#سوال 💢آیا اهل‌بیت بعد از امام علی به ظلمی که بر حضرت زهرا شد اشاره کرده‌اند؟ اولین منابعی این موضوع کدام‌اند؟ 💢
#پس_از_رحلت_رسول_خدا_صلی‌الله علیه وآله حوادث تلخی برای اهل‌بیت آن حضرت اتفاق افتادازجمله هجوم به خانه امیرالمؤمنین علیه‌السلام که در این هجوم حضرت زهراسلام‌الله‌علیها مجروح شده ومدتی کوتاه پس ازآن به شهادت رسیدموضع‌گیری تهاجمی درمقابل این مسائل به دلیل نوپابودن اسلام واهمیت حفظ آن دربرابر خطرات وتهدیدهای خارجی،امری حساس بود؛از سویی دیگرسیاست اهل‌بیت علیهم‌السلام درتمام دوران ۲۵۰ ساله بعدازرحلت پیامبراکرم صلی‌الله علیه وآله این بودکه نگذارند اخباراین حوادث تلخ ازحافظه تاریخی مسلمانان به‌ویژه شیعیان پاک شود.بر همین مبناوباملاحظه شرایط سیاسی واجتماعی که درطول این دوران بر جامعه حاکم بودگزارش‌های تاریخی مربوط به این حوادث تلخ رابازگو می‌کردند.درادامه به چگونگی بازگو کردن اخبار هجوم به خانه حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها درکلام اهل‌بیت علیهم‌السلام و شیعیان در عصر حضور امامان معصوم علیهم‌السلام خواهیم پرداخت.
گزارش‌های متعددی در منابع به نقل از اهل‌بیت علیهم‌السلام دال بر حوادث بعد از رحلت پیامبر اعظم صلی‌الله علیه و آله و هجوم به خانه حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها و جراحت حضرت در نتیجه این هجوم نقل شده است؛ که به‌تناسب این نوشته چند نمونه از این گزارش‌ها بیان خواهد شد و در ادامه درباره اولین نوشته‌ای که در قرن اول هجری، حوادث بعد از رحلت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله را ثبت کرده است بیان خواهد داشت.
در این قسمت به‌عنوان نمونه دو گزارش از امامان بعد از حضرت علی علیه‌السلام در مورد چگونگی مجروح شدن حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها در جریان هجوم به خانه ایشان را بیان می‌کنیم.
در گزارشی امام حسن علیه‌السلام رو به مُغَیره بن شعبه یکی از کسانی که در جریان هجوم شرکت داشت یادآور شدند که تو کسی بودی که صورت مادر ما را مورد ضرب و شتم قرار دادی.(۱)
همچنین امام صادق علیه‌السلام در روایتی علت شهادت حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها راضرباتی می‌داندکه قنفذ غلام عمربن خطاب در جریان هجوم به پهلوی حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها واردکردکه درنتیجۀ آن، پهلوی حضرت شکست و فرزند ایشان سقط شد.(۲)
امااولین نوشته‌ای که حوادث تلخ بعد از رحلت رسول خدا صلی‌الله علیه و آله را بازگو کرده است کتاب سُلَیم بن قیس بودسلیم دو سال پیش از هجرت دیده به جهان گشوده و در دوران خلافت عُمَر در عهد جوانی به مدینه آمد.سلیم دراین دوره از زندگی‌اش بیشتر به دنبال ثبت و ضبط ماجرای سقیفه وهفدک و حوادث پیرامون آن بوده است وبعدازقتل عثمان وزمانی که امیرالمؤمنین علیه‌السلام به خلافت می‌رسد،سلیم ازیاران آن حضرت و شاهد و ثبت‌کننده مستقیم وقایع و جنگ‌ها و گفته‌های اوبودوآنگاه‌که حضرت به شهادت می‌رسدوامویان حکومت را به دست می‌گیرند،سلیم در عین همراهی باامامان بعدی، زجمله شیعیانی که موردغضب وتعقیب امویان قرارمی گیرد.تعقیبی که سرانجام ودرزمان امارت حجاج بن یوسف ثقفی بر عراق، موجب هجرت سلیم به شهری در فارس شد و در همان جا نیز درگذشت.(۳) شیخ طوسی درباره شخصیت سلیم آورده است: وی ازصحابه امیرالمؤمنین، امام حسن، امام حسین، امام سجاد و امام باقر علیهم‌السلام بوده است.(۴) آنچه در توضیح شخصیت سلیم بن قیس گذشت سبب شد که کتاب وی موردتوجه شیعیان درقرون متعدد تاریخی باشد.البته کتاب ایشان در ادوار مختلف تاریخی دچار تحریفاتی شد،امادراینکه این کتاب بازگوکننده حوادث تلخ بعد ازگت
رحلت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله به‌خصوص در قرون اولیه اسلامی بوده تردیدی نیست و لذا در چاپ جدید با تحقیق محمدباقرزنجانی تلاش کرده نسخه‌های مختلف این کتاب را مشاهده کندومتن راباتوجه به نسخه‌های متفاوت بنگاردعلاوه بر این،درچاپ جدید تلاش شده،روایات سلیم که درکتاب‌های دیگران آمده،نیزجمع‌آوری شودوباذکر منابع دیگر که این احادیث را آورده‌اند، توثیقی برای روایات سلیم گردآوری گردد.(۵)
معرفی منبع جهت مطالعه بیشتر:
۱-کتاب سلیم بن قیس تحقیق محمدباقرزنجانی. ۲-کتاب مأساة الزهراءنوشته علامه سیدجعفرمرتضی عاملی؛این کتاب توسط محمدسپهری باعنوان«رنج‌های حضرت زهراسلام‌الله علیها» درسال۱۳۸۰ش ترجمه ومنتشرشد.
