🇮🇷Lor لرگرام 🇮🇷
686 subscribers
25.3K photos
18K videos
593 files
1.53K links
👈 لُرگرام

(گرام👈شایسته،ارجمند، گرامی)

(بنام سراب باستانی وگردشگری نای کش)
کانالی برای هرسلیقه ای
بامطالب ناب و آموزنده
فرهنگی،
اجتماعی،
گردشگری،
تاریخی،
خبرهای فوری،
موسقی غنی قوم لُر
وسایراقوام ایرانی

باتبادل
اعضای با کانال👇

@mohamadarian56
Download Telegram
💠 #معرفی_طوایف 📃

📜طایفه #بداق ایل #چگنی 📜

بُداق از تیره های بسیار قدیمی است که در چگنی سکونت داشته اند ، #بداق_خان (بوداغ ، بوداق ، اوغلان بوداق بیگ) یکی از سرداران دوران صفویه بوده ، در مورد این شخص مطالبی در کتاب عالم آرای عباسی به وضوح بیان شده است.

به تصریح عالم آرای عباسی بوداق خان تا سال 1012 قمری حاکم قدرتمند مشهد و در نتیجه خراسان بوده است.
در کتاب شرفنامه آمده است که :
بداق خان در عین حال مردی صلح جو بوده و اوقاتش را بیش تر به مطالعه می گذرانیده است. بوداق خان از نظر قدرت سیاسی چنان برجسته بود که سلطان محمد خدابنده را از سلطنت عزل و پسرش #عباس_میرزای_ولیعهد (شاه عباس کبیر) را که در هرات بود به مشهد آورده و در سال 989 قمری به سلطنت رسانید. بوداق خان فرمانروای مقتدر خراسان که بارها ازبکان و مغولان متجاوز را گوشمالی داده بود ، از جانب شاه عباس به (امیرالامرا) ملقب گشت.
آنچه که مسلم است بوداق خان چگنی از سرداران بزرگ ایران در عهد شاهان صفوی و بخصوص شاه عباس بوده است و علاوه بر ریاست ایل چگنی حاکم مقتدر خراسان و مشهد و از امیران بزرگ ایران بود که بارها ازبکان و مغولان را شکست داد.

" #بوداق_بیگ_چگنی از امیر زادگان چگنی بود و در سلک قورچیان عظام انتظام داشت ، او را به بلندپایه امارت سرافراز گردانیده به میانه آن قوم فرستاد و یکی از محال خراسان بین مشهد و قوچان را بدیشان ارزانی داشته ، ترقیات کلی به احوال ایشان راه یافت بعداز آنکه عبدالمؤمن خان ازبک به خراسان حمله کرد شاه عباس به کمک بوداق خان رفته و بعد از شکست دادن خان ازبک ، شاه مذبور بوداق خان را به نوازشات خسروانه مفتخر و سرافراز گردانیده ، پنج پسر او را به منصب امارت رسانید و حکومت و دارایی خراسان به امیرالامرا بوداق و فرزندانش تفویض کرد.""

""در کتاب تاریخ غضنفری جلد یکم ص 164 اینگونه نوشته:سال 948 قمری #شاه_طهماسب_صفوی شخصاً جهت تنبیه علاءالدین رعناباشی حاکم یاغی دزفول به خرم آباد وارد شد ، جهانگیر عباسی اتابک لرکوچک افراد زبده ای را انتخاب و معرفی کرد و یکی از همین افراد بُداق چگنی است.""

""مؤلف عالم آرای عباسی مینویسد: شاه عباس "بوداق خان چگنی" را منظور نظر شفقت گردانیده به منصب والای لَلِه گی و اتابیکی (پسر خود) شاهزاده سلطان حسن میرزا معزز و سربلند گردانید (درواقع مسعول تربیت شاهزاده شد) و حکومت مشهد مقدس معلی نامزد او شد و الکاء خبوشان (قوچان کنونی) و محالی که سابقاً به او متعلق بود به اولاد او حسنعلی سلطان و حسینعلی سلطان چگنی و سایر برادران تقسیم یافت.""
@diargolvanivaghalam

