#ГісторыяБеларусі
20 кастрычніка 1655 года была падпісана Кейданская унія
Кейданская унія — дамова паміж магнатамі Вялікага княства Літоўскага і Каралём Швецыі Карлам X Густавам, падпісанная па ініцыятыве Януша Радзівіла у 1655 годзе падчас “Крывавага Патопа” 1654-1667.
Падчас “Патопа” ішла яшчэ і Паўночная вайна 1655-60 гг. паміж Рэччу Паспалітай і Швецыяй. Незадоўга да падзення Вільні групоўка магнатаў і шляхты ВКЛ на чале з вялікім гетманам Янушам Радзівілам і яго племяннікам Багуславам у пошуках выхаду з трагічнай сітуацыі звярнулася да шведскага караля Карла X з прозьбай аб заступніцтве Швецыі над ВКЛ.
Польшча ўспрыняла ўнію як дзяржаўную здраду. Бо па ўмовах Люблінскай уніі ВКЛ не мела права ўступаць у сепаратныя дыпламатычныя адносіны і заключаць міжнародныя дамовы. Але Статут ВКЛ 1588 года тлумачыў Вялікае Княства як незалежную дзяржаву, якая мае права весці самастойную замежную палітыку.
За два месяцы, якія прайшлі з моманту аб’яўлення Кейданскай уніі палітычнае становішча ВКЛ і Польшчы рэзка змянілася.
Шведскі корпус (звыш 10 тыс. чал.) заняў паўночную частку ВКЛ. Шведы патрабавалі рэкрутаў, спаганялі падымны падатак, рэквізавалі коней і фураж. Гэта выклікала супраціў шляхты і сялянства, якія перайшлі ў некаторых месцах да партызанскай барацьбы. Частка войска ВКЛ пакінула лагер у Кейданах, перайшла ў Вярбілава і стварыла канфедэрацыю, супраць Радзівілаў.
У Польшчы шведскія войскі 8 верасня занялі Варшаву, а 25 верасня – Кракаў. Да кастрычніка больш за дзве траціны тэрыторыі Польшчы апынуліся пад уладай шведскага ваеннага камандавання і прызначанай ім адміністрацыі.
Цяпер шведскія прадстаўнікі маглі навязаць Радзівілам свае ўмовы. Насуперак жаданню апошніх, ВКЛ станавілася пратэктаратам Швецыі, а не раўнапраўным партнёрам. Вярхоўную ўладу ў ВКЛ павінен быў ажыццяўляць намеснік караля. Толькі кароль (а не вальны сойм) меў права аб’яўляць вайну і заключаць мір. Але ўсе юрыдычныя і маёмасныя правы шляхты захоўваліся, роўна як правы і маёмасць рымска-каталіцкай, уніяцкай і праваслаўнай цэркваў.
20 кастрычніка 1655 года ў Кейданах быў падпісаны акт уніі паміж ВКЛ і Швецыяй. Дакумент падпісалі 1172 прадстаўніка ВКЛ, у тым ліку 75 ураднікаў (дзяржаўных чыноўнікаў), шмат афіцэраў і святароў, вялікая група лютэранскіх баронаў з Лівоніі.
Аднак большасць магнатаў і шляхты ВКЛ не падтрымалі новую унію. У першую чаргу іх не задавальняла ліквідацыя выбараў караля і патрабаванне ваяваць супраць Польшчы.
Неўзабаве Януш Радзівіл памёр у Тыкоціне (31 снежня 1655 года), мяркуючы па абставінах смерці – у выніку атручвання
20 кастрычніка 1655 года была падпісана Кейданская унія
Кейданская унія — дамова паміж магнатамі Вялікага княства Літоўскага і Каралём Швецыі Карлам X Густавам, падпісанная па ініцыятыве Януша Радзівіла у 1655 годзе падчас “Крывавага Патопа” 1654-1667.
