🇮🇷Lor لرگرام 🇮🇷
686 subscribers
25.3K photos
18K videos
593 files
1.53K links
👈 لُرگرام

(گرام👈شایسته،ارجمند، گرامی)

(بنام سراب باستانی وگردشگری نای کش)
کانالی برای هرسلیقه ای
بامطالب ناب و آموزنده
فرهنگی،
اجتماعی،
گردشگری،
تاریخی،
خبرهای فوری،
موسقی غنی قوم لُر
وسایراقوام ایرانی

باتبادل
اعضای با کانال👇

@mohamadarian56
Download Telegram
‍ ‍ ‍ 《سال جنگ و توپ چگنی ها》

@diargolvanivaghalam

در سال 1303 هجری شمسی ، نظامیان رضاشاه در بعضی از مناطق لرستان مستقر بودند. یکی از نظامیان بنام (وکیل اصغر) به اتفاق یک نظامی دیگر جهت تهیه علوفه و تیره چوب جهت ساخت و ساز و رفع مایحتاج قشون نظامی به قریه باباعباس خانه یکی از رومیانی ها میرود، او عروسی زیبا دارد که وکیل اصغر با دیدن آن زن رگ حرامش تحریک شده به نظامی همراه خود دستور میدهد که شوهر آن زن را با زور از خانه بیرون کند. مأمور نظامی ، با سرنیزه مرد خانه را به باد کتک گرفته و چند قدمی از خانه دور میکند اما جوان با همیت لر وقتی احساس میکند ناموسش در خطر است ، چرخی زده اسلحه را از دست مأمور گرفته و درجا اورا هلاک میکند وبا سرعت به سراغ وکیل اصغر رفته واو را نیز با شلیک گلوله دوم خلاص میکند.
فردی بنام" نایب حسین" که فرمانده وکیل اصغر نیز بود از قضیه باخبر شده و به ایل چگنی حمله میکند.

رومیانی ها به رهبری #کدخدا_احمدبگ به تنگ هرور با توجه به کوهستانی بودن منطقه نزد طایفه #حاتم_خانی_چگنی پناه میبرند. بقیه مردم چگنی به یاری آنها میشتابند. وکیل اصغر کدخدایان چگنی را در #لره_سوزی جمع کرده و آنها را به بند کشید و وساطتهای امان الله خان غضنفری راهم نپذیرفت نامه ای به #تیمسار_شاه_بختی جانشین وقت لشگر غرب نوشته ، به دست یک پیک نظامی داده تا به او برساند ولی در مِله شبانان منطقه چگنی عشایر جلوی پیک نظامی را گرفته و او را به قتل رساندند.
تیمسار شاه بختی با شنیدن این حوادث بدون توجه به عرض و آبروی عشایر و ریشه قضایا و راهنمایی و همکاری کدخدا چراغعلی کمالوند و دوهزار نظامی مسلح مأمور قلع و قمع رومیانی ها در هرور شد ولی عشایر که از این هتک حرمت خونشان به جوش آمده بود مردانه به آنها تاخته بسیاری از نظامیان را که از نظر تجهیزات نظامی روز و تعداد افراد کاملا برتری داشتند قلع و قمع نمودند و تا شهر خرم آباد فراری دادند ، مردم شهر نیز به زندان نایب حسین خان حمله کرده ، کدخدایان را آزاد کردند و قصد اعدام شخص #حسین_خان را نیز داشتند که امان الله خان غضنفری مانع شد.
ولی حکومت جنگ تمام عیاری را برعلیه عشایر چگنی تدارک دیده بود غرش توپ ها همه جای چگنی را فراگرفت ، آنها کوه یافته در منطقه چگنی که محل سنگر عشایر بوده را به توپ میبندند ، عشایر لرستان که بر سر مال و ناموس به موقع از همه چیز خود گذشته و فدا میکنند شکست سختی را متوجه قشون حکومت کردند.

