مرکز مطالعات آسیای مرکزی | ماوراء النهر
3.04K subscribers
900 photos
60 videos
2 files
1.51K links
این کانال متعلق به مرکز مطالعات آسیای مرکزی بوده و جهت انعکاس حقایق موجود منطقه ماوراء‌النهر فعالیت میکند

Twitter: https://twitter.com/mavaraonnahr
Download Telegram
‼️ سفارت ترکیه در تاجیکستان برای یک دوره دوساله، نقش سفارت ناتو در تاجیکستان را بر عهده گرفته است

⬅️ این خبر را صفحه رسمی سفارت ترکیه در دوشنبه اعلام کرد


#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان
#ناتو #ترکیه
#آمریکا

کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
🔴 اجلاس فوق العاده سازمان کشور های ترک زبان در آنکارا؛ تأسیس صندوق سرمایه‌‌گذاری کشور های ترک

⬅️ ۱۶ مارس، اجلاس فوق العاده سازمان کشور های ترک در آنکارا به میزبانی رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و با حضور رئیس جمهور ازبکستان، رهبر ملی ترکمنستان و رئیس شورای مردمی ترکمنستان، رئیس جمهور آذربایجان، رئیس جمهور قزاقستان، رئیس جمهور قرقیزستان، نخست وزیر مجارستان، دبیر کل TDT و سایر نمایندگان برگزار شد.

🔸 این اجلاس با محوریت «کمک‌‌های انسانی و مدیریت وضعیت اضطراری» در مجتمع ریاست جمهوری ترکیه برگزار شد و در این زمینه چشم اندازهای روابط دوجانبه اعضای سازمان کشورهای ترک و سایر موضوعات مشترک کشور های عضو مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

‼️ از نکات قابل توجه در این اجلاس، دعوت شوکت میرضیایف رییس جمهور ازبکستان از مردم ترکیه برای رأی دادن به اردوغان در انتخابات آتی ترکیه بود و حمایت کامل خود را از اردوغان اعلام نمود.

🔹 در این اجلاس توافقنامه ای مبنی بر تأسیس صندوق سرمایه‌ گذاری کشورهای ترک زبان با هدف فعال کردن پتانسیل اقتصادی کشورهای عضو این سازمان و تقویت همکاری تجاری و اقتصادی بین آنها، امضا شد.

🔸 در پایان این اجلاس، بیانیه آنکارا تصویب شد. در این بیانیه، موضع کشور های عضو سازمان در زمینه مسائل گوناگون مشخص شده است. همچنین در این بیانیه حمله مسلحانه به سفارت جمهوری آذربایجان در تهران محکوم شده و خواستار تحقیقات کامل شده اند.

‼️ در ورودی محل برگزاری اجلاس، ۱۶ پرچم کشورهای ترک زبان طول تاریخ نصب شده بود. این حرکت نمادین، نشانه تلاش های اردوغان در راستای سناریو احیای امپراطوری ترک و احیای ارتش توران می باشد.



کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#ترکیه
#سازمان_کشورهای_ترک_زبان
#پانترکیسم
❇️ راهبردهای ترکیه در آسیای مرکزی؛ از پان‌ترکیسم تا یارگیری نظامی-اقتصادی

⬅️ «آرسین اوسیانوف» کارشناس مسائل ترکیه در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس در بیشکک، راهبردهای نفوذ ترکیه در منطقه آسیای مرکزی را تشریح کرد:

🔺 ترکیه برای نفوذ در آسیای مرکزی در اکثر کشورهای منطقه از پان‌ترکیسم و در تاجیکستان از داعیه و شعار اسلام‌گرایی استفاده می‌کند.

🔸 سیاست خارجی ترکیه بر چندین پایه ایدئولوژیک استوار است: در غرب آسیا استفاده از داعیه و شعار اسلام‌گرایی عمدتاً در دستور کار است در این راستا تمایل ترکیه به رهبری جهان اسلام، نئو عثمانی‌گرایی و تمرکز بر سرزمین‌هایی که زمانی بخشی از امپراتوری عثمانی بودند.در آسیای مرکزی، ترکیه در حال حاضر به پان ترکیسم روی آورده است و تا حدی از داعیه اسلام‌گرایی در رابطه با تاجیکستان استفاده می‌کند.

🔺 در بعد اقتصادی، ترکیه یکی از شرکای اصلی تجاری و سرمایه گذاری جمهوری‌های ترک زبان منطقه است. ترکیه تلاش می‌کند تا در ساخت و بازسازی تاسیسات زیربنایی مشارکت فعال داشته باشد.به عنوان مثال، شرکت‌های ترکیه‌ای در ساخت فرودگاه‌های عشق آباد و بازسازی فرودگاه آلماتی نیز سرمایه گذاری کرده‌اند. ترکیه در حال ساخت بلندترین ساختمان در تاشکند - Nest one است و حتی در تاجیکستان نیز شرکت‌های ترکیه‌ای در حال ساخت ساختمان هتل پنج ستاره Ismoili Somoni Marriott هستند.

