✳️ از تملق نیوزویک برای رضاشاه تا یک اعتراف ؛ تلاش آمریکا برای حفظ ایران برای جهان غرب!

#روزشمار

4 تیر 1340

#یک_روز_یک_خبر

❇️ تلاش آمریکا برای حفظ ایران برای جهان غرب!

#نیوزویک در مقاله ای ضمن تمجید از #رضاشاه نوشت: پدر شاه ایران، رضا پهلوی، افسر فوق العاده بلندقامتی بود که در سال 1921 در ایران یک کودتای نظامی به منظور تصفیه انجام داد و به دنبال آن به وزارت جنگ و نخست وزیری رسید و سرانجام در سال 1925 به سلطنت جلوس کرد. با آن که رضاشاه از تحصیلات عالیه برخوردار نبود، اما اقدامات او نتایج درخشانی نظیر ساختمان راه آهن سراسری ایران با 4100 پل و 54 میل تونل داشت؛ همچنین در زمان او بود که از زن ها کشف حجاب شد و ایلات قشقایی و بختیاری مطیع دولت مرکزی گردیدند.

در ادامه این یادداشت آمده است: در سال 1941 که رضاشاه توسط انگلیسی ها ناگزیر از ترک خاک وطن گردید، توانسته بود ملت محافظه کار و محتاط خویش را وارد مرحله قرن بیستم کند. پسر او شاه کنونی بهترین مساعی خود را برای آن که موقعیت ملت ایران را شایسته قرن بیستم تثبیت کند به عمل آورد.

نویسنده با تشریح هزینه های عمرانی شاه آورده است: با وجود این، مبلغی که به مصرف توسعه ارتش ایران می رسد، بیش از مبالغی است که برای برنامه های عمرانی طرح می شود و با آن که قریب ده سال است برنامه اصلاحات ارضی مورد توجه است و روی آن کار می شود، هنوز این برنامه به طور کامل اجرا نگردیده است.

نویسنده به مصاحبه خود با #امینی، نخست وزیر، اشاره کرده و نوشت: از او سوال کردم برنامه اش چگونه پیش می رود، پاسخ داد که ظرف این یک ماهه کار، فکر سلامت به خصوص مبارزه بر ضد فساد تاثیر عمیقی در کشور گذارده است. از او درباره تورم سوال کردم، جواب داد: در این زمینه تاکنون موفقیت کمی نصیب ما شده است. ما بایستی بودجه را تقلیل دهیم و جلوی ساختمان های دولتی را بگیریم، اما بیکاری خطر مدهشی است و باید راهی برای رضایت کارگران به‌دست آورد؛ به عنوان مثال تاکنون به کارگران نفت اضافه حقوقی پرداخت نشده است.

نویسنده در ادامه به وضعیت مصدق پرداخت و نوشت: ماه گذشته وقتی امینی پس از مدتی، ممنوعیت تظاهرات سیاسی را لغو کرد، 80 هزار نفر در میدان جلالیه نسبت به قهرمان خود ابراز احساسات کردند. مصدق که اکنون 79 سال دارد، یکی از موانع اصلی اجرای برنامه اصلاحات امیدوارانه امینی به‌شمار می رود. او اکنون در ویلای سرسبز خویش، که با نمای آجری زرد رنگ آن در احمدآباد، واقع در یکصد کیلومتری تهران، مشخص است به‌سر می برد و ارتباطش با حیات سیاسی کشور به وسیله 80 سرباز قطع شده است، این سربازان در چادرهایی زندگی می کنند که مارک ایالات متحده آمریکا را دارد، اما وی هنوز رهبر بلامعارض جبهه ملی است.

بر اساس این نوشته «غالب ناظران سیاسی عقیده دارند در هرگونه انتخابات آزادی که برای ایران انجام شود جبهه ملی قسمت بزرگ کرسی ها را به‌دست خواهد آورد. اگر آن ها حکومت را در دست گیرند برنامه کارشان افراطی خواهد بود. یکی از رهبران جبهه ملی می گفت: اگر ما روی کار بیاییم امینی را اعدام می کنیم و مقام سلطنت را مقام غیرمسئولی نظیر مقام ملکه الیزابت خواهیم کرد».

#مصدق و پشتیبانان او دولت امینی را چیزی نظیر همان ها که در گذشته بوده اند تلقی می کنند و اصلاحات او را اندکی بیش از ظاهرسازی می دانند. آن ها می گویند: تاکنون 14 نفر بازداشت شده و از 300 افسری که قرار بود بازنشسته شوند، حتی یک تن نیز به اتهام فساد لباس نظامی را از تن خارج نکرده است.