بُداق خان چگنی حاکم خراسان (مشهد ، بلخ ، هرات ، قوچان و...) دارای فرزندانی با نام های زیر بود:

🔹سلطان حسنعلی (حاکم مناطق ثلاثه ایران)
🔹سلطان یوسفعلی (حاکم سرحدات مرو و ماروچاق)
🔹سلطان حسینعلی (حاکم تهران در سال ۹۹۸ قمری)
🔹سلطان علی
🔹سلطان بیرامعلی (حاکم بسطام در سال ۱۰۰۶ ، حاکم نواحی مرو در سال ۱۰۱۲ و در اواخر حکومت شاه عباس حاکم دیلمان و گیلان شد.)
🔹صبیه بوداق چگنی (دختر بوداق خان ، او همسر مرشدقلی خان استاجلو از حاکمان خراسان بوده است , سال ۹۹۰ قمری)

اکنون طایفه بداق ساکن در منطقه چگنی لرستان از نسل سلطان حسنعلی هستند ، سلطان حسنعلی حاکم مناطق ثلاثه ایران یعنی همدان - بسطام و درنهایت مشهد بوده که در سال ۱۰۰۶ به دست ازبکان در بسطام کشته شد و نوادگان وی بعد از چند سال به لرستان بازگشتند.

کلمه بوداغ خان یا بوداق بیگ چگینی متأثر از املاء و انشاء نویسندگان ترک در گذشته است و این نام در زبان لری و در بین مردم ایل چگنی به صورت "بیاق" و در فارسی به صورت بُداق يا بُداغ نوشته و تلفظ میگردد.
@diargolvanivaghalam

به گفته رزم آرا در کتاب جغرافیای نظامی ایران -لرستان ، ساکنین اولیه چگنی عبارت اند از: میرزاوند ، شاکرمی ، بداق و سبزوار به عقیده بسیاری این طوایف دارای جد مشترک میباشند.

از رؤسای ایل چگنی لرستان در دوران پهلوی اول که از طایفه بداق بودند میتوان به #میران و #میرزا بداق چگنی اشاره کرد که در خاطرات #سرتیپ_شاه_بختی صفحه ۲۳۰ نام آنها آمده است.

این طایفه علاوه بر جمعیت چند هزار نفری در بخش چِگِنه شهرستان #نیشابور خراسان در روستایی به نام بُداق واقع در شهرستان چگنی #لرستان ساکن بوده که هم اکنون اهالی آن به شهر خرم آباد مهاجرت کرده و خالی از سکنه است ، امید است با همت بزرگان این طایفه و توجه مسعولین ، روستای بداق جان تازه ای بگیرد.
@diargolvanivaghalam
📚 کتاب تاریخ معاصر چگنی/ بهمن آزادی چگنی
📚 نسب نامه طایفه شه کرم/ علی کرمی کیان
📚 عالم آرای عباسی/ خلاصه تواریخ احمدابن منشی قمی و...
@diargolvanivaghalam
کانال ایل چگنی👆👆👆
کانال نای کش👇👇👇
@nayekash
کانال نای کش 👆👆👆👆
💠 #معرفی_طوایف 💠

📜 طایفه #رکرک ایل #چگنی 📜

طایفه رُک رُک چگنی در روستاهای جوان آباد و دلبر ساکن هستند. رکرک های چگنی خود را از نسل شخصی به نام #باریک_رکرک میدانند. جایگاه اولیه آنها در #چگنی را واقع در ملکی به نام "وره زرد" ، پایین تر از کوه دُم بازگیر دانسته اند. این ملک مشهور به "اسیل رکرک" است.
حوضچه های آب که از نزولات آسمانی جمع میشود ، برکه های کوچک فصلی هستند که در اصطلاح محلی به آن #اسیل میگویند. [۱]
@diargolvanivaghalam

طایفه رُک رُک قریب به صد خانوار میباشند و چون ملک جزئی در خاک چگنی داشته و کفایت آنها را نمی کرد در املاک اربابی حوالی خرم آباد هم زراعت می کردند ولی چند سال است که با طایفه #سکوند رحیمخانی مخلوط و در حقیقت جزء آن طایفه بشمار میروند. [۲]
@diargolvanivaghalam

