💠 «زیست‌نامه شیخ اشراق»


🔸 شیخ شهاب‌الدین یحیی بن حبش بن امیرک سهروردی معروف به "شیخ اشراق" از حکمای بزرگ اسلام در قرن ششم ه‌ق است که در حدود سال ۵۴۹ ه‌ق در سهرورد (دهکده‌ای در حوالی زنجان) دیده به جهان گشود.
وی در دوران کودکی برای کسب علم و حکمت مسافرت کرد تا به مراغه رسید. در آنجا به تحصیل علوم مقدماتی نزد "مجدالدین جیلی" پرداخت. پس از مدتی عازم اصفهان شد و به حوزه درس "ظهیر فارسی" راه یافت. او در نزد مجدالدین جیلی و ظهیر فارسی علوم گوناگونی مانند ادبیات فارسی، صرف و نحو زبان عربی، معانی و بیان و علوم بلاغی، کلام، تفسیر و تاریخ و منطق، فلسفه، اصول فقه و فقه، تصوف و عرفان و ریاضیات و رجال را فراگرفت.
🔸سهروردی پس از محکم کردن ریشه‌های علمی خود، مسافرت به بیشتر مراکز مهم ایران آغاز نمود. وی با دیدار و بهره گیری از جماعت صوفیه در آن مراکز و مصاحبت با بزرگان آنها، به جانب تهذیب و ریاضت متوجه شد، تا آنکه به مقامات والایی دست یافت.
🔸وی در سفرهای علمی معنوی خود از ایران هم فراتر رفت تا به "ماردین" ترکیه رسید و در محضر "فخرالدین ماردینی" عارف و حکیم آن عصرها بهره‌ها برد. او در یکی از سفرهایش وارد سوریه شد و علاقه فراوانی به این کشور پیدا کرد. در حدود سال ۵۷۹ ه‌ق از دمشق وارد حلب شد و در "مدرسه حلاویه" در درس "افتخار الدین" حضور یافت. زمانی که افتخارالدین از علم و فضل سهروردی آگاهی یافت، او را به مردم نیز معرفی کرد. از آن پس بود که دانشمندان و فقها به سوی او متوجه شده و به مباحثه و مناظره در مباحث علمی و اعتقادی با او پرداختند.
پس از مدتی "ملک ظاهر بن صلاح‌الدین" که پادشاه مصر، یمن و شام بود، از این مساله آگاه شد و سهروردی نزد پادشاه و اهل علم جایگاه قابل توجهی یافت، و البته همین باعث شد برخی علیه وی دست به دسیسه بزنند.
🔸جمعی به تحریک صلاح‌الدین ایوبی، پدر ملک ظاهر پرداخته و اورا از فساد عقیده سهروردی و حتی سرایت به ملک ظاهر ترساندند و مسائل زیادی بر ضد وی اضافه کرده تا اینکه او را فریب دادند. صلاح‌الدین به پسر خود نوشت و تهدید کرد که باید او را به قتل برساند، او این کار را نکرد. مرتبه دیگر نوشت و تهدید کرد اگر او را به قتل نرسانی، حکومت حلب را از تو باز پس می‌گیرم.
🔸در نهایت سهروردی در حدود ۵۸۷ ه‌ق در ۳۸ سالگی به دستور صلاح‌الدین ایوبی و فرزندش ملک ظاهر به قتل رسید‌.


💠 برشی از كتاب «آواز عقل سرخ» مروری بر اندیشه‌های شیخ اشراق، نوشته عباس بخشنده بالی، انتشارات كانون انديشه جوان

#تاريخ_فلسفه #فلسفه_اسلامی #سهروردی #شیخ_اشراق #آواز_عقل_سرخ

📚 @canoon_org

💠 «جایگاه رفيع اشراق در فلسفه اسلامی» عنوان مقاله‌ای در سایت کانون اندیشه جوان👇👇
yon.ir/7eUE

