​РЎЗАНИНГ КАФФОРАТИ
#рўза

❓175-CАВОЛ:
Рамазон рўзасини қасддан бузган киши каффорат тўлар экан. Шу ҳақда маълумот берсангиз?

💬 ЖАВОБ:
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим. Рўзадор қасддан яъни, рўза тутгани эсида бўла туриб овқат еса, сув ичса ёки жинсий алоқа қилса, рўзаси бузилади. Бу ҳолатда ҳам қазо, яъни, бузган рўзасини тутиши, ҳам каффорат вожиб бўлади.

Рўзанинг каффорати қуйидагилардан иборат:
🔹Бир қул озод қилиш.
🔹Агар бунга қодир бўлмаса кетма-кет икки ой рўза тутиш.
Бунда бир кун қазосидан ташқари икки ой ҳисобланади. Ҳозирги кунда қулдорлик йўқлиги сабабли қул озод қилишга қодир бўлмаслик табиийдир. Ушбу отмиш кун кетма-кет тутиладиган рўза шариатда рўза тутиш мумкин бўлмаган кунлар яъни, Рамазон ва Қурбон ҳайити кунлари ва Қурбон ҳайити кунидан кейин уч кун, жами беш кунга тўғри келиб қолмаслиги керак.
🔹Бунга ҳам имконияти бўлмаса, олтмишта фақир кишига фидя миқдорича таом беради ёки таомнинг қийматини беради. Бир фақир кишига олтмиш кун таом берса ҳам бўлади. Аммо бир фақирга отмиш кунлик таомни бир кунда берса жоиз бўлмайди.

Каффорат ҳақида фиқҳий манбаларимизда шундай дейилган:

مَنْ جَامَعَ عَامِدًا فِي أَحَدِ السَّبِيلَيْنِ أَوْ أَكَلَ أَوْ شَرِبَ مَا يُتَغَذَّى بِهِ أَوْ يُتَدَاوَى بِهِ فَعَلَيْهِ الْقَضَاءُ وَالْكَفَّارَةُ فَيَعْتِقُ أَوَّلًا فَإِنْ لَمْ يَجِدْ صَامَ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ فَإِنْ لَمْ يَسْتَطِعْ أَطْعَمَ سِتِّينَ مِسْكِينًا

яъни: “Ким икки жинсий йўлнинг бирига қасддан яқинлик қилса, озуқа ёки даво бўладиган нарсани еса ёҳуд ичса унинг зиммасига қазо ва каффорот лозим бўлади. Унда аввало бир қул озод қилади. Тополмаса икки ой кетма-кет рўза тутиб беради. Унга ҳам қодир бўлмаса, олтмиш мискинни тўйдиради (“Раддул муҳтор”).

Зиммасига каффорат лозим бўлган киши рўза тутишга қодир бўла туриб, таомлантириш йўли билан каффоратни адо қилмоқчи бўлса, каффорат адо бўлмайди. Чунки тартиб бузилган бўлади.

Каффорат рўзасини тутаётган аёл орада ҳайз кўриб қолса, каффоратни қайтадан бошламайди, балки узри кетгач давом эттиради. Нифос қонини кўрса, каффоратни қайтадан бошлайди. Чунки, нифос қони бу масалада узр ҳисобланмайди (“Раддул муҳтор”).

Каффорат рўзасини тутаётган киши олтмиш кун ичида бирор кунни қолдирса каффорат бузилади ва рўза тутишни бошидан бошлайди.

Рамазоннинг қазоси ва каффоратини тутаётган киши субҳи содиқ кирмасидан аввал мана шу рўзаларни тутишни ният қилишлари шарт. Агар ният қилолмай субҳи содиқдан кейин ният қилса, нияти эътиборли бўлмайди. Шунинг учун саҳарликка туролмай қолишидан қўрққан киши қуёш ботганидан кейин эртанги куннинг қазо ёки каффорат рўзасини тутишни ният қилдим, деса кифоя қилади. (“Фатавои Ҳиндия”).

Рамазон рўзасидан бошқа рўзаларни бузишда каффорат йўқ. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🌐https://t.iss.one/subh_uz

#Рамазон2023
#Ифтор #Рўза

❓Хурмодан бошқа нарсалар билан оғиз очса бўладими?

Устоз Ҳабибуллоҳ домла Абдулғаффор

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази етакчи мутахассиси,
Тошкент ислом институти катта ўқитувчиси

🌐https://t.iss.one/subh_uz

#Рамазон2023 #Рўза

❓Икки ҳайит орасида тўй қилиш мумкин эмасми?

Ғуломиддин домла Холбоев

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази директор ўринбосари,
Тошкент ислом институти ўқитувчиси

🌐https://t.iss.one/subh_uz

#Шаввол #Рўза

Шаввол ойининг 6 кунлик рўзаси ҳақида маълумот беринг

Ҳикматуллоҳ домла ТОШТЕМИРОВ

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси

🌐https://t.iss.one/subh_uz

#Шаввол #Рўза

❓Рамазондан кейин 6 кун рўза тутиш керакми?

