#ГісторыяБеларусі
#ЛюдзіБеларусі
#Паўстанне1863
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Эдмунд Іванавіч Вярыга - з 1857 вучыўся ў Пецярбургскім універсітэце, вёў рэвалюцыйную працу сярод студэнтаў, агітацыю сярод сялян.
Ежы Гажыч - у час паўстання 1863 года арыштоўваўся за тое, што ўгаворваў сялян далучыцца да паўстання.
Апалон Паўлавіч Гофмёйстар - прыязна і спачувальна ставіўся да сялян, намагаўся іх вызваліць. Адчыніў школу для вясковых дзяцей і заняўся сельскай гаспадаркай. Пасля адмены прыгоннага права юрыдычная сітуацыя была складанай, таму за свой рахунак ён ажыццявіў фіктыўны продаж кожнага ўчастка сялянскай сям’і. Сяляне яго любілі і паважалі.
Тамаш Міхайлавіч Грыневіч - магчымы продак Уладзіміра Караткевіча, былы вайсковец, штабс-ротмістр, арганізаваў паўстанцкі атрад ў Рагачоўскім павеце. Быў публічна растраляны ў Рагачове. У 2015 годзе ў Рагачове грамадскія актывісты паставілі памятны знак Тамашу Грыневічу. Вобраз Грыневіча стаў прататыпам Усяслава Грынкевіча ў творах Уладзіміра Караткевіча «Нельга забыць» і «Каласы пад сярпом тваім».
Працяг будзе...
#ЛюдзіБеларусі
#Паўстанне1863
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Эдмунд Іванавіч Вярыга - з 1857 вучыўся ў Пецярбургскім універсітэце, вёў рэвалюцыйную працу сярод студэнтаў, агітацыю сярод сялян.
Ежы Гажыч - у час паўстання 1863 года арыштоўваўся за тое, што ўгаворваў сялян далучыцца да паўстання.
Апалон Паўлавіч Гофмёйстар - прыязна і спачувальна ставіўся да сялян, намагаўся іх вызваліць. Адчыніў школу для вясковых дзяцей і заняўся сельскай гаспадаркай. Пасля адмены прыгоннага права юрыдычная сітуацыя была складанай, таму за свой рахунак ён ажыццявіў фіктыўны продаж кожнага ўчастка сялянскай сям’і. Сяляне яго любілі і паважалі.
Тамаш Міхайлавіч Грыневіч - магчымы продак Уладзіміра Караткевіча, былы вайсковец, штабс-ротмістр, арганізаваў паўстанцкі атрад ў Рагачоўскім павеце. Быў публічна растраляны ў Рагачове. У 2015 годзе ў Рагачове грамадскія актывісты паставілі памятны знак Тамашу Грыневічу. Вобраз Грыневіча стаў прататыпам Усяслава Грынкевіча ў творах Уладзіміра Караткевіча «Нельга забыць» і «Каласы пад сярпом тваім».
Працяг будзе...
#ГісторыяБеларусі
#Паўстанне1863
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Войцех Іосіфавіч Дамарацкі - студэнт Горы-Горацкага сельгаспадарчага інстытута, быў удзельнікам сакрэтнага студэнцкага камітэта, удзельнікі якога адкрылі для сялянскіх дзяцей народную школу, выкладанне ў якой вялося на беларускай мове. Менавіта ў савецкі час на магіле гераічнага студэнта была пакладзена пліта з адпаведным надпісам. Новае кіраўніцтва БДСГА ў 2010 годзе аднавіла і добраўпарадкавала пахаванне, ўсталявала над ім помнік.
Яраслаў Дамброўскі - польскі і французскі рэвалюцыянер і ваенны дзеяч, актыўны ўдзельнік Парыжскай камуны, генерал.
Генрых Міхайлавіч Дмахоўскі - скульптар, для будынку кангрэсу (у Вашынгтоне) ён стварыў бюсты Джорджа Вашынгтона, Томаса Джэферсана, Бенджаміна Франкліна, Тадэвуша Касцюшкі. Гэтыя бюсты і сёння ўпрыгожваюць памяшканне Кангрэса ЗША. У гэты ж час зрабіў медальён з сілуэтамі пакараных смерцю дзекабрыстаў. Загінуў 26 мая 1863 года ў адным з першых баёў з расійскімі войскамі каля фальварка Парэчча. Пахаваны на курганным могільніку каля вёскі Бірулі Докшыцкага раёна Віцебскай вобласці. У маі 2020 на магіле Г. Дмахоўскага быў усталяваны помнік.
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Войцех Іосіфавіч Дамарацкі - студэнт Горы-Горацкага сельгаспадарчага інстытута, быў удзельнікам сакрэтнага студэнцкага камітэта, удзельнікі якога адкрылі для сялянскіх дзяцей народную школу, выкладанне ў якой вялося на беларускай мове. Менавіта ў савецкі час на магіле гераічнага студэнта была пакладзена пліта з адпаведным надпісам. Новае кіраўніцтва БДСГА ў 2010 годзе аднавіла і добраўпарадкавала пахаванне, ўсталявала над ім помнік.
Яраслаў Дамброўскі - польскі і французскі рэвалюцыянер і ваенны дзеяч, актыўны ўдзельнік Парыжскай камуны, генерал.
Генрых Міхайлавіч Дмахоўскі - скульптар, для будынку кангрэсу (у Вашынгтоне) ён стварыў бюсты Джорджа Вашынгтона, Томаса Джэферсана, Бенджаміна Франкліна, Тадэвуша Касцюшкі. Гэтыя бюсты і сёння ўпрыгожваюць памяшканне Кангрэса ЗША. У гэты ж час зрабіў медальён з сілуэтамі пакараных смерцю дзекабрыстаў. Загінуў 26 мая 1863 года ў адным з першых баёў з расійскімі войскамі каля фальварка Парэчча. Пахаваны на курганным могільніку каля вёскі Бірулі Докшыцкага раёна Віцебскай вобласці. У маі 2020 на магіле Г. Дмахоўскага быў усталяваны помнік.
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Мар’ян Дубецкі - польскі гісторык і пісьменнік, педагог, грамадскі і палітычны дзеяч. У час вучобы ў Кіеўскім ўніверсітэце далучыўся да тайнай арганізацыі «Тройніцкі саюз», якая выступала за перадачу сялянам зямлі і прадастаўленне ім свабоды выбару месца жыхарства і аднаўленне дзяржаўнасці Рэчы Паспалітай у межах 1772 года. Пасля тайная арганізацыя перарасла ў цэлы палітычны кірунак так званых «хлапаманаў». Пасля далучыўся да кірунку, які выступаў за аднаўленне Рэчы Паспалітай у якасці федэрацыі трох народаў.
Бенедыкт Дыбоўскі - расійскі, беларускі і польскі заолаг, прыродазнавец, урач. Член-карэспандэнт АН СССР (1928). Яго шматлікія артыкулы па заалогіі надрукаваны ў рускіх, польскіх, нямецкіх часопісах. Паводле светапогляду Дыбоўскі быў рэвалюцыйным дэмакратам. Змагаўся супраць рэлігійных забабонаў, клерыкалаў і розных рэакцыянераў. Ён адзін з першых у Еўропе стаў прыхільнікам і прапагандыстам эвалюцыйнай тэорыі Чарлза Дарвіна. Даследаваў гісторыю і этнаграфію беларусаў. Памёр вучоны ў 1930 г. і яго, як удзельніка паўстання 1863 г., хавалі з вялікімі вайсковымі пашанамі.
