🇪🇹" ኢትዮጵያ የቀይ ባህርን አክሰስ የማድረግ ፍላጎቷን በዝርዝር ተወያይተናል " - ጠ/ሚ ዐቢይ አሕመድ (ዶ/ር)

🇫🇷" የባህር በር መኖር አስፈላጊነት ፤ ለወደፊት ያሉትን ነገሮች ማመቻቸት መቻል ትክክለኛ ጥያቄ ነው " - ፕሬዜዳንት ማክሮን

የፈረንሳዩ ፕሬዝዳንት በኢትዮጵያ የነበራቸውን ጉብኝት አጠናቀው ሄደዋል።

ትላንት አዲስ አበባ ከገቡ በኃላ ከጠ/ሚ ዐቢይ አሕመድ (ዶ/ር) ጋር የሁለትዮሽ ውይይት አድርገዋል።

በውይይቱ የቀይ ባህር ጉዳይ ተነስቷል።

ኢትዮጵያ የባህር በር ተጠቃሚ የመሆን ፍላጎቷ ላይ ዝርዝር ውይይት ተደርጓል።

ውይይቱን ተከትሎ መሪዎቹ የጋራ መግለጫ የሰጡ ሲሆን ጠ/ሚ ዐቢይ አሕመው (ዶ/ር) ፤ " ኢትዮጵያ የቀይ ባህርን አክሰስ የማድረግ ፍላጎቷን በዝርዝር ተወያይተናል " ብለዋል።

" ከዚህ ቀደም በተደጋጋሚ እንዳነሳነው 130 ሚሊዮን ህዝብ ያላት ሀገር ፣ ኢኮኖሚዋ በፍጥነት እያደገ ያለ ሀገር ፣ ተጨማሪ የባህር በር አክስሰ የሚያስፈልጋት ሀገር በዓለም ህግ በሰላማዊ መንገድ ፣ በዴፕሎማሲያዊ መንገድ እንደ ፈረንሳይ ያሉ ወዳጅ ሀገራትን ተጠቅመን የምናገኝበት (የባህር ባር አክሰስ) መንገድ ላይ የእሳቸው ጠንካራ ድጋፍ እንዳይለየን የቀረበላቸውን ጥያቄ እሳቸውም በአክብሮት ተቀብለዋል " ሲሉ ተናግረዋል።

ጠቅላይ ሚኒስትሩ ፤ ፕሬዜዳንቱ የቀረበላቸውን ጥያቄ በመቀበላቸው ምስጋና ያቀረቡ ሲሆን መላው የኢትዮጵያ ህዝብ እና መንግሥት ከፈረንሳይ እና ከፕሬዜዳንት ማክሮን የሚጨበጥ ውጤት እንደሚጠበቅ ገልጸዋል።

ከዚህ በተጨማሪም ጠ/ሚ ዐቢይ አሕመድ (ዶ/ር) ፦

➡️ በቅርቡ ኢትዮጵያ ያካሄደችውን ኢኮኖሚክ ሪፎርም ፈረንሳይ እና ቻይና ኮቼኤር የሚያደርጉት እንደሆነ ፕሮግራሙ እንዲሳካ ማክሮን ከፍተኛ ድጋፍ ለኢትዮጵያና ለሪፎርሙ እንዳዳረጉ ፤ የፈረንሳይ መንግሥት በቀጥታ ከሚያደርገው ድጋፍ በተጨማሪ በEU እና IMF አይተኬ ድጋፍ እንዳደረገ ገልጸዋል።

➡️ ፈረንሳይ በኢትዮጵያ አንከር ኢንቬስተር ሆና ሌሎች የአውሮፓ ሀገራትን በማስተባበር በወሳኝ ጉዳዮች ላይ አብሮ ለመስራት መግባባት ላይ መደረሱን አሳውቀዋል።

➡️ " ማክሮን የሚገቡትን ቃል በመፈጸም የሚታወቁ ናቸው ፤ በኢንቨስትመንት ረገድም አብሮ ለመስራት መግባባት ላይ ተደርሷል " ብለዋል።

ፕሬዜዳንት ማክሮን ምን አሉ ?

