#SUDAN

በትግራይ ክልል ጦርነት ሲቀሰቀስ በአስር ሺህ የሚቆጠሩ ሰዎች ወደ ሱዳን መግባታቸው ይታወሳል።

እነዚህ ኢትዮጵያውያን ተፈናቃዮች በነበሩባቸው የሱዳን የስደተኞች መጠለያ ጣቢያ ውስጥ #የግዳጅ የውትድርና ምልመላ ይካሄድ እንደነበረ መረጃ እንዳለው የተባበሩት መንግሥታት የስደተኞች ከፍተኛ ኮሚሽን ለቢቢሲ በሰጠው ቃል አሳውቋል።

ተቋሙ ከወራት በፊት ከስደተኞቹ መካከል አንዳንድ ጊዜ በኃይል ጭምር ተዋጊዎችን ለመመልመል የሚደረጉ ጥረቶች እንደነበሩ " ተአማኒ ሪፖርቶች "  ደርሶኛል ብሏል ለቢቢሲ በሰጠው ቃል።

ተቋሙ ይህን ካወቀ በኃላ ምን አደረገ ?

የተመድ የስደተኞች ከፍተኛ ኮሚሽን " ወታደራዊ ምልመላ መኖሩን እንደተገነዘብኩኝ ጉዳዩን ለሱዳን ማዕከላዊ መንግሥትና ለአካባቢ ባለሥልጣናት ስጋቴን ገልጫለሁ " ብሏል።  ይህንም ተከትሎ ሁኔታዎች የተሻሻሉ ይመስሉ ነበር ሲል መልሷል።

ምልመላውን ማነው የሚያደርገው ?

ይኸው የተመድ ተቋም " ወታደራዊ ምልመላውን ለማካሄድ #ከኢትዮጵያ የሚመጡ ሰዎች እንደነበሩ እና ይህንንም ከስደተኞች መረዳቱን ይገልጻል። ነገር ግን የትኛው ወገን ምልመላውን እንዳካሄድ " ማረጋገጥ አልቻልኩም"  ብሏል።

NB : ከዚህ ቀደም የኢትዮጵያ መንግሥት ሰደተኛ ነን ብለው ወደ ሱዳን የገቡ ሰዎች ድንበር ተሻግረው ከህወሓት ጋር በመሆን ሲዋጉ እንደነበር መግለፁ ይታወሳል።

ያንብቡ : telegra.ph/BBC-09-07

@tikvahethiopia

#SUDAN

በሱዳን ያሉ ኢትዮጵያዊያን ከግጭት አከባቢዎች እንዲርቁና ከእንቅስቃሴ እንዲቆጠቡ ማሳሰቢያ ተለለፈ።

ካርቱምን ጨምሮ በተለያዩ የሱዳን ግዛቶች ግጭት ተፈጥሯል።

ከተፈጠረው ግጭት ጋር በተያያዘ ሊያጋጥም ከሚችል አደጋ እራስን መጠበቅ አስፈላጊ በመሆኑ ኢትዮጵያውያን ከግጭት አካባቢዎች በመራቅና ከእንቅስቃሴ በመቆጠብ እራሳቸውን ከአደጋ እንዲጠብቁ በካርቱም የሚገኘው የኢትዮጵያ ኤምባሲ አሳስቧል።

@tikvahethiopia

#SUDAN

ሱዳን ውስጥ እየተደረገ ያለው ግጭት መቀጠሉን ለማወቅ ተችሏል።

በተለይም በዋናነት በካርቱም ሰሜናዊ አቅጣጫ ግጭት እየተካሄደ እንደሆነ ተሰምቷል።

ከትላንት አንስቶ በነበረው ግጭት የሟቾች እና የአካል ጉዳት የደረሰባቸው ሰዎች ቁጥር እየጨመረ ይገኛል። እስካሁን ባለው 56 ሰላማዊ ሰዎች ህይወታቸውን አጥተዋል።