کلمات کلیدی:هجوم به خانه حضرت زهرا سلام‌الله علیها،سلیم به قیس، حوادث بعدازرحلت پیامبر اعظم صلی‌الله علیه وآله.
#پانویس:🔰
1) طبرسی،احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۲۷۷.
2)طبری، محمد بن جریر بن رستم، دلائل الإمامه،ص۱۳۴.3)هلالی،سلیم بن قیس، اسرار آل محمد،ص۱۷؛سبحانی،محمدتقی، «گامی دیگردرشناسایی واحیای کتاب سلیم بن قیس هلالی»،ص۲۰.
4)طوسی، محمد بن حسن، رجال طوسی، ص۶۶ و ۹۴ و ۱۰۱ و ۱۰۴ و ۱۳۶.
#پس_از_رحلت_رسول_خدا_صلی‌الله علیه وآله حوادث تلخی برای اهل‌بیت آن حضرت اتفاق افتادازجمله هجوم به خانه امیرالمؤمنین علیه‌السلام که در این هجوم حضرت زهراسلام‌الله‌علیها مجروح شده ومدتی کوتاه پس ازآن به شهادت رسیدموضع‌گیری تهاجمی درمقابل این مسائل به دلیل نوپابودن اسلام واهمیت حفظ آن دربرابر خطرات وتهدیدهای خارجی،امری حساس بود؛از سویی دیگرسیاست اهل‌بیت علیهم‌السلام درتمام دوران ۲۵۰ ساله بعدازرحلت پیامبراکرم صلی‌الله علیه وآله این بودکه نگذارند اخباراین حوادث تلخ ازحافظه تاریخی مسلمانان به‌ویژه شیعیان پاک شود.بر همین مبناوباملاحظه شرایط سیاسی واجتماعی که درطول این دوران بر جامعه حاکم بودگزارش‌های تاریخی مربوط به این حوادث تلخ رابازگو می‌کردند.درادامه به چگونگی بازگو کردن اخبار هجوم به خانه حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها درکلام اهل‌بیت علیهم‌السلام و شیعیان در عصر حضور امامان معصوم علیهم‌السلام خواهیم پرداخت.
گزارش‌های متعددی در منابع به نقل از اهل‌بیت علیهم‌السلام دال بر حوادث بعد از رحلت پیامبر اعظم صلی‌الله علیه و آله و هجوم به خانه حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها و جراحت حضرت در نتیجه این هجوم نقل شده است؛ که به‌تناسب این نوشته چند نمونه از این گزارش‌ها بیان خواهد شد و در ادامه درباره اولین نوشته‌ای که در قرن اول هجری، حوادث بعد از رحلت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله را ثبت کرده است بیان خواهد داشت.
در این قسمت به‌عنوان نمونه دو گزارش از امامان بعد از حضرت علی علیه‌السلام در مورد چگونگی مجروح شدن حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها در جریان هجوم به خانه ایشان را بیان می‌کنیم.
