#миллий_ўйинлар
🟠🟡“Эшак минди” ўйинини қанчалик биласиз?
🐚Болалигида “Эшак минди” ўйинини ўйнамаган одам бўлмаса керак, бў ўйиннинг завқи ўзгача эди. Аммо бу ўйин турли ҳудудларда турлича ўйналар экан. Қани текшириб кўрингчи, бу ўйин сиз ўйнаган ўйин билан бир хилмикан...
😁Бу ўйинда икки гуруҳ иштирок этиб, ўйин қуръа ташлаш ёки бошқа шарт асосида бошланади. Гуруҳларда 5 нафар 8 нафаргача иштирокчи бўлади. Бир киши “бош”, қолган 7 киши “тана” ўрнида ҳисобланади ва бошқа гуруҳ қатнашчиларининг югуриб келиб сакраб минишларига шай ҳолда турадилар.
💫Минувчи гуруҳ тўлиқ жойлашиб олганларидан кейин олдинги гуруҳ буларни маълум масофагача елкаларида олиб боради. Агарда минувчи гуруҳдан бирортаси йиқилса ўрин алмашинади ёки миндирувчи гуруҳ манзилга бешикаст етказса ҳам ўрин алмашинади.
🍂Мабодо миндирувчи гуруҳ заифлик туфайли йиқилса, ўйин бошқатдан бошланади.
@tarix_chorrahasida
🟠🟡“Эшак минди” ўйинини қанчалик биласиз?
🐚Болалигида “Эшак минди” ўйинини ўйнамаган одам бўлмаса керак, бў ўйиннинг завқи ўзгача эди. Аммо бу ўйин турли ҳудудларда турлича ўйналар экан. Қани текшириб кўрингчи, бу ўйин сиз ўйнаган ўйин билан бир хилмикан...
😁Бу ўйинда икки гуруҳ иштирок этиб, ўйин қуръа ташлаш ёки бошқа шарт асосида бошланади. Гуруҳларда 5 нафар 8 нафаргача иштирокчи бўлади. Бир киши “бош”, қолган 7 киши “тана” ўрнида ҳисобланади ва бошқа гуруҳ қатнашчиларининг югуриб келиб сакраб минишларига шай ҳолда турадилар.
💫Минувчи гуруҳ тўлиқ жойлашиб олганларидан кейин олдинги гуруҳ буларни маълум масофагача елкаларида олиб боради. Агарда минувчи гуруҳдан бирортаси йиқилса ўрин алмашинади ёки миндирувчи гуруҳ манзилга бешикаст етказса ҳам ўрин алмашинади.
🍂Мабодо миндирувчи гуруҳ заифлик туфайли йиқилса, ўйин бошқатдан бошланади.
@tarix_chorrahasida
#миллий_ўйинлар
“Тортишмачоқ” ўйини ҳақида нималарни биласиз?😁
🎯Тортишмачоқ ўйини узоқ тарихга эга. Мамлакатимизда ўтадиган сайл, байрам ва катта йиғинларда ҳамда никоҳ кечаларида эркак ва аёллар тортишмачоқда баҳслашганлар. Бунда кўриниб турибдики, аждодларимиз кучли, эпчил, бақувват бўлишликни ардоқлаганлар.
💫Майдон ёки катта хона марказидан икки томонга ораси 3метр дан иккита чизиқ ўтказилади. Иккала команданинг ўйинчилари узун арқоннинг икки томонига ўтиб, уни қўлларига олиб турадилар. Бунда арқоннинг ўртаси белгилаб қўйилади.
🍀Бу белги марказий чизиқ устида туриши лозим. Раҳбарнинг сигнали билан ҳар қайси команда арқонни ўз томонига тортади. Ўйинчиларнинг уч марта уринишларидан сўнг рақиб командасини икки марта чизиқдан тортиб олган команда ғалаба қилади.
⭕️Ўйин қоидаси:
1. Фақат раҳбарнинг сигналидан сўнг тортиш мумкин.
2. Сигнал берилгунга қадар арқонни қўйиб юбормаслик керак.
@tarix_chorrahasida
“Тортишмачоқ” ўйини ҳақида нималарни биласиз?😁
🎯Тортишмачоқ ўйини узоқ тарихга эга. Мамлакатимизда ўтадиган сайл, байрам ва катта йиғинларда ҳамда никоҳ кечаларида эркак ва аёллар тортишмачоқда баҳслашганлар. Бунда кўриниб турибдики, аждодларимиз кучли, эпчил, бақувват бўлишликни ардоқлаганлар.
