اولویت های رویکردی در معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی

#زائر_محوری، #مردمی_کردن #آستان_قدس، #کاهش_تصدی گری، فاصله گرفتن با #سرمایه_فروشی*

گزیده مصاحبه با روزنامه #قدس - شنبه شانزدهم شهریور 98

👈اولویت های رویکردی در معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی / بخش اول

#زائر_محوری، #مردمی_کردن #آستان_قدس، #کاهش_تصدی گری، فاصله گرفتن با #سرمایه_فروشی

گزیده مصاحبه با روزنامه #قدس - شنبه شانزدهم شهریور 98

✅ آستان قدس نهادي است «از مردم»، «با مردم» و «براي مردم». «از مردم» بدين معنا که کل دارايي آستان قدس موقوفات و نذورات است که خاستگاه آنها مردم است. در حقيقت هر آنچه در آستان است زماني توسط مردم وقف و يا نذر حضرت رضا (ع) شده است. «با مردم» بدين معنا که شيوه کار در بخشهاي زيادي با مردم است. مثل خدام و خادمياراني که در حرم خدمت ميکنند؛ همگي از مردم هستند و به صورت افتخاري بخشي از وقتشان را صرف خدمت به مردم ميکنند. «براي مردم» هم بدين معنا که مخاطب آستان قدس، مردم (زائران و مجاوران) هستند و اين دستگاه در حال خدمت به مردم است.

✅ توسعه وجوه مردمي آستان قدس از اصليترين رويکردهاي مورد تأکيد توليت است. سياست مردمي بودن دنبال اين است که مشارکت مردم را در آستان قدس هر سه بخش ذکر شده افزايش دهد و يکي از اصليترين زيربناهاي آستان قدس براي تحقق اهداف خود است.

✅ ما بايد رفتار، برنامه ريزي و عملکرد را طوري طراحي کنيم که در نهايت زائر زيارت باکيفيت و با سهولتي انجام دهد. *زائر مخاطب اصلي* ماست و اولويتدارترين کار در آستان قدس رضوي اداره حرم مطهر است؛ بيش از 40 درصد بودجه آستان قدس به طور مستقيم در حرم مطهر هزينه ميشود و بخشهاي حفظ و توسعه موقوفات، فرهنگي، کمک به محرومان و علمي در رتبه هاي بعدي قرار ميگيرند.

✅ تلاش اين بوده که تا حد ممکن فضاهاي حرم در اختيار زائر قرار بگيرد، به همين دليل برخي از معابر براي سهولت تردد بازگشايي شده و يا در حال احداث و بازگشايي است و بخشهاي اداري غيرضرور به خارج از حرم مطهر منتقل شده اند.

✅ تغييرات ماههاي اخير در مهمانسراي حضرت نظير تمرکز بر خدمت به زائر و خدام و همچنين کاهش تنوع غذاها و توجه به افزايشِ کيفيت نيز معطوف به ارتقاي خدمت به زائر است و اين موجب شده کيفيت غذا بيشتر قابل مديريت شود و از آنجا که ويژه زائران است تنوع غذا کم شده که آن هم به مديريت هزينه و کيفيت کمک کرده است.

✅ آنچه در بيرون حرم اتفاق ميافتد مربوط به حوزه شهرداريهاست، اما با دستور توليت محترم، آستان قدس اعلام آمادگي کرده است تا زمينهايي را در اختيار نهادهاي مسئول براي احداث پارکينگ بگذارد تا موجبات رفاه حال زائر فراهم شود.

✅ معتقديم برنامه‎ريزيهاي حرم مطهر بايد به سمتي برود که مرجعيت فرهنگي و اجتماعي حرم مطهر در مشهد برجسته تر از گذشته شود. تحقق اين هدف مستلزم تعامل گسترده آستان قدس با مردم مشهد و مشارکت دادن گسترده تر مردم مشهد در اداره حرم مطهر است.

✅ بايد بين فعاليتهاي فرهنگي حرم مطهر و مجموعه هاي فرهنگي شهر مشهد نظير مساجد و هيئتها، تعامل دو سويه برقرار شود به گونه اي که از يک سو آنها در اداره حرم مطهر به آستان قدس کمک نمايند و از سوي ديگر فعاليتهاي آستان قدس منجر به تقويت و توسعه اين مراکز فرهنگي شود.

✅ ما بايد تا حد ممکن از تصدي گري فاصله گرفته و با مشارکت مردم و مجموعه هاي مردمي آستان را اداره کنيم. کاهش تصدي گري يکي از اصليترين سياستهاي مورد تأکيد توليت است. قدمهاي اوليه براي اين کار در سال 1398 در برنامه هاي فرهنگي حرم مطهر برداشته شده است.

✅ يکي از نقاط قوت توليت فقيد، بنا گذاشتن رويکرد خادمي و خدمت در حرم بوده است. زماني که مرحوم آقاي طبسي (ره) بناي توسعه خادمي و خادمياري در حرم مطهر را گذاشته اند، هنوز اهميت مردمي کردن امور در کشور به اندازه امروز مطرح نبود و اين نشان از بلندانديشي ايشان در اين زمينه دارد.

✅ توسعه خادم و خادمياري در حرم يک رويکرد اصلي است، بنابراين اصل سياست خادمياري مورد شک و ترديد نيست. اول بايد عرصه هاي خدمت جديد را متناسب با خادمياران استاني دقيق کنيم يعني خدماتي که توسط خادمياران غيرمشهدي با حضور چند روز در سال در مشهد مقدس قابل انجام باشد، احصا شود.

