مصـــاف‌اقتصادی
9.04K subscribers
3.21K photos
1.26K videos
4 files
840 links
کارگروه اقتصاد و کسب و کار مؤسسه مصاف

✔️ایتا، توییتر و اینستاگرام
@Masaf_Eco

گروه واحد برای بحث و تبادل نظر پیرامون مسائل اقتصادی:
https://t.iss.one/group_masaf_eco

ارتباط با ما👇
🗣my.masaf.ir/r/Telegram



☎️ 02175098000
Download Telegram
#یاداشت_کوتاه

💢 ۴۷/۵ میلیون دلار صادرات کالای ایرانی به ۴ کشور اروپایی در بهار ۱۴۰۲

🔶مدیرکل دفتر همکاری بین‌المللی گمرک از صادرات ۴۷/۵ میلیون دلاری کالاهای ایران به چهار کشور اروپایی اسپانیا، ایتالیا، فرانسه و هلند در بهار امسال خبر داد.

🔷عمده کالاهای صادراتی ایران در ۳ ماه اول به ایتالیا شامل مصنوعات ریخته‌گری، چرم و پوست موکنده، زعفران و مغز پسته به ارزش ۱۸/۵ میلیون بوده است.

🔶صادرات به اسپانیا زعفران، پسته، مغز پسته، پلی‌اتیلن، دیگ‌های صنعتی آب‌گرم، مصنوعات ریخته‌گری و رادیاتور به ارزش ۱۶میلیون دلار است.

🔷صادرات به هلند فرومولیبدن، فروسیلیس، چربی‌ها، روغن‌های حیوانی و خرمای مضافتی، کشمش، زعفران، چای سیاه (تخمیرشده)، هندوانه، شیره و عصارهٔ شیرین‌بیان به ارزش ۱۱ میلیون بوده است. صادرات به فرانسه هم زعفران، کشمش، مغز پسته و سنگ مرمر به ارزش ۲ میلیون بوده است.

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco
#یاداشت

نقش عوامل قومی-مذهبی در توسعه مکران

🔷یکی از الزامات اساسی در توسعه بندر چابهار و سواحل مکران توجه به نقش عوامل قومی- مذهبی و رویکردهای درون‌زا در میان نخبگان بلوچ است. در واقع بدون مشارکت اهالی بومی قوم بلوچ در فرآیند توسعه و برنامه‌ریزی بندر چابهار توسعه سواحل مکران می‌تواند با چالش‌های اساسی مواجه گردد.

🔶از طرفی توجه به نقش نخبگان و ریش‌سفیدان در فرآیند توسعه چابهار و همچنین مشارکت دادن واقعی قوم بلوچ در مشاغل سطوح بالا و هم چنین کسب‌وکار در برنامه‌های توسعه چابهار می‌تواند منجر به رضایت‌مندی اجتماعی، انسجام قومی و تقویت همگرایی ملی گردد.

🔷بر این اساس، عدم تحقق بهینه اصل ۴۸ قانون اساسی و عدم مشارکت سیاسی قوم بلوچ، در توسعه چابهار و سواحل مکران، موجب به مخاطره افتادن وحدت و انسجام ملی و عدم نیل به منافع ملی گردیده است. مشارکت سیاسی و یا عدم وجود آن می‌تواند نقش اساسی در تخفیف و تشدید قوم‌گرایی در استان سیستان و بلوچستان و سیاسی شدن اختلافات زبانی و مذهبی ایفا نماید.

🔶یکی از راهکارهای بنیادی در راستای ایجاد امنیت وکاستن از دشواری‌های برخاسته از قومیت وحساسیت‌های مذهبی در ایران به ویژه در سیستان و بلوچستان، رفع نابرابری‌های اقتصادی و پرداختن به توسعه در این گونه استان‌های مرزی و همچنین از میان بردن نابرابری‌های مذهبی و فرقه‌ای با فراهم آوردن امکانات و فرصت‌های یکسان برای مشارکت اداری و سیاسی همه شهروندان است.

🔷اگر چه در دو دهه اخیر گام‌هایی در این زمینه برداشته شده است، ولی تاکید بیشتر بر این راهکار، نقشی کارساز در کمرنگ کردن تبلیغات و توطئه دشمنان بازی خواهد کرد و زمینه‌ساز امنیت پایدار منطقه‌ای خواهد شد.

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco
#یاداشت

🔰 فرصت‌های پیش روی ایران و سوریه برای گسترش روابط تجاری

🔶 سوریه دروازه ورود به بازار ۳۵۰ میلیون نفری کشورهای عربی به شمار می‌رود. سوریه دو بخش کلی دارد؛ بخشی با اقلیم بیابانی اما غنی از منابع نفت و گاز و بخشی اقلیم سرسبز و مناسب برای کشاورزی است.

🔶سوریه در مجاورت با دریای مدیترانه قرار دارد. این کشور نه منطقه آزاد دارد که از اهمیت بالایی در تجارت برخوردارند. از سوی دیگر سوریه در دوران پسا بحران قرار دارد و تلاش می‌کند بخش‌های اقتصادی خود را احیا کند.

🔶بزرگ‌ترین شهرک صنعتی غرب آسیا با نام شیخ نجار در حلب سوریه قرار دارد. جنگ بیش از ۶۰ درصد این شهرک را تخریب کرده است. از سوی دیگر یک بندر خشک در قلب سوریه در نظر گرفته شده است. هدف از احداث این بندر برقراری اتصال ریلی تهران-بغداد-التنف است.