ለኢትዮጵያ የባህር በር አክሰስ መኖር ላይ የተነሳው ጥያቄ ትክክለኛ እንደሆነ ማክሮን ገልጸዋል።

" ክቡር ጠቅላይ ሚኒስትር የገለጹት የባህር በር መኖር አስፈላጊነት ፤ ለወደፊት ያሉትን ነገሮች ማመቻቸት መቻል ትክክለኛ ጥያቄ ነው " ያሉት ማክሮን " በዚህ ላይ ፈረንሳይ ባላት አቅም ልትጫወት የምትችለውን ሚና መወጣት ትፈልጋለች። ይሄ በምን አይነት መንገድ መሆን አለበት የሚለው በንግግር፣ በውይይት፣ ዓለም አቀፍ ህጎችን ባከበረ መልኩና ጎረቤት ሀገሮችን ባከበረ መልኩ መሰራት የሚችልበትን መንገድ ለኢትዮጵያና ለቀጠናው መሳካት እንዲችል ሚናችንን እንወጣለን " ሲሉ ተናግረዋል።

ከዚህ በተጨማሪ ፕሬዜዳንት ማክሮን ፦

👉 " ከክቡር ጠቅላይ ሚኒስትር ጋር የፕሪቶሪያ የሰላም ስምምነት ላይ ተነጋግረናል ፤ በሰሜን ኢትዮጵያ ሰላም ማስፈን ይቻል ዘንድ ትልቅ እርምጃ መሆኑንና ለማሳካትም እየተሞከረ መሆኑን እንገነዘባለን ፈረንሳይ ከዚህ ጋር በተያያዘ ያሉ ነገሮችን ለመደገፍ ትፈልጋለች ፤ እርሻን ማበረታታ፣ የተጎዱ ሆስፒታሎችን መልሶ ማቋቋም ፤ ከሽግግር ፍትህ ጋር በተያያዘ ደግሞ የሚሰራውን ስራ የህግ የበላይነት የሚከበርበትን መንገድ ማየት እንፈልጋለን ለዚህ እናተ በምትጠይቁን መሰረት ከጎናችሁ ሆነን ሁል ጊዜ እንቀጥላለን  " ብለዋል።

👉 " ክቡር ጠቅላይ ሚኒስትሩን ያመሰገንጉበት ጉዳይ በቱርክ ከሶማሊያው ፕሬዜዳንት ጋር የሰላም ንግግር መደረግ መቻሉን ነው ይሄ የሚደገፍ ነገር ነው። የሁሉንም ሉዓላዊነት ማክበር ጋር የሚያያዝ ነው። ከዛ በኃላ ግን ስለ ባህር በር መኖር አስፈላጊነት ጠቅላይ ሚኒስትር የገለጹ ትክክለኛ ጥያቄ ነው ፤ ፈረንሳይ ባላት አቅም ልትጫወት የምትችለውን ሚና ታመቻቻለች። በንግግር ፣ በውይይት ፣ ዓለም አቀፍ ህግ ባከበረና ጎረቤት ሀገሮች ባከበረ መልኩ " ሲሉ ገልጸዋል።

👉 " ከኢኮኖሚ ጋር በተያያዘ ተነጋግረናል። በ2019 በመጣሁበት ጊዜ ያንን ታላቅ የኢኮኖሚ ሪፎርም ከመንግሥቶት ጋር በተያያዘ 100 ሚሊዮን ዩሮ በAFD አማካኝነት እንዲሁም የተለያዩ ቴክኒካል ድጋፎችንም መጨመር ችለናል።  በአሁን ጊዜ ደግሞ ያለንን ሁሉ ነገር እንደምናደስ ለዚህም በ25 ሚሊዮን ዩሮ በጀት ድጋፍ ለማድረግ ነው። " ሲሉ ተናግረዋል።

👉 " ከኤሌክትሪክ ኔትዎርክ ጋር በተያያዘ የፈረንሳይ ድርጅቶች መግባት የሚችሉበት አጋጣሚ ይኖራል በዚህ ከአውሮፓ ህብረት ፈንድ ጋር እንዲሁም አውሮፓ ካሉ ባንኮች ጋር በመሆን 80 ሚሊዮን ዩሮ ይቀርባል " ብለዋል።