در گزارشی امام حسن علیه‌السلام رو به مُغَیره بن شعبه یکی از کسانی که در جریان هجوم شرکت داشت یادآور شدند که تو کسی بودی که صورت مادر ما را مورد ضرب و شتم قرار دادی.(۱)
همچنین امام صادق علیه‌السلام در روایتی علت شهادت حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها راضرباتی می‌داندکه قنفذ غلام عمربن خطاب در جریان هجوم به پهلوی حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها واردکردکه درنتیجۀ آن، پهلوی حضرت شکست و فرزند ایشان سقط شد.(۲)
امااولین نوشته‌ای که حوادث تلخ بعد از رحلت رسول خدا صلی‌الله علیه و آله را بازگو کرده است کتاب سُلَیم بن قیس بودسلیم دو سال پیش از هجرت دیده به جهان گشوده و در دوران خلافت عُمَر در عهد جوانی به مدینه آمد.سلیم دراین دوره از زندگی‌اش بیشتر به دنبال ثبت و ضبط ماجرای سقیفه وهفدک و حوادث پیرامون آن بوده است وبعدازقتل عثمان وزمانی که امیرالمؤمنین علیه‌السلام به خلافت می‌رسد،سلیم ازیاران آن حضرت و شاهد و ثبت‌کننده مستقیم وقایع و جنگ‌ها و گفته‌های اوبودوآنگاه‌که حضرت به شهادت می‌رسدوامویان حکومت را به دست می‌گیرند،سلیم در عین همراهی باامامان بعدی، زجمله شیعیانی که موردغضب وتعقیب امویان قرارمی گیرد.تعقیبی که سرانجام ودرزمان امارت حجاج بن یوسف ثقفی بر عراق، موجب هجرت سلیم به شهری در فارس شد و در همان جا نیز درگذشت.(۳) شیخ طوسی درباره شخصیت سلیم آورده است: وی ازصحابه امیرالمؤمنین، امام حسن، امام حسین، امام سجاد و امام باقر علیهم‌السلام بوده است.(۴) آنچه در توضیح شخصیت سلیم بن قیس گذشت سبب شد که کتاب وی موردتوجه شیعیان درقرون متعدد تاریخی باشد.البته کتاب ایشان در ادوار مختلف تاریخی دچار تحریفاتی شد،امادراینکه این کتاب بازگوکننده حوادث تلخ بعد ازگت
رحلت پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله به‌خصوص در قرون اولیه اسلامی بوده تردیدی نیست و لذا در چاپ جدید با تحقیق محمدباقرزنجانی تلاش کرده نسخه‌های مختلف این کتاب را مشاهده کندومتن راباتوجه به نسخه‌های متفاوت بنگاردعلاوه بر این،درچاپ جدید تلاش شده،روایات سلیم که درکتاب‌های دیگران آمده،نیزجمع‌آوری شودوباذکر منابع دیگر که این احادیث را آورده‌اند، توثیقی برای روایات سلیم گردآوری گردد.(۵)
معرفی منبع جهت مطالعه بیشتر:
۱-کتاب سلیم بن قیس تحقیق محمدباقرزنجانی. ۲-کتاب مأساة الزهراءنوشته علامه سیدجعفرمرتضی عاملی؛این کتاب توسط محمدسپهری باعنوان«رنج‌های حضرت زهراسلام‌الله علیها» درسال۱۳۸۰ش ترجمه ومنتشرشد.
کلمات کلیدی:هجوم به خانه حضرت زهرا سلام‌الله علیها،سلیم به قیس، حوادث بعدازرحلت پیامبر اعظم صلی‌الله علیه وآله.
#پانویس:🔰
1) طبرسی،احمد بن علی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۱، ص۲۷۷.
2)طبری، محمد بن جریر بن رستم، دلائل الإمامه،ص۱۳۴.3)هلالی،سلیم بن قیس، اسرار آل محمد،ص۱۷؛سبحانی،محمدتقی، «گامی دیگردرشناسایی واحیای کتاب سلیم بن قیس هلالی»،ص۲۰.
4)طوسی، محمد بن حسن، رجال طوسی، ص۶۶ و ۹۴ و ۱۰۱ و ۱۰۴ و ۱۳۶.
#سوال_برخی گزارش‌ها می‌گویند حضرت علی هنگام شهادت حضرت زهرا در منزل کنار ایشان بودند، برخی گزارش‌ها می‌گویند در منزل نبودند، بلکه مسجد یا جای دیگری بودند. کدام صحیح است🔰؟
در مورد ساعات پایانی عمر مبارک #حضرت_فاطمه_سلام_الله_علیها🌷 گزارش‌های متعددی نقل‌شده تقریباً تمامی این گزارش‌ها به‌جز یک گزارش بازگوکننده این مطلب است که امام علی علیه‌السلام در روز آخر عمر مبارک حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها برای انجام کارهای ضروری از خانه خارج‌شده بودند و هنگام مراجعت به خانه، حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها از دنیا رفته بودند.