Падчас “Патопа” ішла яшчэ і Паўночная вайна 1655-60 гг. паміж Рэччу Паспалітай і Швецыяй. Незадоўга да падзення Вільні групоўка магнатаў і шляхты ВКЛ на чале з вялікім гетманам Янушам Радзівілам і яго племяннікам Багуславам у пошуках выхаду з трагічнай сітуацыі звярнулася да шведскага караля Карла X з прозьбай аб заступніцтве Швецыі над ВКЛ.
Польшча ўспрыняла ўнію як дзяржаўную здраду. Бо па ўмовах Люблінскай уніі ВКЛ не мела права ўступаць у сепаратныя дыпламатычныя адносіны і заключаць міжнародныя дамовы. Але Статут ВКЛ 1588 года тлумачыў Вялікае Княства як незалежную дзяржаву, якая мае права весці самастойную замежную палітыку.
За два месяцы, якія прайшлі з моманту аб’яўлення Кейданскай уніі палітычнае становішча ВКЛ і Польшчы рэзка змянілася.
Шведскі корпус (звыш 10 тыс. чал.) заняў паўночную частку ВКЛ. Шведы патрабавалі рэкрутаў, спаганялі падымны падатак, рэквізавалі коней і фураж. Гэта выклікала супраціў шляхты і сялянства, якія перайшлі ў некаторых месцах да партызанскай барацьбы. Частка войска ВКЛ пакінула лагер у Кейданах, перайшла ў Вярбілава і стварыла канфедэрацыю, супраць Радзівілаў.
У Польшчы шведскія войскі 8 верасня занялі Варшаву, а 25 верасня – Кракаў. Да кастрычніка больш за дзве траціны тэрыторыі Польшчы апынуліся пад уладай шведскага ваеннага камандавання і прызначанай ім адміністрацыі.
Цяпер шведскія прадстаўнікі маглі навязаць Радзівілам свае ўмовы. Насуперак жаданню апошніх, ВКЛ станавілася пратэктаратам Швецыі, а не раўнапраўным партнёрам. Вярхоўную ўладу ў ВКЛ павінен быў ажыццяўляць намеснік караля. Толькі кароль (а не вальны сойм) меў права аб’яўляць вайну і заключаць мір. Але ўсе юрыдычныя і маёмасныя правы шляхты захоўваліся, роўна як правы і маёмасць рымска-каталіцкай, уніяцкай і праваслаўнай цэркваў.
20 кастрычніка 1655 года ў Кейданах быў падпісаны акт уніі паміж ВКЛ і Швецыяй. Дакумент падпісалі 1172 прадстаўніка ВКЛ, у тым ліку 75 ураднікаў (дзяржаўных чыноўнікаў), шмат афіцэраў і святароў, вялікая група лютэранскіх баронаў з Лівоніі.
Аднак большасць магнатаў і шляхты ВКЛ не падтрымалі новую унію. У першую чаргу іх не задавальняла ліквідацыя выбараў караля і патрабаванне ваяваць супраць Польшчы.
Неўзабаве Януш Радзівіл памёр у Тыкоціне (31 снежня 1655 года), мяркуючы па абставінах смерці – у выніку атручвання
Forwarded from Звязда
👨👧👦👨🏻У Белстаце склалі партрэт сярэднестатыстычнага беларускага бацькі
⚪️ Большасць бацькоў у краіне — гэта гарадскія жыхары, якія працуюць у будаўнічай або транспартнай сферах і маюць сярэднюю спецыяльную адукацыю.
⚪️ Сярэдні ўзрост для першага шлюбу складае 28,8 года, а для паўторнага — 42,8 года.
⚪️ 64,7% бацькоў гуляюць з дзецьмі на вуліцы, 64% гуляюць з імі ў розныя гульні, а 39,4% чытаюць дзіцячыя кнігі. Таксама таты расказваюць казкі (29,4 %) і спяваюць калыханкі (17 %).
zviazda.by
⚪️ Большасць бацькоў у краіне — гэта гарадскія жыхары, якія працуюць у будаўнічай або транспартнай сферах і маюць сярэднюю спецыяльную адукацыю.