Працяг будзе...
#ГісторыяБеларусі
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Мар’ян Дубецкі - польскі гісторык і пісьменнік, педагог, грамадскі і палітычны дзеяч. У час вучобы ў Кіеўскім ўніверсітэце далучыўся да тайнай арганізацыі «Тройніцкі саюз», якая выступала за перадачу сялянам зямлі і прадастаўленне ім свабоды выбару месца жыхарства і аднаўленне дзяржаўнасці Рэчы Паспалітай у межах 1772 года. Пасля тайная арганізацыя перарасла ў цэлы палітычны кірунак так званых «хлапаманаў». Пасля далучыўся да кірунку, які выступаў за аднаўленне Рэчы Паспалітай у якасці федэрацыі трох народаў.
Бенедыкт Дыбоўскі - расійскі, беларускі і польскі заолаг, прыродазнавец, урач. Член-карэспандэнт АН СССР (1928). Яго шматлікія артыкулы па заалогіі надрукаваны ў рускіх, польскіх, нямецкіх часопісах. Паводле светапогляду Дыбоўскі быў рэвалюцыйным дэмакратам. Змагаўся супраць рэлігійных забабонаў, клерыкалаў і розных рэакцыянераў. Ён адзін з першых у Еўропе стаў прыхільнікам і прапагандыстам эвалюцыйнай тэорыі Чарлза Дарвіна. Даследаваў гісторыю і этнаграфію беларусаў. Памёр вучоны ў 1930 г. і яго, як удзельніка паўстання 1863 г., хавалі з вялікімі вайсковымі пашанамі.
Працяг будзе...
#ГісторыяБеларусі
#Паўстанне1863
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Людвік Звяждоўскі - капітан расійскай арміі, быў прадстаўніком «чырвоных» ў Вільні. Падчас паўстання камандаваў паўстанцкім аддзелам у Магілёўскай губерні, які быў сабраны з студэнтаў Горы-Горацкі земляробчага інстытута. Сутыкнуўшыся з нядобразычлівасцю і нежаданнем ваяваць з боку мясцовых жыхароў, распусціў свой аддзел і выехаў у Царства Польскае. Матэрыял пра Звяждоўскага змешчаны ў экспазіцыі Горацкага гісторыка-этнаграфічнага музея і музея гісторыі Беларускай дзяржаўнай сельскагаспадарчай акадэміі.
Аляксандр Дамінікавіч Лапа - грамадскі дзеяч, буйны землеўласнік на Беларусі. У сваім маёнтку сабраў добрую бібліятэку, якой мог карыстацца любы жадаючы, у тым ліку і селянін. Яго сяляне былі дастаткова забяспечаны зямлёй: дзесяціна пад дом і агароды плюс на кожнага работніка ў сям'і — 6 дзесяцін пашні і 3 — сенакосаў. Сялянам не забаранялася рыбачыць, паляваць і збіраць грыбы ў панскіх валоданнях, карыстацца лесам для будаўніцтва хат і іншага. Для пастарэлых сялян Аляксандр стварыў дамы дабрачыннасці. Шляхі і масты ў маёнтках Лапы былі ў выдатным стане. У панскім двары меліся 2 вінакурныя заводы, карчма, 5 малацільных машын, вадзяныя млыны, крупарушка і сукнавальня. Ва ўсіх адносінах гэта была заможная і квітнеючая гаспадарка. Сам Дунін-Марцінкевіч пісаў пра яго так: "Бог жыве з тымі людзьмі! Не панская тут, але бацькоўская кіруе рука! Каму ж тады, уласна, магу прысвяціць гэту працу, як не апекуну слабых, як не бацьку сялян?"
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Людвік Звяждоўскі - капітан расійскай арміі, быў прадстаўніком «чырвоных» ў Вільні. Падчас паўстання камандаваў паўстанцкім аддзелам у Магілёўскай губерні, які быў сабраны з студэнтаў Горы-Горацкі земляробчага інстытута. Сутыкнуўшыся з нядобразычлівасцю і нежаданнем ваяваць з боку мясцовых жыхароў, распусціў свой аддзел і выехаў у Царства Польскае. Матэрыял пра Звяждоўскага змешчаны ў экспазіцыі Горацкага гісторыка-этнаграфічнага музея і музея гісторыі Беларускай дзяржаўнай сельскагаспадарчай акадэміі.
Аляксандр Дамінікавіч Лапа - грамадскі дзеяч, буйны землеўласнік на Беларусі. У сваім маёнтку сабраў добрую бібліятэку, якой мог карыстацца любы жадаючы, у тым ліку і селянін. Яго сяляне былі дастаткова забяспечаны зямлёй: дзесяціна пад дом і агароды плюс на кожнага работніка ў сям'і — 6 дзесяцін пашні і 3 — сенакосаў. Сялянам не забаранялася рыбачыць, паляваць і збіраць грыбы ў панскіх валоданнях, карыстацца лесам для будаўніцтва хат і іншага. Для пастарэлых сялян Аляксандр стварыў дамы дабрачыннасці. Шляхі і масты ў маёнтках Лапы былі ў выдатным стане. У панскім двары меліся 2 вінакурныя заводы, карчма, 5 малацільных машын, вадзяныя млыны, крупарушка і сукнавальня. Ва ўсіх адносінах гэта была заможная і квітнеючая гаспадарка. Сам Дунін-Марцінкевіч пісаў пра яго так: "Бог жыве з тымі людзьмі! Не панская тут, але бацькоўская кіруе рука! Каму ж тады, уласна, магу прысвяціць гэту працу, як не апекуну слабых, як не бацьку сялян?"
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ЛюдзіБеларусі
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Уладзіслаў Юліянавіч Малахоўскі - адзін з кіраўнікоў партыі «чырвоных», найбліжэйшы памочнік К.Каліноўскага. Наладжваў сувязі з рускімі рэвалюцыянерамі, з арганізацыяй «Зямля і воля».
Максіміліян Восіпавіч Маркс – удзельнік рэвалюцыйнага руху 1860-х гг., даследчык Сібіры, прыродазнавец, мемуарыст, метэаролаг. Член Рускага геаграфічнага таварыства. Пакінуў успаміны пра Віцебск 1820 - 1830-х гадоў.
Адзначаны залатым медалём Рускага геаграфічнага таварыства (1878) за навуковую дзейнасць.
Каміла Марцінкеевіч (у шлюбе Асіповіч) –беларуская піяністка, кампазітар, педагог, удзельніца рэвалюцыйнага руху на Беларусі ў 1860-я гады. Дачка В. Дуніна-Марцінкевіча. Уваходзіла ў тэатральную трупу бацькі; у 1852 годзе брала ўдзел у паказе ў Мінску першай беларускай оперы «Сялянка». На пачатку 1860-х гадоў яна арганізавала ў Мінску і мястэчку Гарадок на Маладзечаншчыне школы для дзяцей беднаты.
Працяг будзе...
#ЛюдзіБеларусі
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Уладзіслаў Юліянавіч Малахоўскі - адзін з кіраўнікоў партыі «чырвоных», найбліжэйшы памочнік К.Каліноўскага. Наладжваў сувязі з рускімі рэвалюцыянерамі, з арганізацыяй «Зямля і воля».