🔸 در پایان سال ۲۰۲۱، آنکارا در ازبکستان یک رکورد در سرمایه‌گذاری حدود ۱.۲ میلیارد دلار ثبت کرد. سرمایه‌گذاری‌های اصلی در بخش ساخت و ساز، معدن ،صنعت، انرژی و تجارت است.

🔺 با گنجاندن ازبکستان در سازمان کشورهای ترک زبان و اعطای وضعیت ناظر به ترکمنستان در این سازمان، فرصت‌ها برای ارتقای "قدرت نرم" ترکیه در حال گسترش است. علاوه بر این، در چارچوب ATC در حال حاضر سازمان‌هایی وجود دارند که با این بخش سروکار دارند، به عنوان مثال ترکسوی. دانشگاه‌ها و مدارس ترکیه در کشورهای منطقه فعالیت می‌کنند. از سال 2010، مؤسسه یونس امره در قزاقستان فعالیت می‌کند که در آن زبان ترکی تدریس می‌شود. برنامه آموزش زبان ترکی با حمایت سفارت ترکیه در بیشکک در حال اجراست که امکان سفر به ترکیه برای تحصیل این زبان را نیز فراهم می‌کند.

🔸 ترکیه در سال‌های اخیر در حوزه سیاست خارجی از ابزار فشار دیپلماتیک نیز استفاده کرده و به معنای واقعی کلمه از کشورهای منطقه خواسته است تا حضور هماهنگ و همه جانبه ترکیه را در منطقه تضمین کنند. به عنوان مثال، در قرقیزستان، آنکارا خواستار تعطیلی سازمان‌های آموزشی شده است که زمانی توسط خود ترکیه معرفی شده بود؛ چرا که در حال حاضر با رهبری جنبش حزب «فتح الله گولن» مرتبط است. در مقابل، ترکیه یک شبکه آموزشی جدید به نام "معارف" ارائه کرد. تاکید ترکیه در مورد تهدید تروریستی سازمان "ثبات" در قرقیزستان در سال 2016 به عنوان نقض حق حاکمیت قرقیزستان در مورد تعیین سیاست خود مورد توجه محافل سیاسی قرار گرفت که منجر به سرد شدن روابط شد.

🔺 در سال 2021، «آرخان ایناندا» بنیانگذار سازمان ثبات، از قرقیزستان ربوده شد. به گفته اردوغان، این اقدام توسط سرویس‌های ویژه ترکیه انجام شده است. بیانیه مقامات ترکیه در اجلاس سازمان کشورهای ترک زبان در سمرقند در سپتامبر 2022 مبنی بر اینکه سازمان قبرس شمالی را به عنوان ناظر پذیرفته است، نامناسب بود اگرچه وزیر خارجه ازبکستان در یک کنفرانس مطبوعاتی این موضوع را تکذیب کرد.

🔸 در سال 2022، ترکیه قراردادهای چارچوب همکاری در حوزه نظامی را با قزاقستان، ازبکستان و تاجیکستان امضا کرد و در چارچوب همکاری نظامی-فنی با قرقیزستان، این کشور چندین پهپاد از ترکیه خریداری کرد.


کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#آسیای_مرکزی
#ترکیه
#اردوغان #پانترکیسم
🌐 آکشین کریم اف تحلیلگر آذربایجانی: آذربایجان خواستار عدم حمایت تاجیکستان از ایران در مجامع بین المللی است

⬅️ آکشین کریم اف تحلیلگر آذربایجانی، در حاشیه سفر الهام علی‌اف رئیس جمهور آذربایجان به تاجیکستان، یادداشتی را نشر نموده است که در رسانه های آذری از آن بازتاب گسترده ای صورت گرفته است. کریم‌اف در یادداشت خود ادعا کرده است که آذربایجان خواستار عدم حمایت تاجیکستان از ایران در مجامع بین المللی شده است. همچنین در پاره ای از یادداشت خود چنین نگاشته است، که آذربایجان و ترکیه بگونه‌ای میدان را آماده خواهند کرد، که ایران از این روند حذف بشود.

📄 وی چنین می نویسد، که ایران از تاجیکستان به منظور سکوی پرشی برای تحقق جاه طلبی های خود در آسیای مرکزی استفاده می کند. در ادامه نیز چنین نتیجه گرفته است، که این جاه طلبی های تهران نگرانی هایی را در منطقه آسیای مرکزی برای سازمان کشورهای ترک ایجاد می کند. و اظهار می کند، که آذربایجان و ترکیه به گونه ای میز را آماده می کنند که ایران از این میدان حذف بشود؛ زیرا گسترش حضور تهران در منطقه می تواند برای سازمان کشورهای ترک مشکلاتی را ایجاد کند. و در نتیجه می گوید، که آذربایجان در این راستا خواستار عدم حمایت تاجیکستان از ایران در مجامع بین المللی است.