⚪️ Сярэдні ўзрост для першага шлюбу складае 28,8 года, а для паўторнага — 42,8 года.
⚪️ 64,7% бацькоў гуляюць з дзецьмі на вуліцы, 64% гуляюць з імі ў розныя гульні, а 39,4% чытаюць дзіцячыя кнігі. Таксама таты расказваюць казкі (29,4 %) і спяваюць калыханкі (17 %).
zviazda.by
#РазважанніПраГісторыю
У гістарычным часопісе "Архіварыус" трапіў мне вось такі цікавы артыкул. Пра адаптацыю ў сябе на радзіме ссыльных удзельнікаў паўстання 1863 года.
Што тут цікавага, я вылучыў чырвоным прамавугольнікам. Не гледзячы на тое, што наша панства тых часоў адносіла сябе да палякаў, а савецкая гістарыяграфія і сучасныя некаторыя нашы прапагандысты зараз проста прама так і называюць іх палякамі, у тыя часы ў самой Польшчы так не лічылі. Самі палякі да нашых землякоў адносіліся пагардліва, называя літвінамі, як быццам людзей другога гатунку. Магчыма, гэта адна з прычын таго, што частка гэтага панства пайшло ў беларускае адраджэнне, пачало вяртацца да сваіх каранёў.
І яшчэ я там падкрэсліў адзін момант. На статыстыку розных Дзюкавых пра рост насельніцтва беларускіх губерній. Дзюкавымі і Гігіным гэта падаецца як росквіт. Але, як бачым, і гэта лагічна, калі насельніцтва расце, то адпаведна плошча земляробчай зямлі на кожнага чалавека становіцца меншай.
У гістарычным часопісе "Архіварыус" трапіў мне вось такі цікавы артыкул. Пра адаптацыю ў сябе на радзіме ссыльных удзельнікаў паўстання 1863 года.
Што тут цікавага, я вылучыў чырвоным прамавугольнікам. Не гледзячы на тое, што наша панства тых часоў адносіла сябе да палякаў, а савецкая гістарыяграфія і сучасныя некаторыя нашы прапагандысты зараз проста прама так і называюць іх палякамі, у тыя часы ў самой Польшчы так не лічылі. Самі палякі да нашых землякоў адносіліся пагардліва, называя літвінамі, як быццам людзей другога гатунку. Магчыма, гэта адна з прычын таго, што частка гэтага панства пайшло ў беларускае адраджэнне, пачало вяртацца да сваіх каранёў.
І яшчэ я там падкрэсліў адзін момант. На статыстыку розных Дзюкавых пра рост насельніцтва беларускіх губерній. Дзюкавымі і Гігіным гэта падаецца як росквіт. Але, як бачым, і гэта лагічна, калі насельніцтва расце, то адпаведна плошча земляробчай зямлі на кожнага чалавека становіцца меншай.
Forwarded from Звязда
Справа гонару для кожнага беларуса
▫️Адзіны Дзень азелянення прайшоў у сталіцы. Сто маладых ліп пасадзілі прадстаўнікі сістэмы Мінпрыроды, адміністрацыі Заводскага раёна і Зелянбуда на маляўнічым беразе Свіслачы ў раёне экасцежкі «Чырвоная Слабада».
▫️У рамках рэалізацыі рэспубліканскага плана па навядзенні парадку на зямлі, па стану на 1 кастрычніка ўжо высаджана больш за 360 тыс. кустоў і амаль 230 тыс. дрэў. Вядзецца актыўная работа на месцах па азеляненні не толькі населеных пунктаў, але і тэрыторый.
zviazda.by
▫️Адзіны Дзень азелянення прайшоў у сталіцы. Сто маладых ліп пасадзілі прадстаўнікі сістэмы Мінпрыроды, адміністрацыі Заводскага раёна і Зелянбуда на маляўнічым беразе Свіслачы ў раёне экасцежкі «Чырвоная Слабада».