در لغتنامه دهخدا اینگونه آمده:
دلبر رُکرُک دهی است از دهستان سراب دوره بخش چگنی شهرستان خرم آباد ، سکنه آن 420 تن ، آب آن از سراب دوره و محصول آن غلات و حبوبات و لبنیات است. ساکنان این ده از طایفه رُک رُک هستند. [۳]

@diargolvanivaghalam
این طایفه علاوه بر منطقه چگنی در میان ایل سکوند و شهرستان خرم آباد هم سکونت دارند به طوری که برخی منابع رکرک ها را از طوایف سکوند به شمار آورده اند اما حقیقت آن است که رکرک از جمله طوایف ایل چگنی است آنان همچون سایر تیره ها و طوایف چگنی زندگی عشایری داشته و ییلاق و قشلاق کرده و گرمسیر آنها همانند بقیه طوایف چگنی منطقه سیمره (دره شهر) واقع در پشتکوه لرستان (استان ایلام) بوده است ، شواهد آن ، وجود سنگ قبوری در قبرستان های قدیمی #دره_شهر منسوب به افرادی از این طایفه است که بر روی قبرشان به صراحت نام طایفه رُکرُک چگنی حک شده ، با این وجود جمعیتی از طایفه رکرک ساکن استان ایلام هستند.
@diargolvanivaghalam

طایفه رک رک چگنی به چند تیره تقسیم میشود:
🔹 وره زردی (ساکن خرم آباد و دهپیر)
🔹دلی (ساکن خرم آباد ، دهپیر روستای گندابه)
🔹زالوک "زایک" (ساکن خرم آباد ، دهپیر روستای هوکی)
🔹زِمو "زمان" (ساکن خرم آباد ، تنگ نمک)
🔹گُرز گُرزی (ساکن خرم آباد ، دره زرد)
🔹اورنگی (ساکن خرم آباد ، هوکی)
🔹کاکی (ساکن خرم آباد ، دره زرد)

@diargolvanivaghalam

در حدود سیصد سال قبل ، شاعر نامی قوم لُر ، #میرنوروز_لرستانی از شعرای قرن دهم و یازدهم هجری قمری در سیر و سیاحت خود در لرستان به منطقه چگنی نیز سفری داشته است وی در پی رسیدن به معشوقه خود گویا نقطه نقطه این سرزمین را گشته است ، در ناحیه چگنی به سراب زیبای نایِكَش رفته و میسُرايد:

سَر سرآوکه نای کش کولا بوَنی
مشک شیراز بَزنی وا دوس بخنی

(در سراب نایه کش سایه بانی بسازی ، مشک دوغ بزنی و با معشوقه خود بگویی و بخندی/ معادل واژه عربی لبن یا لبنیات در زبان لری شیراز است یعنی فرآورده شیری)

سپس به میان طایفه رکرک چگنی رفته و باز اینگونه سروده:

مردمونِه هِل خو دُو رُکرُکونَه
سُوَه شو بَرز و بِلِين کولا رِمونَه

(ای مردم زنان نجیب و زیباروی در میان طایفه رکرک است ، سربندشان بلند است به طوری که سایه بان را خراب میکند.)

@diargolvanivaghalam
📖[۱] کتاب تاریخ معاصر چگنی / به قلم بهمن آزادی چگنی
📖[۲] طایفه های لرستان در سال 1341 / به نقل از مجله ارمغان آذر
📖[۳] لغتنامه دهخدا
💠 @diargolvanivaghalam 💠
کانال نای کش 👇👇👇👇👇👇👇👇👇 👇👇👇👇
@nayekash
کانال نای کش
💠 #معرفی_طوایف 💠

📜طایفه #چگینی ایل #قشقایی 📜

تیره #چگینی بر اساس تقسیم بندی ایل قشقایی یکی از تیره های طایفه #عمله
می باشد ولی به گفته برخی از مورخین تیره چگینی خود از طوایف بزرگ کوچ رو در قرون گذشته بوده است و به واسطه حکومت ملوک الطوایفی
در ایران جمعیت این طایفه بالاجبار به چندین منطقه ی مرکزی جنوبی و شرقی ایران کوچانده شده و در آنجا سکنی گزیده اند از جمله استان فارس - لرستان - خراسان - قزوین - اراک و...
@diargolvanivaghalam

