Forwarded from Верашчака
#КухняБеларусі
Сёння пазнаёмім вас з традыцыйнай ліцьвінскай стравай з-за якой нашых продкаў называлі "бацьвіннікі"
Гэта значна пазней мы раптам сталі бульбашамі.
Здагадаліся, што гэта за страва?👇
Сёння пазнаёмім вас з традыцыйнай ліцьвінскай стравай з-за якой нашых продкаў называлі "бацьвіннікі"
Гэта значна пазней мы раптам сталі бульбашамі.
Здагадаліся, што гэта за страва?👇
Forwarded from Верашчака
#КухняБеларусі
Бацвінне
Многія супы ў беларускай традыцыйнай кулінарыі носяць назву аднолькавую з іх галоўным інгрэдыентам: буракі, капуста...
Такая ж логіка закладзеная і ў назву бацвіння, знакавай калісьці стравы, сімвалічнасць якой сёння амаль забытая.
Акадэмічныя слоўнікі тлумачаць бацвінне як:
1) лісце і сцёблы буракоў
2) страву, прыгатаваную з бурачных лісця і сцёблаў
Сезон на бурачанае бацвінне трывае досыць коратка, 1-2 месяцы, так што стравы з яго ядуць пераважна ўвясну ці на пачатку лета. Пазней, калі пачнуць развівацца караняплоды, бацвінне робіцца грубейшым і нясмачным, таму ласавацца маладымі бурачаным лісцем трэба, пакуль яно маладое ды далікатнае. Зрэшты, сезон можна і працягнуць.
Бацвінне буракоў, як і іншую “дармавую” зеляніну – лiсце шчаўя, крапiвы, лебяды ў траўні-чэрвені збiралi да iх цвiцення, складвалi ў фаскi i макiтры, перасыпалi па слаях соллю, дадавалi кмену i iншых духмяных эёлак, квасiлi ў запас.
Бацвінне было настолькі характэрнай стравай жыхароў ВКЛ, што ў “Кароне” (Польскім каралеўстве) XVII–XVIII ст. літвінаў называлі boćwiniarze – грэблівая мянушка, у якую ўкладаўся прыкладна такі змест, як пазней у “бульбашоў”.
Для напышлівага паляка было відавочна, што толькі такі дзікун, як літвін, можа есці гэтую “свінскую” страву (што праўда, бацвінне і дагэтуль сапраўды часта вараць свінням).
Яшчэ адна здзеклівая прымаўка з тых часоў: «У нашага Радзівіла бацвінне нарадзіла, а хлеба - ані кавалка».
Але ж і бурачанае бацвінне не расце само, як і збажына, яно патрабуе сякой-такой працы, пра што кажа вершык з беларускага дзіцячага фальклору:
Хто не ўмее араць,
Таму хлеба не даць,
Ні капусты, ні бацвінні
Хай пасець у полі свінні.
Яму свінні дакучылі,
Хутка араць навучылі.
Бацвінне
Многія супы ў беларускай традыцыйнай кулінарыі носяць назву аднолькавую з іх галоўным інгрэдыентам: буракі, капуста...
Такая ж логіка закладзеная і ў назву бацвіння, знакавай калісьці стравы, сімвалічнасць якой сёння амаль забытая.
Акадэмічныя слоўнікі тлумачаць бацвінне як:
1) лісце і сцёблы буракоў
2) страву, прыгатаваную з бурачных лісця і сцёблаў
Сезон на бурачанае бацвінне трывае досыць коратка, 1-2 месяцы, так што стравы з яго ядуць пераважна ўвясну ці на пачатку лета. Пазней, калі пачнуць развівацца караняплоды, бацвінне робіцца грубейшым і нясмачным, таму ласавацца маладымі бурачаным лісцем трэба, пакуль яно маладое ды далікатнае. Зрэшты, сезон можна і працягнуць.
Бацвінне буракоў, як і іншую “дармавую” зеляніну – лiсце шчаўя, крапiвы, лебяды ў траўні-чэрвені збiралi да iх цвiцення, складвалi ў фаскi i макiтры, перасыпалi па слаях соллю, дадавалi кмену i iншых духмяных эёлак, квасiлi ў запас.
Бацвінне было настолькі характэрнай стравай жыхароў ВКЛ, што ў “Кароне” (Польскім каралеўстве) XVII–XVIII ст. літвінаў называлі boćwiniarze – грэблівая мянушка, у якую ўкладаўся прыкладна такі змест, як пазней у “бульбашоў”.