بر اساس این تحلیل «آمریکا که تاکنون یک میلیارد دلار خرج کرده که ایران را برای غرب نگه دارد، مایل است حتی اشتیاق دارد به امینی، که بیشتر از هر دولت دیگری اقدامات آن مایه امیدواری است، کمک کند، اما کندی اخیرا اظهار داشته که آمریکا دیگر به حکومت های فاسد و زورگو تنها به این عنوان که مورد تهدید کمونیست ها هستند کمک نخواهد کرد».

https://yon.ir/Z9pii
telegram.me/joinchat/BTWBPUEF2TfGqOAI21RzlQ

ناخوانده ها و ناشنیده ها درباره #رضاشاه و #پهلوی_اول را در این کانال بخوانید و به اشتراک بگذارید
https://t.iss.one/joinchat/AAAAADu1JKp-MkaJj8jbWg

✳️ گزارشی از دستاوردهای انقلاب اسلامی
چهل سال قبل کجا بودیم امروز کجا ایستاده‌ایم؟

#بخش_دوم ؛ روزهایی که سربازان ایرانی به دستور انگلیس پیشمرگ سلطان عمان شده بودند!

❇️ قدرت نظامی و پیروزی‌های منطقه‌ای

در حالی که ارتش ایران که #رضاشاه بدان می‌بالید و به اتکای آن یک دیکتاتوری تمام‌عیار در کشور حاکم کرده بود شهریور 1320 و به دنبال حمله متفقین بدون هیچ‌گونه مقاومتی سلاح بر زمین گذاشت و عقب نشست، نیروهای نظامی ایران امروز حافظ استقلال و تمامیت ارضی ایران هستند.

در دوره #پهلوی رژیم که به قدرت نظامی خود اطمینان نداشت در برابر زیاده‌خواهی‌های غرب استقلال و تمامیت ارضی کشور را وجه‌المصالحه قرار می‌داد، از جایی عقب‌نشینی می‌کرد تا جای دیگری را به دست آورد و یا بیشتر از آن از کف ندهد ولی امروز نیروهای نظامی ایران آمریکا را در خاورمیانه زمین گیر کرده است.
در حالی که آمریکا با فتنه به وجود آمده در سوریه گمان می‌کرد این کشور را از محور مقاومت جدا کرده بود حضور مدافعان حرم این اجازه را به او نداد و امروز «ایرانی‌ها» هزاران کیلومتر آن سوتر از مرزهای ایران مقابل تروریست‌ها که سربازی آمریکا را بر عهده دارند ایستاده و آنان را متواری ساخته‌اند.

نیروهای نظامی ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی حافظ استقلال و تمامیت ارضی کشور بوده‌اند تا جایی که امروز قدرت موشکی ایران آمریکا را به هراس انداخته و نگران ساخته است.

✅ حضور در #ظفار با دستور #انگلیس !

ارتش ایران در دوره پهلوی و با دستور مستقیم شاه و به درخواست پادشاه عمان در ظفار برای مقابله با چریک‌های جدایی‌طلب چپگرا در این منطقه مداخله نظامی کرد. حضور نظامی ایران در تغییر وضعیت به سود پادشاهی عمان و سرکوب شورش ظفار نقش داشت.

نظامیان ایرانی به استعداد زیر وارد عمان شدند:
32 فروند بالگرد بل 205 و 206
14700 تفنگدار دریایی ایران
10 فروند اف 4
3 فروند سی 130
تعداد نامعلومی بالگرد آ اچ 1 کبری

نیروهای ایرانی در درگیری مستقیم با شورشیان حضور داشتند و در سرکوب آنها نقش بسزائی ایفا کردند اما آن روی سکه این جنگ فاجعه‌ای تکان‌دهنده برای ایران بود:

- تعداد تلفات ارتش #عمان در جنگ: 187 کشته و 560 زخمی
- تعداد تلفات #انگلیس : 24 کشته و 55 زخمی
- تعداد تلفات ایران‌: 720 کشته و 1404 زخمی

تلفات ایران نسبت به نیروهای انگلیس و حتی خود ارتش عمان تامل‌برانگیز است . در زمان شاه پرداختن به تلفات نیروهای ایرانی در روزنامه‌ها ممنوع بود و در یک مورد هم که نویسنده‌ای در روزنامه کیهان به تلفات بالای نظامیان ایرانی اشاره کرد بازداشت و به زندان محکوم شد!

با گذشت زمان ناگفته‌ها و خیانت‌های این جنگ بیشتر آشکار شد و مشخص شد که انگلیس نقش اساسی در کشیدن پای ایران به میدان نبرد عمان را داشته است.

طبق گزارش خبرنگار روزنامه که به ظفار رفته بود نیروهای ایرانی که جلوتر از ارتش‌های انگلیس و عمان در نبردها حضور داشتند با نبرد سخت در کوهستان‌ها و دره منطقه را پاکسازی می‌کردند و آنگاه ارتش عمان و انگلیس منطقه پاکسازی شده را تحویل می‌گرفتند و در آن اردوگاه ایجاد می‌کردند!

این خود نشان می‌دهد که ارتش و نیروهای نظامی ایران در دوره پهلوی نه حافظ امنیت ملی و تمامیت ارضی کشور که پیشمرگ سلاطین منطقه و نیروهای انگلیسی بوده است!

