پیش به سوی نظام دو مجلسی

۱۰ آذر مصادف با سالروز شهادت آیت الله #سیدحسن_مدرس (۱۳۱۶-۱۲۴۹) روحانی مجاهد و مجتهد عالی مقام است. او ۵ دوره عضو #مجلس شورای ملی ایران و مجتهد طراز اول ناظر این مجلس بوده است.

آنچه که از #مدرس در تاریخ به یاد مانده است و موجب آن شده است که این روز (۱۰ آذر) به عنوان روز مجلس نامگذاری شود شجاعت، صراحت، احساس مسئولیت، استقلال خواهی، مقابله با بیگانگان، وطن دوستی و اسلام خواهی و حق طلبی او بوده است. براساس پژوهش انجام شده حضرت #امام خمینی(ره) رهبر کبیر و بنیانگذار #جمهوری_اسلامی در تبیین و تجلیل مشاهیر و شخصیت های معاصر بیش از هر کس از «شهید مدرس» یاد کرده اند؛ و همواره مدرس را بر اساس صفات پیش گفته، الگوی مطلوب #نماینده_مجلس بر می شمردند.

واقعیت آن است که روح حاکم بر قانون اساسی، صیانت از آزادی بیان و اجتماعات است. یک فصل از ۱۴ فصل (فصل ششم) ۳۷ اصل از اصول قانون اساسی (اصول ۹۹-۶۲) به قوه مقننه، وظایف و اختیارات نمایندگان و صلاحیت های آنها پرداخته است.

حق رأی و انتخابات داوطلبانه و آزادانه #مردم در انتخابات های مختلف (ریاست جمهوری – مجلس- خبرگان- شوراها) از دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی است.

مجلس شورای اسلامی در ادوار مختلف سالیان بعد از #انقلاب اسلامی منشا خدمات ارزنده ای بوده است. اما با گذشت ۳۸ سال از انقلاب و در راستای "حکمرانی خوب" و "کارآمدی نظام مدیریتی کشور" زمان #اصلاح_قانون_اساسی فرا رسیده و از جمله اصلاحات بنیادی ''طراحی ساختار نظام دو مجلسی" است.

در #نظام_دو_مجلسی ، مجلس اول همین وضعیت موجود را می تواند داشته باشد اما مجلس دوم که در بسیاری از کشورهای پیشرفته هم وجود دارد و به نوعی نقش نظارتی و کنترلی هم بر مجلس اول دارد، ترکیبی از دو گانه انتخاب و انتصاب را دارد که با سازوکارهای اجرایی می توان در قانون ملحوظ نمود.

این مجلس دوم که جایگزین «مجمع تشخیص مصلحت نظام» هم می تواند بشود، دور از دغدغه مسائل عاطفی زودگذر و منطقه ای با احساس مسئولیت به مسائل کشور می پردازد و درباره آنها اظهار نظر می کند. از طرفی هم موجب جذب نخبگان، سرمایه های اجتماعی و انسانی می شود که با فضای تبلیغاتی عمومی و رایج انتخاباتی راهی به مجلس قانونگذاری ندارند و بدینسان از سرمایه های اجتماعی نیز صیانت می شود.

افزایش ضریب اطمینان #کشور از مصوبات دستگاه قانونگذاری و در نتیجه افزایش ضمانت اجرای آن از دیگر محاسن این نظام در مجلس است. افزایش سن رأی دهندگان به ۳۵ سال، محدود کردن دایره انتخاب شوندگان به حوزه نخبگان، صاحبنظران مدیران ارشد با تجارب مفید و تحصیلات عالیه دو معیار مهم در مجلس دوم است.

درباره اصلاحات مهم در #قانون_اساسی از جمله نظام دو مجلسی در کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی ؛ بیم ها و امیدها. چاپ دوم (تهران: امیرکبیر، ۱۳۹۵) به تفصیل نوشته ام.

@Dr_alidarabi
ارتباط با ادمین کانال:
@Dr_Ali_Darabi

آوازه انقلاب اسلامی

۳۸ سال پیش در چنین ایامی امت بزرگ ایران اسلامی با رهبری پیشوای بزرگ خود حضرت #امام خمینی(ره) مسیر و گفتمان جدیدی در تاریخ ایجاد کردند. انقلابی که در همان بدو پیروزی سران #استکبار را به وحشت انداخت به گونه‌ای که نخست وزیر رژیم غاصب صریحاً اعلام کرد که «انقلاب اسلامی به مثابه زلزله‌ای است که به زودی نه تنها خاورمیانه بلکه جهان را به لرزه درخواهد آورد» و نخست وزیر وقت استعمار پیر «نگرانی از وقوع #انقلاب_اسلامی را بزرگترین مسأله غرب» برشمرد.

آیا آنچه که اردوگاه استکبار و رژیم‌های مرتجع و وابسته را نگران کرد ترس از قدرت هسته‌ای و نظامی #ایران بوده یا ریشه در عوامل دیگری داشت.

بی‌تردید «گفتمان انقلاب اسلامی» که بدنبال تجدید حیات #اسلام و احیای قدرت مسلمانان و به خصوص محرومان جهان بوده است را باید اصلی‌ترین دلیل این نگرانی‌ها برشمرد. اما آنچه که رمز پایداری، مانایی و شهرت جهانی انقلاب اسلامی بوده است در عواملی چند خود نمایی می‌کند؛

۱- پیروزی #مردم ایران در برابر نظام دیکتاتوری و استبدادی ستم‌شاهی وابسته به بیگانگان

۲- استقرار نظام اسلامی مبتنی بر اسلام و مردم‌سالاری دینی

۳- نقش بارز مردم در اداره امور و اتکای نهادهای قانونی مبتنی بر آرای مردم به صورت نهادینه شده در #قانون_اساسی

۴- شکست ابهت و هیمنة پوشالی #آمریکا از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بدست دانشجویان مسلمان پیرو خط امام و افشای اسناد مداخله‌جویانه رژیم ایالات متحده به گونه‌ای که تنفر جهانی از آمریکا را بدنبال داشت.