የፈጣን ድጋፍ ሰጭ ኃይሎች በፖርት ሱዳን ጦራቸው #ከውጭ_አውሮፕላኖች ጥቃት እንደረሰበት ገልጸዋል። እነዚህ የውጭ ኃይሎች እነማን እንደሆኑ በግልፅ አልተነገረም።

የውጭ ኃይሎች ከጣልቃ ገብነት እራሳቸውን እንዲያርቁ እና እጃቸውን እንዲሰበስቡ RSF አስጠንቅቋል።

የሱዳን ጦር በRSF ይዞታዎች ላይ የአየር ላይ የቦንብ ጥቃቶችን ስለማድረሱ ለመስማት ተችሏል። ዋና ዋና የሚባሉትን የጦር ሰፈሮችንም መቆጣጠሩ እየተነገረ ነው።

የRSF አዛዥ ጀነራል መሐመድ ሀምዳን ደጋሎ ለሚዲያ በሰጡት ቃል ፤ እስካሁን ከ "አል-ቡርሃን" ጋር ምንም አይነት ግንኙነት እንደሌላቸው ገልጸዋል። " አል-ቡርሃን ተከቧል " ያሉት ዳጋሎ " ያለው አማራጭ እጅ መስጠት ብቻ ነው " ብለዋል።

ሱዳን ውስጥ የምትገኙ ቤተሰቦቻችን ነገሮች እስኪረጋጉ እራሳችሁን እንድትጠብቁ የሚወጡ ትዕዛዞችንም እንድትፈፅሙ አደራ እንላችኃለን።

ቪድዮ ፦ በሱዳን ከተማ ውስጥ ሲቪል ሰዎች በሚኖሩባቸው አካባቢዎች የሚደረጉ ከፍተኛ ወታደራዊ እንቅስቃሴዎችን ያሳያሉ።

@tikvahethiopia

#Sudan

በሱዳን የአሜሪካ ኤምባሲ ተሽከርካሪ በጥይት ተደበደበ።

በሱዳን ፣ ካርቱም የሚገኘው የአሜሪካ ኤምባሲ ብረት ለበስ ተሽከርካሪው " ሆን ተብሎ " በጥይት መደብደቡን አስታወቀ።

ድርጊቱን የፈፀመው ሄሜቲ የሚመሩት RSF ቡድን መሆኑን ኤምባሲው ለአል አረቢያ ገልጿል።

ኤምባሲው ተሽከርካሪው በ100 ጥይት መደብደቡን ገልጾ ድብደባው ያደረሰው ምንም ጉዳት የለም ብሏል።

በሌላ በኩል ፤ የአሜሪካ መንግሥት ጦርነት ውስጥ ካለችው ሱዳን ዜጎቹን የማስወጣት እቅድ እንደሌለው ዋይትሃውስ አሳውቋል።

@tikvahethiopia

#SUDAN

በሱዳን የEU አምባሳደር ጥቃት ተፈፀመባቸው።

በሱዳን ካርቱም ሚገኙት የአውሮፓ ህብረት (EU) አምባሳደር በመኖሪያ ቤታቸው ጥቃት እንደተፈፀመባቸው ተሰማ።

አምባሳደሩ ጥቃት እንደተፈፀመባቸው ያሳወቁት የአውሮፓ ህብረት ከፍተኛ ዲፕሎማት ጆሴፕ ቦሬል ናቸው (በትዊተር ገፃቸው)።

ቦሬል ስለ ጥቃቱ ምንም አይነት ዝርዝር ነገር ባይገልጹም አምባሳደሩ ግን " ደህና ናቸው " ብለዋል።

የዲፕሎማቲክ ቦታዎችን እና ሰራተኞችን ደህንነት ማስጠበቅ የሱዳን ባለስልጣናት ቀዳሚ ኃላፊነት ነውም ሲሉ ገልጸዋል።

ምንም እንኳን ቦሬል ፤ በሱዳን የአውሮፓ ህብረት አምባሳደርን ስም ባይፅፉም ስማቸው አይዳን ኦሃራ የሚባሉ ሲሆን የ #አየርላንድ ዲፕሎማት ናቸው።

