درس رسانه (فردارسانه)
1.28K subscribers
171 photos
14 videos
60 files
353 links
کانال درس رسانه زیرمجموعه پایگاه خبری-اختصاصی فردارسانه (دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) است.
www.fardaresaneh.ir

پست اول https://t.iss.one/medialesson/5

ارتباط با ادمین: t.iss.one/medialesson1

@medialesson2020 گروه درس رسانه
Download Telegram
🔻 اجتناب از اشتباهات رایج گزارش نویسان تازه کار

🟣 لید باید به طور کلی یک جمله باشد که بیش از ۳۵ کلمه تا ۴۰ کلمه نیست. اگر #لید شما بیشتر از این بود معنی‌اش این است که احتمالا سعی کرده‌اید اطلاعات زیادی از خبر را در لید جای دهید.

🟣 به خاطر داشته باشید که لید فقط باید شامل مهم‌ترین نکته گزارش باشد. جزئیات ریز و کوچک باید برای ادامه گزارش نگه داشته شوند و به ندرت دلیلی وجود دارد که لید بیش از یک جمله باشد. اگر نمی‌توانید نکته مهم گزارش را در یک جمله خلاصه کنید، پس احتمالا نمی‌دانید که گزارش درباره چیست تا بتوانید آن را شروع کنید.


#تونی_راجرز


🆔 @medialesson
🔻 تهیه گزارش خبری برای مخاطب مستلزم این است که مشخص شود:

الف) #مخاطب چه چیزی را #گزارش قلمداد می‌کند (این‌که به چه چیزی علاقه دارد و به چه چیزی علاقه ندارد).

ب) چه چیزی در یک گزارش بیشترین ربط را به مخاطب دارد و چه چیزی کمترین ربط را به او دارد (بنابراین چه چیزی باید برجسته شود و به چه چیزی باید کمتر پرداخته شود).

پ) #لید یا #تیتر گزارش چگونه باشد (تا تعریف اولیه‌ای از مطلب به خواننده بدهد).

ت) چه مقدار فضا یا زمان باید به گزارش اختصاص پیدا کند.

ث) چگونه باید میان این گزارش و گزارش‌های دیگر (و نیز میان این گزارش و تصویر مخاطب از خودش و جهان او) ارتباط برقرار کرد.

ج) چگونه باید گزارش را بیان کرد تا حرفه‌ای (یعنی #بی‌طرفانه، عاری از سوگیری و بیان واقعیت محض) به‌نظر برسد.


📚 چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانه ها تشخیص دهیم


🆔 @medialesson
🟢🟡🟠 سبک های نوین خبرنویسی


🔴 سبک ساعت شنی (Hourglass structure)

سبک #ساعت_شنی همان طور که از نامش پیداست ساختاری مانند ساعت شنی دارد؛ یعنی صدر و انتهای آن در برگیرنده مهم ترین اطلاعات رویداد است. این سبک قادر است سلیقه‌های گوناگون #مخاطبان خبر را راضی نگه‌ دارد و مدل گسترش یافته سبک تلفیقی (تاریخی همراه با لید) است.

در این سبک، #لید کمی مشروح‌تر و کامل‌تر آورده می‌شود. در سبک تلفیقی پذیرفته‌ایم که قوانین کلمه شماری (۲۵ تا ۳۵ کلمه) رعایت شود اما در سبک ساعت شنی ممکن است لید ۶۰ کلمه یا حتی بیشتر هم باشد، ممکن است یک لید از سه یا چهار پاراگراف تشکیل شود.

تفاوت دیگر این است ‌که سبک ساعت شنی یک پازل سه تکه است. ابتدا درقسمت بالا، یک لید چند پاراگرافی خواهیم داشت که به سبک #هرم_وارونه تنظیم شده است. در پایین یک هرم قرار دارد که داستان واقعه را به ترتیب تاریخی گزارش می‌کند و در وسط خبر یک جمله یا پاراگراف قرار می گیرد که هرم وارونه در بالای خبر را به قسمت انتهایی متصل می کند. به این جمله یا پاراگراف، جمله چرخشی می‌گویند.