👉 " ከዕዳ ጋር በተያያዘ ከG20 ጋር የሚያያዘውን ከቻይና ጋር የሚሰራ ስራ ይኖራል። ይህ ለተለያዩ የአፍሪካ ሀገራት የሚቀርብ ነው። ባለፈው ፓሪስ ባዘጋጀነው ዝግጅት ተጨባጭ ነገር ተገኝቷል። ይህም እርሶ እያደረጉት ባሉት የሪፎርም ስራ ሲሆን 3 ቢሊዮን ዩሮ የምናመቻች ይሆናል እናተንም በሙሉ መደገፍ እንፈልጋለን ፤ መመቻቸት ስላሉባቸው ጉዳዮች ከIMF ጋር እንነጋገራለን  " ብለዋል።

👉 " የፈረንሳይ ድርጅቶች ይበልጥ ተሳታፊ እንዲሆኑ (በኢንቨስትመንት) ፍላጎት አለን " ሲሉ ገልጸዋል።

ማክሮን በኢትዮጵያ ቆይታቸው ሀገራቸው ትልቁን ድጋፍ አድርጋበታለች የተባለውን የብሔራዊ ቤተመንግሥት እድሳት ስራን ተመልክተዋል።

ፈረንሳይ የላሊበላ ውቅር አብያተ ክርስቲያናት እድሳት ስራዎችን በግንባር ቀደምትነት በፋይናንስና ቴክኒክ ረገድ እየደገፈች ሲሆን ስራው 50% መሰራት እንደተቻለ ተነገሯል።

የኢትዮጵያ ጠ/ሚ ዐቢይ አሕመድ ለፈረንሳይ ድጋፍ ምስጋና አቅርበዋል።

#TikvahEthiopia

@tikvahethiopia

🔈 #የጤናባለሙያዎችድምጽ

🚨“ የሐምሌ 2016 ዓ/ም ደመወዝና፣ የ23 ወራት የዱቲ ክፍያ ስላልተከፈለን የዱቲ ሥራ ለማቆም ተገደናል” - የሀላለ ሆስፒታል ጤና ባለሞያዎች

🔴 “ የ23 ወራት ባይሆንም የ20 ወራት የዱቲ ክፍያ አልተከፈላቸውም ” - ሆስፒታሉ

🔵 “ የአንድ ወይም ሁለት ወራት እንጂ የዚህን ያክል የተወዘፈ ክፍያ የለም ” - የወላይታ ዞን ጤና መምሪያ

በወላይታ ዞን ኪንዶ ዲዳዬ ወረዳ ሀላለ ሆስፒታል የሚገኙ 78 ጤና ባለሞያዎችና ሌሎች ሠራተኞች የአንድ ወር ደመወዝና የ3 ዓመት የዱቲ ክፍያ ስላልተከፈላቸው የትርፍ ሰዓቱን ሥራ ለማቆም መገደዳቸውን ለቲክቫህ ኢትዮጵያ ተናገሩ።

ጤና ባለሞያዎቹ በሰጡን ቃል ምን አሉ?

“መንግስት ከሚመድበው በጀት ክፈሉ ብለን በደብዳቤ ብንጠይቅም ‘እንከፍላለን አሁን ግን የካሽ እጥረት አለብን’ አሉን። ከዚህ ባለፈ ማስፈራሪያ፣ እስራት፣ ድብደባ ይደርስብናል።

የመጀመሪያ የስምነት ወራት የዱቲ ክፍያ በተመለከተ ተካስሰን ፍርድ ቤት እንዲከፈለን ውሳኔ ቢሰጠንም በፖለቲካ ሰዎች ጣልቃ ገብነት ውሳኔ ባለመከበሩ አልተከፈለንም።
 
ከዚያ ወዲህ የሰራነውን የ15 ወራት የትርፍ ሰዓት ክፍያንም ቢሆን ባለመክፈላቸው፣ ለመክፈልም ፍላጎት የሌላቸው በመሆኑ ከሆስፒታሉ ሠራተኞች ኃላፊ ውጪ በአጠቃላይ ተፈራሪመን የትርፍ ሰዓት ሥራ ለማቆም ተገደናል።

በደላችንን፣ ድምፃችንን ለህዝብ እና ለመንግስት አሰሙልን። ጤና ሚንስቴር በህይወት ካለ መብታችንን ያስከብርልን” ሲሉ አሳስበዋል።

ቲክቫህ ኢትዮጵያ፣ የአንድ ወር ደመወዝና የ23 ወራት ወራት የትርፍ ሰዓት ክፍያ ያልተፈጸመበት ምክንያት ምንድን ነው? ሲል ለሆስፒታሉ ጥያቄ አቅርቧል።

የሆስፒታሉ ሥራ አስኪያጅ አቶ በረከት ሌራ ምን ምላሽ ሰጡ?

