روزنامه دنیای اقتصاد
3K subscribers
13.2K photos
2.43K videos
13 files
1.15K links
کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد

صاحب امتیاز: شرکت دنیای اقتصاد تابان
مدیر مسئول: علیرضا بختیاری
سردبیر: پویا جبل عاملی
Download Telegram
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

تغییر رویکرد طرفین مذاکرات

👤 دکتر بهزاد احمدی

✍️ ایران و تروئیکای اروپایی، در شرایطی دشوار و پیچیده وارد مذاکراتی شده‌اند که به شدت تحت‌تاثیر روی کار آمدن ترامپ و تحول در روابط فراآتلانتیکی و نیز تغییر در سیاست آمریکا در قبال ایران است.

✍️ به‌خصوص از زمان شدت گرفتن جنگ اوکراین، تنش در روابط ایران و اروپا بالا گرفته و امنیتی‌تر و پیچیده‌تر شده است.

✍️ برای همین، دو تغییر ماهوی در روابط ایران-اروپا دیده می‌شود: نخست اینکه از دید اروپا، هم سطح تاثیر ایران و هم فوریت تهدید آن شدت یافته است. دوم و ناشی از تحول اول، واکنش اروپا به ایران از سطح تاکتیکی به سطح راهبردی تغییر کرده و بر شدت آن افزوده شده است.

✍️ امروز با اروپایی روبه‌رو هستیم که نظام مسائل آن با ایران بیشتر اروپایی است تا آمریکایی و به‌رغم یکپارچه‌سازی ادراک امنیتی بین این دو، اولویت‌های آنها در حوزه‌هایی متفاوت است. بنابراین منطقی است راهبرد مذاکراتی ایران بر اولویت‌های اروپایی متمرکز شود.

✍️ در مساله هسته‌ای اساسا اروپا فاقد وزن و نقش لازم است و بازیگر اصلی آمریکاست منتها به‌واسطه اسنپ‌بک اروپا در تلاش است تا جایگاهی را برای خود در این موضوع مهیا کند ولی بازهم بدون هماهنگی با آمریکا اقدامی نخواهد کرد.

✍️ در بحث منطقه خاورمیانه، خود اروپا نیز می‌داند فاقد قدرت و ابزارهای لازم برای ایفای نقش یا تحت فشار قرار دادن ایران است.

✍️ موضوع حقوق بشر نیز تاکتیکال است و بیشتر برای مشروعیت‌بخشی به اصل مذاکرات با ایران و پاسخگویی به انتقادات داخلی‌ خود اروپا به کار می‌رود.

✍️ بنابراین راهبرد مذاکراتی با اروپا به‌جای هسته‌ای باید با اعتمادسازی بر سر اوکراین شروع و با توافق فنی بر سر موضوع هسته‌ای با هدف رفع تحریم‌های اروپایی هسته‌ای و غیر‌هسته‌ای و ممانعت از اسنپ بک ادامه یابد.

✍️ اگر این دور از مذاکرات نیز مانند گذشته مسائل را به موضوع هسته‌ای و رفع تحریم‌های آمریکا تقلیل دهد و فاقد راهبرد مذاکراتی و تاکتیک‌های مذاکراتی مناسب باشد، راه به جایی نخواهد بردد.

✍️ استفاده به موقع از ابزارها و کارت‌های در اختیار، مدیریت بحران در روابط دوجانبه، ورود به گفت‌وگوهای موردی و مقطعی، تعریف دستورکارهای مثبت، خودداری از مجادلات رسانه‌ای، بازگرداندن مذاکرات از سطح سیاسی به سطح فنی و داشتن راهبرد دقیق و مبتنی بر شناخت و تاکتیک مذاکراتی به‌روز و موثر به ایران در بازتنظیم روابط با اروپا و ارتقای مذاکرات توفان فکری به مذاکرات عینی با نتایج ملموس کمک خواهد کرد.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #مذاکرات #اروپا #ژنو

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

نوبل اقتصاد ۲۰۲۴؛ دستاوردی بیش از یک کتاب

👤 دکتر سیاوش محدث

✍️ برندگان نوبل اقتصاد ۲۰۲۴، به دلیل پژوهش‌‌‌های پیشگامانه خود در مورد تاثیر نهادهای سیاسی و اقتصادی بر رفاه و توسعه، موفق به کسب این جایزه شدند.

✍️ این پژوهش‌‌‌ها با تاکید بر تاثیر نهادهای «فراگیر» و «بهره‌کش»، چارچوبی برای درک تفاوت‌‌‌های توسعه‌‌‌ای میان کشورها و در طول زمان ارائه کرده‌‌‌اند.

✍️ نهادهای «فراگیر»، با فراهم کردن فرصت‌‌‌های برابر، ترویج دموکراسی و تضمین شفافیت، زیرساخت‌‌‌هایی برای رشد اقتصادی پایدار ایجاد می‌کنند.

✍️ در مقابل، نهادهای «بهره‌کش»، با تمرکز قدرت در دستان گروه کوچکی از افراد، بهره‌‌‌کشی از منابع انسانی و اقتصادی را تقویت کرده و مانع توسعه می‌‌‌شوند.

✍️ نتایج پژوهش‌‌‌های چند ده اقتصاددان خرد و ‌سنجی نشان داد که بیشتر مطالعات تجربی، در هر دو سطح خرد و کلان، نتوانسته‌‌‌اند خود را از معضل درون‌‌‌زایی دور نگه دارند.

✍️ درون‌‌‌زایی در یک مطالعه تجربی می‌‌‌تواند نتایج بسیار گمراه‌‌‌کننده‌‌‌ای را به مخاطب عام تحویل بدهد.

✍️ نمی‌‌‌دانیم که نبود ثروت در فاصله ۱۲۰۰-۱۹۰۰ میلادی بیشتر به ما ضربه زده یا نبود نهادهای توسعه‌‌‌گرا مانند نظام سیاسی، بانک و حمل‌ونقل دریایی مهم عوامل عقب‌‌‌ماندگی ما بوده‌‌‌اند؟

✍️ اهمیت نتایج تحقیقاتی مانند تحقیقات برندگان نوبل اقتصاد امسال، ابزارهایی به سیاستگذاران ارائه می‌دهد. آنها تاکید می‌کنند که اصلاح نهادها، به‌ویژه نهادهای سیاسی، می‌‌‌تواند به کاهش نابرابری و تقویت رشد پایدار کمک کند.

✍️ این تحقیقات به‌وضوح نشان می‌دهند که تاریخ، نهادها و سیاست نقشی حیاتی در مسیر توسعه ملت‌‌‌ها ایفا می‌کنند. اما باید توجه داشت که این توصیه‌‌‌ها را باید با کمی تردید به هر جغرافیا و عصر تعمیم دهیم.

