Forwarded from امتداد
🗒کولبران و جامعه مدنی
✍🏻امتداد، مزدک دانشور
📌در این روزها و با داغ شدن هشتگ #کولبر_نکشید، توجه ها به سمت کولبران و پدیده کولبری بازگشته است. هر چند که این امواج فضای مجازی امروز هستند و فردا محو می شوند، اما اگر روشنفکران و جامعه شناسان و نویسندگان تلاش کنند به این رخدادها عمق بدهند و پرسشهای دقیق تری را مطرح کنند، فضای افکار عمومی در موج بعدی آماده تر ظاهر خواهد شد و سمت و سوی تغییرات از فضای مجازی به فضای حقیقی نیز منتقل خواهد شد.
📌نکته دیگری که در رابطه با این امواج باید گفت این است که جامعه مدنی ایران، در غیبت احزاب، جمعیت ها و گروههای حرفه ای به صورت جنبشی در فضای مجازی تلاش می کند مسائل را مطرح و یا برای آن راه حلی پیدا کند.
📌اینکه تلاش و تپیدن به فضای مجازی محدود شده، به این معنا نیست که افراد آمادگی حضور در فضای واقعی جنبش را ندارند، بلکه به این معناست که فضای سنگین امنیتی بر فعالیت های مدنی چنان سیطره دارد که حتی فعالان خیریه ای چون جمعیت امام علی(ع) هم باید بهای بسیار زیادی برای فعالیت های خوب خود در پهنه جامعه بپردازند.
📌بنابراین فعالیت در فضای مجازی در حقیقت بخشی از تلاش این فعالان برای بقا است.
نکته مهم دیگری که باید مطرح کرد، تمایل عمومی جامعه ایران (و یا حداقل بازنمایی آن در فضای مجازی) برای پرهیز از خشونت عامدانهintentional و از پیش برنامه ریزی شده (مثل اعدام) است. مردم ایران (یا حداقل بخش های زیادی از آنان) دریافته اند که خشونت دولتی و از پیش برنامه ریزی شده(مثل اعدام، شلاق، قطع عضو و..) چاره کار نیست و دولت ایران نیز باید چون دولتهای دیگر به این عقل سلیم و حس عمومی جهانی تسلیم شود و راه حل های مدنی و گفتگو را برای حل مشکلات برگزیند.
📌به عنوان مثال زیاد بودن اعدام قاچاقچیان مواد مخدر هیچ کمکی، تأکید می کنم هیچ کمکی، به کاهش مصرف و توزیع مواد مخدر در ایران نکرده است و ما در تمام این سال ها با افزایش سوءمصرف مواد روبه رو بوده ایم و در طی سال های اخیر با جرم زدایی از اعتیاد و اعدام زدایی از قاچاق خرد مواد مخدر به حل این مشکل کمک بیشتری کرده ایم.
📌بخش اعظم جامعه شناسان با اشاره به ساختار و عوامل پایه ای نشان داده اند که برای تغییرات اجتماعی باید از خود اجتماع و با یاری گروه ها، جمعیت ها و افراد تأثیرگذار شروع شود.
📌اما نکته ای که بسیاری از فعالان رسانه ای در شبکه های مجازی از آن غفلت می کنند و یا کمتر به آن می پردازند، پدیده خشونت ساختاری است. در خشونت ساختاری مقصر و قربانی به سختی قابل رویت هستند و عواملی که خشونت را اعمال می کنند چندان مطرح نیستند و نمی شود یا آنها عکس گرفت و در فضای مجازی همخوان نمود.
📌مهمترین عامل خشونت ساختاری (برخلاف باور بسیاری) فقر نیست بلکه نابرابری است. این نابرابری است که به افراد فرودست نشان می دهد که آنها تا چه حد فقیرند و یا تا چه میزان از آرزوهایی که امکان برآورده شدن آن هست، دورند.