ساختار ساعت شنی می‌تواند مانند هرم وارونه، مهمترین اطلاعات رویداد را به شکل اخبار سخت در ابتدای مطلب جای دهد. سپس با یک عبارت چرخشی شما را وارد اصل داستان به شکل ترتیبی می کند.


🔴 سبک لیوان (Glass)


سبک خبری لیوان و نماد آن شبیه به لیوان های بستنی خوری است که بالای آن قسمت اصلی و میانه آن باریک و در انتها پایه ای پهن قرار دارد.

نگارش خبر در این سبک با کمی تفاوت در ساختار، شبیه سبک "ساعت شنی" است. این سبک نیز با "هرم وارونه" شروع می شود و سپس تا قبل از بخش پایانی به شکل ترتیبی و تاریخی پیش می رود و معمولا با یک جمله یا عبارت که مرتبط با لید است، به پایان می رسد.

این ساختار خبری به گزارشگر امکان می دهد تا قبل از آنکه روی لید و یا پایان خبر متمرکز شود به سبک ترتیبی اتفاقات را تا پایان کنار هم قرار دهد. در این سبک پاراگراف شروع و پاراگراف پایان هردو شامل اطلاعات مهم می شود. در این سبک معمولا پایان خبر به شروع آن گره خواهد خورد. از این سبک بعضی مواقع به عنوان تکنیک پایان دایره ای نام برده شده است. نویسنده در این سبک سعی می کند در پایان خواننده را به شروع گزارش بازگرداند.



🔴 سبک وال استریت ژورنال (Wall Street Journal)


این سبک فرمولی چند کاره است که در بسیاری از اخبار و گزارش های توصیفی – خبری، اخبار حاشیه ای و خبرهای حوادث که رویکرد توصیفی دارند، کاربرد دارد. این ساختار بر اساس حرکت از جزء به کل طراحی شده و فرمول آن به قرار زیر است:

الف) با یک لید داستان گونه آغاز شود. کانون یا نقطه تمرکز لید باید یک مثال از موضوع اصلی باشد. از مثال های اشخاص یا اتفاق های مربوطه نیز می توان استفاده کرد.


ب) پایان خبر معمولا" به صورت چرخشی و با مراجعه به لید نگاشته می شود (شبیه سبک گیلاس).

نخستین بار روزنامه "وال استریت ژورنال" در خبرهای دنباله دار خود در صفحه نخست از این روش استفاده کرد و به همین خاطر سبک یاد شده نام خود را از این روزنامه وام گرفته است.


🆔 @medialesson
#چطور_مثل_یک_روزنامه‌نگار_بنویسیم

یک لید قوی بنویسید

هر گزارشی نیاز به یک شروع عالی دارد. در خبر نویسی به این #لید می‌گويند. این پاراگراف ابتدایی، اطلاعات ضروری #گزارش را با پاسخ دادن به پنج #عنصر_خبری ارائه می دهد: چه کسی، چه چیزی، کجا، چه زمانی، چرا.
اینها بلوک‌های سازنده هر گزارش خوب هستند.


🆔 @medialesson
#لید

🔻یک #لید_کوتاه باید به چند پرسش اساسی پاسخ دهد، نه به تمامی آنها. چه کسی، چه چیزی، چه وقت، کجا و چرا، به علاوه چگونه.

اگر شما همه این #عناصر_خبری را در لید جای دهید، کار سخت می‌شود. مهمترین عناصر را برای لید انتخاب کنید. بقیه عناصر را برای پاراگراف هاي دوم و سوم نگه دارید.


🆔 @medialesson
#لید_کوتاه معمولا روی اطلاعات اساسی خبر در گذشته تاکید می‌کند و به زمان گذشته نوشته می‌شود. #لید در خبر فوری غالبا به «لید روز اول» اشاره دارد؛ گویی که خوانندگان اخبار را برای اولین بار می‌شنوند.