Максіміліян Восіпавіч Маркс – удзельнік рэвалюцыйнага руху 1860-х гг., даследчык Сібіры, прыродазнавец, мемуарыст, метэаролаг. Член Рускага геаграфічнага таварыства. Пакінуў успаміны пра Віцебск 1820 - 1830-х гадоў.
Адзначаны залатым медалём Рускага геаграфічнага таварыства (1878) за навуковую дзейнасць.
Каміла Марцінкеевіч (у шлюбе Асіповіч) –беларуская піяністка, кампазітар, педагог, удзельніца рэвалюцыйнага руху на Беларусі ў 1860-я гады. Дачка В. Дуніна-Марцінкевіча. Уваходзіла ў тэатральную трупу бацькі; у 1852 годзе брала ўдзел у паказе ў Мінску першай беларускай оперы «Сялянка». На пачатку 1860-х гадоў яна арганізавала ў Мінску і мястэчку Гарадок на Маладзечаншчыне школы для дзяцей беднаты.
Працяг будзе...
#ЛюдзіБеларусі
#ГісторыяБеларусі
#Паўстанне1863
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Антанас Мацкявічус – адзін з кіраўнікоў паўстання 1863—1864 гадоў у Літве. Прыйшоў да думкі аб неабходнасці ўзброенай барацьбы супраць царызму, за ліквідацыю прыгонніцтва і перадачу зямлі сялянам. Вёў асветніцкую работу сярод сялян, прапаведаваў свае погляды. У жніўні 1862 года звязаўся з Каліноўскім і Серакоўскім. З пачаткам паўстання ў студзені 1863 года арганізаваў з сялян атрад у 250 чалавек, у сакавіку – маі ўдзельнічаў з ім у баях у цэнтральнай Літве самастойна, потым у складзе злучэння Серакоўскага.
Браніслаў Станіслаў Мінейка – землеўласнік. Падчас паўстання належаў да «чырвоных» левай арыентацы.
Зыгмунт Станіслававіч Мінейка - кіраўнік паўстання 1863-1864 гадоў у Ашмянскім павеце. Ваенны, класічны археолаг, журналіст, палітык, палітычны актывіст, інжынер у цывільным будаўніцтве, афіцэр. У 1861 годзе прыняў ўдзел у польскіх маніфестацыях і агітацыі сярод сялян. Сярод іншага, Мінейка, пераапрануўшыся ў сялянскую вопратку, распаўсюджваў беларускі ананімны сатырычны твор «Гутарка старога дзеда». У гонар Мінейкі названа вуліца ў Ашмянах.
Працяг будзе...
#ГісторыяБеларусі
#Паўстанне1863
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Антанас Мацкявічус – адзін з кіраўнікоў паўстання 1863—1864 гадоў у Літве. Прыйшоў да думкі аб неабходнасці ўзброенай барацьбы супраць царызму, за ліквідацыю прыгонніцтва і перадачу зямлі сялянам. Вёў асветніцкую работу сярод сялян, прапаведаваў свае погляды. У жніўні 1862 года звязаўся з Каліноўскім і Серакоўскім. З пачаткам паўстання ў студзені 1863 года арганізаваў з сялян атрад у 250 чалавек, у сакавіку – маі ўдзельнічаў з ім у баях у цэнтральнай Літве самастойна, потым у складзе злучэння Серакоўскага.
Браніслаў Станіслаў Мінейка – землеўласнік. Падчас паўстання належаў да «чырвоных» левай арыентацы.
Зыгмунт Станіслававіч Мінейка - кіраўнік паўстання 1863-1864 гадоў у Ашмянскім павеце. Ваенны, класічны археолаг, журналіст, палітык, палітычны актывіст, інжынер у цывільным будаўніцтве, афіцэр. У 1861 годзе прыняў ўдзел у польскіх маніфестацыях і агітацыі сярод сялян. Сярод іншага, Мінейка, пераапрануўшыся ў сялянскую вопратку, распаўсюджваў беларускі ананімны сатырычны твор «Гутарка старога дзеда». У гонар Мінейкі названа вуліца ў Ашмянах.
Працяг будзе...
#ГісторыяБеларусі
#Паўстанне1863
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Эдвард Баніфацый Паўловіч – беларускі мемуарыст, мастак і асветнік. У 1857 г. выйшла яго кніга пад назвай «Некалькі словаў літвіна», у якой адстойваў права беларускіх сялян на асвету. З 1859 г. Паўловіч ў Навагрудку пачаў працаваць выкладчыкам малявання ў мясцовай гімназіі. Заняўся антыалкагольнай прапагандай сярод мясцовых сялян, у справе чаго выдаў ліст, адрасаваны святарству, які быў надрукаваны ў 1859 г. ў пецярбургскім выданні «Слово». Свае погляды ў сялянскім пытанні друкаваў у парыжскім выданні «Wiadomości Polskie», варшаўскай «Gazecie Codziennej» і газеце «Kurier Wileński». Пры падтрымцы куратара наваградскіх школ Канстанціна Радзівіла заснаваў у Наваградку жаночы пансіён і нядзельную школу для сялян, а ў 1860 г. - аматарскі тэатр, дзе з’яўляўся адначасова рэжысёрам, дэкаратарам і акцёрам. Акрамя гэтага, Паўловіч разам з мясцовай шляхтай і мяшчанамі становіцца заснавальнікам Навагрудскай бібліятэкі, якая ўзнікла каля 1860 года. Свае намаганні накіроўваў на павышэнне ў сялянскім асяроддзі ўзроўню самасвядомасці. З пачаткам паўстання 1863 г. ўдзельнічаў у нарадзе навагрудскіх мяшчан, якія выступалі за вызваленне сялян з прыгону. Сабраў звесткі пра культурна-грамадскае і літаратурнае жыццё Беларусі 1840-1860-х гг., побыт беларусаў, пра беларускага паэта Францішка Савіча.
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Эдвард Баніфацый Паўловіч – беларускі мемуарыст, мастак і асветнік. У 1857 г. выйшла яго кніга пад назвай «Некалькі словаў літвіна», у якой адстойваў права беларускіх сялян на асвету. З 1859 г. Паўловіч ў Навагрудку пачаў працаваць выкладчыкам малявання ў мясцовай гімназіі. Заняўся антыалкагольнай прапагандай сярод мясцовых сялян, у справе чаго выдаў ліст, адрасаваны святарству, які быў надрукаваны ў 1859 г. ў пецярбургскім выданні «Слово». Свае погляды ў сялянскім пытанні друкаваў у парыжскім выданні «Wiadomości Polskie», варшаўскай «Gazecie Codziennej» і газеце «Kurier Wileński». Пры падтрымцы куратара наваградскіх школ Канстанціна Радзівіла заснаваў у Наваградку жаночы пансіён і нядзельную школу для сялян, а ў 1860 г. - аматарскі тэатр, дзе з’яўляўся адначасова рэжысёрам, дэкаратарам і акцёрам. Акрамя гэтага, Паўловіч разам з мясцовай шляхтай і мяшчанамі становіцца заснавальнікам Навагрудскай бібліятэкі, якая ўзнікла каля 1860 года. Свае намаганні накіроўваў на павышэнне ў сялянскім асяроддзі ўзроўню самасвядомасці. З пачаткам паўстання 1863 г. ўдзельнічаў у нарадзе навагрудскіх мяшчан, якія выступалі за вызваленне сялян з прыгону. Сабраў звесткі пра культурна-грамадскае і літаратурнае жыццё Беларусі 1840-1860-х гг., побыт беларусаў, пра беларускага паэта Францішка Савіча.