آنچه از گذشتگان و کهنسالان این تیره شنیده و خوانده شده است حکایت از آن دارد این تیره با وجود تعداد خانوار اندک نسبت به دیگر طوایف بزرگ ایل قشقایی از هنر های عشیره ای زیادی بر خوردار بوده است از جمله هنر های رزمی  - تیر اندازی - چوب بازی - قالی بافی و گلیم بافی زبانزد  خاص و عام بوده است با توجه به این که حکومت های قبل از انقلاب در ایران پادشاهی بوده است، و ایلخانی بزرگ بر ایل قشقایی ریاست می کرده است، در اکثر شور مشورت ها ، ایلخانی بزرگ از نظرات بزرگان این تیره استفاده می نموده است.

این تیره یکی از معدود تیره های ایل قشقایی است که با حداقل جمعیت بیشترین حضور در جبهه ها را داشته است. که تعداد رزمندگان و شهدا و جانبازان و آزادگان این تیره شاهد و گواه بر این مدعا است. در هشت سال دفاع مقدس سهم تیره چگینی به تعداد 130 نفر رزمنده 19 شهید 30 جانباز و 1 آزاده می باشد که تعداد  2 نفر از شهدا این تیره از سر داران استانی می باشند.

#هنری-فیلد ایل های ایناقلو - اردکیان - چگینی - سارویی - طیبی - توللی و اووریات که در "فارسنامه" میرزاحسن فسایی به عنوان طوایف مستقل ذکر شده اند را جزء طوایفی نام میبرد که به طایفه عمله پیوسته اند.

طایفه عمله قشقایی جز نیروی محافظ خان و عوامل اجرایی و اداری او به شمار میروند و مستقیما تحت نظر خان اداره میشود . تیره های مختلف طایفه عمله تحت سرپرستی کدخدایی است که مستقیما از خان دستور میگیرد . با وجود این پاره ای از تیره های بزرگ تحت سرپرستی کلانترها هستند که پایگاه آنها از کلانترهای سایر تیره ها پایین تر نیست. در گذشته با دو هزار سوار زبده و کارآمد در گارد جاویدان قشقایی بودند.

به احتمال زیاد ایل چگنی قشقایی در دوران #کریم_خان_زند از لرستان به فارس رفته و در میان ایل قشقایی ادغام شده اند. چگنی ها از یاران کریم خان زند بوده از سرداران آنها در عهد زندیه میتوان به سام خان ، حاتم خان ، ترابخان چگنی و... اشاره کرد.
@diargolvanivaghalam

استاد #محمد_بهمن_بیگی در داستان شیرزاد کتاب "بخارای من ایل من" اشاره به این نکته داشته اند که :
《چگنی ها زیر بار زور نمیروند و هیچگونه فحاشی را از جانب حتی خان بزرگی ایلات فارس نمی پذیرند.》

مهاجرت های اجباری گروه های زیادی از مردم چگنی به دیگر مناطق کشور خود مبین این ادعاست.

تیره چگینی قشقایی به دلیل آنکه چند قرن در میان ترکان قشقایی زندگی کرده و در اقلیت بوده اند به زبان ترکی قشقایی تکلم میکنند و پیرو دین اسلام و مذهب شیعه جعفری هستند.
@diargolvanivaghalam

بنکوهای تشکیل دهنده تیره چگینی بشرح ذیل آورده میشود:

🔹1. رشید بیگلو
🔹2. حیدر بیگلو
🔹3. مختاربیگلو
🔹4. رحیم بیگلو
🔹5. نوروزلو
🔹6. محمد تقی لو
🔹7. زمان لو
🔹8. هاشم لو
🔹9. عمیلر
🔹10. علی بیگلو
🔹11. رضایی  لو