▫️У рамках рэалізацыі рэспубліканскага плана па навядзенні парадку на зямлі, па стану на 1 кастрычніка ўжо высаджана больш за 360 тыс. кустоў і амаль 230 тыс. дрэў. Вядзецца актыўная работа на месцах па азеляненні не толькі населеных пунктаў, але і тэрыторый.
zviazda.by
Forwarded from Звязда
🌌👩🏻🎨Праз жывапіс да зорак
▫️Тэма космасу апошнім часам набірае папулярнасць сярод творчых асоб сучаснасці, але зацікаўленасць далёкімі галактыкамі выказвалі яшчэ нашы продкі.
▫️Яркім прыкладам з’яўляецца Язэп Драздовіч, якому прысвечана часовая экспазіцыя «Космас — наш!», што працуе ў Дзяржаўным літаратурна-мемарыяльным музеі Якуба Коласа.
zviazda.by
▫️Тэма космасу апошнім часам набірае папулярнасць сярод творчых асоб сучаснасці, але зацікаўленасць далёкімі галактыкамі выказвалі яшчэ нашы продкі.
▫️Яркім прыкладам з’яўляецца Язэп Драздовіч, якому прысвечана часовая экспазіцыя «Космас — наш!», што працуе ў Дзяржаўным літаратурна-мемарыяльным музеі Якуба Коласа.
zviazda.by
Ледзь не прапусціла віншаванне для нашага Рыгора Азаронка!
🎉🎉🎉 Дарагі ўнучок Рыгорка! Віншую цябе з Днём народзін!
Першай справай жадаю табе, каб жылі доўга тыя змагары, якія забяспечваюць цябе работай і кантэнтам і не даюць нам пазбавіцца ад асалоды слухаць і чытаць плыні твайго слоўнікавага запасу!
Няхай у тваім двары адкрыюць пякарню французскіх булак, каб ты кожную раніцу мог спакойна хрусцець імі пад вальсы Шуберта, любуючыся бюстам графа Мураўёва пад тваім акном
А па начах няхай сніцца табе бот з твайго былога чата, які калёным жалезам выпальвае літары "Ў" і "І" на ілбах ворагаў.
Карацей, здзяйснення тваіх мараў і намаганняў, унучык!
Твая любімая баба Зоя
https://t.iss.one/AzarenokCTV/38162
🎉🎉🎉 Дарагі ўнучок Рыгорка! Віншую цябе з Днём народзін!
Першай справай жадаю табе, каб жылі доўга тыя змагары, якія забяспечваюць цябе работай і кантэнтам і не даюць нам пазбавіцца ад асалоды слухаць і чытаць плыні твайго слоўнікавага запасу!
Няхай у тваім двары адкрыюць пякарню французскіх булак, каб ты кожную раніцу мог спакойна хрусцець імі пад вальсы Шуберта, любуючыся бюстам графа Мураўёва пад тваім акном
А па начах няхай сніцца табе бот з твайго былога чата, які калёным жалезам выпальвае літары "Ў" і "І" на ілбах ворагаў.
Карацей, здзяйснення тваіх мараў і намаганняў, унучык!
Твая любімая баба Зоя
https://t.iss.one/AzarenokCTV/38162
Telegram
Азарёнок. СТВ. Беларусь
Лучшее, конечно 😂
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Найпрэкраснейшы тыпаж Яўген Гуляш дзеліцца сакрэтам, як вывесці пацукоў 😁
А мо ў вас ёсць свае спосабы? Дзяліцеся!
Калі зацікавіў гэта хлопец, то во спасылка
https://www.tiktok.com/@gulitskiy92?_t=8qhuhiVpqNB&_r=1
А мо ў вас ёсць свае спосабы? Дзяліцеся!
Калі зацікавіў гэта хлопец, то во спасылка
https://www.tiktok.com/@gulitskiy92?_t=8qhuhiVpqNB&_r=1
#ДумкіЎслых
А з беларускамоўнай назвай часопіс бы не прынялі на тэрыторыі Саюзнай дзяржавы!?
Самая бязглуздая адгаворка, якую можна было прыдумаць, на мой погляд.