Працяг будзе...
#ДумкіЎслых
#Паўстанне1863
Разважанне пра паўстанне 1863г
Ухіл на нацыянальныя інтарэсы таго паўстання істотна перабольшаны. Усё ж, як ні круці, паўстанне адбывалася пад польскім сцягам - у той час па-іншаму і не магло быць.
Але пры гэтым агучваліся прагрэсіўныя на той час мэты - сацыялістычныя ідэі, роўнасць для кожнага грамадзяніна, незалежна ад паходжання, нацыянальнасці і веравызнання, зямля - сялянам, права народаў на самавызначэнне, федэратыўная пабудова дзяржавы.
Мала хто з хэйтараў паўстання адзначае яўны падзел паўстанцаў на белых і чырвоных, што вельмі важна. Нават тагачасныя расійскія гісторыкі адзначалі гэты факт.
Ну, а самога Каліноўскага ў параўнанні з многімі яго паплечнікамі сапраўды можна назваць героем.
Ён дастойна прыняў сваё пакаранне, з гонарам, і не адрокся ад сваіх ідэй і намераў, пры гэтым адмовіўся ад свайго шляхецкага паходжання: "у нас няма дваран, у нас усе роўныя".
Каліноўскі трохі апярэдзіў свой час, як паказала далейшая гісторыя
#Паўстанне1863
Разважанне пра паўстанне 1863г
Ухіл на нацыянальныя інтарэсы таго паўстання істотна перабольшаны. Усё ж, як ні круці, паўстанне адбывалася пад польскім сцягам - у той час па-іншаму і не магло быць.
Але пры гэтым агучваліся прагрэсіўныя на той час мэты - сацыялістычныя ідэі, роўнасць для кожнага грамадзяніна, незалежна ад паходжання, нацыянальнасці і веравызнання, зямля - сялянам, права народаў на самавызначэнне, федэратыўная пабудова дзяржавы.
Мала хто з хэйтараў паўстання адзначае яўны падзел паўстанцаў на белых і чырвоных, што вельмі важна. Нават тагачасныя расійскія гісторыкі адзначалі гэты факт.
Ну, а самога Каліноўскага ў параўнанні з многімі яго паплечнікамі сапраўды можна назваць героем.
Ён дастойна прыняў сваё пакаранне, з гонарам, і не адрокся ад сваіх ідэй і намераў, пры гэтым адмовіўся ад свайго шляхецкага паходжання: "у нас няма дваран, у нас усе роўныя".
Каліноўскі трохі апярэдзіў свой час, як паказала далейшая гісторыя
#ГісторыяБеларусі
#Паўстанне1863
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Станіслаў Антоній Прушынскі, (Антоній Антоніевіч Прушынскі) – мінскі фатограф. Адзін з пачынальнікаў беларускай фатаграфіі. У 1850-я гады меў дачыненне да дзейнасці Мінскага гарадскога тэатра, у 1856 г. выступаў на ягонай сцэне ў оперы Станіслава Манюшкі «Рэкруцкі набор». 9 лютага 1852 г. Прушынскі выканаў ролю «Караля Лятальскага» у часе прэм’еры спектакля «Сялянка» ў Мінску. У перадпаўстанцкі перыяд далучыўся да «чырвоных» Мінскага паўстанцкага камітэта.
Фелікс Ражанскі - беларускі паэт, мемуарыст, удзельнік рэвалюцыйнага руху 1860-х гг. У 1861 г. увайшоў у Гродзенскую рэвалюцыйную арганізацыю К. Каліноўскага. Удзельнічаў у выданні і распаўсюджванні газеты «Мужыцкая праўда», вёў агітацыю сярод сялян. Аўтар паўстанцкіх песень на беларускай мове «Гэй-га разам, хлопцы…», «Ах ты, мая чарнабрыва…» і інш., успамінаў «3 Гродзенскага ваяводства» (1903), якія з’яўляюцца каштоўнай крыніцай па гісторыі рэвалюцыйнага руху 1860-х г. на Гродзеншчьше, утрымліваюць важныя факты з біяграфіі К. Каліноўскага.
Паэтычную спадчыну Ф. Ражанскага апублікаваў Ігнацій Арамовіч, настаўнік Беластоцкай гімназіі і ўдзельнік паўстання, у кнізе «Летуценні: дзённік аб партызанскім руху ў Гродзенскім ваяводстве ў 1863—1864 гг.». У гонар Фелікса Ражанскага названая вуліца ў Вялікай Бераставіцы.
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Станіслаў Антоній Прушынскі, (Антоній Антоніевіч Прушынскі) – мінскі фатограф. Адзін з пачынальнікаў беларускай фатаграфіі. У 1850-я гады меў дачыненне да дзейнасці Мінскага гарадскога тэатра, у 1856 г. выступаў на ягонай сцэне ў оперы Станіслава Манюшкі «Рэкруцкі набор». 9 лютага 1852 г. Прушынскі выканаў ролю «Караля Лятальскага» у часе прэм’еры спектакля «Сялянка» ў Мінску. У перадпаўстанцкі перыяд далучыўся да «чырвоных» Мінскага паўстанцкага камітэта.
Фелікс Ражанскі - беларускі паэт, мемуарыст, удзельнік рэвалюцыйнага руху 1860-х гг. У 1861 г. увайшоў у Гродзенскую рэвалюцыйную арганізацыю К. Каліноўскага. Удзельнічаў у выданні і распаўсюджванні газеты «Мужыцкая праўда», вёў агітацыю сярод сялян. Аўтар паўстанцкіх песень на беларускай мове «Гэй-га разам, хлопцы…», «Ах ты, мая чарнабрыва…» і інш., успамінаў «3 Гродзенскага ваяводства» (1903), якія з’яўляюцца каштоўнай крыніцай па гісторыі рэвалюцыйнага руху 1860-х г. на Гродзеншчьше, утрымліваюць важныя факты з біяграфіі К. Каліноўскага.
Паэтычную спадчыну Ф. Ражанскага апублікаваў Ігнацій Арамовіч, настаўнік Беластоцкай гімназіі і ўдзельнік паўстання, у кнізе «Летуценні: дзённік аб партызанскім руху ў Гродзенскім ваяводстве ў 1863—1864 гг.». У гонар Фелікса Ражанскага названая вуліца ў Вялікай Бераставіцы.
Працяг будзе...
#ГісторыяБеларусі
#Паўстанне1863
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Людвік Тэадор Нарбут – ваенны , адзін з кіраўнікоў паўстання 1863-1864 гадоў у Беларусі і Літве. З роду Нарбутаў, сын Тэадора Нарбута, архітэктара, інжынера і вядомага гісторыка. Падчас падрыхтоўкі паўстання прыхільнік партыі «чырвоных», звязаўся з Каліноўскім, бываў на канспіратыўных сходах.