✍️ به‌عنوان مثال، مواردی مانند رشد جادویی چین به‌طور کلی این قبیل توصیه‌‌‌ها را به چالش کشیده و اهمیت پایه‌‌‌های سیاسی و اقتصادی غیر‌قابل مقایسه هر جغرافیا را به رخ می‌‌‌کشند.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #نهادهای_فراگیر #نهادهای_بهره_کش #اصلاح_نهادها

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

عمرمان در صف و سامانه گذشت

👤 دکتر مهدی انصاری

✍️ چقدر از عمرتان را در صف گذرانده‌اید؟ صف خودرو، صف مجوز یا صف کنکور. ارزش وقت انسان‌ها در ایران چقدر است؟

✍️ میانگین دستمزد ساعتی، به‌عنوان هزینه‌فرصت زمان، یک معیار است. درحالی‌که میانگین دستمزد ساعتی در ایران در سال جاری به سختی به ۲دلار می‌رسد، این شاخص در آمریکا ۳۴، در کانادا ۲۵، در اروپا ۲۸ و در کره‌جنوبی ۱۸دلار آمریکا است.

✍️ میانگین دستمزد ساعتی در ایران تقریبا برابر با حداقل (بسیار کمتر از میانگین) دستمزد ساعتی در کشورهایی چون بولیوی، لبنان، بوسنی، کلمبیا، اردن، مراکش و جاماییکاست.

✍️ یعنی، میانگین هزینه‌فرصت زمان در ایران کمتر از ۱۰درصد کشورهای توسعه‌یافته و در حدود حداقل دستمزد در برخی کشورهای در حال توسعه است. بازتاب این بی‌ارزشی وقت، در تمام وجوه زندگی ایرانیان دیده می‌شود.

✍️ این موضوع به بخش دولتی محدود نمی شود. تمایل دیوانه‌وار برای تشکیل جلسات متعدد و طولانی برای هر مساله کوچک و بزرگ، عادی شدن شروع با تاخیر نیم‌ساعته و یک‌ساعته‌ عمده‌ جلسات و برنامه‌ها و رواج عدم پای‌بندی به موعدهای تحویل کار یا پرداخت تنها جلوه‌هایی از پایین بودن ارزش وقت در ایران است.

✍️ در تحلیل پایین بودن ارزش وقت می‌توان به دلایل مختلفی از جمله کمبود سرمایه‌های فیزیکی مکمل، کمبود سرمایه‌ انسانی و ضعف سرمایه نهادی نظیر تورم قیمت و قوانین اشاره کرد.

✍️ تمام این موارد بازتاب نقصان در نهاده‌های مکمل نیروی انسانی در فرآیند تولید است که موجب بهره‌وری کمتر نیروی کار و کاهش ارزش آن می‌شود.

✍️ در نظام بازار هزینه‌ای که افراد می‌پردازند ملاک دسترسی به منابع است؛ حال آنکه در نظام صف مدت زمانی که افراد حاضرند در یک صف فیزیکی یا مجازی منتظر بمانند، ملاک خواهد بود.

✍️ ما در ایران بسیاری از منابع را مبتنی بر صف تقسیم می‌کنیم. برای رسیدن به فرصت تحصیل دانشگاهی، بچه‌ها از کودکی در صف کنکور قرار می‌گیرند. برای خرید خودرو صف چندساله تشکیل داده‌ایم. برای تامین توأمان آزادی و امنیت صف سربازی داریم و برای ارز دولتی صف داریم و هر آنچه فکرش را بکنیم.

✍️ به‌طور کلی هر جا قیمت‌گذاری دستوری ورود کرده است، مکانیزم تخصیص از مکانیزم بازاری به مکانیزم صف تبدیل شده است.

✍️ ماهیت قیمت‌گذاری دستوری منابع باعث می‌شود که صف‌ها خودتشدید‌کننده باشند. خیل عظیم متقاضیان سفته‌باز در صف خودرو و ارز دولتی شاهد این مدعاست.

✍️ گسترش صف‌ها مجددا ارزش وقت را کاهش می‌دهد و این چرخه تا به صفر رساندن ارزش وقت و تولید و فقر کامل ادامه پیدا می‌کند.

✍️ در دهه‌های گذشته، بسیاری از کشورهای شرق اروپا با تغییر نظام تخصیص از صف به بازار توانسته‌اند بهره‌وری نیروی کار و رفاه عمومی را به شکل چشم‌گیری افزایش دهند.

✍️ اما ما در دهه اخیر صف‌ها را به شکل سامانه‌ها درآوردیم. متاسفانه ما حتی فناوری دیجیتال را با گسترش سامانه‌ها در خدمت نظام تخصیص مبتنی بر صف آورده‌ایم؛ غافل از اینکه خدمت بزرگ اقتصاد دیجیتال تسریع و تسهیل تبادلات بوده است.

✍️ راهکار، برچیدن صف‌هاست. برای تبیین اهمیت این تحول سیاستی و سنجش میزان موفقیت آن نیاز به سنجه و معیار داریم و برای آن، نیاز به داده های جدید.

✍️ این داده، داده‌ گذران وقت (Time Use Survey) است. این داده به سیاستگذار، پژوهشگر و عموم مردم نشان می‌دهد که چه میزان از عمر افراد در کشور برای انتظار در صف‌های اداری، صف کنکور و سربازی، صف خودرو، صف مجوزها و انبوهی از دیگر صف‌ها تلف می‌شود.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #صف #سامانه #ارزش_وقت

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

ایران در جهان هوش مصنوعی

👤 سید ایمان میرعمادی

✍️ کشورهایی که به‌موقع به ضرورت بهره‌گیری از هوش مصنوعی پی برده‌اند، موفق شده‌اند فرصت‌های ویژه‌ای را برای رشد و توسعه خود فراهم آورند و کشورهایی که ابعاد مختلف این انقلاب فناورانه را درک نکنند به‌سرعت از رقابت اقتصادی و فناورانه جهانی عقب خواهند افتاد.

✍️ ایران، با وجود پتانسیل‌های قابل‌توجه، در میانه این دوگانگی قرار دارد: فرصتی برای بهره‌مندی از این موج فناورانه یا غفلت و عقب‌ماندگی در رقابت جهانی.

✍️ از نظر علمی، ایران در سال‌های اخیر در حوزه هوش مصنوعی، دچار افت جدی نسبت به کشورهای منطقه و جهان شده است. در سال۲۰۲۳ ایران از نظر تعداد و کیفیت مقالات مرتبط با هوش مصنوعی در جایگاه دوم منطقه بعد از عربستان قرار دارد و با ادامه روند فعلی در دو الی سه سال آینده جایگاه دوم را به ترکیه واگذار می کنه.

✍️ همچنین تعداد مقالات کنفرانسی ایران در کنفرانس‌های برتر هوش مصنوعی روندی نزولی داشته و ایران هم‌اکنون در جایگاهی بعد از رژیم صهیونیستی، عربستان، ترکیه و امارات قرار دارد.

✍️ از نظر ظرفیت توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی، ایران پس از ترکیه در جایگاه دوم منطقه است.

✍️ از نظر کاربردی‌سازی هوش مصنوعی در کسب‌وکارهای ایرانی، ایران حداقل 7سال از میانگین جهانی فاصله دارد.