@diargolvanivaghalam
طایفه چگینی در استان فارس در شهرستان فیروزآباد و فراشبند و در روستاهای میشوان سیاخ ، موشگان چگینی ، نجف آباد و براوکان سکونت دارند و تعدادی خانوار هم عشایراند و در چادر زندگی میکنند و به دامداری و کشاورزی مشغولند که جزء طایفه عمله قشقایی میباشند.
مرحوم محمدخان نوروزی چگینی از این تیره مردی به تمام معنا و به اصطلاح از جنس سنگ بود و در طول مدت حیات خویش کارهای ارزنده ای برای طایفه چگینی قشقایی انجام داد.
دراصیل نام چگینی ها چگنی بوده که درتبعیدهای صورت گرفته به سایراستانها اشتباها به چگینی تغییریافته درماهیت هیچ فرقی ندارد
وسنگ قبرها بزرگان چگنی های تبعیدشده چگنی قیدشده است
وچگنی یا چگینی یکی می باشد

💠 @diargolvanivaghalam 💠
کانال نای کش
@nayekash
کانال نای کش
💠 #معرفی_طوایف 💠

📜ایل #چگنی ساکن #خوزستان 📜

چگنی ها یکی از طوایف بزرگ شهرهای شمال خوزستان هستند ، این ایل در دوران #قاجاریه از لرستان به شمال خوزستان و شهرستانهای دزفول - شوش و اندیمشک کوچ کرده و ساکن شده اند.

در عهد قاجاریه چون لرستان ، خوزستان و کرمانشاه معمولا یک حاکم داشتند ، سوارانی از مناطقی مانند چگنی به خوزستان و کرمانشاه اعظام میگردیدند به طور مثال:

《 سواران #چگنی به سرکردگی پسر سلیم خان با بیرق مخصوص خود در طرف شمالی شهر #شوشتر نگهبان بودند
در آن ایام نیز فوج بیرانوند به سرکردگی میرزا حسین خان یاور در آن منطقه ماموریت داشته اند. این ماموریت به سال ۱۳۰۶ (ه.ق) برابر با زمستان ۱۲۶۷ (ه.ش) بوده است 》
"تاریخ معاصر چگنی ص 97/ بهمن آزادی چگنی" / سفرنامه نجم الدوله قاجار به خوزستان/

چگنی ها در دزفول اغلب در محله های سیاهپوشان ، کُرناسیون ، کوی مسلم و شهرک های سنجر و جاته در شهر اندیمشک ، قلعه لور ، منطقه کرخه و در شوش و هفت تپه ، اهواز ، حمیدیه ، آبادان و مناطق بختیاری به طور پراکنده زندگی میکنند.

در دوران رضاخان پهلوی ایل چگنی به همراه ایل سکوند سیاه چادر ها را برداشته و با ساختن خانه های کاه گلی به دامداری و کشاورزی مشغول شدند ، کدخدا #غافل_چگنی از بزرگان این ایل کدخدای روستای حمیدآباد بود.
@diargolvanivaghalam

از ایل چگنی در خوزستان اشخاص بزرگ و باسوادی برخاسته و شهدای زیادی تقدیم کشور و انقلاب کرده اند. از مشاهیر #چگنی ساکن خوزستان میتوان به افراد زیر اشاره کرد :

🔹شاعر معروف و خوش ذوق ، "محمدحسن چگنی زاده" شاعر دزفولی و از کارکنان آموزش و پرورش دزفول
🔹صادق جعفری چگنی دادستان عمومی و انقلاب شهرستان اندیمشک
🔹ناهید چگنی دانشجوی دکترا از نخبگان شهرستان شوش
🔹فرهاد چگنی کارشناس ارشد باستان شناسی و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی دزفول اصالتا اهل شوش
🔹محمود چگنی مکانیزاسیون ماشین آلات کشاورزی (شوش)
🔹بهروز رومیانی کارشناس ارشد فیزیک (شوش)

🔹جناب آقای #بیژن_چگنی در دور دهم انتخابات مجلس شورای اسلامی شهرستان شوش شرکت کردند که با #هفده_هزار_و_چهارصد_و_هفده رای بعد از سید راضی نوری نفر دوم شد و متاسفانه به مجلس راه نیافت ، ولی دوم شدن در این انتخابات مهم سیاسی اجتماعی در شهرستانی که چگنی هایش در اقلیت هستند ، خود افتخاری بس بزرگ است.
و بسیاری از نخبگان و بزرگان دیگر...

