگی دریافت می‌کند، اما همینک با چنان بحرانی دست به گریبان شده که قصه پرغصه مرگ غم‌انگیزش به عبرتی برای دانش‌آموزان در دیگر کشورهای جهان بدل شده تا همه بدانند چگونه بزرگ‌ترین دریاچه داخلی یک کشور با حجم آب بیش از سی‌میلیارد مترمکعب می‌تواند در کمتر از دو دهه خشک شود؟! حتی هزینه‌کرد چند ده هزار میلیاردتومانی چند دولت در یک دهه اخیر هم نتوانست آبِ رفته را به جوی بازگرداند! چرا؟
5️⃣ قصه غم‌انگیز دریاچه ارومیه در حوضه آبخیز رودخانه کرخه و مرگ تاسف‌بار راهبردی‌ترین تالاب جنوب باختری ایران - هورالعظیم - در حوضه آبخیز کُر و سیوند و نابودی بختگان، در حوضه آبخیز زاینده‌رود و مرگ گاوخونی و در حوضه آبخیز هلیل‌رود و فروپاشی جازموریان خود را تکرار کرده و می‌کند و همچنان شاهد تکرارش از شهرکرد تا همدان هستیم.
6️⃣ چه اتفاق دیگری باید بیافتد تا درک کنیم راهِ سعادت ایران از اصرار بر اقتصادی آب‌محور نمی‌گذرد؟
7️⃣ برازنده و حقِ مردم ایران نیست که همواره نگران تشنگی و جیره‌بندی آب باشند، وقتی فقط اختصاص هشت‌درصد آب قابل استحصال کشور می‌تواند همه نیازهای شرب و بهداشتی آنها را برای یک‌سال تامین کند. برای ژینایی دوباره ایران باید دست‌کم چهل‌درصد از منابع آب کشور به عنوان حقابه محیط‌زیست به رسمیت شناخته شود تا تالاب‌ها تاب‌آور و رودخانه‌ها از سراب تا پایاب جاری و خروشان بمانند. از شصت‌درصد بقیه هم می‌توان پنجاه و دو درصدش را در حوزه کشاورزی، صنعت و خدمات مصرف کرد و هشت درصد هم با اولویت نخست به شرب و مصارف بهداشتی اختصاص یابد. همزمان با افزایش جمعیت، هنر کشورداری ایجاب می‌کند تا مصرف در بخش‌های کشاورزی و صنعت بهینه شود و نه آنکه از حق محیط‌زیست برداشته و صرف افزایش جمعیت کنیم.
8️⃣ ظرفیت مخازن کشور هم‌اکنون بیش از پنجاه میلیاردمتر مکعب است و داریم این رقم را به هشتاد میلیارد متر مکعب افزایش هم می‌دهیم. چگونه توان تامین هشت و نیم میلیارد متر مکعب آب شرب مردم را نداریم؟ جز آنکه با بی‌مدیریتی، نابخردی و آزمندی آن را به بخش‌های کشاورزی و صنعت پیش‌فروش کرده و یا در معرض تبخیر قرار داده‌ایم!
#راه_سعادت_ایران
#نه_به_اقتصادی_آب_محور
#فرهیختگان
#محمد_درویش
🇮🇷 @darvishnameh
1️⃣ برخلاف پاییزِ خشک، تقریباً در همین بیست و دو روز گذشته از دیماه در اغلب نقاط ایران بیشتر از پاییز، ریزش‌های آسمانی داشته‌ایم و با توجه به مدل‌های هواشناسی و پیش‌بینی‌های موجود، این روند مثبت تا پایان زمستان ادامه خواهد داشت. بنابراین سال آبی پیش رو، حتی در بدترین سناریو هم نمی‌تواند در بین ده سال خشک ایران در نیم قرن اخیر رتبه‌ای برای خود کسب کند. پس این ترس و نگرانی روزافزون از تشنگی و جیره‌بندی آب شرب از کجاست؟!