🔶این موضوع فرصت مهمی را برای ورود ایران برای بازسازی بخش‌های صنعتی و ایجاد رونق در کشاورزی سوریه فراهم کرده است. ایران با صدور خدمات فنی و مهندسی و سرمایه‌گذاری در بخش‌های اقتصادی این کشور می‌تواند زمینه را برای ورود به بازار کشورهای عربی و صادرات مجدد از آن کشورها فراهم کند.

🔶در تازه‌ترین اخبار رئیس بانک مرکزی در دیدار با وزیر اقتصاد سوریه اظهار کرد؛ یکی از راهبردهای مهم ایران در توسعه همکاری‌های k تجاری با کشورهای همسایه، جایگزینی ارزهای ملی در مناسبات پولی بانکی و افزایش حجم مبادلات تجاری و اقتصادی است.

🔶کشور در گسترش تعاملات تجاری خود با سوریه فرصت‌های زیادی دارد. باید دید چه زمان این ظرفیت بالقوه در عمل مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت.

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
مصـــاف‌اقتصادی
#یادداشت 🔰 پهلوگیری کشتی‌ها و انتقال ترانزیت کالا از بحر به بر/ ضرورت پررنگ‌سازی نقش کریدور شمال-جنوب قسمت اول 🔶 کریدور شمال-جنوب در سال ۲۰۰۰ میلادی با امضای توافق‌نامه‌ای میان ایران، هند و روسیه ایجاد شد. این کریدور اقیانوس هند و خلیج‌فارس را از طریق ایران…
#یاداشت

🔰 عدم تسهیل‌گری نرم‌افزاری ترمز بهره‌برداری از ظرفیت ترانزیتی کشور

قسمت دوم

🔶 آغاز جنگ اوکراین و در پی آن تحریم کریدورهای روسیه توجه‌ها را به کریدور شمال-جنوب معطوف کرد. اخیرا نیز زمزمه‌هایی از پایان دادن به توافق غلات توسط روسیه به گوش می‌رسد، این مسئله ضرورت استفاده از فرصت‌ها را برای به کارگیری ظرفیت ترانزیتی کشور بیش از پیش پررنگ کرده است.

🔶 کمی پیش مدیرعامل شرکت راه‌آهن اظهار کرد؛ سطح ترانزیت بار ایران از روسیه نسبت به گذشته ۷۰ درصد افزایش یافته است و آمادگی داریم این افزایش را به ۷۰۰ درصد برسانیم.

🔶 معاون اول راه‌آهن روسیه در ادامه گفت: رقم ۷۰ درصدی ترانزیت برای تعامل ما کوچک است و طبق گفت‌وگویی که قبل از این سفر با وزیر اقتصاد روسیه داشتم، افزایش ۷۰۰ درصدی ترانزیت یعنی همان رقمی که شما در نظر دارید، انتظار می‌رود.

🔶 اما باید در نظر داشت، تحقق این اهداف بدون رفع مشکلات و تسهیل روند ترانزیت امکان‌پذیر نیست. سید‌مرتضی ناصریان کارشناس ارشد شرکت ساخت و توسعه در مصاحبه با واحد اقتصاد مصاف ضمن اشاره به اهمیت پارامتر اطمینان از موعد تحویل برای تجار اظهار کرد؛ شركت راه‌آهن موعد تحویل محموله را به طور دقیق نمی‌تواند مشخص کند.

🔶 پارامتر اطمینان به موعد تحویل تاثیرش از هزینه و زمان سیر بیش‌تر است. طبق گزارشی که اسکاپ در مورد کریدور شمال-جنوب تهیه کرده بود؛ از مجموعه معیارهایی که در جلب اعتماد تجار به یک مسیر ترابري بين‌المللي اثرگذار است، برای معيار اعتماد به موعد تحويل كالا وزن ۴۷ درصدی در نظر گرفته بود.

🔶 البته شرکت راه‌آهن در سال‌های اخیر تلاش کرد زمان عبور بار از کشور را کاهش دهد، ولی در پایانه‌ها به دلیل بروز ناهماهنگی ‌بين نهادهای مختلفی که در مرز مستقر هستند، بار متوقف می‌‌شود. حدود ۱۸ تا ۲۰ نهاد مختلف در مرز مستقراند. هماهنگی مناسبی میان این نهادها وجود ندارد و گاهی اصلاح مقررات برای روان سازی ترانزيت لازم است.

🔶جذب بار برای کریدور شمال-جنوب بدون تسهیل‌سازی نرم‌افزاری در کنار توسعه سخت‌افزاری بسیار دشوار خواهد بود.


کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco
#یاداشت

🔰چالشی به نام فرار مالیاتی

🔶 اقتصاد غیررسمی یا اقتصاد پنهان به آن دسته از فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که خارج از چارچوب بخش دولتی و خصوصی قرار گرفته است. شناخت فضای اقتصاد غیررسمی به دلیل ماهیت غیرشفاف کار پیچیده‌ای است. اما نمی‌توان از اثرگذاری این بخش در نتیجه سیاست‌گذاری‌های اقتصادی غافل شد.

🔶برخی افراد با انگیزه فرار از پرداخت مالیات، پا به بخش اقتصاد غیررسمی می‌گذارند. اما فرار مالیاتی چیست؟

🔶باید گفت اجتناب و فرار مالیاتی هر دو کاهش درآمد مالیاتی کشور را در پی دارند. اما هر دو به یک معنا نیستند. اجتناب مالیاتی به معانی استفاده از نقاط ضعف قانونی به منظور پرداخت کمتر مالیات است. اما در فرار مالیاتی قوانین نقض می‌شوند و هدف کاهش درآمد مشمول مالیات است.