💫Майдон ёки катта хона марказидан икки томонга ораси 3метр дан иккита чизиқ ўтказилади. Иккала команданинг ўйинчилари узун арқоннинг икки томонига ўтиб, уни қўлларига олиб турадилар. Бунда арқоннинг ўртаси белгилаб қўйилади.
🍀Бу белги марказий чизиқ устида туриши лозим. Раҳбарнинг сигнали билан ҳар қайси команда арқонни ўз томонига тортади. Ўйинчиларнинг уч марта уринишларидан сўнг рақиб командасини икки марта чизиқдан тортиб олган команда ғалаба қилади.
⭕️Ўйин қоидаси:
1. Фақат раҳбарнинг сигналидан сўнг тортиш мумкин.
2. Сигнал берилгунга қадар арқонни қўйиб юбормаслик керак.
@tarix_chorrahasida
#миллий_ўйинлар
🟠🔵“Тош кўтарар” ўйини қандай ўйналади?😁
☘️Бу ўйинни ҳам жамоа бўлиб ёки якка-якка ҳолда ўйнаш мумкин. Бунда муштдан сал каттароқ 2 та тош олиб, 1-қатнашчи 5-6метр масофага тошни ирғитади. 2-киши эса тошни ирғитган жойдан туриб, отилган тошни мўлжалга олади ва тошга теккизади.
🐚Агар отилган тош тошга тегса биринчи қатнашчи уни елкасига опичлаб 2-қатнашчини тоши юмалаб бориб тўхтаган масофагача кўтариб боради. Теккиза олмаган тақдирда эса бунинг акси бўлади.
🪨Шунга қараб мусобақа ғолиблари аниқланади. Албатта бу жараён маълум белгиланган вақтгача давом этади.
@tarix_chorrahasida
🟠🔵“Тош кўтарар” ўйини қандай ўйналади?😁
☘️Бу ўйинни ҳам жамоа бўлиб ёки якка-якка ҳолда ўйнаш мумкин. Бунда муштдан сал каттароқ 2 та тош олиб, 1-қатнашчи 5-6метр масофага тошни ирғитади. 2-киши эса тошни ирғитган жойдан туриб, отилган тошни мўлжалга олади ва тошга теккизади.
🐚Агар отилган тош тошга тегса биринчи қатнашчи уни елкасига опичлаб 2-қатнашчини тоши юмалаб бориб тўхтаган масофагача кўтариб боради. Теккиза олмаган тақдирда эса бунинг акси бўлади.
🪨Шунга қараб мусобақа ғолиблари аниқланади. Албатта бу жараён маълум белгиланган вақтгача давом этади.
@tarix_chorrahasida
#миллий_ўйинлар
☘☘"Қарабтеп” ўйини қандай ўйналади?😁
✨Қарабтеп” ёки халқ тилида "Ланка" ўйини бир қанча усуллардан ташкил топган. “Тепки” ни оёқнинг ташқи томони, ички томони ва сакраган ҳолатда оёқларни чалиштириб ўнг ва чап оёқларда тепиш мумкин.
🦶“Тепки”ни оёқ панжаси билан тепиб, ҳавога учириш мазкур ўйин хусусиятидир, бунда тепки оёқ ёрдамида ҳавода қанча кўп ва чиройли ушлаб турилса, шунча жозибали бўлади.
🐚“Қарабтеп” ўйини иштирокчидан юксак маҳоратни талаб қилади. Ҳар бир тепилаётган “Тепки” тепкичи томонидан санаб борилади. Бу эса тепкичидан бутун этиборини ва диққатини бир жойга жамлашни талаб қилади.
🍂“Тепки” ҳаводан оёққа яқинлашаётганида тепкичи “Тепки”ни қандай тепиш кераклиги ҳақида тезда бир фикрга келиб, тепиш турини танлайди ва керакли ҳаракатлар бажарилади, ҳаракат координаcияси яхшиланади.
🎋“Қарабтеп” ўйини барча спорт турларининг пойдевори ҳисобланади. Бу ўйинни тўлиқ эгаллаган ёш тепкичи: чаққон, эпчил ва ҳар қандай ҳолатда ўз мувозанатини тўла идрок эта олади, бу эса ҳар қандай спорт тури учун асосий манба ҳисобланади.
☺️Бугун миллионлар ўйинига айланган “Қарабтеп” халқ ўйини дунёнинг бешта қитасида ўйналиб келиняпти.
