‍ نقش‌منفی‌های ممتاز سینمای ایران

نام شخصیت : قربان‌سالار
بازیگر : عزت‌الله انتظامی
فیلم : بانو
کارگردان و نویسنده : داریوش مهرجویی
سال ساخت : 1370

علاوه بر گریم هنرمندانه‌ی عبدالله اسکندری که کراهت و زشتی صورت قربان‌سالار را به خوبی نمایان می‌کند، خلاقیت فردی انتظامی در به کارگیری گویش و لهجه، لحن کمیک، نوع گفتارش در جابه‌جا ادا کردن کلمات، بهره‌گیری ماهرانه از نوسانات صدا، حرکات دست و لنگ زدن پا، نگاه‌های خریدارانه‌اش به اشیای قیمتی خانه، همگی بازتاب‌دهنده‌‌ی ویژگی‌ها و خصلت‌های شخصیتی دغل‌باز، فرصت‌طلب، بی‌سواد و گداصفت می‌باشند.
انتظامی چند گام جلوتر از یک مجری صرف دستورات متن،دکوپاژ و خواسته‌های کارگردان حرکت می‌کند و با ترسیم وقاحت ذاتی کاراکتر قربان سالار،جلوه ای ممتاز از تلفیق خلاقیت فردی و همخوان شدن با نقش و کلیت فیلم را ارائه می‌کند.
شیرین‌زبانی، طنازی، رقص و آواز و پوشیدن لباس‌های اشرافی همگی کارکردی موثر برای تلطیف ابعاد هولناک شخصیت قربان‌سالار دارند، اما با این‌حال نمی توانند بر باطن وقیح و رذالت اخلاقی وی سرپوش بگذارند.
این پیرمرد دغل‌باز که حتی از وجهه مناسبی نزد اقوامش برخوردار نیست با خوش‌خدمتی و چیدن میزغذاهای رنگارنگ نظر مساعد بانو را جلب می‌کند، اما در نهایت با یغماگری و چپاول اموال خانه، بدمستی و عربده‌کشی شبانه و کشتن گربه، مظلوم‌نمایی نزد اقوامش و چسباندن انگ جنون به صاحب‌خانه، تمام مفروضات بانو مبنی بر خیرخواهی و انسان‌دوستی را برهم می‌ریزد.

شماره 265 مجله دنیای تصویر - نویسنده : جلال سیادت

#نقش_منفی #عزت‌الله_انتظامی #داریوش_مهرجویی #بانو #دنیای_تصویر #عبدالله_اسکندری
@historycinemairan

‍ بانو شمس ( شمسی شمس یا لعیا شمس) خواننده و بازیگر دهه سی خورشیدی

شمسی شمس در رشت متولد شد و در مدرسه پیک سعادت تحصیل نمود . او از سال ۱۳۲۷ خوانندگی را شروع کرد. ابتدا در برنامه های «شیر و خورشید سرخ» و بعد به نام ناشناس در رادیو تهران می‌خواند.
وی همسر حبیب الهی بدیعی بود و در زمان فیلمبرداری فیلم « ولگرد» با هم آشنا شدند. این خواننده نزد ابوالحسن صبا و حسین یاحقی تعلیم گرفت و از سال ۱۳۳۳ تا پایان سال ۱۳۳۶ در ارکستر شماره شش رادیو تهران که رهبری آن را بدیعی به عهده داشت می خواند. برنامه های این ارکستر شبهای جمعه از رادیو پخش می شد. از معروف ترین تصنیف های این دوران تصنیف «نرگس شیراز و دختر سنبل فروش» است.
او در سه فیلم سینمایی « ولگرد» (مهدی رییس فیروز، ۱۳۳۱)، «خورشید می درخشد» (سردار ساگر، ۱۳۳5) و «همه گناهکاریم» (عزیز رفیعی، ۱۳۳۷) بازی کرده است.
نام بانو شمس از یک طرف در ردیف نام‌های معروف آن زمان چون روح انگیز، ملوک ضرابی و روحبخش می نشست در حالی که به لحاظ زمانی، یک نسل با آنها فاصله داشت و به لحاظ کار موسیقی هم در آن پایه قرار نداشت.
از طرف دیگر او همدوره دلکش، مرضیه و پروین بود و مانند یکی از آنها در دوره اول سینمای ایران نقش هایی ایفا کرد. در هر حال صدای دلنشین او در ترانه هایی چون «نرگس شیراز» که مرغ زیبا را به سخن و گل را به چمن باز می آورد، هنوز هم ورد زبان کسانی است که آن سالها را به یاد دارند یا به موسیقی ایرانی عشق می ورزند.
شاید بتوان گفت که شعر برخی از شعرا و ترانه سرایان فارسی با صدای دلکش او بود که ماندگار شد. مانند همین «نرگس شیراز» که شاعر آن معینی کرمانشاهی است یا بعضی شعرهای کریم فکور و بیژن ترقی.
با وجود آنکه در زبان فارسی ترانه های خوبی از بانو شمس به یادگار مانده اما او بیشتر به خواننده تصنیف ها و ترانه های گیلکی شهرت داشت. ترانه هایی که او با خواننده دیگر هم دیار خود «شاپور جفرودی» اجرا کرده از شهرت و محبوبیت بیشتری برخوردار است.
بانو شمس معروف‌ترین ترانه‌اش را درباره شیراز خواند، اما خود اهل شمال ایران بود. در رشت زاده شده بود
شمسی شمس در مردادماه ۱۳۸۵ در آمریکا زندگی را وداع گفت.

#شمسی_شمس #لعیا_شمس #بانو_شمس #ولگرد #همه_گناهکاریم #خورشید_می‌درخشد
@historycinemairan

به یاد میرصلاح حسینی (۱۴۰۰-۱۳۲۷)

سکانسی از فیلم سینمایی «بانو»

کارگردان و نویسنده : داریوش مهرجویی
سال ساخت : ۱۳۷۰
مدیر فیلمبرداری : تورج منصوری
سازنده موسیقی متن : ناصر چشم‎آذر
تهیه‌کنندگان : مجید مدرسی و محمدمهدی دادگو

ميرصلاح حسيني سال ۱۳۲۷ در تهران متولد شد.
او فارغ‌التحصیل دانشكده هنرهاي زيباي در رشته بازیگری تئاتر بود و از سال ۱۳۵۵ كار در تلويزيون و از سال ۱۳۶۲ بازيگري در سينما را آغاز نمود.
او در فیلم‎ها و سریال‎‌هایی نظیر گلهای داوودی، هزاردستان، تنوره دیو، شیر سنگی، در مسیر تندباد، هشت بهشت، مادر، یکبار برای همیشه، بانو، دل و دشنه، مرسدس و مختارنامه نقش‌آفرینی کرد.
میرصلاح حسینی امروز بر اثر ابتلا بیماری سرطان درگذشت.
یادش گرامی باد.

#میرصلاح_حسینی #بانو #داریوش_مهرجویی #تورج_منصوری #ناصر_چشم‌آذر #محمدمهدی_دادگو #مجید_مدرسی #فردوس_کاویانی #بیتا_فرهی
@historycinemairan

جلسه گفت‎وگو درباره «سینمای داریوش مهرجویی» در اتاق «تاریخ سینمای ایران» در کلاب‎هاوس

#داریوش_مهرجویی #گاو #آقای_هالو #پستچی #دایره_مینا #اجاره‌نشینها #هامون #بانو #سارا #پری #لیلا #درخت_گلابی #سنتوری #بمانی #میکس #کلاب‌هاوس
@historycinemairan