نکته دیگر آنکه جمهوری اسلامی تنها حکومتی است که در دوران معاصر در حفظ تمامیت ارضی ایران موفق بوده است. در دوران قاجار و پهلوی بخش‌های مختلف و مهمی از ایران جدا شد؛ گرجستان، ارمنستان، هرات و افغانستان، بخش‌هایی از بلوچستان، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان و بحرین بخشی از این سرزمین‌ها هستند. حال آنکه در جنگ تحمیلی و نابرابر 8 ساله، یک وجب از خاک ایران هم به چنگ دشمن نیامد.

goo.gl/zVWZhS
t.iss.one/joinchat/AAAAADvrUvoqkIWKAShK7A

✳️ مروری بر خدمات #بنیانگذار_ایران_نوین ؛ دیکتاتوری که بدون جنگ بخش هایی از ایران را به بیگانگان داد!


در روزهای گذشته به واسطه خبرسازی ها و شایعات در فضای مجازی رضاشاه از گور خود به وسط میدان کشیده شد و عده ای به مدد کمک رسانه ای ارگان های خبری روباه پیر و شیطان بزرگ از جمله « بی بی سی » و « من و تو » به تطهیر پهلوی پرداختند.

بی شک عده ای درصدد هستند که از هر چیزی برای بر هم ریختن امنیت روانی و اجتماعی جامعه استفاده کنند، همان ها که در دی ماه گذشته با سوار شدن بر روی موج اعتراضات به حق مردم به وضعیت معیشتی شعارهایی در حمایت از رضاشاه سردادند این روزها نیز وارد میدان شده و برای دیکتاتور مقبور نوحه سرایی می کنند.

حافظه تاریخی ملت ایران از سوی این عده اندک بسیار ضعیف پنداشته می شود، آن ها گمان می کنند که مردم مسلمان ایران یا مطالعه نکرده اند و یا آنان که سنشان به دوره پهلوی می رسد آن دوران را از یاد برده اند!

عملکرد #رضاشاه را می توان ملغمه ای از استبداد و دیکتاتوری عریان و دین ستیزی آشکار دانست، افرادی که در فضای مجازی برای دیکتاتور پهلوی نوحه سرایی می کنند و او را پدر ایران نوین می خوانند نیازی به مطالعه کارنامه پهلوی اول نمی بینند.

در ادامه و تنها به اختصار به گوشه ای از خدمات دیکتاتوری می پردازیم که عده ای او را #بنیانگذار_ایران_نوین می خوانند ، پادشاهی که بدون جنگ و خونریزی بخش هایی از کشور را به بیگانگان سپرد و خود به تبعید رفت!

برای مطالعه مبسوط در باره هر یک از این خدمات [!] رضاشاه یک لینک گذاشته شده است که علاقمندان می توانند برای کسب اطلاعات بیشتر به این لینک ها مراجعه کنند ؛

⛔️ جدایی رشته کوههای آرارات و بخشیدن آن به ترکیه

https://yon.ir/rVLeg

⛔️کشتار و تبعید بیش از 24 هزار نفر از مردم ایران

https://yon.ir/OWqrA

⛔️ کشف حجاب

https://yon.ir/rZ7Ov
https://yon.ir/BuHcD

⛔️جدایی دهکده توریستی فیروزه در خراسان شمالی

https://yon.ir/Oziey

⛔️امضای قرارداد ننگین سعدآباد و جدایی بخش های زیادی از ایران

https://yon.ir/6A0bp

⛔️بخشیدن اروند رود به عراق که سال ها بعد در جنگ تحمیلی تاوان زیادی بابت آن داده شد

https://yon.ir/2TUzZ

⛔️جدایی مناطق «بولاغ‌باشی»، «جوزر»، «قوری‌گل» ایران توسط ترکیه در زمان رضاشاه

https://yon.ir/pTj5q

⛔️جدایی روستاهای «سیرو» و «سرتیک» و برخی مراتع متعلق به کردهای «جیکانلو»ایران توسط ترکیه رضاشاه

https://yon.ir/ExhN6

⛔️ جدایی دشت ناامید در سیستان به مساحت 3 هزار کیلومتر در سال 1317
https://yon.ir/0E6Nx


⛔️ اعطای امکانات به باستان شناسان امریکایی برای کاوش در تخت جمشید و تاراج آثار تخت جمشید توسط این باستان شناسان

https://yon.ir/6IOAY

⛔️ غاصب 2167 از روستاهای کشور و صدور سند این روستاها به نام خود

https://yon.ir/vJLVJ
https://yon.ir/twjiW

⛔️ ممنوعیت عزاداری امام حسین علیه السلام در ماه محر و صفر(درحالی که قبل از سلطنت، در عزاداری ها شرکت و گل عزا بر سر و تن خود میزد!)