در این نبرد عشایر چگنی 134 نظامی را کشتند عده زیادی از آنها را به اسارت درآوردند 180 قبضه اسلحه و تعداد 41 رأس اسب را از آنها به غنیمت گرفتند و کاملاً بر ارتش رضاشاه مسلط شدند ، در این جنگ اکثر طوایف چگنی حضور داشته و رزم سواران شه کرم هنوز زبان زد بزرگان و کهنسالان چگنی است.

شایان ذکر است که در آن نبرد یکی از توپ ها به همراه توپچی توسط #شمی از طایفه رومونی (روميانی) و #محمد_قلی_خان از تیره طهماسب خانی چگنی از بین میرود. در نتیجه قشون دولتی شکست خورده و فرار را بر قرار ترجیح میدهند.

مردم لرستان اشعاری در وصف آن نبرد سروده اند که یکی از بیت های معروف آن به این شرح است :

اول تیر دِ رومونی ، دوم دِ طهماس
مینِ دَم توپچی ، بیَه وِ پلاس

@diargolvanivaghalam
منبع :تاریخ سیاسی لرستان جلد 1 - مهندس حاجی رضا خدابخشی
تاریخ معاصر چگنی / بهمن آزادی چگنی

🔻🔻🔻🔻
📽 فیلم زیر (آخرین تَک سُوار) بخش هایی از جنگ عشایر چگنی با ارتش رضاخان پهلوی است در این فیلم پل کشکان ، یافته کوه ، بزرگان و جنگاوران چگنی با پوشش لُری شال و ستره و چوقای فیلی و بسیاری از خصوصیات لُرهای چگنی را خواهید دید.
در سال 1303 بعد از آنکه ارتش رضاشاه با پنج فوج نظامی به چگنی حمله کرد و شکست خورد البته جنگاورانی همچون محمود ، جد خاندان محمودپوریان ، حاتم از خانواده نقدی چگنی و... کشته شدند.
بعد از آنکه خبر پیروزی چگنی ها در لرستان پیچید ، خبر به سایر عشایر ازجمله #پشتکوه_لرستان (ایلام) رسید ، خوانین بیرانوند مسرور و شادمان از این پیروزی ، آنها نیز به رهبری #غلامعلی_خان_بیرانوند (غُلَه) وارد میدان شده و از ولی پشتکوه درخواست حمایت کردند اما والی شرکت نکرد ، بعد از اتحاد میان بیرانوند و چگنی سایر ایلات لرستان نیز با یکدیگر هم پیمان شده و جنگ عشایر لرستان با رضاشاه تا سال 1306 ادامه یافت و در نهایت در همان سال رضاشاه با بمباران مواضع عشایر توانست وارد خرم آباد شده و بعد از خلع سلاح ، جمعیت زیادی از مردم لرستان بخصوص چگنی ، بیرانوند ، میر و... را به نقاطی از ایران تبعید کرد. این ماجرا بسیار مفصل است و در این صفحه کوچک نمیگنجد در آینده اسنادی از این ماجرا رو در کانال منتشر خواهیم کرد.

@diargolvanivaghalam
کانال نایکش
@nayekash
🔻🔻🔻🔻🔻
🔷 توصیه میکنم حتما ببینید👇👇👇
🔴پشتکوه کجاست!؟

✳️با ولایت پشتکوه لرستان بیشتر اشنا شویم
👇👇👇👇👇👇👇👇
سال 570 هجری قمری در دل کوه های زاگرس و بر پهنه ی دشت های فراخ این رشته کوه سلسله ی قدرتمند اتابکان لر کوچک شکل گرفت.

این سلسله با 24 اتابک تا سال 1006 هجری قمری دوام یافت یعنی بمدت 436 سال.

سلسله ی اتابکان لر کوچک بعد از اشکانیان دومین سلسله با حیات طولانی بوده است.

این سلسله در بیشتر ادوار تاریخی از حکومت مرکزی مستقل بوده است و نقش مهمی در انقراض خلافت عباسیان داشت ( در زمان اتابک بدرالدین مسعود ).