🔶در ایران فرار مالیاتی با روش‌هایی مانند صدور فاکتورهای سوری، سو استفاده از کارت‌های بازرگانی و حساب‌های اجاره‌ای انجام می‌شود. در سال ۲۰۱۷ (۹۶) نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی ایران ۷.۸۲ درصد بود. رئیس سازمان امور مالیاتی، حجم فرار مالیاتی در ایران را ۴۰ همت (هزار میلیارد تومان) برآورد کرد. اما اظهار نظرهای مختلفی از ۵۰ تا ۷۰ همت فرار مالیاتی در ایران وجود دارد.

🔶از مهم‌ترین دلایل بروز پدیده فرار مالیاتی در ایران نبود سیستم اطلاعاتی کارآمد است. گفتنی است در کشورهایی مانند بریتانیا برای مقابله با فرار مالیاتی جریمه‌هایی تا سقف ۲۰۰ درصد مالیات متعلق در نظر گرفته شده است.

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت

🔰ضرورت توجه به افزایش فعالیت‌های تولیدی آفریقا

🔶میانگین رشد اقتصادی کشورهای آفریقایی در چند سال متوالی نرخ ثابتی در حدود سه درصد را تجربه کرد. رشد اقتصادی در قاره آفریقا یکپارچه نیست. شرق آفریقا سریع‌ترین نرخ رشد و شمال آفریقا بیش‌ترین رشد تولید ناخالص داخلی را از آن خود کرده است.

🔶افزایش اشتغالزایی و فعالیت‌های تولیدی در قاره آفریقا یکی از مهم‌ترین دغدغه کشورهای این قاره است. این موضوع توجه قدرت‌های خارجی را نیز جلب کرده است. به طوری که چین با سرمایه‌گذاری بیش از ۷۲ میلیارد دلار، فرانسه با سرمایه‌گذاری ۳۴ میلیارد دلار و امارات با سرمایه‌گذاری بیش از ۲۵ میلیارد دلار سعی در افزایش رشد اقتصادی این کشورها دارند.

🔶ایران در چهار ماه نخست سال ۱۴۰۳ صادرات به ارزش ۱۵۲.۴ میلیون دلار به ۳۸ کشور آفریقایی داشته است. در عوض از این کشورها ۲۳.۵ میلیون دلار واردات انجام داده است. کشور برای استفاده از بازار یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفری کشورهای آفریقایی باید در تقویت اقتصاد این کشورها مشارکت نماید.

🔶طبق اظهارات سرپرست دفتر آفریقای سازمان توسعه تجارت؛ خدمات فنی و مهندسی یکی از شاخه‌های تجاری است که ایران می‌تواند با صدور آن به تقویت بخش‌های تولیدی قاره آفریقا بپردازد. استخراج منابع نفت و گاز تازه کشف شده در قاره آفریقا و استفاده از ظرفیت این قاره در کشاورزی از دیگر فرصت‌های اقتصادی قاره آفریقا برای سرمایه‌گذاری و یا صدور خدمات فنی و مهندسی است.


کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت_کوتاه

💥بندر جبل علی امارات، الگویی برای توسعه مکران

🔷بندر جبل علی امارات به عنوان برترین بندر خاورمیانه و یازدهمین بندر موفق جهان، الگوی توسعه موفقی برای توسعه بنادر مکران می‌باشد. بنادر سواحل مکران با توجه به دسترسی‌هایی که به کشورهای آسیای میانه، آسیای صغیر قفقاز و اروپای شرقی دارند می‌توانند به صورت بالقوه چندین برابر بندر جبل علی در جابجایی کالا و تجارت بین‌الملل نقش داشته باشند.

🔶همچنین توسعه بنادر ایرانی با کمک و سرمایه‌های خارجی نه تنها خطری به حاکمیت ملی کشور وارد نخواهد کرد بلکه با رونق اقتصادی که ایجاد خواهد شد باعث توسعه مناطق جنوبی کشور و بهبود اقتصاد ملی خواهد شد. با سرمایه‌گذاری در بنادر منطقه مکران و توجه به اقتصاد دریامحور، می‌توان به رفع محرومیت از مناطق ساحلی، افزایش تولید ناخالص ملی، بی‌اثر نمودن تحریم‌ها و تنوع اقتصاد در کشور کمک کرد.

🔷 از جمله مواردی که بندر جبل علی را در خاور میانه متمایز کرده است عواملی چون کارآمدی مدیران، اعطای تسهیلات به سرمایه‌گذاران، تنظیم سیاست‌های ترجیحی آزاد، مشارکت بخش خصوصی و استفاده بهینه از موقعیت جغرافیایی این منطقه می‌باشند.
با بررسی دقیق عملکرد موفق بندر جبل علی و بومی‌سازی با قوانین و ملاحظات اسلامی-ایرانی و ویژگی‌های منطقه‌ای سواحل مکران، می‌توان این منطقه را در آینده‌ای نزدیک به یکی از برترین بنادر خاورمیانه تبدیل کرد.

#مکران

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت

🔰بد عهدی پاکستان در احداث خط لوله صلح

🔶 ترکمنستان و روسیه دارای ذخایر مازاد گاز طبیعی هستند. از این رو همکاری با این دو کشور برای سوآپ و صادرات گاز اهمیت دارد. در راستای همکاری گازی کشورهای ایران، روسیه، هند، افغانستان، پاکستان و ترکمنستان دو طرح برای احداث خط لوله ارائه شد.

🔶خط لوله ایران-پاکستان-هند معروف به خط لوله صلح و خط لوله ترکمنستان-افغانستان-پاکستان-هند معروف به خط لوله تاپی این دو طرح هستند. تکمیل و بهره‌برداری از خط لوله تاپی به دلیل ناآرامی‌های افغانستان با مشکل مواجه شد. احداث خط لوله صلح نیز با ایران و پاکستان پیگیری شد.

