#تکنوکلاس
گفتگوی #شکرخواه با پروفسور #شینواری
🔸مسئله اخلاق در دوران قرنطینه
مترجم: #هدی_جاودانی
#کمیسیون_ملی_یونسکو در ایران، از اول اردیبهشت ماه امسال در صفحه #اینستاگرام خود، در قالب مجموعه ویدئوهای زنده، با عنوان #نت‌گپ‌های_یونسکویی از اهالی فرهنگ و هنر دعوت کرده است تا درباره موضوعات مختلف به بحث و گفت‌وگو بپردازند. نت‌گپ یونسکویی روز یکشنبه، به گفت‌وگوی #یونس_شکرخواه، استاد دانشگاه و بنیان‌گذار #سایبرژورنالیسم در ایران، در مقام میزبان و با حضور مهمان برنامه، پروفسور #زبتاخان_شینواری، برنده چهارمین دوره جایزه اخلاق #ابن‌سینا، درباره موضوع #اخلاق در دوران #قرنطینه اختصاص پیدا کرده بود. مطلب پیش‌رو گزیده‌ای از این گفت‌وگوی شنیدنی است:
🔸شکرخواه- در مورد تخصص خود و مفهوم بیوتکنولوژی صحبت کنید.
🔹شینواری- زمانی که درباره علم و #بیوتکنولوژی صحبت می‌کنیم من تمایل دارم که تعریف ساده‌ای از آن ارائه کنم. #بیو به معنای زندگی و #تکنولوژی همان معنای تکنولوژی را می‌دهد. زمانی که شما از تکنولوژی در زندگی استفاده می‌کنید، بیوتکنولوژی پدید می‌آید، بنابراین این یک رویکرد میان رشته‌ای است برای بهترکردن زندگی. به خصوص در این بازه #کووید-۱۹ بیوتکنولوژی اهمیت پیدا می‌کند. چرا که مردم همواره با این سؤال روبه رو هستند که این #ویروس چگونه به وجود آمده و اینجا است که ما به بیوتکنولوژی برای شناخت ویروس‌ها و باکتری‌ها، انسان‌ها، حیوانات و همه این‌ها نیاز داریم.
🔸شکرخواه- امنیت زیستی (biosecurity) به چه معناست؟
🔹شینواری - دو واژه وجود دارد. اولی #امنیت_زیستی و دومی #ایمنی_زیستی (biosafety) است. ایمنی زیستی به این معنا ست که وقتی در حال کار در یک آزمایشگاه هستید، شما باید محیط پیرامونی خود را ایزوله کنید و نگذارید چیزی از آن خارج شود. زیرا دارید آزمایش انجام می‌دهید و اگر چیزی از آنجا خارج شود، ممکن است زندگی انسان‌های بسیاری را به خطر بیندازید. امنیت زیستی در نظام سیاسی عصر کنونی پدید آمده و به معنای انتشار عمدی هر چیز خطرناکی از آزمایشگاه است و مثلا شما در آزمایشگاه خود به یک سلاح زیستی می‌رسید که می‌توانید آن را در مقابل دشمنانتان استفاده کنید. برای جلوگیری از این گونه سوءاستفاده‌های عامدانه باید امنیت آزمایشگاه‌های خود را حفظ کنید. از رفت‌وآمد آدم‌ها گرفته، تا نقل و انتقال اطلاعات و غیره. بنابراین امنیت زیستی به معنای جلوگیری از انتشار عامدانه هر چیز خطرناک از یک آزمایشگاه است.
🔸شکرخواه - فارغ از اینکه کدام اخبار صحت دارند و کدام شایعه است، آیا می‌توان گفت که #ووهان مثالی برای امنیت زیستی است؟
🔹شینواری - تا این لحظه نمی‌توانیم چنین چیزی را تأیید کنیم. دانشمندان بر این عقیده‌اند که این ویروس درون آزمایشگاه‌های #چین ساخته نشده است و در محیط به وجود آمده. امروز حتی شواهدی به دست آمده که پیش از ووهان، این ویروس ابتدا در #فرانسه دیده شده است. بنابراین نمی‌توانیم بگوییم که ووهان مثالی از این موضوع است.