در دوران یکی از اتابکان این سلسله رفاه و معیشت مردم لر در سطح مطلوبی بوده است بگونه ای ک کتب تاریخی به سوزاندن گندم برای پخت نان توسط یک زن لر اشاره داشته اند!

اخرین حاکم این سلسله شاهوردی خان بود که علم استقلال از حکومت صفوی برداشت و توسط شاه عباس صفوی کشته شد.

کتب تاریخی چون شرفنامه بدلیسی و ریاض الفردوس خانی محمد میرک و بسیاری کتب دیگر حدود قلمرو اتابکان لر کوچک را بدین گونه دانسته اند:
شرق ان بخش های وسیعی از همدان و بروجرد،
غرب ان تا حدود بغداد پایتخت عراق،
شمال آن قلعه بهار در شمال کرمانشاه
و جنوب ان متصل به رودخانه سزار(دز).

🔴اما سال 1006 ک این سلسله قدرتمند انقراض یافت سلسله ی دوم #لرهای_فیلی یعنی #سلسله ی_والیان_لرستان به قدرت رسیده است.
داده های تاریخی حاکی از حفظ قلمرو اتابکان لر کوچک توسط والیان این سلسله تا زمان والی حسن خان فیلی می باشد اما در نهایت در زمان والی حسن خان فیلی قلمرو ان به دو قسمت " #پیشکوه_لرستان و #پشتکوه_لرستان تقسیم میشود .

بحث ما در مورد پیشکوه لرستان نمی باشد بلکه هدف سخن گزارشی هرچند کوچک پیرامون حدود جغرافیایی پشتکوه لرستان است؛
برخی به اشتباه تصور می کنند ولایت پشتکوه لرستان فقط از پشت کوه های کبیرکوه شروع شده و به مرز ایلام با عراق منتهی میشود در صورتی که این پنداری غلط است،
چندی پیش در طی سفری که ب میراث فرهنگی استان ایلام داشتم از سه سند تاریخی باخبر شدم که مربوط به گزارشاتی پیرامون کاووش های باستانی تیمی فرانسوی روی تپه هایی چون سلیمان تپه ؛ مازیر تپه و خضر تپه و تل باکسایا است ؛ ک مهمترین انها سند شماره 1 ثبت فهرست اثار ملی غیر منقول می باشد،

بررسی این اسناد نشان میدهد ک تا سال 1310 این تپه ها جزو خاک ایران و متعلق به ولایت پشتکوه لرستان بوده اند اما امروزه تحت مالکیت کشور عراق هستند(لرستان عراق).
ه والی در شهر کوت العماره عراق ب کمک عثمانی رفته و انگلیسی ها را قلع وقمع میکنند(رجوع ب کتاب the bastard war) اثر ( a.j. barker ) .

بارکر ک از ژنرال های انگلیسی درگیر جنگ بوده است در کتاب خود ب بررسی وشناخت وضعیت جغرافیایی منطقه پرداخته است و نقشه هایی بسیار دقیق از منطقه والبته اماره ایی دقیق از وضعیت نیروهای نظامی درگیر جنگ جهانی اول درمنطقه ی بین النهرین داشته است؛ بارکر در یکی ازنقشه هایش بوضوح نشان میدهد ک بخش بزرگی از شرق کشور عراق جزو ولایت پشتکوه لرستان بوده است؛ همچنین دریک نقشه ی پراهمیت دیگر از یک ژنرال المانی بنام ronald millar ک درکتاب خودش death of an army اورده است مشخص میشود قسمت هایی وسیع ازشرق عراق اگرچه دوعنصر قومی لر وعرب غالب جمعیت انها بوده ولی جزو ولایت پشتکوه لرستان بوده اند وتحت حاکمیت والی لر ان ولایت ک بنظر میرسد دراواخر سلسله ی قاجار از ایران جداشده اند.


از این داده ها میتوان نتیجه گرفت که ولایت پشتکوه لرستان که خود بخشی از جغرافیای تاریخی لرستان است فراتر از سرحدات مرزی کنونی است و گستره جغرافیایی وسیعی از ان امروزه در کشور عراق می باشد ک نیازمند تحقیق جدید و جدی تر میباشد.

