ابتدا | نوشته‌های روح‌الله رشیدی
1.05K subscribers
721 photos
120 videos
24 files
358 links
Download Telegram
@ebteda_ir

🔺دستفروش فومنی و یک نکته

اگر بخواهیم به ماجرای سیلی خوردن #دستفروش_فومنی، نگاهی ساده و تک‌عاملی داشته باشیم، همین واکنش‌های خشمگینانه نسبت به آن مامور شهرداری، کافی به نظر می‌رسد.
اما عقل و عدل حکم می‌کند که باید فراتر از این سطح با چنین مسئله‌ای مواجه شد.
حتی فروکاهشِ موضوع به سطح روانشناختی‌ و تحلیل خشم مامور از این منظر نیز کارساز نیست.
بواقع ما در این مسئله، به جای جستجوی #علت باید در پی #دلیل و «دلایل» باشیم. اگر علت‌جو باشیم، کارمان ساده‌ست. علت این کار، خشمِ‌کنترل‌ناشده‌ی مامور است؛ همین! بنابراین با توبیخ مامور مذکور، کارمان تمام می‌شود.
اما اگر در پیِ دلیل باشیم، دلیل، در جایی بیرون از رابطه‌ی مامور و دستفروش است. اینجا دیگر با دو عنصر منفعل روبرو نیستیم.
آن دستفروشیِ زنانه و این هجمه‌ی مامورانه، پرده‌ای از یک سلسله #نابرابری و #بی‌عدالتی از یک سو و #بی‌مسئولیتی_دیوانسالارانه نسبت به این نابرابری از سوی دیگر است.
چنین اتفاقی فقط در فومن رخ نمی‌دهد که بخواهیم با بار کردن تمام مسئولیت روی خشمِ کنترل‌ناشده‌ی مامور، قضیه‌ را فیصله دهیم.
@ebteda_ir
🔺نابرابری هم دموکرات است!
تفهیمِ آثار زیانبار #نابرابری برای جوامع انسانی، در سایه‌ی سیطره‌ی پاره‌ای نظریات محافظه‌کارانه بسیار دشوار شده است.
وجود نابرابری در نگاه برخی مدیران، نخبگان و طبقات اجتماعی، اجتناب‌ناپذیر و حتی واجد کارکرد تلقی می‌شود.
اینجا دیگر سخن‌سرایی در باب فضیلت‌های عدالت، بی‌نتیجه می‌نماید. اما شاید بتوان با عینی‌سازیِ پیامدهای بی‌عدالتی و ضربه‌هایی که نابرابری به حیات اجتماعی می‌زند، هواداران نابرابری را به تکاپو واداشت!
همه باید بدانند بی‌عدالتی برای جامعه‌ای که سرنوشت همه‌ی اعضایش به‌هم پیوسته است، زیانبار و ویرانگر است.
نمی‌شود حاشیه‌نشینان را با مسائلشان تنها گذاشت و تصور کرد که می‌توان میان آنها و مرکز‌، دیواری کشید تا تبعات آن مسائل دامن مرکزنشینان را نگیرد!

شیوع #کرونا را از این حیث نیز می‌توان تحلیل کرد.
وقتی جامعه ملزم به رعایت قرنطینه می‌شود، همه از هم انتظار دارند که رعایت کنند و موجب شیوع ویروس نشوند. حاشیه‌نشین‌ها هم خطر را درک می‌کنند اما نمی‌توانند به اصول قرنطینه پایبند باشند. چرا؟ چون امکانش را ندارند.
این حاشیه‌نشینان، در واقع همان گروه‌هایی هستند که سال‌ها قربانی نابرابری اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی و امنیتی بوده‌اند.
حضور اجتماعی اینها و برهم زدن مناسبات بهداشتی فاصله‌ی اجتماعی، امتداد همان نابرابری‌ قدیمی‌ست که پیش از این نمی‌توانستیم خشونت و خسارتش را متصور باشیم.
مرکزنشینان، باید بدانند که بدون تحول اساسی در زندگی حاشیه‌نشینان، نمی‌توانند بی‌دردسر زندگی کنند.
به یک معنا، نابرابری هم دموکرات است و آتشش، دیر یا زود دامن همه را خواهد گرفت؛ حتی دامن آنها را که در قلعه‌های نفوذناپذیر ثروت و رفاه سنگر گرفته‌اند؛ درست مانند کرونا.
.
@ebteda_ir
🔺