🔸شکرخواه -من مقاله‌ای از شما مطالعه کردم با عنوان همه‌گیری جهانی کووید-۱۹؛ ایمنی زیستی، امنیت زیستی و اخلاق، تا الان در مورد سه مفهوم ایمنی زیستی، امنیت زیستی و بیوتکنولوژی با هم صحبت کردیم، بیایید به مفهوم #اخلاق و به ویژه به #اخلاق_زیستی (bioethics) بپردازیم.
🔹شینواری - زمانی که از اخلاق به ویژه در بازه کنونی صحبت می‌کنیم، مسائل مختلفی را باید درنظر بگیریم. به طور مثال دسترسی‌نداشتن به داروهای پزشکی. اینکه مردم در حال انجام آزمایش‌های فردی خود هستند و تجربیاتشان را به اشتراک می‌گذارند. اینکه با اطلاعات بسیاری روبه رو هستیم که هیچ کدام پیشینه علمی ندارند. و البته دسترسی به اطلاعات موثق. علاوه بر این‌ها با مسائلی مانند #جرائم_سایبری مواجهیم. #دموکراسی به طور مثال، شما نمی‌توانید در میانه #همه‌گیری جهانی، دموکراسی داشته باشید. نمی‌توانید کنار یکدیگر تجمع کنید و مطالبات خود را درخواست کنید. همچنین با مشکل کارآیی #عدالت روبه‌رو شدهایم. سیستم قضا با مشکل روبه‌رو شده است. با مسئله مرگ و فقدان روبه‌رو هستیم. بنابراین شما برای هر کدام از این‌ها باید مجموعه‌ای از اخلاق را داشته باشید.
اخلاق زیستی در مناطق مختلف دنیا متفاوت است. به طور مثال اخلاق زیستی در اروپا و آمریکا با کشورهای شرقی، مانند پاکستان و ایران و کشورهای مسلمان کاملاً متفاوت است. در اروپا و در جهانِ توسعه‌یافته افراد واحدهای یک جامعه را تشکیل میدهند و این جوامع به #جوامع_فردگرا (individualistic) شهرت دارند. در آسیا، من خانواده‌ام هستم. من از مادرم، پدرم و اعضای خانواده‌ام مراقبت می‌کنم. ما #جوامع_جمع‌گرا (collectivistic) هستیم و خانواده واحد، جامعه ما را تشکیل می‌دهد. بنابراین بسیاری از مردم در اروپا و آمریکا جان خود را در خانه‌هایشان به تنهایی از دست دادند.
گفتگوی #شکرخواه با پروفسور #شینواری
🔸مسئله اخلاق در دوران قرنطینه
مترجم: #هدی_جاودانی
#کمیسیون_ملی_یونسکو در ایران، از اول اردیبهشت ماه امسال در صفحه #اینستاگرام خود، در قالب مجموعه ویدئوهای زنده، با عنوان #نت‌گپ‌های_یونسکویی از اهالی فرهنگ و هنر دعوت کرده است تا درباره موضوعات مختلف به بحث و گفت‌وگو بپردازند. نت‌گپ یونسکویی روز یکشنبه، به گفت‌وگوی #یونس_شکرخواه، استاد دانشگاه و بنیان‌گذار #سایبرژورنالیسم در ایران، در مقام میزبان و با حضور مهمان برنامه، پروفسور #زبتاخان_شینواری، برنده چهارمین دوره جایزه اخلاق #ابن‌سینا، درباره موضوع #اخلاق در دوران #قرنطینه اختصاص پیدا کرده بود. مطلب پیش‌رو گزیده‌ای از این گفت‌وگوی شنیدنی است:
🔸شکرخواه- در مورد تخصص خود و مفهوم بیوتکنولوژی صحبت کنید.