۵- مقابله و پیروز بیرون آمدن از زنجیره تحریم‌ها و تهدید‌های آمریکا و غرب

۶- مقاومت، ایستادگی و بیرون راندن متجاوزان بعثی در جنگ تحمیلی ۸ ساله و اعتراف جهانیان به پیروزی غرورآمیز ایران

۷- حمایت معنوی از جنبش‌ها و نهضت‌های مردمی در جهان که موجب خیزش و #بیداری_اسلامی در جهان اسلامی گردیده است.

۸- حمایت از انتفاضه و #فلسطین ، به گونه‌ای که مسأله فلسطین از یک موضوع چند کشور عربی خاص بعد از انقلاب اسلامی به دستور کار اصلی کشورهای اسلامی تبدیل گردید و هم‌اکنون تشکیل دولت مستقل فلسطین به صورت مطالبه جهانی تنها یک نمونه از دستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی محسوب می‌گردد.

۹- موفقیت‌ها و پیشرفت‌های چشمگیر و حیرت‌انگیز دانشمندان #جوان ایرانی در حوزه‌های هسته‌ای، علم، فناوری، نانو، تکنولوژی، هوا – فضا و موشکی، و ...
بیان همه دستاوردها و آوازة جهانی انقلاب اسلامی خود فرصت و مجالی مفصل را طلب می‌کند اما به بهانه پاسداشت دهه فجر انقلاب اسلامی و نکوداشت معمار کبیر انقلاب اسلامی و #شهیدان والامقام شکر این همه موفقیت و شکوه و مباهات در پرتو انقلاب اسلامی باید فرصت را مغتنم شمرده و پاره‌ای از آفات و موانعی که اگر برای آن چاره‌ای اساسی نشود مانعی بزرگ برای پرتوافشانی انقلاب خواهد بود را مورد توجه قرار داد.

@Dr_alidarabi
ارتباط با ادمین کانال:
@Dr_Ali_Darabi

انتخابات سُخره یا وجهه؟!

رئیس ستاد انتخابات وزارت کشور گفته است بیش از ۱۶۳۶ نفر برای نامزدی انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرده اند، که از میان آن ها جوان ترین ۱۸ سال و پیرترین ۹۲ سال، سن دارد؟!

این وضعیت آشفته تیر خلاص به دموکراسی، مشارکت و #انتخابات است! و جای تعجب از کوتاهی رسانه ها، نهادهای نظارتی، قانونگذاری و اجرایی !

راه برون رفت از این شوی مُضحک که آبرو و پرستیژ #ایران را در جهان به بازی گرفته است در دو ساحت است:
۱) اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری و تعیین شرایط برای نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری از جمله:
- حداقل ۳۵ و حداکثر ۷۰ سال سن، مدرک تحصیلی فوق لیسانس به بالا، سابقه ۱۰ سال مدیریت – از مدیر کلی به بالا، برخورداری از سلامت جسم و روح.

۲) اصلاح #قانون_اساسی و تغییر نظام ریاستی به نظام پارلمانی اگر چه قانون اساسی نیاز به اصلاحات جدی دارد که در این باره به تفصیل در کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی، بیم ها و امیدها (چاپ دوم – امیرکبیر) سخن گفته ام. اما در خصوص ریاست جمهوری اگر بخواهیم توزیع مناسب اختیارات و قدرت را با مکانیزم قانونی در میان نهادهای قدرت تقسیم کنیم، حتماً باید به این سمت حرکت کرد.

در راستای افزایش ظرفیت جمهوریت نظام باید به سمت نظام دو مجلسی حرکت کنیم و آنگاه نظام پارلمانی پاسخگوی مناسبی برای برون رفت از این وضعیت می تواند باشد. اگر چه همه مسائل و مشکلات #کشور را نمی توان با این قبیل اصلاحات حل کرد. مشکل جامعه ما عوام گرایی و پوپولیسم است و تا وقتی عقلانیت مبنای ریل گذاری حرکت جامعه نباشد درب بر همین پاشنه می چرخد!

@Dr_alidarabi

نوکر مردم نه ارباب!

همه مسئولان در نظام #جمهوری_اسلامی شانی جز خدمت و نوکری مردم ندارند. وقتی حضرت امام خمینی (ره) با آن جایگاه و عظمت می فرماید: «اگر به من خدمتگزار بگویید بهتر است تا رهبر». تکلیف بقیه روشن است.

رئیس جمهور طبق قانون اساسی مسئولیت اجرای قانون اساسی را جز در مواردی که بر عهده رهبری است، دارا می باشد. طبق #قانون_اساسی رئیس جمهور دومین مقام رسمی و عالی ترین مسئول اجرایی کشور محسوب می شود.

اصل تفکیک قوا براساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پذیرفته شده است و قوه مجریه، برتری بر سایر قوا ندارد. در عین حال که بسیاری از تصمیمات، مصوبات، لوایح و... دولت را باید مجلس شورای اسلامی تصویب نماید.

حال سوال اصلی این است که چرا برخی از مسئولان از موضع ارباب رعیتی با #مردم سخن می گویند؛ مگر نه آنکه این مسئولان برگزیده مردم برای خدمت به آنان و جامعه هستند؟ جواب آنست که هنوز فرهنگ ارباب رعیتی، خانی، پادشاهی در تار و پود همه ما وجود دارد.

هنوز از موضع بالا با مردم حرف می زنیم، به جای آنکه مردم را #ولی_نعمت خود بدانیم از موضع تکبر و غرور با آنان سخن می گوییم. و تا این نگاه و رویکرد حل نشود مشکل چون گذشته باقی می ماند!