І можа хопіць усіх, хто жадае атрымоўваць інфармацыю на беларускай мове адносіць да нацыяналістаў!? А на рускай мове нацыяналістаў не бывае ці як?
Зоя С
https://t.iss.one/dzermant/9048
А з беларускамоўнай назвай часопіс бы не прынялі на тэрыторыі Саюзнай дзяржавы!?
Самая бязглуздая адгаворка, якую можна было прыдумаць, на мой погляд.
І можа хопіць усіх, хто жадае атрымоўваць інфармацыю на беларускай мове адносіць да нацыяналістаў!? А на рускай мове нацыяналістаў не бывае ці як?
Зоя С
https://t.iss.one/dzermant/9048
Telegram
Дзермант
Националисты как всегда плачутся по поводу «мовы». На самом деле все очень просто – русский язык в названии потому, что мы хотим распространять журнал по всему нашему Союзному государству Беларуси и России. Материалы на белорусском языке по-прежнему принимаются.…
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Дзень добры, даражэнькія!
Лёгкага тыдня вам!
Лёгкага тыдня вам!
#НамПішуць
Тут яшчэ можна дадаць, што "Гоман" выдаваўся ва ўмовах цэнзуры Расійскай Імперыі, у Санкт-Пецярбургу, дзе беларусы вучыліся ў расійскіх універсітэтах на рускай мове. Ды яшчэ ва ўмовах, калі беларусаў не лічылі асобнай нацыянальнасцю і тым больш аб асобна дзяржаўнасці размовы не было. Таму з "Гоманам" усё лагічна.
А вось з часопісам "Гісторыя і грамадазнаўства" застаецца пытанне. Часопіс у незалежнай Беларусі, калі ўсім светам прызнаныя і беларуская мова, і дзяржава, і беларуская нацыянальнасць, перакладаюць з беларускай на рускую мову.
З аднаго боку, можна згадзіцца з Дзермантам, што гэта для Саюзнай дзяржавы і ўсё такое. Але тэндэнцыі з нашай мовай і так не вельмі спрыяльныя ў нас
https://t.iss.one/Gigin_Vadim/2351
Тут яшчэ можна дадаць, што "Гоман" выдаваўся ва ўмовах цэнзуры Расійскай Імперыі, у Санкт-Пецярбургу, дзе беларусы вучыліся ў расійскіх універсітэтах на рускай мове. Ды яшчэ ва ўмовах, калі беларусаў не лічылі асобнай нацыянальнасцю і тым больш аб асобна дзяржаўнасці размовы не было. Таму з "Гоманам" усё лагічна.
А вось з часопісам "Гісторыя і грамадазнаўства" застаецца пытанне. Часопіс у незалежнай Беларусі, калі ўсім светам прызнаныя і беларуская мова, і дзяржава, і беларуская нацыянальнасць, перакладаюць з беларускай на рускую мову.
З аднаго боку, можна згадзіцца з Дзермантам, што гэта для Саюзнай дзяржавы і ўсё такое. Але тэндэнцыі з нашай мовай і так не вельмі спрыяльныя ў нас
https://t.iss.one/Gigin_Vadim/2351
Telegram
Гигин. 110-й Партизанский
Таким националистам можно ответить, что и "Гомон", в котором были сформулированы основы белорусской национально-государственной идеи, в 1884 году тоже был издан с большего на русском языке. И обложка у него тоже была русскоязычная.
https://t.iss.one/dzermant/9048
https://t.iss.one/dzermant/9048
#АнекдотДня
Рэклама Хэлоўіна ад абшчэственнай вар'яткі актывісткі Вольгі Бондаравай.
"Рыхтуйце свае гарбузы, каб экстрэмістаў каўбасіла!" - кажа нам Вольга
П.с.: раней часнаком нечысць пужалі, але Вольга лепш мо ведае
Рэклама Хэлоўіна ад абшчэственнай вар'яткі актывісткі Вольгі Бондаравай.