✅ يک شأن جدي اداره مردمي آستان قدس، توسعه وقف و نذر است. از سال 1394 به بعد سياست آستان قدس، توسعه موقوفات و نذورات بوده و تلاش داريم زمينه هايي را فراهم کنيم تا افرادي بتوانند کار خير خود را در مسير خدمت به حضرت رضا (ع) قرار دهند.

✅ نخستين لازمه توسعه وقف و نذر اعتماد مردم است، يعني مردم زماني وقف و نذر ميکنند که بدانند از موقوفات درست بهره برداري شده و نيت وقف آنها به خوبي اجرا ميشود. يکي از جهات اين اعتماد، شفافيت است که در سالهاي اخير مورد تأکيد توليتها بوده است. آيين نامه شفافيت تدوين شده و توليت محترم هم بر اجراي آن تأکید دارند و کارگروهی را مسئول اجرای آن کرده‌ اند.

👈اولویت های رویکردی در معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی / بخش دوم

#زائر_محوری، #مردمی_کردن #آستان_قدس، #کاهش_تصدی گری، فاصله گرفتن با #سرمایه_فروشی

گزیده مصاحبه با روزنامه #قدس - شنبه شانزدهم شهریور 98


✅بخش ديگري از توسعه وقف و نذر ، اعتماد مردم به هزينه درست درآمدهاست. هزينه به اندازه، يعني کالاها و خدمات نبايد نسبت به عرف جامعه گرانتر تمام شود و جلو اسراف گرفته شود. بر اين اساس در سال جاري براي نخستين بار بودجه آستان قدس را تا حد قابل توجهي عملياتي کرديم و ما به ازاي ريالي خدمات و محصولات را احصا و بودجه را براساس آن تنظيم کرديم.

✅ در مقاطي آستان قدس به سرمايه فروشي روي آورده است؛ همانطور که دولت نفت فروشي ميکند. به طور خاص زمينهاي آستان قدس به نوعي در اختيار مردم قرار گرفته که آستان براي هميشه از اکثر منافع آن محروم شده است.

✅ گفته ميشود 43 درصد از اراضي مشهد متعلق به آستان قدس است، اما واقعيت آن است که عمده اين اراضي به مردم واگذار شده و آستان قدس عايدي چنداني از آنها ندارد. اين سرمايه فروشي مولد وقف و مورد پسند عمده واقفان نيست،

✅ پديده سرمايه فروشي عوارضي براي آستان قدس داشته است، يکي از مهمترين اين عوارض اين است که تصوير بيروني بسيار پردرآمد و پر پول از آستان قدس در اذهان مردم شکل گرفته که با واقعيت فاصله زيادي دارد.

✅ علت شکل گيري اين تصور اين است که درآمدهاي بيزحمت ناشي از سرمايه فروشي حاصل شده و مثل نفت که کشور را به رفتار «بچه پولداري» دچار کرده، سرمايه فروشي هم آستان را به رفتاري مشابه دچار کرده است. *ورود به مالسازي، ناشي از سرمايه فروشي است.*

✅ ابعاد فعاليتهاي اقتصادي ما در قياس سازمانهاي ديگر بسيار کم است. *سامانه شفافيت سازمان اقتصادي* در منظر عمومي است و مردم ميتوانند درآمد سازمان اقتصادي آستان را با درآمد سازمانهاي مشابهي مثل شستا(شرکت سرمايه گذاري تأمين اجتماعي) مقايسه کنند.

✅شرکت سرمايه گذاري تأمين اجتماعي نزديک به 20 برابر سازمان اقتصادي آستان قدس رضوي است. برخي شرکتهاي پتروشيمي و نفت و گاز هم به تنهايي 20 برابر بخش اقتصادي آستان قدس هستند.

✅سياست توليتهاي جديد، هم آيت الله رئيسي و هم حجت الاسلام و المسلمين مروي، فاصله گرفتن از اين روش و اتخاذ روشهايي است که منافع مردم و آستان را توأمان مد نظر داشته باشد. به طور خاص بايد زمينهاي آستان قدس به گونهاي بهره برداري شود که هم براي نيت واقفان درآمد پايدار داشته باشد و هم گرهاي از مشکلات مردم به ويژه اقشار پايين دست باز نمايد.

✅ سياستها به گونهاي تنظيم خواهد شد که اقشار متوسط و متوسط به پايين با سهولت بيشتري از زمينهاي آستان قدس بهره مند شوند. به ويژه اينکه رها بودن زمينهاي آستان پديده مطلوبي نيست و اينها ميتواند در خدمت شهر و مردم قرار گيرد. مهم اين است فرمولي پيدا کنيم که به شيوه مطلوب واگذاري اتفاق بيفتد. دو سياست «عدم سرمايه فروشي در آستان» و «حفظ درآمد پايدار» در حال پيگيري است.

✅ غذاي مهمانسراي حضرت در سال 98 به اندازه مصوب در بودجه سال 97 (يعني معادل 3 ميليون غذا) در نظر گرفته شده است، بنابراين ما نسبت به آنچه در سالهاي قبل مصوب شده، کاهشي نداريم. البته 10 درصد از اين غذا که در ماه مبارک به سفره هاي افطاري اختصاص داشت، که براي سيل زدگان هزينه شد و عمدتاً مورد استقبال مردم هم قرار گرفت.

✅ در سال 97 به دليل برخي شرايط مقداري بيش از بودجه غذا توزيع شده است که امسال مقرر شده مقدار مصوب عمل شود و بودجه به طور کامل رعايت شود.

✅ در کمک به سيل زدگان هم اولويت آستان قدس #اشتغال است که هم اکنون کارهاي مقدماتي شروع شده، چرا که *اشتغال* ضروريترين نياز بلندمدت سيل زدگان است.