قوه قضائیه، مجلس ، دولت، رئیس جمهور و... نیک بدانند که همه باید خادم ملت و مجری #قانون باشند قدردان مردم باشند که به آنان اعتماد می کنند و رای مردم را پاسدار بدارند. پاسداشت آرای مردم، خدمت بی منت به آنان است. آیا مردم در مناظره های انتخاباتی از نامزدهای ریاست جمهوری چنین تفکر، اندیشه، رویکرد و عزمی را مشاهده می کنند؟

@Dr_alidarabi

شهید مظلوم

آیت الله دکتر #سیدمحمد_حسینی_بهشتی از مفسرین، ایدئولوگ ها و تئوریسین های انقلاب اسلامی ایران بود. در حوزه مدیریت امثال شهید بهشتی، #رهبر معظم انقلاب و زنده یاد آیت الله #هاشمی_رفسنجانی چهره های درخشانی هستند که در عین اجتهاد، تئوریسین و صاحبنظر هستند، دارای سوابق مبارزاتی اند و با علوم جدید آشنایی وثیق داشته و در عین حال در عرصه مدیریت، کارآمد و دارای ایده های نویی داشته و دارند.

دکتر #بهشتی از جمله کسانی بود که دنیا را خوب می شناخت. سال ها در اروپا و به طور مشخص در آلمان مسئول فعالیت های دینی و تبلیغی بود و به چند زبان زنده دنیا سخن می گفت. نقش پررنگی برای هم نسلان و همسالان من ایفا می کرد که در دوره قبل از انقلاب کتاب های دینی و درسی را همراه با #شهید_باهنر و مرحوم #گلزاده_غفوری تدوین می کردند و از این طریق با نام و آثار شهید بهشتی آشنا شده بودیم.

بهشتی در کوران انقلاب و خصوصا در شکل گیری شورای انقلاب، نقش اساسی داشت و با پیروزی انقلاب، نقش بایسته ی او در مجلس خبرگان تدوین #قانون_اساسی بارز بود.

بهشتی مورد آماج کینه در مبارزه با جریان التقاط و به طور مشخص منافقین یا همان سازمان مجاهدین خلق بودند که در نهایت نیز توسط آنان در حادثه بمب گذاری در دفتر حزب جمهوری اسلامی به شهادت رسید؛ از طرف دیگر مورد کینه ی #سلطنت_طلبان و ضدانقلاب و استکبار جهانی بود.

رحمت خدای بزرگ بر همه شهیدان به خصوص شهید آیت الله دکتر سیدمحمد حسینی بهشتی و هفتاد و دو تن از شهدای حزب #جمهوری_اسلامی . "فردا" درباره نقش بی بدیل و اساسی این شهید گرانقدر در مدیریت و فعالیت های وی خواهم نوشت که در همین جا منتشر می کنم.

🌐 @Dr_alidarabi

انقلاب اسلامی در چهل سالگی

بهمن ۱۳۹۷ چهل سالگی انقلاب فرا می رسد و ضرورت دارد که برای تبیین دستاوردهای انقلاب در فرصت باقی مانده تا بهمن سال آینده، آسیب شناسی از وضع موجود صورت گیرد و چشم انداز و نقشه راه برای ادامه مسیر انقلاب، تهیه شود.

📝 درباره #انقلاب_اسلامی و چرایی انقلاب، رویکردها و رهیافت های مختلفی در این زمینه بیان شده است. برخی از صاحبنظران عوامل سیاسی را با اهمیت ترین عامل انقلاب دانسته اند و گروهی دیگر از عوامل اقتصادی و اجتماعی نام برده اند. عوامل روانشناختی چه فردی و چه جمعی، عوامل خارجی و عوامل فرهنگی نیز از دیگر عناصری است که صاحبنظران از آنها یاد کرده اند. برخی دیگر از متفکران، پیروزی انقلاب اسلامی را چندعاملی و چندعلیتی دانسته اند که این نظریه، رویکرد صحیحی است. درباره چرایی، زمینه ها و علل شکل گیری انقلاب در آینده با شما همراهان گرامی سخن می گویم.

🔺در یک دسته بندی کلی عوامل انقلاب ها را، نارضایتی عمیق از شرایط حاکم و موجود، گسترش روحیه انقلابی، ظهور ایدئولوژی جدید جایگزین و رهبری و نهادهای بسیج گر را از جمله دلایل وقوع #انقلاب به صورت اعم برشمرده اند.

🔻انقلاب اسلامی علاوه بر اینکه از این مختصات گفته شده برخوردار بود، دارای #رهبری فوق العاده، اسلامی بودن و عدم اتکا به قدرت های خارجی بود. همچنین تولید ادبیات جدید کرد، زمینه ساز آشنایی بسیاری از جوانان انقلابی با #اسلام و تشیع شد، شکست ناپذیری اسراییل را درهم شکست، دربرگیری و گستردگی داشت و بازتاب و تاثیر گسترده ای در منطقه و جهان بر جای گذاشت و الهام بخش جنبش های اسلامی شد. انقلاب اسلامی همچنین دستاوردهایی در حوزه های اقتصادی، فرهنگی، نظامی، سیاسی، سلامت، کشاورزی، بهداشت، علمی، فناوری و ارتباطات و رسانه داشته است که به طور تفصیلی در کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی ؛ بیم ها و امیدها به آنها پرداخته ام.

✍🏼 آن چیزی که برای چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی ضرورت دارد، صرفا بحث شعاری و کارهای رسانه ای نیست. سه سرفصل مهم باید از الآن تدارک دیده شود که عبارتند از: 1⃣ کارنامه انقلاب به درستی تبیین شود. 2⃣ آسیب شناسی از آنچه که باید می رسیدیم و هنوز با آن فاصله داریم 3⃣ برنامه حرکت آینده را به درستی تبیین کنیم.

🔺از دهه فجر ۹۶ تا بهمن ماه سال ۹۷ می بایست ویژه برنامه های خاصی را تدارک دید که علاوه بر شور و نشاط بیانگر چهره واقعی انقلاب اسلامی و اهداف عالیه ی آن باشد.

⏺ از جمله ملاحظاتی که در چهلمین سال پیروزی انقلاب وجود دارد این است که باید سازوکاری برای فراگیری و دربرگیری نیروهای انقلاب فراهم کنیم. کسانی که اصل انقلاب، آرمان های امام و #قانون_اساسی را قبول دارند، بتوانند با امنیت کامل در اداره کشور نقش ایفا کنند. این که ما کشور را از بخش زیادی از نخبگان و جریانات #سیاسی محروم کنیم، کاری به غایت نادرست می باشد و تجربه گذشته، ناکارآمدی این الگو را اثبات کرده است.