پ.ن :
گذرگاه sakal tutan dersi و رشته کوه های حمرین که فرید ریش روزن المانی ان مناطق را نزدیکی های سرحدات قلمرو والی حسینقلی خان و ولایت پشتکوه لرستان دانسته است

#لرستان_پشتکوه(ایلام)
@nayekash
نای کش
🔴 پشتکوه کجاست!؟

👇👇👇👇👇👇
✳️با ولایت پشتکوه لرستان بیشتر اشنا شویم

سال 570 هجری قمری در دل کوه های زاگرس و بر پهنه ی دشت های فراخ این رشته کوه سلسله ی قدرتمند اتابکان لر کوچک شکل گرفت.

این سلسله با 24 اتابک تا سال 1006 هجری قمری دوام یافت یعنی بمدت 436 سال.

سلسله ی اتابکان لر کوچک بعد از اشکانیان دومین سلسله با حیات طولانی بوده است.

این سلسله در بیشتر ادوار تاریخی از حکومت مرکزی مستقل بوده است و نقش مهمی در انقراض خلافت عباسیان داشت ( در زمان اتابک بدرالدین مسعود ).

در دوران یکی از اتابکان این سلسله رفاه و معیشت مردم لر در سطح مطلوبی بوده است بگونه ای ک کتب تاریخی به سوزاندن گندم برای پخت نان توسط یک زن لر اشاره داشته اند!

اخرین حاکم این سلسله شاهوردی خان بود که علم استقلال از حکومت صفوی برداشت و توسط شاه عباس صفوی کشته شد.

کتب تاریخی چون شرفنامه بدلیسی و ریاض الفردوس خانی محمد میرک و بسیاری کتب دیگر حدود قلمرو اتابکان لر کوچک را بدین گونه دانسته اند:
شرق ان بخش های وسیعی از همدان و بروجرد،
غرب ان تا حدود بغداد پایتخت عراق،
شمال آن قلعه بهار در شمال کرمانشاه
و جنوب ان متصل به رودخانه سزار(دز).

🔴اما سال 1006 ک این سلسله قدرتمند انقراض یافت سلسله ی دوم #لرهای_فیلی یعنی #سلسله ی_والیان_لرستان به قدرت رسیده است.
داده های تاریخی حاکی از حفظ قلمرو اتابکان لر کوچک توسط والیان این سلسله تا زمان والی حسن خان فیلی می باشد اما در نهایت در زمان والی حسن خان فیلی قلمرو ان به دو قسمت " #پیشکوه_لرستان و #پشتکوه_لرستان تقسیم میشود .

بحث ما در مورد پیشکوه لرستان نمی باشد بلکه هدف سخن گزارشی هرچند کوچک پیرامون حدود جغرافیایی پشتکوه لرستان است؛
برخی به اشتباه تصور می کنند ولایت پشتکوه لرستان فقط از پشت کوه های کبیرکوه شروع شده و به مرز ایلام با عراق منتهی میشود در صورتی که این پنداری غلط است،
چندی پیش در طی سفری که ب میراث فرهنگی استان ایلام داشتم از سه سند تاریخی باخبر شدم که مربوط به گزارشاتی پیرامون کاووش های باستانی تیمی فرانسوی روی تپه هایی چون سلیمان تپه ؛ مازیر تپه و خضر تپه و تل باکسایا است ؛ ک مهمترین انها سند شماره 1 ثبت فهرست اثار ملی غیر منقول می باشد،

بررسی این اسناد نشان میدهد ک تا سال 1310 این تپه ها جزو خاک ایران و متعلق به ولایت پشتکوه لرستان بوده اند اما امروزه تحت مالکیت کشور عراق هستند(لرستان عراق).
ه والی در شهر کوت العماره عراق ب کمک عثمانی رفته و انگلیسی ها را قلع وقمع میکنند(رجوع ب کتاب the bastard war) اثر ( a.j. barker ) .