از شهدای شاخص ایل چگنی در خوزستان میتوان به شهیدان حاجی چگنی زاده ، حسن چگنی زاده ، علیرضا چگنی زاده ، محسن چگنی زاده و ده ها شهید و جانباز و آزاده دیگر اشاره کرد...
@diargolvanivaghalam

چگنی های خوزستان جمعیت قابل توجهی دارند به طوری که جزء طوایف اصلی شهرهای دزفول و شوش محسوب میشوند (بین بیست تا سی هزار نفر پراکنده در کل خوزستان) ، زبان این مردم تحت تأثیر قرار گرفته ، ایل چگنی در شهر دزفول به زبان لُری با لهجه خاص ایل سکوند تکلم میکنند ، همچنین عده ای به گویش دزفولی و لری بختیاری و چگنی های اندیمشک و شوش به لری بالاگریوه ای تکلم میکنند.
اکثر چگنی های این ناحیه از طوایف میرزاوند ، اولاد احمدبک ، شاه کرمی ، رومیانی ، طولابی و... هستند.
@diargolvanivaghalam

سرگذشت بانو #حمیده_چگنی :

در منطقه #دشت_عباس استان ایلام (دهستان دشت عباس قبلا جزو خوزستان بود و اکنون از توابع بخش موسیان شهرستان دهلران است.)

روزگاری شیر زنان و شیرمردان بزرگی از ایل چگنی در ناحیه مذکور کشاورزی و دامداری میکردند ، که با قبایل عرب یاغی این ناحیه همیشه دوش به دوش ایل #سکوند می جنگیدند. از نام آوران چگنی در آن دوران میتوان از مرحومه حمیده چگنی فرزند مرحوم جعفر فرزند مه لی میرزاوند چگنی نام برد که در سال 1336در یک درگیری شبانه با اعراب منطقه ، شوهرش کشته میشود این شیر زن چگنی یک تنه به درگیری ادامه میدهد تا اینکه آنها را به عقب میراند و چند نفر از آنها را زخمی میکند وی به مهمان نوازی و مردم داری معروف بود و اکنون آن منطقه به نام《کمپ حمیده چگنی》 معروف است ... او برادری داشت به نام احمد چگنی که نام برده نیز به جوانمردی و دلیری معروف است او نیز در یک درگیری شدید که منجر به زخمی شدنش از ناحیه کتف انجامید موفق به دستگیری هفت تن از سواران عرب شد و آنها را با خفت و خواری به نزد ایل و تبار خود اورد که با میانجی گری سادات منطقه اسرا را آزاد کردند و نتیجه آن شد که زمین های آنجا به تصرف چگنی ها درآمد.
💠 @diargolvanivaghalam 💠
کانال نای کش
@nayekash
کانال نای کش
💠 #معرفی_طوایف 💠

طایفه #چگینی ایل #عرب_خمسه

چگنی های استان فارس که در زمان کریم خان زند و جزء لشگر کریم خان به این استان مهاجرت کرده اند اکنون در دو ایل بزرگ استان فارس یعنی ایل قشقایی و ایل خمسه حضور دارند.

تیره #چگینی_شیری جزئی از ابواب جمع طایفه شیری و از وابستگان سببی این طایفه بوده اند.

به روایت پیران قوم (در دوره زندیه) ، شخصی به نام #شاکرم از عشایر چگنی لرستان به فارس مهاجرت کرده است. نام پسر این شخص《الله مراد》و نوه اش که کُردعلی نام داشته به طایفه شیری آمده است. کُردعلی پسری به نام الله مراد یا 《اللهی》 داشته است.
پسرهای الله مراد به نام های میرابوالحسن ، محمدیوسف و تقی خان بوده اند ، در زمان این سه برادر ، افرادی به نامهای هادی ، خداداد و... از مناطق و طوایف دیگر به این سه برادر پیوسته اند و این پنج اولاد به نام های :

🔹اولاد میرابوالحسن ( رستم ، سعدی ، یوسف خان ، اسدخان ، صمدخان)
🔹اولاد محمد یوسف ( مصطفی ، عباس ، محمدرفیع ، ابراهیم ، اسدالله ، صیاد)
🔹اولاد تقی خان معروف به چشم سبز (قلیچ خان و فرج اله)
🔹اولاد هادی (سرخاب ، قباد ، داراب ، خسرو)
🔹اولاد خداداد (علی همت ، ولی همت ، علی داد)

از اعقاب این پنج نفر به وجود آمده که از مجموع آنها طایفه شیری تشکیل شده است ، دوران زندگی این پنج نفر را اوایل حکومت قاجاریه ذکر میکنند.