🔹شینواری- زمانی که درباره علم و #بیوتکنولوژی صحبت می‌کنیم من تمایل دارم که تعریف ساده‌ای از آن ارائه کنم. #بیو به معنای زندگی و #تکنولوژی همان معنای تکنولوژی را می‌دهد. زمانی که شما از تکنولوژی در زندگی استفاده می‌کنید، بیوتکنولوژی پدید می‌آید، بنابراین این یک رویکرد میان رشته‌ای است برای بهترکردن زندگی. به خصوص در این بازه #کووید-۱۹ بیوتکنولوژی اهمیت پیدا می‌کند. چرا که مردم همواره با این سؤال روبه رو هستند که این #ویروس چگونه به وجود آمده و اینجا است که ما به بیوتکنولوژی برای شناخت ویروس‌ها و باکتری‌ها، انسان‌ها، حیوانات و همه این‌ها نیاز داریم.
🔸شکرخواه- امنیت زیستی (biosecurity) به چه معناست؟
🔹شینواری - دو واژه وجود دارد. اولی #امنیت_زیستی و دومی #ایمنی_زیستی (biosafety) است. ایمنی زیستی به این معنا ست که وقتی در حال کار در یک آزمایشگاه هستید، شما باید محیط پیرامونی خود را ایزوله کنید و نگذارید چیزی از آن خارج شود. زیرا دارید آزمایش انجام می‌دهید و اگر چیزی از آنجا خارج شود، ممکن است زندگی انسان‌های بسیاری را به خطر بیندازید. امنیت زیستی در نظام سیاسی عصر کنونی پدید آمده و به معنای انتشار عمدی هر چیز خطرناکی از آزمایشگاه است و مثلا شما در آزمایشگاه خود به یک سلاح زیستی می‌رسید که می‌توانید آن را در مقابل دشمنانتان استفاده کنید. برای جلوگیری از این گونه سوءاستفاده‌های عامدانه باید امنیت آزمایشگاه‌های خود را حفظ کنید. از رفت‌وآمد آدم‌ها گرفته، تا نقل و انتقال اطلاعات و غیره. بنابراین امنیت زیستی به معنای جلوگیری از انتشار عامدانه هر چیز خطرناک از یک آزمایشگاه است.
🔸شکرخواه - فارغ از اینکه کدام اخبار صحت دارند و کدام شایعه است، آیا می‌توان گفت که #ووهان مثالی برای امنیت زیستی است؟
🔹شینواری - تا این لحظه نمی‌توانیم چنین چیزی را تأیید کنیم. دانشمندان بر این عقیده‌اند که این ویروس درون آزمایشگاه‌های #چین ساخته نشده است و در محیط به وجود آمده. امروز حتی شواهدی به دست آمده که پیش از ووهان، این ویروس ابتدا در #فرانسه دیده شده است. بنابراین نمی‌توانیم بگوییم که ووهان مثالی از این موضوع است.
🔸شکرخواه -من مقاله‌ای از شما مطالعه کردم با عنوان همه‌گیری جهانی کووید-۱۹؛ ایمنی زیستی، امنیت زیستی و اخلاق، تا الان در مورد سه مفهوم ایمنی زیستی، امنیت زیستی و بیوتکنولوژی با هم صحبت کردیم، بیایید به مفهوم #اخلاق و به ویژه به #اخلاق_زیستی (bioethics) بپردازیم.