https://yon.ir/ydxW3

⛔️ شهادت روحانیون به نام ایرانی به مانند شهید مدرس به جرم مخالفت با فعالیت های ضد انسانی رضاشاه

https://yon.ir/uvFIZ
https://yon.ir/q5wsg

⛔️ کشتن شعرا، روشنفکران ،و ادیبانی همچون فرخی یزدی ، میرزاده عشقی ، واعظ قزوینی و بسیاری از نویسندگان ایرانی توسط رضاشاه

https://yon.ir/0m4BB
https://yon.ir/P2bug

⛔️ تبعید نقاش نامی ایرانی کمال االملک به بیابان های نیشابور

https://yon.ir/8pW7I

⛔️ قتل عام و مجروح شدن بیش از 1500 تن از مردم عادی مشهد در مسجد گوهرشاد به جرم اعتراض به بخشنامه‌ی اجباری شدن کلاه‌فرنگی برای ایرانیان (کلاه‌شاپوی فرانسوی)

https://yon.ir/0RP2j

⛔️ کشتن سردار اسعد بختیاری(وزیر جنگ در دوران نخست‌وزیری محمدعلی فروغی)

https://yon.ir/bx2Fe

⛔️ قتل نصرت‌الدوله فیروز از مشاوران رضاشاه و ازنزدیکان شاه

https://yon.ir/gfHnJ

⛔️ قتل علی‌اکبر داور که پروژه های مهم مانند تأسیس «اداره‌ی ثبت احوال»، تدوین «قانون ثبت اسناد»، «قانون ثبت املاک»، «قانون ازدواج و طلاق» و تأسیس بیمه‌ی ایران را در کارنامه داشت

https://yon.ir/VflhE

⛔️ اشغال ایران در مدت سه روز توسط متفقین و مقاومت نکردن حتی یک روز در برابر لشکر متفقین!

https://yon.ir/YPqY9

⛔️ لغو تبلیغاتی قرارداد استعماری نفتی دارسی و سپس امضای سی ساله قرارداد آن با انگلیسی ها

https://yon.ir/mVIFK

⛔️ قلع و قمع کردن عشایر ایران و تبعید بسیاری از آنان

و دهها مورد دیگر نشان می دهد که رضاشاه نه پدر ایران نوین که بانی تخریب کشور و سپردن آن به بیگانگان شدیدتر از آنی که پیش از او توسط سلاطین بی کفایت در جریان بوده می باشد.

https://yon.ir/CPb3E

rouzshomar.ir
@oldnewspaper

عکس یادگاری #رضاخان با تیم فوتبال #ترکیه

#رضاشاه #پهلوی و همراهان وی در سفر به ترکیه در جمع ورزشکاران و فوتبالیستهای این کشور

cafetarikh.com
@cafetarikhcom

‍ #یک_روز_یک_خبر

#4_اردیبهشت_1305 #رضاشاه تاجگذاری کرد و دودمان پهلوی از همین سال سلطنت خود را بر مُلک ایران آغاز نمود، تا سال 1357 به مدت 52 سال مقدرات ملت ایران در دست این خاندان بود، در این شرایط و در حالی که کشورهای مختلف در فکر تسخیر فضا بودند و به کرات دیگر مسافرت می شد در ایران مردم گرفتار درد بی سوادی بودند!

شاید گفته شود که پهلوی می خواست بی سوادی را ریشه کن کند ولی نمی گذاشتند!

کافی است به خبری که #روزنامه_اطلاعات ، #18_آذر_1341 منتشر ساخت توجه کنیم، در این خبر به نقل از #اسدالله_علم نخست وزیر وقت آمده بود : تعداد بی سوادها وحشتناک است.

به بخشی از گزارش روزنامه اطلاعات مورخه 18 آذر 1341 دقت کنید ؛ نخست وزیر سپس به مسافرت شاهنشاه به استان آذربایجان اشاره کرد و افزود: خیال می کنم این سفر يك سفر تاریخی بود زیرا در این مسافرت تمام تشریفات درباری کنار گذاشته شده بود و شاهنشاه در این سفر در تمام نقاط بدون هیچ مانع و حائلی به میان مردم رفتند. در همین سفر بود که شاهنشاه متوجه شدند که واقعا نسبت با سواد ها به بی سوادها در مملکت ما به صورت وحشتناکی در آمده است البته مقامات وزارت فرهنگ نیز متوجه این حقیقت بوده اند بنده خودم در کرمانشاه هنگامی که در يك مجلسی شرکت کرده بودم گفتم که باید برای درد بی سوادی در مملکت درمانی تهیه کرد اما درمان را نمی دانستم...

نکاتی که از این گزارش استنباط می شود ؛

1- پهلوی تا سفر سال 1341 خود به خطه آذربایجان نمی دانست که مردم ایران دچار بیسوادی هستند و حکومت در این زمینه وظایفی بر عهده دارد.

2- در عین حال که شاه نمی دانست ولی مقامات وزارت فرهنگ می دانستند که مردم بیسواد هستند!