🔶ساخت این خط لوله از سال ۲۰۰۲ آغاز شد و قرار بود تا سال ۲۰۱۴ به بهره‌برداری برسد. اما به دلیل گرایش پاکستان به غرب، تشدید تحریم‌ها علیه ایران به معنای تضعیف اراده پاکستان برای انجام تعهداتش بود. علاوه بر این اقتصاد این کشور با چالش‌هایی مواجه است که تامین مالی این پروژه را با مشکل همراه کرد.

🔶 ایران پیشنهاد وام ۵۰۰ میلیون دلاری برای احداث خط لوله مذکور را به طرف پاکستانی ارائه کرد، اما مورد استقبال قرار نگرفت. در تازه‌ترین اخبار اسلام‌آباد با اشاره به تحریم‌های ضدایرانی آمریکا، از ایران خواسته مادامی که تحریم‌ها ادامه دارد از اقدام حقوقی درخصوص قرارداد خط لوله گاز خودداری کند.

🔶برخی کارشناسان این ادعا را به معنای توقف پروژه خط لوله صلح می‌دانند. اما سرگی تیخونوف تحلیلگر روس در گزارشی ادعا کرد اعلام پایان احداث این خط لوله دشوار است. در این گزارش با اشاره به تحریم روسیه و درگیر بودن منافع چند کشور در منافع سوآپ و صادرات گاز از طریق خط لوله صلح، اظهار شد هنوز فرصت همکاری میان کشورها وجود دارد.

🔶در هر صورت به نظر می‌رسد کشور نیاز دارد در مورد کاهش ریسک توافق‌ها دوجانبه برنامه‌ریزی کند.

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت

🔰زنگ خطر وابستگی به جمهوری آذربایجان در ترانزیت کالا!/ضرورت توجه به شاخه شرقی و میانی کریدور شمال-جنوب

🔶 به دلیل اهمیت موضوع تکمیل قطعه ریلی رشت-آستارا به سرمایه‌گذاری روسیه؛ واحد اقتصاد مصاف مصاحبه‌ای را با دکتر سبحان نظری ترتیب دید.

🔶 دکتر سبحان نظری دانش‌آموخته دکتری مهندسی عمران گرایش برنامه‌ریزی حمل‌ونقل از دانشگاه علم و صنعت تهران هستند. همچنین ایشان مسئولیت دبیری انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی و خدمات وابسته را نیز بر عهده دارند.

🔶 وی در مورد خط ریلی رشت-آستارا اظهار کرد؛ در حال حاضر جریان جابجایی کالا از طریق شاخه غربی کریدور شمال-جنوب به‌صورت حمل‌ونقل ترکیبی برقرار است. با راه‌اندازی این خط هزینه ترانزیت کالا کاهش و سرعت حمل‌ونقل کالا در آن افزایش پیدا می‌کند. در حال حاضر برای جابجایی کالا در مسیر بندرعباس-آستارا لازم است تخلیه کالا از ناوگان ریلی و بارگیری به ناوگان جاده‌ای و بالعکس در رشت و آستارا صورت پذیرد. این یعنی باید دو بار تخلیه و بارگیری در این مسیر انجام شود، اما اگر قطعه ریلی رشت-آستارا تکمیل شود دیگر نیازی به تخلیه و بارگیری کالا وجود ندارد. (کالا به وسیله ناوگان ریلی به آستارا می‌رسد.)

🔶نظری ادامه داد؛ باید توجه داشت، کشور در کنار فراهم آوردن زیرساخت‌ها و بستر سخت‌افزاری باید تسهیل‌گری‌های فرآیندی و نرم‌افزاری لازم را نیز تدارک ببیند، تا بتواند بهره‌برداری مناسبی از زیرساخت‌ها و سخت‌افزارها به عمل آورد.

🔶 وی افزود؛ به عنوان کارشناس حمل‌ونقل ضروری می‌دانم که به نکته مهمی در خصوص این خط ریلی اشاره کنم، به فرضِ تکمیلِ این پروژه ریلی و آغاز بهره‌برداری از آن، این مسیر برای موفقیتش نیازمند عبور از کشور جمهوری آذربایجان است. بنابراین باید مراقب متغیرهای ژئوپلیتیک مرتبط با این کشور بود. البته فرض من این است که مقامات مرتبط با این موضوع، راهکاری جدی برای مدیریت این ریسک سیاسی در زمان بهره‌برداری پروژه اندیشیده‌اند و این مشکل را حل شده می‌دانند.

🔶 در واقع باید مراقب بود که این گونه نشود که خط ریلی رشت-آستارا با صرف سرمایه هنگفت تکمیل شود اما هنگام بهره‌برداری از آن با گروکشی از سمت جمهوری آذربایجان مواجه شویم. به‌عنوان مثال؛ جمهوری آذربایجان می‌تواند کریدور زنگزور را بهانه قرار دهد و فقط در صورت موافقت ایران با ایجاد این کریدور، اجازه اتصال ریلی ایران به روسیه از طریق خاک جمهوری آذربایجان را صادر کند.

🔶همچنین تاکید کرد؛ کشور نباید به‌شکل افراطی و بیش از اندازه روی بهره‌برداری از خط ریلی رشت-آستارا تمرکز و تاکید داشته باشد. باید از شاخه‌های میانی و شرقی کریدور شمال-جنوب نیز به خوبی استفاده کنیم تا به جمهوری آذربایجان در حوزه حمل‌ونقل وابسته نشویم چرا که در این صورت جمهوری آذربایجان نمی‌تواند از حمل‌ونقل به‌عنوان اهرم فشار علیه ایران استفاده کند.