✔️ یکی از دوستان نقل می کرد که در شصتمین سال پیروزی انقلاب چین، چهارنسل از رهبران آن انقلاب در جایگاه حضور داشتند. امروز وضعیتی که در عرصه سیاست ورزی جامعه ما هست، مطلوب نیست. این برای انقلاب اسلامی با آن دستاوردها و اهداف عالیه، همخوانی ندارد.

🔺نکوداشت چهل سالگی انقلاب اسلامی از آن جهت حائز اهمیت است که در مقایسه با انقلاب های بزرگ دیگر مثل انقلاب کبیر فرانسه، انقلاب اکتبر روسیه و انقلاب الجزایر متوجه می شویم که چه دستاوردهای عظیمی در طول چهل سال گذشته داشته است. پس از مطالعه آن سه انقلاب متوجه تغییر آرمان ها می شویم. در فرانسه، چهل سال بعد از انقلاب، دیکتاتوری ناپلئونی رخ می دهد و یا در انقلاب الجزایر خون حدود یک میلیون شهید را سیاستمداران زیر پا گذاشته و مسیر انقلاب را دگرگون کردند.

🔷 بنابراین شایسته است که در آستانه چهلمین سال پیروزی انقلاب، رسانه ها، حوزه های علمیه، دانشگاه، نهادهای مطالعاتی و تحقیقاتی و همه گروه ها و جریان ها برای بازخوانی آنچه که باید به آن می رسیدیم و #آسیب_شناسی و برطرف کردن نواقص همت بایسته ای به خرج دهند. سفارتخانه ها، استانداری ها، نهادها و وزارتخانه های فرهنگی در خط مقدم کار هستند. خصوصا در ایامی که نسل سوم و چهارم انقلاب آماده می شوند تا مدیریت کلان کشور را به دست گیرند، بتوانیم این گردش #قدرت را به خوبی انجام دهیم. اگر تمایل داشتید که درباره مطالب گفته شده، مطالعه بیشتری داشته باشید، به کتاب آینده پژوهی انقلاب اسلامی ؛ بیم ها و امیدها که در آن مباحث جدی و مهمی در همین‌باره مطرح کرده ام، مراجعه بفرمایید.

🌐 @Dr_alidarabi

بازگشت مجلس به راس امور

🔺 پس از پیروزی انقلاب اسلامی، طراحان و واضعان #قانون_اساسی به دلیل انزجار و تبری از استبداد رای، خودکامگی و اختیارات فراقانونی پادشاه، اصل تفکیک قوا را پذیرفتند و بیشترین اختیارات و قدرت را در اختیار #مجلس_شورای_اسلامی قرار دادند.

🔻 بر اساس قانون اساسی، حتی برای یک روز هم کشور نمی تواند بدون مجلس باشد؛ در حالی که نحوه عزل و برکناری رهبری، رییس جمهور و برخی مقامات دیگر در #قانون_اساسی پیش بینی شده است اما هیچ اصلی درباره انحلال مجلس وجود ندارد که حاکی از اهمیت و جایگاه مهم مجلس شورای اسلامی است.

📌 فردا #روز_مجلس است که هرساله در دهم آذرماه بزرگداشتی به مناسبت سالروز شهادت آیت الله #سیدحسن_مدرس که در سال ۱۳۱۶ هجری شمسی به دستور رضاخان به شهادت رسید، برگزار می شود. مدرس الگو و نمادی از وکیل و نماینده واقعی، شجاع، مستقل، صاحب رای، مردمی و ایستاده در برابر استبداد بود.

🏷 با مرور عملکرد مجلس در ادوار مختلف و با بررسی چشم انداز پیش رو برای آنکه قوه #قانون_گذاری کارآمدتر، جامع تر و تاثیرگذارتر در عرصه اداره کشور باشد، شایسته است که موارد زیر مورد توجه نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی قرار گیرد:

1⃣ ضرورت تغییر قانون اساسی و اعمال اصلاحات ساختاری در حوزه قانون گذاری از جمله ایجاد #نظام_دومجلسی و استقرار نظام پارلمانی به جای نظام ریاستی. درباره این دومسئله مهم در کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی ؛بیم ها و امیدها و نیز در همین کانال، پیشتر به تفصیل مطالبی را نوشتم.

2⃣ تمرکز در امر قانون گذاری و ایفای رسالت واقعی #قوه_مقننه : هم اکنون قریب به ۱۰ نهاد بزرگ و کوچک به جای وضع و تصویب مقررات یا آیین نامه و دستورالعمل های محدود و اجرایی که باید در حوزه وظایف خود بپردازند، متاسفانه به وضع قانون به جای مجلس شورای اسلامی نشسته اند. از #هیئت_دولت گرفته تا شورای عالی انقلاب فرهنگی و سایر شوراهای از این دست!

3⃣ ضعف نظارت و پرسشگری مجلس: رییس مجلس شورای اسلامی چندی قبل اعلام کرد که بیش از ۶۰ درصد آیین نامه و دستورالعمل های برنامه پنجساله پنجم که مقرر بود دولت در موعد مشخص به مجلس ارائه دهد، صورت نگرفت و #برنامه_پنجساله بدون آیین نامه ها و دستورالعمل های مصوب اجرا شده است؟!

4⃣ درگیر شدن فراوان نماینده در #حوزه_انتخابیه و درگیری با مسائل استخدام، ایجاد اشتغال، جاده سازی، عزل و نصب مدیران منطقه و...، وقت زیادی از نمایندگان را مصروف خود می کند. قرار بود با تشکیل شورای اسلامی شهر، روستا و دهستان امور اجرایی به این شوراها محول شود و نمایندگان مجلس به وضع قانون و نظارت بایسته بر آن بپردازند. الان بسیاری از قوانین زیرساختی اداره کشور سال هاست در شکل طرح و لایحه در نوبت بررسی قرار دارند و زمان برای رسیدگی به آنها بخاطر آنچه گفته شد، محدود است.

5⃣ ایجاد برخی انحصارات و #امتیازات_ویژه برای برخی نمایندگان به شدت به جایگاه و تشخص آنان آسیب زده است و باید برای این معضل، فکر اساسی کرد.