3- در این سال یعنی 1341 ، 36 سال از آغاز حکومت #پهلوی در ایران می گذشت و نتیجه این حکومت بیسوادی اکثریت مردم ایران بوده است، به عنوان نمونه اگر سال 1357 را فرض بگیریم که انقلاب اسلامی پیروز شد مقامی در سال 1393 به این بپردازد که برای اکثریت بی سواد مردم ایران چه باید کرد؟! و یا میزان بی سوادهای کشور در این سال مشخص شود!


از نکات فوق اگر بگذریم به گزارش یک نشریه فرانسوی می رسیم که #خانلری #وزیر_فرهنگ وقت به آن در سخنرانی آذر 1341 خود استناد کرده بود « در ایام اخیر که برای بیان همین مطلب در جلسه عمومی یونسکو شر کت داشتم يك روزنامه فرانسوی مبحثی در باره وضع دنیای امروز و سواد نوشته بود که در هر سه دقیقه یک نشریه تازه در رشته های علمی در دنیا منتشر می شود در چنین دنیایی نصف مردم از خواندن و نوشتن محروم هستند اسم مملکت خودمان را هم در این مقاله جزو مملکت هایی دیدم که عده بی سواد ها در آن بیشتر از باسواد ها است.»


حکومتی که بعد از 36 سال از به قدرت رسیدن به فکر آن بیفتد که برای اکثریت بی سواد کشور کاری کند شایسه چه لقبی می تواند باشد؟!

@oldnewspaper

✳️ در زندان #رضاشاه همه جور آدم بود. در همان روزها جوانی به نام حسین خیرخواه از هنرپیشگان تئاتر هم راهی زندان شد، چراکه همزمان با جشن‌های عروسی #محمدرضا_پهلوی و #فوزیه مصری، نمایشنامۀ موزیکال «مشهدی عباد» را به صحنه برده بود که بیتی از یک ترانه آن چنین بود: «مشدی عباد زن گرفت، خرجیشو از من گرفت». این اتهام از آنجا مایه می‌گرفت که کلانتری‌های هرمحله مخارج جشن و هدایای عروسی محمدرضا پهلوی را با تهدید و ارعاب از پیشه‌وران و مردم شهرها می‌گرفتند.

🖇 منبع : از سید ضیاء تا بختیار، #مسعود_بهنود ، ص ۱۴۶

📱 @oldnewspaper

#رشته_توئیت

‏1/ 27 بهمن1343 شاه برای استفاده از آب های معدنی و برای یک سفر درمانی و تفریحی به اتریش و در ادامه هم در یک سفر غیر رسمی به لندن رفت، در سفر انگلیس شاه با تلویزیون غیر دولتی این کشور مصاحبه ای داشت که روزنامه های اطلاعات و کیهان بخش هایی از آن را منتشر کردند.

‏2/ بعدها و در دهه پنجاه شمسی مجموعه ای بیش از ده جلدی منتشر شد که سخنرانی ها، پیام ها و ...شاه از دوره ولیعهدی تا روز انتشار این مجموعه را در برداشت، بعضی از مصاحبه ها که در روز وقوع در جراید منتشر شده بود در این مجموعه حذف می شود.

‏3/ مثلا شاه در سفر شهریور 43 ‎#هایله_سلاسی امپراطور اتیوپی به ایران نظام سیاسی دو کشور و راه دو حکومت که در حال طی آن بودند را یکی دانسته بود و ده سال بعد که در شهریور 1353 با کودتای ارتش هایله سلاسی سقوط کرد کلیه سخنان شاه از مجموعه سخنرانی های پهلوی حذف شد!

‏4/ این مقدمه و نمونه ها گفته شد که به یک مصاحبه برسیم، شاه 11 اسفند 1343 ذر گفت و گو با تلویزیون غیر دولتی انگلیس در لندن می گوید: هر زمان پادشاهان لایقی نداشتیم دوران انحطاط آغاز می شد، خارجیان کشور ما را اشغال می کردند و استقلال مارا درهم می کوبیدند.

‏5/ شاه هنگام بیان این سخنان به معنای صریح حرف خود دقت نداشت و آن این که در شهریور 1320 در دوره سلطنت ‎#رضاشاه ایران از سوی متفقین اشغال شد، و در نتیجه اگر سخنان شاه را در آن تاریخ درست بخوانیم او معتقد بود پدرش شاه نالایقی بود که در دوره او ایران منحط و اشغال شده است‌.

‏6/ نکته این که روزنامه های روز انتشار به دلیل فرصت کمی که برای جرح و تعدیل و ویرایش و سانسور وجود داشته می توانند منابع خوبی باشند، و باید میانه سطور را به دقت خواند و واکاوی کرد، ‎#آرشیو روزنامه ها از این جهت مهم و توجه به آن ضروری است.

@seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper

✳️ به امید خدا و به شرط حیات این هفته در همایش ملی هشتادمین سالگرد اشغال ایران و سقوط رضاخان با موضوع مطبوعات ایران پس از شهریور ۱۳۲۰ سخنرانی خواهم داشت.

به دنبال #اشغال_ایران و سقوط #پهلوی_اول مطبوعات فرصت یافتند صریح تر و بی رحمانه دوره تقریبا پانزده ساله سلطنت #رضاشاه را به نقد بکشند.

فرصتی که یک بار پس از شهریور بیست، دومی در سال های منتهی به #کودتای_۲۸_مرداد_۱۳۳۲
و در نهایت از اوایل سال ۵۷ تا سقوط پهلوی حاصل شد، در سال های قبل این دوره ها مطبوعات تحت نظارت نهادهای امنیتی و بخصوص #ساواک در دهه های چهل و پنجاه شمسی چنین جراتی را نداشتند تا جایی که #مسعودی مدیر #روزنامه_اطلاعات به دلیل نقد تاکسیرانی در ۱۵ خرداد ۱۳۵۳ مورد غضب #شاه قرار گرفت و سیزده روز بعد از ترس عواقب ناراحتی شاه پشت میز کارش سکته کرد و مُرد.

در این سخنرانی به مبسوط در این زمینه سخن خواهم گفت.

@seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper

‍ ✳️ سقوط رضاخان و روزنامه هایی که بارها خط عوض کردند!

#۲۵_شهریور_۱۳۲۰ #محمدرضا_پهلوی با سوگند در مجلس شورای ملی به سلطنت رسید، عملکرد #رضاشاه در طول حدود ۱۵ سال به گونه ای بود که مردم از اشغال ایران توسط #متفقین و حضور نیروهای بیگانه در تهران و سایر شهرها نه تنها ناراحت نبوده و مقاومتی نکردند که پیش پای قوای اشغالگر قربانی کردند و اهلا و سهلا گویان به پایکوبی پرداختند، تغییر شاه توسط و به اجبار قوای اجنبی ذاتا غمبار و تاسف انگیز است ولی این گونه نشد.

مردم به ناگاه به آزادی رسیدند و از شهریور بیست تا سال ۱۳۲۶ حدود ۴۰۰ روزنامه و مجله در کشور انتشار یافت، مرور این روزنامه ها و محتوای آن ها نشان دهنده اوج اختناق در دوره #پهلوی_اول است.

تاسف بارتر این، همان ها که در شهریور بیست علیه #رضاشاه در جراید خود نوشتند چون مسعودی مدیر #روزنامه_اطلاعات چند سال بعد خط عوض کرده و به عنوان نمونه در شهریور ۱۳۴۴ در بیست و پنج سالگی سلطنت محمدرضا از دوران شکوه ایران در دوره پهلوی اول نوشته و دوره پر از عظمت جانشین او را ستوده و مردم را به دعاگویی ذات اقدس شهریاری فراخواندند.

مقایسه محتوای جرایدی چون #کیهان و #اطلاعات از ۲۵ مرداد ۱۳۳۲ تا ۲۸ مرداد این سال و پس از آن نیز نشان می دهد محتوای روزنامه ها در دوره اقتدار و افول قدرت شاه زیر و زبر می شد.

همان جرایدی که در سه روز ۲۵ تا ۲۸ مرداد از شکست کودتای شاه و دربار می نوشتند پس از ۲۸ مرداد از #قیام_ملی برای بازگشت شاه سخن گفتند و همان ها سال ۱۳۵۷ دوباره خط عوض کرده و دربار را به شدیدترین وجه ممکن کوبیدند.

تا بوده همین بوده، عده ای تسلیم قدرت مستقر هستند و چه بسا اگر تیر ۱۳۵۹ #کودتای_نقاب و یا همان #کودتای_نوژه موفق میشد همین ها باز خط عوض کرده و #ولیعهد را میستودند.

#تاریخ_معاصر پر است از این تغییر خط و خطوط ولی کار پژوهشگر تاریخ آن است که بی توجه به این تغییرات دایر مدار قدرت مستقر آن چه رخ داده را روایت و علل آن را میانه سطور بیابد و بگوید چرا مردمی که شهریور بیست از رفتن رضاخان پایکوبی و اظهار خوشحالی کردند سال ها بعد #رضاشاه_روحت_شاد سر دادند، آیا #فراموشی و #نسیان باعث این تغییر نظر بوده و هست و یا عملکرد مسئولین بعدی زمینه ساز این شعارها شده است؟

بی شک بیگانگان مردم را تحریک می کنند ولی نظرات قلبی مردم با تحریک بیگانه ثبات نمی یابد، در روزنامه ها می شود از فتنه سخن گفت ولی پژوهشکده ها و اتاق های فکر بایستی رهبران جامعه را نسبت به آن چه در کف خیابان رخ می دهد آگاه سازند.