Для напышлівага паляка было відавочна, што толькі такі дзікун, як літвін, можа есці гэтую “свінскую” страву (што праўда, бацвінне і дагэтуль сапраўды часта вараць свінням).
Яшчэ адна здзеклівая прымаўка з тых часоў: «У нашага Радзівіла бацвінне нарадзіла, а хлеба - ані кавалка».
Але ж і бурачанае бацвінне не расце само, як і збажына, яно патрабуе сякой-такой працы, пра што кажа вершык з беларускага дзіцячага фальклору:
Хто не ўмее араць,
Таму хлеба не даць,
Ні капусты, ні бацвінні
Хай пасець у полі свінні.
Яму свінні дакучылі,
Хутка араць навучылі.
Forwarded from Верашчака
#КухняБеларусі
Бацвінне
450 г касцей для булёну
2 л вады
1 сярэдняя морква
1 корань пятрушкі (або сельдэрэя)
1 цыбуліна
3 сярэднія бульбіны
Соль паводле смаку
1-2 бабкі (лаўровае лісце)
Па 3-5 гарошын чорнага перцу і “англійскага зелля” (духмянага перцу)
1 добры пук бацвіння з маладымі бурачкамі
Па 1 невялічкім пучку зеляніны: зялёная цыбуля, пятрушка і кроп
1 ст. лыжка тлушчу
2 ст. лыжкі мукі
½ шклянкі смятаны
3 вараныя яйкі
Прамыць косці, заліць халоднай вадой і давесці да кіпення. Зняць шум, праварыць яшчэ 1 хв., дадаць моркву (кубікамі або таркаваную на грубай тарцы), пакрышаны корань пятрушкі, пасераваную цыбулю, пакрышаную бульбу, соль і спецыі.
Варыць, пакуль бульба не зробіцца мяккай (каля 15 хв.) Добра прамыць бацвінне, пакрышыць, апарыць (або праварыць 2-3 хв.).
Дадаць у суп бацвінне і добра прамытую і пасечаную зеляніну і варыць яшчэ 8-10 хв.
На патэльні растапіць тлушч, пакласці муку і, падліваючы крыху булёну, варыць да ўтварэння густога пюрэ (або змяшаць муку з невялікай колькасцю вады ў аднародную пасту, потым дадаць смятаны, старанна перамяшаць), якое дадаць да супу за 1-2 хв. да канца гатавання.
Дадаць смятану і палавінкі (або чвэрткі) вараных яек. Падаваць гарачым.
Бацвінне
450 г касцей для булёну
2 л вады
1 сярэдняя морква
1 корань пятрушкі (або сельдэрэя)
1 цыбуліна
3 сярэднія бульбіны
Соль паводле смаку
1-2 бабкі (лаўровае лісце)
Па 3-5 гарошын чорнага перцу і “англійскага зелля” (духмянага перцу)
1 добры пук бацвіння з маладымі бурачкамі
Па 1 невялічкім пучку зеляніны: зялёная цыбуля, пятрушка і кроп
1 ст. лыжка тлушчу
2 ст. лыжкі мукі
½ шклянкі смятаны
3 вараныя яйкі
Прамыць косці, заліць халоднай вадой і давесці да кіпення. Зняць шум, праварыць яшчэ 1 хв., дадаць моркву (кубікамі або таркаваную на грубай тарцы), пакрышаны корань пятрушкі, пасераваную цыбулю, пакрышаную бульбу, соль і спецыі.
Варыць, пакуль бульба не зробіцца мяккай (каля 15 хв.) Добра прамыць бацвінне, пакрышыць, апарыць (або праварыць 2-3 хв.).
Дадаць у суп бацвінне і добра прамытую і пасечаную зеляніну і варыць яшчэ 8-10 хв.
На патэльні растапіць тлушч, пакласці муку і, падліваючы крыху булёну, варыць да ўтварэння густога пюрэ (або змяшаць муку з невялікай колькасцю вады ў аднародную пасту, потым дадаць смятаны, старанна перамяшаць), якое дадаць да супу за 1-2 хв. да канца гатавання.
Дадаць смятану і палавінкі (або чвэрткі) вараных яек. Падаваць гарачым.