📌این نابرابری فقط به معنای نابرابری اقتصادی نیست، بلکه عوامل اجتماعی و فرهنگی نیز می توانند موجد نابرابری باشند. خود را جای یک روستانشین کردتبار ایرانی بگذارید. تا هفت سالگی در همه فضاهای اجتماعی به زبان کردی صحبت می شود و سپس ناگهان در مدرسه شما باید به زبان فارسی بخوانید و بنویسید. حال آنکه یک کودک تهرانی در این زمینه بسیار جلوتر است.
📌روستا نشین بودن، عدم توسعه یافتگی صنعتی و حضور شیوه های تولید ماقبل سرمایه داری در مناطق دورافتاده نیز باعث می شود که افراد نتوانند استعدادهای خود را شکوفا کرده و یا رویاهای خود را دنبال کنند. در کنار نبود فرصت های شغلی مولد و حضور اقتصاد سیاه (قاچاق، دلالی، دزدی و ...) و ارزش های حاشیه ای آن (چون زندگی پر ریخت و پاش و عیاشی) باعث جذب جوانان به فعالیتهای غیرمولد می شود و آسیب هایی که از آن طریق به جامعه و سپس خود آن افراد وارد شده و یک دور باطل فقر، نابرابری و توسعه نیافتگی را می سازند.
📌پس اگر توجه افکار عمومی به مسأله کولبران جلب شده، فقط نباید شلیک به آنان و یا مرگ آنان در اثر ناامنی جاده های کوهستانی را برجسته کرد بلکه باید به خشونت ساختاری ای هم توجه کرد که زندگی روزمره آنها را چنان سخت و ناگوار کرده که حاضرند این خطرات را به جان بخرند و با کوله بارهایی کلان جاده های صعب را پیش بگیرند.
📌به راستی ما با حاشیه های این سرزمین چه کرده ایم که بخشی مرزنشینان ما کمترین تعلق خاطر را به مرکز دارند و زندگی خانواده های خود را با خیساندن نان در خون خودشان تأمین می کنند.
#امتداد
@emtedadnet
✍🏻امتداد، مزدک دانشور
📌در این روزها و با داغ شدن هشتگ #کولبر_نکشید، توجه ها به سمت کولبران و پدیده کولبری بازگشته است. هر چند که این امواج فضای مجازی امروز هستند و فردا محو می شوند، اما اگر روشنفکران و جامعه شناسان و نویسندگان تلاش کنند به این رخدادها عمق بدهند و پرسشهای دقیق تری را مطرح کنند، فضای افکار عمومی در موج بعدی آماده تر ظاهر خواهد شد و سمت و سوی تغییرات از فضای مجازی به فضای حقیقی نیز منتقل خواهد شد.
📌نکته دیگری که در رابطه با این امواج باید گفت این است که جامعه مدنی ایران، در غیبت احزاب، جمعیت ها و گروههای حرفه ای به صورت جنبشی در فضای مجازی تلاش می کند مسائل را مطرح و یا برای آن راه حلی پیدا کند.
📌اینکه تلاش و تپیدن به فضای مجازی محدود شده، به این معنا نیست که افراد آمادگی حضور در فضای واقعی جنبش را ندارند، بلکه به این معناست که فضای سنگین امنیتی بر فعالیت های مدنی چنان سیطره دارد که حتی فعالان خیریه ای چون جمعیت امام علی(ع) هم باید بهای بسیار زیادی برای فعالیت های خوب خود در پهنه جامعه بپردازند.
📌بنابراین فعالیت در فضای مجازی در حقیقت بخشی از تلاش این فعالان برای بقا است.
نکته مهم دیگری که باید مطرح کرد، تمایل عمومی جامعه ایران (و یا حداقل بازنمایی آن در فضای مجازی) برای پرهیز از خشونت عامدانهintentional و از پیش برنامه ریزی شده (مثل اعدام) است. مردم ایران (یا حداقل بخش های زیادی از آنان) دریافته اند که خشونت دولتی و از پیش برنامه ریزی شده(مثل اعدام، شلاق، قطع عضو و..) چاره کار نیست و دولت ایران نیز باید چون دولتهای دیگر به این عقل سلیم و حس عمومی جهانی تسلیم شود و راه حل های مدنی و گفتگو را برای حل مشکلات برگزیند.