#ترانزیت

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت

💢حکمرانی ناصحیح، یکی از اصلی‌ترین دلایل عقب‌ماندگی مکران

🔷نیل به توسعه سواحل مکران نمی‌تواند بدون در نظر گرفتن سطح و کیفیت توسعه ملی و غفلت از ملاحظات نهادی کشور به دست آید. حال با توجه به وضعیت منطقه، ظرفیت‌های توسعه‌ای، مزیت‌های منطقه و آسیب‌ها و چالش‌های توسعه سواحل مکران، نیاز است توسعه سواحل این سواحل به مثابه یک هدف نظام حکمرانی کشور در نظر گرفته شود و محورهای مهم تصمیم‌گیری برای تحقق این هدف، متناسب و سازگار با توسعه ملی کشور، تبیین گردد.

🔶از این رو، به دلیل عدم دسترسی جامع به اطلاعات ارزیابی‎پذیر، مهم‎‌تر از ارائه راهکارهای کلی و بعضاً غیرقابل دفاع، اقدام به تبیین محور تصمیم‎گیری با رویکرد حل مسأله است.
پذیرش تعاریف امروزی از توسعه ایجاب میکند که توسعه به معنای دقیق و جامع آن پیگیری شود؛ لذا توسعه سواحل مکران را باید در طول توسعه ملی و توسعه منطقه‎ای دنبال نمود.

🔷بنابراین لازم است نظام حکمرانی کشور در آستانه برنامه هفتم توسعه، تصمیم بگیرد که دقیقاً چه برنامه‎ای برای توسعه ملی دارد و توسعه مکران در پازل سیاست‌گذاری برنامه توسعه کشور چه جایگاه و نقشی دارد؟ اغلب شنیده می‌شود که بالغ بر ۲۰ دستگاه اجرایی در قبال مکران وظیفه مشخص دارند. اولاً نیاز است که مشخص شود استراتژی توسعه‌ای کشور و مناطق و مکران چیست؟ سپس برای آن استراتژی چه برنامه عملیاتی مشخص و زمان‌بندی شده است.

🔶در آخر لازم به ذکر موردی دیگر نیز هست، آن هم اینکه تجربه توسعه جوامع، مؤید این مطلب است که نمی‎توان اهداف متعدد را به طور موازی جلو برد. نظام حکمرانی کشور باید تصمیم بگیرد که در مکران دقیقا روی چه موضوع کلانی می‌خواهد سرمایه‌گذاری کند. یعنی اگرچه می‌پذیریم که توسعه یک مفهوم جامع است، اما اولویت‌بندی لازم و حیاتی است.

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco
#یاداشت

🔰ماجرای پول‌های آزاد شده ایران توسط کره جنوبی

🔶 چندی پیش، رئیس بانک مرکزی با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود، از آزاد شدن بخشی از پول‌های بلوکه شده ایران خبر داد. سرمایه‌ای که در ازای فروش نفت و کالاهای دیگر باید در اختیار ایران‌ قرار می‌گرفت، حالا به دلیل تحریم‌های بانکی، در کشورهای مختلف بلوکه شده‌اند و با زور و گروکشی پس گرفته می‌شوند.

در اواخر دهه ۹۰، ایران با فروش مواد پتروشیمی، ۷ میلیارد دلار در بانک‌های کره جنوبی ذخیره بدست آورد که این پول به دلیل تحریم‌های بانکی آمریکا، در اختیار ایران قرار نگرفت. اما در طی اتفاقات اخیر و در ازای مبادله زندانیان آمریکایی، کره جنوبی موظف است که بخشی از طلب ایران را به کشور بازگرداند.

🔶 به طور کلی پول‌های بلوکه شده ایران در کشورهای مختلف حدود ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار است که از این مقدار ۷ میلیارد دلار آن توسط کره جنوبی پس از سال‌ها آزاد خواهد شد. لازم به ذکر است که در طی این سال‌ها، نه تنها به منابع ارزی بلوکه شده ایران در کره جنوبی، هیچ سودی تعلق نگرفته است، بلکه حتی به دلیل کاهش ارزش وون نسبت به دلار، نزدیک به یک میلیارد دلار از آن منابع با کاهش ارزش برابری مواجه شده است.

🔶 به گفته رئییس لانک مرکزی، این منابع بصورت پرداخت بانکی جهت خرید کالاهای غیرتحریمی (نهاده دامی و دارو) استفاده می‌شود. طبق نظر کارشناسان بازگشت این حجم از پول به کشور، بخشی از فشار ارزی را کاهش خواهد داد و از این طریق قدرت بانک مرکزی برای ثبات بازار ارز بیشتر خواهد شد.

🔶 لازم به تنها آزاد کردک این سرمایه‌ها کافی نیست و باید برای بازپس گرفتن بازار کشورهایی مانند کره جنوبی، اصلاحات اساسی در نظام بانکی صورت گیرد.

#بانک

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت

🔰چرا چین ارواق قرضه خزانه‌داری آمریکا می‌خرد؟

🔶بر اساس آخرین داده‌ها در ژوئن ۲۰۲۳، پکن سرمایه‌گذاری خود در اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا را با ۱۱.۳ میلیارد دلار کاهش به ۸۳۵.۴ میلیارد دلار رساند. این پایین‌ترین سطح از اواسط سال ۲۰۰۹ است. اما چرا چین خریدار اوراق قرضه آمریکا است؟

🔶اقتصاد چین در جهان یک قطب متکی بر تولید و صادرات محور شناخته می‌شود. استراتژی این کشور پرجمعیت، برای اشتغالزایی حفظ رشد صادارت است. چین با پایین نگهداشتن ارزش یوآن در برابر دلار تلاش می‌کند تا ایالات متحده واردات از این کشور را اقتصادی بداند.