#КухняБеларусі
Дзеруны па-панску
Склад:
● бульба,
● цыбуля,
● морква,
● яйка,
● соль,
● перац;
соус:
● смятана,
● цёрты хрэн,
● кроп,
● соль.
Гатаванне
Ачысціць бульбу, цыбулю, моркву. На буйной тарцы нацерці бульбу і цыбулю, на бульбяной тарцы пацерці моркву.
У змесціва дадаць яйка, соль, перац.
Абсмажваць дзеруны з двух бакоў у таплёным масле.
Падаваць блінцы з вострым соусам: змяшаць смятану з цёртым хрэнам і нарэзаным дробна кропам, пасаліць.
Дзеруны па-панску
Склад:
● бульба,
● цыбуля,
● морква,
● яйка,
● соль,
● перац;
соус:
● смятана,
● цёрты хрэн,
● кроп,
● соль.
Гатаванне
Ачысціць бульбу, цыбулю, моркву. На буйной тарцы нацерці бульбу і цыбулю, на бульбяной тарцы пацерці моркву.
У змесціва дадаць яйка, соль, перац.
Абсмажваць дзеруны з двух бакоў у таплёным масле.
Падаваць блінцы з вострым соусам: змяшаць смятану з цёртым хрэнам і нарэзаным дробна кропам, пасаліць.
#КухняБеларусі
#ПобытБеларусі
Куцця — традыцыйная каша з пшанічнай ці ячневай крупы, зараз яе таксама можна рабіць з рысу.
2 шклянкі ячных круп
5 шклянак вады
масла паводле густу
соль
Крупы заліць вадой у вялікай місе і пакінуць на ноч. Укінуць у рондаль з падсоленым кіпнем і гатаваць, пакуль крупы не набрыняюць. Зліць лішнюю ваду. Запячы ў духоўцы пры 160˚С каля 40 хвілін. (4-5 порцый)
Куццю, якую ад беларусаў пазычылі суседзі на поўначы і захадзе, падавалі з маслам ці макавым малаком.
400 г маку
½ шклянкі мёду (цукру)
Насыпаць мак у місу, заліць кіпенем, і даць пастаяць некалькі гадзін. Зліць ваду і 2–3 разы перамалоць у кухонным камбайне, ужываючы вельмі вострыя нажы, пакуль макавая маса не набудзе крыху белаваты колер ад соку. Закіпяціць 1,5 літры вады і заліць мак, дадаць мёд або цукар і пакінуць у халодным месцы.
Куцця таксама цудоўна сімвалізуе еднасць беларускага народа, нягледзячы на канфесійныя падзелы — гэта калядная ежа і для беларускіх католікаў, і для праваслаўных.
Крыніца
#ПобытБеларусі
Куцця — традыцыйная каша з пшанічнай ці ячневай крупы, зараз яе таксама можна рабіць з рысу.
2 шклянкі ячных круп
5 шклянак вады
масла паводле густу
соль
Крупы заліць вадой у вялікай місе і пакінуць на ноч. Укінуць у рондаль з падсоленым кіпнем і гатаваць, пакуль крупы не набрыняюць. Зліць лішнюю ваду. Запячы ў духоўцы пры 160˚С каля 40 хвілін. (4-5 порцый)
Куццю, якую ад беларусаў пазычылі суседзі на поўначы і захадзе, падавалі з маслам ці макавым малаком.
400 г маку
½ шклянкі мёду (цукру)
Насыпаць мак у місу, заліць кіпенем, і даць пастаяць некалькі гадзін. Зліць ваду і 2–3 разы перамалоць у кухонным камбайне, ужываючы вельмі вострыя нажы, пакуль макавая маса не набудзе крыху белаваты колер ад соку. Закіпяціць 1,5 літры вады і заліць мак, дадаць мёд або цукар і пакінуць у халодным месцы.
Куцця таксама цудоўна сімвалізуе еднасць беларускага народа, нягледзячы на канфесійныя падзелы — гэта калядная ежа і для беларускіх католікаў, і для праваслаўных.
Крыніца
#КухняБеларусі
Кусачанка з бульбянымі клёцкамі
Склад:
● бульба,
● цыбуля,
● морква,
● алей,
● курыца,
● памідоры,
● зеляніна.
Гатаванне
Свежую моркву, цыбулю, бульбу нарэзаць саломкай і абсмажыць на свежым сметанковым масле.
Адварыць курыны булён, курыцу дробна нарэзаць і вярнуць у булён.