📌به عنوان مثال زیاد بودن اعدام قاچاقچیان مواد مخدر هیچ کمکی، تأکید می کنم هیچ کمکی، به کاهش مصرف و توزیع مواد مخدر در ایران نکرده است و ما در تمام این سال ها با افزایش سوءمصرف مواد روبه رو بوده ایم و در طی سال های اخیر با جرم زدایی از اعتیاد و اعدام زدایی از قاچاق خرد مواد مخدر به حل این مشکل کمک بیشتری کرده ایم.
📌بخش اعظم جامعه شناسان با اشاره به ساختار و عوامل پایه ای نشان داده اند که برای تغییرات اجتماعی باید از خود اجتماع و با یاری گروه ها، جمعیت ها و افراد تأثیرگذار شروع شود.
📌اما نکته ای که بسیاری از فعالان رسانه ای در شبکه های مجازی از آن غفلت می کنند و یا کمتر به آن می پردازند، پدیده خشونت ساختاری است. در خشونت ساختاری مقصر و قربانی به سختی قابل رویت هستند و عواملی که خشونت را اعمال می کنند چندان مطرح نیستند و نمی شود یا آنها عکس گرفت و در فضای مجازی همخوان نمود.
📌مهمترین عامل خشونت ساختاری (برخلاف باور بسیاری) فقر نیست بلکه نابرابری است. این نابرابری است که به افراد فرودست نشان می دهد که آنها تا چه حد فقیرند و یا تا چه میزان از آرزوهایی که امکان برآورده شدن آن هست، دورند.
📌این نابرابری فقط به معنای نابرابری اقتصادی نیست، بلکه عوامل اجتماعی و فرهنگی نیز می توانند موجد نابرابری باشند. خود را جای یک روستانشین کردتبار ایرانی بگذارید. تا هفت سالگی در همه فضاهای اجتماعی به زبان کردی صحبت می شود و سپس ناگهان در مدرسه شما باید به زبان فارسی بخوانید و بنویسید. حال آنکه یک کودک تهرانی در این زمینه بسیار جلوتر است.
📌روستا نشین بودن، عدم توسعه یافتگی صنعتی و حضور شیوه های تولید ماقبل سرمایه داری در مناطق دورافتاده نیز باعث می شود که افراد نتوانند استعدادهای خود را شکوفا کرده و یا رویاهای خود را دنبال کنند. در کنار نبود فرصت های شغلی مولد و حضور اقتصاد سیاه (قاچاق، دلالی، دزدی و ...) و ارزش های حاشیه ای آن (چون زندگی پر ریخت و پاش و عیاشی) باعث جذب جوانان به فعالیتهای غیرمولد می شود و آسیب هایی که از آن طریق به جامعه و سپس خود آن افراد وارد شده و یک دور باطل فقر، نابرابری و توسعه نیافتگی را می سازند.
📌پس اگر توجه افکار عمومی به مسأله کولبران جلب شده، فقط نباید شلیک به آنان و یا مرگ آنان در اثر ناامنی جاده های کوهستانی را برجسته کرد بلکه باید به خشونت ساختاری ای هم توجه کرد که زندگی روزمره آنها را چنان سخت و ناگوار کرده که حاضرند این خطرات را به جان بخرند و با کوله بارهایی کلان جاده های صعب را پیش بگیرند.
📌به راستی ما با حاشیه های این سرزمین چه کرده ایم که بخشی مرزنشینان ما کمترین تعلق خاطر را به مرکز دارند و زندگی خانواده های خود را با خیساندن نان در خون خودشان تأمین می کنند.
#امتداد
@emtedadnet