ቦሬል ካርቱም ውስጥ የተፈፀመው ጥቃት ፤ በሌሎች ሀገራት የሚሰሩ ዲፕሎማቶች ጥበቃን የሚደነግገውን የተመድ ስምምነት የ " ቪይና ኮንቬንሽን " በእጅጉ የጣሰ ነው ብለዋል።

በሌላ በኩል ፥ የአውሮፓ ህብረት ቃል አቀባይ ናቢላ ማስራሊ ለAFP በሰጡት ቃል " የሰራተኞች ደህንነት ቅድሚያ የምንሰጠው ጉዳይ ነው " ብለዋል፤ የተፈፀመውን ጥቃት ተከትሎ የአውሮፓ ህብረት ልዑካን ቡድን ከካርቱም እንዲወጣ እንዳልተደረገ ተናግረዋል።

ቃል አቀባይዋ ፤ በሱዳን ያለው የፀጥታ እና ደህንነት ሁኔታ እየተገመገመ ነው ብለዋል።

@tikvahethiopia

#SUDAN

የሱዳን ተዋጊ ኃይሎች የተኩስ አቁም ቢያውጁም ውጊያው አሁንም መቀጠሉ ታውቋል ፤ ሀገራት ዜጎቻቸውን ከሱዳን ለማስወጣት ሩጫ ላይ ናቸው።

ትላንት የሱዳን ፈጥኖ ደራሽ ኃይል (RSF) የዒድ አልፈጥር በዓልን ምክንያት በማድረግ የ72 ሰዓታት የተኩስ አቁም ማወጁ፤ የሱዳን ጦርም ምሽት ላይ በተኩስ አቁሙ እንደተስማማ አሳውቀው እንደነበር ይታወሳል።

ነገር ግን ዛሬም በሱዳን የተለያዩ ቦታዎች ውጊያ መኖሩ ተሰምቷል። በካርቱም ካለፉት ቀናት ጋር ሲነፃፀር በተለየ መልኩ የተኩስ ድምፅ ቀንሶ ታይቷል።

በሌላ በኩል ፤ ሀገራት ዜጎቻቸውን ከሱዳን ለማስወጣት ሩጫ ላይ ናቸው። ተዋጊ ኃይሎቹም የውጭ ዜጎች እንዲወጡ ለማመቻቸት ቃል ገብተዋል ተብሏል።

የሱዳን ጦር ፤ የውጭ ዜጎች እና ዲፕሎማቶች ከአሜሪካ ፣ ዩናይትድ ኪንግደም፣ ፈረንሳይ እና ቻይና በጦር አውሮፕላኖች ከካርቱም ኤርፖርት የማስወጣት ስራ በሰዓታት ውስጥ ይጀምራል ብሏል።

ከዚህ ባለፈ በሀገሪቱ የሚገኙ የሳዑዲ አረቢያ ዲፕሎማቶች ከካርቱም ወደ ፖርት ሱዳን ከዚያም ወደ ሳዑዲ አረቢያ እንዲወጡ መደረጉን አስታውቋል። የጆርዳን ዲፕሎማቶችም ዛሬ ወደበኃላ ላይ በተመሳሳይ መንገድ ከአገሪቱ ይወጣሉ ሲል ገልጿል።

በሱዳን የተካሄደ ያለው ውጊያ እጅጉን የከፋው በትልልቅ ከተሞች፣ የዜጎች የመኖሪያ መንደሮች፣ የስራ ቦታዎች ላይ እየተደረገ መሆኑ ሲሆን የሀገሬው ዜጋ እና የሌሎችም ሀገራት ዜጎች ያለ ውሃ ፣ ምግብ ፣ መብራት ቤታቸው ውስጥ ከሳምንት በላይ እንዲቀመጡ አድርጓል።