Дадаць абсмажаныя гародніну і бульбу, варыць да гатовасці, за 5 хвілін да канца гатавання дадаць свежыя вострыя прыправы і нарэзаныя памідоры
Кусачанка з бульбянымі клёцкамі
Склад:
● бульба,
● цыбуля,
● морква,
● алей,
● курыца,
● памідоры,
● зеляніна.
Гатаванне
Свежую моркву, цыбулю, бульбу нарэзаць саломкай і абсмажыць на свежым сметанковым масле.
Адварыць курыны булён, курыцу дробна нарэзаць і вярнуць у булён.
Дадаць абсмажаныя гародніну і бульбу, варыць да гатовасці, за 5 хвілін да канца гатавання дадаць свежыя вострыя прыправы і нарэзаныя памідоры
#КухняБеларусі
Калдуны са свінінай і грыбамі
Склад:
● мука (500 г),
● яйкі (2 шт.),
● цёплае малако (1 шклянка),
● алей (1 ст. л.),
● грыбы (100 г),
● свініна (300 г),
● цыбуля (1 шт.),
● перац,
● соль.
Гатаванне
Муку прасеяць, высыпаць горкай, у паглыбленне убіць 1 яйка, уліць цёплае малако, алей, дадаць дробку солі і замясіць цеста. Пакінуць на 20 хвілін.
Грыбы адварыць і разам са свінінай прапусціць праз мясасечку. У фарш дадаць дробна парэзаную цыбулю, 1 яйка, перац, соль і добра змяшаць.
Цеста тонка раскачаць, выразаць кубкам кружочкі, у цэнтр кожнага кружочка пакласці фарш і зашчыпаць краі.
Гатовыя калдуны апускаць па адным у падсолены вар і варыць 10 хвілін.
Падаваць гарачымі са смятанай
Калдуны са свінінай і грыбамі
Склад:
● мука (500 г),
● яйкі (2 шт.),
● цёплае малако (1 шклянка),
● алей (1 ст. л.),
● грыбы (100 г),
● свініна (300 г),
● цыбуля (1 шт.),
● перац,
● соль.
Гатаванне
Муку прасеяць, высыпаць горкай, у паглыбленне убіць 1 яйка, уліць цёплае малако, алей, дадаць дробку солі і замясіць цеста. Пакінуць на 20 хвілін.
Грыбы адварыць і разам са свінінай прапусціць праз мясасечку. У фарш дадаць дробна парэзаную цыбулю, 1 яйка, перац, соль і добра змяшаць.
Цеста тонка раскачаць, выразаць кубкам кружочкі, у цэнтр кожнага кружочка пакласці фарш і зашчыпаць краі.
Гатовыя калдуны апускаць па адным у падсолены вар і варыць 10 хвілін.
Падаваць гарачымі са смятанай
#КухняБеларусі
Язык ялавічны ў смятанным соусе
Склад:
● язык ялавічны (500 г),
● цыбуля (50 г),
● смятана (100 г),
● хрэн (20 г).
Гатаванне
Апусціць язык у кіпень, дадаць соль, перац гарошкам і лаўровы ліст.
Варыць 3 гадзіны на павольным агні.
Дастаць язык, апусціць пад халодную ваду і зняць скуру.
Парэзаць і разлажыць на глыбокай блясе. Дробна парэзаную цыбулю абсмажыць да залацістай скарыначкі. Змяшаць смятану, хрэн, дадаць цыбулю і паліць падліўкай язык.
Паставіць бляху у разагрэтую духоўку на 10 хвілін.
Язык ялавічны ў смятанным соусе
Склад:
● язык ялавічны (500 г),
● цыбуля (50 г),
● смятана (100 г),
● хрэн (20 г).
Гатаванне
Апусціць язык у кіпень, дадаць соль, перац гарошкам і лаўровы ліст.
Варыць 3 гадзіны на павольным агні.
Дастаць язык, апусціць пад халодную ваду і зняць скуру.
Парэзаць і разлажыць на глыбокай блясе. Дробна парэзаную цыбулю абсмажыць да залацістай скарыначкі. Змяшаць смятану, хрэн, дадаць цыбулю і паліць падліўкай язык.
Паставіць бляху у разагрэтую духоўку на 10 хвілін.