📄 در آخر نیز افزود: «در این مرحله، سودآورترین بازیگری که در اتحاد استراتژیک باکو و آنکارا می تواند مخفیانه با آن همکاری کند چین است. چین نفوذ عملی گسترده ای در تاجیکستان دارد و آن را با ابزارهای مالی و بدهی تقویت می کند. از این نظر، استراتژی پکن می تواند فرصت های تعیین کننده ای برای آذربایجان و ترکیه باشد. بخش‌های اقتصادی مذاکرات علی‌اف و رحمان علیه حوزه نفوذ چین در آسیای مرکزی نیست، بلکه مطابق با آن است.


کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#تاجیکستان
#آذربایجان
#ترکیه
#چین
#ایران
#آسیای_مرکزی
❇️ نقش آذربایجان در آسیای مرکزی و اوراسیا

⬅️ سایت azernews در مقاله ای با بررسی فعالیت های آذربایجان در آسیای مرکزی و اوراسیا، به نقش باکو در این مناطق پرداخته است که در ادامه مهم ترین بخش های آن را می توانید مطالعه بنمایید:

🔸 جمهوری آذربایجان در قلب اوراسیا قرار دارد و به عنوان کلید دریای خزر لقب گرفته است. این کشور 75 تا 80 درصد تولید ناخالص داخلی منطقه قفقاز جنوبی را در اختیار دارد که اهمیت استراتژیک و کاربرد آن را برای دستیابی به رویاهای منطقه بزرگ اوراسیا بیشتر کرده است.

🔸 رایزنی های سیاسی سطح بالا، یکپارچگی اقتصادی، همکاری های اجتماعی و هماهنگی امنیتی بین آذربایجان و کشورهای آسیای میانه بویژه ازبکستان، قزاقستان، ترکمنستان و سازمان های ترک به یک "تغییر پارادایم" در منطقه انجامیده است. جالب اینجاست که آذربایجان اکنون به شریک انرژی ترجیحی اتحادیه اروپا تبدیل شده است و منابع انرژی آذربایجان از طریق ترکیه به اروپا صادر می‌شود.

🔸 علاوه بر این، آذربایجان همچنین روابط دوجانبه خود را با پاکستان که "هاب اتصال" بین آسیای جنوبی و آسیای مرکزی است، تقویت کرده است.

🔸 آذربایجان همواره به دنبال تبدیل به پلی بین اروپا و آسیا بوده است. این کشور طی دهه گذشته میلیون‌ها دلار در پروژه‌های زیرساختی تجاری و حمل‌ونقل با هدف قرارگیری بعنوان یک پیوند منطقه ای بین آسیای مرکزی، قفقاز جنوبی و اروپا سرمایه‌گذاری کرده است.

🔸 سرمایه‌گذاری‌های چینی نیز به گسترش بیشتر برنامه استراتژیک آذربایجان کمک می کند. در آگوست 2015، اولین کانتینری که مسیر BRI یا جاده ابریشم را طی کرد، بیش از 4000 کیلومتر از چین را در شش روز طی کرد و به بندر تجارت دریایی بین‌المللی تازه ساخته شده باکو رسید. این نشانگر عصر جدیدی در ارتباطات حمل و نقل منطقه ای بود.
🔸 چین به همراه شرکای آذربایجان و قزاقستان بازیگر اصلی در اجرای این پروژه بودند. آذربایجان به شرکای چینی نشان داد که محموله‌های تجاری می‌توانند از طریق کریدور بین آسیای مرکزی و آذربایجان، سریع‌تر به اروپا برسد به نسبت مسیر دریا یا ترانزیت از طریق روسیه. هم قزاقستان و هم آذربایجان از این پروژه برای تشویق مؤسسات چینی برای شروع زیرساخت ها در قلمرو خود استفاده کردند تا بتوانند از مزایای آن بهره ببرند.

🔸 بدیهی است که روابط بین آسیای مرکزی و قفقاز تقویت شده است. به خصوص با جنگ اوکراین، بی ثباتی کریدور شمالی، به ویژه، کشورهای اوراسیا از جمله چین را به دنبال مسیرهای جدید سوق داده است. روند نزدیکی بین کشورهای شرق و غرب دریای خزر که کریدور میانه در آن قرار دارد سرعت گرفته است. اکنون آذربایجان پس از جنگ دوم قره باغ، چشم انداز گشایش کریدور زنگزور را روشن کرده است. اکنون امکان همکاری و همگرایی منطقه ای بین کشورهای ترک زبان، نقش استراتژیک آذربایجان را در منطقه تقویت کرده است.
🔸 همینطور در فوریه 2021 توافقنامه ای بین آذربایجان و ترکمنستان امضا شد و دولت ها در مورد مناطق مورد مناقشه در دریای خزر به توافق رسیدند. پس از آن تحولات مختلفی در روابط آذربایجان و قزاقستان رخ داد. هر دو کشور بر تعمیق مشارکت استراتژیک و گسترش همکاری های همه جانبه توافق کردند. موضوع توسعه کریدورهای حمل و نقل و بهبود تعرفه های حمل و نقل نیز بین دولت ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.