Саидаҳмад домла Сайдаралиев

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази етакчи мутахассиси

🌐https://t.iss.one/subh_uz

#Шаввол #Рўза

Шавволнинг 6 кунлик рўзасига бериладиган савоблар

Абдуғофур домла Ниёзқулов

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси

🌐https://t.iss.one/subh_uz

МУСОФИРНИНГ РЎЗАСИ
#рўза

❓1058-CАВОЛ: 1) Мусофирда юрган киши рўза тутмаса бир кун тутмагани учун бир кун туриб берадими?
2) Агар мусофирликда юрсаю рўзани тутса ифторгача рўзасини бузиб қўйсачи?

💬 ЖАВОБ: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим.
1. Аввало рўза тутмасликка руҳсат берилган мусофир кимлигини билиб олишимиз керак. Рўза тутмасликка руҳсат берилган мусофир деб сафар масофасина (тақрибан 90 км) 15 кундан кам муддатга борган одамга айтилади. Урфимизда чет давлатларга 15 кундан узоқ муддатга бирор иш юзасидан борган одамларни ҳам мусофир дейилади. Аммо бундай кишилар шарий эътибордан мусофир ҳисобланмайди. Улар намозни қаср қилиш ва рўзани кейинроқ тутиб бериш каби ҳукмлар жорий қилинадиган мусофир ҳисобланмайди.

Динимизда ҳақиқий маънодаги мусофир кишиларга сафарда юрган пайтларида уларга рўза тутмасликка рухсат берилган. Қуръони каримда шундай марҳамат қилган:

أَيَّامًا مَعْدُودَاتٍ فَمَنْ كَانَ مِنْكُمْ مَرِيضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ .... (184)

“Саноқли кунлар. Бас, сизлардан кимки бемор ёки сафарда бўлса, саноғи бошқа кунлардандир. Мадори етмайдиганлар зиммасида бир мискин кимсанинг (бир кунлик) таоми фидядир...” (Бақара сураси, 184-оят).

Сафардаги кишига рўзаси зарар қилмаса, рўза тутгани афзал. Лекин рўза тутмаса ҳам узрли ҳисобланади, гуноҳкор бўлмайди. Рамазондан кейин имкон бўлиши билан қолиб кетган кунларнинг рўзасини бир кунига бир кун қазосини тутиб беради.

2. Мусофир киши субҳ вақтида рўзани ният қилиб сўнг бирор сабаб билан ёки сабабсиз рўзасини очиб юборса, қазосини тутиши шарт бўлади аммо каффорат вожиб бўлмайди.

Бу ҳақда мазҳабимиздаги машҳур фатво китобларидан бири “Фатавои ҳиндия” китобида шундай дейилган.

فَالْأَصْلُ عِنْدَنَا أَنَّهُ إذَا صَارَ فِي آخِرِ النَّهَارِ عَلَى صِفَةٍ لَوْ كَانَ عَلَيْهَا فِي أَوَّلِ الْيَوْمِ يُبَاحُ لَهُ الْفِطْرُ تَسْقُطُ عَنْهُ الْكَفَّارَةُ كَذَا فِي فَتَاوَى قَاضِي خَانْ

"Бу борада бизнинг наздимиздаги асл қоида шуки, (рўзадор) киши куннинг охирга қисмида рўза тутмасликни мубоҳ қиладиган ҳолатда бўлса, ундан каффорат соқит бўлади". Яъни, рўзадор киши куннинг охирги қисмида рўза тутмасликни мубоҳ қиладиган мусофирлик ёки беморлик ҳолатида бўлса ва шу ҳолатда рўзасини очиб юборса, унга каффорат вожиб бўлмайди.

Шундай экан мусофир киши рўза тутиб сўнг бирор узр билан ёки узрсиз рўзасини очиб юборса, қазоси вожиб бўлади, каффорат вожиб бўлмайди. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

🌐https://t.iss.one/subh_uz

#Ҳаж #Арафа #Рўза

❓Ҳожилар арафа куни рўза тутса бўладими?

Ҳикматуллоҳ домла ТОШТЕМИРОВ

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси

🌐https://t.iss.one/subh_uz

#рўза

Рамазон рўзасининг қазоси қандай тутилади?

Фатво маркази катта устози
Муҳаммад Айюб домла ҲОМИДОВ

🌐https://t.iss.one/subh_uz

#Видео
#ражаб_ойи #рўза

Уруш ҳаром қилинган ойлар қайсилар?
Ражаб ойида рўза тутиш мандублигига ишоралар...

Ҳикматуллоҳ домла ТОШТЕМИРОВ

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази бош мутахассиси

▶️https://t.iss.one/subh_uz