2️⃣ در گفتگوی مفصلی که ابوالقاسم رحمانی با نگارنده داشته و حاصلش در شماره امروز روزنامه فرهیختگان منتشر شده است، کوشیده‌ام تا به این پرسش در حد بضاعتم، مفصل و همه‌سونگرانه پاسخ دهم که می‌توانید مشروح آن را در نشانی زیر بخوانید:
https://fdn.ir/77065
3️⃣ راست آن است اگر راهبردها و سیاست‌های کلانِ توسعه کشور متناسب با واقعیت‌های بوم‌شناختی فلات ایران و درک میزان شکنندگی سرزمین از خطر تغییر اقلیم به‌روز نشده و متحول نگردد، حتی با ریزش‌های آسمانی فراتر از میانگین درازمدت هم مشکل و نگرانی از کابوس تشنگی برطرف نخواهد شد.
4️⃣ کافی است نگاه کنید به وضعیت وخامت‌بار حوضه آبخیز دریاچه ارومیه که بیش از دوبرابر متوسط کشور بارندگی دریافت می‌کند، اما همینک با چنان بحرانی دست به گریبان شده که قصه پرغصه مرگ غم‌انگیزش به عبرتی برای دانش‌آموزان در دیگر کشورهای جهان بدل شده تا همه بدانند چگونه بزرگ‌ترین دریاچه داخلی یک کشور با حجم آب بیش از سی‌میلیارد مترمکعب می‌تواند در کمتر از دو دهه خشک شود؟! حتی هزینه‌کرد چند ده هزار میلیاردتومانی چند دولت در یک دهه اخیر هم نتوانست آبِ رفته را به جوی بازگرداند! چرا؟
5️⃣ قصه غم‌انگیز دریاچه ارومیه در حوضه آبخیز رودخانه کرخه و مرگ تاسف‌بار راهبردی‌ترین تالاب جنوب باختری ایران - هورالعظیم - در حوضه آبخیز کُر و سیوند و نابودی بختگان، در حوضه آبخیز زاینده‌رود و مرگ گاوخونی و در حوضه آبخیز هلیل‌رود و فروپاشی جازموریان خود را تکرار کرده و می‌کند و همچنان شاهد تکرارش از شهرکرد تا همدان هستیم.
6️⃣ چه اتفاق دیگری باید بیافتد تا درک کنیم راهِ سعادت ایران از اصرار بر اقتصادی آب‌محور نمی‌گذرد؟
7️⃣ برازنده و حقِ مردم ایران نیست که همواره نگران تشنگی و جیره‌بندی آب باشند، وقتی فقط اختصاص هشت‌درصد آب قابل استحصال کشور می‌تواند همه نیازهای شرب و بهداشتی آنها را برای یک‌سال تامین کند. برای ژینایی دوباره ایران باید دست‌کم چهل‌درصد از منابع آب کشور به عنوان حقابه محیط‌زیست به رسمیت شناخته شود تا تالاب‌ها تاب‌آور و رودخانه‌ها از سراب تا پایاب جاری و خروشان بمانند. از شصت‌درصد بقیه هم می‌توان پنجاه و دو درصدش را در حوزه کشاورزی، صنعت و خدمات مصرف کرد و هشت درصد هم با اولویت نخست به شرب و مصارف بهداشتی اختصاص یابد. همزمان با افزایش جمعیت، هنر کشورداری ایجاب می‌کند تا مصرف در بخش‌های کشاورزی و صنعت بهینه شود و نه آنکه از حق محیط‌زیست برداشته و صرف افزایش جمعیت کنیم.
8️⃣ ظرفیت مخازن کشور هم‌اکنون بیش از پنجاه میلیاردمتر مکعب است و داریم این رقم را به هشتاد میلیارد متر مکعب افزایش هم می‌دهیم. چگونه توان تامین هشت و نیم میلیارد متر مکعب آب شرب مردم را نداریم؟ جز آنکه با بی‌مدیریتی، نابخردی و آزمندی آن را به بخش‌های کشاورزی و صنعت پیش‌فروش کرده و یا در معرض تبخیر قرار داده‌ایم!