🔸 همچنین توافقی در مورد استفاده ازبکستان از راه آهن باکو - تفلیس - قارص حاصل شد و پس از آن بین وزارت های نیرو آذربایجان و ازبکستان بر سر نقشه راهی توافق شد که اهداف و برنامه های آن تا پایان سال 2023 تعیین می شود، بر اساس این قرارداد پروژه های مشترک در زمینه انرژی های تجدیدپذیر، نفت، گاز و پتروشیمی انجام خواهد شد.

❗️ همچنین مشخص شده است که طرفین در مورد موضوعاتی مانند توسعه پروژه های مشترک برای اکتشاف و تولید منابع هیدروکربنی و همچنین به اشتراک گذاری تجربیات، تشویق سرمایه گذاری متقابل و خصوصی سازی به توافق رسیده اند. علاوه بر این، ادعا می شود که در پروژه های مستقر در قره باغ نیز همکاری صورت خواهد گرفت. در این مرحله، قوی ترین احتمال، امکان استفاده ازبکستان از کریدور زنگزور برای گشودن راهی به غرب است.



کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#تاجیکستان
#آذربایجان
#ترکیه
#چین
#ایران
#آسیای_مرکزی
#قفقاز
#کریدور_میانی
#راهبردی #استراتژیک
🌐 از اهداف الهام علی اف برای سفر به تاجیکستان؛ جذب تاجیکستان به سازمان کشورهای ترک برای تقابل با ایران در منطقه

برخی از سوالاتی که در حاشیه سفر الهام علی اف به تاجیکستان برای رسانه ها و تحلیلگران مطرح شده بود، این بود که این سفر و نتایج آن چه ارتباطی با ایران می تواند داشته باشد؟ آذربایجان و ترکیه در آسیای مرکزی، بدنبال چه هستند؟ نقطه اشتراک منافع آنها در آسیای مرکزی چیست؟ - برخی تحلیلگران و رسانه های آذری به این سوالها پرداخته اند.

🗒️ به نقل از aze.media، ایرینا جوربنادزه یک تحلیلگر آذربایجانی می نویسد: «آذربایجان علاقمند است که تاجیکستان را به عضویت OTS درآورد، زیرا در این صورت دایره بسته خواهد شد! همه کشورهای آسیای مرکزی در سازمانی متحد خواهند شد که آذربایجان و ترکیه در آن نقش مهمی دارند. هیچ کس نمی داند که ایران به این چشم انداز چه واکنشی نشان خواهد داد. تاجیکستان در گذشته مشکلاتی با ایران داشت، اما رحمان آنها را به سرعت حل کرد که به ضرر منافع کشورش نبود. اکنون ایران مسائل بزرگتری با آذربایجان دارد و اینکه چقدر سریع این مسائل حل خواهد شد عمدتاً به سیاست تهران بستگی دارد. اما به نظر می‌رسد که دوشنبه، علی‌رغم همجواری با ایران یا مخالفت با آن، همچنان به فرآیندهای یکپارچه‌سازی با نزدیک‌ترین همسایگان خود و همچنین با کشورهای دورافتاده‌تر ترک که قوی‌تر از تاجیکستان هستند، تمایل دارد.»

🗒️ در ادامه می افزاید: «به طور خلاصه، برای آذربایجان و ترکیه، استقرار همه جانبه در آسیای مرکزی در درجه اول سیاسی، اهمیت زیادی دارد. و اکنون تا حدودی در این منطقه رویارویی با ایران داغ شده است؛ در بحبوحه ای که علی اف توانسته است توانایی خود را در برقراری روابط نزدیک با تنها کشور فارسی زبان منطقه نشان دهد و حتی نشان دهد که از طریق آن می تواند به صورت دیپلماتیک و آسان ایران را در هم بکوبد. توافقنامه ای در مورد روابط دو شهر بین شهر تاجیکستان اسفره و شوشا آذربایجان امضا شده است که در نتیجه جنگ 44 روزه قره باغ در سال 2020 به کنترل باکو بازگشته است. ما جرأت می کنیم که فرض کنیم سفر علی اف به تاجیکستان به ایران روشن کرد که اگرچه وحدت زبانی سیاسی شده است، اما هنوز عامل تعیین کننده ای در روابط بین کشورها نیست و دلیلی برای کنار گذاشتن روند ادغام نیست.»

‼️ نشر این تحلیل به منظور تایید یا رد آن نیست و با هدف نشر تحلیل های موجود صورت می گیرد.



کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#رصد
#آسیای_مرکزی
#تاجیکستان
#ایران
#آذربایجان
#ترکیه
‼️ کریدور میانی پروژه قرن بیست و یکم اروپاست

⬅️ سایت نشنال اینترست، در مقاله ای به برنامه اتحادیه اروپا برای نقش پردازی در منطقه آسیای مرکزی و ایجاد تغییرات و توازن جدید در منطقه پرداخت:

❇️ نگاه اتحادیه اروپا به آسیای مرکزی و کریدور میانی

🔸 در چند سال گذشته، منطقه آسیای مرکزی گام های بلندی برای افزایش تجارت منطقه ای برداشته است. اکنون که روند تجارت منطقه ای در حال انجام است، اتحادیه اروپا می تواند از طریق سرمایه گذاری استراتژیک در حمایت از توسعه لجستیک برای انتقال منابع، محصولات و سرمایه انسانی از طریق "کریدور میانی" (مسیری که آسیای مرکزی را توسط دریای خزر به قفقاز متصل و سپس بواسطه ترکیه به اروپا متصل می کند).
🔸 برای هزاران سال، مسیر آسیا به اروپا بصورت زمینی از کشورهای آسیای مرکزی می گذشته و چین و بانک توسعه آسیایی زمان و تلاش قابل توجهی را صرف بازسازی این مسیر کرده اند.
❗️ با این حال، این اشتباه است که کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز را صرفا به عنوان نقاط ترانزیتی ببینیم، در حالی که این منطقه به خودی خود نیز می تواند مقصدی برای سرمایه گذاری استراتژیک اتحادیه اروپا باشد. از پنبه و پارچه‌های تولید شده در ازبکستان گرفته تا منابع طبیعی قزاقستان و پتانسیل قابل توجه توسعه گردشگری و تبادل فرهنگی. کریدور میانی فرصت‌هایی را برای آسیای مرکزی و قفقاز برای تنوع بخشیدن به بازارهای خود و جذب سرمایه‌گذاری شرکت های متنوع اروپایی ارائه می‌دهد.

🔸 کریدور میانی به عنوان مسیر اتصالی اتحادیه اروپا، آسیای مرکزی، قفقاز و ترکیه، اضافه بر مسیر ترانزیتی برای کالاهای چینی، ظرفیت احداث خطوط لوله گاز و خطوط دیجیتال را داراست. کریدور میانی پتانسیل فوق العاده ای به عنوان بازار و شریک اتحادیه اروپا و همچنین ظرفیت ایجاد رفاه، صلح و فرصت را برای هر کشوری در امتداد کریدور به ارمغان خواهد آورد.

🔺 در 12 آگوست 2018، پنج کشور ساحلی اطراف دریای خزر کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر را امضا کردند که در آن دعاوی ارضی مبهم از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991 حل و فصل شد. این توافقنامه اجازه می دهد تا ارتباط مستقیم بین قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان در زیر دریای خزر برقرار شود. این مسیر با توجه به ممانعت روسیه برای نفت قزاقستان با استفاده از خط لوله کنسرسیوم که بخش قابل توجهی از تولید نفت قزاقستان را به تمام نقاط غرب منتقل می کند، در حال گسترش است. در حالی که روسیه و ایران ادعا می کنند که هر خط لوله ای باید توسط هر پنج کشور ساحلی تایید شود، قانونی بودن ادعاهای آنها در بهترین حالت مبهم است.
🔺 با حمایت مالی، بیمه و ظرفیت فنی اروپا، این خط لوله می‌تواند ظرفیت‌های متنوعی را به آسیای مرکزی ارائه دهد و در عین حال تنوع گسترده‌تری از تامین‌کنندگان انرژی و منابع مادی حیاتی را به اروپا ارائه دهد.

🔸 فدراسیون روسیه در موقعیت ضعیف خود در منطقه، نمی تواند بار تامین صلح بین آذربایجان و ارمنستان را به دوش بکشد. این مسئله فرصتی را برای اتحادیه اروپا فراهم می کند تا صلح را از طریق ارائه جذابیت های تجاری در قفقاز با هماهنگی و مشارکت ترکیه ترویج کند. اروپا می تواند به دنبال پیوند دادن کشورهای قفقاز و ترکیه از طریق یکپارچگی اقتصادی و تسهیل تجارت باشد.
🔸 اروپا بر این باور است که ارمنستان را نمی توان از کریدور میانی کنار گذاشت زیرا ایروان احتمالاً به دنبال روابط نزدیکتر با روسیه و ایران بوده و در این صورت، کریدور میانی دائماً در معرض تهدید قرار خواهد گرفت.
🔸 در حالی که مناقشه بین ارمنستان و همسایگانش به قرن ها قبل بازمی گردد، تنها رونق و پیوند تجاری و سرمایه گذاری، می تواند آن را حل کند. اتحادیه اروپا زمان و منابع قابل توجهی را صرف کرده است تا در میانجیگری صلح شریک باشد. عامل تشویقی تجارت و سرمایه گذاری ممکن است طرفین را بیشتر به برداشتن گام بعدی ترغیب کند.