و چه بسا اگر نفوذ متملقین به اتاق های فکر تصمیم گیر و تصمیم ساز نبود شاه آن چه را در سال ۵۷ و با عقب نشینی های مستمر بی نتیجه تجربه کرد شاهد نبود.

@seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper

‍ ✳️ در مذمت نگاه ژورنالیستی به تاریخ!

باهوش یا احمق؟ نگاه ژورنالیستی به شخصیت های سیاسی و ... یکی از این دو جواب را ایجاب می کند، در حالی که باهوش بودن علیرغم احمق بودن که ویژگی منفی است لزوما ممدوح و حُسن نیست مگر این که جهت هوش فرد به سمت منافع فردی و ملی باشد.

از این نکته بگذریم، بدیهی است که قدرت های جهانی مثل امریکا و انگلیس بر عکس اغلب ماها که در لحظه فکر می کنیم و حساب سال ها بعد را نداریم به فکر ده ها سال بعد هستند، ممکن نبود که انگلیس قبل کودتای اسفند ۱۲۹۹ میان آن همه شخصیت و گروه موجود با شیر یا خط به فردی رسیده باشد که حداقلی از هوش را نداشت.

انگلیس به فکر ایرانی با ثبات بود که بتواند در این ثبات بدون هیچ سر خری برنامه هایش را پیش ببرد، در این راستا فردی باید انتخاب میشد و یا از او در برابر مخالفان حمایت لازم صورت میگرفت که حداقلی از هوش و فراتر از آن را داشته باشد، روی کار آمدن رضاشاه اگر او هوش نداشت و حتی با حمایت خارجی نمی توانست حکومت شکل گرفته را نیم قرن تداوم بخشد.

دوستانی که #رضاشاه و فرزند او #محمدرضا_پهلوی را ابله مفروض می کنند ناخواسته رهبری انقلاب را زیر سوال می برند، طول کشیدن مبارزات از سال ۴۲ تا ۵۷ اگر طرف مقابل باهوش نباشد ایجاد کننده این سوال است که چرا مبارزات این همه طول کشید در حالی که دشمن در نهایت بلاهت بود.

حمایت خارجی و قدرت اطلاعاتی و امنیتی نهایتا چند سال فردی را مسلط می سازد و جهل حاکم زمینه ساز سقوط او می شود.

نگاه ژورنالیستی به #تاریخ آگاهی بخش نیست و نتایج درستی را به دست نمی دهد.

بی شک شاه باهوش بود ولی در مبارزه هوش ها آن چه غلبه داشت ذکاوت رهبر و بنیانگذار جمهوری اسلامی بود.

سوال نخستین درباره #امام_خمینی نیز می تواند مطرح شود، اگر امام هوش بالایی نداشت نمی توانست انقلاب را پیروز و در ده سال بعد پیروزی همه رقبا چون #حزب_توده ، لیبرال ها و ... را حدف کند و در نهایت روایت و قرائت خود را از نظام مطلوب ساری و جاری و مسلط سازد.

جنگ ایران و عراق هم این گونه بود، اگر #صدام ضعیف بود آن چنان چه فیلم های دفاع مقدسی نشان می دهند طبیعتا جنگ نباید هشت سال طول می کشید، حمایت های خارجی از یک دشمن ضعیف و ابله نهایتا او را یک سال یا دو سال حفظ می کرد نه هشت سال جنگی که نهایتا به قطعنامه ۵۹۸ منتهی شد.

ضعیف و احمق مفروض کردن دشمن و منوط دانستن بقای او به حمایت صرف خارجی توهین به خودمان هست که نتوانسته ایم این خصم جاهل را در کمترین زمان سر جای خود بنشانیم.

نبرد هوش ها و اراده ها بهترین تفسیر از رخدادها هست نه جاهل دانستن یک سو و عقل کل دانستن سوی دیگر!

@seyedrohollahaminabadi
@oldnewspaper

‍ ✳️ سیاست درستی که به درستی اجرا نشد!

به دنبال فروپاشى #قاجار و روى كار آمدن #رضاشاه #كردستان دستخوش تحولات و دگرگونى ‏هاى بسيار عميقى در زمينه‏ هاى اجتماعى و سياسى گرديد، سابقه نخستين برخورد #رضاخان با كردها به شورش #سمكو باز مى‏گردد.

آشوب هاى مداوم در كردستان به وسيله #سالارالدوله و عباس خان سردار رشيد، در سال ۱۳۰۲ ه .ش به اضافه معضل حضور سمكو در نزديكى #آذربايجان عواملى بودند كه لزوم حضور نظامى مداوم و گسترده دولت مركزى در همه نواحى كرد نشين را ايجاب مى ‏كرد.

در سال ۱۳۰۵ آتش شورش جديدى در كردستان شعله ور شد و اين بار هم انگلیس در بر افروختن آن نقش اصلى را ايفا كرد. همه پادگان ها، مراكز ژاندارمرى و نيروهاى نظامى از مرز #تركيه تا #كرمانشاه هدف حمله عشاير كرد قرار گرفتند و شهرهاى زيادى به خطر افتاد در سال ۱۳۰۸ #محمود_خان_دزلى به دولت اعلان جنگ داد.