#راه_سعادت_ایران
#نه_به_اقتصادی_آب_محور
#فرهیختگان
#محمد_درویش
فرهیختگان آنلاین
زمستان پربارش‌تر از پاییز اما ناکافی
خوشحال می‌شویم، حتی اگر هیچ برف و بارانی نفس‌های سنگین این روزهای اهالی شهرهای آلوده را باز نکند، خوشحال می‌شویم از این بارش‌هایی که به‌محض کنار زدن پرده روی پنجره‌ها، قدم‌زدن در خیابان‌ها و بیرون آمدن از خانه‌ها خیس نزولات آسمانی هستیم.
🟢 عبرت‌های سدسازی در اسپانیا!🟢
📚 @darvishnameh
1️⃣ بیش از شش دهه از غرق شدن کلیسای سنت روما دسائو در کاتالونیا اسپانیا در مخزن یک سد می‌گذرد؛ کلیسایی که قدمت آن به قرن یازدهم میلادی می‌رسد!
2️⃣ اینک به دلیل خشکسالی و کاهش حجم مخزن سد سائو، همانطور که در تصاویر می‌بینید، این کهن‌سازه شگفت‌آور از زیر آب بیرون آمده و شگفتا که هنوز تقریباً استقامت خود را حفظ کرده است!
3️⃣ واقعاً دست مریزاد به معمارش و اخلاق کاری تحسین‌برانگیزش! یادم آمد که در همین سیل اخیر در لرستان، دست‌کم چهل پل کاملا تخریب شد که قدمتی کمتر از بیست و پنج سال داشتند و یا بسیاری از سازه‌ها که در اثر زلزله‌ای کمتر از شش ریشتر در آذربایجان و کرمانشاه فروپاشیدند!
4️⃣ شک ندارم که اگر امروز مسوولین ایالت کاتالونیا اسپانیا می‌خواستند به بهانه تامین آب شرب، کشاورزی و صنایع اطراف بندر بارسلونا چنین سدی را احداث کنند، بسیاری از مردم در اسپانیا و اتحادیه اروپا با آن مخالفت می‌کردند که چگونه اجازه می‌دهید چنین سازه کهن و ارزشمندی قربانی غلبه تفکر سازه‌ای در مدیریت آب شود؟ اصولاً چرا نباید به بازچرخانی آب، تصفیه فاضلاب‌ها و حتی نمک‌زدایی از دریای مدیترانه فکر کرد؟
5️⃣ مسوولین اسپانیا با نگرانی اعلام کرده‌اند که این کشور برای سومین سال پیاپی دچار خشکسالی شده و باید خود را برای سپری‌کردن یک دوره طولانی‌تر خشکی با توجه به خطر جهان‌گرمایی و تغییر اقلیم آماده کند. آژانس هواشناسی Aemet اعلام کرده که میزان متوسط افزایش دمای این کشور از زمان ساخت این سد، حدود دوبرابر متوسط جهانی - ۱.۶ درجه سانتیگراد - بوده است.
6️⃣ وقتی اروپا درگیر چنین فاجعه‌ای شده، آشکار است که وضعیت در کشورهایی مانند ایران که در کمربند خشک جهان مستقرند، تا چه اندازه آسیب‌پذیرتر است. کاهش بیست و یک درصدی وسعت یخچال‌های ایران در کمتر از یک دهه اخیر، آشکارا ناقوس خطر را به صدا درآورده است. به جای ساخت سدها و طرح‌های انتقال آب بیشتر، به جای دستکاری بیشتر سرچشمه رودخانه‌ها در زاگرس و البرز، باید مصرف آب را کم کرد و به سوی اقتصادی تغییر مسیر داد که آب‌محور نباشد. وگرنه ظهور بحران‌های شدید ناشی از مهاجرت‌های اقلیمی و تنش‌های امنیتی در شهرهایی چون اصفهان، تهران، یزد، تبریز و ... که با دریوزگی آبی مواجه‌اند، اجتناب‌ناپذیر است. یورش مردم به سمت شمال دامنه‌های البرز، حتی همین امروز هم خطرناک و دارای تبعاتی جبران‌ناپذیر است. تولید برق به جای مصرف آب باید با استحصال آفتاب شکل بگیرد و به اقتصادی آب‌محور سریعاً بدرود گفت.