#تاريخ_فلسفه #فلسفه_اسلامی #سهروردی #شیخ_اشراق #آواز_عقل_سرخ

📚 @canoon_org

💠 «حکیم اشراقی»
ناگفته‌هایی از فلسفه‌ی سهروردی و نسبت آن با فلسفه‌های معاصر
در گفتگو سایت کانون اندیشه جوان با دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی👇
yon.ir/LT5t

#تاريخ_فلسفه #آواز_عقل_سرخ

📚 @canoon_org

🔰شیخ اشراق

🔷سهروردی نظریه های سیاسی متفکران پیش از خود را ناموفق تلقی می کرد و نظر خاص خود را در اینباره داشت تا جایی که به عقیده برخی از مورخان علت اصلی قتل او، نظریه سیاسی وی بوده است.


#شابک
#سهروردی
#شیخ_اشراق
#آواز_عقل_سرخ
#عباس_بخشنده_بالی



📌@canoon_org

🔶آنچه در آموزه های اسلامی آمده و در آثار اندیشمندان مسلمان و از جمله شیخ اشراق به طور آشکار بیان شده، زمینی نبودن روح آدمی است. اصل و ریشه نفس آدمی،جهان غیر مادی است ولی مدتی را در زندان بدن خاکی به سر می برد.جدایی از فضای گسترده و زیبای ماوراء و آمدن به جهانی پایین تر، غم و اندوه نفس را در پی دارد.هر یک از انسانها بر اساس سطح معرفتی خود، به گونه ای می کوشند تا از این غم غربت رهایی یابند.

🔷سهروردی، نفس را نور مجرد دانسته و معتقد است تنها مانعی که میان این نور و جهان واقعی وی وجود دارد،بدن خاکی است.برطرف ساختن این حجاب، موجب رهایی شده و در نتیجه،امور غیبی عالم بر انسان آشکار می شود.

📌وی در حكمة الاشراق اینچنین بیان می کند:هرگاه از مشغولیت های حواس ظاهری آدمی کاسته شده و از اشتغال به تخیل خود هم رها شود، در این هنگام از رازهای پنهانی عالم آگاه می شود که بر این امر خواب های واقعی گواهی می دهند.

💢وی معتقد است نفس آدمی که ریشه در شرق دارد، به زندان جهان خاکی گرفتار شده و به دلیل جدایی از اصل خویش، غم فراغ و غربت او را فرا می گیرد.


📖کتاب #آواز_عقل_سرخ نوشته ی #عباس_بخشنده_بالی


#روح
#نفس
#سهروردی
📌@canoon_org

🔶یکی از ویژگی هایی که سهروردی به آن توجه داشته، حیات و علم خدای تعالی است. وی در حکمت خود به این نتیجه می رسد: موجودی که برای خود آشکار باشد، نور و روشنایی است. اگر موجودی تنها به خودش وابسته باشد نه به موجود دیگری، در اوج علم و آگاهی قرار دارد. بنابراین، موجود آگاه، در درجه اول باید وجود داشته باشد تا علم و آگاهی یابد. این دو ویژگی بیرون از وجود او نبوده بلکه با او متحد هستند.

🔷سهروردی علم الهی را به دو نوع تقسیم می کند که شامل علم خداوند به ذات خود و علم خداوند به غیر از خود می شود و عدم غیبت خداوند را امر سلبی دانسته و مبنای علم خدای تعالی به ذات خود را نور مجرد بودن می داند که مساوی با ظهور و آشکار بودن برای خودش است.

💢شیخ اشراق می گوید: علم حق تعالی به موجودات به معنای عدم وجود حجاب میان وی و مخلوقات است نه به معنای صورت های ذهنی. مبنای علم خدای تعالی به مخلوقات، حضور همه آنها نزد خداوند است. او این نوع علم را به علم نفس انسان به صورت های ادراکی تشبیه می کند که نفس بر آنها احاطه داشته و علم حضوری پیدا می کند.