بارکر ک از ژنرال های انگلیسی درگیر جنگ بوده است در کتاب خود ب بررسی وشناخت وضعیت جغرافیایی منطقه پرداخته است و نقشه هایی بسیار دقیق از منطقه والبته اماره ایی دقیق از وضعیت نیروهای نظامی درگیر جنگ جهانی اول درمنطقه ی بین النهرین داشته است؛ بارکر در یکی ازنقشه هایش بوضوح نشان میدهد ک بخش بزرگی از شرق کشور عراق جزو ولایت پشتکوه لرستان بوده است؛ همچنین دریک نقشه ی پراهمیت دیگر از یک ژنرال المانی بنام ronald millar ک درکتاب خودش death of an army اورده است مشخص میشود قسمت هایی وسیع ازشرق عراق اگرچه دوعنصر قومی لر وعرب غالب جمعیت انها بوده ولی جزو ولایت پشتکوه لرستان بوده اند وتحت حاکمیت والی لر ان ولایت ک بنظر میرسد دراواخر سلسله ی قاجار از ایران جداشده اند.


از این داده ها میتوان نتیجه گرفت که ولایت پشتکوه لرستان که خود بخشی از جغرافیای تاریخی لرستان است فراتر از سرحدات مرزی کنونی است و گستره جغرافیایی وسیعی از ان امروزه در کشور عراق می باشد ک نیازمند تحقیق جدید و جدی تر میباشد.

پ.ن :
گذرگاه sakal tutan dersi و رشته کوه های حمرین که فرید ریش روزن المانی ان مناطق را نزدیکی های سرحدات قلمرو والی حسینقلی خان و ولایت پشتکوه لرستان دانسته است

#لرستان_پشتکوه(ایلام)
#لرستان_فِیلی

🇮🇷 @nayekash
نای کش
🔴لرستات پشتکوه کجاست!؟
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇

✳️با ولایت پشتکوه لرستان بیشتر آشنا شویم

سال 570 هجری قمری
در دل کوه های زاگرس و بر پهنه ی دشت های فراخ این رشته کوه سلسله ی قدرتمند اتابکان لر کوچک شکل گرفت.

این سلسله با 24 اتابک
تا سال 1006 هجری قمری دوام یافت یعنی بمدت 436 سال.

سلسله ی اتابکان لر کوچک بعد از اشکانیان دومین سلسله با حیات طولانی بوده است.

این سلسله در بیشتر ادوار تاریخی از حکومت مرکزی مستقل بوده است
و نقش مهمی در انقراض خلافت عباسیان داشت
( در زمان اتابک بدرالدین مسعود ).

در دوران یکی از اتابکان این سلسله رفاه و معیشت مردم لر در سطح مطلوبی بوده است
بگونه ای که کتب تاریخی به سوزاندن گندم برای پخت نان توسط یک زن لر اشاره داشته اند!

آخرین حاکم این سلسله شاهوردی خان بود که علم استقلال از حکومت صفوی برداشت و توسط شاه عباس صفوی کشته شد.

کتب تاریخی چون شرفنامه بدلیسی و ریاض الفردوس خانی محمد میرک و بسیاری کتب دیگر حدود قلمرو اتابکان لر کوچک را بدین گونه دانسته اند:
شرق ان بخش های وسیعی از همدان و بروجرد،
غرب آن تا حدود بغداد پایتخت عراق،

شمال آن قلعه بهار در شمال کرمانشاه
و جنوب آن متصل به رودخانه سزار(دز).

🔴اما سال 1006 که این سلسله قدرتمند انقراض یافت سلسله ی دوم #لرهای فِیلی یعنی سلسله ی والیان لرستان
به قدرت رسیده است.
داده های تاریخی حاکی از حفظ قلمرو اتابکان لر کوچک توسط والیان این سلسله تا زمان والی حسن خان فِیلی
می باشد
اما در نهایت در زمان والی حسن خان فآیلی قلمرو آن به دو قسمت "
#پیشکوه لرستان(ایلام)
و #پشتکوه لرستان(لرستان کنونی)
تقسیم میشود .