@tikvahethiopia

#Sudan

የጎረቤት ሱዳን ዜጎች በሰላም እጦት ሳቢያ የገዛ ሀገራቸውን ለቀው እየተሰደዱ ይገኛሉ።

ሱዳን አሁንም በጦርነት እየታመሰች ሲሆን ተዋጊዎቹ ኃይሎች ውጊያ የማቆም ፍላጎት እያሳዩ አይደለም።

በተደጋጋሚ በተለያዩ ሀገራት ጥረት የተኩስ አቁም እንዲደረግ እንዲሁም ዳጋሎ እና አል ቡርሃን ችግሩን እንዲፈቱ ጥረት ቢደረግም ውጤት አላስገኘም።

ዛሬም በርካቶች የሱዳን ዜጎች ሀገራቸውን ጥለው እየሸሹ ናቸው። የውጭ ሀገር ዜጎችም ባገኙት አጋጣሚ ሁሉ የሱዳንን ምድር እየለቀቁ ይገኛሉ።

በሱዳን ጦርነት ምክንያት እስካሁን ወደ ኢትዮጵያ በመተማ በኩል ፤ የ61 ሀገራት ዜጎች የሆኑ 7726 ሰዎች ገብተዋል።

@tikvahethiopia

#SUDAN

" ወደ ተኩስ አቁም ለማምራት መደላደል ነው " የተባለ ስምምነት በሱዳን ጦር እና ፈጥኖ ደራሽ ኃይል (RSF) መካከል ተፈረም።

በሱዳን ወጊያ ላይ የሚገኙት ሁለቱ ተፋላሚ ኃይሎች ሳዑዲ አረቢያ ፣ ጅዳ ሄደው ባካሄዱት ድርድር የመጀመሪያ ስምምነት ላይ መድረሳቸው ተነግሯል።

" የቅድሚያ ስምምነት መርሆች " መፈራረማቸውን የዘገበው አል አረቢያ  ሁለቱም ወገኖች ለሱዳን ሉዓላዊነትና አንድነት ያላቸውን ቁርጠኝነት ገልጸዋል ብሏል።

ሁለቱ ኃይሎች የሱዳን ወዳጆች የሚያደርጉትን ጥረት በደስታ እንቀበላለን ማለታቸውንም ተነግሯል።

በመጀመሪያው ስምምነት መሰረት ፤ በሰላማዊ ሰዎች ላይ ጉዳት ከሚያደርሱ ጥቃቶች እንደሚታቀቡ ፤ በሱዳን ያሉ ሲቪሎች ያሉባቸውን አካባቢዎች ለቀው እንዲወጡ ያስገድዳል።

ተፋላሚ ኃይሎቹ በሱዳን የመንግስትና የግል ተቋማትን ለቆ ለመውጣት፣ የህክምና ባለሙያዎችን እና የህዝብ ተቋማትን መጠበቅ፣ የሰብዓዊ እርዳታ አቅርቦት መፍቀድ ያላቸውን ቁርጠኝነት ገልጸዋል።

የሳዑዲ አረቢያ የውጭ ጉዳይ ሚንስቴር ስምምነቱን በደስታ መቀበሉን ገልጾ፤ የጅዳ ድርድር በሁለቱ ወገኖች መካከል እስከ 10 ቀናት የሚቆይና የተኩስ አቁም ስምምነት ላይ ለመድረስ እንደሚያተኩር አስታውቋል። 

" የደህንነት እርምጃዎቹ በአሜሪካ፣ በሳዑዲ አረቢያ እና በዓለም አቀፉ ማህበረሰብ የሚደገፍ የተኩስ አቁም ቁጥጥር ዘዴን ያካትታል " ብሏል።