🔶بانک خلق چین برای جلوگیری از افزایش ارزش یوآن در برابر دلار به طور پیوسته مداخلاتی را در بازارهای محلی انجام می‌دهد. بانک خلق چین دلارهای مازاد را از صادرکنندگان می‌خرد و به جای آن یوآن می‌دهد.

🔶افزایش ذخایر دلاری چین باعث می‌شود تا به دنبال سرمایه‌گذاری در دارایی‌های کم ریسک مانند خرید اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا باشد.

🔶صادرات گسترده چین به ایالات متحده سبب بروز کسری تجاری در تبادلات دو کشور شده است. چین با خرید اوراق قرضه خزانه‌داری ایالات متحده به نوعی در حال پرداخت وام به آمریکا است تا صادراتش به آمریکا ادامه‌دار باشد و روند رو به رشد خود را حفظ کند.

🔶بعضی کارشناسان معتقدند چین می‌تواند با به فروش گذاشتن اوراق قرضه خزانه‌داری آمریکا زمینه افول اقتصادی آمریکا را فراهم کند. اما این کار موجب افزایش ارزش یوآن در برابر دلار خواهد شد؛ در این صورت کالاهای چینی بازار صادراتی خود را از دست می‌دهند. با توجه به وابستگی اقتصاد دو کشور این اقدام دور از انتظار است.

🔶بعضی کارشناسان افزایش نرخ بهره را دلیل کاهش تمایل چین به خرید اوراق قرضه خزانه‌داری ایالات متحده می‌دانند. زیرا باعث کاهش قیمت اوراق مذکور شده است.

#اقتصاد_بین_الملل

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت

💢نگاهی به مسیر توسعه سواحل مکران

🔶منطقه مکران عموماً به جهت موقعیت ژئواستراتژیک و ژئوپلیتیک و از جهت نظامی و ظرفیت اقتصاد دریامحور، اهمیت بسیاری دارد و امروزه و شاید در آینده بیشتر محل رقابت قدرت‌های بزرگ دنیا یعنی آمریکا و چین باشد.

🔷طرح یک کمربند، یک جاده و ساخت بندرگاه‌هایی که چین در پاکستان آغاز کرده و جاده‌هایی که تا پاکستان رسیده است و نیز قرار گرفتن سواحل مکران در محور شمال-جنوب اهمیت منطقه را دو چندان کرده است، البته این منطقه از نظر اقلیم و پتانسیل‌های بالقوه نیز حائز اهمیت است.

🔷با وجود اینکه اهمیت مکران روز به روز بیشتر بر همگان مشخص می‌شود اما با این حال هم از جهت محور شمال-جنوب و هم از جهت محور شرق-غرب راه‌آهن و یا حتی راه و جاده مناسب ندارد. همچنین شاخص‌های توسعه انسانی از جمله سواد، سلامت یا به‌عبارتی شاخص امید به زندگی و رفاه یا درآمد سرانه در دو استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان مطلوب نیست.

🔶اینجا بحث توسعه و اهمیت آن بیش از پیش به چشم می‌خورد اما، در حالی که ما همچنان بر روی مفاهیم توسعه عمرانی و اقتصادی توقف کرده‌ایم دنیا دائماً تعاریف توسعه را اصلاح و تغییر داده است. توسعه به مثابه آزادی، برابری و توانمندسازی حکومت دیده شده است، اما در حقیقت توسعه به معنای یک تحول کیفی در همه ابعاد زندگی مردم اعم از اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به همراه توازن بین حکومت و جامعه است.

🔷اگرچه اکنون بحث تشکیل سازمان توسعه مکران مطرح شده است، اما خوب است پیش از تشکیل آن و یا در کنار آن ستادهایی در استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان تشکیل شود و هم به شناسایی دقیق کمبودها و نیازهای منطقه مکران بپردازند و هم از ظرفیت‌ها و امکانات در مسیر صحیح و هدفمند استفاده کنند.

#مکران

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت

🔰بررسی تفکیک وزارت راه و شهرسازی از دیدگاه کارشناسان

🔶 در سال ۱۳۹۰ با هدف کوچک‌سازی دولت و جامه عمل پوشاندن به برنامه پنجم توسعه، وزارت راه‌ و ترابری با وزارت مسکن ادغام شد. اکنون پس از ۱۲ سال پرونده تفکیک این وزارت‌خانه روی میز قرار گرفته است.

🔶 گروهی از کارشناسان اعتقاد دارند تفکیک وزارت راه و شهرسازی دولت را به اجرای وعده ساخت چهار میلیون مسکن نزدیک‌تر می‌کند. اظهار نظرهای گوناگونی در مورد بار مالی تحمیل شده به دولت با تفکیک وزارت راه و شهرسازی وجود دارد.

🔶 طبق گفته بعضی کارشناسان این اقدام بار مالی به دولت تحمیل نمی‌کند. اما برخی گمانه‌زنی‌ها خلاف این گزاره را می‌رساند. تفکیک وزارت راه و شهرسازی نظرات موافق و مخالف بسیاری دارد.

🔶 عضو کمیسیون عمران مجلس طی اظهاراتی در مصاحبه با تابناک گفته بود؛ «بحث تامین مسکن به عنوان یکی از اصلی‌ترین نیازهای کشور شناخته می‌شود؛ بنابراین، پرداختن به مشکلات این حوزه ضروری است. حال آنکه وزارت راه و شهرسازی با توجه به وسعت کار خود نمی‌تواند در راستای حل مشکلات این حوزه اقدام کند.»