Станіслаў Сангін – удзельнік нацыянальна-вызваленчага руху. Гродзенскі чыноўнік. Паплечнік Каліноўскага. Разам з Феліксам Ражанскім і Валерам Урублеўскім прымаў удзел у выданні і распаўсюдзе «Мужыцкай праўды». Сфарміраваў у Сямятычах паўстанцкі атрад.
Станіслаў Сільвестровіч – памешчык, уладальнік маёнтка Гожа ў Гродзенскім павеце Гродзенскай губерні. Член Гродзенскай рэвалюцыйнай арганізацыі, удзельнік паўстання 1863-1864 гадоў. Стаўшы гаспадаром маёнтка ў Гожы, значна аблягчыў павіннасці сялян. У 1861 годзе пазнаёміўся з удзельнікамі Гродзенскай рэвалюцыйнай арганізацыі, у тым ліку і з Канстанцінам Каліноўскім.
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ЛюдзіБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Людвік Тэадор Нарбут – ваенны , адзін з кіраўнікоў паўстання 1863-1864 гадоў у Беларусі і Літве. З роду Нарбутаў, сын Тэадора Нарбута, архітэктара, інжынера і вядомага гісторыка. Падчас падрыхтоўкі паўстання прыхільнік партыі «чырвоных», звязаўся з Каліноўскім, бываў на канспіратыўных сходах.
Станіслаў Сангін – удзельнік нацыянальна-вызваленчага руху. Гродзенскі чыноўнік. Паплечнік Каліноўскага. Разам з Феліксам Ражанскім і Валерам Урублеўскім прымаў удзел у выданні і распаўсюдзе «Мужыцкай праўды». Сфарміраваў у Сямятычах паўстанцкі атрад.
Станіслаў Сільвестровіч – памешчык, уладальнік маёнтка Гожа ў Гродзенскім павеце Гродзенскай губерні. Член Гродзенскай рэвалюцыйнай арганізацыі, удзельнік паўстання 1863-1864 гадоў. Стаўшы гаспадаром маёнтка ў Гожы, значна аблягчыў павіннасці сялян. У 1861 годзе пазнаёміўся з удзельнікамі Гродзенскай рэвалюцыйнай арганізацыі, у тым ліку і з Канстанцінам Каліноўскім.
Працяг будзе...
#ЛюдзіБеларусі
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Віктар Вацлаў Стажэнскі (Старжынскі) – грамадскі дзеяч ліберальнага кірунку 1860-х гадоў. 3 1861 года гродзенскі губернскі маршалак шляхты. Вёў перамовы з царскімі ўладамі наконт аўтаноміі Беларуска-Літоўскага краю, аднаўлення Віленскага ўніверсітэта. У час паўстання 1863-1864 гг. адзін з кіраўнікоў партыі «белых» у Беларусі і Літве.
Юзаф Такажээвіч – польскі пісьменнік і публіцыст. Прапагандаваў тэорыю абшчыннага сацыялізму А. Герцэна. Становішчу рускага і беларускага народаў прысвяціў артыкул «Рускае пытанне» (1868).
Рамуальд Людвікавіч Траўгут - генерал, удзельнік паўстання 1863-1864 гг., адзін з яго кіраўнікоў. З 1845 года служыў у расійскай арміі, удзельнік Крымскай вайны (1853-1856). У 1928 г. ў мястэчку Свіслач устаноўлены помнік Р. Траўгуту, адноўлены ў 1989 г.
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Віктар Вацлаў Стажэнскі (Старжынскі) – грамадскі дзеяч ліберальнага кірунку 1860-х гадоў. 3 1861 года гродзенскі губернскі маршалак шляхты. Вёў перамовы з царскімі ўладамі наконт аўтаноміі Беларуска-Літоўскага краю, аднаўлення Віленскага ўніверсітэта. У час паўстання 1863-1864 гг. адзін з кіраўнікоў партыі «белых» у Беларусі і Літве.
Юзаф Такажээвіч – польскі пісьменнік і публіцыст. Прапагандаваў тэорыю абшчыннага сацыялізму А. Герцэна. Становішчу рускага і беларускага народаў прысвяціў артыкул «Рускае пытанне» (1868).
Рамуальд Людвікавіч Траўгут - генерал, удзельнік паўстання 1863-1864 гг., адзін з яго кіраўнікоў. З 1845 года служыў у расійскай арміі, удзельнік Крымскай вайны (1853-1856). У 1928 г. ў мястэчку Свіслач устаноўлены помнік Р. Траўгуту, адноўлены ў 1989 г.
Працяг будзе...
#ЛюдзіБеларусі
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Валерый Урублеўскі – адзін з кіраўнікоў паўстання 1863 г. у Беларусі, дзеяч польскага і міжнароднага рэвалюцыйнага руху. Скончыў Віленскі дваранскі і Пецярбургскі лясны інстытуты (на будынку ўніверсітэта ўсталявана мемарыяльная дошка). Актыўна дапамагаў Каліноўскаму ў яго падпольнай працы, у тым ліку ў выданні і распаўсюджванні «Мужыцкай праўды». Ён быў прыхільнікам левага крыла «чырвоных» найбольш актыўных змагароў, якія прытрымліваліся рэвалюцыйных поглядаў, - апоры на сялянскія масы, ліквідацыі памешчыцкага землеўладання, роўных правоў усіх народаў краю. Калі 18 сакавіка 1871 года ў Францыі адбылася рэвалюцыя і быў створаны першы ў гісторыі чалавецтва працоўны ўрад Парыжскай Камуны, Урублеўскі, як і многія іншыя яго суайчыннікі, актыўна падтрымаў рэвалюцыйныя памкненні парыжан. У гэтым выступе ён бачыў «сацыяльную рэвалюцыю, якая пры поспеху можа перавярнуць увесь парадак, што існуе цяпер у Еўропе…». У званні палкоўніка (атрымаў напярэдадні паўстання) Урублеўскі прапанаваў камунарам свае паслугі і план ваенных дзеянняў. Неўзабаве яму было прысвоена званне генерала і ён узначаліў адну з трох рэвалюцыйных армій, якая абараняла паўднёвую частку Парыжа. У баях Урублеўскі паказаў сябе ўмелым, разважлівым і прадбачлівым палкаводцам і змагаўся на чале арміі да апошняга дня існавання Парыжскай камуны. Версальцы завочна прысудзілі яго да смяротнага пакарання. З фальшывым пашпартам Урублеўскі пераехаў у Вялікабрытанію, дзе блізка пазнаёміўся з Карлам Марксам і Фрыдрыхам Энгельсам. Урублеўскі ўступіў у I Інтэрнацыянал. У кастрычніку 1871 г. яго абралі членам Генеральнага савета I Інтэрнацыяналу, сакратаром-карэспандэнтам для Польшчы. Падтрымліваў Маркса і Энгельса супраць Бакуніна. У 1878 г. ён нелегальна прыязджаў у Расію (Адэса, Пецярбург), сустракаўся з народнікамі-землявольцамі. У Гродне імем Урублеўскага названа вуліца. Ацэнка дзейнасці Урублеўскага дадзена ў словах У. І. Леніна: «…Памяць Дамброўскага і Урублеўскага непарыўна звязана з найвялікшым рухам пралетарыяту ў XIX стагоддзі…».