بر اساس گزارش‌هایی که در کتاب‌های #حدیثی_و_تاریخی نقل‌شده #حضرت_فاطمه سلام‌الله‌علیها در اثر #ظلمی_که_بعد #از_پدر_بزرگوارشان_به_ایشان گردید بدنشان به‌شدت #مجروح گردید و در اثر این #جراحت_به‌شدت ضعیف گشتند به‌گونه‌ای که روزهای آخر عمر شریفشان در خانه بستری بودند. در طول این ایام گفتگوهای متعددی را ایشان با افراد مختلفی از جمله امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در منابع نقل‌شده است. علاوه بر این در این ایام کسانی مانند اَسما بنت عُمَیس و سَلمی همسر ابو رافع به همراه امام علی علیه‌السلام از حضرت پرستاری می‌کردند و همین همراهی سبب می‌گردید تا امیرالمؤمنین بتواند برای انجام کارهای ضروری از خانه خارج گردد. روز آخر عمر مبارک حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها بعد ازآنکه ایشان برای کارهای ضروری از خانه خارج گردیدند؛ #حضرت_فاطمه #سلام‌الله‌علیها_از_سلمی_می‌خواهند تا مقدار آبی جهت #غسل برای ایشان فراهم کنند بعد از اینکه سلمی این کار را انجام می‌دهد حضرت خودشان بدون کمک دیگران غسل را انجام می‌دهند و بعد از آن لباس‌های تمیزی می‌پوشند و از سلمی می‌خواهند که بستر ایشان را در وسط اتاق پهن کنند؛ بعد از این حضرت درحالی‌که روبه قبله دراز می‌کشیدند بیان می‌کنند که اگر بعد از ساعتی مرا صدا زدید و جوابی نشنیدید بدانید که از دنیا رفته‌ام.(۱) همچنین بنا بر روایتی دیگر از اسما بنت عمیس، حضرت علی علیه‌السلام هنگام شهادت حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها در منزل حضور نداشت.(۲) بر اساس این گزارش و دیگر گزارش‌هایی که روز پایانی عمر مبارک حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها را روایت کرده‌اند #حضرت_علی #علیه‌السلام در حالی که برای نماز ظهر به مسجد رفته بودند خبر شهادت حضرت را شنیدند و هنگامی‌که به بالای سر همسرشان رسیدند ایشان از دنیا رفته بود. با این وجود علامه مجلسی گزارشی به نقل از برخی کتاب‌ها که به عقیدۀ خود وی چندان اعتباری ندارد ذکر میکند که در این گزارش نقل‌شده بعد از مراجعت امیرالمؤمنین علیه‌السلام به خانه، حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها هنوز در قید حیات بودند.(۳)
#نتیجه: 💢
بر اساس مجموع گزارش‌هایی که در مورد ساعات پایانی عمر مبارک #حضرت_فاطمه_سلام‌الله‌علیها نقل‌شده است و با توجه به ضعف روایت بحارالانوار؛ حضرت علی علیه‌السلام در ساعات پایانی عمر مبارک حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها برای انجام کارهای ضروری از منزل خارج شده بودند و هنگامی‌که دوباره بر بالین حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها حاضر گردیدند ایشان‌دار دنیا را وداع گفته بودند. 💢
#معرفی_منبع_برای_مطالعه_بیشتر: 💢
برای مطالعه بیشتر در مورد روزهای پایانی عمر مبارک حضرت زهرا مطالعه کتاب مأساة الزهراء نوشته علامه سید جعفر مرتضی عاملی که بنام رنج‌های حضرت فاطمه توسط محمدتقی سپهری ترجمه شده است توصیه می‌گردد.
کلمات کلیدی: امام علی، حضرت فاطمه، شهادت فاطمه سلام‌الله علیها.
#پانویس:
1) رک: طوسی، محمد بن حسن، امالی؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۳، ص۳۶۴؛ ابن به طریق، یحیی بن حسن، عمده عیون صحاح الاخبار فی مناقب الامام الابرار؛ ابن اثیر، أسد الغابه فی معرفه الصحابه، ج۶، ص۳۴۴؛ موفق بن احمد خوارزمی، مقتل الحسین، ج۱، ص۱۲۶.
2) رک: اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۸۵ و ۱۸۶.
3) اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، تحقیق: سید هاشم رسولی محلاتی؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۸۵ و ۱۸۶.🔰
#جان_ننم_جوان_ننم***
در مورد ساعات پایانی عمر مبارک #حضرت_فاطمه_سلام_الله_علیها🌷 گزارش‌های متعددی نقل‌شده تقریباً تمامی این گزارش‌ها به‌جز یک گزارش بازگوکننده این مطلب است که امام علی علیه‌السلام در روز آخر عمر مبارک حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها برای انجام کارهای ضروری از خانه خارج‌شده بودند و هنگام مراجعت به خانه، حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها از دنیا رفته بودند.