🔶 این در حالی است که پروژه ساخت مسکن مهر در زمانی انجام شد که وزارت راه و شهر و سازی ادغام شده بودند. گروهی از کارشناسان معتقدند اقدامات اساسی برای بهبود شرایط در حوزه مسکن و حمل‌ونقل باید انجام شود. تفکیک وزارت‌خانه به تنهایی کافی نیست.

#کابوس_مسکن

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@masaf_eco
#یاداشت

🔰حادثه‌ای دیگر در کانال سوئز!/ضرورت توجه به کریدور جایگزین

🔶در روزهای اخیر کشتی متعلق به یک شرکت سنگاپوری در کانال سوئز به گل نشست. کمی بعد کشتی دیگری به آن برخورد کرد و باعث بسته شدن موقت کانال شد. یک شهریور ماه یکی از کشتی‌ها شناور و کانال بازگشایی شد.

🔶 در سال ۲۰۲۱ یک کشتی کانتینری در این کانال به گل نشست و عرض آن را بست. عبور و مرور کشتی‌ها در هر دو جهت به مدت شش روز متوقف شد. در نتیجه این اتفاق جریان تجارت جهانی با اختلال شدید مواجه شد.

🔶علاوه بر این کانال سوئز یکی از شلوغ‌ترین مسیرهای آبی جهان است. همچنین کوتاه‌ترین مسیر برای تجارت میان آسیا و اروپا به شمار می‌رود. ۱۲ درصد حمل‌ونقل تجاری جهان از طریق این کانال انجام می‌شود. با توجه به افزایش نرخ حمل‌ونقل دریایی پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین کشورها تمایل دارند از خشکی برای حمل‌ونقل و ترانزیت کالا استفاده کنند.

🔶 کریدور شمال-جنوب مسیر رقیب کانال سوئز است. این کریدور هزینه و زمان ترانزیت کالا را به ترتیب ۳۰ و ۴۰ درصد کاهش می‌دهد. این موضوع توجه کشورها را در استفاده از کریدور شمال-جنوب جلب کرد.

🔶 شورای هماهنگی کریدور شمال-جنوب در ایران قرار دارد. ایران باید با تشکیل جلسات این شورا، تسهیل رویه‌های گمرکی و استفاده از دیپلماسی فعال اقتصادی به دنبال استفاده از فرصت باشد.

#ترانزیت

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت

🔰 چالش قیمت‌گذاری کاذب برای مسکن/ضرورت نظارت بر پلتفرم‌هایی مانند "دیوار"

🔶 پلتفرم‌های مبادله کالا روز به روز در حال گسترش هستند. در کنار مزایای انکار ناپذیر آن‌ها، یک سری معایب مهم نیز وجود دارد که توجه و نظارت‌های مخصوص خود را می‌طلبد.

🔶 به عنوان مثال پلتقرم "دیوار" علاوه بر مزایا و خدمات منحصر به فردی که ارائه می‌کند، مشکلاتی چون جلوگیری از ریزش قیمت مسکن را نیز در دل خود دارد. به طوری که برخی از آگهی‌های منتشر شده در این پلتفرم حاوی قیمت‌های کاذب هستند که به بالا بردن انتظارات تورمی منجر می‌شود.

🔶به عنوان نمومه در برخی آگهی‌ها، قیمت‌ها تا بیش از صد در صد قیمت واقعی آن منطقه درج می‌شود و با پیگیری و تذکر کاربران نیز همچنان آگهی‌ها حذف نمی‌شوند. مسئله این است که پلتفرمی مانند "دیوار" که تجربه کنترل حداقلی قیمت در برخی دسته‌بندی‌ها مانند خودرو را دارد، چرا تا به حال نتوانسته است برای املاک و مسکن به چنین نظارتی دست پیدا کند؟

🔶 قطعا نمی‌توان فقط پلتفرم را مسئول این ناهماهنگی دانست و باید همه مسئولان ذیربط به موضوع ورود کنند و امکانات نظارت کارشناسی را فراهم کنند و آگهی‌دهندگان را در راستای کنترل بازار ملزم به رعایت قوانین کنند. در شرایطی که مسئله مسکن به یک چالش جدی برای کشور تبدیل شده است، نمی‌توان از هیچگونه کارشکنی چه عمدا و چه سهوا، به راحتی گذشت.

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت

🔰بازگشت آمریکا و اروپا به سیاست صنعتی

🔶 سیاست صنعتی به معنای به‌کارگیری رویه‌ها و سیاست‌هایی برای رشد و توسعه صنایع خاص است. در دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی، آمریکا با پیروی از اصول بازار آزاد، سیاست‌های توسعه صنعتی را کنار گذاشت و شروع به خصوصی‌سازی شرکت‌های دولتی و گسترش تجارت آزاد کرد؛ زیرا دخالت دولت در تجارت را غیرمولد می‌دانست.

🔶 تجربه شرکت‌های دولتی و سیاست توسعه صنعتی چین در پیشرفت و رشد سریع اقتصادی، باعث نگرانی آمریکا شده‌‌ است؛ زیرا چین در برخی صنایع مهم و پیشرفته در حال سبقت از آمریکا است.

🔶 کمیسیون اروپا در سال ۲۰۲۰، سیاست صنعتی جدیدی را به تصویب رساند که چشم‌اندازی برای صنعت اروپا در سال ۲۰۳۰ را ارائه می‌دهد و هدف این برنامه، تنوع بخشیدن به زنجیره تأمین و کاهش وابستگی‌های راهبردی، به خصوص به چین و افزایش تاب‌آوری اقتصاد در برابر چالش‌های پیش رو است.

🔶 همچنین آمریکا در سال ۲۰۲۲ قانون «تراشه و علم» را با بودجه ۲۸۰ میلیارد دلاری تصویب کرد. هدف از این قانون، تقویت و توسعه صنعت تراشه، انرژی‌های تجدید‌پذیر، حمل و نقل پاک و تامین بودجه تحقیقاتی است تا برتری آمریکا بر صنایع آینده جهان را تضمین کند.