"Рыхтуйце свае гарбузы, каб экстрэмістаў каўбасіла!" - кажа нам Вольга
П.с.: раней часнаком нечысць пужалі, але Вольга лепш мо ведае
#КухняБеларусі
Смажанікі простыя
Для прыгатавання смажанікаў спатрэбіцца:
Бульба – 12 сярэдніх клубняў
Цыбуля рэпчатая – 2 шт.
Мука – 1 ст. л.
Смятана – 6 ст. л.
Тлушч – 3 ст. л.
Соль па смаку
Зеляніна (пятрушка, кроп).
Для пачатку неабходна старанна вымыць бульбу і зварыць яе ў мундзірах, затым астудзіць, ачысціць і разрэзаць уздоўж напалову.
Адначасова, пакуль будзе варыцца бульба, можна заняцца соусам. Для гэтага здрабняем цыбулю і на лыжцы тлушчу абсмажваем да залацістага колеру. На іншай патэльні растопліваем тлушч, які застаўся, дадаем муку і, памешваючы, каб не падгарэла, смажым да крэмавага колеру. Пасля гэтага кладзем падсмажаную цыбулю і смятану, солім, добра змешваем і праварваем соус на невялікім агні на працягу 5-7 хвілін.
Укладаем падрыхтаваную бульбу ў форму для запякання, заліваем зверху атрыманым соусам і адпраўляем хвілін на 20 у духоўку, разагрэтую да 180⁰С.
Перад тым, як падаць на стол можна пасыпаць зелянінай
Смажанікі простыя
Для прыгатавання смажанікаў спатрэбіцца:
Бульба – 12 сярэдніх клубняў
Цыбуля рэпчатая – 2 шт.
Мука – 1 ст. л.
Смятана – 6 ст. л.
Тлушч – 3 ст. л.
Соль па смаку
Зеляніна (пятрушка, кроп).
Для пачатку неабходна старанна вымыць бульбу і зварыць яе ў мундзірах, затым астудзіць, ачысціць і разрэзаць уздоўж напалову.
Адначасова, пакуль будзе варыцца бульба, можна заняцца соусам. Для гэтага здрабняем цыбулю і на лыжцы тлушчу абсмажваем да залацістага колеру. На іншай патэльні растопліваем тлушч, які застаўся, дадаем муку і, памешваючы, каб не падгарэла, смажым да крэмавага колеру. Пасля гэтага кладзем падсмажаную цыбулю і смятану, солім, добра змешваем і праварваем соус на невялікім агні на працягу 5-7 хвілін.
Укладаем падрыхтаваную бульбу ў форму для запякання, заліваем зверху атрыманым соусам і адпраўляем хвілін на 20 у духоўку, разагрэтую да 180⁰С.
Перад тым, як падаць на стол можна пасыпаць зелянінай
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Пра тое, што маскіруюць тавары пад беларускія, я чула. А вось каб людзі пад беларусаў маскіраваліся, то гэта было дзіўна пачуць!
Хаця, безумоўна, прыемна!
А вы згодныя з дзяўчынай?
Што датычыцца мяне, то асаблівыя адносіны да беларусаў я адчувала як у Піцеры, так і ў Львове. Чулі маю гаворку і адразу рабілася няёмка ад узрушанага: "Вы з Беларусі!?"
У Львове нас у кафэ пачаставалі бясплатна. А ў Піцеры ў людзей лагодныя ўсмешкі з'яўляліся на твары.
Адначасова прыемна і неяк адказна. Трэба ж трымаць марку, каб не парушыць давер!
Хаця, безумоўна, прыемна!
А вы згодныя з дзяўчынай?
Што датычыцца мяне, то асаблівыя адносіны да беларусаў я адчувала як у Піцеры, так і ў Львове. Чулі маю гаворку і адразу рабілася няёмка ад узрушанага: "Вы з Беларусі!?"
У Львове нас у кафэ пачаставалі бясплатна. А ў Піцеры ў людзей лагодныя ўсмешкі з'яўляліся на твары.
Адначасова прыемна і неяк адказна. Трэба ж трымаць марку, каб не парушыць давер!