#نه_به_اقتصادی_آب_محور
#محمد_درویش
https://www.instagram.com/reel/Cq2XxBGoaF-/?igshid=MTIyMzRjYmRlZg==
📚 @darvishnameh
1️⃣ بیش از شش دهه از غرق شدن کلیسای سنت روما دسائو در کاتالونیا اسپانیا در مخزن یک سد می‌گذرد؛ کلیسایی که قدمت آن به قرن یازدهم میلادی می‌رسد!
2️⃣ اینک به دلیل خشکسالی و کاهش حجم مخزن سد سائو، همانطور که در تصاویر می‌بینید، این کهن‌سازه شگفت‌آور از زیر آب بیرون آمده و شگفتا که هنوز تقریباً استقامت خود را حفظ کرده است!
3️⃣ واقعاً دست مریزاد به معمارش و اخلاق کاری تحسین‌برانگیزش! یادم آمد که در همین سیل اخیر در لرستان، دست‌کم چهل پل کاملا تخریب شد که قدمتی کمتر از بیست و پنج سال داشتند و یا بسیاری از سازه‌ها که در اثر زلزله‌ای کمتر از شش ریشتر در آذربایجان و کرمانشاه فروپاشیدند!
4️⃣ شک ندارم که اگر امروز مسوولین ایالت کاتالونیا اسپانیا می‌خواستند به بهانه تامین آب شرب، کشاورزی و صنایع اطراف بندر بارسلونا چنین سدی را احداث کنند، بسیاری از مردم در اسپانیا و اتحادیه اروپا با آن مخالفت می‌کردند که چگونه اجازه می‌دهید چنین سازه کهن و ارزشمندی قربانی غلبه تفکر سازه‌ای در مدیریت آب شود؟ اصولاً چرا نباید به بازچرخانی آب، تصفیه فاضلاب‌ها و حتی نمک‌زدایی از دریای مدیترانه فکر کرد؟
5️⃣ مسوولین اسپانیا با نگرانی اعلام کرده‌اند که این کشور برای سومین سال پیاپی دچار خشکسالی شده و باید خود را برای سپری‌کردن یک دوره طولانی‌تر خشکی با توجه به خطر جهان‌گرمایی و تغییر اقلیم آماده کند. آژانس هواشناسی Aemet اعلام کرده که میزان متوسط افزایش دمای این کشور از زمان ساخت این سد، حدود دوبرابر متوسط جهانی - ۱.۶ درجه سانتیگراد - بوده است.
6️⃣ وقتی اروپا درگیر چنین فاجعه‌ای شده، آشکار است که وضعیت در کشورهایی مانند ایران که در کمربند خشک جهان مستقرند، تا چه اندازه آسیب‌پذیرتر است. کاهش بیست و یک درصدی وسعت یخچال‌های ایران در کمتر از یک دهه اخیر، آشکارا ناقوس خطر را به صدا درآورده است. به جای ساخت سدها و طرح‌های انتقال آب بیشتر، به جای دستکاری بیشتر سرچشمه رودخانه‌ها در زاگرس و البرز، باید مصرف آب را کم کرد و به سوی اقتصادی تغییر مسیر داد که آب‌محور نباشد. وگرنه ظهور بحران‌های شدید ناشی از مهاجرت‌های اقلیمی و تنش‌های امنیتی در شهرهایی چون اصفهان، تهران، یزد، تبریز و ... که با دریوزگی آبی مواجه‌اند، اجتناب‌ناپذیر است. یورش مردم به سمت شمال دامنه‌های البرز، حتی همین امروز هم خطرناک و دارای تبعاتی جبران‌ناپذیر است. تولید برق به جای مصرف آب باید با استحصال آفتاب شکل بگیرد و به اقتصادی آب‌محور سریعاً بدرود گفت.