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Валерый Урублеўскі – адзін з кіраўнікоў паўстання 1863 г. у Беларусі, дзеяч польскага і міжнароднага рэвалюцыйнага руху. Скончыў Віленскі дваранскі і Пецярбургскі лясны інстытуты (на будынку ўніверсітэта ўсталявана мемарыяльная дошка). Актыўна дапамагаў Каліноўскаму ў яго падпольнай працы, у тым ліку ў выданні і распаўсюджванні «Мужыцкай праўды». Ён быў прыхільнікам левага крыла «чырвоных» найбольш актыўных змагароў, якія прытрымліваліся рэвалюцыйных поглядаў, - апоры на сялянскія масы, ліквідацыі памешчыцкага землеўладання, роўных правоў усіх народаў краю. Калі 18 сакавіка 1871 года ў Францыі адбылася рэвалюцыя і быў створаны першы ў гісторыі чалавецтва працоўны ўрад Парыжскай Камуны, Урублеўскі, як і многія іншыя яго суайчыннікі, актыўна падтрымаў рэвалюцыйныя памкненні парыжан. У гэтым выступе ён бачыў «сацыяльную рэвалюцыю, якая пры поспеху можа перавярнуць увесь парадак, што існуе цяпер у Еўропе…». У званні палкоўніка (атрымаў напярэдадні паўстання) Урублеўскі прапанаваў камунарам свае паслугі і план ваенных дзеянняў. Неўзабаве яму было прысвоена званне генерала і ён узначаліў адну з трох рэвалюцыйных армій, якая абараняла паўднёвую частку Парыжа. У баях Урублеўскі паказаў сябе ўмелым, разважлівым і прадбачлівым палкаводцам і змагаўся на чале арміі да апошняга дня існавання Парыжскай камуны. Версальцы завочна прысудзілі яго да смяротнага пакарання. З фальшывым пашпартам Урублеўскі пераехаў у Вялікабрытанію, дзе блізка пазнаёміўся з Карлам Марксам і Фрыдрыхам Энгельсам. Урублеўскі ўступіў у I Інтэрнацыянал. У кастрычніку 1871 г. яго абралі членам Генеральнага савета I Інтэрнацыяналу, сакратаром-карэспандэнтам для Польшчы. Падтрымліваў Маркса і Энгельса супраць Бакуніна. У 1878 г. ён нелегальна прыязджаў у Расію (Адэса, Пецярбург), сустракаўся з народнікамі-землявольцамі. У Гродне імем Урублеўскага названа вуліца. Ацэнка дзейнасці Урублеўскага дадзена ў словах У. І. Леніна: «…Памяць Дамброўскага і Урублеўскага непарыўна звязана з найвялікшым рухам пралетарыяту ў XIX стагоддзі…».
Працяг будзе...
#ЛюдзіБеларусі
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Міхал Яхім Цюндзявіцкі - удзельнік паўстання 1863-1864 гг., першая ахвяра царскіх карнікаў. У час службы ў войску Міхал увайшоў у рэвалюцыйную арганізацыю, па заданні якой пры канцы 1862 г. ўзяў адпачынак і накіраваўся ў вандроўку па вёсках Мінскай і Віленскай губерняў – заклікаць сялян да паўстання. Пераапрануты ў кажух, аб’ехаў шмат мясцін. 18 лютага 1863 г. ён наведаўся ў карчму каля вёскі Камень, дзе сабралася шмат народу на хрэсьбіны. Калі гаворка перайшла да тэмы ўзброенага выступлення, Цюндзявіцкі дастаў з кішэні брашуру на беларускай мове (хутчэй за ўсё «Мужыцкую праўду») і гучна яе зачытаў.
Яўстах Чарноўскі – удзельнік паўстання 1863-1864 гг. на тэрыторыі Ашмянскага павета. Ва ўніверсітэце атрымаў наступную характарыстыку: «Ён, кажуць, мае вялікі ўплыў на сялян, якія яго любяць, таму што ён, апранаючыся ў шэры армяк, называе іх братамі. Наогул, як запэўніваюць, сяляне заходніх губерняў ахвотней слухаюцца студэнтаў, чым сваіх памешчыкаў альбо тамтэйшых жыхароў, кажучы, што студэнты і разумнейшыя за іх, апошніх, і лепш ведаюць аб здагадках і мерапрыемствах урада, жывучы большай часткай у сталіцах і вялікіх гарадах.»
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Міхал Яхім Цюндзявіцкі - удзельнік паўстання 1863-1864 гг., першая ахвяра царскіх карнікаў. У час службы ў войску Міхал увайшоў у рэвалюцыйную арганізацыю, па заданні якой пры канцы 1862 г. ўзяў адпачынак і накіраваўся ў вандроўку па вёсках Мінскай і Віленскай губерняў – заклікаць сялян да паўстання. Пераапрануты ў кажух, аб’ехаў шмат мясцін. 18 лютага 1863 г. ён наведаўся ў карчму каля вёскі Камень, дзе сабралася шмат народу на хрэсьбіны. Калі гаворка перайшла да тэмы ўзброенага выступлення, Цюндзявіцкі дастаў з кішэні брашуру на беларускай мове (хутчэй за ўсё «Мужыцкую праўду») і гучна яе зачытаў.
Яўстах Чарноўскі – удзельнік паўстання 1863-1864 гг. на тэрыторыі Ашмянскага павета. Ва ўніверсітэце атрымаў наступную характарыстыку: «Ён, кажуць, мае вялікі ўплыў на сялян, якія яго любяць, таму што ён, апранаючыся ў шэры армяк, называе іх братамі. Наогул, як запэўніваюць, сяляне заходніх губерняў ахвотней слухаюцца студэнтаў, чым сваіх памешчыкаў альбо тамтэйшых жыхароў, кажучы, што студэнты і разумнейшыя за іх, апошніх, і лепш ведаюць аб здагадках і мерапрыемствах урада, жывучы большай часткай у сталіцах і вялікіх гарадах.»
Працяг будзе...
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
#Паўстанне1863
А.Р. Лукашэнка пра К. Каліноўскага
"Это был наш человек, нашего государства"....
Чаму прапагандысты вырашылі, што беларусы раптам возьмуць і адракуцца ад сваёй гісторыі, бо некаму так хочацца?.... Смешныя такія!
А.Р. Лукашэнка пра К. Каліноўскага
"Это был наш человек, нашего государства"....
Чаму прапагандысты вырашылі, што беларусы раптам возьмуць і адракуцца ад сваёй гісторыі, бо некаму так хочацца?.... Смешныя такія!
#ЛюдзіБеларусі
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Зыгмунт Баніфацый Рох Бярнардавіч Чаховіч-Ляхавіцкі – адзін з кіраўнікоў паўстання 1863-1864 гг., бібліяфіл. У 1862-1863гг. – член Віленскага Камітэта Руху, пасля яго ліквідацыі – займае пасаду сакратара ў «Аддзеле кіраўнікоў правінцыямі Літвы». Прыхільнік жорсткай лініі К. Каліноўскага. У Малых Бяседах Зыгмунт Чаховіч стварыў вялікую бібліятэку. З Чаховічам пазнаёміўся малады Янка Купала, сям’я якога ў 1895-1904 гг. жыла непадалёку ў фальварку Селішча. У доме Чаховіча Купала ўпершыню пазнаёміўся з нелегальнай літаратурай (прысвечанай польскаму вызвольнаму руху), гутарыў з ім пра паўстанне 1863-1864 гг., карыстаўся яго багатай бібліятэкай. Пра сустрэчы з Чаховічам паэт пісаў у аўтабіяграфіях.