✍🏼 با تبریک روز مجلس به نمایندگان محترم ملت، انتظار می رود که خود آنان در خط مقدم اصلاح سازوکار #مجلس و حرکت به سمت فرمایش حضرت امام (ره) که "مجلس در راس امور است" حرکت کرده و به احیای حقیقی آن بپردازند.

🌐 @Dr_alidarabi

نیاز به بازنگری در قانون اساسی

در یازدهم آذر ۱۳۵۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با بیش از ۹۸ درصد آرای مردم به تصویب رسید و پس از آن در سال ۱۳۶۸ قانون اساسی مورد بازنگری قرار گرفت و با ۱۷۷ اصل در ۱۴ فصل به تصویب مجدد #مردم و تایید رهبری رسید.

🔺 #قانون_اساسی عالی ترین سند حقوقی کشور و راهنمایی برای تنظیم دیگر قوانین است و بر همین اساس هیچ قانون دیگری نباید با آن مغایرت داشته باشد. به خاطر همین جایگاه و منزلت است که قانون اساسی می بایست کمتر دستخوش تغییر و دگرگونی قرار گیرد. امروز ۲۸ سال از بازنگری و ترمیم آن در سال ۱۳۶۸ می گذرد و در آستانه چهلمین سالروز پیروزی انقلاب اسلامی باید با اصلاح و تغییر قانون اساسی به فکر خوانش فراشیعی از ایدئولوژی #انقلاب_اسلامی ، کارآمدی نظام مردمسالاری دینی وروزآمد کردن آن باشیم.

➕ در یک دسته بندی کلی بر این باورم که اصلاحات زیر، تغییر در قانون اساسی را الزامی کرده است:

1⃣ انقلاب اسلامی اگرچه با مطلعی شیعی بوده است و این افتخار بزرگی برای ما ایرانیان به شمار می رود اما با این حال اگر بخواهیم انقلاب اسلامی در قرن ۲۱ پرتوافشانی کند و بسیاری از ملل و آزادی خواهان انقلاب را از آن خود بدانند، باید خوانش فراشیعی از ایدئولوژی انقلاب اسلامی در راستای وحدت مسلمانان و ادیان الهی و حقوق انسانی که #ایران و اسلام قرن هاست با افتخار پرچمدار ان هستند، اصلاحاتی صورت گیرد.

2⃣ اگرچه اصول تفکیک قوا در قانون اساسی جمهوری اسلامی به رسمیت شناخته شده است اما آشکارا برتری #قوه_مجریه که انحصار برنامه و بودجه کشور را در اختیار دارد، بر سایر قوا ملموس است. در این میان قوه قضاییه که ضامن عدالت و اجرای قانون و ناظر بر آن است، از بقیه ضعیف تر است. با اصلاح قانون اساسی باید اقتدار #قوه_قضاییه به آن برگردانده شود.

3⃣ کشور را با رودربایستی، تعارف و سلیقه نمی توان اداره کرد و قرار نیست با هر انتخابات در کشورمان و فراز و فرود جریان ها، زلزله سیاسی و قلع و قمع جناحی صورت گیرد. تحزب به معنای #شایسته_سالاری ، نظارت، پرسشگری و مکانیزم مناسب توزیع قدرت باید در قانون اساسی جایگاه بایسته ای به دست آورد. با تحقق این زیرساخت نظام پارلمانی جایگزین نظام ریاستی فعلی شود. درباره محاسن و فواید این مسئله در کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی ؛ بیم ها و امیدها به تفصیل مطالبی را نوشته ام و همچنین پیشتر در همین کانال به شرح آن پرداخته ام.

4⃣ در اعمال حاکمیت ملت و تحقق #مردمسالاری واقعی باید همه تزاحم ها و معارضات با آن برداشته شود. انحصارات دولتی، اختیارات و امتیازات ویژه که در قانون اساسی برای حوزه های دولتی و بخش غیرخصوصی ذکر شده است، نیاز به بازنگری جدی دارد.

5⃣ نظام دومجلسی گامی برای سامان یابی و مشارکت جویی واقعی صاحب نظران و نخبگان و کارآمدی قوه #قانون_گذاری و سازوکاری برای برون رفت از وضعیت نامناسب کنونی است.

6⃣ درباره ولایت فقیه، حدود و اختیارات آن میان فقها اختلاف نظرات بنیادین از گذشته تا کنون بوده است. برخی از مراجع و فقهای بزرگوار، #ولایت_فقیه را در حد "ابن السبیل، ایتام و مجهول المالک" می دانند در حالی که برخی از فقها مثل امام و رهبری اختیارات رسول گرامی (ص) و ائمه معصومین (ع) را برای فقیه جامع الشرایط فرض می دانند. همچنین است در نظریه انتخاب یا انتصاب ولی فقیه. باید گفت که قانون اساسی جای اختلاف برداشت ها نیست و باید جای محکمی باشد که به آن اتکا کرد که بر این اساس در قانون اساسی نیاز به تعریف مجددی داریم.

7⃣ تناسب میان توزیع اختیارات، وظایف و پاسخگو بودن که همه نهادها باید متناسب با اختیارات، مکانیزم و مراجع پاسخگویی شان مشخص باشد. شفافیت، پاسخگویی و قانون گرایی از مولفه های مهم #حکمرانی_خوب است.

✍🏼 شهادت و فوت جمعی از بنیانگذاران و واضعان قانون اساسی و در عین حال در قید حیات بودن جمع قابل ملاحظه ای از آنان باعث شده که توصیه گردد تا اصلاح قانون اساسی در حضور بازماندگان همین نسل انجام گیرد؛ به خصوص که در آستانه چهلمین سالروز #پیروزی_انقلاب_اسلامی هستیم و نسل سوم و چهارم خود را برای اداره کشور آماده می کنند. اصلاحات قانون اساسی با این اهداف می تواند بخشی از مسائل آینده را حل کند و از بروز مشکلات جلوگیری نماید.