“የኛ ተቋም የሚያስተዳድረው ገንዘብ የለም ስራዎች ከተሰሩ በኋላ ለወረዳ ፋይናንስ ሪፓርት ቀርቦ ያንን መሠረት በማድረግ ነው ክፍያ የሚፈጸመው። 

የ2016 ዓ/ም የሐምሌ ደመወዝ 13% ብቻ ነው የሚቀረው 87% ተከፍሏል። የ23 ወራት ባይሆንም የ20 ወራት የትርፍ ሰዓት ክፍያ አልተከፈላቸውም። ሰፊ ነው ችግሩ። የካሽ እጥረት በሚል ብዙ ነገር እየተባለ ነበር።

የዱቲ ክፍያ በተመለከተ ፍርድ ቤት ክፍያ እንዲፈጸም የሚል ውሳኔ ሰጥቷል። የወረዳው መንግስት ከክስ ሂደቱ በኋላ መክፈል ከጀመረ በኋላ ነው የቆመው።

‘በንግግር ችግሮችን እየፈታን እንመጣለን’ በሚል ቃል ከተገባልን በኋላ ነው በመካከል ክፍያው የቆመው።  የሚያዚያ ወር በከፊል መከፈል ከተጀመረ በኋላ ነው ቆመ” ብለዋል።

የዱቲ ሥራ በመቆሙ በማታ የሚመጡ ወላድ እናቶችን ብቻቸውን እያከሙ መሆኑን የገለጹት ሥራ አስኪያጁ፣ የሚመለከታቸው አካላት ትኩረት እንዲሰጡ አሳስበዋል።

ባለሙያዎቹ የ23 ወራት የዱቲ ክፍያ እንዳልተፈጸመላቸው ቅሬታ አቅርበዋል፣ ሆስፒታሉም የ20 ወራት የዱቲ፣ የሐምሌ ደመወዝ 13 በመቶ ክፍያ አለመፈጸሙን ገልጿል፣ ይህ ለምን ሆነ? ጉዳዩን ተመልክታችሁት ነበር? ስንል ለወላይታ ዞን ጤና መምሪያ ጥያቄ አቅርበናል።

የወላይታ ዞን ጤና መምሪያ ምን አለ?

የዞኑ ጤና መምሪያ ኃላፊ አቶ ፀጋዬ ኤካ፣ “የ23 ወራት እንዳልተከፈለ መረጃው የለኝም። ተከፍሎ ነው እየተሰራ ያለው። ትክክል ነው ለማለት እቸገራለሁ” ሲሉ ለቲክቫህ ኢትዮጵያ ምላሽ ሰጥተዋል።

የ20 ወራት የዱቲ ክፍያ እንዳልተከፈላቸው ሆስፒታሉም እንዳረጋገጠ ስንገልጽላቸውም፣ “20 ወራት አይደርስም እኔ እንደማውቀው። ማጣራት ይጠይቃል” ነው ያሉት።

“የአንድ ወይም ሁለት ወራት እንጂ የዚህን ያክል የተወዘፈ ክፍያ የለም” ያሉት ኃላፊው፣ ጉዳዩን አጣርተው ተጨማሪ ማብራሪያ ለመስጠት ቃል ገብተዋል።

ሆስፒታሉ ያልተከፈላችሁ የ20 ወራት የዱቲ ክፍያ መሆኑን ገልጿል፣ እናንተ ደግሞ ያልተከፈላችሁ የ23 ወራት እንደሆነ ገልጻችኋል ፣ የትኛው ነው ትክክል ? ስንል የጠየቅናቸው ቅሬታ አቅራቢዎቹ ተከታዩን ምላሽ ሰጥተዋል።

“ ከ23 ወራት የዱቲ የ3 ወሯን ለተወሰኑ ሰዎች ነበር የከፈሉት። በትምህርት፣ በዝውዝውር፣ ሥራ በመልቀቅ ሄዱት ሳይከፊሉ ነው ‘ከፍለናል’ የሚሉት ነገር ግን እነዚህ ባለሙያዎች ደከመን ሰለቸን ሳይሉ ህብረተሰቡን እንዳገለገሉ መረሳት አልነበረበትም ” ነው ያሉት።

#TikvahEthiopiaFamilyAA

@tikvahethiopia