📝 #یادداشت

♦️نظارت استصوابی؛ یک تحلیل فلسفی

🔶️ #زهرا_قزلباش دانشجوی دکترای #فلسفه_غرب #دانشگاه_تهران و #پژوهشگر

🔹️ طبق اصول 98 و 99 #قانون_اساسی #جمهوری_اسلامی_ایران، نظارت استصوابی #شورای_نگهبان بر امر #انتخابات و آرای عمومی تصویب شده است.

🔹️محوریّت عمدۀ این نظارت نیز #حراست از سه رکن مهم #رهبری، #اسلامی و #جمهوری بودن #نظام است.

🔹️اگر طبق نظر خواجه؛ ملزومات یک #حکومت را سه اصل #حاکم، #ناموس (#قانون) و #دینار (#سرمایه) بدانیم، پس #شورای_نگهبان طبیعتاً نهادی #فراقانون است که وظیفۀ صیانت از خود #قانون و حکومت را به عهده دارد.

🔹️در واقع، اکثر حکومت‌های دنیا از یک نهاد فراقانون برخوردارند تا در مسیر خاص خود هدایت شوند و این اصطلاح "فراقانون" را لزومآً نباید به معنای منفی گرفت؛ زیرا خود شرط عقل است که یک کنترل‌کنندۀ بیرونی برای رتق و فتق امور و #قانون و کشورداری وجود داشته باشد؛ همانطور که حضور یک #دولت مرکزی و #قوای_مجریه و #قضائیه و #قانون_گذاری برای هر کشوری ضروری است.

🔹️جالب است اشاره کنیم که در #فلسفۀ تحلیلی معاصر، دونالد دیویدسن فیلسوف آمریکایی از اصطلاحی بنام سوم شخص یا ناظر سوم استفاده کرده که از افقی بالاتر قادر است یک رابطۀ مفاهمه بین دو سوژۀ انسانی را تحلیل و صدق آن را به اثبات برساند؛ زیرا او همان عقلانیّتی فرض می‌شود که آن دو سوژه طبق اصل چریتی (خیریّت) از آن بهره‌مند هستند.

🔹️این عقلانیّت نوعی عقلانیّت عرفی است و خیلی پیچیده نیست. اما می‌توان آن را حتی با علم و منطق نیز منطبق ساخت.

📌 #کانال_فکرت:

🆔 @fekrat_net

♦️اگر #شهید_مطهری اکنون حضور داشتند بر چه مسئله ای تمرکز می کردند؟

✅ انتشار برای نخستین بار

📚از جزوه درس اندیشه اجتماعی متفکران مسلمان رشته دانش اجتماعی مسلمین گروه علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران

🔻(بخش دوم)

🔹️علامه طباطبایی به کانت توجه دارد اما شهید مطهری به علت حضور مارکسیست‌ها در صحنه به جای کانت به مارکس می‌پردازد.

🔹شهید مطهری عمدتاً در داخل ایران به میزانی که اندیشه‌های غرب می‌آید، با آن مواجه می‌شود.

🔹قرائت‌هایی که از مارکس می‌شود، قرائت تقی ارانی است که یک قرائت مارکسیسم- لنینیسم است که متعلق به حزب توده است و از این زاویه برخوردها انجام می‌شود.

🔹در اینجا قرائت آلتوسری و هگلیان جوان را نداریم و بعدها در دهه پنجاه، فرانکفورتی‌ها اولین بار است که وارد می‌شوند و شهید مطهری با آنها مواجه می‌شود.

🔹البته مواجهه با آنها از طریق #شریعتی است. شریعتی که در دهه ۶۰ در فرانسه است و بحث خویشتن را مطرح می کند و به اینجا می آید. مطهری با این اندیشه ها تعامل می‌کند و بحث فطرت را بیان می‌کند.

🔹در واقع در آن مقطع، غرب وارد شده با واسطه داخل ایران را می‌بینند و از موضع حکمت صدرایی با آن مواجه می‌شود و یک نوصدرایی است.