🔺 ترکیه به عنوان پیوند این کریدور میانی بین قاره ای نقشی حیاتی و منحصر به فرد ایفا می کند. روابط تجاری بین ترکیه و بسیاری از کشورها در طول کریدور در حال حاضر عمیق و متنوع است. با افزودن استقرار هدفمند سرمایه اروپایی و حمایت استراتژیک، ترکیه می تواند هم ذینفع و هم یک بازیگر کلیدی در کریدور میانی باشد. در پی تهاجم روسیه به اوکراین، ما در حال حاضر به دنبال پیشرفت نوپای این رابطه در خارج از حوزه تجاری هستیم و قزاقستان و ترکیه معاملات اطلاعاتی و احتمالی تسلیحاتی را به اشتراک می گذارند. بیش از یک دهه است که اتحادیه اروپا در روابط خود با ترکیه دچار تزلزل بوده و اکنون کریدور میانی فرصتی برای جهت دادن به این رابطه است.

‼️کریدور میانی پروژه قرن بیست و یکم اروپاست


کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#تحلیل #راهبردی
#آسیای_مرکزی
#اروپا
#چین #روسیه #اوکراین
#ایران #کریدور_میانی
#ترکیه
❇️ ترکیه در آسیای مرکزی؛ صادرات پهپاد و تعمیق نفوذ

🔸 در سال های اخیر، پهپادهای ترکیه مانند Bayraktar TB2 به دلیل استقرار در درگیری های متعدد در سراسر جهان، از جمله اوکراین، به پهپاد هایی شناخته شده تبدیل شدند. این پهپادها در آسیای مرکزی نیز ظاهر شده و قرقیزستان یکی از مشتریان اصلی آنهاست.
🔸 در 6 آوریل، رسانه ترکیه ای دیفنس ترک گزارش داد که قرقیزستان یک سیستم دفاعی ترکیه برای مقابله با هواپیماهای بدون سرنشین کوچک (پهپادها)، دریافت کرده است. دو روز بعد، رسانه های قرقیزستان توضیح دادند که اپراتورهای قرقیزستانی همراه با همتایان آذربایجانی خود توسط سازنده هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه بایکار در ترکیه آموزش می بینند.
🔸 اولین پهپاد Bayraktar TB2 ساخت ترکیه، در سال 2021 وارد نیروی هوایی قرقیزستان شد. از آن زمان، سایر پیمانکاران دفاعی ترکیه نیز در قرقیزستان شروع به فعالیت کردند. به عنوان مثال، پس از درگیری بین قرقیزستان و تاجیکستان در سپتامبر 2022، بیشکک نه تنها هواپیماهای بدون سرنشین TB2، بلکه پهپادهای آکسونگور و آنکا را نیز سفارش داد که توسط صنایع هوافضای ترکیه تولید می شوند. اگرچه به جرات می توان گفت که پهپادهای ترکیه در قرقیزستان در حال افزایش هستند، اما سایر کشورهای منطقه نیز به این تجهیزات علاقه نشان داده اند.

🔷 استقرار در ناارامی های منطقه

🔹 تنش های مرزی بین قرقیزستان و تاجیکستان در سپتامبر 2022 تشدید شد. در پی تبادل آتش بین مرزبانان، درگیری در سراسر مرز گسترش یافت. به گزارش رویترز، شدت درگیری ها بی سابقه بوده و دولت تاجیکستان سریعا ارتش قرقیزستان را به استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه متهم کرد.
🔹 رسانه آسیا-پلاس گزارش داد که قبل از این تشدید تنش، شرکت بایکار نیز در جریان دیدار یک هیئت ترکیه ای در اوایل سال 2022، پهپادهای خود را به تاجیکستان پیشنهاد داده بود. قرقیزستان به سرعت نارضایتی خود را از این توافق اعلام کرد. طبق خبر سایت قرقیزی 24.kg، شرکت ترکیه ای پاسخ داد که این پیشنهاد طبق روال معمول است.
🔹 بلافاصله پس از آن، دوشنبه توافقنامه ای با ایران امضا کرد که به تاجیکستان اجازه می داد یک کارخانه تولید پهپاد برای تولید پهپادهای ایرانی از جمله ابابیل 2 بسازد. برای تهران، این پروژه تلاشی برای گسترش سهم بازار پهپادهای ایرانی در آسیای مرکزی و رقابت با پهپادهای ترکیه تلقی گشت.
🔹 فناوری هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه نیز در طول جنگ قره باغ در سال 2020 بسیار مؤثر بود. به همین دلیل است که ترک ها به عنوان یک برنده آشکار در نبرد برای قراردادهای دفاعی آسیای مرکزی ظاهر شده اند.