نولیبرال‌های وطنی می‌گویند: تا #آزادسازی اقتصادی اتفاق نیفتد، #خصوصی_سازی خطرناک است.
اولاً دارند دبه درمی‌آورند؛ سه دهه است با زورِ باتوم و گاز اشک‌آور، سیاست خصوصی‌سازی را پیش برده و رسانده‌اند به امروز. حالا که آش خصوصی‌سازیشان را زیادی شور می‌بینند، یادشان افتاده که «آزادسازی» نفرموده‌اند! یعنی سه‌چهار دهۀ دیگر هم مملکت را بسپارید به ما تا آزادش کنیم، بعد می‌آییم از نو برایتان خصوصی‌سازی راه می‌اندازیم!
ثانیاً؛ اگر آزادسازی یعنی سپردن بازار به قانون عرضه و تقاضا و دست کشیدن دولت از سیاستگذاری و...، نتیجۀ این آزادسازی از الان معلوم است.

دهه‌هاست با ایده‌ی #تقدم_توسعه_بر_عدالت سد راه تحقق عدالت شده‌اند و نگذاشته‌اند غل و زنجیر از پای ملت باز شود (آزاد شوند!) و جامعه‌ای شکل داده‌اند با اقلیتی سرمایه‌دار رانتی و گردن‌کلفت و اکثریتی که هشتشان گروه نُه‌شان است. حالا می گویند اول باید آزادسازی کرد بعد خصوصی‌سازی.
چه کسی در این بازار آزادِ خیالی برنده خواهد شد؟
کسی که #قدرت دارد. قدرت کجاست؟ جایی که #ثروت است. ثروت دست کیست؟ دست خودشان.
درست‌تر این است بگوییم «تا #نابرابری از بین نرفته، آزادسازی، یعنی فساد، یعنی ظلم». در شرایط نابرابر، آزادسازی یعنی سیطرۀ بی‌چون و چرای گردن‌کلفت‌ها. رقابتی ‌کردن فضا، زمانی عادلانه است که همه‌ی مردم قدرت، قابلیت و امکانِ مساوی برای حضور در رقابت داشته باشند. پس نخست باید تن به عدالت بدهیم و توازن را در جامعه حاکم کنیم، پس از آن، سوتِ آزادسازی را بزنیم.
https://t.iss.one/ebtedamedia/56
⭕️ این یک اعلام جنگ است!

در معنای «جنگ» فقر و غنا

#مجتبی_نامخواه:


🔸سه دهه از طرح #جنگ_فقروغنا می‌گذرد. سه دهه پیش #امام_خمینی با صراحت تمام از جنگ فقر و غنا گفت؛ در برابر یکی از آخرین و مهم‌ترین ایده‌های امام خمینی رسانه‌ها و نخبگان چه کار کردند؟ تقریبا هیچ؛ نوعی طرد و انکار.


🔹جنگ فقر و غنا در مجموع تفکر امام خمینی، مفهومی مهم و تعیین کننده است. این تعیین‌کنندگی عمدتا خود را در سه سطح نشان می‌دهد.

◀️ یکی این که امام خمینی این دوگانه را چارچوب کلان حاکم بر تحلیل مسیر طی شده انقلاب اسلامی می‌دانند؛ از نظر امام خمینی، هم #اصل_نهضت_انقلاب_اسلامی (صحیفه امام ، ج۲۰ ، ص۳۳۳) و هم «جنگ ما [دفاع مقدس] جنگ فقر و غنا بود» (صحیفه امام، ج۲۱، ص۲۸۴)


◀️ دیگر آن‌که امام این مفهوم را چارچوبی برای درک آینده‌ انقلاب می‌دانند و استدلال می‌کنند که «امروز [و پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸] جنگ فقر و غنا شروع شده»(صحیفه امام، ج۲۱، ص۸۵).


◀️ دست آخر این‌که امام خمینی جنگ فقر و غنا را یک #تقابل_مقدس عنوان می‌کنند و در این‌باره تعبیر «نهضت مقدس و جنگ فقر و غنا» (صحیفه امام ، ج۲۰ ، ص۳۳۳) را به کار می‌برند.


🔸به راستی اما این جنگ فقر و غنا چیست که همه چیز تحلیل اجتماعی از منظر امام خمینی را شکل می‌دهد؟ جنگ فقر و غنا چیست که هم گذشته ما بوده و هم آینده ماست و هم امری مقدس است؟


برای یک جامعه، مهم‌تر و مهلک‌تر از وجود فقر و نابرابری، تحلیل‌ها و تصویرهای نادرستی است که در درک این پدیده رایج است.