🔹اصلاً انتقال غرب در ایران مسئله ایجاد کرده است. مارکسیسم وارد شده و لوازم خود را بسط می‌دهد و نیرو جذب می‌کند.

🔹در مقطع قبل #مارکسیسم ندارید و مسئله آدم‌های است که سرخاب، سفیدآب می‌کنند، دارالفنونی‌هایی که #فلسفه_غرب نمی‌فهمیدند و جاذبه‌های زندگی آن طرف را مشاهده می‌کردند و به آن طرف تشبه می‌ورزیدند.

🔹(خاطرات #صادق_هدایت) فرزندانشان غربی می‌شدند و حل این مسأله مهم است.

🔹محمد شاه اولین گروه را به غرب فرستاد و دستور داد آدم‌های متدین را بفرستند که تحت تاثیر قرار نگیرند و بنویسند مرگ بر لامذهب و در همین حد بود و توجه نداشتند این نحوه از سبک زندگی در همه چیز خوابیده است اما در این مقطع ما مواجهه مستقیم با غرب پیدا کرده‌ایم که به برخی مسائل آن اشاره شد.

🔹همین مسائل در جهان اسلام هم منتقل شده است. یعنی ما در جهان اسلام پدیده ای به نام نومعتزلی داریم. اولین مواجهه شهید مطهری با نومعتزلیان، با اقبال لاهوری و کسانی است که می‌خواهند برای نوعی عقلانیت مدرن تاریخچه بیابند یا تاریخچه ندارند و می‌آورند.

🔹بحث‌های هرمنوتیک مفسر محوری که می‌آید و آن زمان جدی نبود و فرهنگ جای همه امور را می‌گیرد و تفکر بر ساخته می‌شود. یعنی آنچه که در جهان مدرن است، می‌آید.

🔹لایه اولی که عرض شد، در زمان شهید مطهری حضور نداشت. یعنی متفکرین عرب در دهه های ۳۰- ۴۰- ۵۰ در فضای سنتی خویش بودند و اینکه اندیشه های غربی را پوشش دینی بدهند، تضعیف شده بود.

🔹ناسیونالیسم، مارکسیسم و غیره خیلی صریح و عریان آمده بودند اما بعد از خیزش فرهنگی دینی جهان اسلام، بخش قابل توجهی از متفکرین عرب مانند حسن حنفی، جابری، ابوزید، آرگون در فضای اوج گرفتن بازگشت به سوی حیات دینی سعی می‌کنند با نوعی عقلانیت مدرن این فضا را تفسیر کنند.

🔹بعد از ۶-۵ سال در دهه اول بعد از انقلاب ما که جنگ بود، آن‌ها مسائل فکری داشتند و تولید کردند و بعد وارد ایران شد و دقیقاً این مسائل، مسائل امروز شهید مطهری می‌شد و او نباید می‌رفت سراغ بحث حرکت اسفار بلکه باید سراغ بخش اتحاد عاقل و معقول اسفار می آمد تا مسئله سوژه و ابژه را حل کند.

🔹مشکل امروز مطهری بحث دفاع از عینیت و فهم حقیقت و نوکانتی‌ها می‌شد و دیگر مارکسیست‌ها نبود.

🔹چیزی که احساس می‌کرد در بحث اعتباریات علامه، قرائت نوکانتی شود که این امر دارد اتفاق می‌افتد و چالش جدی است که یک نوع خروج از حوزه تفکر و بنیادهای فلسفی جهان اسلام دارد. شناسایی اینکه چالش‌های جدی نظری سنت فلسفی امروز ما در چند دهه این قرنی که در آن هستیم، چیست.

✍🏻نویسنده؛ استاد حمید پارسانیا


📌کانال فکرت:
🆔 @fekrat_net

📝 #یادداشت

♦️ #تاریخ_فلسفه غرب راسل و نجف دریا بندری

🔹تاریخ فلسفه غرب راسل یکی از پرخواننده‌ترین کتاب‌های فلسفی است.