የአሜሪካ መንግስት በሰጠው መግለጫ ስምምነቱ የተኩስ አቁም ስምምነት እንዳልሆነ ተናግሯል። የጂዳ ስምምነት ወደ ተኩስ አቁም ስምምነት እንዲያመራ መደላደል እንደሆነም ተነግሯል።

መረጃው የአል አረቢያ ቴሌቪዥን እና አል አይን ኒውስ ነው።

@tikvahethiopia

#Sudan

የጎረቤት ሀገር ሱዳን ጦርነት #ሰላማዊ መፍትሄ እንዲገኝ ኢጋድ በኢትዮጵያ፣ አዲስ አበባ  የሰላም ስምምነት እንዲጀመር ለማድረግ እየሰራ መሆኑ ታውቋል።

በሱዳን ሚያዚያ ወር የጀመረው ጦርነት ተባብሶ የቀጠለ ሲሆን በርካቶች ህይወታቸውን እያጡ ፣ ከቤታቸው እየተፈናቀሉ፣ ንብረትም እየወደመ፣ የሀገሪቱ ኢኮኖሚም እየወደቀ ይገኛል።

ተፋላሚዎቹ የሱዳን ጦር እና ፈጥኖ ደራሹ (RSF) ካርቱም ላይ ከሚያደርጉት ጦርነት ባሻገር ጦርነቱ የዳርፉር ክልልን ጨምሮ ወደ ሌሎች የአገሪቱ ክፍሎች የተስፋፋ ሲሆን በምዕራብ ዳርፉር ውስጥም የጎሳ ግጭት መቀስቀሱ ታውቋል።

ትላንትም የሱዳን መንግሥት ጦር ሠራዊት በኦምዱርማን በፈጸመው የአየር ጥቃት ቢያንስ ህፃናት እና ሴቶችን ጨምሮ 22 ሰዎች ሲገደሉ፣ በርካቶች ደግሞ ጉዳት ደርሶባቸዋል።

በሱዳን ያለውን አስከፊ ጦርነት ሰላማዊ መፍትሄ እንዲያገኝ አሜሪካ እና ሱዑዲ አረቢያ ከፍተኛ ጥረት ቢያደርጉም አልተሳካም። ተፋላሚዎቹ የተኩስ አቁም ለማድረግ ይስማሙና በሰዓታት ውስጥ ግጭቱን እንደሚቀጥሉ ከዚህ ቀደም በተዳጋጋሚ ታይቷል።

አሁን ላይ ደግሞ የምሥራቅ አፍሪካ የልማት በይነ መንግሥታት ድርጅት (ኢጋድ) በሱዳን ተፋላሚ ኃይሎች መካከል የሚደረግ የሰላም ስምምነት እዚህ አዲስ አበባ ላይ ሰኞ  ለመጀመር ጥረት እያደረገ መሆኑ ተሰምቷል።

ነገር ግን የሱዳን ጦር ኃይሎች አዛዥ ጄኔራል አል ቡርሐን በሰላም ንግግሩ ላይ " አልመጣም " ማለታቸውን ቃል አቀባያቸው መናገራቸውን ቢቢሲ ዘግቧል።

@tikvahethiopia

#SUDAN

ዛሬም ድረስ አሸናፊም ሆነ ሰላማዊ የሆነ መፍትሄ ያልተገኘለት የጎረቤት ሀገር ሱዳን የእርስ በእርስ ጦርነት አራት ወራት ሊያስቆጥር ተቃርቧል።

በዚህ ጦርነት ምክንያት ከ24 ሚሊዮን በላይ ሰዎች ይህ ማለት ከሀገሪቱ አጠቃላይ ዜጎች ውስጥ ግማሹ ያህሉ የምግብ እና ሌሎች ዕርዳታ እንዲፈልጉ አድርጓቸዋል።