بحث ما در مورد پیشکوه لرستان
نمی باشد بلکه هدف سخن گزارشی هرچند کوچک پیرامون حدود جغرافیایی پشتکوه لرستان است؛
برخی به اشتباه تصور می کنند ولایت پشتکوه لرستان
فقط از پشت کوه های کبیرکوه شروع شده و به مرز ایلام با عراق منتهی میشود در صورتی که این پنداری غلط است،
میراث فرهنگی استان ایلام
گزارشاتی پیرامون کاووش های باستانی تیمی فرانسوی روی تپه هایی چون سلیمان تپه ؛ مازیر تپه و خضر تپه و تل باکسایا دارد ؛

بررسی این اسناد نشان میدهد که تا سال 1310 این تپه ها جزو خاک ایران و متعلق به ولایت پشتکوه لرستان بوده اند اما امروزه تحت مالکیت کشور عراق هستند(لرستان عراق).
والی در شهر کوت العماره عراق به کمک عثمانی رفته و انگلیسی ها را قلع وقمع میکنند
(رجوع ب کتاب the bastard war) اثر ( a.j. barker ).

بارکر که از ژنرال های انگلیسی درگیر جنگ بوده است در کتاب خود به بررسی وشناخت وضعیت جغرافیایی منطقه پرداخته است و نقشه هایی بسیار دقیق از منطقه والبته آمارهایی دقیق از وضعیت نیروهای نظامی درگیر جنگ جهانی اول درمنطقه ی بین النهرین داشته است؛
بارکر در یکی ازنقشه هایش بوضوح نشان میدهد که بخش بزرگی از شرق کشور عراق
جزو ولایت پشتکوه لرستان بوده است؛

همچنین دریک نقشه ی پراهمیت دیگر از یک ژنرال آلمانی بنام ronald millar که درکتاب خودش death of an army آورده است مشخص میشود قسمت هایی وسیع ازشرق عراق اگرچه دوعنصر قومی لر وعرب غالب جمعیت آنها بوده ولی جزو ولایت پشتکوه لرستان بوده اند وتحت حاکمیت والی لر آن ولایت که بنظر میرسد دراواخر سلسله ی قاجار از ایران جداشده اند.


از این داده ها میتوان نتیجه گرفت که ولایت پشتکوه لرستان
که خود بخشی از جغرافیای تاریخی لرستان است
فراتر از سرحدات مرزی کنونی است و گستره جغرافیایی وسیعی از آن امروزه در کشور عراق می باشد
که نیازمند تحقیق جدید و جدی تر میباشد.

پ.ن :
گذرگاه sakal tutan dersi و رشته کوه های حمرین که فرید ریش روزن آلمانی آن مناطق را نزدیکی های سرحدات قلمرو والی حسینقلی خان و ولایت پشتکوه لرستان دانسته است

#لرستان پشتکوه(ایلام)

🇮🇷@nayekash
نای کش
تپه باستانی "سلیمان‌تپه"
از دوره عیلامیان واقع در #پشتکوه_لرستان،
سال 1310با شماره ثبت 1بعنوان اولین اثر ملی ایران ثبت شد.

سلیمان‌تپه به دلایل نامعلومی
[احتمالا قرارداد 1975الجزایر]
امروزه در خاک عراق قرار دارد!
😔😔😔😔😔

🇮🇷 @nayekash
نای کش
🔴 پشتکوه کجاست!؟

👇👇👇👇👇👇
✳️با ولایت پشتکوه لرستان بیشتر اشنا شویم

سال 570 هجری قمری در دل کوه های زاگرس و بر پهنه ی دشت های فراخ این رشته کوه سلسله ی قدرتمند اتابکان لر کوچک شکل گرفت.

این سلسله با 24 اتابک تا سال 1006 هجری قمری دوام یافت یعنی بمدت 436 سال.