با توجه به اینکه تلویزیون و سايت‌هاي خبری آنلاین نیاز به فوریت دارند، لیدهايشان با پیش رفتن خبر، به روز می‌شود که به این فرایند «شرح بیشتر» یا «پیشرفت لید» می‌گويند.


🆔 @medialesson
#چطور_مثل_یک_روزنامه‌نگار_بنویسیم

اطلاعات خود را ساختار دهید

#روزنامه‌نگاري خوب، اطلاعات یک گزارش را به ترتیب اهمیت ارائه می دهد؛ ساختاری که به عنوان #هرم_وارونه شناخته می‌شود.
#لید که حاوی مهمترین اطلاعات است در بالای گزارش قرار می‌گیرد. بخش بعدی، بدنه داستان است که حاوی جزئیات دیگر است. بخش پایین هرم، حاوی اطلاعات اضافی است که ممکن است برای #مخاطب جالب باشد. حتی در نوشتن خلاق، مهم است که با #چه_کسی، #چه_چیزی، #چرا، #کجا و #چه_زمانی گزارش خود را رهبری کنید تا به خواننده اطلاع دهید که گزارش درباره چیست.


🆔 @medialesson
#لید

لیدها نباید بی‌جان باشند. آنها باید جنبه محاوره‌ای داشته باشند، انگار که روزنامه‌نگار مستقیماً با خواننده صحبت می‌کند.


🆔 @medialesson
#لید

🔻شما گزینه‌های مختلفی برای نوشتن لید خود دارید.

برای مثال، ممکن است با یک #نقل_قول مستقیم شروع کنید تا مستقیما وارد گزارش شوید، یا بسته به ماهیت گزارش، ممکن است برایتان مناسب‌تر باشد که با یک حکایت، یک سرنخ صحنه‌ساز یا فقط یک خبر مستقیم شروع کنید و به اطلاعات اصلی گزارش پایبند باشید.

🔻 در زیر نمونه‌ای از لید مستقیم آورده شده است:

وقوع آتش‌سوزی حوالی ساعت ۳ بامداد چهارشنبه در خیابان شریعتی، ۱۲ خانه را تخریب و ۴۰ نفر را بی‌خانمان کرد. پلیس در حال بررسی دلیل آتش‌سوزی است.


🆔 @medialesson
🔵 کمک ارزش‌های خبری به روزنامه‌نگاران

🔻#روزنامه‌نگاران معمولاً از
هفت شاخص برای تعیین میزان #ارزش_خبری یک خبر یا عناصر یک خبر استفاده می‌کنند.

🔻دانستن #ارزش‌های_خبری می‌تواند به یک روزنامه‌نگار در تصمیم‌گیری‌های بسیاری کمک کند، از جمله:

🔸 چه اطلاعاتی را ابتدا در یک #مقاله خبری و در #لید ارائه کنیم.

🔸 چه مقالاتی در صفحه اول روزنامه نمایش داده شود.

🔸 چه سوالاتی در #مصاحبه بپرسیم.


🆔 @medialesson
🔻هرگز یک #خبر را با #نقل_قول (#نقل‌قول) شروع نکنید

🔸مهمترین دلیل برای شروع نکردن خبر با نقل قول این است که خود یک نقل قول به ندرت ارزش خبری گزارش شما را نشان می‌دهد. این وظیفه شما به عنوان یک #روزنامه‌نگار است که به خواننده بگویید چه خبر است. شما باید به آنها بگویید که در مورد اطلاعاتی که ارائه می‌کنید چه چیزهایی جدید، غیر معمول، جالب یا قابل توجه است.

🔸فقط زمانی که به آنها گفتید چه خبر است، باید از یک نقل قول برای پشتیبانی از #لید خبر خود استفاده کنید.


🆔 @medialesson
🔻لیدِ کامل

🔸#لید باید بر اساس خبری ترین جنبه #خبر یا #گزارش باشد.

🔸لید باید کوتاه، بدون حشو و زواید، مرتبط با داستان اصلی و از نظر گرامری ساده باشد.