Тадэвуш Рыгор Удальрык Чудоўскі – адзін кіраўнікоў паўстання 1863-1864 гг. на Магілёўшчыне. Чудоўскі дапамог адкрыць у Горках падпольную народную школу, дзе навучанне вялося паводле беларускіх кніг, друкаваных лацінкай. Падтрымліваў здольную моладзь таксама і матэрыяльна, не шкадуючы на гэта ўласных сродкаў. Напрыклад, за яго кошт вучыўся ў інстытуце зямляк з Чэрыкаўскага павета Станіслаў Віскоўскі, які ў 1863 г. стаў адным з кіраўнікоў паўстання горацкіх студэнтаў. Чудоўскі, які вітаў адмену прыгоннага права ў 1861 г., задоўга да гэтага даў сваім сялянам волю.
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Зыгмунт Баніфацый Рох Бярнардавіч Чаховіч-Ляхавіцкі – адзін з кіраўнікоў паўстання 1863-1864 гг., бібліяфіл. У 1862-1863гг. – член Віленскага Камітэта Руху, пасля яго ліквідацыі – займае пасаду сакратара ў «Аддзеле кіраўнікоў правінцыямі Літвы». Прыхільнік жорсткай лініі К. Каліноўскага. У Малых Бяседах Зыгмунт Чаховіч стварыў вялікую бібліятэку. З Чаховічам пазнаёміўся малады Янка Купала, сям’я якога ў 1895-1904 гг. жыла непадалёку ў фальварку Селішча. У доме Чаховіча Купала ўпершыню пазнаёміўся з нелегальнай літаратурай (прысвечанай польскаму вызвольнаму руху), гутарыў з ім пра паўстанне 1863-1864 гг., карыстаўся яго багатай бібліятэкай. Пра сустрэчы з Чаховічам паэт пісаў у аўтабіяграфіях.
Тадэвуш Рыгор Удальрык Чудоўскі – адзін кіраўнікоў паўстання 1863-1864 гг. на Магілёўшчыне. Чудоўскі дапамог адкрыць у Горках падпольную народную школу, дзе навучанне вялося паводле беларускіх кніг, друкаваных лацінкай. Падтрымліваў здольную моладзь таксама і матэрыяльна, не шкадуючы на гэта ўласных сродкаў. Напрыклад, за яго кошт вучыўся ў інстытуце зямляк з Чэрыкаўскага павета Станіслаў Віскоўскі, які ў 1863 г. стаў адным з кіраўнікоў паўстання горацкіх студэнтаў. Чудоўскі, які вітаў адмену прыгоннага права ў 1861 г., задоўга да гэтага даў сваім сялянам волю.
Працяг будзе...
#ЛюдзіБеларусі
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Іван Дзяменцьевіч Чэрскі - геолаг і географ, даследчык Сібіры. У заімцы Калымскае ў 1943 г. быў пастаўлены помнік «Выдающемуся исследователю Сибири, Колымы, Индигирки и Яны. Геологу и географу Ивану Дементьевичу Черскому от благодарных потомков». Яго імя носяць працяглая (больш за 1500 км) горная сістэма паміж рэкамі Калымой і Янай у Якуціі і Магаданскай вобласці, горны хрыбет у Забайкаллі, пасёлак на рацэ Калыма ў Якуціі, найвышэйшая (2763 м) вяршыня Байкальскага хрыбта, адзін з вулканаў Тункінскай упадзіны на Усходнім Саяне, даліна паміж Усходнім Саянам і Енісейскім кражам, два ледавікі на Байкальскім хрыбце (самы высокі пункт – гара Чэрскага), камень (зараз назіральная пляцоўка) на ўзбярэжжы Байкала каля вытокаў Ангары, стаянка першабытнага чалавека каля Іркуцка, вуліцы ў Маскве, Пскове, Верхнядзвінску і Вільні. У вёсцы Валынцы адкрыты музей Чэрскага. У Свольне, на месцы фальварка, Беларускае геаграфічнае таварыства паставіла помнік – вялікі валун. Імя І. Чэрскага носіць Іркуцкае таварыства беларускай культуры.
А што названа ці можа назавуць у гонар усіх тых, хто кідае каменне і лье бруд ў бок гэтых удзельнікаў і прыхільнікаў паўстання 1863 г.?
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Іван Дзяменцьевіч Чэрскі - геолаг і географ, даследчык Сібіры. У заімцы Калымскае ў 1943 г. быў пастаўлены помнік «Выдающемуся исследователю Сибири, Колымы, Индигирки и Яны. Геологу и географу Ивану Дементьевичу Черскому от благодарных потомков». Яго імя носяць працяглая (больш за 1500 км) горная сістэма паміж рэкамі Калымой і Янай у Якуціі і Магаданскай вобласці, горны хрыбет у Забайкаллі, пасёлак на рацэ Калыма ў Якуціі, найвышэйшая (2763 м) вяршыня Байкальскага хрыбта, адзін з вулканаў Тункінскай упадзіны на Усходнім Саяне, даліна паміж Усходнім Саянам і Енісейскім кражам, два ледавікі на Байкальскім хрыбце (самы высокі пункт – гара Чэрскага), камень (зараз назіральная пляцоўка) на ўзбярэжжы Байкала каля вытокаў Ангары, стаянка першабытнага чалавека каля Іркуцка, вуліцы ў Маскве, Пскове, Верхнядзвінску і Вільні. У вёсцы Валынцы адкрыты музей Чэрскага. У Свольне, на месцы фальварка, Беларускае геаграфічнае таварыства паставіла помнік – вялікі валун. Імя І. Чэрскага носіць Іркуцкае таварыства беларускай культуры.
А што названа ці можа назавуць у гонар усіх тых, хто кідае каменне і лье бруд ў бок гэтых удзельнікаў і прыхільнікаў паўстання 1863 г.?
Працяг будзе...
#ЛюдзіБеларусі
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Браніслаў Шварцэ – дзеяч рэвалюцыйнага руху на Беларусі і ў Польшчы ў 1860-я гады. Вёў рэвалюцыйную прапаганду сярод сялян Гродзенскай губерні, стварыў Беластоцкую рэвалюцыйную арганізацыю і кіраваў ёй. Прыхільнік апоры паўстання на народныя масы, на рэвалюцыйны саюз з рускім і інш. народамі. Арганізаваў выданне агітацыйнай літаратуры на беларускай мове («Гутарка старога дзеда» і інш.). 3 ліпеня 1862 г. член Цэнтральнага нацыянальнага камітэта ў Варшаве па падрыхтоўцы паўстання, адзін з лідараў «чырвоных». Выступаў супраць «сепаратызму» К. Каліноўскага.
Вале́нцій Пятро́віч Швыко́ўскі - маршалак пружанскі, удзельнік паўстання 1863 года, мецэнат. У вёсцы Дабучын існавала створаная ўладальнікам школа для навучання сялянскіх дзетак. У часы свайго маршалкоўства В. Швыкоўскі прыклаў шмат намаганняў да паскарэння культурнага развіцця Пружаны і паляпшэння дабрабыту жыхароў края: арганізацыі ў горадзе грамадскай бібліятэкі, коннай пошты і правядзення праз Пружану паштовага тракту.