#نه_به_اقتصادی_آب_محور
#محمد_درویش
https://www.instagram.com/reel/Cq2XxBGoaF-/?igshid=MTIyMzRjYmRlZg==
🟢 پوشش برفی ایران در ۹ اسفند ۱۴۰۲، ۲۳درصد بیشتر از مدت مشابه در میانگین درازمدت کشور! 🟢
📚 @darvishnameh
1️⃣ مطابق داده‌های شرکت مدیریت منابع آب ایران و بررسی تصاویر ماهواره‌ای، بخشی از ایران که در این نقشه با رنگ آبی مشخص شده، بیش از ۵۵ میلیون هکتار وسعت دارد. این مقدار حدود ۳۸.۵ میلیون هکتار بیشتر از پوشش برف در مدت زمان مشابه در طول میانگین درازمدت است و حجم اب معادل برف در این گستره به ۱۷میلیاردمتر مکعب، دوبرابر نیاز آب شرب و مصارف بهداشتی ایرانیان در سال می‌رسد.
2️⃣ این بهترین رخداد برای طبیعت خشک و تشنه ایران است، اما نباید تصور کنیم که اینک می‌توان به احیای دریاچه ارومیه، بختگان، هورالعظیم، گاوخونی و جازموریان امیدوار بود!
3️⃣ متاسفانه نظام اقتصادی حاکم بر ایران به شدت کوته‌نظر و آینده‌ستیز است و هیچ ارزشی برای پایداری در تاب‌آوری قایل نیست. بنابراین، همانگونه که در سال آبی گذشته که حوضه آبخیز زاینده‌رود یک بارش رویایی را تجریه کرد، اما گاوخونی احیا نشد، امسال هم نمی‌توان امیدی به احیای اغلب تالاب‌ها و دریاچه‌های کشور داشت، چون این آب‌ها به بخش کشاورزی و صنعت پیش‌فروش شده و افتخار دولت‌ها این است که توانسته‌اند صادرات بخش کشاورری - یعنی صادرات آب - به خارج از کشور را ۱۲برابر افزایش دهند! چگونه ممکن است کشوری که مقام دوم فرونشست زمین در جهان را دارد، همچنان با افتخار اجازه دهد تا خون اندامش - منابع آب شیرین راهبردی‌اش - به خارج صادر شود به نام صادرات کشاورزی و لبنیات و ...؟ مگر نمی‌بیند که ۵۰ هزار کیلومتر مربع از خاک ایران، فرونشستی بیش از ۲ سانتی‌متر در سال را تجربه کرده و عملاً از حیز انتفاع تا هزاران سال آینده ساقط شده‌اند؟
4️⃣ راه نجات آن است که نظام تدبیر کشور به ناتدبیری‌ها پایان داده با انتخاب اقتصادی که آب‌محور نباشد، بکوشد تا در هر شرایطی پس از حق شرب و مصارف بهداشتی و پیش از کشاورزی و صنعت، حقابه محیط‌زیست به میزان دست‌کم ۴۰ میلیارد متر مکعب در سال پرداخت شود. تصویب و ابلاغ سند امنیت غذایی در اردیبهشت سال ۱۴۰۲ و قبول کاهش در مصرف آب در بخش کشاورزی به میزان ۳۰ میلیارد مترمکعب تا افق ۱۴۱۱، یگانه نشانه امیدبخشِ بازگشت تدبیر به نظام ناتدبیرِ کنونی است. مردم و رسانه‌ها باید با هشیاری، شجاعت و هوشمندی اجرای دقیق سند امنیت غذایی را که توسط رییس‌جمهور ابلاغ شده است، بخواهند.
5️⃣ یادمان باشد: تا زمانی که فکر کنیم در ترسالی‌ها می‌توان زندگی کرد، زندگی را باخته‌ایم. نگاه کنیم به امارات متحده عربی که ارزش تجارت غیرنفتی‌اش در سال ۲۰۲۳ به ۹۵۳ میلیارد دلار رسید.