🔸لید باید خواننده را وادار به خواندن بقیه خبر یا گزارش کند.

🔸لید باید از نظر سبک، متناسب با گزارش باشد.


🆔 @medialesson
درس رسانه (فردارسانه)
🔸خبرنویسی برای تلویزیون و رادیو نوشتن برای #تلویزیون و #رادیو به دلایل مختلفی با نوشتن برای رسانه چاپی متفاوت است. 🔻اول اینکه شما فضا و زمان کمتری برای ارائه اطلاعات خبری دارید. بنابراین، باید اطلاعات را به دقت اولویت‌بندی و خلاصه کنید. 🔻دوم، شنوندگان…
🔸ساختار خبرنویسی برای #تلویزیون و #رادیو

🔻#لیدهای خوب بنویسید.

گزارش را با اطلاعات واضح و دقیق شروع کنید. از آنجایی که گزارش‌های پخش باید ۳۰ ثانیه، ۶۰ ثانیه یا ۹۰ ثانیه باشند، حجم گزارش‌های پخش‌شده گاهی اوقات کمی بیشتر از معادلِ #تیتر و #لید روزنامه‌ها است.

🔻به جملات کوتاه ۲۰ کلمه‌ای یا کمتر بچسبید. گوینده باید نفس بکشد. جملات طولانی نفس کشیدن را برای فردی که متن را می‌خواند دشوار می‌کند.


🆔 @medialesson
🔸شش قانون برای نوشتن لید مستقیم در خبر

کِن بلِیک (Ken Blake)

دانشیار روزنامه‌نگاری در دانشگاه ایالتی تنسی مرکز (امریکا)


منبع: drkblake.com


فردارسانه هر خبر با یک لید شروع می شود، بنابراین یادگرفتن نوشتن یک لید خوب اولین گام در یادگرفتن نوشتن یک خبر خوب است. روزنامه‌نگاران بسته به موقعیت، از سبک‌های مختلف در نوشتن لید استفاده می‌کنند اما اکثر دانشجویان رسانه با یادگرفتن ساده‎ترین و رایج‌ترین سبک شروع می‌کنند: لید مستقیم.

در زیر، شش قانون برای نوشتن لیدهای‌ مستقیم آورده شده است.


🔻قانون ۱: لید باید یک پاراگراف، متشکل از یک جمله واحد باشد. نباید بیش از ۳۰ کلمه داشته باشد و حداقل باید عناصر خبری «چه‌چیز»، «کجا» و «چه‌وقت» را بیان کند.

مثال: آتش‌سوزی، بامداد دوشنبه خانه‌ای را در خیابان اصلی ویران کرد.

لید در اینجا یک پاراگراف تک جمله‌ای است. آتش‌سوزی (چرا)، ویران کرد (چه‌چیز)، بامداد دوشنبه (چه‌وقت)، خانه‌ای (کجا)،


🔻قانون ‏۲: اولین فعل لید باید عنصر «چه‌چیز» اصلی در خبر را بیان کند و در بین هفت کلمه اول لید قرار گیرد.

مثال: آتش‌سوزی، بامداد دوشنبه خانه‌ای را در خیابان اصلی ویران کرد.

«ویران کرد» چه‌چیز اصلی در خبر را بیان می‌کند.


🔻قانون ۳: اولین فعل لید، همان چیزی که عنصری خبری «چه» را در خبر بیان می کند، باید فعل معلوم باشد نه مجهول.

مثال: آتش‌سوزی، بامداد دوشنبه خانه‌ای را در خیابان اصلی ویران کرد.

«ویران کرد» فعل است. «آتش» فاعل فعل است. «آتش» کاری کرد: ویران کرد.


🔻قانون ۴: اگر عنصر خبری «چه کسی» در خبر دخیل است، لید باید نشان دهد که «چه کسی» کیست. اگر شخص مهم باشد، آوردن نام و نام خانوادگی او باید در خبر آورده شود.