@tarix_chorrahasida
☘☘"Қарабтеп” ўйини қандай ўйналади?😁
✨Қарабтеп” ёки халқ тилида "Ланка" ўйини бир қанча усуллардан ташкил топган. “Тепки” ни оёқнинг ташқи томони, ички томони ва сакраган ҳолатда оёқларни чалиштириб ўнг ва чап оёқларда тепиш мумкин.
🦶“Тепки”ни оёқ панжаси билан тепиб, ҳавога учириш мазкур ўйин хусусиятидир, бунда тепки оёқ ёрдамида ҳавода қанча кўп ва чиройли ушлаб турилса, шунча жозибали бўлади.
🐚“Қарабтеп” ўйини иштирокчидан юксак маҳоратни талаб қилади. Ҳар бир тепилаётган “Тепки” тепкичи томонидан санаб борилади. Бу эса тепкичидан бутун этиборини ва диққатини бир жойга жамлашни талаб қилади.
🍂“Тепки” ҳаводан оёққа яқинлашаётганида тепкичи “Тепки”ни қандай тепиш кераклиги ҳақида тезда бир фикрга келиб, тепиш турини танлайди ва керакли ҳаракатлар бажарилади, ҳаракат координаcияси яхшиланади.
🎋“Қарабтеп” ўйини барча спорт турларининг пойдевори ҳисобланади. Бу ўйинни тўлиқ эгаллаган ёш тепкичи: чаққон, эпчил ва ҳар қандай ҳолатда ўз мувозанатини тўла идрок эта олади, бу эса ҳар қандай спорт тури учун асосий манба ҳисобланади.
☺️Бугун миллионлар ўйинига айланган “Қарабтеп” халқ ўйини дунёнинг бешта қитасида ўйналиб келиняпти.
@tarix_chorrahasida
#миллий_ўйинлар
🐦🐦"Сакровчи чумчуқчалар" ўйини
✨Ўйинчилар 3 м ли доира ичида ўйинни бошловчи туради. Қолган ўйинчилар доира четида бўлади. Ўйинчилар яъни чумчуқча болакайлар доира ичи ва ташқарисига сакрай бошлайдилар. Ўртадаги бошловчи уларни ушлашга, сакрашга улгурмаганларини тутишга ҳаракат қилади.
❗️Қоидаси: Сакраётганда доира ичидан чиқолмай қолгани ушланган ҳисобланади. Ўртадаги ўйинчи ана шундай икки - уч «чумчуқча» ларни тутгандан кейин ўрни алмашади.
⭕️Бошқача усуллари:
-доира ичига бир оёқлаб сакрашга рухсат берилади.
@tarix_chorrahasida
🐦🐦"Сакровчи чумчуқчалар" ўйини
✨Ўйинчилар 3 м ли доира ичида ўйинни бошловчи туради. Қолган ўйинчилар доира четида бўлади. Ўйинчилар яъни чумчуқча болакайлар доира ичи ва ташқарисига сакрай бошлайдилар. Ўртадаги бошловчи уларни ушлашга, сакрашга улгурмаганларини тутишга ҳаракат қилади.
❗️Қоидаси: Сакраётганда доира ичидан чиқолмай қолгани ушланган ҳисобланади. Ўртадаги ўйинчи ана шундай икки - уч «чумчуқча» ларни тутгандан кейин ўрни алмашади.
⭕️Бошқача усуллари:
-доира ичига бир оёқлаб сакрашга рухсат берилади.
@tarix_chorrahasida
#миллий_ўйинлар
🔴🟠"Доирадан чиқариш" ўйинида неча киши ўйнайди?
✨Диаметри 3-4 м ли доира ичида икки ўйинчи туради, хуштак чалиниши билан улар қўлларини бир-бирларининг елкаларига қўйиб, куч билан итара бошлайдилар. Ҳар бир ўйинчининг вазифаси рақибни доирадан чиқаришдан иборат.
❗️Қоидаси: Aгар ўйинчилардан бирининг оёғи доира ташқарисига чиқиб қолгудек бўлса ҳам, унга мағлубият ёзилади.
⭕️Бошқача усуллари:
-доира ташқарисига кўкси билан туртиб чиқариш ҳам мумкин, бунда қўллар белда туради;
-туртиб чиқариш елка билан амалга оширилганда қўллар ҳаракатга келтирилмайди;
-рақибни қўл билан туртиб чиқариш мумкин, бунинг учун рақиблардан бири орқасини угириб турган холатда бўлиши лозим.