سلسله ی اتابکان لر کوچک بعد از اشکانیان دومین سلسله با حیات طولانی بوده است.

این سلسله در بیشتر ادوار تاریخی از حکومت مرکزی مستقل بوده است و نقش مهمی در انقراض خلافت عباسیان داشت ( در زمان اتابک بدرالدین مسعود ).

در دوران یکی از اتابکان این سلسله رفاه و معیشت مردم لر در سطح مطلوبی بوده است بگونه ای ک کتب تاریخی به سوزاندن گندم برای پخت نان توسط یک زن لر اشاره داشته اند!

اخرین حاکم این سلسله شاهوردی خان بود که علم استقلال از حکومت صفوی برداشت و توسط شاه عباس صفوی کشته شد.

کتب تاریخی چون شرفنامه بدلیسی و ریاض الفردوس خانی محمد میرک و بسیاری کتب دیگر حدود قلمرو اتابکان لر کوچک را بدین گونه دانسته اند:
شرق ان بخش های وسیعی از همدان و بروجرد،
غرب ان تا حدود بغداد پایتخت عراق،
شمال آن قلعه بهار در شمال کرمانشاه
و جنوب ان متصل به رودخانه سزار(دز).

🔴اما سال 1006 ک این سلسله قدرتمند انقراض یافت سلسله ی دوم #لرهای_فیلی یعنی #سلسله ی_والیان_لرستان به قدرت رسیده است.
داده های تاریخی حاکی از حفظ قلمرو اتابکان لر کوچک توسط والیان این سلسله تا زمان والی حسن خان فیلی می باشد اما در نهایت در زمان والی حسن خان فیلی قلمرو ان به دو قسمت " #پیشکوه_لرستان و #پشتکوه_لرستان تقسیم میشود .

بحث ما در مورد پیشکوه لرستان نمی باشد بلکه هدف سخن گزارشی هرچند کوچک پیرامون حدود جغرافیایی پشتکوه لرستان است؛
برخی به اشتباه تصور می کنند ولایت پشتکوه لرستان فقط از پشت کوه های کبیرکوه شروع شده و به مرز ایلام با عراق منتهی میشود در صورتی که این پنداری غلط است،
چندی پیش در طی سفری که ب میراث فرهنگی استان ایلام داشتم از سه سند تاریخی باخبر شدم که مربوط به گزارشاتی پیرامون کاووش های باستانی تیمی فرانسوی روی تپه هایی چون سلیمان تپه ؛ مازیر تپه و خضر تپه و تل باکسایا است ؛ ک مهمترین انها سند شماره 1 ثبت فهرست اثار ملی غیر منقول می باشد،

بررسی این اسناد نشان میدهد ک تا سال 1310 این تپه ها جزو خاک ایران و متعلق به ولایت پشتکوه لرستان بوده اند اما امروزه تحت مالکیت کشور عراق هستند(لرستان عراق).
ه والی در شهر کوت العماره عراق ب کمک عثمانی رفته و انگلیسی ها را قلع وقمع میکنند(رجوع ب کتاب the bastard war) اثر ( a.j. barker ) .

بارکر ک از ژنرال های انگلیسی درگیر جنگ بوده است در کتاب خود ب بررسی وشناخت وضعیت جغرافیایی منطقه پرداخته است و نقشه هایی بسیار دقیق از منطقه والبته اماره ایی دقیق از وضعیت نیروهای نظامی درگیر جنگ جهانی اول درمنطقه ی بین النهرین داشته است؛ بارکر در یکی ازنقشه هایش بوضوح نشان میدهد ک بخش بزرگی از شرق کشور عراق جزو ولایت پشتکوه لرستان بوده است؛ همچنین دریک نقشه ی پراهمیت دیگر از یک ژنرال المانی بنام ronald millar ک درکتاب خودش death of an army اورده است مشخص میشود قسمت هایی وسیع ازشرق عراق اگرچه دوعنصر قومی لر وعرب غالب جمعیت انها بوده ولی جزو ولایت پشتکوه لرستان بوده اند وتحت حاکمیت والی لر ان ولایت ک بنظر میرسد دراواخر سلسله ی قاجار از ایران جداشده اند.