📖کتاب #آواز_عقل_سرخ به قلم #عباس_بخشنده_بالی



#علم
#اشراق
#سهروردی



📌@canoon_org

🔶چالش میان عقل و دین موضوعی است که در میان اندیشمندان ادیان گوناگون مانند یهودیت و مسیحیت وجود دارد. این موضوع به حوزه اسلام نیز وارد شده است که برخی در انتخاب هر یک از عقل و دین، راه افراط را در پیش گرفتند. بسیاری از اندیشمندان مسلمان انتخاب این گروه ها را نادرست دانسته و کوشیدند به روشی هماهنگ میان آن دو اشاره کنند.

🔷آنچه در بحث های گوناگون اندیشمندان مسلمان به طور آشکار مشاهده می شود، برگزیدن روشی است که به واسطه ی هر یک از عقل و وحی شکل می گیرد. آنها می کوشند در رابطه با موضوع های گوناگون به برخی نکته هایی که در منابع اسلامی وجود دارد، اشاره کنند. قرآن و حدیث در نگاه آنها به منزله سرچشمه و منبع الهام در فلسفه و خردورزی، نقش ایفا می کند.

💢به همین دلیل، آیات و روایات فراوانی، پس از بحث های عرفانی، عقلی و فلسفی در آثار مختلف اسلامی، مشاهده می شود. آنچه از این نکته ها روشن می شود، عبارت است از: پیروی کامل از دین اسلام و هماهنگی آنها با اندیشه و خردورزی.



📖کتاب #آواز_عقل_سرخ نوشته ی #عباس_بخشنده_بالی

#دین
#عقل
#اندیشه
#خردورزی
#دین_مداری


📌@canoon_org

🔷یکی از دلایل اثبات وجود خدا که سهروردی به آن رنگ اشراقی می افزاید، از راه وجود نفس انسانی است. این استدلال در بیشتر تألیفات وی مانند التلويحات، هياكل النور، حكمت الاشراق، لمحات و المشارع و المطارحات تکرار شده است.

🔶نفس انسانی برای خودش ظاهر بوده و خودش را درک می کند؛ به همین دلیل نوری است که بر خودش استوار است. البته نفس ناطقه انسانی حادث بوده و برای به وجود آمدن، نیازمند است. اگر علتی که نفس را به وجود می آورد به علتی بالاتر از خود نیاز نداشته باشد، علت واقعی به شمار می رود. ولی اگر چنین نباشد، نمی توانیم تا بی نهایت علت اصلی را جست و جو کنیم. با این فرض، به دلیل اصلی نفس انسانی که همان واجب الوجود است، دست می یابیم.

💢وی در کتاب هياكل النور چنین معتقد است:
چونکه نفس های ناطق ما ظاهر خودند، پس نور قائم اند به ذات خویش. و چون حادث و مخلوقند و ایشان را مرجّح باید و اجسام نشاید که مرجّح ایشان باشند؛ پس مرجّح ایشان نیز نور مجرد باشد. اگر این مجرد واجب الوجود است، مقصود اول است. و اگر ممکن است، مرجّح منتهای جمله ممکنات است.

📖کتاب #آواز_عقل_سرخ به کوشش #عباس_بخشنده_بالی

#خدا
#انسان
#نفس_ناطقه



📌@canoon_org

🔶طبق دیدگاه شیخ اشراق، نور، امری بدیهی و بی نیاز از تعریف و تنها چیزی است که نام حقیقت را می توان بر آن نهاد. تمام مراتب معرفت و هستی، وابسته به نور است. در نهایت، همه نورها پرتوهایی از خداوند و یا نورالانوار هستند.

🔷نورهای فقیر برای پدید آمدن خود، به علتی نیاز دارند که باید کامل تر از خودشان باشد. اجسامی که در مرتبه پایین تر از نور قرار دارند و سهروردی از آنها به عنوان «جوهر غاسق» یاد می کند، نمی توانند علت برای مرتبه بالاتر از خودشان باشند.