🔹این کتاب بازنویسیِ درسگفتارهای راسل در سالهای ۱۹۴۰ تا۱۹۴۳ در #آمریکا است که در سال ۱۹۴۵ به دست نشر سپرده شده است.

🔹سرل فیلسوف ذهن و زبان معاصر گفته است در سن ۱۸سالگی با خواندن کتابِ تاریخِ فلسفه‌ی غرب راسل به فلسفه علاقمند، سرانجام خواندن فلسفه را برگزیده است.

🔹رونالد ریگن رئیس جمهور اسبق آمریکا گفته بود پس از خستگی از کار روزانه تاریخ #فلسفه_غرب راسل می‌خواند.

🔹در باب اهمیت و ارزشِ تاریخ فلسفه‌ی غرب راسل موافقان ومخالفان سخن بسیار گفته‌اند.

🔹راسل توانسته است با نثری پخته، روشن،جذاب و دلکش مخاطبِ خود را با تاریخِ فلسفه آشنا کند.

🔹نکته‌ی مهم امّا این است که او چگونه و چه مقدار توانسته است ما را با فلسفه ی غرب آشنا کند؟

🔶تاریخ فلسفه‌ی غرب راسل دو ویژگی دارد:

1️⃣ نثرِ شیوا،روشن و روشنگر، جذّاب و درخشان. همین ویژگی سبب شده است خواندن آن ملال آور نباشد، خوانندگان با شوق بیشتری آن را بخوانند.

2️⃣ #راسل تنها به نقلِ آراء و اَنظار اکتفا نکرده است بلکه با فیلسوفان مختلف وارد بحث وگفتگو شده است.

🔹ویژگی دوم را بعضی جزو محاسنِ تاریخ فلسفه‌ی راسل دانسته‌اند .

🔹کسی که تاریخ فلسفه می‌نویسد می‌تواند خود اظهار نظر کند و با دیگران وارد بحث شود اما به نظر می‌رسد راسل با داوری و مواجهه ی شخصی با فیلسوفان از اعتبار ودقت کار خود کاسته است .

🔹بعضی معتقدند راسل برداشتهایی شخصی و یکجانبه از فیلسوفان و مکاتبِ فلسفی به دست داده است.

🔹با خواندنِ کتاب می‌توان شواهدبسیاری بر این ادعا یافت.

🔹برداشت‌های او از افلاطون وایدئالیزم المان دو نمونه از بسیار است.بی توجهی و بی مهری او نسبت به بعضی از فیلسوفان نشان می‌دهد که او به چه میزان علایق شخصی خود را در نگاشتن تاریخ فلسفه درکار کرده است.

🔹راسل خود در مقدمه‌ی تاریخ فلسفه‌ی غرب با تواضع نوشته است که باستثناء فلسفه‌ی لایبنیتس که به آن علاقه و در آن تخصص دارد، دانش او نسبت به فیلسوفان دیگر اندک است.

✍️نویسنده: دکتر محمد علی عبداللهی

🔻متن کامل در لینک زیر:
🌐 https://fekrat.net/?p=1002

📌کانال فکرت؛
🆔 @fekrat_net

📝 #یادداشت

♦️#تاریخ_فلسفه راسل و ترجمه از سر تفنن

🔶دو ویژگی تاریخ #فلسفه_غرب_راسل:

1️⃣ نثرِ شیوا، روشن و روشنگر، جذّاب و درخشان. همین ویژگی سبب شده است خواندن آن ملال آور نباشد، خوانندگان با شوق بیشتری آن را بخوانند.

2️⃣ راسل تنها به نقلِ آراء واَنظار اکتفا نکرده است بلکه با فیلسوفان مختلف وارد بحث وگفتگو شده است. ویژگی دوم را بعضی جزو محاسنِ تاریخ فلسفه راسل دانسته‏اند.