#اقتصاد_بین_الملل

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت

🔰 عراق در جستجوی برق

🔶 عراق در تلاش برای تأمین کسری ۱۲ هزار مگاواتی برق در تابستان از طریق واردات است. هم اکنون ایران بزرگ‌ترین صادرکننده برق به عراق است و همچنین بخشی از ظرفیت تولید برق عراق به گاز ایران متکی است. 

🔶 شبکه برق عراق برای متنوع‌کردن و افزایش ظرفیت واردات، به کشورهای ایران، ترکیه و اردن متصل شده است و در حال تلاش برای اتصال شبکه برق به عربستان با ظرفیت هزار مگاوات و کویت با ظرفیت ۱۸۰۰ مگاوات است.

🔶 اتصال شبکه برق عراق به اردن با ظرفیت ۱۵۰ مگاوات به پایان رسیده است. همچنین اتصال شبکه برق عراق به ترکیه با ظرفیت ۵۰۰ مگاوات انجام شد؛ اما قیمت برق وارداتی از ترکیه برای عراق به‌صرفه نیست و تاکنون وارداتی صورت نگرفته است.

🔶 بخش زیادی از ظرفیت تولید برق عراق به گاز وابسته است و عراق به دنبال واردات گاز از قطر و ترکمنستان است؛ ولی تاکنون پیشرفتی نداشته است. زیرا واردات گاز از ترکمنستان، در صورتی صرفه اقتصادی دارد که از ایران عبور کند و واردات گاز از قطر به دلیل نبود خط لوله انتقال، فعلاً امکان‌پذیر نیست.

#اقتصاد_انرژی

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت_کوتاه

🔰 سیستم پرداخت بریکس، جایگزینی برای سوئیفت

🔶 اعتبار سوئیفت به دلیل تحریم‌های غرب و استفاده ابزاری از آن کاهش‌یافته و کشورهای زیادی به دنبال جایگزینی برای آن هستند. بریکس برای استقلال بیشتر از کشورهای غربی، به دنبال ایجاد نظام پرداخت چندجانبه و مستقل از سوئیفت است.

🔶 در سال‌های قبل، چین، هند و روسیه اقدام به توسعه نظام‌های پرداخت مستقل و تسویه با ارزهای ملی خودشان کرده بودند؛ اما ضرورت ایجاد یک «سیستم واحد پرداخت بین‌المللی» بین اعضای بریکس وجود دارد. در سیستم پرداخت جدید، از ارزهای محلی برای تراکنش‌های فرامرزی و تسویه‌حساب چندجانبه بین اعضای بریکس استفاده می‌شود تا اتکا به دلار و سوئیفت بین اعضا کاهش یابد.

🔶 همچنین اعضای بریکس، یک بانک توسعه‌ای با سرمایه اولیه ۱۰۰ میلیارد دلار برای استفاده از ابزارهای مالی بین اعضا ایجاد کرده‌اند و ایران به‌زودی یکی از سهامداران این بانک خواهد شد.

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco
#یاداشت

🔰 ایجاد دسترسی ایران به مدیترانه باز هم بر سر زبان‌ها افتاد!

🔶با توجه به قرارگیری ایران در شاهراه ترانزیتی منطقه، کشور به دنبال بهره‌برداری از این موقعیت ویژه جغرافیایی است. از سوی دیگر با فروکش کردن بحران داعش در سوریه و عراق، ایران توجه خود را به استفاده از ظرفیت ترانزیتی عراق و سوریه معطوف کرد. در این راستا احداث کریدور ایران-عراق-سوریه در دستور کار قرار گرفت.

🔶طرف سوری مشتاق ایجاد اتصال ریلی با ایران بود. حتی وزیر حمل‌ونقل سوریه پیشنهاد تاسیس شرکت حمل‌ونقل مشترک با ایران را روی میز گذاشت. اما مشکلی وجود داشت. عراق علی‌رغم تعهدش به ایران برای احداث خط ریلی شلمچه-بصره، حاضر به ساخت ریل در خاک خود نبود.

🔶ایجاد کریدور ایران-عراق-سوریه برای هر سه کشور منافع قابل توجهی داشت. با توجه به اینکه ایران و سوریه تحت تحریم غرب قرار دارند، ترانزیت می‌توانست به خنثی‌سازی اثر تحریم‌ها کمک کند.

🔶اکنون پس از 40 سال دولت عراق تصمیم گرفته احداث پروژه شلمچه-بصره را کلید بزند. طبق اظهارات وزیر راه و شهرسازی این خط 32 کیلومتری با سرمایه‌گذاری مشترک ایران و عراق طی دو سال ساخته خواهد شد. این مسیر با هدف جابجایی مسافر ایجاد می‌شود.

🔶ایجاد دسترسی برای ایران به دریای مدیترانه برای توسعه ترانزیت کالا و تجارت سه کشور با غرب هدف مهم این کریدور بود. طبق گفته کارشناسان با توجه به تحریم روسیه، مسیر ترانزیتی ایران تا دریای مدیترانه مسیر استراتژیکی است که به جز منافع اقتصادی گسترش نفوذ ایران در منطقه را در پی خواهد داشت.

🔶اما از لزوم رفع موانع داخلی برای تحقق این هدف نباید غافل شد. تسهیل رویه‌های گمرکی و روند اخذ مجوزهای مربوط از جمله اقداماتی است که باید در دستور کار قرار گیرد.

#ترانزیت

کانال واحد اقتصاد مؤسسه مصاف
@Masaf_Eco