🔹شینواری - زمانی که از اخلاق به ویژه در بازه کنونی صحبت می‌کنیم، مسائل مختلفی را باید درنظر بگیریم. به طور مثال دسترسی‌نداشتن به داروهای پزشکی. اینکه مردم در حال انجام آزمایش‌های فردی خود هستند و تجربیاتشان را به اشتراک می‌گذارند. اینکه با اطلاعات بسیاری روبه رو هستیم که هیچ کدام پیشینه علمی ندارند. و البته دسترسی به اطلاعات موثق. علاوه بر این‌ها با مسائلی مانند #جرائم_سایبری مواجهیم. #دموکراسی به طور مثال، شما نمی‌توانید در میانه #همه‌گیری جهانی، دموکراسی داشته باشید. نمی‌توانید کنار یکدیگر تجمع کنید و مطالبات خود را درخواست کنید. همچنین با مشکل کارآیی #عدالت روبه‌رو شدهایم. سیستم قضا با مشکل روبه‌رو شده است. با مسئله مرگ و فقدان روبه‌رو هستیم. بنابراین شما برای هر کدام از این‌ها باید مجموعه‌ای از اخلاق را داشته باشید.
اخلاق زیستی در مناطق مختلف دنیا متفاوت است. به طور مثال اخلاق زیستی در اروپا و آمریکا با کشورهای شرقی، مانند پاکستان و ایران و کشورهای مسلمان کاملاً متفاوت است. در اروپا و در جهانِ توسعه‌یافته افراد واحدهای یک جامعه را تشکیل میدهند و این جوامع به #جوامع_فردگرا (individualistic) شهرت دارند. در آسیا، من خانواده‌ام هستم. من از مادرم، پدرم و اعضای خانواده‌ام مراقبت می‌کنم. ما #جوامع_جمع‌گرا (collectivistic) هستیم و خانواده واحد، جامعه ما را تشکیل می‌دهد. بنابراین بسیاری از مردم در اروپا و آمریکا جان خود را در خانه‌هایشان به تنهایی از دست دادند.
🔸بازخوانی رساله‌های ابن‌سینا
چهاردهمین نشست از سلسله نشست‌های صبح جمعه‌های #بخارا در کافه فلسفه به گفتگو درباره تازه‌ترین تصحیح منتشرشده از رساله‌های #ابن‌سینا اختصاص دارد. این نشست در ساعت ۱۰ صبح جمعه ششم اسفند ۱۴۰۰ در کافه فلسفه برگزار می‌شود و به صورت مستقیم در اینستاگرام پخش خواهد شد. در این نشست، آقایان دکتر دکتر مقصود محمدی (مصحح اثر) دکتر سیّدمحمود یوسف‌ثانی، عضو هیئت علمی مؤسسه حکمت و فلسفه ایران و دکتر مجمدجواد اسماعیلی عضو هیئت علمی مؤسسه حکمت و فلسفه ایران به همراه علی دهباشی سخن خواهند گفت.
این نشست به صورت مستقیم از نشانی زیر در اینستاگرام پخش خواهد شد:
Instagram.com/bukharamag
چهاردهمین نشست از سلسله نشست‌های صبح جمعه‌های #بخارا در کافه فلسفه به گفتگو درباره تازه‌ترین تصحیح منتشرشده از رساله‌های #ابن‌سینا اختصاص دارد. این نشست در ساعت ۱۰ صبح جمعه ششم اسفند ۱۴۰۰ در کافه فلسفه برگزار می‌شود و به صورت مستقیم در اینستاگرام پخش خواهد شد. در این نشست، آقایان دکتر دکتر مقصود محمدی (مصحح اثر) دکتر سیّدمحمود یوسف‌ثانی، عضو هیئت علمی مؤسسه حکمت و فلسفه ایران و دکتر مجمدجواد اسماعیلی عضو هیئت علمی مؤسسه حکمت و فلسفه ایران به همراه علی دهباشی سخن خواهند گفت.