Працяг будзе...
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Браніслаў Шварцэ – дзеяч рэвалюцыйнага руху на Беларусі і ў Польшчы ў 1860-я гады. Вёў рэвалюцыйную прапаганду сярод сялян Гродзенскай губерні, стварыў Беластоцкую рэвалюцыйную арганізацыю і кіраваў ёй. Прыхільнік апоры паўстання на народныя масы, на рэвалюцыйны саюз з рускім і інш. народамі. Арганізаваў выданне агітацыйнай літаратуры на беларускай мове («Гутарка старога дзеда» і інш.). 3 ліпеня 1862 г. член Цэнтральнага нацыянальнага камітэта ў Варшаве па падрыхтоўцы паўстання, адзін з лідараў «чырвоных». Выступаў супраць «сепаратызму» К. Каліноўскага.
Вале́нцій Пятро́віч Швыко́ўскі - маршалак пружанскі, удзельнік паўстання 1863 года, мецэнат. У вёсцы Дабучын існавала створаная ўладальнікам школа для навучання сялянскіх дзетак. У часы свайго маршалкоўства В. Швыкоўскі прыклаў шмат намаганняў да паскарэння культурнага развіцця Пружаны і паляпшэння дабрабыту жыхароў края: арганізацыі ў горадзе грамадскай бібліятэкі, коннай пошты і правядзення праз Пружану паштовага тракту.
Працяг будзе...
#ЛюдзіБеларусі
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Францішак Уладзіслававіч Юндзіл – адзін з кіраўнікоў паўстання 1863-1864 гг. у Беларусі і Польшчы. Прымкнуў да Гродзенскай рэвалюцыйна-дэмакратычнай арганізацыі, быў у коле прыхільнікаў і аднадумцаў К. Каліноўскага. Падтрымаў Каліноўскага, які ўзяў курс на дасягненне самастойнасці і раўнапраўя ва ўзаемадачыненнях Літоўскага правінцыяльнага камітэта і Цэнтральнага нацыянальнага камітэта у Варшаве, за прадастаўленне Літве і Беларусі права на самавызначэнне. Сумесна з Каліноўскім адстойваў палітычную суверэннасць Літвы і Беларусі. Паўплываў на В. Урублеўскага, які, па ўспамінах Б. Шварцэ, «дазволіў адцягнуць сябе гродзенскаму Юндзілу і перастаў падпарадкоўвацца Варшаве…».
На гэтым мы завяршаем апавяданне пра вядомых удзельнікаў паўстання 1863 года. Вы самі ўсё чыталі і можаце зрабіць свае высновы.
👉 Што тычыцца розных прапагандыстаў, журналістаў, балаболаў у розных чатах, "ідэйных" гісторыкаў, якія ачарняюць удзельнікаў паўстання, прыніжаюць іх значэнне для беларусаў і Беларусі, то ўсе яны разам нават і блізка не зрабілі для беларусаў і Беларусі таго, што зрабіў для беларусаў кожны з пералічаных намі ўдзельнікаў паўстання 1863 года.
*Прачытаць пра ўдзельнікаў паўстання можна па хэштэгу #Паўстанне1863 на нашым канале https://t.iss.one/verashchaka_by
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
Удзельнікі паўстання 1863-1864 гг.
Усім журналістам, прапагандыстам і гісторыкам, якія лічуць, што гэта паўстанне не мае ніякага дачынення да беларусаў, прысвячаецца.
Францішак Уладзіслававіч Юндзіл – адзін з кіраўнікоў паўстання 1863-1864 гг. у Беларусі і Польшчы. Прымкнуў да Гродзенскай рэвалюцыйна-дэмакратычнай арганізацыі, быў у коле прыхільнікаў і аднадумцаў К. Каліноўскага. Падтрымаў Каліноўскага, які ўзяў курс на дасягненне самастойнасці і раўнапраўя ва ўзаемадачыненнях Літоўскага правінцыяльнага камітэта і Цэнтральнага нацыянальнага камітэта у Варшаве, за прадастаўленне Літве і Беларусі права на самавызначэнне. Сумесна з Каліноўскім адстойваў палітычную суверэннасць Літвы і Беларусі. Паўплываў на В. Урублеўскага, які, па ўспамінах Б. Шварцэ, «дазволіў адцягнуць сябе гродзенскаму Юндзілу і перастаў падпарадкоўвацца Варшаве…».
На гэтым мы завяршаем апавяданне пра вядомых удзельнікаў паўстання 1863 года. Вы самі ўсё чыталі і можаце зрабіць свае высновы.
👉 Што тычыцца розных прапагандыстаў, журналістаў, балаболаў у розных чатах, "ідэйных" гісторыкаў, якія ачарняюць удзельнікаў паўстання, прыніжаюць іх значэнне для беларусаў і Беларусі, то ўсе яны разам нават і блізка не зрабілі для беларусаў і Беларусі таго, што зрабіў для беларусаў кожны з пералічаных намі ўдзельнікаў паўстання 1863 года.
*Прачытаць пра ўдзельнікаў паўстання можна па хэштэгу #Паўстанне1863 на нашым канале https://t.iss.one/verashchaka_by
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
З кнігі Бранцава П.Д. "Польский мятеж 1863 г.", 1892 г.
Працягваем вывучаць падзеі паўстання 1863 года. Цікава разглядаць гэта пытанне з пазіцыі царскіх улад. Так, трапілася гэта кніга.
Заўсёды цікавіла пытанне, як каталіцкая царква магла каніназаваць у святыя такую вядомую сваёй супярэчлівасцю асобу як Язафат Кунцэвіч, за якім стаіць столькі нападабаючых для духоўнай асобы ўчынкаў. Адказ у выдзеленым тэксце.
Канешне, такія рашэнні каталіцкай царквы не дадаюць ёй павагі...
#ГісторыяБеларусі
З кнігі Бранцава П.Д. "Польский мятеж 1863 г.", 1892 г.
Працягваем вывучаць падзеі паўстання 1863 года. Цікава разглядаць гэта пытанне з пазіцыі царскіх улад. Так, трапілася гэта кніга.
Заўсёды цікавіла пытанне, як каталіцкая царква магла каніназаваць у святыя такую вядомую сваёй супярэчлівасцю асобу як Язафат Кунцэвіч, за якім стаіць столькі нападабаючых для духоўнай асобы ўчынкаў. Адказ у выдзеленым тэксце.
Канешне, такія рашэнні каталіцкай царквы не дадаюць ёй павагі...
#Паўстанне1863
#ГісторыяБеларусі
З кнігі Бранцава П.Д. "Польский мятеж 1863 г.", 1892 г.
Яшчэ перад паўстаннем "белыя", буйныя землеўладальнікі, паны, прасілі царскія ўлады і нават патрабавалі далучыць беларускія, літоўскія, украінскія землі Расійскай Імперыі да Царства Польскага.
#ГісторыяБеларусі
З кнігі Бранцава П.Д. "Польский мятеж 1863 г.", 1892 г.
Яшчэ перад паўстаннем "белыя", буйныя землеўладальнікі, паны, прасілі царскія ўлады і нават патрабавалі далучыць беларускія, літоўскія, украінскія землі Расійскай Імперыі да Царства Польскага.