🌐 @Dr_alidarabi

وحدت از نگاهی دیگر

🌸🌺 ۱۲ ربیع الاول برابر روایت اهل تسنن میلاد پیامبر اکرم، #حضرت_محمد (ص) و این ولادت باسعادت از نظر شیعیان ۱۷ ربیع الاول است. همانطور که توجه دارید این اختلاف تاریخی صرفا پنج روز است؛ شبیه بسیاری از افراد که در شناسنامه هایشان یک تاریخی درج شده اما در واقعیت و بنا به دست نوشته های پدران در حاشیه #قرآن یا اسناد مختلف، زمان دیگری صحت دارد. مثل خودم که تاریخ تولدم در شناسنامه، اول فروردین ۱۳۴۰ قید شده اما در واقعیت ۲۰ آبان ۱۳۳۹ متولد شده ام. بدون هیچگونه قیاس و صرفا برای تقریب ذهن این مثال را ذکر کردم که بدانیم بخشی از این اختلافات طبیعی است.

⚪️ خوشبختانه این اختلاف تاریخی با هوشیاری رهبران انقلاب و مسئولان و رهبران فکری اهل #تسنن و #تشیع در ایران پایه وحدت شد و هرساله به همین مناسبت مراسم های ویژه ای برگزار می شود. انقلاب اسلامی اگرچه در ذات و ماهیت خود ایدئولوژی شیعی دارد اما آرمان ها و اهداف بلندی که برای خود متصور است و حتی در #قانون_اساسی صریحا به آن اشاره شده است یک انقلاب اسلامی، جهانی و بشری است.

🔵 امروزه در قرن ۲۱ و ظهور شبکه های مجازی که به مثابه ابررسانه های عصر حاضر عمل می کنند و نیز تحولات گسترده در عرصه جهانی، ما نیازمند تفسیر موسع از مبانی دینی و فقهی #انقلاب_اسلامی هستیم که هم کارآمدی نظام مردمسالار دینی در سایه اسلام را عملی کنیم و هم اقبال جهانی نسبت به اسلام را افزایش داده و در برابر اسلام هراسی، شیعه هراسی و ایران هراسی که دشمنان انقلاب به راه انداختند، مقابله کارآمد و تاثیرگذار داشته باشیم.

🔴 ما در کشوری زندگی می کنیم که تنوع اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی را داراست و قرن ها در کنار هم زیر چتر #ایران زندگی مسالمت آمیز داشته اند. کشور مجال درگیری در برخی حواشی را ندارد و خیلی از مسائل مربوط به اقوام، اقلیت های دینی و مذهبی را می توان با مساعی جمعی، گفتگو و مدارا حل و فصل کرد و نیاز به اعتراضات، تجمعات و مسائلی از این دست نباشد. ما باید با مکانیزم های عقلانی، مسائل فرهنگ و اجتماعی تبدیل کنیم و راه حل آنها را در حوزه #فرهنگ و اجتماع جستجو کنیم. نه آنکه مسائل فرهنگی و اجتماعی را به حوزه ی امنیتی وارد ساخته و آنگاه با ابزارها و روش های سخت و بدون آنکه بخواهیم پاسخ منطقی و مستدل به نیازها و درخواست ها بدهیم، با سرکوب یا روش های غیرمعقول به آنها پاسخ دهیم. این درحالی است که همه می دانیم این روش ها مُسکّن و کوتاه مدت است و هزینه ی کشورداری را بالا می برد.

✍🏼 امروزه ما نیازمند بازخوانی مجدد مبانی و اصول مشترک وحدت مسلمانان هستیم. خدای واحد، کعبه و قبله واحد، ایمان و اعتقاد به خاتمیت پیامبر (ص)، دین اسلام به عنوان آخرین دین الهی و معجزه #قرآن_کریم به عنوان آخرین کتاب آسمانی در کنار کرامت انسانی، صلح و عشق‌ورزی، نوع‌دوستی، تعاون، مقابله با دشمنان و مدارا با دوستان، همه و همه در اسلام سراسر رحمت و مهربانی وجود دارد ولی چرا اختلافات مسلمانان آنقدر زیاد است که #اسلام_بدلی و آمریکایی یک روز در قالب "اسلام طالبانی"، یک روز با نام "اسلام وهابی" و روزی دیگر در قالب "اسلام داعشی" موجب ترس جهانیان می شود و چهره ای خشن و غیرانسانی از اسلام و مسلمانان یا همان امت پیامبر رحمت للعالمین را به تصویر می‌کشد. اینجاست که نقش نخبگان، مراجع، فقها، مفتیان و عالمان دینی در تشیع و تسنن سخت و دشوار می شود. همانطور که علمای بزرگی مثل #آیت_الله_سیستانی در این راه گام برداشتند و در پیام خود فرمودند: گفتمان ما بر دعوت به وحدت استوار است و من بارها گفته ام و باز هم می گویم که نگویید برادران سنیّ مان بلکه بگویید آنها نفس و جان ما هستند.

📌 تقریب بین مذاهب و توسعه مودت و مهربانی مسلمانان باید خاری در چشم دشمنان امت پیامبر رحمت (ص) شود. جمهوری اسلامی به عنوان یک نظام برخاسته از متن مردم و دارای ایدئولوژی اسلامی باید به صورت تمام قد دارای ویژگی های #وحدت_آفرین باشد. هفته وحدت مبارک

✅ دستنویس مطلب در صفحه شخصی من در اینستاگرام: https://www.instagram.com/p/BcSNkU4hf6v/

🌐 @Dr_alidarabi

منشاء اعتراضات کنونی کجاست؟!/ بخش اول

✍🏼 در چند روز گذشته گروهی از مردم در جهت احقاق حقوق خود و در راستای مطالبه از مسئولان با تاکید بر مسائل اقتصادی و با مدنظر قرار دادن #آرمان_معیشت به خیابان ها آمدند. اما پس از اندک زمانی این مطالبات از طرف گروه معدودی به انحراف کشیده شد و مسائل سیاسی جایگزین مباحث اجتماعی گردید. از این حیث مسئله فعلی را از چند جهت می توان مورد بررسی قرار داد:

🔺 دولت و دستگاه های اجرایی

1⃣ طبق آمارهای منتشر شده در طول چندسال گذشته، #مردم در بخش های مختلف کشور صدها بار دست به تجمع و اعتراض زده اند و عدم پرداختن مسئولان در این چندسال که جرقه هایی از این حوادث شکل گرفته بود، قابل بررسی است و می بایست نهادهای ذیربط پاسخگو باشند.