این نشست به صورت مستقیم از نشانی زیر در اینستاگرام پخش خواهد شد:
Instagram.com/bukharamag
عرصه‌های ارتباطی
🔸بازخوانی رساله‌های ابن‌سینا چهاردهمین نشست از سلسله نشست‌های صبح جمعه‌های #بخارا در کافه فلسفه به گفتگو درباره تازه‌ترین تصحیح منتشرشده از رساله‌های #ابن‌سینا اختصاص دارد. این نشست در ساعت ۱۰ صبح جمعه ششم اسفند ۱۴۰۰ در کافه فلسفه برگزار می‌شود و به صورت…
🔸درباره رساله‌های ابن‌سینا
نخستین مجلد از مجموعۀ رسائل درواقع چهارمین مجلد از مجموعۀ آثار ابوعلی حسین‌بن عبدالله ابن‌سینا است که ذیل کلان‌طرح «تصحیح علمی- انتقادی مجموعۀ آثار حکمی و فلسفی ابن‌سینا» منتشر شده است. هدف این مجموعه به دست دادن چاپ انتقادی از کلیۀ آثار فلسفی شیخ‌الرئیس براساس ضوابط علمی تصحیح متون است. کوشش می‌شود که تصحیح هر متن با شناسایی و ارزیابی بیشترین نسخ موجود آغاز شود و با طبقه‌بندی و یافتن ارتباط‌های خویشاوندی میان آنها همراه باشد، به طوری که متن مصحح نه تنها در حد امکان به متنی که ابن‌سینا فراهم آورده نزدیک باشد بلکه مقدمه‌های مصححان موضوع متن و مباحث اصلی آن و سیر آن مباحث آن را روشن کند و سرگذشت متن و تغییراتی که در طی قرون در آن راه‌یافته است نیز در سازوارۀ انتقادی منعکس شود. از #ابن‌سینا آثار و تألیفات فراوانی ــ چه به صورت کتاب جامع و چه به صورت رساله ــ به‌جای مانده است. بیشتر این تألیفات به دست ما رسیده و بسیاری از آنها نیز منتشر شده است. رساله‌های حاضر در این مجموعۀ رسائل، از جمله معدود رسائل ابن‌سینا است که تاکنون تصحیح و منتشر نشده بود. این رساله‌ها در واقع تک‌نگاره‌هایی هستند که دربارﮤ موضوعات خاص و معیّن به نگارش درآمده‌اند.
نخستین مجلد از مجموعۀ رسائل درواقع چهارمین مجلد از مجموعۀ آثار ابوعلی حسین‌بن عبدالله ابن‌سینا است که ذیل کلان‌طرح «تصحیح علمی- انتقادی مجموعۀ آثار حکمی و فلسفی ابن‌سینا» منتشر شده است. هدف این مجموعه به دست دادن چاپ انتقادی از کلیۀ آثار فلسفی شیخ‌الرئیس براساس ضوابط علمی تصحیح متون است. کوشش می‌شود که تصحیح هر متن با شناسایی و ارزیابی بیشترین نسخ موجود آغاز شود و با طبقه‌بندی و یافتن ارتباط‌های خویشاوندی میان آنها همراه باشد، به طوری که متن مصحح نه تنها در حد امکان به متنی که ابن‌سینا فراهم آورده نزدیک باشد بلکه مقدمه‌های مصححان موضوع متن و مباحث اصلی آن و سیر آن مباحث آن را روشن کند و سرگذشت متن و تغییراتی که در طی قرون در آن راه‌یافته است نیز در سازوارۀ انتقادی منعکس شود. از #ابن‌سینا آثار و تألیفات فراوانی ــ چه به صورت کتاب جامع و چه به صورت رساله ــ به‌جای مانده است. بیشتر این تألیفات به دست ما رسیده و بسیاری از آنها نیز منتشر شده است. رساله‌های حاضر در این مجموعۀ رسائل، از جمله معدود رسائل ابن‌سینا است که تاکنون تصحیح و منتشر نشده بود. این رساله‌ها در واقع تک‌نگاره‌هایی هستند که دربارﮤ موضوعات خاص و معیّن به نگارش درآمده‌اند.