✍️ «کمبود نیروی کار با مهارت کافی» و «نبود زیرساخت‌های مناسب» دو عامل کلیدی در عدم توسعه هوش مصنوعی در بنگاه‌های ایرانی است.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #هوش_مصنوعی

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔴 شاخص هوش مصنوعی ایران 1403 / چقدر عقبیم؟

🔹در سال۲۰۲۳ ایران از نظر تعداد و کیفیت مقالات مرتبط با هوش مصنوعی در جایگاه دوم منطقه بعد از عربستان قرار دارد و با ادامه روند فعلی در دو الی سه سال آینده جایگاه دوم را به ترکیه واگذار می کنه.

🔹همچنین تعداد مقالات کنفرانسی ایران در کنفرانس‌های برتر هوش مصنوعی روندی نزولی داشته و ایران هم‌اکنون در جایگاهی بعد از رژیم صهیونیستی، عربستان، ترکیه و امارات قرار دارد.

🔹از نظر ظرفیت توسعه‌دهندگان هوش مصنوعی، ایران پس از ترکیه در جایگاه دوم منطقه است.

🔹از نظر کاربردی‌سازی هوش مصنوعی در کسب‌وکارهای ایرانی، ایران حداقل 7سال از میانگین جهانی فاصله دارد.

🔹«کمبود نیروی کار با مهارت کافی» و «نبود زیرساخت‌های مناسب» دو عامل کلیدی در عدم توسعه هوش مصنوعی در بنگاه‌های ایرانی است.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #هوش_مصنوعی

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

بزنگاه دمشق

👤 پویا جبل‌عاملی

✍️ وقایع سوریه، نشان داد که قدرت سیاسی بدون پشتوانه مردمی بی‌ثبات است. اگرچه به‌نظر می‌رسد همه چیز تحت کنترل است، اما به یک‌باره بی‌ثباتی بالقوه، بالفعل می‌شود.

✍️ تولید ناخالص داخلی سرانه حدود ۵۰۰دلار در سال و فقر ۹۰درصدی، نتیجه سیاست های اسد در سوریه بود. این یعنی از هر ۱۰نفر سوری فقط یک نفر می‌توانست زندگی معمولی داشته باشد. بیش از نیمی از جمعیت در گرسنگی دائمی بودند.

✍️ از نظر سیاسی، رویکرد اسد طوری بود که گویا اگر کمترین امتیاز را به مخالفان بدهد، دیگر باقی نمی‌ماند؛ اما مشخص شد چقدر این ایده دور از واقعیت بوده است.

✍️ درحالی‌که در نشست آستانه از او خواسته شده بود تا گفت‌وگو‌ها را برای یک حکومت فراگیر در سوریه آغاز کند، اما او این کار رو نکرد.

✍️ بشار اسد فکر می کرد اگر بتواند گروه‌های وابسته به خودش را که بخشی از آن ۱۰درصد غیرفقیر بودند، تطمیع و مشروعیت خویش را در بین آنان جست‌وجو کند، به زور سرنیزه می تواند بماند.

✍️ اما دولتی که قدرت ندارد رفاه بیاورد، قدرت ندارد آزادی بدهد و در نهایت قدرت ندارد امنیت به مردمش ارزانی کند، قدرت حفظ امنیت خود را نیز نخواهد داشت.

✍️ رسیدن به یک جامعه باز همراه با ثبات و رفاه، آسان نیست به‌ویژه زمانی که یک کشور در تله فقر افتاده باشد.

✍️ سوریه در یکی از آن بزنگاه‌هایی قرار گرفته که اگر حاکمان تازه‌اش نگاهی ملی، فراگیر، توسعه محور و باز داشته باشند و اقتصاد کشورشان را در زنجیره ارزش جهانی قرار دهند، می‌توانند میلیون‌ها شهروند را از زندگی کنونی خود نجات دهند. غیر از این باشد، تنها یک دیکتاتور با دیکتاتوری دیگر جابه‌جا می‌شود و بخت تیره مردم شام ادامه پیدا خواهد کرد.

#دنیای_اقتصاد #سوریه #سرمقاله

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

«کدام وزارتخانه‌ها تعطیل شوند؟

👤 مرتضی کاظمی؛ اقتصاددان

✍️ حدس می‌زنید چه تعداد سازمان دولتی و حاکمیتی در ایران فعالیت می‌کنند؟ پاسخ به این پرسش شما را حیرت‌زده خواهد کرد؛ بیش از ۶هزار سازمان دولتی و حاکمیتی در ایران فعالیت می‌کنند.

✍️ بوروکراسی در ایران توانسته یک‌تنه به یک مانع مهم برای پیشرفت اقتصادی تبدیل شود. با این مانع چه کنیم؟ پاسخ من این است که هیچ چاره‌ای به جز تعطیلی ضربتی بسیاری از این سازمان‌ها نداریم.

✍️ این وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مزاحم، صدها هزار میلیارد تومان هزینه و بودجه تحمیل می کنند؛ منفعت‌های از دست رفته به‌خاطر وجود اونها، هزاران میلیارد دلار هزینه‌فرصت به ما تحمیل کرده، استعدادهای فراوانی را ناامید و کسب‌و‌کارهای زیادی را سرکوب کرده است.

✍️ ما ۲۰وزارتخانه داریم که بعضی از آنها تجمیع‌شده چندین وزارتخانه هستند به اضافه انواع و اقسام ستادهای عجیب و شوراهای عالی و همچنین انواع و اقسام نهادهای نظارتی و فرهنگی با زیرمجموعه‌های مفصل که مجموعا میلیون‌ها کارمند را در هزاران ساختمان جای داده‌اند. البته شبه‌دولتی‌ها و خصولتی‌ها رو هم اضافه کنید.

✍️ اگر روزی روزگاری چنین اراده‌ای برای تعطیلی ضربتی این سازمان‌ها ساخته شود با کارکنانی که در این سازمان‌ها مشغول کار هستند، چه کنیم؟
در پاسخ می‌توان گفت کارمندان این وزارتخانه‌ها و سازمان‌هایی که تعطیل می‌شوند حتی اگر تا زمان بازنشستگی از جیب مردم، مستمری بگیرند همچنان منفعتی قابل توجه نصیب مردم و اقتصاد ایران خواهد شد. چرا؟ یکی از دلایلش این است که اگر این سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها تعطیل نشوند، وقتی کارمندانشان بازنشسته می‌شوند این دستگاه بوروکراسی می‌تواند افراد جدیدی را جایگزین نفرات قبلی کند و این سلسله می‌تواند تا ده‌ها و شاید صدها سال مانع رشد و پیشرفت باشد.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #وزارتخانه_ها #سازمان_ها #اقتصاد_دولتی #دولت_بزرگ

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

قواعد حقوق در چرخه سیاستگذاری عمومی

👤 دکتر روح‌الله اسلامی؛ استاد علوم سیاسی

✍️ برای اینکه قانون به‌عنوان یک ابزار سیاستگذاری عمومی موفق عمل کند، باید از چه اصول و قواعدی پیروی کند؟

✍️قانون باید از اصول و قواعدی پیروی کند که حقوق الهی، طبیعی، انسانی، اجتماعی و فرهنگی را رعایت کند، رضایت عمومی را به همراه داشته باشد و با دستور آیین‌نامه و‌ بخشنامه متفاوت باشد.