🔶 استراتژی های ژئوپلیتیک

🔸 در سال 2020، ترکمنستان اولین کشور در منطقه بود که هواپیماهای بدون سرنشین از بایکار خریداری کرد. اخیراً سایر بازیگران منطقه نیز علاقه خود را به خرید سیستم های ترکیه نشان داده اند. دیپلمات گزارش داد که قزاقستان نیز مانند قرقیزستان، برندهای دیگر ترکیه و همچنین پهپادهای روسی و اسرائیلی را انتخاب کرده است. ازبکستان و تاجیکستان علاوه بر ماشین آلات چینی و روسی، پهپادهای آمریکایی نیز خریداری کرده اند.
🔸 علاوه بر این، برخی کشورهای منطقه تصمیم گرفته اند در تولید داخلی با کشورهای تولیدکننده سرمایه گذاری کنند، برای نمونه قزاقستان در مورد تولید پهپادهای رزمی آنکا در کشور خود با ترکیه به توافق رسیده است.

♦️ تحرکات آینده ترکیه در منطقه

🔺 دیپلماسی هواپیماهای بدون سرنشین به موازات دیگر ابتکارات ترکیه در منطقه مانند «سازمان کشورهای ترک زبان» در زمینه های خاص انجام می شود. در برخی محافل، کارآیی ظاهری هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه در جنگ دوم قره باغ کوهستانی، ایده‌های مربوط به نوعی اتحاد نظامی پان ترکیستی را تقویت کرد.
🔺 با این حال، علیرغم تمایل ثابت شده آنکارا برای ارائه تجهیزات نظامی پیشرفته به کشورهای منطقه، فرهنگ نظامی کشورهای منطقه پس از فروپاشی شوروی عمدتاً بدون تغییر باقی مانده. مثلا مورد قرقیزستان نشان می دهد که علیرغم ادعای شرکت بایکار ترکیه، ملاحظات سیاسی در مورد خریدهای دفاعی اهمیت دارد. در واقع، زمانی که قرقیزستان از قرارداد هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه با تاجیکستان ابراز نارضایتی کرد، سیاست آنکارا در آسیای مرکزی از تعادل خارج شد.
🔺 به این صورت، موقعیت ترکیه به عنوان میانجی در امور منطقه ای تضعیف می گردد، خصوصا به این دلیل که قرقیزستان در درگیری های سال 2022 از هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه علیه تاجیکستان استفاده کرد. از این رو، آنکارا به احتمال زیاد به دنبال تقویت روابط خود با دوشنبه خواهد بود تا یکی از اصلی ترین و مورد احترام ترین شرکای منطقه باقی بماند.


کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr

#آسیای_مرکزی #ترکیه
#تاجیکستان #قرقیزستان
#آذربایجان
#راهبردی #پانترکیسم
#آمریکا #رژیم_صهیونیستی #روسیه
❇️ تحکیم روابط (رژیم صهیونیستی) با همسایگان ایران

⬅️ سایت
صهیونیستی The Jerusalem Post نوشت :

در 19 و 20 آوریل، الی کوهن، وزیر امور خارجه از دو همسایه نزدیک ایران در آسیای مرکزی بازدید کرد.
این دو کشور، از قرار گرفتن تحت سلطه همسایه قدرتمندترشان، یعنی ایران، جلوگیری کرده اند. به همین دلیل، آنها از اهمیت استراتژیک زیادی برای اسرائیل برخوردار شده اند، و اسرائیل به همین جهت برای حفظ روابط خوب با آنها تلاش کرده است.

🔴 اسرائیل و آذربایجان

🔺 کوهن ابتدا به آذربایجان رفت. اسرائیل بیش از 30 سال است که شراکت استراتژیک و تجاری نزدیکی با آذری ها دارد، اما نه بصورت دیپلماتیک. این کمبود کمتر از یک ماه قبل از سفر کوهن، زمانی که آذربایجان سفارت خود را به عنوان اولین سفارت یک کشور مسلمان شیعه در اسرائیل افتتاح کرد، برطرف شد.
اسرائیل در جریان جنگ دوم قره باغ کوهستانی با ارمنستان در سال 2020 با افزایش محموله های تسلیحاتی از آذربایجان حمایت کرد. در همین راستا سفیر اسرائیل در آذربایجان گفت: «اسرائیل نشان داد که ما در زمان ضروری در کنار آذربایجان حضور داشتیم، این اثبات یک دوستی واقعی بود.»

🔺 اسرائیل 30 درصد نفت خود را از آذربایجان وارد می کند، و در مقابل آذربایجان نزدیک به 70 درصد تسلیحات خود را از اسرائیل خریداری می کند. با این حال، کوهن گشایش سفارت جمهوری آذربایجان در تل آویو را نماد دوران جدیدی در روابط دو کشور دانسته و در سفر خود به آذربایجان با یک هیئت 20 نفره به نمایندگی از صنایع سایبری، دفاعی، امنیت داخلی، مدیریت آب و کشاورزی اسرائیل همراه بود.

🔺 این هیئت با رهبران تجاری و دولتی آذری ملاقات کرد و بحث‌های گسترده‌ای از جمله تمایل آذربایجان برای گسترش واردات از اسرائیل در حوزه‌های سایبری و انرژی خورشیدی صورت گرفت. دو طرف همچنین توافق کردند که در زمینه اکتشافات فضایی همکاری کنند.

