✍️سرنوشتِ تلخ نیروگاههای هسته ای در ژاپن

محمدرضا اسلامی

🔴ژاپن، کشوری که بمباران هسته ای شده است، بیش از پنجاه #راکتور_هسته_ای برای تولیدِ #برق دارد. مروری بر وضعیتِ نیروگاههای هسته ای کشور ژاپن، ما را به نکات مهمی رهنمون می سازد. اتفاقاتی که طی چند سال اخیر رخ داده و حرفها و تجربه های بسیاری برای ما (و دیگر کشورها) به همراه دارد. درسهایی که بشر (فارغ از ملّیت و نژاد) دارد به بهایی گزاف، می آموزد:

🔹 یک - تا پیش از سال 2011 حدود 30% برقِ کشور ژاپن از راکتورهای هسته ای تامین می شد.

🔹 دو - برنامه «افزایش» تولید برق از انرژی هسته ای برای تامین 40% انرژیِ کشور وجود داشت. این «استراتژی ملیِ تولید انرژی» بود در کشوری که عاری از منابع زیرزمینی نفت وگاز است.

🔹 سه – ژاپن کشوری #زلزله_خیز است.

🔹 چهار - پس از وقوع زلزله و سونامی 11 مارس 2011 #توهوکو، نیروگاه هسته ای #فوکوشیما آسیب دید. #آلودگی_هسته ای باعث شد تا 140هزار شهروند ژاپنی در شعاع 20 کیلومتری فوکوشیما «خانه های خود» را ترک کنند. (به عدد توجه کنیم: 140هزار نفر)

🔹 پنج- فعلاً گفته می شود که شواهدی از افزایشِ آمار #سرطان در پیرامونِ فوکوشیما وجود ندارد ( والله اعلم)

🔹 شش- در روز ششم ماه مه 2011 (یعنی « 25 روز » بعد از زلزله و سونامی) آقای نائوتو کان ، نخست وزیر وقت ژاپن ، گفت دستورِ خاموشی #نیروگاه_هسته_ای هامااُوکا را صادر کرده چون نگرانی از #ریسک یک زلزله با بزرگای 8 وجود دارد.

🔹 هفت- در ماه ژوئن 2011 (یعنی حدود هفتاد روز بعد از زلزله) عنوان شد که 80% ژاپنی ها نسبت به ادامه کار کردن نیروگاه هسته ای بدبین شده اند.

🔹 هشت- تابستانِ آن سال (به دلیل خاموش شدن تعدادی از نیروگاههای هسته ای) ژاپنی ها تابستان را با مشکلِ کمبود #انرژی سر کردند (در این باره همان سال در وبلاگ ارزیابی شتابزده مطالب زیادی نوشتم. اینکه چطور دستگاههای خنک کننده هوا را در خانه و اداره خاموش می کردند).

🔹 نه – مهر ماهِ همان سال (با وجودِ کمبودِ انرژی در کشور) کابینه نائوتو کان ، اعلام کرد که : «اعتمادِ عمومی به ایمنیِ انرژی هسته ای در کشور دچار آسیب شدید شده است و دولت "برنامه #کاهش استفاده" از #انرژی_هسته ای را در دستور کار دارد».

🔹 ده- تمام نیروگاههای هسته ای ژاپن ، یکی پس از دیگری از مدار خارج شدند و آخرین واحد (از پنجاه وچهار راکتورِ مذکور) در پنجم ماه مه سال 2012 ( یعنی کمتر از 13ماه بعد از زلزله) از مدار خارج شد.
پس از چهل و یک سال ، این اولین بار بود که ژاپن کلاً در تولیدِ برق ، از انرژی هسته ای استفاده ای « نمی کرد».

🔹 یازده- به دلیلِ مشکل کمبودِ انرژی در تابستانِ همان سال (2012) دولت ، ناچار شد دوباره یکی از واحدهای نیروگاه هسته ای «اُیی» را به مدار بازگرداند. این روند همچنان ادامه یافته و دولت از سرِ ناچاری، برخی دیگر از نیروگاههای خاموش شده را به مدار بازگردانده ( مثلاً نیروگاه هسته ای سِندای در تابستان دوسال پیش ، به دلیل کمبود برق)

🔹دوازده – جنبش ضدیت با انرژی هسته ای همچنان توسط عده ای از فعالین مدنی ژاپنی دنبال می شود. ولی چه چاره؟
گرم کردن اجاقِ تولید بدون برق؟ ژاپن کشوری است که درآمدش از محلِ تولیدِ محصولات صنعتی است. کارخانه های #تویوتا و #هوندا و نیسان و مزدا و میتسوبیشی و هیتاچی و #پاناسونیک «و غیره»... برای کار کردن ، به برق نیاز دارند.

🔴آخر- وقوع زلزله و سونامی عظیم 11 مارس 2011 ، کشور ژاپن را در برابر مشکلات بسیاری قرار داد اما شاید بتوان گفت مشکلِ آلودگی نیروگاه هسته ای (و به تبع آن مشکل انرژی) در سطحی فرای مشکلات دیگر قرار داشت و دارد. خرابی هایِ ناشی از یک زلزله را می توان بازسازی کرد. خرابی هایِ گسترده سونامی را می توان بازسازی کرد. ولی #آلودگی_هسته ای را خیر. مشکلِ فوکوشیما، پس از چرنوبیلِ #شوروی، بزرگترین تجربه بشر در این بحث است. اما این بار ژاپن در برابرِ مشکلِ بزرگتری نسبت به روسیه قرار دارد.
تردیدِ جدی نسبت به بکارگیری پنجاه واحد راکتور هسته ای.

چه فسونِ نافرجامی،
به امیدِ بی‌انجامی ...

* * *
📌پی نوشت 1: اینکه ژاپنی ها چگونه از آن بحرانِ #کمبود_انرژی ، عبور کرده اند ، خود محل بحثی دیگر است . بحرانی که اگر کشوری دیگر با آن دست به گریبان بود، شاید زمینگیر می شد.

📌پی نوشت 2: این بحث، به رغمِ اهمیتش ، جدی و مستمر در کشور ما ( در رسانه ها و حتی مراکز تخصصی) دنبال نشده است.
ژاپنی ها خیلی بد ، اطلاعات می دهند و خیلی هم سخت و قطره چکانی. امّا پیگیریِ سرنوشت #فوکوشیما، امری بسیار مهم و ضروریست. شاید، چنان مشغولیم به بحث های سیاسی بین خودمان ، که چندان مجالی برای پرداختن «به دیگران» را نداریم.

نظر به خویش ، چنان بسته ام که جلوۀ دوست /
جهان گرفت و مرا ، فرصتِ تماشا نیست
(اقبال)

#ژاپن
#فوکوشیما
#آلودگی_هسته_ای #زلزله_توهوکو

https://t.iss.one/solseghalam