حساس بودن موقعيت سياسى مناطق مرزى كردستان، سهولت بهره بردارى استعمار انگليس از رؤساى عشاير كرد، همچون ابزارى بر ضد دولت مركزى ايران، مقاومت عشاير در برابر استقرار ادارات و مراكز نظامى و ضرورت خلع سلاح جنگ جويان كرد، #پهلوى را متوجه اين واقعيت ساخت كه اين منطقه بسيار آسيب پذير بوده و يك كانون دائمى و بالقوه بحران است كه بايد هر چه زودتر عوامل بحران ساز را در آن مهار كرد.

مسلما رشد #ناسيوناليزم_كرد در تركيه و عراق هم بر اين نگرانى ‏ها دامن مى‏ زد و سه شورش بزرگ كردهاى تركيه، پيدايش سازمان #خویبون (استقلال) و قيام شيخ محمود برزنجى ممكن بود كردها را تحت تأثير خود قرار دهد. #پهلوی_اول براى حل اين مسئله تدابيرى انديشيد كه اهم آنها عبارت بودند از:

1ـ ممانعت از تردد عشاير كرد ايرانى و غير ايرانى در دو سوى مرز.

2.اعزام واحدهاى گشتى به مناطق مرزى، ايجاد پادگان هايى براى نيروهاى ارتش در شهرهاى كردنشين، استقرار پاسگاه و قرارگاه هاى ژاندارمرى در كنار راه‏هاى اصلى.

3ـ خلع سلاح جنگجويان عشاير به طور گسترده.

4ـ #تخته_قاپو_كردن يا اسكان اجبارى عشاير و تبعيد طايفه‏ هايى كه در برابر اين گونه برنامه ‏ها مقاومت مى ‏ورزيدند.

لزوم عملى شدن اين برنامه ‏ها كه از نظر تأمين امنيت ملى اهميتى غير قابل انكار داشت؛ موجب شد كه اولين نشانه ‏هاى حضور حكومت پهلوى در كردستان با ورود نظاميان و حذف كانون ‏هاى سنتى قدرت، معنا پيدا كند و مردم كردستان را از همان آغاز، با سياست مشت آهنين رضاشاه روبرو سازد.

پس از عمليات موفقيت‏ آميز ارتش شاهنشاهى، ادارات دولتى به تدريج در كردستان تأسيس گرديد و قانون #نظام_وظيفه به مرحله اجرا گذاشته شد و تماس نزديك كارگزاران رژيم پهلوى با مردم كرد شروع شد.

نكته مهم اين بود كه همه مردم كرد از آغاز مخالف اين #اصلاحات نبوده ‏اند، ولى شيوه ‏هاى غلط اجراى آن ها، خشونت بيش از اندازه و رفتار غير انسانى مسئولان اجراى اين برنامه ‏ها بود كه در طول حكومت رضاشاه موجى از نفرت و بيزارى نسبت به دولت مركزى در ميان كردها برانگيخت و گرنه نفس اين برنامه ‏ها مورد اعتراض آنها نبود.

رضاشاه ایلات کوچ‌رو (که منشأ خاندان‌های حکومت گر ایران طی قرون مختلف به‌شمار می‌آمدند) را بزرگ‌ترین تهدید برای ادامه سلطنت خود می‌دید؛ لذا در ظاهر به منظور مدرن‌سازی زندگی ایلات و عشایر و در باطن به منظور انهدام این نیروی تأثیرگذار، پای در راه سیاست‌های عشایری گذاشت. این موضوع ابتدا با فعالیت کارگزاران فرهنگی به سمت یک مطالبه عمومی سوق پیدا کرد و سپس به مرحله اجرا درآمد؛ سیاستی که حذف تدریجی ایلات و عشایر از پهنه سیاست ایران را رقم زد، عشایری که می توانستند در مقابل هجوم متفقین در شهریور 1320 مقاومت کنند در 15 سال سلطنت پهلوی اول تضعیف شدند و این گونه بود که سیاست درست غلط اجرا شده ایران را به لقمه راحت الحلقوم اشغالگران خارجی تبدیل کرد!

بی شک توان عشایر به آن حدی نبود که بتوانند مقابل اشغال ایران بایستند ولی اگر نفرت مردم از حکومت مرکزی نبود توان گروه ها و افراد با هم ترکیب و ایران به سادگی اشغال نمی شد.

#شرح_عکس

کردها در تهران در سال 1926 ، آن ها برای حضور در جشن تاجگذاری #رضاشاه به تهران آمده بودند.

منابع:

پایگاه جامع تاریخ معاصر ایران، موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی
مقالات منتشر شده در سایت #پژوهشکده_تاریخ_معاصر
عکس از مجموعه خصوصی آرشیو #سیدروح_الله_امین_آبادی

@oldnewspapper