✍️قوانین زمانی می‌توانند به‌عنوان خروجی موفق چرخه سیاستگذاری عمومی شناخته شوند که در طراحی، اجرا و ارزیابی آنها اصولی رعایت شده باشد. مانند:

۱- احترام به حقوق الهی، طبیعی و فطری
۲- حفظ حقوق انسانی و شهروندی
۳- مشروعیت و مقبولیت عمومی
۴- شناسایی حقوق اقلیت‌ها و طردشدگان
۵- مصلحت عامه و منافع ملی
۶- رعایت اصول حقوقی و عدالت کیفری
۷- شناسایی عرف و تحول اجتماعی
۸- مشارکت عقلا و متخصصان
۹- تمرکز بر امر عمومی و اجتناب از سیاست‌های شخصی‌گرا
۱۰- ضرورت کاهش حجم قوانین

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #قانون #مشروعیت_قانون #سلستگذاری_عمومی

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

چرا «پیکان» به جای «شورولت» انتخاب شد؟

دکتر علی سرزعیم

چرا معمولا پاسخ «اقتصادخوانده ها» به قضایا، با پاسخ «عموم مردم» متفاوت است؟

✍️ ریشه این تفاوت تحلیل، در این است که، اقتصاددانان بیش از اینکه بر رفتار و ابزارآلات انجام کار تمرکز کنند، بر «انگیزه انجام رفتار» تمرکز می‌کنند.

✍️ در دهه ۶۰ هم پیکان تولید می‌شد، هم خودروهای آمریکایی مثل بیوک و شورولت. عموم مردم خرید پیکان با وجود کیفیت پایین آن را به خودروهای آمریکایی راحت ترجیح می‌دادند؛ چون گفته می‌شد که خودروهای آمریکایی مصرف بالایی دارند.

✍️ در آن زمان قیمت بنزین بالا بود، به همین دلیل خیلی از افراد طبقه متوسط عادت داشتند در مسیر رفتن به سرکار مسافر سوار کنند تا خرج بنزین درآید!

✍️ از وقتی که قیمت بنزین نسبت به تورم پایین نگه داشته شد، مشکل شروع شد و تولید و خرید خودروهای بی‌کیفیت داخلی توجیه یافت.

✍️ وقتی گازوئیل قیمت نازلی دارد هیچ راننده اتوبوس، مینی‌بوس و کامیونی انگیزه ندارد تا خودروی آلاینده و فرسوده خود را با خودروی جدیدی که کم‌مصرف‌تر و کمتر آلاینده است جایگزین کند.

✍️ این استدلال که چون خودروهای داخل پرمصرف‌تر هستند، پس نباید قیمت بنزین افزایش یابد، استدلال صحیحی نیست.

✍️ اگر خودروهای داخل دو برابر خودروهای رایج در جهان مصرف دارند، قیمت بنزین باید نصف قیمت بنزین در خارج از ایران باشد نه یک‌بیستم آن!

✍️ قیمت گازوئیل که تقریبا رایگان است. در چنین شرایطی یک صاحب کامیون فرسوده چه دلیلی می‌تواند داشته باشد که کامیون خود را عوض کند.

✍️ توده مردم شرایط موجود را قطعی تلقی می‌کنند؛ اما اقتصاددانان آنها را قابل تغییر می دانند.

✍️ مشکل این است که جاانداختن این موضوع نه‌تنها برای توده مردم، بلکه برای سیاستمداران و حتی برخی اقتصادخوانده‌ها دشوار است.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #توده_مردم #اقتصاددانان #انگیزه

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

وزارت بانکداری

👤 دکتر حمید قنبری؛ حقوقدان

✍️ نظام بانکی ما، با تمام قوانینی که بر آن تحمیل شده، با سازوکارهایی که دیگر چندان به بانکداری مدرن شبیه نیست و با محدودیت‌هایی که آزادی عمل را از آن گرفته، بیشتر شبیه یک وزارتخانه عمل می‌کند تا شبکه‌ای از بانک‌های مستقل و پویا.

✍️ مثلا درمورد تسهیلاتی که بانک‌ها موظفند پرداخت کنند، درست مانند ادارات یک وزارتخانه، با بخشنامه‌ها و مقررات از آنها خواسته می‌شود که از دستورات پیروی کنند.

✍️ کار به جایی رسیده که کار اصلی بانک‌ها، یعنی اعطای تسهیلات به پروژه‌های سودآور اقتصادی، به حاشیه رفته و منابع محدود بانکی صرف اهدافی می‌شود که الزامات قانونی به آنها تحمیل کرده، نه انتخاب‌های اقتصادی.

✍️ از سوی دیگر، فضا برای رقابت و خلاقیت در بین بانک‌ها که می‌تواند موتور محرک توسعه اقتصادی باشد، از میان رفته است.

✍️ اگر قرار است گامی موثر برای نظام بانکی کشور برداشته شود، باید نخستین و اساسی‌ترین اقدام، انحلال وزارت بانکداری نانوشته‌ای باشد که در عمل شکل گرفته است.

✍️ این مسیر نیازمند بازنگری عمیق در قوانین و مقررات، بازگرداندن اختیارات به بانک‌ها، و اصلاح ساختارهایی است که طی سال‌ها استقلال بانک‌ها را به حاشیه برده است.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #بانکداری #محدودیت_های_بانک_ها #سیاست_دستوری

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

بازار قیمت‌ساز

👤 دکتر پویا جبل‌عاملی

✍️ بانک‌مرکزی با معرفی سامانه و راهکاری جدید بر آن شد تا تخصیص ارز تجاری با مکانیزم عرضه و تقاضا انجام شود. اما دو مساله وجود دارد؛ اول اینکه چگونه عمل کنیم تا این فرآیند جدید مثل تجربیات گذشته نشود؟ دوم، اینکه آیا این سامانه جدید می‌تواند شکل‌دهنده قیمت ارز باشد؟

✍️ پیش از این نیز قرار بر این بود تا سامانه نیما چنین فرآیندی را طی کند، اما با مداخلات سیاستگذار، قیمت در این سامانه دستوری شد و عملا نرخ سومی شکل گرفت.

✍️ این سامانه چون مانند بازار آزاد عمل نمی‌کند و همه عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان ارز را پوشش نمی‌دهد، نمی‌تواند تخصیص بهینه را انجام دهد؛ در ثانی چون نمی‌تواند قیمت‌سازی کند، بر قیمت بازار آزاد موثر نیست.

✍️ پس چرا از این اقدام حمایت می‌کنیم؟ چون این اقدام در صورتی که با مداخله مواجه نشود، می‌تواند به کاهش رانت ارزی و هدررفت ارز منجر شود.