مناطق زندگی این طایفه شامل : فسارود داراب ، تعدادی خانوار در شهر فسا و روستای طالقای از توابع فسا ، قسمتی در قادرآباد از توابع سعادت شهر و عده ای نیز در خیرآباد از توابع بوانات سکنی دارند و به کشاورزی و باغداری و دامداری میپردازند ، تعدادی از آنها نیز عشایر کوچرو هستند که در مراتع زیتونک ، سه چاه ، آبگرم ، چاه سفید ، چاه زرد ، مهکستان ، نیت آباد و خیرآباد از توابع شهر آباده به دامداری مشغول اند ، شهرت اکثریت تیره چگنی ، امیری ، خسروی ، انصاری با پسوند 《شیری》 میباشد.

کتاب تاریخ معاصر چگنی / بهمن آزادی چگنی صفحه ۳۸۵ و ۳۸۶
@diargolvanivaghalam

در کتاب نسب نامه طایفه شَه کَرَم چگنی صفحه ۵۵ و ۵۶ آمده است :
《نقل است که شه کرم همراه #کریم_خان_زند به شیراز رفته است ، در آنجا همسری اختیار کرده و دارای فرزندانی شده است که بعد از مدتی یکی از فرزندان او به نام #میرکرم به دنبال پدر به شیراز رفته و او را به لرستان آورده ، اما زن و فرزندان شیرازی همراه وی به لرستان نیامده اند و نقل میکنند که هم اکنون تشکیل طایفه ای داده اند که آنها را به نام چگنی و شاه کرمی میشناسند و جزء طایفه شیری در ایل خمسه و ساکن در فسارود داراب و سمیرم میباشند ، نگارنده میگوید که در این مورد تحقیقی انجام نداده است و آنچه بیان شد نقل قول از بسیاری از مردمان این طایفه است.

هم اکنون قبر کدخدا شاکرم چگنی در قبرستان امامزاده حیات الغیب بخش ویسیان ، شهرستان چگنی است.》
@diargolvanivaghalam

برخی معتقدند تیره چگنی شیری در اصل از چگینی های قشقایی بوده که به ایل خمسه رفته اند با این حساب که چگنی های قشقایی نیز از لرستان به فارس رفته اند ، این طایفه که به گواه شرفنامه در شهامت و دلاوری از سایر عشایر ایران ممتاز است هرگز زیر بار زور نرفته اند

استاد #محمد_بهمن_بیگی در داستان (شیرزاد) کتاب 《بخاری من ایل من》 اشاره به این نکته داشته اند که چگنی ها زیر بار زور نمی روند و هیچگونه فحاشی را از جانب حتی خان بزرگی ایلات فارس نمی پذیرند.
@diargolvanivaghalam

وجه تسمیه #اعراب_چگنی به این دلیل است که این طایفه قرن هاست که ساکن در طایفه عمله و ایل بزرگ خمسه میباشند.
ایل خمسه یکی از ایلات عرب مهاجر به ایران است که در استان فارس و چند استان دیگر ساکن اند زبان آنها عربی اما از فارسی و لری نیز تاثیر گرفته است و چون تیره چگینی شیری جزو اعراب خمسه هستند برخی از روستاهایشان به اعراب چگینی معروف اند ، چنانچه در اصل از ایل بزرگ چگنی و قوم اصیل لُر هستند چگنی های خمسه به زبانی مخلوط از فارسی ، عربی و لری تکلم میکنند.
@diargolvanivaghalam
کانال ایل چگنی🖕🖕🖕
کانال نایکش 👇👇👇
@nayekash
کانال نایکش
💠 #معرفی_طوایف 💠


📜 طایفه #رکرک ایل #چگنی 📜


طایفه رُک رُک چگنی در روستاهای جوان آباد و دلبر ساکن هستند. رکرک های چگنی خود را از نسل شخصی به نام #باریک_رکرک میدانند. جایگاه اولیه آنها در #چگنی را واقع در ملکی به نام "وره زرد" ، پایین تر از کوه دُم بازگیر دانسته اند. این ملک مشهور به "اسیل رکرک" است. 