بر اساس گزارش‌هایی که در کتاب‌های #حدیثی_و_تاریخی نقل‌شده #حضرت_فاطمه سلام‌الله‌علیها در اثر #ظلمی_که_بعد #از_پدر_بزرگوارشان_به_ایشان گردید بدنشان به‌شدت #مجروح گردید و در اثر این #جراحت_به‌شدت ضعیف گشتند به‌گونه‌ای که روزهای آخر عمر شریفشان در خانه بستری بودند. در طول این ایام گفتگوهای متعددی را ایشان با افراد مختلفی از جمله امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در منابع نقل‌شده است. علاوه بر این در این ایام کسانی مانند اَسما بنت عُمَیس و سَلمی همسر ابو رافع به همراه امام علی علیه‌السلام از حضرت پرستاری می‌کردند و همین همراهی سبب می‌گردید تا امیرالمؤمنین بتواند برای انجام کارهای ضروری از خانه خارج گردد. روز آخر عمر مبارک حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها بعد ازآنکه ایشان برای کارهای ضروری از خانه خارج گردیدند؛ #حضرت_فاطمه #سلام‌الله‌علیها_از_سلمی_می‌خواهند تا مقدار آبی جهت #غسل برای ایشان فراهم کنند بعد از اینکه سلمی این کار را انجام می‌دهد حضرت خودشان بدون کمک دیگران غسل را انجام می‌دهند و بعد از آن لباس‌های تمیزی می‌پوشند و از سلمی می‌خواهند که بستر ایشان را در وسط اتاق پهن کنند؛ بعد از این حضرت درحالی‌که روبه قبله دراز می‌کشیدند بیان می‌کنند که اگر بعد از ساعتی مرا صدا زدید و جوابی نشنیدید بدانید که از دنیا رفته‌ام.(۱) همچنین بنا بر روایتی دیگر از اسما بنت عمیس، حضرت علی علیه‌السلام هنگام شهادت حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها در منزل حضور نداشت.(۲) بر اساس این گزارش و دیگر گزارش‌هایی که روز پایانی عمر مبارک حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها را روایت کرده‌اند #حضرت_علی #علیه‌السلام در حالی که برای نماز ظهر به مسجد رفته بودند خبر شهادت حضرت را شنیدند و هنگامی‌که به بالای سر همسرشان رسیدند ایشان از دنیا رفته بود. با این وجود علامه مجلسی گزارشی به نقل از برخی کتاب‌ها که به عقیدۀ خود وی چندان اعتباری ندارد ذکر میکند که در این گزارش نقل‌شده بعد از مراجعت امیرالمؤمنین علیه‌السلام به خانه، حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها هنوز در قید حیات بودند.(۳)
#نتیجه: 💢
بر اساس مجموع گزارش‌هایی که در مورد ساعات پایانی عمر مبارک #حضرت_فاطمه_سلام‌الله‌علیها نقل‌شده است و با توجه به ضعف روایت بحارالانوار؛ حضرت علی علیه‌السلام در ساعات پایانی عمر مبارک حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها برای انجام کارهای ضروری از منزل خارج شده بودند و هنگامی‌که دوباره بر بالین حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها حاضر گردیدند ایشان‌دار دنیا را وداع گفته بودند. 💢
#معرفی_منبع_برای_مطالعه_بیشتر: 💢
برای مطالعه بیشتر در مورد روزهای پایانی عمر مبارک حضرت زهرا مطالعه کتاب مأساة الزهراء نوشته علامه سید جعفر مرتضی عاملی که بنام رنج‌های حضرت فاطمه توسط محمدتقی سپهری ترجمه شده است توصیه می‌گردد.
کلمات کلیدی: امام علی، حضرت فاطمه، شهادت فاطمه سلام‌الله علیها.
#پانویس:
1) رک: طوسی، محمد بن حسن، امالی؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ج۳، ص۳۶۴؛ ابن به طریق، یحیی بن حسن، عمده عیون صحاح الاخبار فی مناقب الامام الابرار؛ ابن اثیر، أسد الغابه فی معرفه الصحابه، ج۶، ص۳۴۴؛ موفق بن احمد خوارزمی، مقتل الحسین، ج۱، ص۱۲۶.
2) رک: اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۸۵ و ۱۸۶.
3) اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمه، تحقیق: سید هاشم رسولی محلاتی؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۳، ص۱۸۵ و ۱۸۶.🔰
#جان_ننم_جوان_ننم***