✅چرا #رسانه_های_خارجی دروغ نمی گویند؟
✍️#محسن_ماندگاری

در همه سالهای فعالیت در حرفه روزنامه نگاری همیشه از طرف همکاران اصولگرایم با این انتقاد مواجه بوده ام که چرا به اخبار رسانه های خارجی بیش از رسانه های داخلی اعتماد دارم؟ چرا فکر می کنم #رویترز و #فرانس_پرس و #آسوشیتدپرس دروغ نمی گویند اما ممکن است #کیهان، #فارس، #ایسنا یا #صداوسیما اخبار نادرست به مردم بدهند؟

من آدم بدبینی نیستم اما واقعیت این است که بسیاری از اوقات ناچارم اخبار تلویزیون و یا برخی رسانه های داخلی را گوگل کنم تا بفهمم آنچه گفته اند درست است یا خیر. متاسفانه کم نبوده اخباری که با واقعیت فرسنگها فاصله داشته و بعضا اکنون این اطلاعات نادرست یا تحریف شده به یک باور عمومی در کشور هم تبدیل شده است.

برگردم به همان سوال؛ چرا رسانه های معتبر بین المللی دروغ نمی گویند؟ به چند دلیل ساده:

1. اغلب رسانه های بزرگ جهانی غیردولتی و درآمدزا هستند؛ یک بنگاه اقتصادی سودده. درآمد همه این رسانه ها از فروش محصول است. خبرگزاری آسوشیتدپرس نمی تواند دروغ بگوید چون درآمدش از فروش محصول به 1700 روزنامه و بیش از 5000 شبکه رادیویی و تلویزیونی در جهان از جمله ایران است و اگر قرار باشد اخبار نادرست به مخاطب بدهد، دیگر کسی برای حق اشتراک خروجی آن پول نمی دهد!

خبرگزاری رویترز نمی تواند در لابلای اخبارش به مخاطب دروغ تحویل دهد چون کمترین بی اعتمادی به رویترز، از درآمد سالانه 11 میلیارد دلاری هولدینگ تامسون رویترز می کاهد و چند خبر اشتباه می تواند یک بنگاه سودآور اقتصادی را به خاک سیاه بنشاند.

2. رسانه های معتبر جهانی در رقابتی فشرده به دنبال جذب مخاطبند و هر خبر اشتباه از اعتماد مخاطبان به آنها خواهد کاست و تیراژ و مخاطب آنها را کم خواهد کرد. کاهش مخاطب یعنی ورشکستی. آنجا عرصه رقابت است و قرار نیست به آنها یارانه دولتی بدهند تا فلان روزنامه هرچه خواست بگوید و تیراژش به یک دهم کاهش یابد اما همچنان با یارانه و دوپینگ دولتی به حیات خود ادامه دهد.

3. رسانه های معتبر خارجی نوک دماغشان را نمی بینند. سن هر کدام از آنها به اندازه تاریخ مطبوعات ماست؛ فرانس پرس 164 ساله است، رویترز 166، آسوشیتدپرس 171 سال. همین روزنامه اسرائیلی هاآرتص 99 سال قدمت دارد. آنها حتی اگر بخواهند دروغ هم بگویند دروغ هایی می گویند که دهها سال طول بکشد نادرستی آن آشکار شود، آن هم وقتی که دیگر کسی یادش نیست قضیه چه بوده!
بیست سال تجربه روزنامه نگاری به من آموخته تا رسانه های ما از بودجه دولتی استفاده می کنند و کاهش تیراژ و افت مخاطب و بیننده نقشی در بودن یا نبودن فلان مدیر رسانه ای ندارد، امکان انتشار آگاهانه خبرهای نادرست هم وجود دارد. ضربه به اعتماد مخاطب را مدیری می فهمد که رسانه اش را با هزینه خودش یا سهامدارانش که لحظه ای در برکناری اش درنگ نمی کنند اداره کند.

پی نوشت:
۱.همه‌ی آنچه نوشتم در زمینه‌ی خبر بود. ساحت خبر را از ساحت تحلیل در رسانه‌ها باید از هم جدا کرد. لازم به توضیح نیست که من با اغلب تحلیل‌ها و تفسیرهای رسانه‌های خارجی هم عقیده نیستم اما به خبرهایشان تا اندازه‌ی زیادی اعتماد می‌کنم.
۲.گفته‌اند جز راست نباید گفت، هر راست نشاید گفت! رسانه‌های معتبر دروغ نمی‌گویند اما ممکن است هر راستی را هم نگویند!
@hod8hod 🕊🕊🕊