مثال: جو اسمیت، شهردار لیدز، روز دوشنبه هنگامی که آتش‌سوزی صبح زود در خانه‌اش در خیابان اصلی شعله‌ور شد، درگذشت.


🔻قانون ۵: لید باید عناصر خبری «چرا» و «چگونه» خبر را خلاصه کند، البته در صورتی که در خبر جا باشد.

مثال: یک مرد سالخورده در لیدز بامداد دوشنبه در اثر آتش‌سوزی ناشی از سیم‌کِشی معیوب در خانه‌اش در خیابان اصلی جان باخت.

در این مثال، «…آتش سوزی … در خانه او در خیابان اصلی…» توضیح می‌دهد که «چرا» مرد جان خود را از دست داد. در همین حال، «… جرقه ناشی از سیم کشی معیوب …» «چگونگی» شروع آتش را توضیح می‌دهد.


🔻قانون ۶: اگر آنچه در لید است باید به کسی یا چیزی نسبت داده شود، آن انتساب را در انتهای لید قرار دهید، نه در ابتدای لید. (این قانون برای لیدنویسی در زبان و نوشتار انگلیسی کاربرد دارد که نام شخص یا سازمان در آخر جمله ذکر می‌شود).

مثال:

Faulty wiring most likely sparked the blaze that claimed the life of an elderly Murfreesboro man last week, the city’s arson investigator concluded Monday.

ترجمه واژه به واژه:

سیم‌کِشی معیوب به احتمال زیاد باعث آتش‌سوزی شد که هفته گذشته جان یک مرد سالخورده مورفرسبورو را گرفت، بازپرسِ آتش‌سوزی شهر روز دوشنبه به این نتیجه رسید.

در این لید که از یک خبر خارجی برداشته شده است، «بازپرس» به عنوان عنصر خبریِ «چه کسی» در آخر لید آورده شده است؛ در حالی که اگر این لید متعلق به یک خبر فارسی بود، «بازپرس» در ابتدای لید نوشته می‌شد.


#لید


🆔 @medialesson
تفاوت‌های تیتر و لید

#فردارسانه (www.fardaresaneh.ir) نوشت:

تیتر و لید کلمات خارجی هستند که در فارسی از تیتر با معادل‌های «عنوان» و «سر خط» و از لید با معادل‌ «ورودی» نیز استفاده شده است.

تیتر و لید دو عنصر متفاوت در گزارش خبری هستند که هر کدام هدف منحصر به فردی را در جلب توجه خواننده و انتقال اطلاعات ضروری انجام می‌دهند. در حالی که هر دو مؤلفه در شکل دادن به روایت کلی خبر بسیار مهم هستند، اما در ساختار، عملکرد و نحوه جذب مخاطب متفاوت هستند.
اولاً، تیتر عبارتی مختصر و جالب توجه است که در بالای یک مقاله خبری ظاهر می‌شود. هدف اصلی آن جذب خواننده و ارائه خلاصه‌ای مختصر از نکته اصلی داستان است. تیترهای مؤثر اغلب از عبارت‌های جذاب، زبان تحریک‌آمیز یا داده‌های عددی استفاده می‌کنند تا علاقه خواننده را برانگیخته و آنها را تشویق کنند تا در مقاله عمیق‌تر شوند (Pöttker, 2003). در مقابل، لید، که به عنوان پاراگراف آغازین نیز شناخته می‌شود، مقدمه‌ای مفصل‌تر و جامع‌تر برای گزارش خبری است. لید معمولاً موارد ضروری را ارائه می‌دهد که «چه کسی»، «چه چیزی»، «چه زمانی»، «کجا»، «چرا» و «چگونه» از رویداد، زمینه را برای بقیه مقاله خبری فراهم می‎کند (منچر، ۲۰۱۰).

