امروز یکم آذر، روز جهانی فلسفه است. اگرچه نام فلسفه با بی‌اعتقادی و الحاد هم تداعی شده و در حوزه‌های عملیه به ویژه اهالی فلسفه معمولا خداناباور و دین‌گریز تلقی شده‌اند به طوری که کتب فلسفی را با گازانبر می‌گرفته‌اند تا لمس آن مومن را نجس نکند، اما واقعیت این است که مشرب‌های فلسفی بسیاری بوده‌اند که هم خداباور و هم معنویت‌گرا بوده‌اند. یکی از اینها با نام «جاویدان خرد» (Perennial Philosophy) شهرت جهانی دارد.
در ایران معاصر این مرام و مشرب با عنوان «سنت‌گرایی» و با سیدحسین نصر و داریوش شایگان دو تن از اعضای انجمن (سابق) شاهنشاهی فلسفه، و موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه (فعلی) به یاد آورده می‌شود. هواداران «جاویدان خرد» به حقایق جاویدان و بی‌زمانی اعتقاد دارند که تمامی سنت‌های دینی را راجع به آن و معطوف به آن می‌شمارند؛ یعنی تکثر و اختلاف را ظاهری، و نوعی وحدت معنوی را اصیل می‌پندارند.
این مشرب اگرچه در میان دانشگاهیان ایرانی هواخواه دارد، اما بنیان‌گذارش، رنه گنون (Rene Guenon) فرانسوی‌ست که با نام عبدالواحد یحیی، در سال ۱۹۱۲ مسلمان شد و به تصوف گرایید. سید حسین نصر در کتاب «معرفت و امر قدسی» می‌نویسد: «… گنون برای انجام وظیفه مجبور بود به یک معنی افراطی باشد. او ناچار بود زمینه را به طور کامل فراهم کند تا امکان هر خطایی از بین برود. لذا یک لحن مصالحه‌ناپذیر و جدلی داشت و اغلب این لحن مانع از این می‌شد که بسیاری از مردم توصیف وی از حکمت سنتی را درک کنند.» (نشر فرزان روز، ۱۳۹۵ ص۹۰)
آنچه سنت‌گرایان را از دیگر اشکال دین‌باوری در جامعه ایران متمایز می‌سازد، احتمالا این واقعیت است که برخورد شدید و حذفی با آنها از ناحیه دستگاه‌های رسمی گزارش نشده است. تلویزیون رسمی جمهوری اسلامی، وقتی استقبال از اسلام را در اروپا گزارش می‌کند، از گنون و پیروانش نام می‌برد بی‌آنکه گرایش او را به تصوف ذکر کند. به نظر می‌رسد نوعی مماشات با سنت‌گرایان در ایران امروز از ناحیه‌ی دستگاه‌هایی که مأمور به حذف و برخورد با «فرقه‌گرایی» هستند در دستور کار باشد.
در کتابچه ناباورمندان جایی که «ادیان غیررسمی» را در ایران امروز شمردیم، به سنت‌گرایی که همان فلسفه خرد جاویدان است به عنوان یک نمونه خاص اشاره کردیم. در این ارتباط می‌توانید با رجوع به صفحه گفت‌وشنود، اطلاعات بیشتری پیدا کنید:
https://dialog.tavaana.org/nonbelievers-3/
#جاویدان_خرد #فلسفه #روز_جهانی_فلسفه #سنت_گرایی #رنه_گنون
@Dialogue1402
در ایران معاصر این مرام و مشرب با عنوان «سنت‌گرایی» و با سیدحسین نصر و داریوش شایگان دو تن از اعضای انجمن (سابق) شاهنشاهی فلسفه، و موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه (فعلی) به یاد آورده می‌شود. هواداران «جاویدان خرد» به حقایق جاویدان و بی‌زمانی اعتقاد دارند که تمامی سنت‌های دینی را راجع به آن و معطوف به آن می‌شمارند؛ یعنی تکثر و اختلاف را ظاهری، و نوعی وحدت معنوی را اصیل می‌پندارند.
این مشرب اگرچه در میان دانشگاهیان ایرانی هواخواه دارد، اما بنیان‌گذارش، رنه گنون (Rene Guenon) فرانسوی‌ست که با نام عبدالواحد یحیی، در سال ۱۹۱۲ مسلمان شد و به تصوف گرایید. سید حسین نصر در کتاب «معرفت و امر قدسی» می‌نویسد: «… گنون برای انجام وظیفه مجبور بود به یک معنی افراطی باشد. او ناچار بود زمینه را به طور کامل فراهم کند تا امکان هر خطایی از بین برود. لذا یک لحن مصالحه‌ناپذیر و جدلی داشت و اغلب این لحن مانع از این می‌شد که بسیاری از مردم توصیف وی از حکمت سنتی را درک کنند.» (نشر فرزان روز، ۱۳۹۵ ص۹۰)
آنچه سنت‌گرایان را از دیگر اشکال دین‌باوری در جامعه ایران متمایز می‌سازد، احتمالا این واقعیت است که برخورد شدید و حذفی با آنها از ناحیه دستگاه‌های رسمی گزارش نشده است. تلویزیون رسمی جمهوری اسلامی، وقتی استقبال از اسلام را در اروپا گزارش می‌کند، از گنون و پیروانش نام می‌برد بی‌آنکه گرایش او را به تصوف ذکر کند. به نظر می‌رسد نوعی مماشات با سنت‌گرایان در ایران امروز از ناحیه‌ی دستگاه‌هایی که مأمور به حذف و برخورد با «فرقه‌گرایی» هستند در دستور کار باشد.
در کتابچه ناباورمندان جایی که «ادیان غیررسمی» را در ایران امروز شمردیم، به سنت‌گرایی که همان فلسفه خرد جاویدان است به عنوان یک نمونه خاص اشاره کردیم. در این ارتباط می‌توانید با رجوع به صفحه گفت‌وشنود، اطلاعات بیشتری پیدا کنید:
https://dialog.tavaana.org/nonbelievers-3/
#جاویدان_خرد #فلسفه #روز_جهانی_فلسفه #سنت_گرایی #رنه_گنون
@Dialogue1402