2⃣ ایجاد سازوکار قانونی برای #اعتراض یکی از خواسته های صحیحی است که متاسفانه دولتمردان در طول چندسال گذشته هیچ فکری برای آن نکردند. در چارچوب برنامه ریزی شده و بر اساس #قانون_اساسی حق اعتراض و انتقاد باید برای همه افراد در نظر گرفته شود.

3⃣ گرانی های اخیر، اعلام افزایش قیمت بنزین و قطع یارانه بخشی از مردم بدون آنکه #پیوست_رسانه_ای و توجیهی داشته باشد، باعث نگرانی مردم می شود. دولت برای اینطور فعالیت هایی لازم است که به فکر فضای اجتماعی و بازخوردهای آن نیز باشد.

4⃣ عدم ورود #مسئولان در میان مردم و گفتگوی بی پرده و صریح با آنان باعث احساس جدایی و انفکاک میان آنان و بدنه مردم می شود. حضور فعالانه، موثر و تعاملی رییس جمهور، وزرا، دولتمردان و سایر مسئولان می تواند بخشی از درد و رنج مردم را کاهش دهد.

5⃣ دادن وعده های مختلف و بی نتیجه تنها باعث افزایش #نارضایتی_عمومی می گردد. پیشتر در همین کانال و همچنین کتاب #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی ؛ بیم ها و امیدها نیز شرح دادم که یکی از آفات جوامع در حال توسعه همین وعده ها و شعارهای بی عمل است. باید در سخنرانی ها و خطابه ها به این مهم توجه کرد.

🔺 مجلس شورای اسلامی

1⃣ ورود به عرصه #قانونگذاری موثر در راستای #حکمرانی_خوب می تواند بخش زیادی از نارضایتی ها را کاهش دهد. قوانین با توجه به نیازهای جامعه می بایست تدوین و ارائه شوند.

2⃣ ارتباط کارآمد با #حوزه_انتخابیه و همچنین شنیدن رنج ها و درد های مردم و انتقال آنها به صحن علنی مجلس جهت نگارش لوایح و طرح ها می تواند جامعه را از بروز رفتارهای خشن مصون کند. بارها و بارها مردم، گروه ها و اصناف جلوی #مجلس_شورای_اسلامی تجمع کردند ولی نتوانستند مشکلات خود را به صورت مشخص و واضح حل و فصل کنند.

🔺 قوه قضاییه

1⃣ درباره قوه قضاییه پیشتر نیز مطالبی نوشتم که در یکی از آنها با عنوان "از کفتربازی تا براندازی" به دایره شمول مجرمیت پرداخته و به این حجم از مسائل گوناگون که در کشور ما جرم انگاشته می شود، انتقاداتی وارد دانستم. همچنین وجود پرونده های بسیار در دادگاه ها و طولانی شدن دادرسی ها نشانگر مسائلی است که باید به آنها پرداخت.

2⃣ برخورد امنیتی و با استفاده از #قوه_قهریه می تواند بخشی از جامعه را از سیستم قضایی ناامید کند که این مسئله را باید مسئولان آن قوه در راستای خدمت به مردم مورد بازبینی قرار دهند.

3⃣ روشنگری کامل درباره پرونده های افراد، اطلاع از قوانین و مقررات و فرهنگ سازی در زمینه بالا بردن سطح #سواد_قضایی جامعه می تواند بخشی از نارضایتی ها را کاهش داده و مردم را نسبت به این قوه قضاییه امیدوارتر سازد.

🔴 در بخش بعدی این نوشته سهم نخبگان، رسانه ها و مردم را شرح خواهم داد به این امید که این حرف ها شنیده شده و به عمل آید. (ادامه دارد...)

🌐 @Dr_alidarabi

🔴 به یاد سیاستمدار اخلاقگرا؛ مرحوم حسن حبیبی

✅ instagram.com/p/BevZ9RZhzVI/

نشست سران قوا
🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷🇮🇷
1️⃣ نشست سران قواى سه گانه از زمان حضرت امام خمينى (ره) مرسوم شد. در آن ايام نخست وزير و زنده ياد حاج احمد خمينى هم عضو ثابت نشست سران بودند و گاهى اين جلسات در حضور امام تشكيل ميگرديد.

2️⃣ اگر چه قانون اساسى اصل تفكيك قوا و حدود اختيارات و وظايف قوا را تعريف و مشخص كرده است.
اما "هماهنگى، همدلى، همكارى، مشورت" در مهم ترين مسايل كشور مى تواند مهم ترين دستور كار اين نشست ها باشد.

3️⃣ مردم از مسولان كشور انتظار دارند "خادم شايسته براى كشور" باشند و باحفظ اصول و رعايت قانون راهكارهاى "خدمت بهتر، كم هزينه تر و رفاه و امنيت بيشتر" را در اين نشست ها در دستور كار قرار دهند.

4️⃣ اين سه بزرگوار در انتخابات رياست جمهورى ١٣٩٦ با هم رقابت كردند و اينك كه دوران خدمت و تلاش شبانه روزى است مردم از قواى سه گانه انتظار دارند. "جان، نان، امنيت" شايسته را عملا از مسئولان ببيند.
مشكلات، چالش ها و موانع از يك سو، تحريم ها و دشمنى هاى بيگانگان از سوى ديگر شرايط "زندگى، كسب و كار، معيشت، اقتصاد و سلامت "جامعه را با دشوارى و تنگناهاى شديدى قرار داده است. برون رفت از اين بحران جز "با اتحاد همه "و همراهى مردم ميسر نيست."