تفاوت کلیدی دیگر بین تیتر و لید در سطح جزئیات و پیچیدگی نهفته است. تیترها معمولاً کوتاه هستند و اغلب از یک جمله یا حتی چند کلمه تشکیل می‌شوند، در حالی که لیدها طولانی‌تر و ظریف‌تر هستند و کاوش عمیق تری از موضوع ارائه می‌دهند (ایتول و اندرسون، ۲۰۰۷). این تمایز به تیترها اجازه می دهد تا به سرعت توجه خواننده را به خود جلب کنند، در حالی که لیدها عمیق‌تر به داستان می‌پردازند و زمینه و اطلاعات پس‌زمینه لازم را ارائه می‌دهند.

علاوه بر این، نحوه قرارگیری و عملکرد این عناصر در مقاله خبری متفاوت است. تیترها به طور برجسته در بالای مقاله نمایش داده می‌شوند و به عنوان نقطه ورودی اولیه برای خواننده عمل می‌کنند. آنها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به راحتی قابل دیده شدن و به یاد ماندنی باشند، اغلب از اندازه فونت‌های برجسته یا بزرگتر برای برجسته‌شدن تیتر استفاده می‌شود (Pöttker, 2003). از سوی دیگر، لیدها معمولاً در ابتدای مقاله، بلافاصله پس از تیتر قرار می‌گیرند و مسئول تنظیم لحن و ایجاد روایت هستند (منچر، ۲۰۱۰).

در نتیجه، در حالی که تیتر و لید نقش مهمی در گزارش اخبار بازی می‌کنند، اما در ساختار، عملکرد و نحوه جذب خواننده متفاوت هستند. تیترها عبارت‌های مختصر و جالب‌توجهی هستند که نکته اصلی داستان را خلاصه می‌کنند، در حالی که لیدها مقدمه‌های مفصل‌تر و جامع‌تری هستند که زمینه و اطلاعات پس‌زمینه لازم را ارائه می‌دهند. درک تفاوت‌های ظریف بین این دو عنصر برای نوشتن و ارتباط موثر خبر ضروری است.

#تیتر #لید


🆔 @medialesson
🔸#۱۰۰نکته_خبرنویسی

۱. #لید خبر را کوتاه بنویسید؛ ترجیحا با ۳۵ کلمه یا کمتر.


🆔
@medialesson
🔸#۱۰۰نکته_خبرنویسی

۵. #لیدِ خبر ترجیحا در یک یا دو جمله نوشته شود.


🆔 @medialesson
🔸نوشتن لید قوی تکنیک می‌خواهد

هنگام نوشتن #لید برای #گزارش، مهم است که هدف گزارش و مخاطب هدف را در نظر بگیرید. لید در حالی که به اهمیت یا تاثیر گسترده‌تر گزارش اشاره می‌کند باید یک نمای کلیِ مختصر و آموزنده از موضوع اصلی نیز ارائه دهد. این را می‌توان با تکنیک‌های مختلف نظیر استفاده از یک روایت جالب توجه، طرح یک سوال تفکر برانگیز و ارائه یک آمار یا واقعیت شگفت‌انگیز به دست آورد (استرونک و وایت،۲۰۰۰).

یک راهبرد موثر برای نوشتن لید قوی، تمرکز بر جالب‌ترین یا منحصر به‌فردترین جنبه گزارش است که می‌تواند روایت شخصی، نگاه از پشت صحنه به یک رویداد یا فرآیند خاص، یا دیدگاه تازه در مورد موضوعی شناخته‌شده باشد (زینسر، ۲۰۱۶).

نویسنده با برجسته‌کردن گیرا‌ترین #عنصر_خبری در گزارش، می‌تواند حس کنجکاوی خواننده را جلب کند و آنها را تشویق کند تا عمیق‌تر در گزارش بکاوند.


🆔 @medialesson
#۱۰۰نکته_خبرنویسی

۱۲. اطلاعاتی که در #لید ارائه می‌کنید به همان ترتیب باید در متن خبر منعکس شود.

۱۳. از ارائه اطلاعات جدید در پایان خبر اجتناب کنید. همه جنبه‌های خبر باید در پاراگراف‌های ابتدایی ارائه شود.

۱۴. یک کلمه را دو بار در یک جمله استفاده نکنید.


🆔 @medialesson