به یاد #سهیل_نصیرایی
در نقد #عصر_جدید

زمان مطالعه: ۵ دقیقه

✍ خسرو، پدر #سهیل_نصیرایی در مصاحبه با #ایسنا گفت: من با سهیل به تماشای برنامه ای در #عصر_جدید "که حلقه را دور گردن قرار داده و دور می زدند" نشسته بودیم. سهیل سوال کرد: چطور است که خفه نمی شوند؟ گفتم آموزش دیده اند.........تو ازین کارها انجام نده ....
اجرا به قدری خطرناک بود که داورها نیز چشم خود را در حین برنامه می بستند...
سهیل به تقلید از حرکاتی که در آن برنامه دیده بود خودش را تاب داد.......ولی نتوانست خودش را نجات دهد

✍ برنامه های زردی مانند #عصر_جدید که آیتم های جذابی داشته اما #تفکر_انتقادی را رشد نمی دهند در حال تولید #الگوهای_رفتاری برای سنین و گروه های مختلف جامعه هستند. #دختران_نینجا و بسیاری دیگر از اجراهای این برنامه تنها یک سرگرمی نبوده بلکه نوعی تغییر رفتار از جنس شکستن تابوی بسیاری از کارها در جامعه ماست. تابویی که در سلامت جسم و روان اثرگذار است.

✍ قدرت این برنامه ها را باید در حس #همذات_پنداری جست که بیشتر در قشر #کودک_و_نوجوان نمود دارد.
#همذات‌_پنداری در واقع درونی کردن ارزش‌های الگوهای مهم زندگی توسط افراد است و در حقیقت، فرد با الگوی مهم زندگی‌اش همانند‌سازی می‌کند و هویت یک شخص دیگر را تاحدی، به خود می‌گیرد.

✍ ژست‌ها، صحنه‌ها، تایید داوران، تمجید مجری و تشویق حضار همراه با لوکشین جذاب و موسیقی تاثیر گذار #حواس بیننده ی #عصر_جدید را درگیر خود کرده با قوه تخیل، صورت‌ بازیگران اصلی را از نظرش حذف می کند و شبحی نزدیک به چهره خود را به جای صورت قهرمان قرار می دهد. اینجاست که #همذات_پنداری شکل گرفته و "اصالت رفتار" او به "رفتار تقلیدی" از بازیگران آن اجرا تغییر می کند.

✍ الگو‌پذیری،همانند‌سازی و به‌تبع آن همذات‌پنداری یکی از ویژگی‌های طبیعی فرد است که اگر همراه با #تفکر_انتقادی و #سواد_رسانه ای باشد به رشد ذهنی او کمک می‌کند، اما نکته قابل‌تامل این است که کودکان با #مصرف_رسانه ای بالا که ساعت‌های طولانی با بازی‌های رایانه‌ای، فیلم‌ها و انیمیشن‌ها در ارتباط هستند، از دنیای واقعی فاصله می‌گیرند و در این مواقع #همذات‌_پنداری حالت مرض و بیماری به خود گرفته و احتمال انجام رفتارهای پرخطر در این کودکان را به وجود می آورد.

🔊 نکته ها
۱- پدر سهیل اگرچه به او تذکر داده بود که این رفتارها پرخطر هستند اما نمی توانست او را از دیدن این برنامه منع کند زیرا #بازپخش این برنامه در ساعتهایی بود که سهیل بدون نظارت والدین به آن دسترسی داشت.
۲- تعیین #نظام_رده_بندی_سنی به تنهایی کافی نبوده و باید دسترسی محتوای پرخطر برای گروه های سنی پایین محدود گردد.
۳-عدم دسته بندی اجراها در برنامه ی #عصر_جدید نه تنها عدالت را در این برنامه با چالش مواجه کرده بلکه رده بندی سنی را کم اثر کرده است چگونه می شود کودکی را که آیتم قبلی را که مثلا مناسب با رده بندی سنی او بود دیده در همان شب و در همان برنامه از دیدن آیتم دیگر برحذر داشت.
۴- اکنون که جای #سواد_رسانه در #عصر_جدید خالی است رشد #تفکر_انتقادی در کودکان و نوجوانان و تبیین رفتارهای درست و غلط توسط والدین میتواند مفید باشد.
۵- اگر نمی توان کودکان و نوجوانان را از دیدن این برنامه ها منع کرد حداقل آنها را تنها نگذاریم. اتفاقی که برای سهیل افتاد برای هر نوجوان دیگری ممکن است بیافتد.
#علوم_شناختی و #رسانه

#محمدحسین_نژادی
محقق و پژوهشگر سواد رسانه

@HOD8HOD