حوضچه های آب که از نزولات آسمانی جمع میشود ، برکه های کوچک فصلی هستند که در اصطلاح محلی به آن #اسیل میگویند. [۱]



طایفه رُک رُک قریب به صد خانوار میباشند و چون ملک جزئی در خاک چگنی داشته و کفایت آنها را نمی کرد در املاک اربابی حوالی خرم آباد هم زراعت می کردند ولی چند سال است که با طایفه #سکوند رحیمخانی مخلوط و در حقیقت جزء آن طایفه بشمار میروند. [۲]



در لغتنامه دهخدا اینگونه آمده:

دلبر رُکرُک دهی است از دهستان سراب دوره بخش چگنی شهرستان خرم آباد ، سکنه آن 420 تن ، آب آن از سراب دوره و محصول آن غلات و حبوبات و لبنیات است. ساکنان این ده از طایفه رُک رُک هستند. [۳]



این طایفه علاوه بر منطقه چگنی در میان ایل سکوند و شهرستان خرم آباد هم سکونت دارند به طوری که برخی منابع رکرک ها را از طوایف سکوند به شمار آورده اند اما حقیقت آن است که رکرک از جمله طوایف ایل چگنی است آنان همچون سایر تیره ها و طوایف چگنی زندگی عشایری داشته و ییلاق و قشلاق کرده و گرمسیر آنها همانند بقیه طوایف چگنی منطقه سیمره (دره شهر) واقع در پشتکوه لرستان (استان ایلام) بوده است ، شواهد آن ، وجود سنگ قبوری در قبرستان های قدیمی #دره_شهر منسوب به افرادی از این طایفه است که بر روی قبرشان به صراحت نام طایفه رُکرُک چگنی حک شده ، با این وجود جمعیتی از طایفه رکرک ساکن استان ایلام هستند.



طایفه رک رک چگنی به چند تیره تقسیم میشود:

🔹 وره زردی (ساکن خرم آباد و دهپیر)

🔹دلی (ساکن خرم آباد ، دهپیر روستای گندابه)

🔹زالوک "زایک" (ساکن خرم آباد ، دهپیر روستای هوکی)

🔹زِمو "زمان" (ساکن خرم آباد ، تنگ نمک)

🔹گُرز گُرزی (ساکن خرم آباد ، دره زرد)

🔹اورنگی (ساکن خرم آباد ، هوکی)

🔹کاکی (ساکن خرم آباد ، دره زرد)


در حدود سیصد سال قبل ، شاعر نامی قوم لُر ، #میرنوروز_لرستانی از شعرای قرن دهم و یازدهم هجری قمری در سیر و سیاحت خود در لرستان به منطقه چگنی نیز سفری داشته است وی در پی رسیدن به معشوقه خود گویا نقطه نقطه این سرزمین را گشته است ، در ناحیه چگنی به سراب زیبای نایِكَش رفته و میسُرايد:


سَر سرآوکه نای کش کولا بوَنی

مشک شیراز بَزنی وا دوس بخنی


(در سراب نایه کش سایه بانی بسازی ، مشک دوغ بزنی و با معشوقه خود بگویی و بخندی/ معادل واژه عربی لبن یا لبنیات در زبان لری شیراز است یعنی فرآورده شیری)


سپس به میان طایفه رکرک چگنی رفته و باز اینگونه سروده:


مردمونِه هِل خو دُو رُکرُکونَه

سُوَه شو بَرز و بِلِين کولا رِمونَه


(ای مردم زنان نجیب و زیباروی در میان طایفه رکرک است ، سربندشان بلند است به طوری که سایه بان را خراب میکند.)



📖[۱] کتاب تاریخ معاصر چگنی / به قلم بهمن آزادی چگنی

📖[۲] طایفه های لرستان در سال 1341 / به نقل از مجله ارمغان آذر

🇮🇷@nayekash
نای کش