✍️ این سامانه در بهترین حالت می‌تواند پیرو بازار آزاد غیررسمی باشد و رانت موجود در تخصیص ارز را به حداقل برساند که با توجه به وضعیت اتفاق‌افتاده برای نیما همین نیز دستاورد قابل توجهی است.

✍️ اشکال همه سامانه‌های رسمی این است که نمی‌توانند همه تقاضاهای ارز را در خود جای دهند.

✍️ یک‌بار هم راه دیگری را مبتنی بر تجربه جهانی و علم در پیش گیریم. رفع تعهدات صادراتی و وارداتی را متوقف کنید، مبادلات ذیل حساب سرمایه را بپذیرید، کلیه دادوستدهای ارزی را به صرافی‌ها و بازار غیرمتمرکز بسپارید و نظام تک‌نرخی شناور ارز را پایه‌گذاری کنید.

✍️ خواهید دید که فرآیند بسی آسان‌تر، صادرکنندگان و واردکنندگان راحت‌تر، دادوستدهای بازار روان‌تر، تخصیص ارز بهینه‌تر، صرفه‌جویی ارزی بیشینه‌تر، ثبات بازار آزاد عمیق‌تر، حجم تجارت بیشتر و فساد کمتر خواهد بود.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #سامانه_ارزی #سیاستگذاری_ارزی #قیمت_ارز

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

تجلیل از مخالفان FATF

👤 دکتر مهرداد سپه‌‏‌وند؛ اقتصاددان

✍️ در حالی که بحث محوری FATF مقابله با جرائم مالی مثل مدیریت منابع مالی ناشی از فساد و اختلاس و فرار مالیاتی است، مخالفان پیوستن ایران به FATF در نگاه مسوولان چنین جلوه دادند که هدف از FATF مقابله با ایران و محدود کردن حمایت ایران از محور مقاومت است.

✍️ آنها چنین وانمود کردند که FATF یک مجموعه کوچک و بی‌‌‌اهمیت است که شامل حدود۳۰کشور عضو است. درصورتی که با اندکی کنکاش روشن بود که عدم‌همکاری به منزله حذف از سیستم مالی جهانی است.

✍️ علاوه بر این درخواست ایران نه برای عضویت که صرفا برای ورود به لیست کشورهای همکار بود، لیستی که به غیر از دو سه کشور، تقریبا همه کشورهای جهان را شامل می‌شود.

✍️ دومین برنامه مخالفان تاکید بر سیاسی بودن کارگروه بود، آنها چنین القا کردند که اولا بدون الزام به هرگونه مقدمات فنی، اعضا می‌‌‌توانند صرفا براساس نیات سیاسی خود عمل کنند و دوم اینکه این نیات سیاسی مقهور و منتج از خواست و سیاست دشمنان کشور ماست.

✍️ مخالفان در حالی به مشکل آفرینی FATF بر سر راه حمایت از حزب‌الله اشاره می‌کردند که قطر بدون هیچ مشکلی نزدیک به ۲میلیارد دلار به حماس کمک مالی می‌کرد و در همکاری آن با FATF نیز هیچ‌گونه خللی حاصل نشد.

✍️ مورد دیگر این بود که مخالفان وانمود می‌کردند که همکاری با FATF به معنی الزام به در اختیار گذاشتن اطلاعات همه تراکنش‌‌‌های مالی کشور به کشورهای متخاصم است. اما حقیقت چیز دیگری بود.

✍️ هیچ‌گونه‌ سازوکار اجباری برای تبادل اطلاعات در FATF تعبیه نشده است. مگر نه آنکه کشورهای دوست مدت‌ها با ایران به‌رغم تحریم‌ها و وجود ایران در لیست سیاه همکاری داشتند؟

✍️ واقعیت آن است که فرصت تاریخی و مناسبی برای حل مشکل ارتباط با نظام مالی بین‌المللی از ایران سلب شد. در این مدت کشورهایی همچون اسرائیل و عربستان نیز توانسته‌‌‌اند خود را در لیست اعضا جا دهند.

✍️ فقط یک سوال پیش می آید؛ پس دلیل این همه ابهام‌‌‌افکنی و آدرس غلط دادن و انگ‌زدن‌‌‌ها از طرف مخالفان FATF چه می‌تواند باشد؟

✍️ جرائم مالی که FATF برای مقابله با آنها طراحی شده، جرائم فقرا نیست. موضوع این مقررات‌گذاری، ثروتمندانی هستند که از مسیرهای نامشروع ثروت خود را به‌دست آورده‌‌‌اند، ثروتمندانی که فرزندان زیر ۱۰سال آنها بیش از ۲هزارمیلیارد ریال تراکنش در ماه دارند!

#دنیای_اقتصاد #مخالفان_FATF #سرمقاله #FATF

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

مراحل و عواقب صنعت‌‏‌زدایی

👤 محسن جلال‌‏‌پور

✍️ صنعت ایران طی ۶۰سال گذشته ۵دوره کاملا متفاوت را پشت سر گذاشته است.

✍️ دوره اول مربوط به آغاز فرآیند صنعتی شدن ایران است که سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۴۰ تا میانه‌‌‌های دهه ۱۳۵۰ را شامل می‌شود. فرآیندی که بیش از همه مدیون مرحوم علینقی عالیخانی بود و به پایه‌‌‌گذاری توسعه صنعتی ایران منجر شد.

✍️ دوره دوم که از سال ۱۳۵۶ تا ۱۳۶۷ ادامه پیدا کرد، آغاز فرآیند صنعت‌‌‌زدایی در اقتصاد ایران بود.

✍️ درآمد نفتی ایران از ۲.۵میلیارد دلار در سال ۱۳۵۱ به بیش از ۲۰میلیارد دلار در سال ۱۳۵۳ افزایش یافت. این جریان سریع درآمدها به «بیماری هلندی» منجر شد. هزینه‌‌‌های سنگین دولت و تورم سالانه ۱۵درصدی، وابستگی به واردات را تشدید و رشد صنایع غیرنفتی را متوقف کرد.

✍️ سومین دوره که از ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۶ بوده، شامل دوران جنگ و پس از جنگ است. در این دوره وابستگی به صادرات نفت و چالش‌‌‌های حکمرانی مانع تحقق مدرنیزاسیون پایدار صنعتی شد.

✍️ در سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰، هر آنچه کاشته بودیم به خاطر سیاست خارجی تهاجمی و تحریم‌‌‌ها از بین رفت.

✍️ دوره پنجم که از اوایل دهه 1390 شروع شد، کماکان ادامه دارد و روند صعودی سهم صنعت از تولید ناخالص داخلی پس از چهاردهه از سال ۱۳۹۰ متوقف شد و به نوسان افتاد.

✍️ این دهه به صورت طبیعی باید دهه سرمایه‌گذاری و اشتغال با پیشرانی استارت‌آپ‌‌‌ها و بنگاه‌‌‌های نوظهور می‌‌‌بود، اما با تشدید تحریم‌‌‌ها و محدودیت اینترنت، این فرصت از نسل جوان گرفته شد.