❗️ البته زیربنای روابط نزدیک تجاری و کاری تل آویو و باکو، تهدیدی است که ایران متوجه منطقه می کند. کوهن هنگام دیدار با جیحون بایراموف وزیر امور خارجه آذربایجان در مورد خطرات آن گفت: «اسرائیل و آذربایجان در مورد تهدیدهای ایران مواضع مشترکی دارند. رژیم آیت الله ها در ایران، مناطق ما را تهدید می کند، تروریسم را تامین مالی می کند و کل خاورمیانه را بی ثبات می کند».

‼️ گزارش‌ها حاکی از آن است که آذری‌ها به اسرائیل اجازه داده‌اند تا از خاک این کشور علیه ایران مأموریت‌های شناسایی انجام دهد. همچنین برخی گزارش ها حدس می زنند که هرگونه حمله آینده اسرائیل به برنامه هسته ای ایران می تواند از خاک آذربایجان انجام شود.

🟠 اسرائیل و ترکمنستان

🔸 کوهن از آذربایجان به ترکمنستان سفر کرد، این نخستین بار در 30 سال اخیر بود که وزیر خارجه اسرائیل به ترکمنستان سفر می کند. او با رئیس جمهور ترکمنستان، سردار بردی محمدوف ملاقات کرد و اولین سفارت دائمی اسرائیل را در عشق آباد پایتخت این کشور افتتاح کرد. اسرائیل و ترکمنستان در سال 1993 روابط دیپلماتیک برقرار کردند، اما ده سال پیش بود که اسرائیل سفیر و یک تیم دیپلماتیک را به این کشور فرستاد و از آن زمان تاکنون در اماکن موقت فعالیت می کردند.

🔸 کوهن گفت: «ترکمنستان یک نیروگاه انرژی در یک موقعیت استراتژیک است، افتتاح سفارت دائمی ما امروز باعث تقویت روابط بین دو کشور می شود».

🔶 این رویداد همچنین دارای اهمیت نمادین نیز بود، سفارت اسرائیل در عشق آباد، نزدیکترین سفارت رژیم صهیونیستی به جمهوری اسلامی است. این پیامی به رهبران ایران بود که اسرائیل دارای نفوذ رو به رشدی در منطقه است.

🔸 این رویداد از سوی دیگر کشورهایی که نگران تهدیدات ایران هستند، مورد استقبال قرار گرفته و سفرای دیگر کشورها، از جمله ایالات متحده، آذربایجان و امارات متحده عربی در مراسم افتتاحیه شرکت کردند.

🔶 وزیر خارجه ترکمنستان، رشید مردوف گفت: «ما روابط بسیار خوبی با دولت اسرائیل داریم. ما هر کاری را برای گسترش و تقویت روابطمان انجام خواهیم داد.»

⁉️ کوهن با آذربایجان و ترکمنستان چه صحبت هایی داشت؟

🔺 موضوعی که در گفتگوهای کوهن با آذربایجان و ترکمنستان مشترک بود، چشم انداز اتصال ذخایر گاز طبیعی اسرائیل به خطوط لوله آنها و متعاقب آن، افزایش پتانسیل انتقال گاز اسرائیل به اروپا بود.

🔺 موضوع دیگر، مسئله ترکیه است که از روابط نزدیک زبانی، فرهنگی و سیاسی با کشورهای آسیای مرکزی برخوردار است. از آنجایی که اروپا مشتاق است از انرژی روسیه صرف نظر کند، ترکیه به دروازه بالقوه ای تبدیل شده است که از طریق آن می توان نفت و گاز طبیعی قاره را از منابع جایگزین، از جمله اسرائیل و کشورهای آسیای مرکزی، تامین کرد.



کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#آسیای_مرکزی
#آذربایجان #ترکمنستان
#ترکیه
#رژیم_صهیونیستی #ایران
❇️ الهام علی اف: اهمیت کریدور میانی در محیط ژئوپلیتیک کنونی بیش از پیش افزایش می یابد

🔺 الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان در بیانیه مطبوعاتی خود پس از دیدار با اردوغان گفت: حجم محموله های عبوری از آذربایجان، یعنی از دریای خزر، در حال افزایش است و همچنان افزایش خواهد یافت.

🔺 بنابراین، فرصت های حمل و نقل و لجستیک در آذربایجان گسترش یافته و ما ظرفیت بندر باکو را به 25 میلیون تن افزایش می دهیم. رئیس جمهور آذربایجان افزود: اکنون راه آهن، کارخانه کشتی سازی و سایر زیرساخت های حمل و نقل آذربایجان، به مدرن ترین سطح خود رسیده است.


کانال #مرکز_مطالعات_تاجیکستان | ماوراء النهر:
@mavaraonnahr
#آسیای_مرکزی
#آذربایجان #ترکیه
#کریدور_میانی
#باکو #تاجیکستان