🔸به همین دلیل، نورهای فقیر به نوری بالاتر و قوی تر از خودشان نیاز دارند. به دلیل محال بودن سلسله های بی نهایت، باید به نوری برسیم که همه نورها به آن وابسته هستند ولی خودش، غنی و بی نیاز از دیگران است.

🔹سهروردی، آن نور بی نیاز را «نورالانوار» و یا خداوند دانسته و عناوینی همچون «نور محيط»، «نور قیوم»، «نور مقدس» و «نور اعظم» را بر آن اطلاق می کند. او دلیل اختلاف در نورها را در فاصله ای می داند که با نورالانوار دارند. هر چه فاصله پدیده ها با خداوند بیشتر باشد، نور آنها نیز کمتر خواهد بود.

📖کتاب #آواز_عقل_سرخ به کوشش #عباس_بخشنده_بالی

#نور
#سهروردی


📌@canoon_org

🔷سهروردی در یک نگاه کلی، تمام اشیاء عالم را به دو قسم نور و ظلمت تقسیم می کند. وی معتقد است طبیعت نور، امری بدیهی است؛ زیرا تمام اشیاء به کمک نور شناخته می شوند. قاعده شناسایی نور این است که در حد خودش آشکار بوده و موجب آشکار شدن غیر خود نیز می شود.

🔶سهروردی از دو راه به نظریه هستی شناسی خود در باب نور و نقش کلیدی آن دست می یابد. نخست، دلیل های فلسفی در اثبات بدیهی بودن طبیعت نور عرضه می کند. بدین ترتیب که می گوید نور آشکارترین پدیده است زیرا هرچیز دیگری با توجه به نور شناخته و تعریف می شود. راه دیگر دستیابی به این مسئله، تجربه شهودی و عرفانی است که سهروردی آن را مهمتر از قبلی می داند.

💢او می گوید هر یک از نور و ظلمت، بر حسب مراتبی که دارند، دارای شدت و ضعف هستند. در اوج نورهای مختلف به مقامی برمی خوریم که ویژه خداوند است و به همین دلیل، از وی به عنوان نورالانوار یاد می شود. تمام نورهایی که در طبقات نازل تر خود تاثیر می گذارند، در وجود و باقی ماندن خودشان، به نورالانوار وابسته هستند.

📖کتاب #آواز_عقل_سرخ به قلم #عباس_بخشنده_بالی

#نور
#فلسفه
#نورالانوار
#سهروردی
#شیخ_اشراق
#هستی_شناسی



📌@canoon_org

🔶یکی از ویژگی هایی که سهروردی به آن توجه داشته، حیات و علم خدای تعالی است. وی در حکمت خود به این نتیجه می رسد: موجودی که برای خود آشکار باشد، نور و روشنایی است. اگر موجودی تنها به خودش وابسته باشد نه به موجود دیگری، در اوج علم و آگاهی قرار دارد. بنابراین، موجود آگاه، در درجه اول باید وجود داشته باشد تا علم و آگاهی یابد. این دو ویژگی بیرون از وجود او نبوده بلکه با او متحد هستند.

🔷سهروردی علم الهی را به دو نوع تقسیم می کند که شامل علم خداوند به ذات خود و علم خداوند به غیر از خود می شود و عدم غیبت خداوند را امر سلبی دانسته و مبنای علم خدای تعالی به ذات خود را نور مجرد بودن می داند که مساوی با ظهور و آشکار بودن برای خودش است.

💢شیخ اشراق می گوید: علم حق تعالی به موجودات به معنای عدم وجود حجاب میان وی و مخلوقات است نه به معنای صورت های ذهنی. مبنای علم خدای تعالی به مخلوقات، حضور همه آنها نزد خداوند است. او این نوع علم را به علم نفس انسان به صورت های ادراکی تشبیه می کند که نفس بر آنها احاطه داشته و علم حضوری پیدا می کند.



📖کتاب #آواز_عقل_سرخ به قلم #عباس_بخشنده_بالی



#علم
#اشراق
#سهروردی



📌@canoon_org