✍️ بخش بزرگی از متولدان نسل زد اکنون وارد بازار کار شده‌‌‌اند یا به‌زودی وارد می‌‌‌شوند. این نسل علاقه‌‌‌ای به ورود به بازار سنتی کار ندارد؛ علاقه این نسل ورود به بازار کار مبتنی بر تکنولوژی و شبکه‌‌‌های اجتماعی است.

✍️ اقتصاد ایران جز در موارد محدود، نتوانسته است از موج‌‌‌های جهانی صنعت و توسعه بهره ببرد و اگر این بار هم مانع مشارکت اقتصاد ایران در انقلاب صنعتی چهارم شود، باید منتظر عواقب سیاسی و اجتماعی سنگین شود.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #صنعت_زدایی

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

آنچه روزانه گم می‌شود، سوخت نیست

👤 دکتر موسی غنی‌‏‌نژاد

✍️ جناب دکتر پزشکیان، رئیس‌جمهور محترم، در سخنانی تامل‌‌‌برانگیز و نگران‌‌‌کننده فرموده‌‌‌اند؛ روزانه ۲۰ میلیون لیتر سوخت در کشور گم می‌شود و در حالی‌‌‌که سازمان‌های دولتی متولی تولید و عرضه سوخت هستند، کسی هم پاسخگو نیست.

✍️ آنچه گم می‌شود قاعدتا جایی از دیده‌ها پنهان شده و می‌توان آن را پیدا کرد، اما این ۲۰ میلیون لیتر سوخت روزانه را که سالانه می‌شود بیش از ۷ میلیارد لیتر، نمی‌توان جایی پنهان کرد. پس موضوع چیست؟

✍️ سوختی که از آن صحبت می‌‌‌کنیم یک کالاست که در بازار خرید و فروش می‌شود و طبعا دارای قیمتی است. دهه‌های طولانی است که قیمت سوخت در کشور ما دستوری است و ریشه مساله هم در همین «ملاحظات غیر از منطق بازار» نهفته است.

✍️ علت اصلی مازاد عرضه روزانه ۲۰ میلیون لیتری بر تقاضای مصرفی داخلی این است که هر کس بتواند یک لیتر بنزین را به قیمت بازار داخلی بخرد و آنها را در بازارهای کشورهای همسایه به فروش برساند، سود هنگفتی عایدش می‌شود.

✍️ مازاد تقاضا برای سوخت، فراتر از تقاضای مصرفی داخلی ناشی از واقعیتی است که در اصطلاح اقتصادی به آن می‌گویند؛ رانت یا رانت تفاضلی.

✍️ وجود چنین رانت هنگفتی در نظام اقتصادی طبیعتا ذی‌‌‌نفعان قدرتمندی را شکل می‌دهد که در واقع کاسبان رانت هستند و نفع‌‌‌شان در بقا و ‌‌‌استمرار وضع موجود است.

✍️ کاسبان رانت با تکیه بر توان مالی عظیمی که د دارند گروه ذی‌‌‌نفوذ قدرتمند و پنهانی را به وجود می‌‌‌آورند که با هرگونه اصلاحی در وضع موجود مخالفت می‌‌‌کنند.

✍️ موثرترین برخورد با چنین گروه ذی‌‌‌نفوذ رانت‌‌‌خوار و فاسدی، از بین بردن شرایط عینی شکل‌‌‌گیری رانت است.

✍️ راه‌‌‌حل معقول و مقدور در کوتاه‌مدت افزایش قیمت سوخت به اندازه تورم سالانه و متناسب با افزایش میانگین دستمزد و حقوق سالانه باشد.

✍️ آنچه گم شده سوخت نیست، عقل سلیم است که در زیر گرد و غبار تفکرات غیرعلمی و شعاری پنهان شده است.

#دنیای_اقتصاد #سوخت #سرمقاله #کاسبان_رانت #رانت_تفاضلی #قیمت_سوخت

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»

بسیار اندک، بسیار دیر

👤 دکتر فرشاد فاطمی

✍️ به‌عنوان یکی از اعضای سابق شورای رقابت، یکی از افسوس‌های نگارنده مربوط به پرونده شکایت استارت‌آپی کوچک از یک پلتفرم معروف بود.

✍️ در این پرونده رای شورا به‌قدری دیر صادر شد که پیش از صدور آن، پلتفرم کوچک دیگر امکان ادامه حیات نداشت و مدیرعامل آن به فاصله کوتاهی به استخدام پلتفرم رقیب درآمده و ظرفیتی که برای ایجاد رقابت در بازار وجود داشت، از دست رفت.

✍️ در حال حاضر چندین پرونده برجسته رقابتی و ضدانحصار در اقتصاد دیجیتال ایران مطرح‌ شده‌اند؛ پرونده‌های مهمی که بقا و ادامه فعالیت برخی پلتفرم‌هایی که می‌توانند با ایجاد رقابت در بازارهای محل فعالیت خود منجر به افزایش رفاه جامعه شوند، منوط به رسیدگی سریع به این پرونده‌هاست.

✍️ به نظر می‌رسد در حال حاضر همین اشتباه، یعنی از دست ‌دادن بازه طلایی ورود و اطاله دادرسی، در همین صنعت در حال تکرار است.

✍️ باید یادآور شد به‌همان میزان که صدور حکمی صحیح و دقیق اهمیت دارد، سرعت صدور و جاری کردن حکم نیز مهم است تا کسب‌وکارها بتوانند از رفتارهای ضدرقابتی در امان بمانند.

✍️ به‌عنوان یک راه‌حل میانی حتی می‌توان تصور کرد که در شرایطی شورای رقایت دستورات کوتاه‌مدتی صادر کند تا بتواند در بازه زمانی طولانی‌تر به رای قطعی مورد برسد.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #استارت_آپ #شورای_رقابت #سرعت_صدور_حکم #رقابت

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

پایان ناکامی تولید

👤 دکتر حسین عباسی

✍️ متغیرهای اقتصاد کلان، متغیرهای اقتصادی در سطح قیمت‌ها، نحوه مقررات‌گذاری بازارها، حکمرانی سیاسی و روابط بین‌الملل و بسیاری از حوزه‌های مشابه، از الزامات صنعتی‌شدن در دنیای امروز است.

✍️ صنعتی شدن موفق فقط زمانی حاصل می‌شود که برآیند این متغیرها منجر به این شود که بنگاه‌های اقتصادی کشور بتوانند کالایی «بازارپذیر» برای بازارهای جهانی ارائه کنند.

✍️ یک نکته کلیدی این است که «بنگاه صنعتی باید با بازارها مواجه باشد، نه با دولت‌ها».

✍️ بنگاه صنعتی ایرانی، باید از دیگران یاد بگیرد و به دیگران یاد بدهد و باید با بنگاه‌های دیگر بده‌بستان مستمر داشته باشد. این فعالیت باید آنقدر وسیع و عمیق باشد که زبان مشترک تولید در دنیای امروز را یاد بگیره و به‌آسانی با دیگران با آن زبان ارتباط برقرار کند.