از این داده ها میتوان نتیجه گرفت که ولایت پشتکوه لرستان که خود بخشی از جغرافیای تاریخی لرستان است فراتر از سرحدات مرزی کنونی است و گستره جغرافیایی وسیعی از ان امروزه در کشور عراق می باشد ک نیازمند تحقیق جدید و جدی تر میباشد.

پ.ن :
گذرگاه sakal tutan dersi و رشته کوه های حمرین که فرید ریش روزن المانی ان مناطق را نزدیکی های سرحدات قلمرو والی حسینقلی خان و ولایت پشتکوه لرستان دانسته است

#لرستان_پشتکوه(ایلام)
#لرستان_فِیلی

🇮🇷 @nayekash
نای کش
#معرفی_کتاب👇👇👇

#خاطرات_شرقی
ترجمه قسمت‌هایی از کتاب #فریدریش_روزن ،
دیپلمات، سیاستمدار و شرق‌شناس آلمانی است،
که به شرح سرگذشت ولی در مناطق لرنشین،
به خصوص منطقه پشتکوه،(ایلام)
محدوده کبیر کوه تا بغداد می‌پردازد.
روزن که پیش از سفر به ایران
به ادبیات و فرهنگ علاقه بسیار داشت، در سال ۱۸۸۷ به تدریس زبان‌های فارسی و اردو در دانشکده زبان‌های شرقی برلین پرداخت.
سپس در سال ۱۸۹۰ به بخش کنسولی خدمات دیپلماتیک در وزارت خارجه آلمان پیوست.
روزن پس از این در کنسولگری آلمان
در بیروت و سفارتخانه آلمان در تهران مشغول به کار شد
و در سال ۱۸۹۸ کنسولگری آلمان در بغداد را افتتاح کرد.
پس از سفر امپراطور آلمان به اورشلیم در آنجا به مقام کنسولی رسید.
در پایان سال ۱۹۰۰ به عنوان متخصص خاورمیانه در وزارت خارجه آلمان مشغول شده و در سال ۱۹۲۱ به مقام وزارت خارجه آلمان رسیده و پس از انعقاد پیمان صلح با ایالات متحده امریکا در همان سال از خدمات دولتی کناره‌گیری کرده و به فعالیت‌های آکادمیک و ترجمه کتاب پرداخت.
فریدریش روزن در سال ۱۹۳۴
به ریاست جامعه شرق‌شناسان آلمان رسید
و سال ۱۹۳۵ در شهر پکن، چین درگذشت.
مشهورترین ترجمه روزن،
رباعیات خیام است و سفرنامه وی هم بخش‌های جالبی از تاریخ ایران و منطقه #پشتکوه_لرستان را نشان می‌دهد.

بخشی از سفرنامه روزن که تحت عنوان «خاطرات شرقی» منتشر شده است،
در قسمت‌هایی از جغرافیای سرزمین مردم لر بوده، آنجا که از بوشهر به سمت شیراز می‌رود، از لرهای « #لیروانی ، #گیلویی و #ممسنی» می‌گذرد
یا در طی سفرش از بغداد به مندلی و از مندلی به پشتکوه لرستان (استان ایلام)
از میان #لرهای
« #ملکی ، #لک و #کلهر »
عبور می‌کند.
سفرنامه روزن بسیار گسترده است و در کتاب خاطرات شرقی بخش دوم: فصل دوم و بخش پنجم:
فصل‌های چهارم، پنجم، ششم و هفتم ترجمه شده است.

🇮🇷 @nayekash 👈
نای کش 👇👇👇
برگی از تاریخ استان #ایلام
تغییر نام حسین آباد #پشتکوه_لرستان
به ایلام در سال ۱۳۰۷ ش

حسین آباد
نام روستای بود
که بعدها مرکز استان ایلام شد.

🇮🇷@lorgeram_asli👈

نای کش