#КухняБеларусі
Маннік хатні
Склад:
для каржа:
● манныя крупы (1 шклянка),
● кефір (1 шклянка),
● цукар (½ шклянкі),
● яйкі (2 шт.),
● сода (1 ч. л.),
● воцат (1 ст. л.);
для начыння:
● цукар (½ шклянкі),
● смятана (½ шклянкі),
● вішня без костак або свежыя / замарожаныя трускаўкі (200 г).
Гатаванне
Найперш гатуецца корж.
Манку заліць кефірам і адставіць на 20 хвілін у халадзільнік. Пасля дадаць яйкі, цукар і гашаная воцатам соду.
Сфармаваны корж выпякаць у духоўцы на працягу 40 хвілін.
Гатовы корж разразаць напалову па гарызанталі, ніжнюю частку каржа прамазацьа свежай узбітай і падсалоджанай смятанай і прослоіць свежымі ягадамі.
Абедзве палавіны злучыць, верхнюю частку каржа зноў пакрыць узбітай падсалоджанай смятанай і на яе выкласць свежыя ягады.
Маннік хатні
Склад:
для каржа:
● манныя крупы (1 шклянка),
● кефір (1 шклянка),
● цукар (½ шклянкі),
● яйкі (2 шт.),
● сода (1 ч. л.),
● воцат (1 ст. л.);
для начыння:
● цукар (½ шклянкі),
● смятана (½ шклянкі),
● вішня без костак або свежыя / замарожаныя трускаўкі (200 г).
Гатаванне
Найперш гатуецца корж.
Манку заліць кефірам і адставіць на 20 хвілін у халадзільнік. Пасля дадаць яйкі, цукар і гашаная воцатам соду.
Сфармаваны корж выпякаць у духоўцы на працягу 40 хвілін.
Гатовы корж разразаць напалову па гарызанталі, ніжнюю частку каржа прамазацьа свежай узбітай і падсалоджанай смятанай і прослоіць свежымі ягадамі.
Абедзве палавіны злучыць, верхнюю частку каржа зноў пакрыць узбітай падсалоджанай смятанай і на яе выкласць свежыя ягады.
#КухняБеларусі
Шматок мяса з журавіным соусам
Склад:
● кавалак мяса (стэйк) з ялавічыны / свініны / курынага філе;
марынад:
● цыбуля (1 шт.),
● гарчыца ў зернях,
● алей сланечнікавы (3 ст. л.),
● сок ½ цытрыны,
● соль,
● спецыі, зеляніна;
ягадны соус:
● ягады (200 г),
● вада (100 мл),
● крухмал (2 ч. л.),
● цукар па смаку,
● молаты цынамон (½ ч. л.).
Гатаванне
Адбіць мяса. Для марынада: змяшаць з дапамогай блэндара ўсе інгрэдыенты. Атрымліваецца вельмі духмяная, кашападобная маса. Дадаць гэту масу да мяса і пакінуць на пару гадзін марынавацца.
Ягады прамыць і паставіць у сатэйнік на агонь. Дадаць вады і накрыць вечкам. Варыць 5–10 хвілін. Дадаць у ягадную масу крухмал, цукар (па смаку) і молаты цынамон.
Мясныя стэйкі змясціць у рашотку-грыль і гатаваць на вуглях. Падаваць з ягадным соусам.
Шматок мяса з журавіным соусам
Склад:
● кавалак мяса (стэйк) з ялавічыны / свініны / курынага філе;
марынад:
● цыбуля (1 шт.),
● гарчыца ў зернях,
● алей сланечнікавы (3 ст. л.),
● сок ½ цытрыны,
● соль,
● спецыі, зеляніна;
ягадны соус:
● ягады (200 г),
● вада (100 мл),
● крухмал (2 ч. л.),
● цукар па смаку,
● молаты цынамон (½ ч. л.).
Гатаванне
Адбіць мяса. Для марынада: змяшаць з дапамогай блэндара ўсе інгрэдыенты. Атрымліваецца вельмі духмяная, кашападобная маса. Дадаць гэту масу да мяса і пакінуць на пару гадзін марынавацца.
Ягады прамыць і паставіць у сатэйнік на агонь. Дадаць вады і накрыць вечкам. Варыць 5–10 хвілін. Дадаць у ягадную масу крухмал, цукар (па смаку) і молаты цынамон.
Мясныя стэйкі змясціць у рашотку-грыль і гатаваць на вуглях. Падаваць з ягадным соусам.