✍️ آنچه قطعی است این است که دولت نمی‌تواند این توانایی‌ها را به بنگاه‌های کشور بدهد. بنگاه‌ها باید آن را در تعامل با رقبا فرا بگیرند.

✍️ ناکامی‌هایی که ایران در ورود به بازارهای همسایگان داشته است، نشان می‌دهد که دور بودن از بازارهای جهانی تا چه حد می‌تواند مضر باشد.

✍️ هر روزه کشورهای بیشتری به جمع کشورهایی می‌پیوندند که فقط محصولات دارای استاندارد جهانی را می‌پذیرند.

✍️ درنتیجه بسیاری از همسایگان ایران که مشتریان سنتی برخی از محصولات صنعتی ایرانی بوده‌اند، به الزامات بازارهای جهانی نزدیک‌تر می‌شوند و بنابراین بازارشان را بر محصولات ایرانی می‌بندند.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #صنعتی_شدن #تولید

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

کارت برنده در مذاکرات

👤 پویا جبل‌عاملی

✍️ در حالی که سیگنال‌های مذاکراتی بیش از گذشته نمود پیدا کرده، فشار لابی اسرائیل در خارج از مرزها و برخی گروه‌های داخلی که مثل همیشه معتقدند الان وقت مذاکره نیست، می‌تواند خیلی سریع فرصت به‌وجودآمده برای مذاکره را ببندد.

✍️ گروه‌های داخلی معتقدند پس از تحولات منطقه کارت‌هایی که بتوان در مذاکرات از آن بهره برد، محدود شده و به همین دلیل نتیجه مذاکرات برای ایران مثبت نخواهد بود.

✍️ این طرز تلقی، ابزار مذاکراتی تهران را در زمینه‌های غیراقتصادی جست‌وجو می‌کند. چنین نگاهی به مذاکرات از اساس اشتباه است.

✍️ اصولا سازه تحریمی علیه ایران چنان پیچیده است که رفع آن را نمی‌توان در یک سند به‌گونه‌ای نوشت که همه سازه فرو بریزد. بنابراین این نگاه که ما مثلا در مساله هسته‌ای قدمی جلو می‌گذاریم و آنها هم در رفع تحریم، ابدا نمی‌تواند ما را به یک توافق پایدار، بلندمدت و جامع در حوزه رفع تحریم‌ها برساند. پس چگونه باید مذاکره کرد؟

✍️ کارت برنده ما، ظرفیت‌های اقتصادی است که طرف مقابل با تحریم، خودش را از آن محروم کرده است.

✍️ تمام صنایع زیر‌بنایی ایران تشنه سرمایه‌گذاری است. از دید جمهوری اسلامی نیز هیچ گاه منعی برای ورود شرکت‌های غربی و آمریکایی برای کار در این حوزه‌ها نبوده است؛ همین امر ابزاری است برای مذاکره.

✍️ با ورود مستقیم شرکت‌ها دیگر حتی نیاز نیست ما درباره رفع تحریم‌ها به مذاکره و چانه‌زنی بپردازیم. شرکت‌ها خود برای انجام کار، نیاز به مشارکت بانک‌های بین‌المللی دارند و اینها خود متقاضی رفع تحریم‌های ما خواهند شد.

✍️ طرف مقابل را باید در راهی انداخت که انگیزه اقتصادی برای رفع تحریم‌ها داشته باشد نه آنکه فکر کند، برای رفع تحریم‌ها دارد امتیازی به طرف ایرانی می‌دهد.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #مذاکره #تحریم #ظرفیت_های_اقتصادی #مخالفان_تحریم

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

بحران انرژی؛ درس‌های تاریخی از ایالات‌متحده

👤 بهنام فلاح؛ پژوهشگر اقتصادی

✍️ سیاستگذاری در زمان بحران انرژی مانند راه‌رفتن روی لبه تیغ است. هر تصمیم می‌‌‌تواند سرآغاز مسیری جدید برای اقتصاد و جامعه باشد یا به عمیق‌‌‌تر شدن مشکلات منجر شود.

✍️ ایالات‌متحده بارها در معرض بحران‌های انرژی قرار گرفته است. اما آیا اقداماتی که ایالات متحده در مواجهه با این بحران ها انجام داده، همیشه موثر بوده‌اند؟

✍️ نگاهی به تاریخچه قانون‌گذاری در دوران بحران، انرژی نشان می‌دهد که بسیاری از سیاست‌‌‌های اتخاذشده، در کوتاه‌‌‌مدت تسکین‌‌‌دهنده بوده‌‌‌اند، اما در بلندمدت به مشکلی دیگری تبدیل شده‌‌‌اند.

✍️ یکی از ‌‌نمونه‌‌‌های مهم، بحران نفتی دهه ۱۹۷۰ است. با آغاز تحریم نفتی از سوی کشورهای عربی، جهان غرب و به‌ویژه ایالات‌متحده با افزایش شدید قیمت‌ها و کمبود عرضه مواجه شدند. پاسخ دولت آمریکا به این بحران، کنترل قیمت‌ها بود.

✍️ این سیاست، اگرچه به نظر می‌‌‌رسید فشار اقتصادی را بر مصرف‌کنندگان کاهش می‌دهد، اما در عمل مانع سرمایه‌گذاری در تولید داخلی نفت شد و انگیزه تولیدکنندگان برای افزایش عرضه را از بین برد.

✍️نتیجه این تصمیم، گسترش وابستگی به واردات نفت و تشدید بی‌‌‌ثباتی در بازار بود.

✍️ از سوی دیگر، تلاش برای سهمیه‌‌‌بندی سوخت و مدیریت توزیع، نه‌تنها موفقیت‌‌‌آمیز نبود، بلکه به افزایش بی‌‌‌اعتمادی میان مردم و دولت منجر شد. این الگو در دیگر بحران‌های انرژی نیز تکرار شده است.

✍️ مشکل اصلی در سیاستگذاری دوران بحران این است که تصمیم‌گیری‌‌‌ها غالبا با نگاه مقطعی انجام می‌‌‌شوند و اغلب ریشه مشکلات را نادیده می‌‌‌گیرند.

✍️ تجربه نشان داده سیاست‌‌‌هایی که به بازار اجازه می‌دهند تا خود را تنظیم کند، می‌‌‌توانند در بلندمدت نتایج پایدارتری به همراه داشته باشند.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #بحران_انرژی

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

جایگاه ارزیابی در چرخه سیاستگذاری

👤 دکتر روح‌اله اسلامی

✍️ ارزیابی به‌عنوان یکی از مراحل کلیدی در چرخه سیاستگذاری عمومی، تضمین‌کننده اثربخشی، پاسخ‌گویی و تحقق اهداف سیاست‌ها است.