@tarix_chorrahasida
🔴🟠"Доирадан чиқариш" ўйинида неча киши ўйнайди?
✨Диаметри 3-4 м ли доира ичида икки ўйинчи туради, хуштак чалиниши билан улар қўлларини бир-бирларининг елкаларига қўйиб, куч билан итара бошлайдилар. Ҳар бир ўйинчининг вазифаси рақибни доирадан чиқаришдан иборат.
❗️Қоидаси: Aгар ўйинчилардан бирининг оёғи доира ташқарисига чиқиб қолгудек бўлса ҳам, унга мағлубият ёзилади.
⭕️Бошқача усуллари:
-доира ташқарисига кўкси билан туртиб чиқариш ҳам мумкин, бунда қўллар белда туради;
-туртиб чиқариш елка билан амалга оширилганда қўллар ҳаракатга келтирилмайди;
-рақибни қўл билан туртиб чиқариш мумкин, бунинг учун рақиблардан бири орқасини угириб турган холатда бўлиши лозим.
@tarix_chorrahasida
#миллий_ўйинлар
🌟"Қушим боши" ўйини
✨"Қушим боши" ўйинида болалар икки тўдага ажралиб, улар ичидан иккитаси "онабоши" бўлади. Улар битта латтани қушга ўхшатиб тугади. Ҳар икки бола бир-бирига шивирлашиб. бир қушнинг отини яширишади.
🍀Кейин болаларга латтадан қилинган қушни кўрсатиб, "Қушнинг боши шунча, танаси билан мана шунча, номини топинг", дейди. Қушни номини тўғри топган томон топмаган томонни битта-битта миниб олиб, "хиҳ, эшагим", дея маълум белгиланган жойгача опичиб боради.
@tarix_chorrahasida
🌟"Қушим боши" ўйини
✨"Қушим боши" ўйинида болалар икки тўдага ажралиб, улар ичидан иккитаси "онабоши" бўлади. Улар битта латтани қушга ўхшатиб тугади. Ҳар икки бола бир-бирига шивирлашиб. бир қушнинг отини яширишади.
🍀Кейин болаларга латтадан қилинган қушни кўрсатиб, "Қушнинг боши шунча, танаси билан мана шунча, номини топинг", дейди. Қушни номини тўғри топган томон топмаган томонни битта-битта миниб олиб, "хиҳ, эшагим", дея маълум белгиланган жойгача опичиб боради.
@tarix_chorrahasida
#миллий_ўйинлар
🔴🟡Чапаклар ўйини
✨Пол ёки майдонга диаметри 3 мли майдон чизилади. Икки ўйинчи танланади. Ҳар бир ўйинчининг вазифаси нихоятда чаққонлик билан рақибнинг тиззаси остига охиста уради.
💫Ўзи эса рақибига бундай имконият бермасликка ҳаракат қилади. Қайси ўйинчи ана шундай уришни кўпайтира олса, ғолибга айланади.
❗️Қоидаси: Ўйинчиларннинг ўзаро қўл олиши ёки доира четига чиқишига юл бермайди.
⭕️Бошқача усул:
-ўйин пайтида охиста уришлар оёқнинг олдиндан белгиланган жойида бажарилади;
-охиста уришларни оёқнинг исталган жойида бажариш мумкин.
@tarix_chorrahasida
🔴🟡Чапаклар ўйини
✨Пол ёки майдонга диаметри 3 мли майдон чизилади. Икки ўйинчи танланади. Ҳар бир ўйинчининг вазифаси нихоятда чаққонлик билан рақибнинг тиззаси остига охиста уради.
💫Ўзи эса рақибига бундай имконият бермасликка ҳаракат қилади. Қайси ўйинчи ана шундай уришни кўпайтира олса, ғолибга айланади.
❗️Қоидаси: Ўйинчиларннинг ўзаро қўл олиши ёки доира четига чиқишига юл бермайди.
⭕️Бошқача усул:
-ўйин пайтида охиста уришлар оёқнинг олдиндан белгиланган жойида бажарилади;
-охиста уришларни оёқнинг исталган жойида бажариш мумкин.