🔻برای مطالعه بیشتر به لینک زیر مراجعه کنید:

🌐 https://fekrat.net/?p=1072

📌کانال فکرت؛
🆔 @fekrat_net

📝 #یادداشت

♦️#تاریخ_فلسفه راسل و ترجمه از سر تفنن

🔹سرل فیلسوف ذهن و زبان معاصر گفته است در سن ۱۸ سالگی با خواندن کتابِ تاریخِ #فلسفه_غرب_راسل به فلسفه علاقمند، سرانجام خواندن فلسفه را برگزیده است.

🔹 #رونالد_ریگن رییس جمهور اسبق #آمریکا گفته بود پس از خستگی از کار روزانه تاریخ فلسفه غرب راسل می‌خواند.

🔹در باب اهمیت و ارزشِ تاریخ فلسفه غرب راسل موافقان و مخالفان سخن بسیار گفته‌اند.

🔹راسل توانسته است با نثری پخته، روشن، جذاب و دلکش مخاطبِ خود را با #تاریخِ_فلسفه آشنا کند.

🔹نکته مهم امّا این است که او چگونه و چه مقدار توانسته است ما را با فلسفه غرب آشنا کند؟

🔹تاریخ فلسفه راسل توسط مترجم نامور نجف دریابندری که چند روزی است رُخ در نقابِ خاک کشیده است، به زبان فارسی درآمده است.

🔹گفته‌اند و نوشته‌اند که دریابندری زبان انگلیسی را به صورت خودآموز، فرا گرفته است، به نظر نگارنده این مسئله چندان اهمیتی ندارد، کارنامه فرد و آثار او مهم است.

🔹در روزگار ما تاریخ فلسفه را به صورت گروهی می‌نویسند و چه خوب کاری می‌کنند.

🔹این کار محاسن بسیاری دارد یکی از آنها این است که دقت و وثاقت کار را افزایش می‌دهد.

🔹من امّا از خواندنِ تاریخ فلسفه‌ای که یک نفر از آغاز تا انجام آن را نگاشته باشد بیشتر لذت می‌برم و از جهاتی آن را مخصوصا برای کسی که آموختن فلسفه را تازه اغاز کرده مفیدتر می‌دانم.

✍️نویسنده: محمدعلی عبداللهی

🔻برای مطالعه بیشتر به لینک زیر مراجعه کنید:

🌐 https://fekrat.net/?p=1072

📌کانال فکرت؛
🆔 @fekrat_net

🎙#مصاحبه

🔻فلسفه اسلامی باید عصری شود

🔸عجیب است که اشکال عمدۀ متجددان و طرفداران فلسفه‌های غربی به فلسفۀ اسلامی این است که این فلسفه، اسلامی است؛ در حالی که فلسفه نمی‌تواند اسلامی باشد.

🔸 در همین حال، اشکال عمدۀ متشرعان به فلسفۀ اسلامی این است که این فلسفه سکولار است و اسلامی نیست.

🔸به گمان ما هر دو گروه برخطا هستند؛ هم فلسفۀ ما اسلامی است و هم اسلامی بودن با فلسفه بودن سازگار است.

🎤گفت و گو با: دکتر محمد فنایی اشکوری

•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#فلسفه #فلسفه_اسلامی #فلسفه_غرب #فلسفه_سکولار

🔻ادامه مطلب در لینک زیر:
🌐https://fekrat.net/2330
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat.net

🎙#مصاحبه

🔻فلسفه اسلامی باید عصری شود

🔸مهم‌ترین اشکالی که به نظر بنده می‌توان به فلاسفۀ اسلامی کرد این است که فیلسوفان مسلمان پس از عصر ترجمه با دنیای بیرون از اسلام تقریباً ارتباطی نداشته‌اند و از افکار و اندیشه‌ها و تحولات فلسفی در خارج از جهان اسلام بی‌خبر بوده‌اند.