#دولت #نشست #سران_قوا #خدمتگزار #خادم_ملت #قانون_اساسی
https://www.instagram.com/p/CJ_iQGlptBo/?igshid=1fmrmui65ok8o

قانون اساسی
🇮🇷🇮🇷
۱۱ و ۱۲ آذر ۱۳۵۸ سالروز همه پرسي قانون اساسي جمهوری اسلامي توسط مردم است. قانون اساسي داراي ١٤ فصل و ۱۷۷ اصل
است. روح حاكم بر قانون اساسي"اسلاميت"، «حاكميت ملی» و «مردم سالاری» است.
يك دهه پس از آن در ۱۳۶۸ قانون اساسي مورد بازنگري قرار گرفت كه اصلاحات مهمی در آن بعمل آمد. رهبری نظام ديگر لازم نبود مرجع تقليد باشد. مجتهد متجزى(درمقابل مجتهد جامع الشرايط) كفايت مي كرد.
نظام شورايی كه در قوه قضائيه، صدا و سيما، ... بود حذف شد و با حذف پست نخست وزيری و تمركز اختيارات در رياست جمهوري غلبه نظام رياستی بر نظام پارلمانی را شاهد بوديم.
اينك سه دهه از بازنگری قانون اساسی گذشته است. عصر و زمانه دگرگون شده است، نسلي جديد بامطالبات متفاوت و شيوه حكمراني در دنيا بشدت تغيير يافته است. نقاط ضعف و اشكالات قانون اساسي در عمل آشكار شده است. همه رؤسای جمهور كشوربا گرايشات سياسي مختلف اذعان كرده اند كه با اين قانون اساسی نمی شود كشور را اداره كرد.
آنها مي گويند اگر رئيس جمهور عالی ترين و رسمي ترين مقام اجرايي كشور است از اختيارات لازم برخوردار نيست. دولت ها و مجالس مختلف نسبت به موازي كاري، تداخل وظايف، تعدد مركز قانونگذاری و مخدوش شدن مرجعيت قوه مقننه درحوزه «قانونگذاری و نظارت» بشدت اعلام نگرانى كرده اند. در زمانه هايي تفسير قانون اساسي توسط شوراي نگهبان به قدری مضيق شده است كه «تهديدی بر حاكميت ملي» و « مردم سالاری» است.
قانون اساسي در هر كشوری به مثابه بالاترين سند ملی و «ميثاق ملی» محسوب مي شود چرا كه مطالبات مردم را نمايندگی می كند.
در سال ۱۳۹۴ كه كتاب آينده پژوهی انقلاب اسلامی؛ بيم ها و اميدها (انتشارات امير كبير) را نوشتم تصريح كردم كه بايد " اصلاح قانون اساسي" از «تابو بودن» بدر آيد. جمهوريت و اسلاميت آن هر دو برجسته باشد و مبادا در سايه تفسيرهای مختلف «حق حاكميت ملي» ناديده شمرده شود. بايد
«انحصار» بكلی كنار گذاشته شود و «رقابت» جايگزين آن شود .در قانون اساسي همه مقامات داراي اختيارات مشخص و روشن هستند و نحوه پاسخگويي آنها هم تعريف شده است.
اصلاح قانون اساسي مطابق با شرايط زمانه و نسل جديد و تحولات جهاني و تجارب بدست آمده يك ضرورت است و تأخير در آن جايز نيست.
#قانون_اساسی #جمهوری_اسلامی #مردم
https://www.instagram.com/p/CXBzIiGtIVV/?utm_medium=share_sheet

*قانون اساسى*

١٢ آذر ۱۳۵۸ روز تصويب قانون اساسى جمهورى اسلامى ايران است.
*قانون اساسى* سند ملى و ميثاق جمعى يک ملت است. اصول، خط مشى، راهبردها، جهت گيرى ها و بايسته هاى حكمرانى و اداره يک حكومت و نظام بر پايه اصول آن استوار است.

💠 يک بار در سال ۱۳۶۸ قانون اساسى مورد بازنگرى قرار گرفت و اصلاحات جدى در آن بعمل آمد از جمله؛
حذف قيد مرجعيت از شرايط رهبرى و اضافه كردن ولايت مطلقه فقيه و نيز دادن نقش هماهنگى و نظارت بر سه قوه، حذف نظام شورايی در اداره امور از جمله در صداوسيما و قوه قضاييه، انتخاب نظام رياستى و دادن اختيارات و اقتدار فراوان به رييس جمهور و حذف پست نخست وزيرى را از مهم ترين اصلاحات در قانون اساسى بوده است.

◀️ اينک با گذشت بيش از ۴۴ سال از عمر نظام جمهورى اسلامى و تجارب حاصله و نيز ضرورت زمانه و عصر و جابجايی نسلى و لزوم به روز كردن قانون اساسى بيش از هر زمان ديگرى محسوس و مورد مطالبه است.

🔸️سال١٣٩٤ كه كتاب آينده پژوهى انقلاب اسلامى را نوشتم و انتشارات اميركبير آن را چاپ كرد از اصلاحات قانون اساسى ياد كردم؛

🔹️ نظام دو مجلسى، تمركز قانون گذارى در مجلس و حذف ١٢ شورا و نهاد كه هم عرض مجلس دارند متاسفانه قانون وضع مى كنند، حضور دائمى روساى جمهور و روساى قوه مقننه و قضاييه بعد از اتمام دوره كارى در تركيب شوراى نگهبان، حذف مجمع تشخيص مصلحت نظام، تغير تركيب مجلس خبرگان و امكان حضور نخبگان و سرآمدان در حوزه مديريت، دانشگاه، سياست داخلى و خارجى و… از جمله اين اصلاحات ضرورى و مبرم است كه در كتاب آورده ام.

✳️ اگر تمايل به اطلاعات بيشتر داريد كتاب " *آينده پژوهى انقلاب اسلامى؛ بيم ها و اميدها* " را مطالعه فرماييد.
#آینده_پژوهی #آینده_پژوهی_انقلاب_اسلامی #قانون_اساسی
https://www.instagram.com/p/C0Zq4KkxAfv/?igshid=MTc4MmM1YmI2Ng==

عضویت در کانال تلگرام 👇
https://t.iss.one/dr_alidarabi

عضویت در پیام رسان بله 👇
sapp.ir/dr_alidarabi

عضویت در پیام رسان ایتا 👇
eitaa.com/drsapp.ir/dr_alidarabi_alidarabi