@tarix_chorrahasida
#миллий_ўйинлар
☘☘Кичик халқ ўйинлар
✨Қоидалари ҳар кимга маълум бўлмаган кўплаб машҳур очиқ ўйинлар мавжуд. Улардан бири - "Пояфзал йўқолган". Ушбу ўйин учун сиз 5-10 кишилик жамоани йиғишингиз керак. Ғоя шундан иборатки, ҳар бир киши оёқ кийимларини ечиб, уларни яхшилаб аралаштириб, умумий уюмга қўяди. Кейин, буйруқни кутиб, болалар оёқ кийимларини топишлари керак. Ғолиб, бу вазифани биринчи бўлиб бажарган. Болалар поябзал излашда бир-бирларини туртмаслиги муҳим.
🐚Экологик таълим элементларини ўз ичига олган яна бир ўйин - бу кичик қушлар. Уни ўйнаб, болалар навбатма-навбат ўзларига ёқадиган қушни тасвирлашлари керак. Бу ҳам ички, ҳам шаҳар ёки ўрмон бўлиши мумкин. Қолганлари боланинг қайси қушни кўрсатаётганини тахмин қилишлари керак.
🌈"Ўрмондаги айиқ" энг машҳур ўйинлардан биридир. Ўрмон йиртқичи роли учун битта бола танланади. У фитнага кўра, ўз ўрмонини қўриқлаши керак. Бошқа иштирокчилар унга яшириниб тушганда, у уларни маълум бир чизиқдан ташқарига чиқишига йўл қўймаслиги керак. Aйиқ томонидан ушланган киши ўйиндан четлатилади.
@tarix_chorrahasida
☘☘Кичик халқ ўйинлар
✨Қоидалари ҳар кимга маълум бўлмаган кўплаб машҳур очиқ ўйинлар мавжуд. Улардан бири - "Пояфзал йўқолган". Ушбу ўйин учун сиз 5-10 кишилик жамоани йиғишингиз керак. Ғоя шундан иборатки, ҳар бир киши оёқ кийимларини ечиб, уларни яхшилаб аралаштириб, умумий уюмга қўяди. Кейин, буйруқни кутиб, болалар оёқ кийимларини топишлари керак. Ғолиб, бу вазифани биринчи бўлиб бажарган. Болалар поябзал излашда бир-бирларини туртмаслиги муҳим.
🐚Экологик таълим элементларини ўз ичига олган яна бир ўйин - бу кичик қушлар. Уни ўйнаб, болалар навбатма-навбат ўзларига ёқадиган қушни тасвирлашлари керак. Бу ҳам ички, ҳам шаҳар ёки ўрмон бўлиши мумкин. Қолганлари боланинг қайси қушни кўрсатаётганини тахмин қилишлари керак.
🌈"Ўрмондаги айиқ" энг машҳур ўйинлардан биридир. Ўрмон йиртқичи роли учун битта бола танланади. У фитнага кўра, ўз ўрмонини қўриқлаши керак. Бошқа иштирокчилар унга яшириниб тушганда, у уларни маълум бир чизиқдан ташқарига чиқишига йўл қўймаслиги керак. Aйиқ томонидан ушланган киши ўйиндан четлатилади.
@tarix_chorrahasida
#миллий_ўйинлар
🔸🔹"Тўпни ол" ўйини
✨Қатнашчилар тик холатда ёки тизза бўйи паслайдилар. Улар тўпни икки қўллаб тутадалар. Хуштак чалиниши билан ҳар бир ўйинчи тўпни олишга ва боши ўзра кўтаришга ҳаракат қилади.
❗️Қоидаси: Тўп учун курашда қўллар бир хил ҳолатда давом этса, гиламга йиқилиш ман этилади.
⭕️Бошқача усуллар:
-ўтирган ҳолатда ўйнаш мумкин.
-тиззада ўйнаш рухсат этилади.
-ерга қараб ётган ҳолатда ҳам ўйнаш мумкин.
@tarix_chorrahasida
🔸🔹"Тўпни ол" ўйини
✨Қатнашчилар тик холатда ёки тизза бўйи паслайдилар. Улар тўпни икки қўллаб тутадалар. Хуштак чалиниши билан ҳар бир ўйинчи тўпни олишга ва боши ўзра кўтаришга ҳаракат қилади.
❗️Қоидаси: Тўп учун курашда қўллар бир хил ҳолатда давом этса, гиламга йиқилиш ман этилади.
⭕️Бошқача усуллар:
-ўтирган ҳолатда ўйнаш мумкин.
-тиззада ўйнаш рухсат этилади.
-ерга қараб ётган ҳолатда ҳам ўйнаш мумкин.
@tarix_chorrahasida