🔸البته محدودیت ارتباطات در گذشته قابل درک است. اما حتی در دوره‌های اخیر هم که این ارتباط ممکن بود ما شاهد آن نیستیم.

🔸اندیشه‌های فلسفی غرب بیش از یک قرن است که وارد جهان اسلام و از جمله ایران شده و افکار کسانی را تحت تأثیر قرار داده، اما فیلسوفان سنتی ما چندان رغبتی به آشنایی با این افکار از خود نشان ندادند و با تأخیری غیر قابل توجیه به آن توجه کردند.

🔸در کشور ما در هر حال این محدودیت موجب شده که فلسفۀ اسلامی آن گونه که استعداد آن را داشته توسعه و رشد نیابد.

🔸این اشکال به ذات فلسفۀ اسلامی نیست، بلکه اشکالی به رویکرد فیلسوفان ماست، اما در هر حال در فلسفۀ ما اثر داشته است.

🔸یکی از آثار این عدم ارتباط، محدود شدن قلمرو فلسفه اسلامی به فلسفۀ اولی یا هستی شناسی است، در حالی که فلسفه شعب گوناگون دارد و حوزه‌های گسترده ای را در بر می‌گیرد، مانند اخلاق، سیاست، علم و دین.

🔸 البته باید اذعان کرد که در قرن اخیر تلاش‌هایی از سوی برخی از فیلسوفان ما مانند علامه طباطبایی پیش از انقلاب اسلامی در این زمینه صورت گرفته و پس از انقلاب به این موضوع توجه بیشتری شده است، و هم اکنون در حوزه‌های فلسفی ما به فلسفۀ غرب تاحدی توجه می‌شود، اما هنوز در آغاز این راه هستیم.

🎤گفت و گو با: دکتر محمد فنایی اشکوری

•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#فلسفه #فلسفه_اسلامی #فلسفه_غرب #فلسفه_سکولار

🔻ادامه مطلب در لینک زیر:
🌐https://fekrat.net/2330
📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat.net

🔊#فایل_صوتی

🔻نسبت دین و معنویت

▪️#قسمت_دوم

☑️ آیا معنویت برآمده از دین است یا خارج از دین هم می توان به معنویت دست یافت؟

🔹مجموعه سخنان حجت الاسلام دکتر #محمد_جعفری، دانشیار فلسفه دین موسسه امام خمینی که از رادیو معارف پخش شده است.

@meshkatnoor

•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#فلسفه #فلسفه_اسلامی #فلسفه_غرب #فلسفه_سکولار #معنویت #دین

🔺لینک قسمت اول:
https://eitaa.com/fekrat_net/2143

📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net

🔊#فایل_صوتی

🔻نسبت دین و معنویت

▪️#قسمت_دوم

☑️ آیا معنویت برآمده از دین است یا خارج از دین هم می توان به معنویت دست یافت؟

🔹مجموعه سخنان حجت الاسلام دکتر #محمد_جعفری، دانشیار فلسفه دین موسسه امام خمینی که از رادیو معارف پخش شده است.

@meshkatnoor

•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#فلسفه #فلسفه_اسلامی #فلسفه_غرب #فلسفه_سکولار #معنویت #دین

🔺لینک قسمت اول:
https://eitaa.com/fekrat_net/2143

📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat_net

🔊#فایل_صوتی

🔻نسبت دین و معنویت

▪️#قسمت_سوم

☑️ آیا معنویت برآمده از دین است یا خارج از دین هم می توان به معنویت دست یافت؟

🔹مجموعه سخنان حجت الاسلام دکتر #محمد_جعفری، دانشیار فلسفه دین موسسه امام خمینی که از رادیو معارف پخش شده است.

@meshkatnoor

•┈┈┈┈┈••✾••┈┈┈┈┈•
#فلسفه #فلسفه_اسلامی #فلسفه_غرب #فلسفه_سکولار #معنویت #دین

🔺لینک قسمت دوم:
https://eitaa.com/fekrat_net/2173

📌آدرس کانال؛
🆔@fekrat.net