🔹اگر در جامعه‌ای این باور وجود داشته باشد که وجود #دره‌های_فقر و #قله‌های_ثروت طبیعی و گریز‌ناپذیر است؛ اگر #نابرابری_اجتماعی به مثابه یک مسئله فرعی، که به سادگی قابل حل است، تصویر کرد؛ یا اگر گمان شود با خدمت به #محرومین و اصلاح برخی قوانین و رویه‌ها، می‌توان راه درمان ناعدالتی‌ها را پیمود؛ بی‌شک رواج یک چنین درک‌ها و تفسیرهایی از نابرابری در اذهان عمومی یک جامعه، از مهم‌ترین محرک‌ها و #مولدهای_نابرابری است و به مراتب از خودِ نابرابری خطرناک‌تر است.


🔸«جنگ فقر و غنا» به مثابه یک نظریه و چارچوب مفهومی، تعریفِ منحصر به فرد انقلاب اسلامی از نابرابری اجتماعی را بازتاب می‌دهد.


دو عنصر در این تعریف، در تعیین غیریت‌های ایده‌ی جنگ فقر و غنا اهمیتی بنیادین دارند:


◀️ یکی این‌که بر واقعیتِ تعارض‌های عینی و اجتماعی تأکید می‌شود؛ ما با «جنگ» فقر و غنا مواجهیم. تأکید بر این قید است که به مرزگذاری تفکر انقلاب اسلامی با #سرمایه‌داری و #مقدس‌مآبی می‌انجامد. چه آن‌که در اولی منفعت مادی و در دومی عزلت معنوی، مانع دیدن و اصالت بخشیدن به جنگ فقر و غنا می‌شود.


◀️ عنصر و قید دیگر اما به تمایز مراد جنگ فقر و غنا از رویکردهای چپ‌گرایانه می‌انجامد: از نظر انقلاب اسلامی جنگ فقر و غنا در دامن و ادامه #جنگ_حق_و_باطل بوده و نهضتی مقدس است.


🔸بنابراین مفهوم جنگ فقر و غنا، آن‌چه متجددین دست چپی، متجددین دست راستی و متحجرین مقدس‌مآب در تحلیل جامعه می‌گویند را نمی‌گوید؛ اما به واقع جنگ فقر و غنا چه می‌گوید؟


🔹جنگ فقر و غنا به ما می‌گوید در تحلیل انقلاب اسلامی، به ویژه در دوران پس از جنگ که تاریخ آغاز این درگیری اجتماعی است، ما با یک «#طبقه_مرفه_جدید» (رهبر انقلاب، ۷۶/۴/۲۵) مواجهیم. طبقه‌ای که در بالادست جامعه به وجود آمده و یکسره می‌کوشد وضع موجود را حفظ و آن را به نفع خود بسط دهد. ابزارهای طبقه مرفه جدید برای این امر، سیاست‌گذاری‌های اجتماعی، اقدامات و یا عدم اقدام‌های اجرایی، تقنین‌ و دیگر اقدامات پارلمانی و نیز بازتولید خود در عرصه‌های غیررسمی، همچون رسانه، فرهنگ، دین و جامعه است.


🔸طبقه مرفه جدید امروزه و سه دهه پس از آغاز آرام و انکارشده‌ جنگ فقر و غنا، توفیق‌های بسیار در بسط منافع خود داشته است. سلامت، #آموزش_عمومی، بازار پولی، نفت، #خصوصی‌‌سازی، صندوق‌ها و شرکت‌های (نیمه)دولتی، رسانه و تا حدود قابل توجهی مذهب، از جمله عرصه‌های حیات اجتماعی ماست که تمامی یا بخش قابل توجهی از آن به خدمت منافع این طبقه درآمده است.


🔹هر اقدام یا تحلیل اجتماعی، اگر با این طبقه و منافعش درگیری صریح و آشکار (جنگ) نداشته باشد، هر چند جای خود عملی نیکو باشد هم گامی در مسیر جنگ فقر و غنا نیست و چه بسا در شمار مهم‌ترین خدمت‌ها به طبقه مرفه جدید باشد.


#جنگ_فقروغنا
#سرمایه_داری
#سانسور_۲۹تیر


🎬 @Mostazafin_TV