ነገር ግን በአሰቃቂው ጦርነት እና የገንዘብ ድጋፍ እጦት ምክንያት 2.5 ሚሊዮን ዜጎች ብቻ ናቸው ድጋፍ ያገኙት ተብሏል።

እንደ ተመድ መረጃ ድጋፍ ከሚፈልጉ ዜጎች 14 ሚሊዮኑ ህፃናት ናቸው።

በአጠቃላይ እስካሁን በጦርነቱ ከ3000 የሚልቁ ሰዎች የተገደሉ ሲሆን ከ6000 በላይ ተጎድተዋል ፤ ሚሊዮኖችም ሀገራቸውን ጥለው ተሰደዋል፤ የሀገሪቱ ኢኮኖሚም ክፉኛ ተጎድቷል፣ የዜጎች ደህንነትም ጠፍቷል።

ተመድ ፤ በጦርነቱ ምክንያት በሱዳን ሰብዓዊ ድጋፍ ለማድረግ ጥረት ቢያደርግም ከአጠቃላይ ድጋፍ ፈላጊው መድረስ የቻለው ለ2.5 ሚሊዮኑ ብቻ ነው ፤ አሁን ላይ ሱዳን እጅግ አደገኛ ከሚባሉ ቦታዎች መካከልም መድቧታል።

በሱዳን ጦር መሪ ጄነራል አልቡርሃን እና በፈጥኖ ደራሽ በሚባለው ኃይል መሪ ጄነራል መሃመድ ሃምዳን ዳጋሎ ወይም ሄምቲ መካከል ጦርነት የተቀሰቀሰው ሚያዝያ 7/ 2015 ዓ.ም ነበር ዛሬም ድረስ አንዱ አሸናፊ ሳይሆን የሰላም መፍትሄም ሳይገኝ ሀገሪቱ የከፋ ውድቀት ውስጥ እንደገባች ቀጥላለች።

@tikvahethiopia

#IGAD

ዛሬ በኡጋንዳ፣ ኢንቴቤ የምስራቅ አፍሪካ የልማት በየነ መንግስታት (ኢጋድ) መሪዎች ስብሰባ ይደረጋል።

ስብሰባው ትኩረት ከሚያደርግባቸው ጉዳዮች አንዱ በኢትዮጵያ እና ሶማሊያ መካከል የተፈጠረው ውጥረት ነው።

ሌላው የሱዳን ጦርነት ነው።

ለኢጋድ የመሪዎች ስብሰባ እስካሁን ድረስ በታወቀው ፦

➡ የወቅቱ የኢጋድ ሊቀመንበር የጅቡቲው ፕሬዜደንት ኢሳሜል ኦማር ጌሌህ

➡ የሶማሊያው ፕሬዚዳንት ሀሰን ሼክ ሙሐሙድ

➡ የደቡብ ሱዳን ፕሬዜዳንት ሳልቫኪር ማያርዲት

➡ የሱዳን ፈጥኖ ደራሽ ኃይል መሪ መሃመድ ሃምዳን ደጋሉ ካምፓላ ይገኛሉ።

#Sudan : የሱዳንን ብሔራዊ ጦር የሚመራው የሱዳን መንግሥት ኢጋድ የተፋላሚውን የፈጥኖ ደራሽ ኃይል አዛዥ በስብሰባው እንዲሳተፉ መጋበዙ ‘የሃገሪቱን ሉላዊነት ጥሷል’ በሚል ውንጀላ ከኢጋድ ጋር ያለውን ግንኙነት አቋርጧል።

የኢጋድ አባል ሀገራት እነማን ናቸው ?
🇪🇹 ኢትዮጵያ
🇰🇪 ኬንያ
🇺🇬 ኡጋንዳ
🇸🇩 ሱዳን
🇩🇯 ጅቡቲ
🇪🇷 ኤርትራ
🇸🇸 ደቡብ ሱዳን
🇸🇴 ሶማሊያ ናቸው።

@tikvahethiopia