#نه_به_اقتصادی_آب_محور
#سند_امنیت_غذایی
#محمد_درویش
📚 @darvishnameh
1️⃣ مطابق داده‌های شرکت مدیریت منابع آب ایران و بررسی تصاویر ماهواره‌ای، بخشی از ایران که در این نقشه با رنگ آبی مشخص شده، بیش از ۵۵ میلیون هکتار وسعت دارد. این مقدار حدود ۳۸.۵ میلیون هکتار بیشتر از پوشش برف در مدت زمان مشابه در طول میانگین درازمدت است و حجم اب معادل برف در این گستره به ۱۷میلیاردمتر مکعب، دوبرابر نیاز آب شرب و مصارف بهداشتی ایرانیان در سال می‌رسد.
2️⃣ این بهترین رخداد برای طبیعت خشک و تشنه ایران است، اما نباید تصور کنیم که اینک می‌توان به احیای دریاچه ارومیه، بختگان، هورالعظیم، گاوخونی و جازموریان امیدوار بود!
3️⃣ متاسفانه نظام اقتصادی حاکم بر ایران به شدت کوته‌نظر و آینده‌ستیز است و هیچ ارزشی برای پایداری در تاب‌آوری قایل نیست. بنابراین، همانگونه که در سال آبی گذشته که حوضه آبخیز زاینده‌رود یک بارش رویایی را تجریه کرد، اما گاوخونی احیا نشد، امسال هم نمی‌توان امیدی به احیای اغلب تالاب‌ها و دریاچه‌های کشور داشت، چون این آب‌ها به بخش کشاورزی و صنعت پیش‌فروش شده و افتخار دولت‌ها این است که توانسته‌اند صادرات بخش کشاورری - یعنی صادرات آب - به خارج از کشور را ۱۲برابر افزایش دهند! چگونه ممکن است کشوری که مقام دوم فرونشست زمین در جهان را دارد، همچنان با افتخار اجازه دهد تا خون اندامش - منابع آب شیرین راهبردی‌اش - به خارج صادر شود به نام صادرات کشاورزی و لبنیات و ...؟ مگر نمی‌بیند که ۵۰ هزار کیلومتر مربع از خاک ایران، فرونشستی بیش از ۲ سانتی‌متر در سال را تجربه کرده و عملاً از حیز انتفاع تا هزاران سال آینده ساقط شده‌اند؟
4️⃣ راه نجات آن است که نظام تدبیر کشور به ناتدبیری‌ها پایان داده با انتخاب اقتصادی که آب‌محور نباشد، بکوشد تا در هر شرایطی پس از حق شرب و مصارف بهداشتی و پیش از کشاورزی و صنعت، حقابه محیط‌زیست به میزان دست‌کم ۴۰ میلیارد متر مکعب در سال پرداخت شود. تصویب و ابلاغ سند امنیت غذایی در اردیبهشت سال ۱۴۰۲ و قبول کاهش در مصرف آب در بخش کشاورزی به میزان ۳۰ میلیارد مترمکعب تا افق ۱۴۱۱، یگانه نشانه امیدبخشِ بازگشت تدبیر به نظام ناتدبیرِ کنونی است. مردم و رسانه‌ها باید با هشیاری، شجاعت و هوشمندی اجرای دقیق سند امنیت غذایی را که توسط رییس‌جمهور ابلاغ شده است، بخواهند.
5️⃣ یادمان باشد: تا زمانی که فکر کنیم در ترسالی‌ها می‌توان زندگی کرد، زندگی را باخته‌ایم. نگاه کنیم به امارات متحده عربی که ارزش تجارت غیرنفتی‌اش در سال ۲۰۲۳ به ۹۵۳ میلیارد دلار رسید.
#نه_به_اقتصادی_آب_محور
#سند_امنیت_غذایی
#محمد_درویش