✍️ این مرحله، مبتنی بر سنجش و تحلیل است که میزان تحقق اهداف از پیش تعیین‌شده، بهره‌وری مناب، و رضایت ذی‌نفعان را بررسی می‌کند.

✍️ ارزیابی اگر به‌درستی انجام نشود، چرخه سیاستگذاری دچار تکرار، هدررفت منابع و ناکارآمدی می‌شود.

✍️ بسیاری از سیاست‌ها بدون بازخوردگیری از نتایج اجرایی، تنها در چرخه‌ای از طراحی و اجرا باقی می‌مانند و این امر موجب اتلاف زمان، انرژی و منابع می‌شود.

✍️ اما ارزیابی، با مشخص کردن نقاط ضعف و قوت، چرخه سیاستگذاری را به ابزاری پویا برای تغییر، اصلاح یا توقف سیاست‌های ناموفق تبدیل می‌کند...

#دنیای_اقتصاد #سیاستگذاری #ارزیابی #سرمقاله #منابع

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com
🔹 سرمقاله امروز «دنیای اقتصاد»:

خطر سرمازدگی حکمرانان

👤دکتر مسعود نیلی، اقتصاددان

✍️ طی چند ماه اخیر، تعدد و تنوع مشکلات بزرگ به‌شدت افزایش پیدا کرده و از مرحله نگرانی عبور کرده‌ایم. آنچه درباره وقوع آن در آینده هشدار داده می‌شد، در زمان حال محقق شده است. در اینجا به فهرستی از این مسائل اشاره می‌کنم:

مسائل خارجی:

✍️ احتمالا ترامپ محدودیت‌هایی را که در دوره بایدن در زمینه صادرات نفت کشور کاهش پیدا کرده بود، تشدید کند و بازار ارز و بودجه و تولید و تورم ما را تحت تاثیر جدی قرار دهد.

✍️ همچنین در صورت تحقق مکانیزم ماشه، وضعیت سال آینده دشوارتر هم خواهد شد.

✍️ اتفاقاتی در خاورمیانه، باعث رودررویی مستقیم نظامی بین ما و رژیم اسرائیل شده که مطمئنا، پیامدهای اقتصادی تعیین‌کننده‌ای خواهد داشت.

✍️ تحولات سوریه نیز، احتمالا رابطه ایران و ترکیه را تحت تاثیر قرار خواهد داد.

مسائل اقتصادی:

✍️ بحران انرژی، در شرایطی که دمای هوا هنوز کاملا زمستانی نشده، نیمی از کشور را به تعطیلی کشانده است.

✍️ آلودگی هوا، که برآمده از اقتصادی است که در تولید درجا می‌زند؛ در حال تخریب حال و آینده کشور است و بی‌رحمانه نسل‌کشی می‌کند.

✍️ فرونشست‌های خاک، آینده سرزمینی ایران را در معرض تخریب قرار داده است.

✍️ ابعاد کسری بودجه برای دولتی که در درون خود، بار سنگین ورشکستگی نظام بازنشستگی را هم به دوش می‌کشد، هشدار‌دهنده است.

✍️ در نهایت نوسانات بزرگ و مخرب بازار ارز، همراه با تورم بالا، علامت بی‌ثباتی و عدم قطعیت می‌دهد.

مسائل اجتماعی:

✍️ افزایش ۱۰میلیونی به جمعیت زیر خط فقر که در سال‌های اخیر اتفاق افتاده، واقعه‌ای بسیار مهم است. پیامد این اتفاق بزرگ را می‌توان در اعتیاد و طلاق و وقوع انواع جرم‌ها دید.

✍️ انتشار اطلاعاتی درباره فساد در زندگی مقامات کشور یا فرزندان آنها، در کنار بنگاه‌داری‌های رانتی غیرخصوصی و غیردولتی، همراه با فشارهای سنگین اقتصادی به زندگی مردم، بنیان سرمایه اجتماعی نظام حکمرانی را از این هم سست‌تر می‌کند.

✍️ گسست‌های اجتماعی- فرهنگی موجود میان جامعه به‌ویژه در میان جوانان، کاملا هشدار‌دهنده و آتش زیرخاکستر است.

جمع‌بندی

✍️ از نظر نگارنده، بزرگ‌ترین آفت نظام حکمرانی ما، وجود تحلیل‌های متفاوت راهبردی، همراه با دادن وزن‌های کاملا متفاوت به موضوعات، در میان مقامات اصلی تصمیم‌گیرنده کشور است.

✍️ نظام سازمانی حکمرانی در کشور ما طوری است که مرکز و نهادی برای بررسی یکجای همه این مسائل در آن پیش‌بینی نشده است.

✍️ فهرست ذکرشده در این نوشته، به معنی واقعی کلمه، لرزه بر اندام انسان می‌اندازد و خواب را از چشم‌ها می‌رباید. هر مقام مسوولی تا مطمئن نشود که چگونگی عدم مواجهه با برخی از موارد از طریق دور راندن آن و چگونگی مواجهه با برخی دیگر از طریق عبور از آن مشخص شده است، نباید آرام گیرد.

✍️ اما پررونق‌ترین بازار در کشور ما، همچنان، بازار دعواهای سیاسی است. در میانه این همه مشکلات هول‌انگیز، گروهی، همه تلاش خود را صرف ترغیب تصمیم‌گیرندگان به افتادن در عرصه درگیری‌های نظامی می‌کنند.

✍️ گروهی دیگر، در تلاش برای برکناری فلان مقام مسوول و استعفای فلان مقام دیگر مسوول هستند و عده‌ای دلواپسِ تاخیر در ابلاغ قانون حجابند.

✍️ از طرف دیگر، در سطوح بالای دولت، هنوز راجع به رشد ۸درصدی و اجرای برنامه هفتم صحبت می‌شود و مجلس با جدیت در حال بررسی بودجه‌ای است که احتمال محقق شدن فروض اصلی آن بسیار پایین است.

✍️ شدت دور بودن دغدغه‌های اکثر حکمرانان ما از مسائل مهم ذکرشده بعضا به اندازه‌ای است که گویی آنها در کشوری دیگر مسوولیت دارند.

✍️ سیاستمداران ما شبیه به کوهنوردانی شده‌اند که در سرمای کوهستان، گرفتار سرمازدگی شده‌اند و در پی آن، به خواب رفته‌اند.

✍️ مردم حق دارند بدانند که نظام تصمیم‌گیری برای مواجهه با شرایطی که احتمال وقوع آن بسیار زیاد است و زندگی آنها را کاملا تحت تاثیر قرار می‌دهد، چه برنامه‌ای دارد.

✍️ اگر به همین صورت پیش برویم، جامعه دچار پاندمی یأس خواهد شد. لحظه به خواب رفتن در حالت سرمازدگی، مرگ قطعی را در پی خواهد داشت.

#دنیای_اقتصاد #سرمقاله #آفت_حکمرانی #سرمازدگی_حکمرانان #پاندمی_یاس #دعواهای_سیاسی

کانال رسمی روزنامه دنیای اقتصاد👇
@donyayeeghtesad_com