#روزنامه‌نگاری🔸خبر و مرگ
#امیرعلی_علامه‌زاده
و چون نقطه پایان حکایت رسید، سخن چنین آغاز شد که #خبر، «مرگ» است و تا نمیرد کسی، خبری نیست و خبری نمی‌شود. پریوش سطوتی، همسر ۸۷ ساله سیدحسین فاطمی، وزیر امور خارجه دولت منتخب ملی دکترمحمدمصدق، که در سن ۳۷ سالگی و پس از کودتای ۲۸ مرداد اعدام شده بود، درگذشت. نه درباره سطوتی قرار است بنویسیم، نه درباره فاطمی، نه درباره مصدق که اسفند،‌ماه اوست به درگذشت و ملی کردن صنعت نفت ایران ؛ سخن از خبر است. صاف‌ترین و صادق‌ترین خبرهای این روزها، که پرخبری در رسانه‌ها و فضای مجازی و شبکه‌های مجازی سرریز است، خبر درگذشت کسی است. کسی از کرونا، که روال دو سال اخیر سبب شده است تا راس ساعت ۱۴ آمار رسمی وفات ناشی از آن منتشر شود، انتظار خبر مرگ دارد، کسی از درگذشت چهره‌ای که در سن پیری است، ساده‌ترین خبرها انگار هنوز خبر درگذشت هستند. خبرها را به ارزش‌های خبری می‌شناسیم که در «مرگ»، چندینِ آن نهفته و هویداست؛ «تازگی»، «استثناء» و «شهرت». برای روزگار کرونا، ارزش «فراوانی» نیز بدان افزوده شده است.
روزنامه همشهری چهارشنبه ۴ اسفند ۱۴۰۰

#روزنامه‌نگاری 🔸 خبر و صلح
▫️#امیرعلی_علامه‌زاده
جنگ‌های بسیاری در جهان برای «صلح» و به‌نام «صلح» به پا شده‌اند و پرواضح است که آنچه در این میان همیشه قربانی شده است، باز همان «صلح» بوده است. #خبر نویسی که هنگام جنگ به گزارش رخداد غیرقابل‌قبول جنگ می‌پردازد، همیشه می‌کوشد تا #ارزش‌های‌خبری مورد نیاز مخاطبان را پوشش دهد که در این میان ارزش‌های خبری «درگیری»، «فراوانی»، «تازگی» و البته «مجاورت» -جغرافیایی و معنوی- برجسته‌تر است. طبیعی است که «مخاطبان خبر»، طرف‌های درگیر را می‌خواهند بشناسند، فراوانی تجهیزات و امکانات نظامی و شمار قربانیان نظامی و غیرنظامی را می‌خواهند بدانند، تازه‌ترین رخداد همیشه جلب توجه می‌کند و به وقت جنگ، بیشتر. همچنین نسبت جغرافیایی و معنوی طرف‌های درگیر، ارزشمند و دانستنی شمرده می‌شود. اما میان همه جنگ‌ها، فقط همین‌ها باارزش است؟ و صلح -این قربانی اول جنگ- هیچ جایگاهی در ارزش‌گذاری #خبرنویسی ندارد؟ روزنامه‌نگاری صلح ارزش‌های دیگری را یادآوری می‌کند که با حفظ همه ارزش‌های خبری موجود، به ارزش‌های دستیابی به صلح، در ذهن مخاطبان و حتی طرف‌های درگیر کمک می‌کند. ارزش‌هایی چون «گفت‌وگو» و تلاش برای شکل‌گیری آن، «فرایندمداری»، «مردم‌مداری»، «راه‌حل‌گرایی» و البته «حقیقت‌گرایی»، ارزش‌های بنیادین #روزنامه‌نگاری‌صلح هستند. جنگ وقتی رخ می‌دهد که گفت‌وگو پایان می‌یابد و وقتی پایان می‌یابد، که طرف‌های درگیر به گفت‌وگو بازگردند. هیچ جنگی، در آنی رخ نداده است و فرایند شکل‌گیری جنگ، کمک به یافتن راه‌حلی برای صلح است. نخستین قربانی جنگ، «مردم» هستند و گزارش از آنان برای همین مهم و غیرقابل چشم‌پوشی است. مردم همان پیران و سالمندان، کودکان و معلولان، زنان و غیرنظامیان و همه آنانی هستند که بی‌هیچ تأثیری و خواستی، اسیر جنگی شده‌اند که زندگی واقعی را از آنان ستانده است. حقیقت همان قربانی همیشگی روایت‌های طرف‌های درگیر است که پوشش آن امری نیست که بی‌شبهه و واضح باشد و البته گزارش پرشبهه و غیرشفاف آن، در قالب حقیقت، خود حقیقت و در نتیجه دستیابی به صلح را دور و دورتر می‌کند. خبرنویسی کاری دشوار است و به هنگام جنگ، دشوارتر. در این دشواری ناتمام، روزنامه‌نگاری صلح را فراموش نکنیم که صلح، مهم‌ترین دستاورد عقل بشری است. روزنامه همشهری شنبه ۷ اسفند ۱۴۰۰